Przykładowy fragment klucza

KLUCZ DO HABITATÓW I STRUKTUR
Uwagi wstępne: klucz służy do bardziej szczegółowego opisu biotopu wyróżnionego na podstawie klucza do kartowania biotopów; nie powoduje natomiast wyróżnienia nowego geometrycznego biotopu.
I. BIOTOPY Z DOMINACJĄ DRZEW (L: Lasy i nasadzenia leśne; B: Zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, rzędy drzew)
A1, A2 WARSTWA DRZEW > 4 m ( A1-wysokie drzewa i A2- wysoki podrost, niskie drzewa. Ta warstwa znajduje się na wys. od ok. 4 m w górę. Jeśli korona drzewiastej rośliny przekracza znacznie 4 m to wpisywać do warstwy drzew, poniżej do warstwy krzewów.
Pokrycie powierzchni biotopu wastwą drzew (A1+A2 sumarycznie):
dp0 – brak drzew,
dp1 – mało, pojedyncze, 10%,
dp2 – średnio, 50%,
dp3 – wiele, 80%
dp4 – b. wiele, > 80%
≤
≤
≤
Pokrycie powierzchni biotopu warstwą drzew dA1 (Do A2 wliczać tylko drzewa mniejsze od tych z A1. Gdy są
tylko małe drzewa ale większe od krzewów to jest to A1, a nie ma A2. Gałęzie drzew z A1 to nie jest warstwa A2):
dA1-0 – brak drzew,
dA1-1 – małe, pojedyncze, 10%,
dA1-2 – średnie, 50%,
dA1-3 – duże, 80%
dA1-4 – b. duże, > 80%
≤
≤
≤
Pokrycie powierzchni biotopu warstwą drzew dA2:
dA2-0 – brak drzew,
dA2-1 – małe, pojedyncze, 10%,
dA2-2 – średnie, 50%,
dA2-3 – duże, 80%
dA2-4 – b. duże, > 80%
≤
≤
≤
Bogactwo gatunkowe drzew (A1+A2) (wyższych niż (3) 4 m) (nawet jeśli 1 szt. - opisać):
dn1 – b. ubogie, 1 gat.
dn2 - ubogie, 2 gatunki;
dn3 – umiarkowane, ≤6 gatunków;
dn4 – bogate, > 6 gat.;
Dwa gatunki dominujące powierzchniowo w najw. (A1) warstwie drzew (podać kod drzewa i udział co 10%)
dd1 – gat. dominujący
dd2 - drugi gat. dominujący
Liściastość warstwy drzew A1+A2:
dL1 – liściaste (min. 75% liściastych)
dL2 – mieszane (skład inny niż dla dL1 lub dL2);
dL3 – iglaste (min. 75% iglastych);
Drzewa A1 + A2 (przeważające powierzchniowo) są siedlisk :
dw1 – suchych, ubogich; (np. tarnina);
dw2 - świeżych, średnio żyznych,
dw3 – wilgotnych i mokrych (wierzby krzewiaste, olsze);
dw4 – inne, niezgodne z siedliskiem;
dw9 – obce geograficznie
Wysokość najwyższej warstwy drzew A1:
dh1 – niskie, ≤ 6 m (np. podrost, niskie drzewa owocowe);
dh1b – średnie,
12m
dh2 – wysokie, ≤ 20 m;
dh3 – b.wysokie, > 20 m
≤
Zwarcie pomiędzy sobą na powierzchni pokrytej wylącznie warstwą koron drzew A1+A2 (ocena dotyczy przeważającej sytuacji w warstwie drzew i dotyczy tylko obszarów gdzie drzewa występują w +/- zwartej grupie tzn. pomija się obszary pozbawione drzew lub też należy osobno kolejny biotop skartować):
dkz1: korony siegaja głęboko pomiedzy siebie i ponad siebie
dkz2: korony dotykają się końcówkami gałęzi
dkz3: korony maja maly odstep
dkz4: korony maja odstep jednej srednicy korony
dkz5: korony maja odstep wielu srednic korony
Sposóbe rozmieszczenie obiektów w przestrzeni całego biotopu warstwy drzew A1+A2:
dka1 – drobnoziarniste, duże zagęszczenie osobników (np. drzewa w lesie, aleja bez luk)
dka2 – drobnoziarniste, małe zagęszczenie osobników (np. drzewa w parku, aleja z lukami)
dka3 – mozaika skupień osobników, wiele skupisk (np. wiele drobnych skupisk)
dka4 - mozaika skupień osobników, mało skupisk (np. 1-2 duże + ewent. drobne skupiska)
dka3 – skupiska i drobnoziarniste jednocześnie (np. 1 skupisko i wiele osobników)
Zasięg geograficzny drzew - dominują powierzchniowo gatunki w pokryciu warstwy drzew:
dg0 – niekrajowe - obce geograficznie, mające swój naturalny zasięg poza granicami kraju
dg1 – krajowe – rodzime, mające swój naturalny zasięg w kraju (np. sosna mimo, że nie na swoim siedlisku jest
rodzima w Wielkopolsce i dostaje kategorię dg1)
Zróżnicowanie wiekowe dorosłych drzew (najcz. chodzi o drzewa w A1):
dyr0: monowiekowe (sadzone w tym samym czasie, lub z równowiekowego nalotu; < 10 lat różnicy),
dyr1: różnowiekowe (np. zróżnicowany wiekowo bór sonowy; >10 lat różnicy)
Średnia liczba martwych drzew (pnie stojące i leżące) o średnicy min. 30 cm, na 100 m [w biotopach liniowych]
lub na 1ha (w biotopach powierzchniowych):
dm0 - brak,
dm1 - do 1 szt na 100 m, lub 2 szt na 1h, lub 1 szt. w obiekcie
dm2 – umiarkowanie; mniej niż 10 % drzew;
dm3 – dużo, więcej niż 10% drzew jest stara i zamierająca
Dziuple nat. lub dzięciołowe min. 5 cm, na 100 m [w biotopach liniowych] lub na 1ha (w biotopach powierzchniowych):
dd0 - brak,
dd1 - do 1 szt na 100 m, lub 2 szt na 1h, lub 1 szt. w obiekcie
dd2 – umiarkowanie; mniej niż 10 % drzew;
dd3 – dużo, więcej niż 10% drzew
Wiek drzew w najstarszej warstwie drzew (najcz. chodzi o drzewa w A1):
dy1 – młode, <20 lat,
dy2 – dojrzałe ≤ 50lat,
dy3 – stare,
100 lat
dy4 – b. stare, > 100 lat
≤
Pionowa różnica wysokości czubków drzew, podrostu, krzewów łącznie (chodzi o górny zewnętrzny obrys
wszystkich drzewiastych warstw łącznie; liczy się przeważające wrażenie, pojedynczy krzew w poza tym litych
zadrzewieniach nie liczy się; nie liczy się podrost i krzewy bedace pod spodem wyzszej warstwy):
dvr1 – małe,
3m; (np w monokulturze, lub same krzewy)
dvr2 – średnie,
6 m, (np. podrost i drzewa)
dvr3 – duże, > 6 m (np. duże drzewa i małe krzewy)
≤
≤
B WARSTWA KRZEWÓW i WYSOKICH KRZEWÓW, PODROSTU (nie wliczać podrostu drzew < 1,30m)
Chodzi o gałęzie będące od 1,30 m do ok. 4 m. Tu też wpisać drzewa jesli ich gałęzie są w tej wysokosci, oraz
podrost niski +/- tej wysokosci.
Pokrycie biotopu warstwą krzewów i podrostu (na wys. pierśnicy):
kp0 – brak krzewów,
kp1 – małe, pojedyncze, 10%,
kp2 – średnie, 50%,
kp3 – duże, 80%
kp4 – b. duże, > 80%
≤
≤
≤
≥
1,3 m (róże krzewiaste to 1 gat zbiorowy, jeżyny sp. to 1 gat.,
Bogactwo gatunkowe krzewów i podrostu o wys.
maliny sp. to 1 gat.; nie wliczać róż płożących), jeśli drzewa mają znaczącą ilość gałęzi w warstwie krzewów wyższych niż 1,3 m to wliczać je tutaj też. (Nie liczyć < 1,3 m bo zakładam, że nie maja znaczenia dla ptakow, a wiele
np. siewek jest właśnie < 1,3 m):
kn1 – ubogie, 2 gatunki;
kn2 – umiarkowane, 6 gatunków;
kn3 – bogate, ≤10 gatunków
kn4 – bardzo bogate, >10 gatunków
≤
≤
Krzewy - dwa gatunki dominujące z udziałem % (podać kod krzewu i udział % w warstwie krzewów co 10%; gdy
kp 10% nie wypełniać kd);
kd1 – gat. dominujący;
kd2 - drugi gat. dominujący
≤
Liściastość warstwy krzewów:
kL1 – liściaste (min. 75% liściastych)
kL2 – mieszane (skład inny niż dla kL1 lub kL2);
kL3 – iglaste (min. 75% iglastych);
Zakrzewienia siedlisk (wszys. gat. łącznie):
kw1 – suchych, ubogich; (np. tarnina);
kw2 - świeżych, średnio żyznych,
kw3 – wilgotnych i mokrych (wierzby krzewiaste, olsze);
kw4 – inne, niezgodne z siedliskiem;
kw9 - obce
Zwarcie zakrzewienia [w przypadku biotopów powierzchniowych] / zwarcie wzdłużne zakrzewienia [w
przypadku biotopów liniowych] (ocena dotyczy przeważającej sytuacji w zakrzewieniu i dotyczy tylko obszarów
gdzie krzewy występują w +/- zwartej grupie tzn. pomija się obszary pozbawione krzewów lub też należy osobno
kolejny biotop skartować). Jeśli w jakimś obszarze zwarcie osiąga wartość wyższą niż ta „przeważająca” to wpisać
ją po znaku „+” np. kz: 2+1.
kz1: krzewy siegaja gleboko pomiedzy siebie i ponad
kz2: krzewy dotykają się końcówkami gałęzi
kz3: krzewy maja maly odstep
kz4: krzewy maja odstep jednej srednicy korony
kz5: krzewy maja odstep wielu srednic korony
Rozmieszczenie obiektów w przestrzeni warstwy krzewów B:
ka1 – drobnoziarniste, duże zagęszczenie osobników (np. wierzby plantacja, rząd tarniny i głogów bez luk)
a2 – drobnoziarniste, małe zagęszczenie osobników (np. tarniny luźno na łace, rząd bzów czarnych z lukami)
ka3 – mozaika skupień osobników, wiele skupisk (np. wiele drobnych skupisk)
ka4 - mozaika skupień osobników, mało skupisk (np. 1-2 duże + ewent. drobne skupiska)
ka3 – skupiska i drobnoziarniste jednocześnie (np. 1 skupisko i wiele osobników)
Zasięg geograficzny krzewów - dominują gatunki w pokryciu warstwy krzewów (wszystkie gatunki łącznie):
kg0 – niekrajowe - obce geograficznie, mające swój naturalny zasięg poza granicami kraju
kg1 – krajowe – rodzime, mające swój naturalny zasięg w kraju (np. sosna mimo, że nie na swoim siedlisku jest
rodzima w Wielkopolsce i dostaje kategorię kg1)
Cierniste i/lub kolczaste krzewy i drzewa > 1,3 m (sumaryczny % wśród warstwy drzew i krzewów) (pomijać róże,
maliny, jeżyny) jeśli < 1,3 m):
kc0 – brak;
kc1 – obecne,
10%
kc2- obecne, mało, 10-30%
kc3 – obecne, średnio i dużo, >30%
≤
Skład strukturalny warstwy krzewów i podrostu do 3 m:
ks1 – dominują krzewy,
ks2 – dominuje podrost,
ks3 - krzewy i podrost
Obecność gałęzi u podstawy krzewów (do 50cm od ziemi; wliczać martwe gałęzie).
Kdg0 i kdg1 – dotyczy sytuacji przeważającej w zadrzewieniu.
kdg0 – brak gałęzi u dołu krzewu, lub mało, widać dobrze pień krzewu;
kdg1 - gęste, poplatane gałęzie u dołu
kdg2 - jeśli na min. 10 m długości biotopu w przypadku biotopów liniowych, lub 100 m2 w przypadku biotopów
powierzchniowych, lub na 10% powierzchni w liniowych lub powierzchniowych jest kdg1 – wtedy dać kategorię
kdg2)
Wysokość średnia krzewów i/lub podrostu:
kh0 – niskie
3 m;
kh1 - wysokie > 3 m
≤
Szerokość średnia warstwy krzewów na wysokości „pierśnicy” 1,3 m (dotyczy biotopów liniowych i punktowych; szerokość t.j „mniejszy wymiar niż długość):
ksz0 – wąskie
3 m, np. przerzedzone rzędy krzew.
ksz1 – umiark. szerokie
6 m, np. dwa rzędy krzewów;
ksz2 – szerokie 12 m, np. 2 i więcej rzędów krzewów, podrost
ksz3 – bardzo szerokie >12 m,
≤
≤
≤
Pnącza (udział w powierzchni rzutu na linię w przyp. zadrz. liniowych):
pn0 – brak;
pn1 – obecne w kilku miejscach, na <10% długości zadrzewienia;
pn2 – obecne na znacznej części zadrzewienia >10%
pn3 – b. dużo, > 50%
C WARSTWA ZIELNA, <1,3 m
Pokrycie roślinami zielnymi (nie trawy, nie drzewka): (łącznie z roślinami rowu)
op0 – brak warstwy zielnej,
op1 – mało, 10%,
op2 – średnio, 10-50%,
op3 – dużo, >50%
≤
Pokrycie warstwą zielną poza rzutem koron drzew i krzewów (w przypadku koron dużych drzew chodzi o powierzchnię równą połowie rzutu korony drzewa na powierzchnię ziemi, gdyż korony często sięgają np. nad pole
uprawne)
opk0 – brak,
opk1 – mało, 10%,
opk2 – średnio, 10-50%,
opk3 – dużo, >50%
≤
Bogactwo terenów pokrytych roślinnością zielną zadrzewienia (wymienić te o znaczącej powierzchni i podkreślić te co dominują np. 1 2 3:
ob1 – trawy;
ob2 – zioła;
ob3 – jeżyny, róże;
ob4 – trzcina
ob5 – turzyce, sity
ob7 – siewki drzew i krzewów
ob8 - neofity
ob9 – inne
Przykrycie KRZEWÓW u podstawy przez byliny i trawy:
ok0 – brak, lub małe; widać nasadę pnia krzewów /drzew; lub niskie rośliny, luźne okrycie;
ok1 – gęste, wysokie byliny u podstawy krzewów, wyższe niż 1m, bardzo dobre okrycie, wrastają w podstawę
krzewów; tak że niewidoczne jest wnętrze u podstawy KRZEWÓW
ok2 - gęste, wysokie byliny u podstawy krzewów na znacznej długości biotopu (jeśli na min 10 m długości w
przypadku biotopów liniowych, lub 100 m2 w przypadku biotopów powierzchniowych, lub na 10% powierzchni w
biotopach liniowych lub powierzchniowych jest sytuacja jak opisano pod ok1 – to należy dać ok2)
Szerokość okrajka na zewnątrz zakrzewienia i zadrzewieniu liniowym (dotyczy biotopów liniowych i powierzchniowych):
osz0 – brak lub wąski; w sumie po obu stronach < 100 cm (drzewiaste graniczą bezpośrednio z polem, drogą, lub
miedza jest wykaszana często);
200 cm;
osz1 – umiarkowany; w sumie po obu stronach
osz2 – szeroki; w sumie po obu stronach
400 cm (od strony pola i drogi);
osz3 – szeroki; w sumie po obu stronach > 400 cm; (gdy okrajek jest niepokryty w rzucie pionowym zadrzewieniem i jest szeroki tzn.
400 cm jednostronnie i jednocześnie przy bogatym wykształceniu okrajka można go
skartować jako osobny biotop)
≥
≤
≤
INNE
Ściółka (wymienić co występuje na znacznej powierzchni i podkreślić co dominuje):
s0 – brak (naga gleba);
s1- dominują igły;
s2 – dominują liście;
s3 – rośliny np.trawy,
s4 - gałęzie
s9 – sztuczna. naw. np. beton
Wilgotność gleby:
g1 – sucha,
g2 – świeża,
g3 – wilgotna,
g4 – mokra
Żyzność gleby:
z1 – ubogie,
z2 – średnio żyzne,
z3 – żyzne
rd8 - woda
II. BIOTOPY BEZDRZEWNE (R: Miedze bylinowe, obszary ruderalne, zespoły dywanowe)
Bogactwo pasa bylin np. śródpolnej miedzy (wymienić co występuje i podkreślić dominujące):
pbb0 - naga gleba
pbb1 – trawy;
pbb2 – zioła;
pbb3 – trawy i zioła;
pbb4 – cierniste jeżyny, róże;
pbb5 – turzyce, sity
pb6 - trzciny
pbb9 – inne
pbb10 - sztuczna nawierzchnia
Szerokość pasa bylin:
pbsz1 – wąski, ≤ 0,6 m;
pbsz2 – umiarkowany, ≤ 2 m;
pbsz3 - szeroki, ≤ 4 m
pbsz4 – b. szeroki, > 4 m
III. BIOTOPY ROWÓW ŚRÓDPOLNYCH (FD: Rowy < 5 m)
Rów wilgotność:
r1 – suchy stale;
r2 – wilgotny i/lub woda okresowo;
r3 – woda stale
Rów zanieczyszczenie:
wc0 – woda czysta;
wc1 – woda lekko zanieczyszczona
wc2 – woda bardzo zanieczyszczona: widać białe smugi, lub gnojówkę, obornik
Rów brzeg (rb), rów dno (rd) – roślinność:
rb0 – brak roślin;
rb1 – byliny i trawy
rb2 – drzewiaste
rb3 – róże itp.
rb4 – trzciny
rb5 – gleba
rb6 – rośl. wodna (oprócz rzęsy)
rb7 – rośl. wilg.lubna
IV. BIOTOPY DRÓG, CIĄGÓW KOMUNIKACYJNYCH (P-K: Zasklepione powierzchnie, komunikacja)
Rodzaj drogi
mr1 – asfalt, beton, chodnik
mr2 – nasypane: szutr, żwir;
mr3 – gleba
mr4 – gleba z roślinnością w +/- równych proporcjach, np. droga polna z zielenią na środku
mr5 – roślinność pokrywa większość drogi
Klasa drogi:
mn1 – b. duże nat. ruchu; autostrada, droga ekspresowa,
mn2 – duże natężenie ruchu; droga krajowa, lub powiatowa
mn3 – średnie natężenie ruchu; droga gminna, lokalna asfaltowa
mn4 – inna droga lokalna asfaltowa o małym natężeniu ruchu
mn5 – droga lokalna o nawierzchni niebitumicznej (na ogół małe nat. ruchu)
mn6 – niższa kategoria drogi, droga rolna dojazdowa do pola, ruch sporadyczny
Łączna szerokość drogi, między skrajnymi punktami pasów jezdni (podać przybliżona szerokość):
msz1 – b. szeroka, ponad 4 pasy ruchu lub 4 pasy i pas np. zieleni pomiędzy (np. autostrada)
msz2 – szeroka, 4 pasy ruchu, bez pasa zieleni pomiedzy
msz3 – umiarkowana szerokosc, 2 pasy ruchu z poboczem asfaltowym
msz4 – umiarkowana szerokosc, 2 pasy ruchu bez pobocza asfaltowego
msz5 – jezdnia węższa niż msz3, asfaltowa bez wydzielonych pasów ruchu
msz6 – jezdnia wąska, na szerokość rozstawu kół z naddatkiem (np. szutrowa)
msz7 – jezdnia wąska, na szerokość rozstawu kół (np. ślady kół i zieleń posrodku)