Trybunał Konstytucyjny wypowie się w sprawie

Tax & Legal Alert / Human Resource Services
Trybunał Konstytucyjny wypowie
się w sprawie podstawy wymiaru
składek ZUS pracowników
delegowanych do pracy za granicę
przez polskich pracodawców
6 lipca 2015
W skrócie
Trybunał Konstytucyjny zajmuje się sprawą zasad ustalania podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracowników delegowanych do pracy za granicę przez
polskich pracodawców uzyskujących przychody niższe niż przeciętne prognozowane wynagrodzenie
w gospodarce (obecnie: 3 959 zł). Zagadnienie to było dotychczas przedmiotem wielu postępowań
prowadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Kwestią sporną dla płatników składek
z ZUS była podnoszona przez ZUS konieczność podwyższenia podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia społeczne pracowników oddelegowanych do pracy za granicę do przeciętnego
wynagrodzenia w gospodarce, nawet jeśli faktycznie uzyskane przez pracownika wynagrodzenie nie
osiągnęło tej kwoty. Termin rozpatrzenia sprawy nie został jeszcze wyznaczony.
Szczegółowe informacje
Sporną dla wielu płatników
składek delegujących
pracowników do pracy
za granicę była dotychczas
kwestia interpretacji przepisu
§ 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia
Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej z dnia 18 grudnia
1998 r. w sprawie
szczegółowych zasad ustalania
podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz.
1106 ze zm.). Wspomniany
przepis stanowi, że podstawy
wymiaru składek nie stanowi
przychód stanowiący część
wynagrodzenia pracowników
zatrudnionych za granicą
u polskich pracodawców,
odpowiadająca równowartości
diety przysługującej z tytułu
podróży służbowej poza
granicami kraju, za każdy
dzień pobytu za granicą.
Oznacza to, że o taką kwotę
podlega obniżeniu podstawa
wymiaru składek na
ubezpieczenia społeczne.
Jednakże, zastrzeżenie zawarte
w § 2 ust. 1 pkt 16
ww. rozporządzenia stanowi
jednocześnie, że tak ustalony
miesięczny przychód osób
oddelegowanych stanowiący
podstawę wymiaru składek, nie
może być niższy od kwoty
przeciętnego prognozowanego
wynagrodzenia w gospodarce.
W praktyce oznacza to, że jeżeli
faktycznie wypłacone
pracownikowi w danym
miesiącu kalendarzowym
wynagrodzenie jest wyższe niż
przeciętne, to zastosowanie
wyłączenia przewidzianego
w części wstępnej § 2 ust. 1 pkt
16 rozporządzenia nie może
doprowadzić do obniżenia
podstawy wymiaru składek
do kwoty niższej niż przeciętne
wynagrodzenie.
Na bazie powyższego przepisu
organ ubezpieczeń społecznych
wielokrotnie określał jednak
przeciętne wynagrodzenie jako
kwotę podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenia
społeczne oddelegowanych
pracowników także w tych
miesiącach, w których
faktycznie osiągnięte przez
www.pwc.pl/podatki
Tax & Legal Alert
nich wynagrodzenie było
niższe niż przeciętne. I właśnie
ta kwestia była wielokrotnie
przedmiotem sporów
płatników składek z ZUS.
O ile w przeszłości sądy
potwierdzały już w
indywidualnych sprawach
niewłaściwość przyjmowanego
przez ZUS podejścia,
to wydanie orzeczenia
o niezgodności ww. przepisu
dot. zasad ustalania podstawy
wymiaru składki
na ubezpieczenia społeczne
z Konstytucją może oznaczać
wskazanie właściwej
interpretacji przepisu
rozporządzenia składkowego
i może otworzyć drogę
do weryfikacji wcześniej
wydanych na podstawie tego
przepisu decyzji.
Co to dla mnie oznacza?
Polskie spółki, które
w przeszłości spierały się z ZUS
w kwestii ustalania podstawy
wymiaru składek na
ubezpieczenia społeczne
i zdrowotne swoich
pracowników delegowanych
do pracy za granicą mogą mieć
prawo do wznowienia
postępowania, jeśli Trybunał
Konstytucyjny orzeknie
o niezgodności z Konstytucją
przepisu, na podstawie którego
wcześniej została wydana
decyzja w sprawie.
Natomiast dla płatników
składek, którzy w przeszłości
ze względów ostrożnościowych
naliczali składki na
ubezpieczenia społeczne
i zdrowotne od kwoty
przeciętnego wynagrodzenia,
nawet jeśli faktycznie
uzyskiwane przez ich
pracowników wynagrodzenie
za pracę nie osiągało tej kwoty,
orzeczenie Trybunału
Konstytucyjnego
o niezgodności
przedmiotowych przepisów
z Konstytucją może oznaczać
prawo do wystąpienia do ZUS
z wnioskami o stwierdzenie
nadpłaty w składkach na
ubezpieczenia społeczne
i zdrowotne. Jednocześnie,
ewentualne zmiany podstawy
wymiaru składek
na ubezpieczenia społeczne,
mogą mieć również wpływ
na wysokość świadczeń
z ubezpieczeń społecznych.
Porozmawiajmy
W razie jakichkolwiek wątpliwości i pytań związanych z powyższą informacją, prosimy o kontakt z
Zespołem ds. podatków pracowniczych i doradztwa HR.
Katarzyna Serwińska
Dyrektor
+ 48 502 184 794
[email protected]
Barbara Kolimeczkow
Starszy menedżer
+48 502 184 825
[email protected]
Katarzyna Rzeżnicka
Menedżer
+ 48 519 504 406
[email protected]
Zastrzeżenie prawne: Publikacja ma jedynie charakter informacyjny i nie stanowi porady podatkowej w rozumieniu polskich przepi sów, w szczególności Ustawy z dnia 5
lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym. Nie powinni Państwo opierać swoich działań/decyzji na treści informacji zawartych w tej publikacji bez uprzedniego uzyskania
profesjonalnej porady.
© 2015 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy
wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.