docraport z badań ankietowych - Urząd Marszałkowski Województwa
download 
Reklamacja Transkrypt
raport z badań ankietowych - Urząd Marszałkowski Województwa
SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE POSTAWY I ZACHOWANIA RAPORT Z BADAŃ ANKIETOWYCH ZREALIZOWANYCH W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM W 2010 R. Szczecin, 28 lipca 2011 r. • Badanie zostało zrealizowane jesienią (listopad - grudzień) 2010 r. na próbie losowej mieszkańców w wieku 15-64 lata; • Badania przeprowadzono metodą wywiadów kwestionariuszowych, realizowanych przez ankieterów. • Przeprowadzono 500 badań; • Kwestionariusz składał się z pytań zamkniętych; • Przy jego konstruowaniu zadbano o porównywalność wyników z badaniami szkolnymi (ESPAD); • W kwestionariuszu zastosowano wskaźniki zgodne ze standardami wypracowanymi przez Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA). Zestawienie wyników badania w województwie zachodniopomorskim z wynikami ogólnopolskimi odnoszącymi się do uŜywania poszczególnych substancji kiedykolwiek w Ŝyciu. Średnie roczne spoŜycie w litrach na osobę 100% alkoholu i struktura konsumpcji napojów alkoholowych (w odsetkach) NiŜszej średniej konsumpcji alkoholu w województwie zachodniopomorskim towarzyszy odmienny rozkład spoŜycia. W województwie obserwujemy nie tylko wyŜszy od ogólnopolskiego odsetek abstynentów, ale takŜe wyraźnie niŜszy, niŜ w całym kraju, odsetek nadmiernie pijących. * Odsetek abstynentów policzony po odrzuceniu braków danych, co do wielkości spoŜycia alkoholu Ocena dostępności substancji psychoaktywnych jako łatwej Opinie o wybranych kwestiach dotyczących narkotyków (skumulowane odpowiedzi „raczej tak” i „zdecydowanie tak”) Opinie o wybranych kwestiach dotyczących narkotyków (skumulowane odpowiedzi „raczej tak” i „zdecydowanie tak”) Podsumowanie wyników - wnioski Średnie spoŜycie napojów alkoholowych w województwie zachodniopomorskim jest wyraźnie niŜsze od średniej ogólnopolskiej. W województwie wyŜszy niŜ w skali kraju jest odsetek abstynentów, zaś niŜszy odsetek nadmiernie pijących. Podsumowanie wyników - wnioski W strukturze spoŜycia napojów alkoholowych w województwie zachodniopomorskim, podobnie jak w skali kraju, przewaŜa piwo, na drugim miejscu jest wódka, a na trzecim wino. Podsumowanie wyników - wnioski Do grup o najwyŜszym spoŜyciu alkoholu naleŜą częściej męŜczyźni, osoby w wieku 15-24 lat, kawalerowie i panny, bezdzietni, bezrobotni, niezaangaŜowani religijnie, osoby o niskim statusie materialnym. Podsumowanie wyników - wnioski Spośród substancji nielegalnych przetwory konopi są relatywnie najpowszechniej uŜywane, zarówno na poziomie eksperymentowania, jak i uŜywania okazjonalnego. Podsumowanie wyników - wnioski Wśród środków uŜywanych przez mieszkańców województwa względnie często pojawiają się teŜ amfetamina i ecstasy – pozostałe środki są znacznie mniej popularne. Podsumowanie wyników - wnioski UŜywanie poszczególnych substancji nielegalnych występuje najczęściej w kategorii wiekowej 16-24 lat. UŜywanie przetworów konopi widoczne jest we wszystkich kategoriach wiekowych. Podsumowanie wyników - wnioski UŜywanie substancji nielegalnych jest powszechniejsze wśród męŜczyzn niŜ wśród kobiet. Podsumowanie wyników - wnioski Okazjonalnemu uŜywaniu narkotyków sprzyjają w sensie statystycznym takie cechy jak młody wiek, stan cywilny (kawaler, panna), bezdzietność, zamieszkiwanie w mieście pow. 50 tys. mieszkańców, status ucznia lub studenta oraz brak zaangaŜowania religijnego. Podsumowanie wyników - wnioski Spośród substancji nielegalnych przetwory konopi są relatywnie najbardziej dostępne. Dostępność poszczególnych substancji nielegalnych oceniana jest najwyŜej przez badanych z kategorii wiekowej 15-24 lat. Badani, którzy sami uŜywają narkotyków znacznie wyŜej oceniają ich dostępność niŜ badani, którzy po narkotyki nie sięgali. Podsumowanie wyników - wnioski Przetwory konopi są pozyskiwane przez uŜytkowników tej substancji głównie w drodze otrzymywania od kogoś znajomego w prywatnym domu lub miejscu publicznym takim jak park, dworzec, ulica, bar, pub, klub lub dyskoteka. Rzadko się to zdarza w miejscu pracy lub nauki. Podsumowanie wyników - wnioski Problem narkomanii wedle ocen respondentów nie naleŜy do najwaŜniejszych problemów społecznych, szczególnie gdy oceny dotyczą skali lokalnej. Nieco wyŜej lokuje się problem alkoholu, ale takŜe nie zajmuje czołowej pozycji. Podsumowanie wyników - wnioski Spośród problemów związanych z uŜywaniem substancji psychoaktywnych w skali lokalnej najwyŜszą widocznością społeczną odznacza się problem picia alkoholu przez młodzieŜ. Podsumowanie wyników - wnioski Większość badanych dostrzega zainteresowanie władz lokalnych przeciwdziałaniem uŜywaniu narkotyków. W skali kraju analogiczny odsetek jest znacznie niŜszy. Podsumowanie wyników - wnioski Mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego są wyraźnie lepiej zorientowani w ofercie pomocy w sprawie problemu narkotyków niŜ przeciętni Polacy. Podsumowanie wyników - wnioski Badani w przewaŜającej większości dostrzegają ryzyko szkód związanych z uŜywaniem substancji psychoaktywnych. Tylko bardzo nieliczni stwierdzają, Ŝe ich uŜywanie nie pociąga za sobą Ŝadnego ryzyka. Podsumowanie wyników - wnioski Zdecydowana większość badanych nie wyraŜa przyzwolenia na uŜywanie narkotyków, społeczna baza ruchów legalizacyjnych nie ulega rozszerzeniu. Podsumowanie wyników - wnioski Badani mają świadomość zagroŜenia młodzieŜy narkotykami, respondenci w przewaŜającej większości zgadzają się z twierdzeniem, Ŝe w sprzyjających okolicznościach kaŜdy młody człowiek moŜe sięgnąć po narkotyk. Jednocześnie znaczna część rodziców wyraŜa przekonanie, Ŝe ich dziecko nigdy nie spróbowałoby marihuany. Podsumowanie wyników - wnioski Narkomani nadal postrzegani są jako ludzie chorzy i nieszczęśliwi wymagający leczenia i opieki, chociaŜ frakcja upatrujących w nich przestępców jest bardzo liczna. Trzeba dodać, Ŝe większość badanych jest zdania, Ŝe osoby ciągle uŜywające narkotyków naleŜy karać. Odsetek ten jest znacznie wyŜszy niŜ w skali kraju. Podsumowanie wyników - wnioski Nadal największe nadzieje na skuteczne zapobieganie uŜywaniu narkotyków przez młodzieŜ wiąŜe się z profilaktycznymi oddziaływaniami rodziców. Rekomendacje Działaniami profilaktycznymi naleŜałoby objąć dwie grupy szczególnie zagroŜone nadmiernym piciem. Pierwsza to ludzie młodzi, stanu wolnego, bezdzietni. Druga to osoby bezrobotne oraz o niskim statusie materialnym. Wśród osób do 24 roku Ŝycia koncentrują się teŜ uŜytkownicy narkotyków, głównie przetworów konopi. Warto rozwaŜyć uwzględnienie w strategii prewencyjnej w szerszym zakresie potrzeb tej grupy. PoŜądane wydaje się wzbogacenie oferty dla młodych ludzi uŜywających substancji nielegalnych lub pijących często. Wielu z nich nie uda się pewnie przekonać do zmiany tego stylu Ŝycia, warto zatem zadbać o minimalizację szkód, do jakich taki styl Ŝycia moŜe prowadzić. Rekomendacje Z uwagi na skłonność do względnie liberalnego podejścia do przetworów konopi warto pamiętać o tym, by przekaz profilaktyczny, szczególnie o charakterze edukacyjnym, przystawał do doświadczeń, postaw i przekonań społecznych. Ze względu na karzący, często negatywny stosunek badanych do uŜytkowników narkotyków, który moŜe sprzyjać marginalizacji społecznej tej grupy, warto uwzględnić ten aspekt w edukacji publicznej. Przy planowaniu działań profilaktycznych uwzględnić naleŜy rolę rodziny, poniewaŜ nadal największe nadzieje na skuteczne zapobieganie uŜywaniu narkotyków przez młodzieŜ wiąŜe się z oddziaływaniami rodziców. Rekomendacje Raport jest źródłem danych do ewaluacji strategii zapobiegania narkomanii. Zostanie wykorzystany m.in. przy aktualizacji Wojewódzkiego Programu Przeciwdziałania UzaleŜnieniom. Raport stanowić moŜe podstawę do budowania celów gminnych programów przeciwdziałania uzaleŜnieniom oraz opracowania nowych strategii przez sektor administracji zespolonej, skutecznych w łagodzeniu problemów wynikających z uzaleŜnień. Badania stanowić mogą cenne uzupełnienie wiedzy wszystkich zainteresowanych problematyką uzaleŜnień, zwłaszcza przedstawicieli nauki, organizacji pozarządowych oraz środków masowego przekazu. W pierwszej połowie 2011 r. na terenie województwa zachodniopomorskiego realizowane były badania ESPAD (European School Survey on Alkohol and Drugs). W tym czasie ponad dwa tysiące zachodniopomorskich uczniów zostało przepytanych na temat doświadczeń związanych z zaŜywaniem alkoholu i narkotyków. Badanie ESPAD prowadzone jest od 1995 r. co cztery lata według tych samych unifikowanych technik. Zapewnia to porównywalność nie tylko w przestrzeni, ale i w czasie. Ostatnie badanie ESPAD zostało przeprowadzone w 2007 r. Badanie ma na celu pomiar natęŜenia zjawiska uŜywania przez młodzieŜ substancji psychoaktywnych oraz próbę identyfikacji i pomiarów czynników wpływających na rozmiary zjawiska, zarówno po stronie popytu jak i podaŜy. Raport z badań zostanie przedstawiony pod koniec 2011 r. Dane teleadresowe Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Wydział Współpracy Społecznej ul. Korsarzy 34 70-540 Szczecin tel.: 91 44 16 221 [email protected] [email protected] www.wzp.pl www.wws.wzp.pl
