Ankieta dla Koordynatora* lub Lidera* kampanii „Cała Polska czy

III Ogólnopolskie Seminarium „Towarzyszenie dziecku w rozwoju”
– „Refleksyjny wychowawca w żłobku”
Łódź, 5-6 listopada 2009
Praca fizjoterapeuty w Zespole Żłobków Miejskich w Bydgoszczy
Marta Bilska- mgr fizjoterapii
Pracownik Zespołu Żłobków od trzech miesięcy.
Ponad roczna praktyka w usprawnianiu dzieci z problemami neurologicznymi w wieku
od 1 miesiąca do 16 roku życia.
Uczestnik licznych podyplomowych szkoleń zawodowych.
Żłobek Integracyjny sprawuje opiekę nad dziećmi z zaburzeniami psychoruchowymi
oraz nad dziećmi zdrowymi.
Praca fizjoterapeuty polega na stymulowaniu rozwoju ruchowego dziecka. Gdy
pojawiają się trudności z poruszaniem ważne jest dobranie odpowiedniej formy stymulacji,
wzmocnienie mięśni, poprawy koordynacji ruchowej. Należy pokazać dziecku w jaki sposób
powinno się prawidłowo poruszać. Ważne jest to dlatego, iż prawidłowy rozwój ruchowy
warunkuje prawidłowy rozwój psychiczny dziecka.
Sprawujemy opiekę nad dziećmi z orzeczeniami o niepełnosprawności. Należą do tej
grupy dzieci z wadami wrodzonymi jak Zespół Downa, padaczkami, osłabionym
lub wzmożonym napięciem mięśniowym. Podopieczni zgodnie z zaleceniem lekarza
specjalisty mają prowadzoną rehabilitację. Zajęcia ruchowe poprzedzone są masażem
relaksacyjnym bądź stymulującym do skurczu układ mięśniowy. W zależności od potrzeb
dziecka pracuję indywidualnie z dzieckiem skupiając się na rehabilitacji funkcjonalnej czyli na
osiągnięciu przez dziecko samodzielności. Celem terapii jest samodzielne poruszanie się,
doskonalenie funkcji chodu, praca nad równowagą oraz koordynacją ruchową.
Moja praca nie kończy się na stymulowaniu dzieci niepełnosprawnych. Każde dziecko
uczęszczające do żłobka jest obserwowane oraz poddane ocenie ruchowej.
Trafiają do nas dzieci od 4 miesiąca życia do 3 roku życia. Prawidłowy rozwój ruchowy
dziecka w tym wieku jest niezwykle ważny, ponieważ warunkuje on prawidłowy rozwój
psychiczny. Dziecko poprzez ruch poznaje otoczenie. Osiąganie poszczególnych kamieni
milowych w pierwszym roku życia dziecka umożliwia prawidłowy rozwój psychoruchowy. Gdy
1
III Ogólnopolskie Seminarium „Towarzyszenie dziecku w rozwoju”
– „Refleksyjny wychowawca w żłobku”
Łódź, 5-6 listopada 2009
wystąpi choćby najmniejsza dysfunkcja bardzo często blokuje ona rozwój, a osiąganie
pozostałych szczebli rozwoju staje się niemożliwe.
Istnieje możliwość, że nastąpi dalszy rozwój, ale będzie on patologiczny, a osiągane
patologiczne pozycje uniemożliwią samodzielność dziecka. Wychwycenie problemów
dziecka już na poziomie najniższej aktywności (w pierwszym roku życia) umożliwia wczesną
interwencje i wyeliminowanie problemu już na początku jego drogi rozwojowej. Dzięki
działaniom w tak wczesnym wieku jest realna szansa, że dziecko usprawnimy tak,
by wyrównało i dogoniło rówieśników, zapobiegając powikłaniom.
U tych najmłodszych dzieci od 4-6 miesiąca życia oceniam ich położenie na plecach,
na boku, na brzuchu, symetrię ciała, ruchy spontaniczne.
Asymetria, czyli preferowanie przez dziecko jednej ze stron, może być spowodowana
wzmożonym napięciem mięśniowym jednej ze stron lub/i osłabionym napięciem mięśniowym
strony przeciwnej. Może występować również nawykowe ustawienie główki. W takie sytuacji
u dziecka aktywna jest tylko jedna strona, np. prawa ręka i prawa nóżka. Występują
zaburzenia równowagi, a przetaczanie jest możliwe tylko w jedną stronę, natomiast
asymetryczny podpór uniemożliwia osiąganie wyższych pozycji. Dziecko jest wygięte w łuk,
a każda podjęta próba osiągania pozycji, takich jak podpór na wyprostowanych ramionach,
kończy się opadaniem na jeden bok. Zauważona wcześnie asymetria i wdrożenie
odpowiednich
działań
profilaktycznych
zminimalizuje
problem.
Rodziców
należy
poinstruować odnośnie odpowiedniego sposobu podnoszenia, noszenia, karmienia dziecka.
Łóżeczko dziecka powinno być tak ustawione, by wszystkie bodźce z zewnątrz docierały
od strony osłabionej. Nasze działania zmierzają do osiągnięcia symetrii przez dziecko oraz
wypracowanie prawidłowych wzorców ruchowych.
Bardzo często zdarza się, że dzieci płaczą leżąc na brzuchu. Rodzice interpretują to,
że dziecko nie lubi tej pozycji. Dzieje się tak dlatego, iż rączki są słabe. Pozycja sprawia
dziecku trudność. Unikanie pozycji na brzuchu sprawia, że rączki tym bardziej się nie
wzmacniają, a problem się pogłębia. Zbyt słaby podpór dziecka uniemożliwia osiąganie
wyższych pozycji na brzuchu, jak np. czworaki. Dziecko nie usiądzie samodzielnie, nie
będzie czworakować, a w konsekwencji nie będzie potrafiło wstać samodzielnie. Posadzone,
pozostanie w pozycji siedzącej, nie posiadając umiejętności przemieszczania się. Wczesne
zauważenie problemu osłabionych kończyn górnych, wdrożenie odpowiednich pozycji
ułożeniowych umożliwi prawidłowy rozwój dziecka.
2
III Ogólnopolskie Seminarium „Towarzyszenie dziecku w rozwoju”
– „Refleksyjny wychowawca w żłobku”
Łódź, 5-6 listopada 2009
U dzieci od 6-12 miesiąca życia oceniam motorykę spontaniczną. Niezwykle ważne
jest przetaczanie się w obie strony oraz naprzemienne czworakowanie dziecka. Przez
czworakowanie wzmacniają się kończyny górne, plecy, mięśnie miednicy. Ćwiczona jest
koordynacja ruchowa. Dziecko ćwiczy przenoszenie ciężaru ciała co jest niezbędne
do wstawania i do prawidłowego wzorca chodu. Stymulowanie dziecka do czworaków już
w okresie od 9 miesiąca (kiedy dziecko nie osiągnęło umiejętności samodzielnie) daje nam
szybszy efekt terapeutyczny, pozwalając na wzmocnienie się mięśni dziecka. Jest duża
szansa, że zastymulowane dziecko wyrówna deficyty ruchowe.
U starszych dzieci w wieki 2-3 lat mogą rozpoczynać się wady postawy ciała. Należą
do nich m.in. koślawość i szpotawość kolan i stóp. Wczesna stymulacja, wzmocnienie mięśni
oraz profilaktyka zapobiegnie pogłębianiu się wady.
Obserwacje podopiecznych w trakcie całodziennego pobytu w placówce (zabaw,
posiłków, czynności samoobsługi) umożliwia nam dokładne określenie celu terapii.
Dzieci uczęszczające do naszego żłobka mają możliwość codziennej rehabilitacji ruchowej.
Praca z dziećmi w naszej placówce zapewnia im systematyczność terapii, a terapeuci
uzyskują lepsze efekty swojej pracy.
Pracujemy dla dzieci zgodnie z ich potrzebami. Prawidłowy rozwój psychoruchowy
dziecka jest dla nas najważniejszy.
Robimy wszystko by nasze dzieci rosły zdrowe, samodzielne i szczęśliwe.
3