dr Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Uniwersytet
Transkrypt
dr Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Uniwersytet
KONFERENCJA NAUKOWO – SZKOLENIOWA „ZAGADNIENIA PRACOWNICZE ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZAWODU PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ” WARSZAWA, 23-24 KWIETNIA 2009 ROK UBEZPIECZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ PODMIOTU PRZYJMUJĄCEGO ZAMÓWIENIE NA ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE, ŚWIADCZENIODAWCY ORAZ INNYCH OSÓB UDZIELAJĄCYCH TAKICH ŚWIADCZEŃ dr Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Uniwersytet Łódzki Obowiązkowe ubezpieczenie OC w procesie medycznym – porównanie stanu prawnego 1. Rozporządzenie Ministra Finansów z 23.12.2004 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu przyjmującego zamówienie na świadczenia zdrowotne. Obowiązuje od 1 stycznia 2005 roku. 2. Rozporządzenie Ministra Finansów z 28.12.2007 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej. Weszło w życie 9 stycznia 2008 r. Różnica: ubezpieczenie dotyczy podmiotu przyjmującego zamówienie na świadczenia zdrowotne lub świadczeniodawcy 3. Rozporządzenie Ministra Finansów z 21.12.2006r. W sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dysponenta jednostki systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego (obowiązuje od 1 stycznia 2007 r.) Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres podmiotowy • przedmiotem ubezpieczenia OC jest odpowiedzialność za szkodę, jaką podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może wyrządzić pacjentowi (bezpośrednio poszkodowanemu) lub innym osobom trzecim - poszkodowanym na skutek jego śmierci (pośrednio poszkodowany) INSTYTUT PROBLEMÓW OCHRONY ZDROWIA SP. Z O.O. UL. PAWIŃSKIEGO 5A, 02-106 WARSZAWA [email protected] www.ipoz.pl www.prawoimedycyna.pl KONFERENCJA NAUKOWO – SZKOLENIOWA „ZAGADNIENIA PRACOWNICZE ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZAWODU PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ” WARSZAWA, 23-24 KWIETNIA 2009 ROK (1) odpowiedzialność może ponosić w/w zakresie: lekarz, pielęgniarka, położna, zakład opieki zdrowotnej (publiczne, niepubliczne) lub inna placówka wykonująca świadczenia opieki zdrowotnej, ratownicy medyczni (2) wyróżniamy dwie kategorie osób poszkodowanych: bezpośrednio i pośrednio, każdej z nich przysługuje inna kategoria roszczeń Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres przedmiotowy 3) ubezpieczyciel ma zatem obowiązek wypłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia pacjentowi lub osobom pośrednio poszkodowany • bezpośrednio poszkodowanemu przysługuje: zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji; renty w sytuacji, gdy poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość; jednorazowe odszkodowanie, zadośćuczynienie (art. 444 – 445 k.c.) • pośrednio poszkodowanemu przysługuje: zwrot kosztów leczenia, rehabilitacji i pogrzebu należny temu, kto je faktycznie poniósł; renta obligatoryjna lub renta fakultatywna, jednorazowe odszkodowanie, zadośćuczynienie (art. 446 k.c.) • dodatkowo może wchodzić w grę odpowiedzialność za produkt, leki, inne preparaty medyczne Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres przedmiotowy (4) za co ubezpieczyciel nie odpowiada • w ubezpieczeniach OC obowiązkowych • wyłączenie z zakresu ochrony szkód polegających na utracie, zniszczeniu lub uszkodzeniu mienia; polegających na zapłacie kar umownych; powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek, a także aktów terroru INSTYTUT PROBLEMÓW OCHRONY ZDROWIA SP. Z O.O. UL. PAWIŃSKIEGO 5A, 02-106 WARSZAWA [email protected] www.ipoz.pl www.prawoimedycyna.pl KONFERENCJA NAUKOWO – SZKOLENIOWA „ZAGADNIENIA PRACOWNICZE ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZAWODU PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ” WARSZAWA, 23-24 KWIETNIA 2009 ROK • brak możliwości umownego ograniczenia przez ubezpieczyciela wypłaty odszkodowań (ubezpieczenie OC obejmuje wszystkie szkody we wskazanym wcześniej zakresie) • w ubezpieczeniach OC dobrowolnych • sytuacje przewidziane w treści ogólnych warunków ubezpieczeń nazywane klauzulami wyłączającymi lub ograniczającymi odpowiedzialność Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres kwotowy (4) Wysokość należnego świadczenia • z jednej strony do wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody • z drugiej strony ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność do wysokości sumy gwarancyjnej określonej w umowie przez strony (ubezpieczenia OC dobrowolne) lub w przepisach wykonawczych (ubezpieczenia OC dobrowolne). Nawet jednak w tym ostatnim przypadku możliwe jest doubezpieczenie • suma gwarancyjna – to górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela, powyżej tej kwoty odpowiada sam sprawca szkody • suma gwarancyjna może być ustanowiona dla jednego lub wszystkich zdarzeń w okresie ubezpieczenia Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres kwotowy (5) Suma gwarancyjna w obowiązkowych ubezpieczeniach OC • w odniesieniu do pielęgniarek wykonujących zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach • w odniesieniu do grupowej praktyki pielęgniarek, położnych prowadzących działalność na zasadach określonych w odrębnych przepisach INSTYTUT PROBLEMÓW OCHRONY ZDROWIA SP. Z O.O. UL. PAWIŃSKIEGO 5A, 02-106 WARSZAWA [email protected] www.ipoz.pl www.prawoimedycyna.pl KONFERENCJA NAUKOWO – SZKOLENIOWA „ZAGADNIENIA PRACOWNICZE ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZAWODU PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ” WARSZAWA, 23-24 KWIETNIA 2009 ROK • suma gwarancyjna wynosi równowartość w złotych 25.000 euro na jedno zdarzenie oraz 140.000 euro na wszystkie zdarzenia Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres czasowy (6) ubezpieczyciel odpowiada jeżeli szkoda powstała, ujawniła się lub została zgłoszona w okresie ubezpieczenia. W braku odmiennego zastrzeżenia stron ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność, gdy w okresie ubezpieczenia wystąpiło zdarzenie będące źródłem szkody (art. 822 § 2 k.c.) – de facto wadliwe działanie lub zaniechanie • takie ujęcie wypadku ubezpieczeniowego obowiązuje w ubezpieczeniach OC obowiązkowych • ubezpieczeniem OC objęta była odpowiedzialność cywilna podmiotu przyjmującego zamówienie na świadczenia zdrowotne/udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej za szkody wyrządzone przez działanie lub zaniechanie ubezpieczonego, w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej, podczas udzielania tych świadczeń, w których następstwie została wyrządzona szkoda. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zakres czasowy • w ubezpieczeniach OC dobrowolnych możliwe jest wprowadzenie różnych definicji wypadku ubezpieczeniowego, które nazywane są tzw. trigerrami (triggers) • zgodnie z podstawowymi wariantami nazywanymi triggers możliwe jest związanie chwili powstania wypadku ubezpieczeniowego z jedną z następujących okoliczności: • z samym zdarzeniem lub przyczyną szkody (act commited) • z faktem wystąpienia czy powstania szkody (loss occurence) • z faktem ujawnienia czy odkrycia szkody (loss manifestation) • ze zgłoszeniem roszczenia (claims made) INSTYTUT PROBLEMÓW OCHRONY ZDROWIA SP. Z O.O. UL. PAWIŃSKIEGO 5A, 02-106 WARSZAWA [email protected] www.ipoz.pl www.prawoimedycyna.pl KONFERENCJA NAUKOWO – SZKOLENIOWA „ZAGADNIENIA PRACOWNICZE ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZAWODU PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ” WARSZAWA, 23-24 KWIETNIA 2009 ROK (7) niezależnie od rodzaj ubezpieczenia na zakres odpowiedzialności ubezpieczonego sprawcy oraz ubezpieczyciela zasadniczy wpływ ma termin przedawnienia (art. 442¹ k.c.) Przedawnienie roszczeń deliktowych - art. 442¹ k.c. Zgodnie z jego treścią, jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia. W razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia (§ 3). Termin ten może jednak ulec wydłużeniu ze względu na postanowienia § 4 proponowanego przepisu. Z jego brzmienia wynika, że przedawnienie roszczeń osoby małoletniej o naprawienie szkody na osobie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat dwóch od uzyskania przez nią pełnoletności. Zawarcie umowy ubezpieczenia OC – zasady ogólne • ubezpieczyciel zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę • ubezpieczenia OC powstają (dobrowolne, obowiązkowe) na podstawie umowy zawartej pomiędzy ubezpieczającym i wybranym przez niego ubezpieczycielem • w ubezpieczeniach obowiązkowych – obowiązek ten (zawarcia odpowiedniej umowy) ciąży na ubezpieczonym i ubezpieczycielu INSTYTUT PROBLEMÓW OCHRONY ZDROWIA SP. Z O.O. UL. PAWIŃSKIEGO 5A, 02-106 WARSZAWA [email protected] www.ipoz.pl www.prawoimedycyna.pl KONFERENCJA NAUKOWO – SZKOLENIOWA „ZAGADNIENIA PRACOWNICZE ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM ZAWODU PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ” WARSZAWA, 23-24 KWIETNIA 2009 ROK • Umowa ubezpieczenia ma charakter umowy adhezyjnej, zawieranej przez przystąpienie jednej strony do gotowych wzorców opracowanych przez druga stronę (tzw. OWU) • umowa ubezpieczenia może być również zawarta w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, w trybie negocjacji lub przetargu Zawarcie umowy ubezpieczenia OC - zasady szczególne • umowa ubezpieczenia może być zawarta przez samego ubezpieczonego (pielęgniarkę, położną, lekarza) lub przez inną osobę na jego rachunek (zakład opieki zdrowotnej) • ubezpieczający opłaca składki, a osoba trzecia jest objęta zakresem ochrony ubezpieczeniowej • fakt zawarcia umowy ubezpieczenia powinien być potwierdzony polisą (art. 809 k.c.) • przed zawarciem umowy ubezpieczyciel ma obowiązek doręczyć tekst ogólnych warunków ubezpieczeń • umowa ubezpieczenia OC jak każda umowa ubezpieczenia rodzi prawa i obowiązki po obu stronach: ubezpieczonego i ubezpieczyciela INSTYTUT PROBLEMÓW OCHRONY ZDROWIA SP. Z O.O. UL. PAWIŃSKIEGO 5A, 02-106 WARSZAWA [email protected] www.ipoz.pl www.prawoimedycyna.pl