Ubezpieczenie przy leasingu. Spory w zakresie traktowania VAT

Ubezpieczenie przy leasingu. Spory w zakresie traktowania VAT.
Konspekt dla dziennikarzy
W dniu 19 października 2011 r. w warszawskim biurze PwC odbyło się spotkanie przedstawicieli
kilkudziesięciu firm leasingowych zrzeszonych w Związku Polskiego Leasingu z doradcami
podatkowymi PwC - Marcinem Chomiukiem i Tomaszem Rolewiczem, pełnomocnikami
występującymi przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie prejudycjalnej C224/11.
Powodem do spotkania było skierowanie przez Naczelny Sąd Administracyjny pytania
prejudycjalnego do TSUE w zakresie stosowania zwolnienia z podatku VAT w odniesieniu do
odsprzedawanej przez leasingodawcę usługi ubezpieczenia przedmiotu leasingu (postanowienie
NSA z dnia 7 kwietnia 2011 r., sygn. I FSK 460/10).
Wspomniane pytanie prawne do TSUE stanowiło przełom w kluczowym dla branży sporze
z fiskusem w sprawie refakturowania usługi ubezpieczenia przy umowie leasingu.
Wspomniana kwestia opodatkowania ubezpieczenia przedmiotu leasingu już od pewnego czasu
budzi wiele kontrowersji, szczególnie z uwagi na niekorzystną uchwałę 7 sędziów NSA z dnia 8
listopada 2010 r., odmawiającą firmom leasingowym prawa do stosowania zwolnienia w
odniesieniu do usługi ubezpieczenia refakturowanej przy umowie leasingu. Uchwała ta zdawała
się potwierdzać dotychczasową (niekorzystną) dla podatników praktykę organów skarbowych i
sądów administracyjnych i stała się wytyczną w kolejnych sprawach rozpatrywanych przez sądy
krajowe. Umożliwiła również organom podatkowym odważniejsze kwestionowanie rozliczeń
podatników stosujących zwolnienie w odniesieniu do refakturowanego ubezpieczenia.
Tymczasem, argumentacja prezentowana przez PwC dla potrzeb jednej ze spraw,
przekonała Naczelny Sąd Administracyjny o odstąpieniu od wspomnianej powyżej,
niekorzystnej uchwały 7 sędziów (co jest samo w sobie, działaniem wyjątkowym) i o
wystąpieniu z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości w celu ustalenia
zasadności włączenia wartości usługi ubezpieczenia do podstawy opodatkowania usługi
leasingu w świetle postanowień Dyrektywy VAT.
W naszej ocenie, przekazanie sprawy do rozstrzygnięcia Trybunałowi Sprawiedliwości stanowi
zwrot w sporach dotyczących zasad opodatkowania usługi ubezpieczenia przy umowie leasingu
i zważywszy na argumenty stojące po stronie podatników – branży leasingowej, pozwala
oczekiwać na pozytywne rozstrzygnięcie sporu przez Trybunał.
Obecnie Trybunał zbiera pisemne uwagi co do propozycji odpowiedzi od stron i uczestników
postępowania: polski podatnik, polskie organy podatkowe i Minister Finansów, organy Wspólnot
Europejskich i kraje członkowskie.
Rozprawy przed Trybunałem i wyroku Trybunału w tym zakresie, spodziewać się należy w
drugiej połowie 2012.
Wyrok Trybunału będzie miał istotne i kluczowe znaczenie dla całej branży leasingowej.
Odpowie on na pytanie czy prawidłowa była dotychczasowa praktyka oznaczająca z punktu
widzenia konsumenta – leasingobiorcy takie samo traktowanie w podatku VAT ubezpieczenia
niezależnie od tego czy jest nabywane samodzielnie przez leasingobiorcę czy może za
pośrednictwem leasingodawcy. Jeżeli utrwalić miałoby się stanowisko polskich organów
podatkowych, oznaczać to będzie, nie tylko wzrost ceny refakturowanego ubezpieczenia o
prawie 1/4, ale także nakaz uregulowania takiego podatku za okresy wcześniejsze. Co dla firm
leasingowych może oznaczać poważny uszczerbek finansowy, którego mniejsze firmy mogą nie
udźwignąć. Oznacza to, że niektóre firmy leasingowe takiej walki z fiskusem mogą nie
przetrwać.