10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse
Transkrypt
10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse
12 kwietnia 2010 10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse 11 kwietnia 2000 r. na Deutsche Boerse pojawił się pierwszy instrument finansowy typu exchange-traded fund. Ponieważ giełda we Frankfurcie była jednocześnie pierwszym w Europie parkietem, na którym odbyło się notowanie tytułów uczestnictwa funduszy ETF, 11 kwietnia 2010 r. minęło dokładnie 10 lat od rozpoczęcia notowań tych instrumentów na Starym Kontynencie. Pierwszymi funduszami ETF, które 10 lat temu zostały wprowadzone do notowań giełdowych w elektronicznym systemie transakcyjnym Xetra, były iShares DJ EURO STOXX 50 oraz iShares DJ STOXX 50 – fundusze opierające się na flagowych indeksach ilustrujących koniunkturę na europejskim rynku akcji. Ich twórcą była spółka European Exchange-Traded Fund Company plc należąca do Merrill Lynch International – obecnie są to produkty należące do rodziny iShares. Rozpoczęcie notowań pierwszych ETF-ów dało także początek nowemu segmentowi giełdy we Frankfurcie – XTF (Xetra Funds), który jest obecnie wiodącym rynkiem tego typu w Europie. Kolejne fundusze ETF, stworzone przez Indexchange Investment AG (obecnie wchodzące w skład oferty iShares), pojawiły się na Deutsche Boerse w 2001 roku. 3 stycznia tego roku miało miejsce pierwsze notowanie tytułów uczestnictwa funduszy iShares DAX (DE) (to pierwszy fundusz bazujący na najważniejszym indeksie frankfurckiej giełdy i równocześnie pierwszy fundusz z ekspozycją na ten jeden z najważniejszych indeksów na świecie), iShares DJ EURO STOXX 50 (DE) i iShares DJ STOXX 50 (DE). W kwietniu 2001 r. rozpoczęły funkcjonowanie fundusze iShares SMI (DE) (fundusz replikujący indeks giełdy w Zurychu) oraz iShares MDAX (DE) (fundusz replikujący indeks obejmujący spółki o średniej kapitalizacji notowane na Deutsche Boerse). 4 maja 2001 r. rozpoczęły się natomiast notowania tytułów uczestnictwa pierwszych funduszy ETF odwzorowujących subindeksy sektorowe indeksów DJ EURO STOXX (iShares DJ EURO STOXX Banks (DE), iShares DJ EURO STOXX Health Care (DE), iShares DJ EURO STOXX Technology (DE) oraz iShares DJ EURO STOXX Telecommunications (DE)) oraz DJ EURO STOXX 600 (iShares DJ EURO STOXX 600 Banks (DE), iShares DJ EURO STOXX 600 Health Care (DE), iShares DJ EURO STOXX 600 Technology (DE) oraz iShares DJ EURO STOXX 600 Telecommunications (DE)). W 2003 roku Indexchange Investment wprowadził na Deutsche Boerse pierwsze w Europie obligacyjne fundusze ETF dające ekspozycję na niemieckie obligacje rządowe i europejskie obligacje korporacyjne – były to iShares eb.rexx Government Germany (DE) i iShares € Corporate Bond. W 2005 roku na parkiecie we Frankfurcie pojawiły się kolejne nowe produkty indeksowe: fundusze oparte na indeksach dywidendowych (DivDAX, EURO STOXX Select Dividend 30 i STOXX Europe Select Dividend 30) oraz towarowy fundusz ETF (EasyETF GSCI). Rok później spółka Lyxor ETF wprowadziła na Deutsche Boerse pierwszy lewarowany fundusz ETF (leveraged ETF) oparty na indeksie LevDAX, który odzwierciedla zachowanie indeksu DAX z dwukrotnie większą siłą. Istotnie rozwijała się także oferta akcyjnych funduszy ETF – do notowań w systemie Xetra wchodziły instrumenty oparte na indeksach regionalnych, krajowych (w tym dotyczące tak egzotycznych krajów jak Brazylia, Tajwan, czy Korea) oraz © Copyright 2010 Etf.com.pl 1 10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse 12 kwietnia 2010 subindeksach sektorowych. Ciągłemu rozwojowi ulegał także sektor dłużnych funduszy ETF (obligacyjnych i rynku pieniężnego). Na przestrzeni ostatnich lat w segmencie XTF pojawiły się również fundusze naśladujące zachowanie niemieckich i międzynarodowych indeksów nieruchomości (REIT) oraz kolejne fundusze posiadające ekspozycję na rynki towarowe. Liczba funduszy ETF notowanych w segmencie XTF na Deutsche Boerse 700 617 600 547 500 399 400 278 300 171 200 100 59 55 54 2002 2003 2004 18 2 77 0 2000 2001 2005 2006 2007 2008 2009 Q1 2010 Źródło: www.etf.com.pl na podstawie danych Deutsche Boerse Group Niezwykle dynamiczny rozwój rynku instrumentów typu ETF na parkiecie we Frankfurcie w minionych 10 latach, ilustrują wykresy pokazujące liczbę tych instrumentów oraz wartość zgromadzonych przez nie aktywów w latach 2000-20101. W obu przypadkach szczególnie wyraźny rozwój jest widoczny od 2006 r. Warto też zauważyć, iż rozwoju tego nie zahamował kryzys finansowy – w 2008 roku zarówno liczba notowanych funduszy, jak i wartość ich aktywów uległa zwiększeniu. Wartośd aktywów funduszy ETF notowanych w segmencie XTF na Deutsche Boerse mld euro 134.6 140 120.5 120 100 81.3 80 64.3 60 47.6 40 20 26.9 0.4 2.7 5.2 2000 2001 2002 9.9 16.4 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Źródło: www.etf.com.pl na podstawie danych Deutsche Boerse Group 1 2009 Q1 2010 Roczna stopa wzrostu aktywów funduszy ETF w systemie Xetra w latach 2001-2009 wyniosła 88,6%. © Copyright 2010 Etf.com.pl 2 12 kwietnia 2010 10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse Obecnie Deutsche Boerse jest liderem jeśli chodzi o rynek notowań tytułów uczestnictwa exchange-traded funds w Europie. W końcu I kwartału w segmencie XTF notowanych było 617 funduszy ETF (9 kwietnia było ich już ponad 650), zaś ich łączne aktywa sięgały 134,6 mld euro. Również pod względem wartości generowanych obrotów frankfurcki parkiet nie ma sobie równych na Starym Kontynencie – średnia miesięczna wartość obrotów w I kwartale br. wyniosła blisko 13 mld euro – ponad 60-krotnie więcej niż w 2000 r. W 2009 r. średnie miesięczne obroty ETF-ami wynosły 10,9 mld euro, co stanowiło 41 procent całkowitej wartości obrotu tymi instrumentami w Europie. Około 95% obrotów funduszami ETF w całych Niemczech jest generowanych w elektronicznym systemie Xetra, natomiast ok. 2,5% obrotów przypada na tradycyjny (parkietowy) handel na Frankfurt Stock Exchange. Udział prywatnych inwestorów2 w wartości obrotów ETF-ami w 2009 r. wynosił zaledwie 5 proc., natomiast w liczbie transakcji około 35-40 proc.; w obu przypadkach występuje tendencja rosnąca. Przeciętna miesięczna wartośd obrotu funduszami ETF notowanymi w segmencie XTF na Deutsche Boerse mld euro 14 12.6 12 10.3 10.9 9.1 10 8 5.6 6 4 2.6 3.1 3.8 2.7 1.8 2 0.2 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Q1 2010 Źródło: www.etf.com.pl na podstawie danych Deutsche Boerse Group Obecnie w systemie Xetra notowane są tytuły uczestnictwa funduszy ETF 14 emitentów. Najwięcej instrumentów zaoferowały inwestorom dotychczas iShares (156), db x-trackers (112), Lyxor ETF (79) i ComStage ETF (65). Ponad 30 funduszami zarządzają Amundi ETF, Source Markets, ETFlab i XMTCH. Liczba funduszy ETF notowanych w segmencie XTF według emitentów (stan na 31.03.2010 r.) Emitent iShares db x-trackers Lyxor ETF 2 Liczba exchange-traded funds Udział w rynku (%) 156 112 79 25,28 18,15 12,80 Za zlecenia złożone przez prywatnych inwestorów uważa się zlecenia o wartości do 25 tys. euro. © Copyright 2010 Etf.com.pl 3 10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse ComStage ETF Amundi ETF Source Markets ETFlab XMTCH EasyETF UBS-ETF PowerShares ETF Securities Market Access MW Indices plc Razem Źródło: Deutsche Boerse Group 65 38 33 33 30 20 17 12 11 10 1 617 12 kwietnia 2010 10,53 6,16 5,35 5,35 4,86 3,24 2,76 1,94 1,78 1,62 0,16 100,00 Pod względem wartości aktywów zarządzanych przez fundusze ETF notowane w segmencie XTF dominują trzej providerzy: iShares (55,76 mld euro – 41,4% rynku), db x-trackers (27,93 mld euro – 20,8% rynku) oraz Lyxor ETF (27,46 mld euro – 20,4% rynku). Wśród pozostałych instytucji największe znaczenie posiadają ComStage ETF i ETFlab. Wartość aktywów funduszy ETF notowanych w segmencie XTF (stan na 31.03.2010 r.) Emitent iShares db x-trackers Lyxor ETF ComStage ETF ETFlab XMTCH Amundi ETF Source Markets UBS-ETF EasyETF PowerShares Market Access ETF Securities MW Indices plc Razem Źródło: Deutsche Boerse Group Wartość aktywów (w mln euro) 55 755,05 27 929,31 27 455,85 4 989,22 4 475,58 2 726,40 2 582,96 2 569,67 2 465,56 1 904,90 731,23 615,91 190,15 174,81 134 566,60 Udział w rynku (%) 41,43 20,76 20,43 3,71 3,33 2,03 1,92 1,91 1,83 1,42 0,54 0,46 0,14 0,13 100,00 Największą ofertą spośród exchange-traded funds notowanych w systemie Xetra charakteryzują się fundusze akcyjne – w końcu marca br. inwestorzy mogli lokować swoje kapitały w tytuły uczestnictwa aż 384 funduszy tego typu. W funduszach akcyjnych ulokowanych jest także najwięcej aktywów – ok. 93 mld euro (ok. 69% aktywów funduszy ETF ogółem). Ponadto na Deutsche Boerse notowanych jest 127 obligacyjnych ETF-ów, 87 ETF-ów opartych na indeksach umożliwiających realizację określonych strategii (np. typu leverage lub short) , 15 towarowych funduszy ETF oraz cztery walutowe fundusze ETF. W końcu marca br. 63 procent notowanych ETF-ów wykorzystywało replikację syntetyczną (opartą na swapach). Fundusze notowane na parkiecie we Frankfurcie posiadają ekspozycję na 461 różnych indeksów (w każdym przypadku brane są pod uwagę zarówno indeksy cenowe jak i dochodowe). Najczęściej wykorzystywanymi wskaźnikami koniunktury są indeksy STOXX – blisko 30 procent obrotu ETF-ami © Copyright 2010 Etf.com.pl 4 10 lat funduszy ETF na Deutsche Boerse 12 kwietnia 2010 przypada na produkty oparte właśnie na tych indeksach. Spośród 20 funduszy ETF replikujących flagowy europejski indeks akcyjny EURO STOXX 50 funkcjonujących na Starym Kontynencie w końcu 2009 r. , aż 13 było notowanych w systemie Xetra. W tym samym czasie lista ETF-ów notowanych we Frankfurcie naśladujących zachowanie subindeksów sektorowych STOXX liczyła aż 117 pozycji. Listę 10 najpopularniejszych indeksów bazowych dla ETF-ów notowanych w systemie Xetra prezentuje poniższa tabela. Najpopularniejszym funduszem jest iShares DAX ETF – średnie miesięczne obroty tym instrumentem wynoszą ok. 1,3 mld euro. Najpopularniejsze (pod względem obrotów) indeksy i bazujące na nich fundusze ETF w systemie Xetra w 2009 roku Lp. Nazwa indeksu 1 DAX 2 EURO STOXX 50 3 ShortDAX 4 EONIA 5 EURO STOXX 50 Short 6 LevDAX 7 S&P 500 8 STOXX 50 9 MSCI Emerging Markets 10 Eb. Rexx Money Market Źródło: Deutsche Boerse Group Fundusz ETF o największych obrotach bazujący na danym indeksie iShares DAX (DE) iShares DJ EURO STOXX 50 db x-trackers ShortDAX ETF db x-trackers II EONIA TR Index ETF db x-trackers DJ EURO STOXX 50 Short ETF Lyxor ETF LevDAX iShares S&P 500 iShares DJ STOXX 50 iShares MSCI Emerging Markets iShares eb.rexx Money Market W minionych 10 latach z segmentu XTF zniknęło 29 funduszy ETF. Głównymi przyczynami delistingu było zakończenie działalności przez emitenta oraz połączenie lub likwidacja funduszy. Deutsche Boerse może pochwalić się również korzystnymi warunkami dokonywania transakcji tymi instrumentami. W przypadku wszystkich funduszy notowanych w systemie Xetra w I kwartale br. przeciętny spread wynosił 37 punktów bazowych (55 punktów bazowych w 2009 r.), zaś średni spread dla 20 najpłynniejszych ETF-ów wynosił zaledwie 8 punktów bazowych (9 punktów bazowych w 2009 r.). Płynność obrotu tytułami uczestnictwa funduszy ETF zapewnia 20 tzw. designated sponsors. Przeciętna wartość złożonego zlecenia na fundusze ETF w systemie Xetra wynosi około 110,5 tys. euro. Na podstawie informacji Deutsche Boerse Group opracował Tomasz Miziołek www.etf.com.pl Niniejsza analiza została przygotowana wyłącznie w celach informacyjnych. Zawarte niej treści stanowią wyraz osobistych poglądów autora i nie mają charakteru rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1715). Serwis etf.com.pl nie ponosi odpowiedzialności z tytułu ewentualnych szkód wynikających z wykorzystania informacji zamieszczonych w raporcie. Publikowanie niniejszej analizy w Internecie, prasie i innych mediach, w całości lub w części, wymaga pisemnej zgody autora serwisu etf.com.pl. © Copyright 2010 Etf.com.pl 5