badanie w ortopedii i traumatologii

BADANIE
W ORTOPEDII
I TRAUMATOLOGII
www.pandm.org
BADANIE KLINICZNE
PODMIOTOWE
PRZEDMIOTOWE
www.pandm.org
BADANIE KLINICZNE PODMIOTOWE
I/ Pierwsze wrażenie
Orientacyjnie określamy stan ogólny pacjenta, jego zachowanie, sposób poruszania się
II/ Dane personalne
wiek, zawód, miejsce pracy, miejsce zamieszkania
III/ Wywiad lekarski
1. Przyczyna zgłoszenia
2. Skargi główne
3. Początek i przebieg choroby
4. Wywiad w kierunku
a) etiologii
b) patogenezy
c) patomechanizmów (tło choroby – pourazowe, zapalne, zwyrodnieniowe,
nowotworowe, wady wrodzone i rozwojowe, schorzenia układowe i narządów
wydzielniczych, neurogenne, statyczne [przeciążeniowe], inne)
d) dotychczasowe leczenie
e)przebytw choroby ( w tym infekcje)
f) uzupełnienie wywiadu: dziedziczność, rozwój, warunki bytowe i
pracy, rozwój umysłowy, wykształcenie, zawód, środowisko, rodzaj pracy
www.pandm.org
BADANIE KLINICZNE PRZEDMIOTOWE
IV/ Stan ogólny
1) wiek biologiczny a kalendarzowy
* wzrost
* waga
* stosunek długości noworodek
dorosły
głowy : tułowia : kd
1/4 : 1/2 : 1/4
1/8 : 1/2 : 4/8
* proporcje: tabele np. Stratza, Geyora, Kollmena
* czas ząbkowania
* cechy sprawności fizycznej i umysłowej – koordynacja, motoryka
* pojemność oddechowa płuc
* wiek szkieletowy
* objawy pokwitania
*objawy przekwitania i starzenia
2) Odżywienie
3) Stan czynnościowy ( wpływ narządów wewnętrznych na narządy ruchu)
4) Stan narządów wewnętrznych
5) Stan neurologiczny
www.pandm.org
Status neurologici
głowa – szyja – tułów – kończyny górne i dolne
1)
ruchy: bierne/czynne
2)
napiecie mm
3)
przykurcze
4)
niedowłady
5)
porażenia wiotkie
6)
odruchy: skórne, ścięgniste, okostnowe, klonus, czucie (ból
dotyk, temperatura, czucie głębokie, przestrzenne, lokalizacja
zaburzeń, rozległość i ich dynamika)
7)
chód
www.pandm.org
CZASZKA
OBJAWY OPONOWE
PODMIOTOWE
bóle głowy,
Bóle karku,
nudności,
wymioty,
światłowstręt,
nadwrażliwość na bodźce,
przeczulica skóry,
bóle uogólnione
www.pandm.org
PRZEDMIOTOWE
sztywność karku,
obj. Kerniga górny i dolny
obj. Brodzińskiego karkowy i łonowy,
obj. Flaetau,
obj. policzkowy
KRĘGOSŁUP
TUŁÓW
Objaw szczytowy
Odruchy skórne górny środkowy dolny
mosznowy
Czucie
www.pandm.org
KOŃCZYNY GÓRNE I DOLNE
Niedowłady
Ocena
siły wg skali Loveta
Symetria
Ruchy
Porażenia
Splot ramienny: Porażenie Erba – wysokie C5-6 –
ręka OK ; Porażenie Klumpkego – niskie C8-Th11
– całość
www.pandm.org
Kończyny górne
C5-Th2 – splot barkowy – n obwodowe
odr. promieniowy – C7-8
odr. łokciowy – C5-6
odr z m. 2 głowego C5-6
odr z m. 3 głowego C6-7
www.pandm.org
Kończyny dolne
odr. kolanowy L2-4
odr. ze ścięgna Achillesa S1-2
zginacze L5-S1
www.pandm.org
Ocena siły mm wg Lovetta
0
1
2
3
4
5
brak ruchu
skurcz mm bez widocznego efektu ruchowego
ruch bez pokonania siły ciężkości
ruch przeciwko sile ciężkości
ruch przeciwko oporowi
pełen zakres ruchomości
www.pandm.org
Badanie kliniczne przedmiotowe
V/ STATUS ORTHOPAEDICUS
Oglądanie / mierzenie / dotyk z opukiwaniem
Pacjenta badamy w pozycji stojącej i leżącej
www.pandm.org
Status orthopaedicus
1)
Ogólny
1. statyczny:
pacjent stojący:
pacjent leżący:
budowa (typ); postawa (pozycja zasadnicza)
proporcje; symetria; ułożenie ( bierne, czynne,
dowolne, przymusowe)
2. dynamiczny: poruszanie się, chód
www.pandm.org
Status orthopaedicus
2)
Odcinkowy
1. statyczny:
ocena poszczególnych odcinków do siebie i strony przeciwnej,
ustawienie (dowolne, przymusowe), pomiary długości kończyn i obwodów
2. dynamiczny:
ruchy czynne i bierne
www.pandm.org
Pomiary obwodów kończyn
Kończyna górna
obręcz barkowa
½ ramienia
łokieć w pozycji wyprostowanej
przedramię na wys. brzuśćców mm
nadgarstek
ręka
Kończyna dolna
½ miednicy na wys. krętarza większego (m. posladkowy największy)
udo – 20 cm nad rzepką (mm, guzy, zapalenie)
udo – 5 cm nad rzepką ( m. vestus medialis)
staw kolanowy
podudzie w największym obwodzie
nadkostkowo
staw skokowy
Mierzymy zawsze na poziomie widocnych zmian
www.pandm.org
Punkty orientacyjne
Czaszka – rzadko wykorzystywane w ortopedii. Raczej domena
antropometri.
Szyja tułów:
C1
1-2 cm poniżej podst. wyr. sutkowatego
C7
C6
wyr. poprzeczny - na wys. chrząstki pierścieniowatej
Th2
na wys. wcięcia szyjnego
TH8
na wys. dolnego kąta łopatki
Th9
na wys. podstawy wyr. mieczykowatego
L2
na wys. najniższej części łuku żebrowego
L4
na wys. linii łaczącej grzebienie talerzy biodr.
www.pandm.org
Pomiary długości
Kończyna górna - P : L
Statystycznie długość ramienia = długości przedramienia
WZGLĘDNA
Od szczytu wyr. barkowego do końca palca III
Dł. odcinkowa:
od wyr. barkowego do wyr. łokciowego lub nadkłykcia bocznego
od szczytu wyr. łokciowego do wyr. rylcowatego k. łokciowej lub
szczytu wyr. rylcowatego k. promieniowej
BEZWZGLĘDNA
Mierzymy od guzka wiekszego (widoczny przy porażeniach i zanikach mm)
do końca palca III i odpowiednio dł. odcinkową.
Różnica dł. bezwzględnej i względnej mówi nam o stopniu rozciągnięcia stawu
ramiennego
www.pandm.org
Pomiary długości
Kończyna dolna
WZGLEDNA
Od kolca biodrowego przedniego górnego do szczytu kostki
przyśrodkowej lub bocznej
BEZWZGLĘDNA
Od szczytu lub podstawy krętarza większego do szczytu kostki bocznej
Dł. Odcinkowa:
udo: od szczytu krętarza do szpary stawowej po str. bocznej
podudzie: od szpary stawowej do kostki bocznej
www.pandm.org
www.pandm.org
Status orthopaedicus
3)
Miejscowy
1. statyczny
obrysy, kształt, oceniamy skórę, tkankę podskórną, mięśnie, więzadła,
stawy i in, ułożenie (czynne, bierne), przykurcze, zniekształcenia, kształt,
siła mm, stosunki anatomiczne, zabarwienie, trofika, ukrwienie,
unerwienie ciepłota, punkty kostne orientacyjne, bolesność, tętno
2. dynamiczny
ruchy czynne, bierne, patologiczne, stan mm, objawy tarcia (pow. stawowe,
pochewki, odłamy kostne), obj. Łąkotkowe
Badanie stawów: obrysy, stosunki anatomiczne, zgrubienia cz. kostnych, wysięk,
bolesność, ograniczenie ruchomości, inne( przeskakiwanie, trzeszczenie,
ruchomość patologiczna, wiotkość, balotowanie, ruchomość i in)
www.pandm.org
Badania dodatkowe
RUTYNOWE
SPECJALISTYCZNE
ZABIEGI DIAGNOSTYCZNE
www.pandm.org
USTALENIE ROZPOZNANIA
PLAN LECZENIA
www.pandm.org