Materiały

Łódź z napędem odrzutowym
(III zasada dynamiki)
Materiały:
- przykrywka plastikowego opakowania np. po margarynie
- słomka do napojów (taka, którą moŜna zginać)
- balonik, klamerka do bielizny
- kawałek nitki, gwóźdź
- wanna lub duŜa miska wypełniona wodą
Czynności:
- Na brzegu przykrywki zrób otwór za pomocą gwoździa.
- Do jednego końca słomki przywiąŜ balonik (zwróć uwagę na to, aby słomka nie uległa
zniszczeniu).
- Przez słomkę nadmuchaj balonik i aby powietrze nie uchodziło zepnij szyjkę balonika
klamerką.
- Przygotowany „odrzutowiec” połóŜ na powierzchni wody. Wolny koniec słomki umieść
tuŜ pod powierzchnią wody.
- Zdejmij klamerkę blokującą wylot powietrza z balonika.
Jak zachowuje się „łódź” na wodzie?
Wyjaśnij zasadę działania napędu łódki, co powoduje jej ruch?
Domowy model rakiety
Materiały:
- Rurka do napojów
- Długa mocna nić lub Ŝyłka
- Taśma klejąca
- Balon
Czynności:
- Przez rurkę do napojów przeciągnij Ŝyłkę.
- Końce nici przywiąŜ do mebli (najlepiej po skosie).
- Do rurki taśmą klejącą przyczep napompowany duŜy balon.
- Przesuń balon na dolny koniec nici. Następnie puść balon wolno i obserwuj jego
zachowanie.
Strona 1 z 4
Budujemy most
(rozkład sił)
Materiały:
- kilka ksiąŜek
- cienki karton (np. z bloku technicznego)
- kilka pudełek zapałek
Czynności:
- Z kartonu wytnij dwa identyczne paski.
- (a) Ustaw ksiąŜki w dwa stosy takiej samej wysokości w odległości ok. 15 – 20 cm
(będą to podpory mostu).
- Na podporach z ksiąŜek połóŜ dwa kartonowe paski (jeden na drugim), które utworzą
most. Sprawdź wytrzymałość mostu, kładąc na nim pudełka zapałek do chwili, aŜ most
się załamie.
- Następnie zdejmij jeden z pasków i wykonaj z niego podpórkę pod mostem, wyginając
go w łuk. Sprawdź, ile tym razem pudełek zapałek wytrzymał most.
- Na koniec całą kartkę papieru złóŜ w harmonijkę. Zbuduj most z „plisowanej” kartki
papieru układając ją rowkami „wzdłuŜ” budowanego mostu. Sprawdź tym razem jaka
jest wytrzymałość mostu.
(a)
(b)
Bezwładność na co dzień
Materiały:
- gwóźdź, młotek, deska
- sitko kuchenne, woda
- chodnik lub fotel nakryty wilgotną ścierką, trzepaczka
Czynności:
- W dowolnej wielkości deskę wbij gwóźdź za pomocą młotka. Co dzieje się z
gwoździem, gdy rozpędzony młotek nagle zatrzymuje się na główce gwoździa?
- Zmocz sitko kuchenne wodą. Uderz mokrym sitkiem o dłoń nad blatem kuchennym. Co
się dzieje z wodą, gdy sitko zatrzymujesz nagle na dłoni?
- Wyjdź na podwórko i pomóŜ w sprzątaniu domu. Wytrzep na trzepaku chodnik. PołóŜ
na fotelu wilgotną ściereczkę i równieŜ wytrzep obicie fotela. Co się dzieje z
kurzem, gdy trzepaczka uderza w chodnik (fotel). Jaką rolę pełni podczas trzepania
fotela wilgotna ścierka?
Strona 2 z 4
Akrobata
(środek cięŜkości, bezwładność)
Materiały:
- butelka szklana
- dwa korki o średnicy dopasowanej do otworu w butelce
- igła
- dowolna moneta
- dwa jednakowe masywne widelce
- noŜyk
Czynności:
- Do jednego z korków wbij igłę ostrzem do góry. Korek umieść na butelce.
- W drugim korku noŜykiem zrób nacięcie wzdłuŜ jego średnicy. W nacięciu tym umieść
monetę, tak aby większa jej część wystawała nad korek.
- Do korka z umieszczoną monetą wbij po obydwu jego stronach na tej samej
wysokości widelce. Otrzymałeś model akrobaty.
- Model umieść na czubku igły tak, aby moneta stała na ostrzu i nie spadła.
Co powoduje, Ŝe moneta utrzymuje się na igle? Zastanów się nad środkiem cięŜkości
akrobaty, gdy odchylasz go lekko od pionu.
Strona 3 z 4
Spadochron z chusteczki do nosa
(opór powietrza)
Materiały:
- chusteczka do nosa z materiału
- nitka
-
niewielki cięŜarek (duŜy guzik, nakrętka, ołowiany Ŝołnierzyk)
Czynności:
- Do kaŜdego rogu chusteczki przywiąŜ nitkę o długości kilkunastu centymetrów.
- Wolne końce czterech nitek zwiąŜ razem i przywiąŜ do cięŜarka. Otrzymałeś model
spadochronu ze spadochroniarzem.
- Podrzuć do góry spadochron, tak by cięŜarek „popychał” go do góry. Obserwuj ich
ruch. Jak nazwałbyś ruch spadochronu do góry a jak ruch w dół?
Poduszkowiec z balonika i kubka po jogurcie
(siła tarcia)
Materiały:
- gumowy balonik
- kubek po jogurcie, do napojów lub inny o małej średnicy dna
- igła albo gwóźdź
- kombinerki
- świeczka, zapałki
Czynności:
- Chwyć w kombinerki gwóźdź. Rozgrzej go nad zapaloną świeczką a następnie zrób w
dnie kubka kilkanaście otworów o średnicy ok. 3 mm.
- Nadmuchaj balonik i ściskając palcami szyjkę (Ŝeby powietrze nie uciekło) naciągnij
go na dno kubka (poproś drugą osobę o pomoc).
- Puść szyjkę balonika i obserwuj zachowanie się balonika z kubkiem. Co się dzieje z
powietrzem znajdującym się w baloniku? Jaką rolę pełni powietrze wydostające się
z balonika?
Strona 4 z 4