Córki dostaną 100 tys. zł. odszkodowania za represje wobec ojca
Transkrypt
Córki dostaną 100 tys. zł. odszkodowania za represje wobec ojca
Córki dostaną 100 tys. zł. odszkodowania za represje wobec ojca Dnia 27 lipca 2006 roku Są Okręgowy w Opolu przyznał trzem córkom Jana Komorowskiego 100 tys. zł. tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia za cierpienia ich ojca, stalinowskiego więźnia. O taką kwotę wnosiły córki nieŜyjącego od 8 lat byłego AK-owca. KaŜda z nich otrzyma 10 000 zł odszkodowania i 23 333 zł zadośćuczynienia. - Nie sposób oddać bezmiar tego, co przeszedł w więzieniu Jan Komorowski. W pełni zasługiwał na odszkodowanie i zadośćuczynienie, które teraz otrzymają jego córki – mówił w uzasadnieniu sędzia Robert Mietelski. Podstawą zasądzenia odszkodowania i zadośćuczynienia jest art. 8 ust. 2a ustawy z 23 lutego 1991 o uznanie za niewaŜne orzeczeń wydanych wobec represjonowanych za działalność na rzecz niepodległości państwa polskiego. Jan Komorowski był pozbawiony wolności od 25 lipca 1948 do 5 czerwca 1956. Jak zeznała jedna z córek: „Ojciec od 1942 roku prowadził działalność w ramach organizacji Armii Krajowej w rejonie Brześcia. Został skazany w 1948 roku. Aresztowany przez NKWD, następnego dnia wyrok. Najpierw orzeczono karę śmierci, zmieniono na 25 lat, a w 1956 roku zamieniono ją na 10 lat. W czerwcu 1956 roku wrócił do domu”. Jan Komorowski złoŜył 31 grudnia 1993 złoŜył w sądzie wniosek o uniewaŜnienie tamtego wyroku skazującego, zadośćuczynienie i zasądzenie odszkodowania, ale nie doczekał rozprawy sądowej. Zmarł 24 lipca 1994 roku, zatem sprawa została umorzona. Pięć lat później z wnioskiem o odszkodowanie wystąpiły córki stalinowskiego więźnia. Jednak od 2000 do kwietnia 2006 roku sprawa była zawieszona, gdyŜ wnioskodawczynie nie potrafiły uzupełnić wniosku o niezbędne dokumenty, potwierdzające fakt skazania ojca. Jak podkreślił sędzia wszystkie wymogi wniosku o odszkodowanie zostały spełnione dzięki pomocy IPN. Sąd oparł się na aktach śledztwa prowadzonego w tej sprawie przez IPN – Okręgową Komisję Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie. W aktach tych znajduje się wyciąg sporządzony przez starszego asystenta prokuratury w Brześciu (dziś Białoruś) z którego wynika, iŜ wyrokiem Trybunału Wojskowego woj. Brzeskiego z 9-12 listopada 1948 roku skazany został m.in. Jan Komorowski za działalność w podziemnej antyradzieckiej nacjonalistycznej organizacji „Polski Okręg Armii Krajowej”, której zadaniem było prowadzenie walki zbrojnej przeciwko ZSRR w celu utworzenia państwa polskiego w obrębie granic z 1939 roku i oderwanie zachodnich województw Białorusi, oraz nabywanie broni palnej i amunicji. Został skazany na 25 lat pozbawienia wolności w obozach pracy poprawczej z pozbawieniem praw na 5 lat. Dopiero w wyniku tzw. protestu wojskowego prokuratora białoruskiego okręgu wojskowego Trybunał Wojskowy obniŜył 23 marca 1956 karę do 10 lat pozbawienia wolności w obozie pracy przymusowej. Dnia 27 października 2005 roku śledztwo IPN w Szczecinie w sprawie bezprawnego pozbawienia wolności 55 osób (m.in. Jana Komorowskiego) przez funkcjonariuszy NKWD i sędziów Wojskowego Trybunału Regionu Brzeskiego od lica 1948 do kwietnia 1956 zostało umorzone, wobec braku danych dostatecznie uzasadniających popełnienie przestępstwa. Jak wynika z uzasadnienia: „Wobec braku aktów prawnych w oparciu o które wydano powyŜsze wyroki oraz niemoŜności uzyskania akt postępowań karnych prowadzonych przeciwko członkom „Związku Obrońców Wolności – AK” w chwili obecnej nie sposób dokonać oceny wydanych orzeczeń, a takŜe stwierdzić, czy w chwili zatrzymania i w toku śledztwa wobec członków organizacji dopuszczono się zbrodni komunistycznej w rozumieniu ustawy IPN”. Przesłuchani przez prokuratora z IPN Ŝyjący jeszcze świadkowie, skazani przez NKWD mówili m.in. o brutalnych metodach przesłuchań. Trwały one całe noce, bez jedzenia i picia. Było bicie, m.in. pistoletem w twarz. Było siedzenie na trzeszczącym stołku - za jedno zatrzeszczenie stołka szło się do karceru za karę. Lub stanie z rękami podniesionymi do góry aŜ do omdlenia, a potem cucenie poprzez polewanie wodą.