1 plan ćwiczeń z mikrobiologii i mikrobiologii jamy ustnej dla ii roku

Wrocław, 2013-06-28
PLAN ĆWICZEŃ Z MIKROBIOLOGII I MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ
DLA II ROKU WYDZIAŁU LEKARSKO-STOMATOLOGICZNEGO
ROK AKADEMICKI 2013/2014 semestr zimowy
OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII
(10 godz. = 4 ćwiczenia (2x2godz. i 2x3 godz.)
1. Metody barwienia preparatów. Technika mikroskopowania. Metody hodowli bakterii.
2. Gram-dodatnie ziarenkowce: (Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus,
Peptostreptococcus).
3. Pałeczki Gram-ujemne: fermentujące (Enterobacteriaceae), niefermentujące
i bezwzględnie beztlenowe.
4. Sterylizacja i dezynfekcja. Pobieranie materiałów własnych z jamy ustnej.
KOLOKWIUM I
SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII
18.12.2013 środa (2 godz.) 730 – 900 (4 grupy), 915 – 1045 (3 grupy)
ĆWICZENIE 1: METODY BARWIENIA PREPARATÓW. TECHNIKA
MIKROSKOPOWANIA. METODY HODOWLI BAKTERII
♦
♦
♦
♦
♦
Organizacja i dyscyplina pracy w czasie ćwiczeń z mikrobiologii.
Typy mikroskopów używanych na ćwiczeniach: świetlny, z ciemnym polem widzenia,
fluorescencyjny.
Metody barwienia preparatów mikroskopowych: barwienie proste, złożone, pozytywne,
negatywne, negatywno-pozytywne.
Warunki hodowli bakterii tlenowych i beztlenowych in vitro. Wpływ temperatury, pH,
potencjału oksydacyjno-redukcyjnego, egzogennych związków pokarmowych (czynniki
wzrostowe).
Podział podłoży mikrobiologicznych (proste, wzbogacone, wybiórczo-różnicujące,
różnicujące).
Część praktyczna:
♦
♦
♦
♦
Opisywanie morfologii kolonii na wybranych podłożach.
Sporządzanie i oglądanie w mikroskopie świetlnym preparatów z hodowli bakterii, barwienie
metodą Grama.
Demonstracja gotowych preparatów z bakterii w mikroskopie świetlnym, mikroskopie
ciemnego pola widzenia (cpw) i mikroskopie fluorescencyjnym.
Demonstracja podłoży bakteriologicznych oraz wzrostu bakterii w podłożu płynnym i na
podłożach stałych.
20.12.2013 piątek (3 godz.) 1000 –1215 (4 grupy), 1230 – 1445 (3 grupy)
ĆWICZENIE 2: GRAM-DODATNIE ZIARENKOWCE (Staphylococcus,
Streptococcus, Enterococcus, Peptostreptococcus)
Część teoretyczna:
♦
♦
Charakterystyka i chorobotwórczość Staphylococcus aureus, S. epidermidis, S. saprophyticus.
Charakterystyka i chorobotwórczość Streptococcus pyogenes, S. pneumoniae, S. orale,
Enterococcus, Peptostreptococcus).
Część praktyczna:
♦
Demonstracja hodowli na agarze z krwią, opis morfologii kolonii, rodzaje hemolizy.
1
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
♦
♦
♦
Demonstracja gotowych preparatów z omawianych bakterii w mikroskopie świetlnym.
Testy identyfikacyjne dla gronkowców: wytwarzanie katalazy, CF (wykonanie), wrażliwość
na nowobiocynę i furazolidon, koagulaza (demonstracja), ID32 Staph do odczytu.
Testy identyfikacyjne dla paciorkowców: wrażliwość na bacytracynę i optochinę, szereg
biochemiczny dla enterokoków, wykrywanie antygenów grupowych (demonstracja), API
08.01.2014 środa (2 godz.) 730 –900 (4 grupy), 915 – 1045 (3 grupy)
ĆWICZENIE 3: PAŁECZKI GRAM-UJEMNE: FERMENTUJĄCE (Enterobacteriaceae),
NIEFERMENTUJĄCE i BEZWZGLĘDNIE BEZTLENOWE
Część teoretyczna:
♦
♦
♦
Charakterystyka i chorobotwórczość pałeczek Enterobacteriaceae: Salmonella, Shigella,
Escherichia coli, Proteus, Klebsiella.
Charakterystyka i chorobotwórczość pałeczek niefermentujących: Pseudomonas aeruginosa,
Acinetobacter baumannii, Stenotrophomonas maltophilia.
Charakterystyka i chorobotwórczość Gram-ujemnych bakterii bezwzględnie beztlenowych
(Prevotella, Porphyromonas, Bacteroides, Fusobacterium).
Część praktyczna:
♦
♦
♦
♦
Demonstracja hodowli bakterii na podłożach wybiórczych: Mac Conkey’a i SS
(Enterobacteriaceae) oraz na agarze zwykłym i Mac Conkey’a (Pseudomonas i
Acinetobacter).
Demonstracja gotowych preparatów bakteryjnych w mikroskopie świetlnym.
Identyfikacja Gram-ujemnych pałeczek: odczyt testów ID32GN dla Enterobacteriaceae,
Pseudomonas i Acinetobacter. Test na wytwarzanie oksydazy.
Demonstracja i identyfikacja Gram-ujemnych pałeczek bezwzględnie beztlenowych: odczyt
testów ID32A.
10.01.2014 piątek (3 godz.) 1000 –1215 (4 grupy), 1230 – 1445 (3 grupy)
ĆWICZENIE 4: STERYLIZACJA I DEZYNFEKCJA. POBIERANIE MATERIAŁÓW
WŁASNYCH Z JAMY USTNEJ
KOLOKWIUM I z ćwiczeń 1-4 (teoretyczne przygotowanie się z tematu „Sterylizacja i dezynfekcja” na podstawie materiałów na stronie internetowej www.mbio.am.wroc.pl).
Część teoretyczna:
Omówienie fizycznych i chemicznych metod sterylizacji i dezynfekcji (ze szczególnym
uwzględnieniem sterylizacji sprzętu dentystycznego).
Demonstracja:
- Attesty – biologiczne metody kontroli sterylizacji,
- pakowanie sprzętu do sterylizacji: pakiety, rękawy,
- opakowania jednorazowe.
Część praktyczna:
1. Bakteriobójcze działanie promieniowania UV.
2. Kontrola jałowości powietrza.
3. Działanie preparatów dezynfekcyjnych do higienicznego mycia rąk.
Pobieranie i posiew materiałów własnych z jamy ustnej
2
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
OGÓLNY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ.
(10 godz. = 4 ćwiczenia (2x2godz. i 2x3 godz.)
1.
2.
Flora fizjologiczna. Zakażenia endogenne.
Antybiotyki. Metody oznaczania wrażliwości drobnoustrojów na antybiotyki.
Mechanizmy oporności.
Diagnostyka zakażeń jamy ustnej i chorób przyzębia. Opracowanie
mikrobiologiczne materiałów diagnostycznych. KOLOKWIUM II
Odczyt posiewów z poprzedniego ćwiczenia. Omówienie metod różnicowania
drobnoustrojów, szybkich testów diagnostycznych i antybiogramów.
Odrabianie i zaliczanie ćwiczeń.
3.
4.
5.
SZCZEGÓŁOWY PLAN ĆWICZEŃ z MIKROBIOLOGII JAMY USTNEJ
15.01.2014 środa (2 godz.) 730 –900 (4 grupy), 915 – 1045 (3 grupy)
ĆWICZENIE 1: FLORA FIZJOLOGICZNA. ZAKAŻENIA ENDOGENNE.
Część teoretyczna:


Omówienie pozytywnej i negatywnej roli flory fizjologicznej.
Zakażenia endogenne – definicja, przykłady.
Część praktyczna:



Odczyt wyników z poprzedniego ćwiczenia (sterylizacja, dezynfekcja).
Odczyt posiewów własnych – opisywanie morfologii i zabarwienia kolonii, hemolizy,
ewentualnych zmian w podłożu, oglądanie preparatów barwionych metodą Grama,
sporządzonych z różnych morfologicznie kolonii.
Wykonanie preparatów natywnych z kieszonek dziąsłowych (mikroskop cpw).
17.01.2014 piątek (3 godz.) 1000 –1215 (4 grupy), 1230 – 1445 (3 grupy)
ĆWICZENIE 2: ANTYBIOTYKI. METODY OZNACZANIA WRAŻLIWOŚCI
DROBNOUSTROJÓW NA ANTYBIOTYKI. MECHANIZMY
OPORNOŚCI.
Część teoretyczna:
1. Charakterystyka najważniejszych grup antybiotyków (mechanizm i sposób działania,
spektrum przeciwbakteryjne, mechanizm(y) oporności, farmakokinetyka): β-laktamy,
aminoglikozydy, makrolidy i ketolidy, linkozamidy, glikopeptydy, tetracykliny, tigecyklina,
polimyksyny, oksazolidynony, fluorochinolony, sulfonamidy.
2. Oznaczanie wrażliwości bakterii na antybiotyki:
 metodą dyfuzyjno-krążkową,
 metodą seryjnych rozcieńczeń leku w bulionie Mueller-Hintona – demonstracja,
omówienie pojęcia MIC i MBC,
 metodą E-testów,
 metodą ATB – antybiogram dla bakterii beztlenowych – demonstracja,
 oznaczanie wrażliwości Mycobacterium tuberculosis na tuberkulostatyki –
demonstracja.
 Omówienie wybranych mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki: MRS, VRE,
GRE, HLAR, ESBL na podstawie wyników z poprzedniego ćwiczenia.
Część praktyczna:
Wykonanie antybiogramu i wykrywanie mechanizmów oporności dla wybranych patogenów:
 Staphylococcus aureus MRSA, Enterococcus faecalis HLAR, K. pneumoniae ESBL(+).
 Oznaczanie szczepów β-laktamazododatnich – metoda cefinazowa.
 Demonstracja fenotypów oporności: ESBL, MBL, MRS, MLSB, VRE, GRE, HLAR
3
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)
22.01.2014 środa (2 godz.) 730 –900 (4 grupy), 915 – 1045 (3 grupy)
ĆWICZENIE 3: DIAGNOSTYKA ZAKAŻEŃ JAMY USTNEJ
PRZYZĘBIA. KOLOKWIUM II z ćwiczeń 1-2
Odczyt antybiogramów z poprzedniego ćwiczenia.
I
CHORÓB
Opracowanie mikrobiologiczne materiałów diagnostycznych:
1.
2.
3.
4.
wymaz z ropnia po wprowadzeniu implantu (wszczepu) zębowego,
wymaz z gardła – rozpoznanie: atroficzne (zanikowe) zapalenie błony śluzowej,
krew – rozpoznanie: zapalenie wsierdzia (endocarditis) po ekstrakcji zęba,
ropa z przetoki twarzowo-szyjnej w bulionie tioglikolanowym.
24.01.2014 piątek (2 godz.) 1000 –1130 (4 grupy), 1230 – 1400 (3 grupy)
ĆWICZENIE 4: ODCZYT POSIEWÓW Z POPRZEDNIEGO ĆWICZENIA
Odczyt posiewów z poprzedniego ćwiczenia. Omówienia metod różnicowania
drobnoustrojów, szybkich testów diagnostycznych i antybiogramów.
24.01.2014 piątek (1 godz.) 1130 –1215 (4 grupy), 1400 – 1445 (3 grupy)
ĆWICZENIE 4: ODRABIANIE I ZALICZENIE ĆWICZEŃ
Wrocław, dnia 28-06-2013
Odpowiedzialny za dydaktykę:
dr hab. Grażyna Gościniak prof. nadzw.
4
Create PDF files without this message by purchasing novaPDF printer (http://www.novapdf.com)