VII Festiwal Nauki, Techniki i Sztuki Poznaj siebie i świat Pod hasłem

VII Festiwal Nauki, Techniki i Sztuki
Poznaj siebie i świat
Pod hasłem „Poznaj siebie i świat” w dniach od 18 do 24 kwietnia odbył się
w Łodzi kolejny, VII Festiwal Nauki, Techniki i Sztuki. W jego programie znalazło
się ponad 200 imprez, które przygotowano w różnych punktach miasta, głównie w
obiektach szkół wyższych, instytutów naukowych, Naczelnej Organizacji
Technicznej, Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Urzędu Miasta Łodzi,
Filharmonii Łódzkiej oraz teatrach.
Podstawowe cele festiwalu, a więc promocja i popularyzacja osiągnięć łódzkiej
nauki, techniki i sztuki, pozostają niezmienne od chwili jego narodzin. Zmieniają się
jedynie środki realizacji i tematyka poszczególnych imprez, nawiązujące do
najnowszych zdobyczy wiedzy i techniki oraz dorobku sztuki. Istotnym elementem jest
też prezentacja łódzkich uczelni i innych placówek naukowych, a także dalsza
integracja zarówno samego środowiska akademickiego Łodzi, jak i tego środowiska ze
społeczeństwem. Festiwal stanowił również okazję do pokazania możliwości
współczesnej nauki w praktyce; poznania miejsc na co dzień niedostępnych dla
każdego, m.in. naukowych pracowni i laboratoriów.
Uroczyste otwarcie festiwalu odbyło się w Dużej Sali Obrad Urzędu Miasta Łodzi.
Wzięli w niej udział rektorzy wyższych łódzkich uczelni, przedstawiciele Polskiej
Akademii Nauk, miejscowi radni. Zjawiło się wielu ludzi świata nauki, kultury i sztuki.
Obecni byli: wicewojewoda łódzki Witold Gwiazda i wiceprezydent Łodzi Hanna
Zdanowska, która powiedziała m.in., iż festiwal stanowi szansą na wykreowanie Łodzi
jako centrum badawczo-naukowego i technologicznego w Polsce.
„Łódzkie Eureka”
Kulminacyjnym punktem uroczystości było wręczenie nagród „Łódzkie Eureka”,
przyznanych w wyniku konkursu za wybitne osiągnięcia naukowe i artystyczne w skali
ogólnokrajowej i międzynarodowej, w roku 2006. Otrzymali je:
Prof. dr hab. inż. Kazimierz Kopias, Zbigniew Wiater z Katedry Technologii i
Budowy Wyrobów Dziewiarskich Politechniki Łódzkiej, dr inż. Józef Świątek, inż.
Ryszard Jańczyk, dr inż. Zbigniew Kossowski z Centralnego Ośrodka BadawczoRozwojowego Maszyn Włókienniczych "POLMATEX-CENARO" za pracę Technologia
dzianin super miękkich oraz urządzenie do jej stosowania. Została ona wyróżniona
złotym medalem na BRUSSELS EUREKA 2006 oraz zgłoszona do opatentowania.
Prof. dr hab. inż. Marek Snycerski, dr inż. Izabela Frontczak-Wasiak, dr inż.
Henryk Suszek, dr inż. Aleksander Koryciński z Instytutu Architektury Tekstyliów,
Politechniki Łódzkiej za pracę Włókienniczy wyrób wielowarstwowy oraz sposób jego
wytwarzania, wyróżnioną złotym medalem na BRUSSELS EUREKA 2006 oraz
zgłoszoną do opatentowania.
Prof. dr hab. inż. Florian Nowicz z Katedra Elektrotechniki Ogólnej i
Przekładników Politechniki Łódzkiej, współautor: dr inż. Bogusław Kuczałek z
Polcontact Warszawa za opracowanie konstrukcji przetwornika prądowonapięciowego.
Praca została wyróżniona srebrnym medalem na BRUSSELS EUREKA 2006.
Prof. dr hab. Jerzy Niedzielski, dr Wojciech Kuzański z Klinika Chirurgii i
Onkologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego, prof. dr hab. inż. Andrzej Napieralski,
mgr inż. Adam Olszewski z Katedry Mikroelektroniki i Technik Informatycznych
Politechniki Łódzkiej za pracę: Termograficzna ocena żylaków powrózka nasiennego u
młodych chłopców i młodzieży jako potencjalnego czynnika ryzyka upośledzenia
płodności. Została ona wyróżniona złotym medalem na BRUSSELS EUREKA 2006 oraz
złotym medalem na Międzynarodowej Wystawie Innowacji w Seulu - SIIF 2006.
Prof. dr hab. Adam Dziki z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu
Medycznego za osiągnięcia w dziedzinie medycyny w 2006 r. Członek honorowy Royal
College of Surgeons of England, honorowy członek prestiżowego Amerykańskiego
Towarzystwa Chirurgów.
Statuetki nagród „Łódzkie Eureka” wręczył prezes Łódzkiego Towarzystwa
Naukowego prof. Stanisław Liszewski.
Wykład inauguracyjny nt. Globalny kryzys energetyczny – mit czy rzeczywistość?
wygłosił prof. Marek Bartosik z Politechniki Łódzkiej.
Rozpoczęcie artystyczne festiwalu odbyło się w Filharmonii Łódzkiej, gdzie
otwarto wernisaż wystawy studentów prof. Marka Wagnera z Pracowni Rzeźby i
Działań Przestrzennych Wydziału Edukacji Wizualnej Akademii Sztuk Pięknych.
Następnie w koncercie inauguracyjnym wystąpiły: Łódzka Orkiestra Kameralna
Akademii Muzycznej pod dyrekcją Macieja Łabęckiego i Big Band Akademii Muzycznej
pod dyrekcją Jacka Delonga.
Festiwalowe imprezy podzielone zostały podzielone na dziesięć następujących
bloków tematycznych: „Horyzonty techniki”, „Dialogi humanistyczne”, „Przyroda wokół
nas”, „Myśleć ekonomicznie”, „Nobliści 2006”, „Łódź – twoje miasto”, „Człowiek i jego
zdrowie”, „Życie kulturalne i artystyczne Łodzi”, „Sztuka wokół nas”, „Co nowego w
naukach ścisłych?”. Były to m.in. wykłady, pokazy, wystawy i konferencje naukowe.
Przygotowano też kilkanaście imprez towarzyszących, związanych głównie z
życiem kulturalnym i artystycznym Łodzi.
Z pokładu szybowca
W tym roku wprowadzono do programu festiwalu nowy blok, wspomniany wyżej
„Nobliści 2006”, poświęcony m.in. prezentacji naukowców i ich osiągnięć, które
stanowiły podstawę przyznania Nagrody Nobla w minionym roku w sześciu
dyscyplinach naukowych. Imprezy tego bloku odbyły się w siedzibie Łódzkiego
Towarzystwa Naukowego. Sylwetki noblistów z minionego roku: Rogera D. Kronberga
(chemia), Craiga C. Mello i Andrew Z. Fire (medycyna), Muhammada Yunusa (nagroda
pokojowa), Edmunda S. Phelpsa (ekonomia), Orhana Pamuka (literatura), Georga F.
Smoota i Johna Mathera (fizyka) zaprezentowali – prof. Lucyna Woźniak, prof. Maria
Koziołkiewicz, dr Jakub Kronenberg, prof. Janina Godłów-Legiędź, prof. Jarosław
Płuciennik, prof. Maria Giller.
Inną tegoroczną nowością był „Piknik naukowy” przygotowany również na terenie
ŁTN, gdzie rozstawiono namioty ze stanowiskami, na których członkowie kół
naukowych Uniwersytetu Łódzkiego i Politechniki Łódzkiej prezentowali interesujące
eksperymenty w dziedzinie zjawisk fizycznych i chemicznych. Na piknik zaproszono
całe rodziny z dziećmi. Były konkursy z nagrodami i moc innych atrakcji.
W organizacji festiwalu znaczący udział miał Uniwersytet Łódzki, którego
pracownicy przygotowali kilkadziesiąt imprez. Jedną z nich były warsztaty połączone z
pokazem w Instytucie Fizyki, prowadzone przez dr. Piotra Skurskiego i mgr. Pawła
Burczyńskiego. Towarzyszyło im hasło: „Fizyka z pokładu szybowca”. Podczas
spotkania z uczniami gimnazjów rozważano, jak doszło do zrealizowania jednego z
największych marzeń człowieka – wzniesienie się w przestworza. Omawiano m.in.
podstawy fizyki lotu ptaków i samolotów, co potwierdzane było prostymi
doświadczeniami i prezentacjami komputerowymi. Z kolei uczniowie szkół
ponadgimnazjalnych mieli okazję dowiedzieć się o podstawowych problemach
towarzyszących konstrukcji szybowców, związanych z ich właściwościami lotnymi;
podstawowych elementach techniki lotu oraz działania przyrządów pokładowych
umożliwiających orientację przestworzach. Sporo uwagi poświęcono też lotom
szybowców z kamerą i interfejsem pomiarowym.
Na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska zainteresowani zdrowiem człowieka
mogli wysłuchać wykładu dr Justyny Gatkowskiej nt. „Toksoplazmoza – fakty i mity”.
Słuchacze mogli dowiedzieć się m.in. o źródłach zakażenia tej inwazyjnej choroby
wywoływanej przez pierwotniaka Toxoplasma gondii, jej postaciach oraz diagnostyce i
profilaktyce.
Także na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska odbył się wykład o wielce
intrygującym tytule: „W pocie czoła uprawiać ziemię będziesz”, czyli o biologicznych
konsekwencjach rewolucji neolitycznej dla populacji ludzkich.” Prowadzący go dr
Wiesław Lorkiewicz przedstawił wpływ tzw. rewolucji neolitycznej – a więc przejście od
gospodarki przyswajalnej (myślistwo i zbieractwo) do gospodarki wytwórczej (rolnictwo i
hodowla) – na biologię populacji ludzkich. Zmiana ta z jednej strony spowodowała
rozkwit kultur i pojawienie się cywilizacji w różnych częściach świata, z drugiej miała
jednak niekorzystny wpływ na stan zdrowia ówczesnych mieszkańców Ziemi,
zwiększając zapadalność na różne choroby, bądź sprowadzając nowe. Pogorszyła się
też dieta, zaczęły się tworzyć nierówności społeczne przyczyniając się do konfliktów
zbrojnych. Czyżby więc była to największa pomyłka w historii ludzkości?
Z kolei na Wydziale Nauk Geograficznych otwarta została wystawa fotograficzna
„W krainie Trolli”. Autorka zdjęć dr Elżbieta Papińska zaprezentowała na ekspozycji
krajobrazy Islandii. Wygłosiła też wykład poświęcony m.in. zjawiskom wulkanicznym i
procesom glacjalnym w tym kraju.
Pokaz multimedialny „Seneka” poprowadziły w siedzibie Katedry Filologii
Klasycznej prof. Jadwiga Czerwińska i Alicja Peterykiewicz. Wystawiony został tam
też spektakl pt. „Carpe diem” przygotowany przez uczniów łódzkiego VIII Liceum
Ogólnokształcącego, pasjonujących się starożytną Grecją i Rzymem.
Podobnie, jak w latach minionych, w festiwalowych imprezach uczestniczyło
kilkanaście tysięcy osób.
„Bobok” po studencku
Uroczyste zakończenie festiwalu odbyło się w Teatrze im. S. Jaracza. Po części
oficjalnej na jego scenie wystawiony został spektakl pt. „Bobok”, zrealizowany na
podstawie opowiadania Fiodora Dostojewskiego, w reżyserii Grigori Lifanowa. Wystąpili
studenci IV roku Wydziału Aktorskiego łódzkiej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej,
Telewzyjnej i Teatralnej im. Leona Schilllera.
Tradycyjnie już głównym organizatorem festiwalu było Łódzkie Towarzystwo
Naukowe we współpracy z Urzędem Miasta Łodzi, Konferencją Rektorów Państwowych
Uczelni Łodzi oraz Naczelną Organizacją Techniczną w Łodzi.
S.B.
.
.