FG Literatura powszechna I II W i K n

SYLLABUS PRZEDMIOTOWY
Państwowa WyŜsza Szkoła Zawodowa w Raciborzu
Instytut Neofilologii
Kierunek: filologia
Specjalność: filologia germańska nauczycielska
Przedmiot: LITERATURA POWSZECHNA
Liczba punktów ECTS: 8
Status przedmiotu: z zakresu treści kierunkowych, obowiązkowy
Rodzaj studiów/semestr: stacjonarne/semestr I, II
Forma zajęć i liczba godzin: wykład (15 godz. + 15 godz.), konwersatorium (15 godz.
+ 15 godz.)
Rygor: zaliczenie, zaliczenie z oceną
Cele realizacji przedmiotu: Przekazanie ogólnych wiadomości z zakresu historii i tendencji
światowej literatury i kultury na przykładzie wybranych tekstów literackich. Opanowanie
wiedzy o najwaŜniejszych utworach literatury światowej oraz ich tle społeczno-historycznym.
Wykształcenie umiejętności interpretowania utworów literackich z uwzględnieniem ich
struktury i treści.
Treści programowe:
• Nowela Sokół Boccaccia jako wzór klasycznie skonstruowanej noweli – pojęcie tzw.
„teorii sokoła”.
• Przedstawienie relatywizmu oceny rzeczywistości i pogłębienie psychiki postaci w
powieści o Przemyślnym szlachcicu Don Kichote z Manczy Cervantesa. Uzupełniające się
idealizm Don Kichota i materializm Sancza. Przemiany i rozwój cervantesowskich
bohaterów w zetknięciu z problematyczną rzeczywistością. (fragmenty)
• Wymiar i natęŜenie tragizmu przedstawionego w tragedii Williama Shakespeare’a Król
Lear. Stopień integracji wszystkich elementów i warstw dramatu, tworzących ostateczną
wizję tragiczną świata. Funkcje równoległego rozmieszczenia tragedii króla Leara i
Gloucestera w dramacie. W jakiej formie i gdzie uwidaczniają się „obłęd” i „przesada” w
utworze.
• Analiza problemu autentyczności człowieka usytuowanego wśród konwencji społecznych
w komedii charakterów Mizantrop Moliera. Ponadczasowy, uniwersalny wymiar komedii
Mizantrop Moliera.
• Poemat Eugeniusz Oniegin Aleksandra Puszkina jako pierwsze ogniwo w ewolucji
gatunku powieści realistycznej. Obraz społeczeństwa rosyjskiego na przełomie lat
dwudziestych i trzydziestych XIX wieku. Synteza języka poetyckiego i epickiego.
Częściowy ironiczny dystans autora w sposobie przedstawiania głównych postaci
poematu oraz przekraczanie granicy między fikcyjną i empiryczną rzeczywistością.
• Ojciec Goriot Honore de Balzaca jako przenikliwe studium ludzkich charakterów
wywodzących się z róŜnych środowisk społecznych. Typowa dla autora konstrukcja
utworu z rozbudowaną częścią ekspozycyjną obejmującą charakterystyczne portrety
postaci i opisy środowiska. Zastosowana przez autora technika typizacji indywidualności i
indywidualizacji tego co określane jest jako typowe.
• Charakterystyczny styl narracyjny w noweli Mikołaja Gogola Szynel jako przykład
syntezy komizmu oraz elementów sentymentalno-patetycznych. Szynel jako wyraz
hunanistycznie zaangaŜowanego protestu przeciwko zbiurokratyzowanemu systemowi
feudalnemu.
•
•
•
•
•
•
•
Zobiektywizowana narracja w arcydziele Gustave Flauberta Pani Bovary. Postawa
moralna zwana „bowaryzmem”. Zgubne skutki egzaltowanych uczuć przeniesionych
przez pospolitych ludzi do Ŝycia codziennego.Gustave Flaubert i jego postulat sztuki
obiektywnej i udokumentowanej, pozwalającej na osiągnięcie prawdy i piękna. Flaubert
jako „protoplasta” i nauczyciel naturalistów.
Poszukiwanie odpowiedzi na pytania moralne i filozoficzne epoki w powieści Idiota
Fiodora Dostojewskiego. Powieściowy ksiąŜę Myszkin – rosyjski Chrystus i Don Kichot.
Ciągłe napięcie między światem doskonałym, wyidealizowanym a rzeczywistością jako
element kompozycyjny powieści.
Technika przedstawiania Ŝycia codziennego, budowania konfliktu moralnego i
psychologicznego w dramacie Nora Henrika Ibsena. Tytułowa bohaterka dramatu jako
symbol emancypacji kobiet.
Lord Jim Josepha Conrada jako przykład złoŜoności ludzkich zachowań w obliczu
niebezpieczeństwa jakie niesie Ŝycie. Wielopłaszczyznowość i nowatorstwo technik
narracyjnych zastosowanych w powieści, które powodują, iŜ czytelnik w trakcie narracji
zamiast zbliŜać się do bohatera oddala się od niego – jako potwierdzenie głoszonej przez
autora tezy o niemoŜliwości pełnego poznania ludzkiej psychiki i motywów postępowania
człowieka.
Kult „autentyzmu” w powieści Andre Gide Lochy Watykanu. Zrywanie masek
zakłamania, wzywanie do nonkonformizmu za wszelką cenę i odmowa przystosowania
jako główne idee propagowane w powieściach laureata literackiej Nagrody Nobla (1947).
Nawiązanie w Przygodach dobrego wojaka Szwejka Jaroslava Haška do tradycji powieści
szelmowskiej. RóŜne rodzaje komizmu zastosowane w utworze przez autora. Krytyka
emanująca od burleskowego bohatera tytułowego satyry.
Imię róŜy Umberto Eco – powieść kryminalna, detektywistyczna czy polityczna?
ZapoŜyczenia z tekstów literackich i filozoficznych literatury światowej.
Wielowymiarowość osiągnięta przez kombinację iluzjonistycznej fikcji, alegorii i
historycznej autentyczności w połączeniu z dramatyczną akcją, wizjami i teoretycznymi
refleksjami.
Literatura podstawowa:
Dybał K., Marczuk B., Prokop J., Historia literatury francuskiej, Warszawa 2007,
Mroczkowski P., Historia literatury angielskiej, Wrocław 2004,
Mucha B., Historia literatury rosyjskiej, Wrocław 2002,
Salwa P., śaboklicki K., Historia literatury włoskiej, t. 1-2, Warszawa 2006,
Skoczek T. (red.), Historia literatury światowej w dziesięciu tomach, Kraków 2005.
Literatura uzupełniająca:
Ciesielski Z., Historia literatury szwedzkiej, Wrocław 1990,
del Rio A., Historia literatury hiszpańskiej, Warszawa 1971-1973,
Zbierski H., Historia literatury angielskiej, Poznań 2002.