Historia teorii literatury - Instytut Filologii Plskiej Kulturoznawstwa

OPIS PRZEDMIOTU
Nazwa przedmiotu
Kod przedmiotu
Wydział
Instytut/Katedra
Kierunek
Historia teorii literatury
09.02.25/p,1,muII
Wydział Humanistyczny
Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa
filologia polska
Specjalność/specjalizacja
Poziom kształcenia:
Profil:
Forma studiów
Rok/semestr
studia drugiego stopnia
ogólnoakademicki
stacjonarne
I
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł
zawodowy, imię i
nazwisko koordynatora
przedmiotu
dr hab. Ewa Górecka
Liczba godzin
dydaktycznych i formy
zajęć
30 h wykładów
Liczba punktów ECTS
Rygory
Typ przedmiotu
Język wykładowy
Przedmioty
wprowadzające i
wymagania wstępne
2
Ogółem 5 pkt.:
2 pkt. – samodzielna lektura prac z zakresu historii teorii literatury
2.5pkt. – przygotowanie do egzaminu
0.5 pkt. – konsultacje
egzamin pisemny/ustny
podstawowy
język polski
podstawowa wiedza z zakresu teorii literatury
WIEDZA
Student:
W01 - opisuje elementy pogłębionej i rozszerzonej wiedzy o specyfice
przedmiotowej i metodologicznej nauk humanistycznych, zwłaszcza
filologii polskiej, umiejscawiając je w strukturze kultury narodowej,
twórczo rozwijając stosując w działalności profesjonalnej
Efekty kształcenia
W02 – rozpoznaje i charakteryzuje różnorodne elementy wiedzy,
obejmujące teorie i metodologie z zakresu filologii polskiej
W03 – prezentuje pogłębione wiadomości, terminy i zaawansowane
metody związane z analizą, wartościowaniem, problematyzowaniem i
interpretacją literaturoznawczą oraz krytycznoliteracką, różnymi tekstami
kultury, zwłaszcza komunikatami językowymi, artystycznymi i
nieartystycznymi w różnych formach komunikacji społeczno-medialnej
UMIEJĘTNOŚCI
Student:
U01 - wyszukuje, analizuje, ocenia, interpretuje, selekcjonuje i użytkuje
informacje z zakresu kultury, literatury i języka, pochodzące z różnych
źródeł oraz formułuje na tej podstawie krytyczne sądy
U02 - posługuje się uszczegółowioną terminologią, dobiera i stosuje
odpowiednie metody, narzędzia badawcze oraz opracowuje i prezentuje
wyniki pozwalające na rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie
językoznawstwa, literaturoznawstwa, kultury, edytorstwa
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Student
K01 - odpowiednio określa priorytety służące realizacji określonego przez
siebie lub innych zadania w wybranej sferze działalności typowej dla
danej specjalności
K02- dostrzega znaczenie i potrzebę zachowania dziedzictwa kulturowego
regionu, kraju, Europy oraz uwzględnia je we własnej praktyce
zawodowej (w wybranej sferze działalności typowej dla danej
specjalności)
Ewa Górecka
.....................................................
data
.........................................................................................................................................
podpis prowadzącego przedmiot/ koordynatora przedmiotu*
Tab. Opis sposobu sprawdzania efektów kształcenia dla przedmiotu z odniesieniem do form
zajęć i sprawdzianów
Efekty kształcenia a forma zajęć
Efekty kształcenia dla **
kierunku
Ocenianie efektów kształcenia
Forma zajęć
przedmiotu
Sposoby
oceniania***
W01
W
prace domowe
W02
W
kolokwium
K_W08
W03
W
projekt
K_U01
U01
W
egzamin
K_U02
U02
W
K01
W
K02
W
K_W03
K_W01
K_K03
K_K05
Efekty
kształcenia dla
przedmiotu
W01,W02, W03,
U01,U02, K01, K02
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU
Rok akademicki: (2012/2013) Semestr: (zimowy/letni)
historia teorii literatury
Nazwa przedmiotu
Wydział Humanistyczny
Wydział
Instytut Filologii Polskiej i Kulturoznawstwa
Instytut/Katedra
Filologia polska
Kierunek
Specjalność/specjalizacja
Opisywana forma zajęć
Liczba godzin
dydaktycznych
wykład
30
Tytuł i/lub stopień
naukowy/tytuł
dr hab. Ewa Górecka
zawodowy, imię i
nazwisko prowadzącego
daną formę zajęć
Treści programowe realizowane podczas zajęć
Teoria literatury i jej miejsce w nauce o literaturze.Poetyki antyczne - Platon, Arystoteles, Horacy (Platońskie rozumienie
naśladownictwa, Arystotelesowa koncepcja mimesis i katharsis, List do Pizonów Horacego).
Klasycyzm francuski (związki z filozofia kartezjańską, Boileau).Główne założenia estetyki Kanta (pojęcie smaku, doznanie
estetyczne a poznanie, postawa estetyczna).Pozytywistyczna koncepcja sztuki H. Taine`a (antymetafizyczność, naukowość,
wartościowanie, psychologizm, genetyzm dzieło literackie a rzeczywistość pozaartystyczna) i przełom antypozytywistyczny
(Dilthey).Psychoanaliza (kultura w ujęciu Freuda, archetypy i symbole, tekst literacki jako reprezentacja nieświadomości,
interpretacja tekstu literackiego a fazy psychoanalizy).
Fenomenologia (poznanie i prawda, opis ejdetyczny, koncepcja Ingardena, krytyka tematyczna).Formalizm rosyjski (literatura w
ujęciu Szkłowskiego, Jakobson i koncepcja języka poetyckiego, literackość). Strukturalizm (język poetyki, jego cechy, rola funkcji
w komunikacie literackim, funkcja estetyczna, struktura i jej cechy, strukturalna analiza znaczenie).Bachtinowska koncepcja
literatury (polifonia, dialog, gatunek mowy). Intertekstualność i jej odmiany (interteksualność jako krytyka pozytywizmu i
strukturalizmu, dialogiczność zewnętrzna i wewnętrzna, palimpsest)
Hermeneutyka rozumienie, koło hermeneutyczne, świadomość a język, wyjaśnianie).Dekonstruktywizm (logocentryzm, pojęcie
différance, literackość, interpretacja, lektura afirmatywna). Gender (płeć biologiczna, płeć społeczno-kulturowa, ideologia
patriarchalna, badanie genderowe, analiza genderowa, płeć a język).
Metody dydaktyczne
Metody i kryteria
oceniania
Rygor
Literatura podstawowa
wykład
zaliczenie z oceną - kolokwium pisemne:
na ocenę dostateczną –prezentuje wiadomości z zakresu całości historii
teorii literatury, zna chronologię i główne założenia kierunków oraz ich
źródła
na ocenę dobrą – student porównuje doktryny badawcze, rozpoznaje
trwałe i zmienne elementy tradycji badań literackich
na ocenę bardzo dobrą – student dobiera metodę badawczą do określonego
problemu, określa jego przydatność
egzamin
Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław 1983.
M. Bachtin, Słowo w powieści,[w:] Problemy literatury estetyki, przeł. W.
grajewski, Warszawa 1982.
R. Barthes R., Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań, [w:] Studia
z
teorii literatury, Archiwum przekładów Pamiętnika Literackiego, Wrocław 1977.
N. Boileau- Despréaux, Sztuka rymotwórcza, Kraków 2002.
A. Burzyńska, M. P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik,
Kraków 2006.
A. Burzyńska, M. P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia, Kraków
2006.
J. Derrida, Niewczesne aforyzmy, przeł. M.P. Markowski, „Literatura na
Świecie”, nr 11-12, 1998
Z. Freud, O marzeniu sennym, [w:] Wstęp do psychoanalizy, przeł.
S.
Kempnerówna, W. Zaniewicki, przedmowa G. Bychowski, przejrzał
K. Obuchowski, Warszawa 1984.
M. Głowiński, O intertekstualności, „Pamiętnik Literacki” 1986, nr 4.
M. Głowiński, Francuska krytyka tematyczna, „Pamiętnik Literacki”1971 z. 2.
R. Ingarden, Dwuwymiarowa budowa dzieła literackiego, Schematyczna budowa
dzieła literackiego, Dzieło literackie i jego konkretyzacje, [w:] Szkice z filozofii
literatury, Kraków 2000.
Iwasiów I. Gender, tożsamość, stereotypy, «Ruch Literacki » 2002 nr 6.
I. Iwasiów, Czego pragniemy : »Gender » wobec « sexu » ; O wrazliwości na płeć
jako strategii,Płeć i autobiografia, [w:] Gender dla średniozaawansowanych.
Wykłady szczecińskie, Warszawa 2004,
R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, [w:] Teoria badań literackich za
granicą, t. 2 Kraków 1976.
J. Kristeva, Kilka problemów semiotyki literackiej, [w:] Współczesna teoria
badań literackich za granicą. Antologia, t. IV, cz. 2, Kraków 1996
J. Kristeva, Słowo, dialog, powieść, [w:] Bachtin. Dialog. Język. Literatura, pod
red. E. Czaplejewicza, E. Kasperskiego, Warszawa 1983.
J. Łotman, Sztuka jako język, [w:] Struktura tekstu artystycznego, przeł. A.
Tanalska, Warszawa 1984.
Z. Mitosek, Teorie badań literackich za granicą, Warszawa 1995.
R. Nycz, Dekonstrukcjonizm w teorii literatury, [w:] Nowe problemy
metodologiczne literaturoznawstwa, Kraków 1992.
R. Nycz, Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, [w:] Między
tekstami. Warszawa 1992.
R. Nycz, Dekonstrukcjonizm w teorii literatury, [w:] Tekstowy świat.
Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków 2000,
H. Pongs, Psychoanaliza i literatura, przeł. M. Szlasza, [w:] Psychoanaliza i
literaturze, wybór, oprac. P. Dybel, M. Głowiński, Gdańsk 2001.
P. Ricoeur, Egzegeza i hermeneutyka,[w:] Egzystencja i hermeneutyka, pod red.
S. Cichowicza, Warszawa 1985.
E. Sarnowska-Temeriusz, Przeszłość poetyki, Warszawa 1994.
S. Skwarczyńska, Kierunki badań literackich, Warszawa 1984.
W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt [w:] Teoria badań literackich za granicą, t. II,
cz. 3, Kraków 1986.
Teorie badań literackich za granicą do 1945. Antologia, oprac.
S.
Skwarczyńska, t. I , cz. 1, II cz. 1, 2, III, Kraków 1965-1986.
Współczesna teoria badań literackich za granicą, oprac. H. Markiewicz, . I, II, III,
IV (cz. 1-2), Kraków 1970-1992.
Trzy poetyki klasyczne. Arystoteles. Horacy. Pseudo-Longinos, wstęp
i
objaśnienia T. Sinko, Wrocław 1951.
D. Ulicka, Fenomenologiczna filozofia literatury, [w:] literatura, teoria,
metodologia, pod red. D. Ulickiej, Warszawa 2005.
Literatura uzupełniająca
(w tym portale
internetowe)
Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie – antologia szkiców,
Warszawa 2001.
I. Kant, Krytyka władzy sądzenia, tłum. J. Gałecki, Warszawa 1964.
T. Kostkiewczowa, Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko, Warszawa 1975
W. Propp, Morfologia bajki, przeł. W. Wojtyła-Zagórska, Warszawa 1976.
Wokół rozumienia. Studia i szkice z hermeneutyki, wybor i oprac., tłum.
G. Sowiński, Kraków 1993.
E. Showalter, Krytyka feministyczna na bezdrożach, „Teksty Drugie”,
1993, nr 4/5/6
Ewa Górecka
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis prowadzącego daną formę zajęć
Ewa Górecka
.....................................................
data
......................................................................................................................................
podpis koordynatora przedmiotu