Polityka zarządzania ryzykiem walutowym

Załącznik do Uchwały Zarządu
Nr4/VII/15 dnia 20 lutego2015r.
Załącznik do Uchwały Rady Nadzorczej
9/I/15 z dnia 20 lutego 2015r.
Polityka zarządzania ryzykiem walutowym
w Banku Spółdzielczym w Końskich
Końskie, luty 2015
1
1. Postanowienia ogólne
§1
1. Bank Spółdzielczy w Końskich zwany dalej Bankiem posiada zdefiniowane: strategię
działania Banku, strategię zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyk
oraz korespondującą z nimi politykę zarządzania ryzykiem walutowym opisaną
w niniejszym dokumencie.
2. Za jeden z kluczowych elementów koniecznych dla skutecznego wdrożenia strategii
rozwoju Banku uznano właściwą politykę zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka,
w tym ryzykiem walutowym. Za główny cel uznano doskonalenie zarządzania ryzykiem
m.in. poprzez wyznaczenie akceptowalnego przez Bank jego poziomu, wdrożenie
efektywnych metod zarządzania ryzykiem i przegląd obowiązujących regulacji
wewnętrznych w Banku.
3. Politykę zarządzania ryzykiem walutowym w Banku Spółdzielczym w Końskich
opracowuje Zespół ryzyk i analiz ekonomicznych (ZRA), zgodnie z wytycznymi
zawartymi w rekomendacjach KNF odnoszących się do poszczególnych kategorii ryzyka,
w szczególności Rekomendacji I.
4. Projekt polityki przedkładany jest Zarządowi Banku do akceptacji i Radzie Nadzorczej
do zatwierdzenia.
5. ZRA jest odpowiedzialny za przegląd i aktualizację polityki przynajmniej raz w roku,
w szczególności w przypadku zmiany strategii Banku i tworzenia planu finansowego na
dany okres obrachunkowy.
6. Polityka zarządzania ryzykiem walutowym oraz jej realizacja podlega corocznemu
przeglądowi zarządczemu, który jest przeprowadzany przez Komisję ds. przeglądów
zarządczych.
7. Polityka zarządzania ryzykiem walutowym obejmuje następujące zagadnienia:
– cele Banku w zakresie ryzyka walutowego oraz podstawowe wytyczne dla realizacji
polityki,
– struktura obrotów w zakresie operacji obciążonych ryzykiem walutowym,
– dopuszczalny stopień ekspozycji Banku na ryzyko walutowe,
– metody monitorowania ryzyka walutowego.
§2
1. Ryzyko walutowe rozumiane jest jako niebezpieczeństwo negatywnego wpływu zmian
kursów walutowych na sytuację Banku, w tym jego wynik finansowy i fundusze własne,
i wynika z utrzymywania przez Bank, otwartych pozycji w walutach obcych,
powstających w związku z prowadzeniem przez Bank obsługi dewizowej klientów.
2. Za szczególnie istotne rodzaje ryzyka walutowego uznaje się ryzyko kursowe i ryzyko
kraju.
3. Określenie „ryzyko kursowe” w praktyce bardzo często utożsamia się z określeniem
„ryzyko walutowe” i wiąże z negatywnym wpływem fluktuacji notowań walut na
sytuację ekonomiczno-finansową Banku.
2
4. Ryzyko kraju jest z kolei definiowane jako możliwość wystąpienia strat związanych
z operacjami Banku przeprowadzanymi z nierezydentami, które wynikają z sytuacji
w kraju nierezydenta. Wydarzenia wpływające na sytuację kraju nierezydenta mogą
znajdować się pod kontrolą rządu, jednak nie są kontrolowane przez indywidualne
instytucje, podmioty gospodarcze lub osoby fizyczne. Analizując profil klientów
obsługiwanych przez Bank ryzyko to z uwagi na brak obsługi nierezydentów
jest nieistotne.
§3
1. Organizacja systemu zarządzania ryzykiem w Banku zapewnia efektywny i kompleksowy
proces oceny i kontroli ryzyka oraz określa podział kompetencji, w którym uwzględniono
rozdzielenie funkcji podejmowania ryzyka (operacyjna działalność rynkowa) od funkcji
niezależnej jego oceny i kontroli. W Banku obowiązuje rozdzielenie funkcji w zakresie
zawierania transakcji walutowych, rozliczania transakcji oraz oceny ryzyka walutowego.
2. Szczegółowy zakres zadań w zakresie działalności walutowej z uwzględnieniem
rozdzielenia funkcji zawiera Instrukcja zarządzania ryzykiem walutowym obowiązująca
w Banku.
3. Schemat organizacyjny zarządzania ryzykiem walutowym zawiera Załącznik do niniejszej
polityki
2. Cele Banku w zakresie ryzyka walutowego oraz podstawowe
wytyczne do realizacji polityki.
§4
1. Bank będzie dążył do realizacji wyniku finansowego przyjętego w planie finansowym
na dany rok obrachunkowy i jednoczesnego utrzymania niskiej wrażliwości wyniku
finansowego, w szczególności wyniku z tytułu transakcji wymiany walutowej, na zmiany
parametrów rynkowych, w tym przede wszystkim kształtowanie takiego dopasowania
pozycji aktywów i pasywów dla działalności walutowej, by dotrzymane były limity
obowiązujące w Banku dla ryzyka walutowego.
2. Bank będzie na bieżąco śledził tendencje na rynku walutowym, by w przypadku zmian
parametrów rynkowych niekorzystnych z punktu widzenia bezpieczeństwa działania
Banku i stabilności jego wyników finansowych możliwe było w jak najkrótszym czasie
podjęcie działań ograniczających negatywne ich skutki.
§5
1. Obowiązujące regulacje nadzorcze nakładają na Bank konieczność utrzymywania
wymogu kapitałowego na ryzyko walutowe w sytuacji posiadania otwartej pozycji
walutowej całkowitej w wysokości przekraczającej 2% funduszy własnych.
2. Podstawowym celem Banku jest utrzymywanie pozycji walutowej całkowitej
w wysokości nie przekraczającej 2% funduszy własnych, która nie wiąże
się z koniecznością utrzymywania regulacyjnego wymogu kapitałowego na ryzyko
walutowe.
3. Bank będzie kształtował pozycję walutową w ramach limitu otwartej pozycji walutowej
całkowitej nie przekraczającej 2% funduszy własnych (w tym limity dla poszczególnych
walut) oraz limitów zmiany wyniku z pozycji wymiany, dostosowując operacyjnie
zajmowaną pozycję w danej walucie obcej do kształtowania się kursu złotego.
3
§6
1. Na rynku walutowym, Bank przykłada szczególną uwagę do rozwoju operacji z klientami
i prowadzi ciągłe prace nad rozszerzeniem zakresu i udoskonaleniem oferty produktów
i usług. Działania swoje opiera w szczególności na uelastycznieniu oferty produktowej,
pozwalającej na lepsze zaspokojenie indywidualnych potrzeb klientów adekwatnie
do sytuacji rynkowej.
2. Zgodnie z profilem biznesowym Banku oraz strukturą jego bazy klientów, szczególny
nacisk położono na dopasowywanie oferty produktowej i kanałów zawierania transakcji
do potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących wymianę handlową
z zagranicą oraz osób prywatnych pracujących za granicą.
3. Struktura obrotów w zakresie operacji obciążonych ryzykiem
walutowym.
§7
1. Bank prowadzi działalność walutową w oparciu o następujące produkty:
a) transakcje wymiany walutowej,
b) rachunki bieżące walutowe dla osób fizycznych i przedsiębiorstw,
c) lokaty walutowe,
d) realizacja poleceń wypłaty za granicę,
e) realizacja czeków w walutach obcych w drodze skupu i inkasa,
f) realizacja przekazów internetowych.
2. W celu zaspokojenia rosnących potrzeb klientów i dostosowania oferty do produktów
oferowanych przez konkurencyjne Banki komercyjne działające w otoczeniu, Bank będzie
kontynuował strategię produktową oferując swoim klientom lokaty walutowe
negocjowane w EURO, USD i GBP.
3. Zakłada się, że skala działalności walutowej nie przekroczy 5% obrotów.
§8
Bank dokonuje transakcji walutowych oraz przeprowadza transakcje w następujących
walutach wymienialnych:
1. EURO,
2. USD,
3. CHF,
4. GBP,
5. SEK.
§9
1. Działalność dewizowa Banku stanowi nieznaczną część sumy bilansowej ok. 4,53%
i przekłada się na 5,33 % udziału w wyniku finansowym brutto(dane na koniec 2014
roku).
2. Skala operacji dewizowych jest sukcesywnie dostosowywana do występujących zmian na
rynku pieniężno-walutowym.
3. Bank dokonuje operacji walutowych za pośrednictwem Banku Zrzeszającego, świadczy
usługi dla wzrastającego grona klientów oraz kształtuje w tym zakresie politykę cenową.
W 2014 roku Bank prowadził 824 rachunki walutowe ( bieżące i terminowe), co oznacza
przyrost w stosunku do poprzedniego roku o ponad 100 sztuk. Udział rachunków
walutowych w rachunkach ogółem wyniósł ponad 7%.
4
4.
Dochody z działalności dewizowej pochodzą głównie z przeprowadzanych przez Bank
operacji wymiany walut, prowizji z zrealizowanych poleceń wypłaty za granicę , prowizji
za prowadzenie rachunków walutowych, odsetek od lokat w walutach obcych złożonych
w BPS S.A.
4. Dopuszczalny stopień ekspozycji Banku na ryzyko walutowe.
§ 10
1. Bank prowadzi konserwatywną politykę w zakresie działalności walutowej.
2. Limit całkowitej pozycji walutowej na zakończenie dnia roboczego w Banku stanowi
kwotę nie przekraczającą 2% funduszy własnych Banku.
3. W kolejnych latach nie przewiduje się zmian restrykcyjnego podejścia do ryzyka
wymiany walutowej, co nie wyklucza zmian w zakresie obowiązujących limitów
kwotowych.
5.Metody monitorowania ryzyka walutowego.
§ 11
1. W Banku istnieją powszechnie zakomunikowane polityki i instrukcje zarządzania
poszczególnymi rodzajami ryzyka. Polityka zarządzania ryzykiem, wewnętrzne
procedury i zasady jego pomiaru, ograniczania, monitorowania i kontroli określają ramy
dla sprawnego funkcjonowania procesu zarządzania ryzykiem oraz dostosowywania
wielkości podejmowanego ryzyka do bieżącej i prognozowanej sytuacji rynkowej.
2. W ramach zarządzania ryzykiem szczególnie istotne jest dla Banku wypełnienie
obowiązku utrzymywania kapitału własnego na pokrycie podejmowanego ryzyka, w tym
ryzyka walutowego, na określonym regulacyjnie minimalnym poziomie.
§ 12
1. Poziom ryzyka walutowego w działalności Banku z tytułu ryzyka kursowego ograniczony
jest poprzez limity maksymalnej pozycji walutowej (w tym limity pozycji dla
poszczególnych walut) oraz limity zmiany wyniku z pozycji wymiany ograniczające
potencjalną dzienną stratę z wyceny portfela pozycji walutowych Banku.
2. Wszystkie limity z zakresu ryzyka walutowego uchwala Zarząd Banku.
3. Monitoring wykorzystania limitów w zakresie ryzyka walutowego realizowany jest przez
ZRA za pomocą systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie ryzykiem AS,
zgodnie z obowiązującą w Banku Instrukcją zarządzania ryzykiem walutowym.
§ 13
1. W Banku prowadzone są testy warunków skrajnych, których celem jest ocena stopnia
wrażliwości Banku na zmiany kursów walut.
2. Analizy wyników testów warunków skrajnych są wykorzystywane w celu opracowania
bądź weryfikacji funkcjonujących w Banku planów awaryjnych.
5
§ 14
1. W ramach dziennego monitoringu ekspozycji Banku na ryzyko walutowe ZRA sporządza
raport wykorzystania wewnętrznych limitów ryzyka walutowego, który przedstawiany jest
do akceptacji Głównemu Księgowemu lub Członkowi Zarządu nadzorującemu ryzyko
walutowe.
2. Wyniki analizy ryzyka walutowego, w tym przestrzegania limitów oraz przeprowadzanych
testów warunków skrajnych są raportowane Zarządowi oraz Radzie Nadzorczej
w zakresie i w cyklach zgodnych z Instrukcją sporządzania informacji zarządczej.
§ 15
Bank posiada, przyjęte uchwałami Zarządu Banku, wewnętrzne procedury postępowania
w przypadku stwierdzenia przekroczenia limitów ryzyka walutowego, obejmujące m.in.
zasady informowania organów Banku o niedotrzymaniu wartości granicznych oraz
wskazujące komórki odpowiedzialne za podjęcie działań ograniczających narażenie na ryzyko
walutowe do poziomów akceptowanych przez Bank.
6. Postanowienia końcowe.
§ 16
Polityka zarządzania ryzykiem walutowym oraz jej zmiany wchodzą w życie z dniem
podjęcia uchwały przez Radę Nadzorczą Banku.
6
ZAŁĄCZNIK – SCHEMAT ORGANIZACYJNY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM
WALUTOWYM
Rada Nadzorcza
Zarząd
Wiceprezes ds.
handlowych
Prezes Zarządu
Wiceprezes ds.
finansowoksięgowych
Stanowisko ds.Kontroli
Wewnętrznej
Główny
Księgowy
Komórki
i jednostki organizacyjne
Zespół księgowoinformatyczny
Komisja ds.
przeglądów
zarządczych
Komórka monitorująca Zespół ryzyk i analiz
ekonomicznych
7