Problem względności koordynacji akustycznej w komunikacji

Opiekun naukowy: dr hab. Paweł Ręk
Tytuł projektu: Problem względności koordynacji akustycznej w komunikacji multimodalnej i
wieloosobniczej.
Streszczenie
U wielu gatunków zwierząt osobniki kooperują ze sobą w obronie terytorialnej, wytwarzając
skoordynowane duety wokalne. W skład wielu duetów wchodzą także skoordynowane ruchy ciała,
przybierające czasami postać złożonych pokazów. Tak złożone sygnały stanowią doskonałe modele
do badań nad procesami postrzegania i przetwarzania złożonej informacji. Koordynacja głosu lub
ruchu ciała między osobnikami, tj. w ramach jednej modalności sensorycznej, ma często znaczenie
funkcjonalne; informuje o spójności grupy czy też o długości trwania relacji. Koordynacja między
modalnościami wpływa z kolei na wydajność i zrozumiałość sygnału. Sygnalizacja wieloosobnicza i
multimodalna nastręczają jednak fundamentalnych trudności dla koordynacji. Ponieważ dźwięk i
obraz rozchodzą się z różnymi prędkościami, przesunięcie fazy dźwięku do ruchu wraz z dystansem
transmisji prowadzi nieuchronnie do rozsynchronizowania się obu elementów. Ponadto, poziom
koordynacji akustycznej między partnerami w duecie jest względny, gdyż zależy od stosunku
odległości odbiorcy postronnego do obu partnerów. Ograniczenia te mogą być minimalizowane po
stronie nadawcy, ale ich zupełna eliminacja nie jest możliwa. Jeśli duet łączy elementy akustyczne z
wizualnymi, koordynacja wizualna może pozwolić na zachowanie wysokiej koordynacji akustycznej
poprzez skracanie czasów reakcji poniżej progów przewidzianych dla prędkości dźwięku. Dzięki temu
możliwe jest korygowanie momentu rozpoczęcia śpiewu w zależności od tego gdzie jest partner oraz
gdzie jest odbiorca. Koordynacja wizualna może także wpływać na percepcję koordynacji akustycznej
po stronie odbiorcy w procesie integracji multisensorycznej, np. na drodze iluzji sensorycznych.
Analiza eksperymentalna powyższych zjawisk stanowić będzie trzon niniejszego projektu. Badania
będą prowadzone w Australii na wyznakowanej populacji graliny srokatej (Grallina cyanoleuca), z
wykorzystaniem mechanicznych ptaków oraz interaktywnego playbacku akustycznego.