Zespół Szkół Publicznych w Bobrowej Bobrowa

Zespół Szkół Publicznych w Bobrowej
Bobrowa 131
39-203 Nagoszyn
(014) 681 8099
[email protected]
_________________________________________________________________________________________________
Dyrektor: mgr inż. Robert Madej
Koordynator: mgr Jadwiga Dzik
KLIMAT SPOŁECZNY SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE
Szkoła - realizując zadania edukacyjne, wychowawcze, profilaktyczne i opiekuńcze - wpływa na uczniów nie tylko
poprzez przekazywaniu określonych treści, ale również poprzez sposób komunikowania się, relacje międzyludzkie, atmosferę
czyli tzw. klimat szkoły. Klimat społeczny szkoły jest wypadkową stosunków w niej panujących. Tworzy go wiele
elementów, między innymi:
- sposób komunikowania się między nauczycielami i innymi pracownikami szkoły a uczniami i rodzicami,
- obowiązujące regulaminy i nieformalne zasady,
- osiągnięcia uczniów i sposób ich prezentacji,
- udział uczniów w życiu szkoły i ich autonomia,
- wymagania i oczekiwania wobec uczniów ze strony nauczycieli i rodziców,
- wsparcie udzielane uczniom przez nauczycieli i rodziców,
- poczucie bezpieczeństwa.
Jakość kontaktów i relacji w szkole w dużym stopniu wynika z właściwego klimatu społecznego szkoły, odpowiedniej
atmosfery pracy. W systemie edukacji zainteresowanie tą problematyką wynika ze zmian w postrzeganiu wpływu klimatu
szkoły na jakość pracy, w tym również na realizację i efekty edukacji prozdrowotnej.
W celu uzyskania wiarygodnego obrazu klimatu społecznego naszej szkoły zastosowano metodę sondażu diagnostycznego i
przeprowadzono badania ankietowe wśród poszczególnych grup społeczności szkolnej.
SATYSFAKCJA ZE SZKOŁY
Pojęcie „satysfakcji ze szkoły" odnosi się do sfery emocjonalnej i oznacza zadowolenie, radość, dobre samopoczucie
w szkole. Wysoki poziom satysfakcji ze szkoły sprzyja osiąganiu jej celów oraz dobremu samopoczuciu i zdrowiu wszystkich
grup społeczności szkolnej.
Wyniki badań przeprowadzonych w naszej szkole wykazały, że uczniowie:
- lubią uczęszczać do szkoły (45% badanych), czasami lubią (46%), tylko 9% nie lubi chodzić do szkoły,
- lubią szkołę (87%), bo mają dobrych kolegów , jest w niej ładnie i czysto (97%), jest ciekawie i wiele się w niej dzieje,
- nauczyciele prowadzą interesująco lekcje (25%), czują się dobrze w kontaktach z nauczycielami (98%), mogą rozwijać
-
zainteresowania w kołach pozalekcyjnych (22%), otrzymują sprawiedliwe oceny (72%),
chętnie uczestniczą w dyskotekach (87%), wycieczkach szkolnych (84%), lubią uroczystości i imprezy szkolne (58%).
Badani rodzice wskazali, że:
- są zadowoleni ze szkoły, do której uczęszcza ich dziecko (100%), dziecko czuje się w szkole bezpiecznie (61%),
- szkoła jest dobrze zorganizowana, panuje w niej porządek, jest czysta i ukwiecona (91%), panuje w niej miła atmosfera
oparta na wzajemnej życzliwości (85%),
- nauczyciele uczą dobrze i mogą liczyć na zaufanie większości rodziców (94%)..
W ocenie badanych nauczycieli:
- zadowolonych ze szkoły, w której pracuje jest 43%, raczej tak 57%,
- rada pedagogiczna stanowi dobrze zgrany zespół, mający jasno określony cel i jest zintegrowana (78%),
- najwięcej zadowolenia w pracy z uczniem sprawia im rozwijanie zainteresowań, osiąganie sukcesów na miarę
możliwości oraz zaufanie, jakim ich darzą uczniowie.
RELACJE INTERPERSONALNE WEWNĄTRZ RÓŻNYCH GRUP SPOŁECZNOŚCI SZKOLNEJ ORAZ MIĘDZY
POSZCZEGÓLNYMI GRUPAMI
Bardzo dobrze kształtują się relacje pomiędzy uczniami, 91% uczniów twierdzi, że ma w szkole dobrych
kolegów i właśnie z nimi najczęściej rozmawia o swoich problemach i kłopotach. W szkole czuje się bezpiecznie 37%
ankietowanych , bo wie, że ich nic złego nie spotka, żaden z badanych uczniów nie czuje się osamotniony i izolowany. W
sytuacjach zagrożenia uczniowie (76%) wiedzą, w jaki sposób uzyskać pomoc. W szkole uczą się w sposób konstruktywny
rozwiązywać zaistniałe problemy. Dużą rolę w poprawie wzajemnych kontaktów pomiędzy uczniami odgrywa realizacja
programów wychowawczych dostosowanych do wieku i potrzeb naszych uczniów.
W kontaktach uczniów z nauczycielami 50% respondentów zawsze lub często czuje się dobrze, 37% czuje się tak
samo traktowana przez wszystkich nauczycieli. Uczniowie cenią u nauczycieli poczucie humoru i pogodę ducha (79%),
zrozumiałe przekazywanie wiedzy (46%) oraz przyjazne nastawienie do uczniów (38%). Negatywnie oceniają uczniowie
46% nauczycieli, którzy są nerwowi, bądź złoszczą się, którzy ich nie rozumieją i są niesprawiedliwi. Uczniowie mają prawo
do wyrażania własnych opinii i z tego prawa korzystają, między innymi poprzez swoich przedstawicieli w SU. Każdy może
brać udział w kołach zainteresowań bez względu na oceny, jakie otrzymuje z danego przedmiotu, w apelach, konkursach,
akademiach. Dbamy o to, żeby uczeń miał świadomość, że nauczyciel to ktoś życzliwy, otwarty na ucznia i jego problemy.
Relacje pomiędzy nauczycielami a rodzicami są pozytywne. Zdecydowana większość rodziców jest zdania, że
kadra w sposób kompetentny przekazuje wiedzę, 85% rodziców uważa, że bez trudu może zdobyć informacje na temat
swojego dziecka. Przyjazna atmosfera szkoły sprawia, że rodzice chętnie angażują się w organizowanie imprez szkolnych
i klasowych (77%).
W naszej szkole około 90% nauczycieli pracuje ze sobą od wielu lat, dlatego jest to grono spójne, zgrane, radzące
sobie z problemami dzięki umiejętnościom prowadzenia dialogu, potrafiące ze sobą współpracować. Zdrowa rywalizacja
motywuje do twórczej pracy. Dyrektor szkoły utrzymuje dobre kontakty z nauczycielami, docenia każde osiągnięcie swoich
podwładnych, co bez wątpienia sprzyja tworzeniu się dobrego klimatu pracy. Nauczyciele wspierają się nie tylko w spra wach zawodowych. W wielu trudnych sytuacjach życiowych mogą liczyć na pomoc i wsparcie kolegów.
AUTONOMIA UCZNIÓW I ICH UCZESTNICTWO W PODEJMOWANIU DECYZJI
W WAŻNYCH SPRAWACH
Praktyczną formą realizacji prawa uczniów do decydowania w sprawach ich dotyczących jest Samorząd
Uczniowski. Reprezentuje on uczniów oraz realizuje ich potrzeby i zainteresowania. Młodzież szkolna poprzez
uczestnictwo w działalności samorządowej uczy się samodzielnego podejmowania decyzji oraz ponoszenia za
nie odpowiedzialności. Uczniowie mają zapewnione bierne i czynne prawo udziału w demokratycznie przepro
-wadzanych wyborach do uczniowskich organów przedstawicielskich, takich jak Rada SU, Zarząd i Komisja
Rewizyjna. Sami opracowują regulaminy i plany działania SU. Poznają i doskonalą swoją wiedzę na temat istoty
samorządności, struktury szkolnych organów, ich kompetencji, zakresu autonomii oraz konieczności spółpracy z
innymi organami szkoły. Funkcyjni i pozostali uczniowie dobrze rozumieją, czym jest samorząd i jakie ma cele.
Organy SU mają wypracowany system angażowania w pracę nowych uczniów. Wszystkie działania Samorządu
sa starannie zaplanowane, a odpowiednie organy SU dokonują oceny wykonanych zadań.
Samorząd aktywnie uczystniczy w życiu szkoły i społeczności lokalnej. Jego przedstawiciele są
pomysłodawcami, organizatorami lub współorganizatorami imprez kulturalnych, rekreacyjno- sportowych,
wycieczek, uroczystości szkolnych, konkursów przedmiotowych i artystycznych, akcji charytatywnych, itp.
Działania te przyczyniają się do integracji społeczności szkolnej.
Uczniowie wyrażają opinie w wielu ważnych dla społeczności uczniowskiej sprawach, uczestniczą
w pracowaniu dokumentów regulujących pracę szkoły, np. wewnątrzszkolny system oceniania, regulaminy
klasowe, kontrakty z wychowawcami i nauczycielami poszczególnych zajęć edukacyjnych, korzystania
z pracowni komputerowej i hali gimnastycznej. Współuczestniczą w planowaniu zajęć, ustalaniu ocen z zachowania, elastycznie reagują na nowe sytuacje i trudności lub problemy uczniów. Samorząd wydaje gazetkę
i zamieszcza swoje materiały na szkolnej stronie internetowej.
WSPIERAJĄCA WSPÓŁPRACA MIĘDZY ORGANAMI SZKOŁY
Dyrektor Szkoły, Rada Pedagogiczna, Rada Rodziców i Samorząd Uczniowski współpracują w oparciu
o demokratyczny styl zarządzania. O wspierającej współpracy decydują: ustawiczne rozmowy, wspólne
uzgadnianie stanowisk w różnych sprawach, konsultacje, opiniowanie i wspólne tworzenie dokumentów,
wsparcie w trudnych sytuacjach, mediacje w rozwiązywaniu problemów i konfliktów, wzajemne zaufanie
i rozumienie się, dzielenie się wiedzą, kompetencjami, posiadanymi zasobami.
DYSCYPLINA I PORZĄDEK – PRZESTRZEGANIE REGUŁ I REALIZACJI ZADAŃ, MOTYWOWANIE DO OSIĄGNIĘĆ,
STWARZANIE RÓWNYCH SZANS UCZENIA SIĘ I OSIĄGANIA SUKCESÓW
Styl zarządzania szkołą, opracowane dokumenty regulujące jej funkcjonowanie, wypracowany system
kar i nagród, kontrakty klasowe, jasność obowiązujących zasad i norm kształtują dyscyplinę i porządek w naszej
szkole. Ich znajomość i przestrzeganie ułatwia codzienną pracę oraz wpływa na konsekwentną realizację
wyznaczonych celów i zadań szkoły. Podstawowym celem działalności szkoły jest rozwój osobowości uczniów,
poznanie i rozwijanie mocnych stron, eliminowanie słabych i motywowanie do pracy . Czynimy to poprzez
stwarzanie równych szans uczenia się i osiągania sukcesów. To, co najważniejsze, dzieje się na lekcji. Tu pracuje
się z uczniem najwięcej i tu autentycznie realizuje się jego podmiotowość. Uczeń ma prawo do konsultacji
indywidualnych z każdego przedmiotu. Zajęcia pozalekcyjne prowadzone są po rozpoznaniu uzdolnień
izainteresowań uczniów. Jest to okazja do bezpośredniego kontaktu mistrz – uczeń. Uczniowie mogą rozwijać
swoje zdolności i zainteresowania recytatorskie, teatralne, plastyczne, wokalne, sportowe, turystyczne,
czytelnicze, polonistyczne, historyczne, chemiczne, biologiczne, matematyczne i informatyczne. Wiele z tych kół
zainteresowań nauczyciele prowadzą społecznie. Jak wynika z przeprowadzonych ankiet uczniowie i ich rodzice
chcieliby jednak jeszcze więcej kół zainteresowań, niekoniecznie związanych z zajęciami edukacyjnymi.Ciągle
zbyt mało jest zajęć fakultatywnych, np. kółek fotograficznych, filmowych, klubów dyskusyjnych.
Ogromną wagę przywiązuje się do uczenia uczenia się. Dzieje się to na lekcjach wychowawczych,
pierwszych lekcjach przedmiotowych każdego roku oraz na specjalnych kursach prowadzonych przez
specjalistów. Z mądrym człowiekiem i pogadać ciekawie. To hasło nie tylko umieszczono w misji szkoły, ale jest
sumiennie realizowane. Nauczyciele rozmawiają z uczniami przy każdej okazji, na i po lekcjach, na przerwach i
w czasie różnorodnych wyjść, wyjazdów i spotkań. Pedagog szkolny zaprasza na rozmowy indywidualne lub
wchodzi do klas na rozmowy z wszystkimi uczniami. Zapraszani są też ludzie z zewnątrz, artyści, pasjonaci,
ludzie czynu.
UCZESTNICTWO RODZICÓW - WSPÓŁPRACA CZY WSPÓŁDZIAŁANIE?
Na początku reform w polskiej oświacie nauczycieli straszono rodzicami uczniów. Cóż - klient nasz
pan. Dzisiaj w dobrze prowadzonej szkole roszczeniowy, a więc i poszukujący rodzic, jest bardzo potrzebny.
Niezadowolony rodzic to kopalnia informacji o szkole, a zwłaszcza o tym, co się dzieje źle. Po kilku latach
wdrażania reformy i w tym obszarze wiele się zmieniło. Coraz większa liczba rodziców nie tylko współpracuje
ze szkołą, ale i uczestniczy w różnych szkolnych przedsięwzięciach. Tak jest i w naszej szkole. Większość
nauczycieli wysoko ocenia współpracę z rodzicami (co nie znaczy, że nie ma też złych doświadczeń). Co się na
to złożyło? Po pierwsze rodzice są częstymi gośćmi w szkole. Są współtwórcami życia szkolnego. Mają
świadomość wagi swojego uczestnictwa w życiu szkoły, dlatego inicjują wiele atrakcyjnych i potrzebnych przedsięwzięć,
opiniują podejmowane decyzje i dokumenty. Rodzice czują się współgospodarzami szkoły. Ważna jest dla nich możliwość
włączania się w jej życie. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie zachęta ze strony dyrektora szkoły, nauczycieli, wychowawców.
To dzięki klimatowi wzajemnego zrozumienia, życzliwości możliwe jest łamanie stereotypów. Nauczyciele
i wychowawcy dzielą się z nimi pracą, odpowiedzialnością, sukcesami, ale i problemami, które trzeba wspólnie
rozwiązać. Ponadto co drugi miesiąc odbywają się wywiadówki. Wspólnie przekazujemy sobie informacje,
nawzajem się pytamy o różne sprawy naszych wychowanków, zastanawiamy się, co robić, aby było lepiej.
Zebraniom tym towarzyszy pedagogizacja i występy dzieci i młodzieży. Prawdziwymi świętami szkoły są
uroczystości, które przygotowywane są z udziałem rodziców i przy ich licznej obecności. Są one okazją do
prezentacji osiągnięć uczniów: przedstawienia teatralne, montaże poetycko-muzyczne, występy taneczne,
wokalno-instrumentalne, konkursy wiedzy, wystawy i happeningi. W prezentacjach biorą udział wszyscy, to nie
popis tylko tych najlepszych – tu okazuje się, że wszyscy mają jakiś talent, tu nie widać słabych. Rodzice
organizują wycieczki, zabiegają o sponsorów różnych imprez, przygotowują poczęstunek dla swoich dzieci
i przybyłych gości.
ELIMINOWANIE PRZEMOCY I ZACHOWAŃ ASPOŁECZNYCH WŚRÓD UCZNIÓW
Minimalizowanie wskaźnika przemocy i zachowań aspołecznych uczniów jest jednym z celów szkolnego programu profilaktyki. Zaplanowano w nim zadania, które obejmują całą społeczność szkolną, uświadamiają jej problem i angażują do współpracy w eliminowaniu agresji w szkole. Wszystkim grupom społeczności
szkolnej została dostarczona wiedza na temat agresji i przemocy, jej mechanizmów i przyczyn.
Wychowawcy podjęli działania w pracy klasowej:
- nawiązywali i pogłębiali komunikację interpersonalną (warsztaty z komunikacji interpersonalnej),
- stwarzali dobry klimat wokół współpracy w redukowaniu rozmiarów problemu (integracja grup klasowych,
poznawanie problemów uczniów, ich udział w zajeciach pozalekcyjnych),
- dostarczali wiedzy na temat przemocy oraz umiejętnego reagowania na ten problem (uzgodnienie reguł
postępowania w przypadku bezpośredniego i pośredniego znęcania się, ustalenie sankcji w przypadku łamania
reguł),
- pracowali z klasą nad normami dotyczącymi nie używania przemocy, a w szczególności informowania
dorosłych o sytuacjach znęcania się.
Podejmowane były także działania na rzecz indywidualnych osób: rozmowy z uczniami wykazującymi
zachowania aspołeczne, z ich rodzicami w celu kształtowania umiejętności radzenia sobie z problemem. Dla
rodziców utworzono grupę wsparcia. Osiąganie postawionego celu przebiegało w oparciu o współpracę z policją,
pełnomocnikiem ds. profilaktyki w gminie oraz poradnią psychologiczno-pedagogiczną.
REFLEKSJE NA TEMAT KLIMATU SPOŁECZNEGO SZKOŁY
Pomimo wielu negatywnych uwarunkowań i problemów w polskiej oświacie w naszej szkole udało się
stworzyć dobry klimat społeczny. Jego efektem są laureaci i finaliści wojewódzkich, powiatowych, gminnych
i międzyszkolnych konkursów przedmiotowych, interdyscyplinarnych, artystycznych i sportowych. Uczniowie
otrzymują również wyróżnienia w konkursach ogólnopolskich. Angażują się w przygotowanie wielu
różnorodnych imprez szkolnych i środowiskowych. Absolwenci szkoły dobrze radzą sobie na kolejnych
szczeblach kształcenia, chętnie odwiedzają szkołę i utrzymują z nią stały kontakt. W dobie zmian i niepokojów,
likwidacji szkół, niskich nakładów finansowych nauczyciele pracują z pasją i dużym poświęceniem.
Materiał opracowali:
mgr Jadwiga Dzik
mgr Barbara Kula
mgr Alicja Niemiec
mgr Stanisław Wicek
załączniki:
Przykładowy wzorzec - Ankieta dla rodziców.
ANKIETA DLA RODZICÓW
Chcielibyśmy dowiedzieć się. jak postrzega Pan/i szkołę do której uczęszcza Pana/i dziecko. Ankieta jest anonimowa wyniki będą opracowane wyłącznie zbiorczo.
Bardzo prosimy o odpowiedzi, które w pełni wyrażają Pana/i poglądy.
Lp.
Stwierdzenia
1.
Jestem zadowolony/a ze szkoły do której uczęszcza moje dziecko.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Większość nauczycieli dobrze uczy.
Szkoła jest dobrze zorganizowana i panuje w niej porządek.
Szkoła jest ukwiecona i czysta.
W czasie wizyt w szkole z reguły trudno mi zdobyć informacje, które chcę uzyskać.
Większość nauczycieli sprawiedliwie ocenia.
9.
Szkoła ma w stosunku do rodziców wygórowane oczekiwania natury finansowej.
Moje dziecko ma w tej szkole kolegów/koleżanki, którzy/re są przeze mnie
akceptowani/e.
Szkoła stosuje zbyt dużo rygorów i nadmiernie ogranicza swobodę uczniów.
10.
11.
W szkole organizuje się wiele atrakcyjnych imprez.
W szkole obowiązują jasno określone zasady.
12.
W szkole brakuje życzliwości w relacjach nauczyciel -uczeń.
8.
14.
Szkoła oferuje ciekawe zajęcia pozalekcyjne, które rozwijają zainteresowania
mojego dziecka.
Moje dziecko czuje się w szkole bezpiecznie.
15.
W szkole organizowana jest różnorodna pomoc w sytuacjach zaistniałych
trudności z nauką lub wychowaniem dziecka.
13.
16.
17.
W szkole niektórzy nauczyciele uzależniają ocenę z przedmiotu od zachowania
ucznia, a nie od posiadanej przez niego wiedzy.
W szkole panuje miła atmosfera oparta na wzajemnej życzliwości.
18.
Mogę podejmować decyzję w sprawach klasy i szkoły.
19.
Chętnie angażuje się w organizowanie imprez szkolnych i klasowych.
20.
W kontaktach z niektórymi nauczycielami odczuwam napięcie i niepokój.
21.
22.
23.
Darzę zaufaniem większość nauczycieli jako osoby uczące i wychowujące moje
dziecko.
Moje dziecko jest zbyt obciążone nauką.
Szkoła organizuje wiele zajęć prowadzonych społecznie przez nauczycieli.
tak
nie
nie
wiem