III Konferencja naukowo- metodyczna dla nauczycieli filozofii i etyki

UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO
WYDZIAŁ FILOZOFII CHRZEŚCIJAŃSKIEJ
w Warszawie
III Konferencja
naukowo- metodyczna
dla nauczycieli filozofii i etyki
26-27 września 2013 r.
Jak uczyć by nauczyć? O zawodowych kompetencjach nauczyciela
filozofii i nauczyciela etyki
Konferencje z poprzednich lat „Jak uczyć by nauczyć?” mają swoją tradycję, która
niezależnie od okoliczności politycznych i administracyjnych, będzie tworzyć ideowe i
praktyczne zaplecze dla kumulacji edukacji filozoficznej i etycznej w Polsce. Zapraszam
wszystkich zainteresowanych refleksją nad nauczaniem tych dyscyplin na wszystkich
poziomach nauczania. Mapa tych problemów jest tak rozległa, że każdego roku mamy sobie
coś do powiedzenia, wspólnego rozważenia, zaprezentowania swoich osiągnięć.
Obie konferencje „Jak uczyć by nauczyć” w 2011 W poszukiwaniu najlepszych metod
realizacji podstawy programowej z filozofii oraz w 2012 O odważnym uczeniu filozofii i etyki
na wszystkich poziomach edukacyjnych uzyskały pozytywną opinię w licznym gronie nauczycielskim
i akademickim. Marzę, aby do tego grona dołączyli też teoretycy kształcenia i ZG Olimpiady Filozoficznej
oraz pracownicy ORE lub krajowych OKE, odpowiedzialnych za edukację moralną i filozoficzną dzieci i
młodzieży.
Tegoroczna trzecia edycja konferencji pt. „Jak uczyć by nauczyć? O zawodowych
kompetencjach nauczycieli filozofii i nauczycieli etyki” odbędzie się tradycyjnie w Uniwersytecie
Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej w Warszawie w dniach 2627.09.2013. Wcześniejsze komunikaty informowały o seminarium, ale jednak osobliwe przepisy
regulaminu związane z działem zamówień publicznych, stwarzają tyle problemów, że musiałam
zrezygnować z tego miejsca obrad. Znowu najprawdopodobniej spotkamy się w auli WFCH UKSW, ale
rezerwacji mogę dokonać dopiero we wrześniu. W tym roku napotykam na bardzo wiele przeszkód w
organizowaniu tej konferencji. Bardzo szybko sformułowałam jej program, mamy wspaniałych
prelegentów (program w załączniku), jednak pojawiły się inne problemy. Pierwszym z nich jest
niemożność odrobienia godzin spędzonych na konferencji przez nauczycieli, przez co dyrektorzy szkół
nie chcą zgodzić się na delegacje. Nauczyciele informowali mnie o tym wielokrotnie. Aspekt metodyczny
musi być zatem zredukowany, jeśli nauczyciele nie będą mogli opuścić swoich zajęć. Ponieważ obecność
tych osób jest niezmiernie ważna na mojej konferencji (nauczyciele w gruncie rzeczy decydują o
poziomie i o praktyce nauczania), kontakt z nimi WYJĄTKOWO musi być przeniesiony do Internetu.
Strona internetowa nareszcie zaczyna działać, jeszcze uczę się jej administrowania.
Koszt konferencji obniżam do 100zł, ale za własne pieniądze kupimy sobie obiad i pójdziemy na
przerwę do studenckiej restauracji na dół budynku. Kupię tylko wodę i z tych środków pokryję koszt
materiałów konferencyjnych.
Co do bliższych i dalszych celów naszej debaty… Czas niepokoju w edukacji i w polityce wskazuje
na konieczność jeszcze intensywniejszego blokowania naszej środowiskowej atomizacji, bezradności i
osamotnienia, nadmiernie eksponującej opiniotwórczość i relatywizację poglądów. Proponuję takie
spotkanie, które będzie umożliwiało stawianie i rozwiązywanie problemów, które dotyczą nas
wszystkich, a dotyczą nie tylko naszej mikroskali systemu „naczyń połączonych”, jaki tworzymy ucząc
filozofii i etyki, ale i są ważne w makroskali: gospodarczej, pedagogiki rozwojowej, społecznej,
kulturowej. Tematyka profilowania kompetencji nauczycieli będzie dominowała w tegorocznym
spotkaniu.
Na edukację moralną i filozoficzną trzeba nam spojrzeć systemowo, dlatego też organizuję te
konferencje, aby integrować środowisko nauczycieli, teoretyków, studentów, doktorantów i
akademików. Jeśli chcemy uzyskać dobry poziom nauczania obu przedmiotów w polskich szkołach, jeśli
kompetencje uzyskane na lekcjach etyki i filozofii mają być brane pod uwagę jako istotnie ważne na
rynku pracy, to musimy się spotykać i rozważać te tematy. Komunikacja środowiska jest ważnym
elementem kształtowania statusu tych przedmiotów w odbiorze społecznym oraz akademickim. Matura
z filozofii, która może być brana pod uwagę jako przedmiot rekrutacyjny na elitarne kierunki studiów
(w tym roku po raz pierwszy brana była pod uwagę przez prawo) wymaga spójnej pracy zespołów,
forów, które możemy zorganizować w ramach naszych spotkań. Być może przejście na komunikację
internetową będzie umożliwiało rozwijanie wątków, które nas szczególnie poróżnią lub zainteresują :-).
Omówienie specyfiki wzrostu kompetencji uczniów, analiza programów nauczania, ewaluacji na
lekcjach filozofii i etyki wydają się niezbędne już dzisiaj. Przynajmniej raz w roku możemy wspólnie
odpowiedzieć sobie na pytanie: gdzie jesteśmy, co robimy dobrze, co źle i jak formułować obiektywną
przestrzeń dydaktyki przedmiotowej, tak na gruncie etyki, jak i filozofii. Potrzebna jest tutaj wzajemna
życzliwość, zaufanie, wspieranie się, pomoc.
Sytuacja jest mało interesująca: w księgarniach nie szuka się książek z filozofii, w klasach
nierzadko zieje nudą i domorosłym mędrkowaniem na lekcjach filozofii oraz politycznym
moralizowaniem na lekcjach etyki, w domach nie stawia się pytań filozoficznych, nie odpowiada się na
pytania młodzieży dotyczące moralności. Nasi profesorowie mają problemy z dystrybucją wyników
swoich prac. Nie czytamy siebie i nie włączamy do obiegu informacji naukowej literatury przedmiotowej
i podmiotowej. Studenci kserują wybrane fragmenty sugerowanych książek czy artykułów nierzadko nie
korzystając z zasobów bibliotek, bo system wymaga od nich znajomości dwóch – trzech książek
z sylabusa. W trakcie studiów nie tworzymy wyższych kompetencji poznawczych, takich, które mogłyby
rywalizować z kompetencjami wyniesionymi przez absolwentów innych kierunków studiów. Egzamin
maturalny z filozofii jest punktem najbardziej newralgicznym na rysowanej tu mapie. Towarzyszę temu
egzaminowi od pierwszej jej pilotażowej edycji i uważam, że troska o ten egzamin jest wyznacznikiem
naszego zawodowego sumienia. Bez systemowego uczenia na poziomie gimnazjalnym i
ponadgimnazjalnym nie uzyskamy nigdy poziomu poważnych studiów filozoficznych. Potrzebna jest
zatem debata środowiska nauczycieli i akademików, aby sprostać wyzwaniu uczenia uczniów w jednej,
spójnej, adekwatnej do dzisiejszych standardów nauczania, koncepcji matury.
Te wszystkie tematy mogą i powinny być przez nas omówione podczas tegorocznej konferencji.
Załączam formularz. Termin wpłaty 100 zł mija 5 września, konto podaję w formularzu. Nocleg należy
zarezerwować samodzielnie. W pobliżu kampusu na Wóycickiego jest parę pensjonatów.
We wszelkich sprawach proszę pisać bez wahania
Strona internetowa – www.jakuczyc.uksw.edu.pl
E-mail: [email protected]
Ostateczny program wyślę wszystkim uczestnikom po napływie zgłoszeń, po terminie wpłaty, czyli
w tygodniu po 5.09.13. Gorąco zapraszamy !!!
Z poważaniem
Dr Wanda Kamińska