przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny
Transkrypt
przewodnik dydaktyczny - Warszawski Uniwersytet Medyczny
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Kierunek zdrowie publiczne specjalność AUDIOFONOLOGIA Rok Akademicki 2010/2011 Opracowanie edytorskie i druk: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zam.332 / 2010 nakład 50 egz. tel. (022) 5720 327 e-mail: [email protected] www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl Spis treści . WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO..........3 . PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2010 / 2011........................................4 3. SKŁAD ZARZĄDU SAMORZĄDU STUDENTÓW WUM W KADENCJI 2010-2012.................................................................................5 4. Plan studiów na rok akademicki 2010/2011.................................6 5. JĘZYK OBCY (język angielski)........................................................................ 9 6. WYCHOWANIE FIZYCZNE...........................................................................11 7. INFORMATYKA I TECHNOLOGIE INFORMACYJNE...............................12 8. METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH...................................................13 9. PSYCHOLOGIA...............................................................................................14 0. DEMOGRAFIA.................................................................................................15 . EPIDEMIOLOGIA............................................................................................16 . NADZÓR SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNY..........................................17 3. ORGANIZACJA RATOWNICTWA MEDYCZNEGO....................................18 4. ŻYWIENIE CZŁOWIEKA...............................................................................19 15. ELEMENTY NAUKI O JĘZYKU....................................................................20 6. FONETYKA I FONOLOGIA JĘZYKA POLSKIEGO....................................21 17. KULTURA ŻYWEGO SŁOWA........................................................................22 8. ROZWÓJ MOWY DZIECKA...........................................................................23 9. METODY WSPOMAGAJĄCE KOMUNIKACJĘ...........................................24 0. WPROWADZENIE DO NEUROPSYCHOLOGII...........................................25 . BIOLOGICZNE PODSTAWY ZACHOWANIA..............................................26 . PSYCHOLOGIA OSÓB Z WADĄ SŁUCHU..................................................27 3. WPROWADZENIE DO AKUSTYKI...............................................................28 4. WPROWADZENIE DO PSYCHOAKUSTYKI...............................................30 25. BIOSTATYSTYKA...........................................................................................31 6. MIĘDZYNARODOWE PROBLEMY ZDROWIA..........................................32 27. PODSTAWY JĘZYKA MIGOWEGO..............................................................33 8. WPROWADZENIE DO LOGOPEDII..............................................................34 9. METODY BADANIA NARZĄDU SŁUCHU I PROCESU KOMUNIKATYWNEGO.................................................................................36 KIERUNEK ZDROWIE PUBLICZNE SPECJALNOŚĆ AUDIOFONOLOGIA RAMOWY PROGRAM PRAKTYKI DLA STUDENTÓW II ROKU AUDIOFONOLOGII Po drugim roku studiów obowiązuje studentów 4 tygodniowa (20 dni roboczych) praktyka zawodowa w tym 2 tygodnie z protetyki słuchu oraz 2 tygodnie rehabilitacji słuchu równowagi i mowy. Termin, miejsce oraz harmonogram należy ustalić z Kierownikiem/Dyrektorem odpowiedniego ośrodka lub osobą wyznaczoną. Opiekunem praktyki są odpowiednie osoby wyznaczone przez kierowników jednostek. Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni okres czasu. Odbycie praktyk potwierdza opiekun a praktykę zalicza Kierownik/Dyrektor jednostki. Celem praktyki jest: Zdobycie umiejętności prowadzenia diagnostyki dla pacjentów w procedurze dopasowywania aparatów słuchowych, wykonywania wkładek usznych, i kontroli ustawień aparatów słuchowych. Zaznajomienie z aparaturą służącą do kontroli ustawień aparatów słuchowych i ich dopasowania. Poznanie zasad i udział w prowadzeniu treningu słuchowego oraz rehabilitacji mowy u osób korzystających z aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego. Udział w terapii habituacyjnej szumów usznych. Poznanie zasad i udział w rehabilitacji zaburzeń równowagi i zawrotów głowy. WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH – prof. dr hab. MAREK KULUS PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ – prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem – dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI PROREKTOR ds. KADR – prof. dr hab. ANNA KAMIŃSKA DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO – prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ Prodziekan ds. I / II r. – prof. dr hab. BARBARA GÓRNICKA Prodziekan ds. III / IV r. – prof. dr hab. KAZIMIERZ NIEMCZYK Prodziekan ds. V / VI r. – prof. dr hab. KRZYSZTOF ZIENIEWICZ Prodziekan ds. przewodów doktorskich – prof. dr hab. CEZARY KOWALEWSKI Prodziekan ds. studiów doktoranckich – prof. dr hab. PIOTR PRUSZCZYK Prodziekan ds. Oddziału Stomatologicznego – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Elektroradiologii – dr hab. ANDRZEJ CIESZANOWSKI Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Audiofonologii – dr hab. Krzysztof Morawski Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Higieny Stomatologicznej – dr hab. SYLWIA SŁOTWIŃSKA Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Technik Dentystycznych – prof. dr hab. LEOPOLD WAGNER Przewodniczący Rady Pedagogicznej II r. – dr med. Anna Domeradzka-Kołodziej Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (022) 57 20 208, fax (022) 57 20 266, pok. 208. SEKRETARIAT I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Sprawy studenckie II r. studiów p. Iwona Dybowska, pok. 213 c, przyjmuje w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (022) 5720 262, fax: (022) 5720 266. SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (022) 57 20 814, 57 20 815. WŁADZE UCZELNI urzędują na ul. Żwirki i Wigury 61. Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM ul. Banacha 1 a, tel. (022) 599 18 01, 02-03. PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2010 / 2011 SEMESTR ZIMOWY od dnia do dnia 27.09.2010 19.12.2010 zajęcia dydaktyczne 20.12.2010 02.01.2011 wakacje zimowe 03.01.2011 23.01.2011 zajęcia dydaktyczne 24.01.2011 30.01.2011 sesja egzaminacyjna zimowa 31.01.2011 06.02.2011 przerwa semestralna 07.02.2011 13.02.2011 sesja poprawkowa 12 tygodni 3 tygodnie SEMESTR LETNI od dnia do dnia 14.02.2011 23.04.2011 zajęcia dydaktyczne 24.04.2011 01.05.2011 wakacje wiosenne 02.05.2011 05.06.2011 zajęcia dydaktyczne 06.06.2011 30.06.2011 sesja egzaminacyjna letnia 29.08.2011 04.09.2011 sesja poprawkowa 10 tygodni 5 tygodni Warszawski Uniwersytet Medyczny SAMORZĄD STUDENTÓW SKŁAD ZARZĄDU SAMORZĄDU STUDENTÓW WUM W KADENCJI 2010-2012 ul. Oczki 5, pok. 307 02-007 Warszawa tel./faks: +48 22 62 88 306 Przewodniczący Łukasz Marczak, III rok, I WL kierunek lekarsko-dentystyczny, Tel. Kom.: 509-030-298 E-mail: [email protected] Wiceprzewodniczący Przewodniczący Komisji Kultury Marcin Sanocki, IV rok, I WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 503-090-746 E-mail: [email protected] Dominik Gałecki, III rok, II WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 606-666-799 E-mail: [email protected] Wiceprzewodniczący, Przewodnicząca Komisji Sportu i Turystyki Przewodniczący Komisji Dydaktyki Filip Dąbrowski, V rok, I WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 605-288-485 E-mail: [email protected] Natalia Szyller, IV rok, WF kierunek farmacja, Tel. Kom.: 606-107-833 E-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Informacji i Promocji Sekretarz Wojciech Figura, III rok, II WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 609-344-009 E-mail: [email protected] Honorata Stachelek, IV rok, I WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 663-320-120 E-mail: [email protected] Demografia Epidemiologia Nadzór sanitarnoepidemiologiczny Organizacja ratownictwa medycznego 6. 7. 2 3 11. Elementy nauki o języku Fonetyka i fonologia języka polskiego 12. 1 1 1 1 3 1 10. Żywienie człowieka 9. 8. Psychologia 2 2 Ochrona własności intelektualnej Informatyka i technologie informacyjne Metodologia badań naukowych 5. 4. 3. 2. 3 1 2 1 Wychowanie fizyczne Nazwa przedmiotu Lp 1. Plan studiów na rok akademicki 2010/2011 II Rok 1 1 2 2 2 1 1 1 2 1 2 c 4 Semestr (1 zimowy, 2 letni, c oznacza 1 i 2) egzamin zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie egzamin zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie 5 Forma zaliczenia 30,0 30,0 15,0 15,0 15,0 15,0 30,0 15,0 45,0 30,0 2,0 30,0 6 Wymiar godzin obowiązujących studenta (maksymalny) 15,0 15,0 5,0 15,0 5,0 15,0 15,0 15,0 30,0 8,0 2,0 7 wyk 8 sem w tym: 15,0 15,0 10,0 10,0 15,0 15,0 22,0 30,0 9 ćwicz 1WF 1WF 1 M31 S2 1 M31 2 M8 2 M8 1WF NZD 1 MF 1S18 S3 12 Kod jednostki c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs 14 wyk Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii c. kurs c. kurs c. kurs 15 sem 10 10 10 10 10 10 10 20 16 ćwicz Minimalna liczba studentów w grupie na zajęciach Studium Medycyny Katastrof c. kurs Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Zakład Stomatologii Zachowawczej Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia Katedra i Klinika Otolaryngologii Zakład Epidemiologii Zakład Epidemiologii Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny 13 Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia I Wydział Lekarski Audiofonologia – 3 letnie studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) ECTS 26. 25. 24. 23. 22. Międzynarodowe problemy zdrowia Podstawy języka migowego Wprowadzenie do logopedii Metody badania narządu słuchu i procesu komunikatywnego Język obcy 21. Biostatystyka 20. 19. 18. 17. 16. Metody wspomagające komunikację Wprowadzenie do neuropsychologii Biologiczne podstawy zachowania Psychologia osób z wadą słuchu Wprowadzenie do akustyki Wprowadzenie do psychoakustyki 3 9 7 4 1 1 2 4 3 2 2 1 1 14. Rozwój mowy dziecka 15. 2 13. Kultura żywego słowa c c c c 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 egzamin egzamin egzamin zaliczenie zaliczenie zaliczenie egzamin egzamin egzamin zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie zaliczenie 60,0 872,0 120,0 90,0 60,0 15,0 15,0 30,0 60,0 30,0 30,0 30,0 15,0 15,0 30,0 20,0 60,0 45,0 60,0 15,0 10,0 60,0 470,0 20,0 382,0 60,0 45,0 15,0 15,0 15,0 30,0 30,0 30,0 30,0 15,0 15,0 30,0 S1 1WF 1WF 1WF 2 M8 NZME 1WF NZME 1WF 1WF 1WF 1WF 1WF 1WF Studium Języków Obcych Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Zakład Epidemiologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Katedra i Klinika Otolaryngologii Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka Katedra i Klinika Otolaryngologii Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs c. kurs 20 I Wydział Lekarski Audiofonologia – 3 letnie studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) Plan studiów na rok akademicki 2010/2011 II Rok 10 10 10 10 10 10 JĘZYK OBCY (język angielski) Studium Języków Obcych WUM 02-109 Warszawa, ul. Księcia Trojdena 2 A (Centrum Dydaktyczne) Tel.: (+48 22) 5720 863, Fax: (+48 22) 5720 864, E-mail: [email protected] Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Joanna Ciecierska Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury lektorów podawane są do wiadomości zainteresowanych na tablicy ogłoszeń w SJO. Lektorat języka angielskiego trwa łącznie 120 h. Prowadzony jest na I oraz II roku studiów (po 30 h w semestrze zimowym i letnim) i kończy się egzaminem w sesji letniej II roku studiów. Jest to lektorat języka specjalistycznego, prowadzony na poziomie średnio zaawansowanym oraz zaawansowanym i opiera się na znajomości języka ogólnego wyniesionej ze szkoły średniej. Celem nauczania jest wprowadzenie słownictwa specjalistycznego, powtórzenie struktur gramatycznych oraz kształcenie sprawności językowych pozwalających na: zrozumienie tekstów z dziedziny audiologii i foniatrii (artykuły popularno-naukowe i z czasopism specjalistycznych) oraz instrukcji obsługi urządzeń specjalistycznych, zrozumienie wypowiedzi na tematy specjalistyczne (nagrania audio i wideo), streszczenie/parafrazę tekstu specjalistycznego oraz własną wypowiedź na tematy związane z wybranym kierunkiem studiów, komunikację z członkami zespołu terapeutycznego, komunikację z pacjentami, opracowanie oraz przedstawienie plakatu i prezentacji. Wprowadzone zostaną również elementy nauki o języku oraz fonetyki i fonologii wybranego języka obcego. Tematy zajęć: 1. Anatomia ucha, twarzoczaszki, gardła, jamy ustnej, krtani i przełyku. 2. Specjalistyczna terminologia anatomiczna pochodzenia łacińskiego i greckiego oraz nazwy stosowane w języku ogólnym. Opis położenia narządów, ich budowy, kształtu i rozmiaru. 3. Narząd słuchu i równowagi. 4. Opis mechanizmu czynności. 5. Zaburzenia słuchu. 6. Różnicowanie, przyczyny, badanie słuchu (rodzaje badań, przesiewowe badania słuchu, polecenia dla pacjenta). 7. Aparaty słuchowe. 8. Rodzaje, rozumienie opisu działania, eksploatacji i konserwacji; dobieranie aparatu; objaśnienia i instrukcje dla pacjenta. 9. Szumy uszne. 10.Opis dolegliwości przez pacjenta; przyczyny; leczenie. 11. Zaburzenia równowagi. 12.Przyczyny; zbieranie podstawowego wywiadu; zrozumienie opisu dolegliwości przez pacjenta; testy (polecenia dla pacjenta). 13.Zaburzenia głosu. 14.Rodzaje; ćwiczenia rehabilitacyjne. 15.Zaburzenia mowy i płynności mowy. 16.Rodzaje; rozpoznawanie; leczenie; rehabilitacja. 17.Profilaktyka zaburzeń słuchu, głosu i mowy. 18.Zalecenia dla pacjentów; opracowanie materiałów informacyjnych. 19.Choroby zawodowe w audiologii i foniatrii. 20.Teksty specjalistyczne i popularno-informacyjne; wywiad i informacje dla pacjentów. Zasady i formy oceny wyników nauczania Podstawę zaliczenia każdego z semestrów stanowi systematyczny, aktywny udział w zajęciach, pozytywne oceny ze sprawdzianów cząstkowych i pisemnego sprawdzianu końcowego oraz przedstawienie plakatu lub prezentacji w oparciu o dodatkową samodzielną lekturę. Końcowy egzamin ustny w sesji letniej II roku studiów składa się z przedstawienia przygotowanej prezentacji, odpowiedzi na związane z nią pytania zadane przez egzaminatora oraz odpowiedzi na pytanie wylosowane z zestawu tematów obejmujących dwa lata lektoratu. Podręczniki Materiały dydaktyczne opracowane przez lektorów. 10 WYCHOWANIE FIZYCZNE Studium Wychowania Fizycznego i Sportu WUM 02-109 Warszawa ul. Księcia Trojdena 2 tel. (022) 57 20 528, 529 Kierownik Studium: mgr Jerzy Chrzanowski Przyjmuje: wtorek 1100–1230, środa 1030–1200. Zastępca kierownika ds. dydaktycznych: mgr Bożena Glinkowska Sekretariat Studium czynny codziennie w godz. 800–1500, e-mail: [email protected] Godziny przyjęć studentów oraz dyżury nauczycieli wychowania fizycznego podane są do wiadomości na tablicy informacyjnej Studium. PROGRAM ZAJĘĆ Zadaniem przedmiotu jest tworzenie warunków do doskonalenia sprawności fizycznej i umiejętności ruchowych studenta w nawiązaniu do jego możliwości fizycznych i zdrowotnych oraz wyposażenie w wiedzę z zakresu kultury fizycznej i wybranych zagadnień z fizjologii wysiłku sportowego i rehabilitacji ruchowej. Studenci mogą wybrać interesująca ich formę zajęć, aktualny plan, wykaz obiektów oraz system zapisów jest dostępny na stronie: www.swfis-wum.edu.pl ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA 1. Podstawowym kryterium oceny studenta jest frekwencja na zajęciach, zaliczenie sprawdzianu. 2. Studenci zwolnieni przez lekarza z prowadzonych zajęć ze względu na stan zdrowia są obowiązani zgodnie z kwalifikacją lekarską uczestniczyć w zajęciach rehabilitacji ruchowej określonego rodzaju schorzenia. 3. Student obowiązany jest do przestrzegania regulaminu obiektu w którym odbywają się ćwiczenia z wychowania fizycznego. Na salach sportowych studenci obowiązani są posiadać strój sportowy. 11 INFORMATYKA I TECHNOLOGIE INFORMACYJNE Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny Adres i telefon: SP CSK WUM, Blok „E” II piętro 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel./fax (022) 658-29-97, e-mail: [email protected], http://www.am.edu.pl Kierownik Zakładu – prof. dr hab. Robert Rudowski. Godziny przyjęć: pon., czw. – godz. 1000 – 1200. Osoba odpowiedzialna za nauczanie – lek. med. Tomasz Koziński. Wymiar godzin przedmiotu: • Semestr – III. • Wykłady – 8 godz. (miejsce wykładów podane w oddzielnym ogłoszeniu). • Ćwiczenia – 22 godz. (pracownie Zakładu, SP CSK WUM, ul. Banacha 1 A, blok „E”, II piętro). Cel nauczania Celem zajęć z informatyki medycznej jest: a) wprowadzenie studentów do tematyki informatyki i technologii informacyjnych, b) zapoznanie ich z typowymi programami znajdującymi zastosowanie w medycynie i praktyce lekarskiej: arkusz kalkulacyjny i podstawy obliczeń statystycznych, budowa bazy danych pacjentów, program obsługi przychodni lekarskiej. Ponadto zakres ćwiczeń obejmuje sieć Internet (poczta elektroniczna, wyszukiwanie literatury w bazie Medline, zasoby medyczne dostępne przez WWW, tworzenie własnej strony), a także systemy obrazowania i obróbkę obrazów oraz konstrukcję algorytmów klinicznych (protokołów). Organizacja nauczania Wykłady odbywają się na początku semestru. Ćwiczenia prowadzone są raz w tygodniu. Rozpoczynają się krótkim wprowadzeniem do tematu, z użyciem rzutnika obrazu komputerowego i tablicy, po którym następuje część praktyczna polegająca na samodzielnej pracy z komputerem. Regulamin zajęć jest dostępny w laboratorium komputerowym. Forma zaliczenia przedmiotu Zaliczenie na podstawie testu przeprowadzonego na ostatnich zajęciach obejmującego materiał wykładów (teoria) i ćwiczeń (praktyka). Tematyka zajęć: Tematyka wykładów: 1. Wprowadzenie. Komputery i sieci komputerowe. Podstawowe pojęcia: dane, informacja, wiedza. 2. Systemy komputerowe dla różnych szczebli opieki zdrowotnej (gabinet lekarski, przychodnia, szpital). Standardy przesyłania danych medycznych tekstowych (HL7) i obrazowych (DICOM). Systemy przetwarzania sygnałów biologicznych. 3. Telemedycyna i e-zdrowie. Rola Internetu. Tematy ćwiczeń: 1. Internet – e-mail, www, zasoby medyczne w Internecie. Baza bibliograficzna Medline 2. Arkusz kalkulacyjny (3 godz.) + podstawy obliczeń statystycznych. 3. Budowa bazy danych pacjentów. 4. Program do obsługi gabinetu/przychodni lekarskiej. 5. Systemy obrazowania i składowania dokumentów (PACS) oraz standard DICOM. 6. Obróbka obrazów przy użyciu programów graficznych. 7. Algorytmy kliniczne (protokoły). 8. Pisanie aplikacji internetowych. Tworzenie własnej strony WWW. Test teoretyczny z materiału wykładowego. (3 godz.). Koło naukowe Przy Zakładzie istnieje Studenckie Koło Naukowe Informatyki i Telemedycyny. 12 METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia 02-004 Warszawa, ul. Oczki 4, tel. (0 22) 622 96 78, fax (0 22) 622 96 79 p.o. Kierownika: dr Henryk Rebandel Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. przyr. Henryk Rebandel Liczba godzin zajęć wykłady – 30 godz. seminaria – 15 godz. Forma zaliczenia zajęć – na podstawie obecności oraz aktywności na zajęciach. Cel nauczania Zapoznanie studentów z zasadami projektowania i prowadzenia prac badawczych o różnym charakterze formalnym, ogólnymi zasadami opracowania wyników badań, zasadami pisania publikacji naukowych oraz przygotowania prezentacji naukowych, zasadami korzystania z literatury naukowej oraz innych źródeł informacji. Regulamin zajęć Studenci zobowiązani są do uczestniczenia w zajęciach zgodnie z podanym terminarzem i na zasadach określonych w Regulaminie Studiów. Ramowy program zajęć Przepisy i ogólne zasady funkcjonowania uczelni akademickiej, ustawa „Prawo o szkolnictwie wyższym”, Statut uczelni, przepisy, terminarz i zasady postępowania podczas kończenia studiów licencjackich, Badania na człowieku – eksperyment kliniczny, przesiewowe badania ludzi, problemy deontologiczne w odniesieniu do badań na materiale ludzkim, rola Komisji Bioetycznych; Prezentacja ustna i plakat naukowy – rodzaje prezentacji, zasady ich przygotowania oraz wygłaszania, zasady przygotowania materiałów ilustracyjnych, forma i ogólne zasady projektowania plakatu naukowego, najczęściej popełniane błędy. Badanie zjawisk przyrodniczych – cel poznania,, obserwacja i eksperyment, ogólne zasady dokonywania pomiarów, powtarzalność i odtwarzalność wyników badań, przygotowanie planu i protokołu eksperymentu, ogólne zasady zbierania danych. Typy danych i metody ich pozyskiwania, układ zbieranego materiału, podstawy statystycznej analizy danych. Badania populacyjne i badania ankietowe – ogólne zasady konstrukcji kwestionariusza, zasady zbierania danych, ograniczenia interpretacji wyników, popełniane błędy. Praca licencjacka – układ i konstrukcja pracy licencjackiej, zasady techniczne pisania pracy. Publikowanie – cel, miejsce i forma publikacji, układ i zasady konstrukcji pracy, zasady opracowania dokumentacji wyników do zamieszczenia w publikacji, zasady cytowania prac innych ludzi, prawa autorskie, problem i definicja plagiatu, błędy popełniane podczas pisania prac. Literatura zalecana . Dusza J., Gortat G., Leśniewski A., 1998; Podstawy miernictwa, Oficyna PW; (rozdz. 3 i 4). . Gondko R., Zgirski A., Adamska M.; 2001, „Biostatystyka w zadaniach”, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego; wydanie II. 3. Łomnicki A.; 2002, „Wprowadzenie do statystyki dla przyrodników”, PWN, wydanie II. 4. Szewczyk K., 1994, „Etyka i deontologia lekarska”, Kraków. 13 PSYCHOLOGIA Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Anna Konecka Przedmiot obejmuje 30 godzin wykładów. Celem nauczania jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi z zakresu psychologii rozwojowej i psychologii zdrowia. Tematy wykładów Teoria rozwoju psychicznego. Metody badawcze stosowane w psychologii rozwojowej. Zdrowie psychiczne, normy i czynniki wpływające na jego stan. Funkcjonowanie człowieka chorego. Proces adaptacji do choroby. Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby. Relacje pracownik medyczny- pacjent, trudności we współpracy. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest egzamin, który odbędzie się w sesji zimowej. Literatura obowiązkowa 1. Treść wykładów. 2. Strelau J., red. (2005) „Psychologia. Podręcznik akademicki” tom 2, 3. 3. Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M. (1999), Psychologia rozwoju człowieka, tom 1. 4. Sheridan Ch. L., Radmacher S. A. Psychologia zdrowia. Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Warszawa 1998. Literatura zalecana 1. Turner J. S., Helms D. B. (1999) „Rozwój człowieka”, Warszawa, WSIP, wybrane przez wykładowców fragmenty. 2. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2000)-Psychologia rozwoju człowieka. Tom 2, Warszawa, PWN. 3. Czerwińska-Jasiewicz M. (2005) „Rozwój psychiczny młodzieży a jej koncepcje dotyczące własnego życia”. Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. 4. Inne polecone przez wykładowców opracowania. 14 DEMOGRAFIA Zakład Epidemiologii Instytutu Medycyny Społecznej 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel. (022) 629-02-43 Kierownik Zakładu: dr n. med. Maria Mularczyk-Bal Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Cecylia Łabanowska Godziny przyjęć w sprawach studenckich: wtorki, czwartki 1300–1400. Przedmiot obejmuje 15 godzin wykładów. Cel nauczania Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami z zakresu demografii, ukazanie wybranych teorii demograficznych oraz przedstawienie współczesnych problemów demograficznych. Program wykładów 1. Demografia jako nauka o rozwoju ludności. Podstawowe pojęcia i definicje. Ludność świata. Typy teorii demograficznych: maltuzjanizm, teorie optimum zaludnienia. 2.Ludność Polski. Zmiany w strukturze i liczebności ludności. Ruchy migracyjne w Polsce. 3. Rozwój demograficzny. Przyrost naturalny i jego uwarunkowania. 4. Zmiany demograficzne i teorie je wyjaśniające. Przejście demograficzne. 5. Sytuacja demograficzna Polski na tle innych krajów Europy. Zmiany w zakresie tworzenia i struktury rodziny. 6. Zmiany demograficzne a zdrowie. Transformacja epidemiologiczna a demograficzna w Polsce. 7. Starzenie się ludności. Skutki społeczne. Zagrożenia wynikające ze starzenia się populacji. Zasady zaliczenia przedmiotu Zajęcia kończą się kolokwium testowym z zagadnień omawianych na wykładach, którego wyniki stanowią podstawę zaliczenia przedmiotu. Zalecana literatura 1. M. Kędelski, J. Parandysz, „Demografia”, Poznań 2006. 2. M. Okólski, „Demografia zmiany społecznej”, Scholar 2004. 15 EPIDEMIOLOGIA ZAKŁAD EPIDEMIOLOGII INSTYTUTU MEDYCYNY SPOŁECZNEJ 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3 tel. 629-02-43 Kierownik Zakładu: dr n. med. Maria Mularczyk-Bal Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Maria Mularczyk-Bal Przyjęcia studentów: sekretariat dydaktyczny – poniedziałek – piątek: godz. 10-14 Nauczanie przedmiotu obejmuje 30 godzin zajęć: 15 godzin wykładów, 15 godzin ćwiczeń. Celem nauczania jest wyjaśnienie pojęcia zdrowia zbiorowego, jego zasadniczych przejawów oraz sposobu poznawania przyczyn chorób i źródeł ich zmian w czasie. Istotnym wątkiem jest ocena potrzeb zdrowotnych społeczeństwa oraz badanie przyczyn najczęstszych niedoborów zdrowia metodami populacyjnymi. Tematyka wykładów 1. Wprowadzenie do epidemiologii. Podstawowe typy zjawisk epidemicznych: epidemie, pandemie, endemie. Strategia zapobiegania epidemiom. 2. Rola i miejsce epidemiologii w zdrowiu publicznym. 3. Pojęcia zdrowia i choroby. Uwarunkowania stanu zdrowia. 4. Ocena stanu zdrowia ludności w oparciu o dane z oficjalnej sprawozdawczości statystycznej: liczba i przyczyny zgonów, rejestry chorób. 5. Sytuacja chorób zakaźnych w Polsce i na świecie. Proces epidemiczny, dochodzenie i nadzór epidemiologiczny. 6. Rozpowszechnienie chorób przewlekłych: choroby układu krążenia, choroby nowotworowe – czynniki ryzyka. 7. Zasady zintegrowanej działalności prozdrowotnej, profilaktycznej i leczniczej. Tematy ćwiczeń 1. Dane epidemiologiczne jako podstawa oceny i prognozowania stanu zdrowia ludności. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Trafność i rzetelność informacji zawartych w kartach zgonu ze szczególnym zwróceniem uwagi na prawidłowy wybór i trafne zakodowanie wyjściowej przyczyny zgonu. 2. Sytuacja epidemiologiczna chorób powszechnie występujących w kraju. Wykrywanie wczesnych stadiów chorób o znaczeniu społecznym. Ocena wartości diagnostycznych metod przesiewowych; ich trafność (czułość i swoistość) i powtarzalność. 3. Przykłady zwalczania chorób wśród ludności na podstawie schorzeń zakaźnych oraz innych odstępstw od prawidłowego stanu zdrowia o znanej etiologii zewnątrzpochodnej. 4. Rola obserwacji klinicznych oraz epidemiologicznych badań przekrojowych w formułowaniu hipotez przyczynowych. Badania kliniczno-kontrolne i kohortowe w dociekaniu etiologii chorób. 5. Rola eksperymentu klinicznego (klinicznych badań kontrolowanych). 6. Podstawowe problemy planowania i interpretacji badań epidemiologicznych. 7. Krytyczne czytanie piśmiennictwa, umiejętność wychwytywania ewentualnych błędów oraz źródła obciążeń błędów opublikowanych danych na podstawie wybranych artykułów. Zasady i forma oceny wyników nauczania Podstawą do zaliczenia zajęć jest obecność na wszystkich ćwiczeniach, czynne uczestnictwo w dyskusji. Zaliczenie jest warunkiem dopuszczenie do egzaminu testowego obejmującego tematykę wykładów i ćwiczeń. Forma zakończenia przedmiotu: egzamin testowy. Zalecana literatura 1. W. Jędrychowski: Podstawy epidemiologii: Metody badań oraz materiały ćwiczeniowe. Wydaw. Uniw. Jagiellońskiego. Kraków, 2002. 16 NADZÓR SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNY ZAKŁAD MEDYCYNY ZAPOBIEGAWCZEJ I HIGIENY INSTYTUTU MEDYCYNY SPOŁECZNEJ 02-007 Warszawa, Oczki 3, tel. 621-51-97 Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. n. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek tel. (022) 621-51-97. Godziny przyjęć w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1300. Odpowiedzialna za dydaktykę – dr inż. Irena Kosińska Wymiar godzin: 5 godzin – wykłady, 10 godzin – ćwiczenia. Zajęcia odbywają się na terenie Instytutu Medycyny Społecznej WUM, ul. Oczki 3 oraz na terenie innych placówek naukowych. PRZEDMIOT Cele i zadania nadzoru sanitarno-epidemiologicznego. Organizacja Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Polsce. Kompatybilność prawa polskiego i Unii Europejskiej. Nadzór sanitarnoepidemiologiczny nad placówkami służby zdrowia. Problematyka zakażeń w służbie zdrowia. Działania profilaktyczne i pro zdrowotne w polityce służb nadzoru sanitarno – epidemiologicznego oraz organizacji rządowych pozarządowych. Cel nauczania Celem nauczania jest wskazanie, w jaki sposób sprawowany jest i jakie ma zadania nadzór sanitarnoepidemiologiczny nad placówkami służby zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem gabinetów i pracowni, w których zatrudniony jest audiofonolog. Tematyka zajęć pozwala słuchaczom poznanie mechanizmów, jakie prowadzą do ochrony zdrowia pracownika służby zdrowia na stanowisku pracy oraz pacjenta, który korzysta z usług placówek służby zdrowia. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Po zakończeniu zajęć – sprawdzian pisemny. Warunkiem dopuszczenia do sprawdzianu jest obecność na ćwiczeniach. LITERATURA OBOWIĄZKOWA 1. „Zarys medycyny środowiskowej” red. L. Kłosiewicz-Latoszek i H. Kirschner (skrypt). Literatura zalecana 1. „Podstawy higieny” red. T. Marcinkowski. 2. „Aktualne problemy zdrowotne” red. H. Kirschner i J. Kopczyński. 3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Z. Jethon i A. Grzybowski. 4. „Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. J. T. Marcinkowski. 5. „Żywienie człowieka zdrowego i chorego” red. J. Hasik, J. Gawęcki. 6. „Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu” red. H. Gertig i J. Przysławski. 17 ORGANIZACJA RATOWNICTWA MEDYCZNEGO STUDIUM MEDYCYNY KATASTROF 02-109 Warszawa, ul. Księcia Trojdena 2. Tel. (022) 572-05-36, 572-05-45; Fax (022) 572-05-43 e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: Ppłk lek. med. Witold Pawłowski Odpowiedzialny za dydaktykę: lek. med. Witold Pawłowski Godziny przyjęć w sprawach studenckich: wtorek i czwartek 1200–1400. Zajęcia odbywają się w Studium Medycyny Katastrof. Roczny wymiar wykładów: 15 godzin. Cel nauczania i zakres przedmiotu Celem nauczania jest – wprowadzenie studentów w zagadnienia organizacji i działania systemu ratownictwa Medycznego na terytorium RP; – przedstawienie zasad planowania i organizacji akcji ratunkowej na przykładzie wybranej katastrofy. PROGRAM NAUCZANIA Tematy wykładów 1. System organizacji współczesnego ratownictwa zintegrowanego. Podstawy prawne funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego na terytorium RP. 2. Organizacja i planowanie systemu Ratownictwa Medycznego oraz jego miejsce w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. 3. Tematyka Ratownictwa Medycznego w akcjach ratowniczych różnego typu. Procedury ratownicze. Ratownictwo lekarskie i przedlekarskie, pierwsza pomoc. 4. Rola i zadania wojewódzkiego zespołu reagowania kryzysowego oraz centrum powiadamiania ratunkowego. 5. Koordynacja działań poszczególnych jednostek systemu oraz współpraca organów administracji publicznej z jednostkami systemu z innych województw. 6. Wyposażenie podmiotów ratowniczych w sprzęt do udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy. 7. Elementy składowe systemu ratowniczego – przeznaczenie, możliwości wykorzystania i zasady użycia. ZASADY I METODY OCENY WYNIKÓW Lista obecności sprawdzana jest na każdym wykładzie na początku i na końcu zajęć. Zajęcia objęte programem nauczania kończą się zaliczeniem na podstawie obecności na wykładach. LITERATURA ZALECANA 1. Kowalczyk M., Rump S., Kołaciński Z., „Medycyna katastrof Chemicznych” PZWL Warszawa 2004. 2. „Medycyna ratunkowa i katastrof” – Podręcznik dla studentów uczelni medycznych” Pod red. Naukową Andrzeja Zawadzkiego, PZWL, Warszawa 2006. 3. „Medycyna wypadków w transporcie” pod red. Krzysztofa Klukowskiego. PZWL Warszawa 2005. 18 ŻYWIENIE CZŁOWIEKA ZAKŁAD MEDYCYNY ZAPOBIEGAWCZEJ I HIGIENY INSTYTUTU MEDYCYNY SPOŁECZNEJ 02-007 Warszawa, Oczki 3, tel. 621-51-97 Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. n. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek tel. (022) 621-51-97. Godziny przyjęć w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1300. Odpowiedzialna za dydaktykę – dr n. med. D. Szostak-Węgierek Wymiar godzin: 5 godzin – wykłady, 10 godzin – ćwiczenia. Zajęcia odbywają się na terenie Instytutu Medycyny Społecznej WUM, ul. Oczki 3 oraz na terenie innych placówek naukowych. PRZEDMIOT Normy żywienia. Wiedza o produktach spożywczych. Metody oceny sposobu żywienia. Ocena podstawowej i całkowitej przemiany materii. Ocena stanu odżywienia. Zasady prawidłowego żywienia. Zaburzenia odżywiania. Choroby związane z żywnością, żywieniem i odżywianiem. Zasady postępowania dietetycznego w profilaktyce chorób powstających na tle wadliwego żywienia. Cel nauczania Celem nauczania jest przedstawienie znaczenia żywienia w zachowaniu prawidłowego stanu zdrowia. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Po zakończeniu zajęć – sprawdzian pisemny. Warunkiem dopuszczenia do sprawdzianu jest obecność na ćwiczeniach. LITERATURA OBOWIĄZKOWA 1. „Zarys medycyny środowiskowej” red. L. Kłosiewicz-Latoszek i H. Kirschner (skrypt). Literatura zalecana 1. „Podstawy higieny” red. T. Marcinkowski. 2. „Aktualne problemy zdrowotne” red. H. Kirschner i J. Kopczyński. 3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Z. Jethon i A. Grzybowski. 4. „Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. J. T. Marcinkowski. 5. „Żywienie człowieka zdrowego i chorego” red. J. Hasik, J. Gawęcki. 6. „Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu” red. H. Gertig i J. Przysławski. 19 ELEMENTY NAUKI O JĘZYKU Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Katarzyna Bieńkowska-Robak Przedmiot obejmuje: 15 godz. wykładów, 15 godz. ćwiczeń. Program nauczania Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawami wiedzy o języku polskim i wykształcenie umiejętności poprawnego posługiwania się nim w praktyce zawodowej. Tematy wykładów Podstawowe pojęcia i terminologia dotycząca języka. Jednostki języka. Błędy językowe. Relacje semantyczne. Neologizmy. Związki frazeologiczne. Podstawowe informacje z zakresu słowotwórstwa: temat, formant, morfemy, afiksy, derywaty. Język polski jako język fleksyjny; oboczności w temacie fleksyjnym. Podział części mowy. Składnia – podstawowe pojęcia; części zdania. Rodzaje zdań. Związki składniowe. Tematy ćwiczeń Powtórzenie części mowy i odmiany. Omówienie wyjątków. Powtórzenie części zdania i ich określanie. Rozbiór zdań złożonych podrzędnie i współrzędnie. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium z materiału wykładowego oraz kolokwium z materiału przerobionego na ćwiczeniach. Kolokwia odbędą się na ostatnich zajęciach. Literatura obowiązkowa 1. Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.) „Gramatyka współczesnego języka polskiego”, Warszawa 1998. 2. Dubisz S., „Nauka o języku dla polonistów”, Warszawa 1994. 3. Grzegorczykowa R., „Wykłady z polskiej składni”, Warszawa 1996. Literatura zalecana 1. Klemensiewicz Z. „Zarys składni polskiej”, Warszawa 1963. 2. Świdziński M. „Elementy gramatyki opisowej języka polskiego”, Warszawa 1997. 3. Bańko M. „Wykład z fleksji”, Warszawa 2002. 4. Dunaj B. „Zarys morfologii współczesnej polszczyzny”, Kraków 1979. 20 FONETYKA I FONOLOGIA JĘZYKA POLSKIEGO Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Katarzyna Bieńkowska-Robak Przedmiot obejmuje: 15 godz. wykładów, 15 godz. ćwiczeń. Program nauczania Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z z charakterystyką poszczególnych głosek języka polskiego, ich klasyfikacją oraz zjawiskami fonetycznymi zachodzącymi podczas mówienia. Tematy wykładów Spółgłoski właściwe w wygłosie absolutnym. Głoski miękkie i zmiękczone. Geminaty. Asymilacje (upodobnienia) głoskowe we współczesnej polszczyźnie. Poprawność wymowy. Fonologiczna funkcja akcentu. Typy opozycji fonologicznych. Inwentarz fonemów współczesnego języka polskiego. Tematy ćwiczeń Charakterystyka spółgłosek. Charakterystyka niespółgłosek (samogłosek i glajdów). Transkrypcja fonetyczna. Zapis fonetyczny zaburzonej wymowy. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu obejmującego materiał z wykładów i ćwiczeń. Egzamin odbędzie się w sesji zimowej. Literatura obowiązkowa 1. D. Ostaszewska, J. Tambor, „Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego”, Katowice 1990. 2. B. Wierzchowska, „Opis fonetyczny języka polskiego”, Warszawa 1967. 3. B. Wierzchowska, „Fonetyka i fonologia języka polskiego”, Wrocław 1980. 4. M. Wiśniewski, „Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego”, Toruń 1997. Literatura zalecana 1. M. Dłuska, „Fonetyka polska”, cz. I, Warszawa-Kraków 1981. 2. D. Kopcińska, „Gramatyka opisowa języka polskiego”. Materiały i opracowania, Warszawa 1993. 21 KULTURA ŻYWEGO SŁOWA Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Katarzyna Bieńkowska-Robak Przedmiot obejmuje 30 godz. wykładów. Program nauczania Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawami wiedzy o języku polskim jako środku społecznego komunikowania się, wykształcenie właściwego stosunku do języka ojczystego oraz umiejętności poprawnego posługiwania się nim. Tematy wykładów Język, mowa, jej składniki i funkcje. Język a inne systemy kodowe. Mechanizm i fizjologia mówienia. Technika oddychania w czasie mówienia. Prawidłowa technika artykulacji głosek polskich. Zjawiska prozodyczne w języku polskim. Podstawowe wiadomości dotyczące emisji głosu. Technika wygłaszania tekstu. Ćwiczenia dykcyjne. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze letnim wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium z materiału wykładowego. Kolokwium odbędzie się na ostatnich zajęciach. Literatura obowiązkowa 1. Kram J., „Zarys kultury żywego słowa”, Warszawa 1995. 2. Pająk J., „Kultura języka – kultura żywego słowa”, [w:] Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red.), „Logopedia. Pytania i odpowiedzi”, Opole 1999. 3. Wierzchowska B., „Wymowa polska”, Warszawa 1965. Literatura zalecana 1. Toczyska B., „Elementarne ćwiczenia dykcji”, Gdańsk 2000. 2. Markowski R. (red.), „Nowy słownik poprawnej polszczyzny”, Warszawa 2002. 22 ROZWÓJ MOWY DZIECKA Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Katarzyna Bieńkowska-Robak Przedmiot obejmuje 15 godz. wykładów. Program nauczania Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami na temat rozwoju mowy u dziecka w normie rozwojowej i zaburzeniami rozwoju mowy. Tematy wykładów Czynniki warunkujące rozwój mowy. Rozwój mowy i jego etapy u dziecka bez zaburzeń. System fonologiczny dziecka. Metody badania rozwoju mowy. Zaburzenia rozwoju mowy u dzieci. Specyfika rozwoju mowy u dzieci z wadą słuchu. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium z materiału wykładowego. Kolokwium odbędzie się na ostatnich zajęciach. Literatura obowiązkowa 1. Harwas-Napierała B., Trempała J., Psychologia rozwoju człowieka tom 2, Warszawa 2004. 2. Kaczmarek L., Kształtowanie się mowy dziecka, Poznań 1953. 3. Kaczmarek L., Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin 1988. 4.Ligęza M., Podstawy rozwoju języka i mowy dzieci [w:] Gałkowski T., Jastrzębowska G., Logopedia. Pytania i odpowiedzi, Opole 1999. 5. Styczek I., Logopedia, Warszawa 1983. Literatura zalecana 1. Bouvet D., Mowa dziecka. Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego, Warszawa 1996 2.Löwe A., Mamo, naucz mnie rozumieć, Warszawa 1981. 3. Przetacznikowa M., Rozwój psychiczny dzieci i młodzieży, Warszawa 1967. 4. Vasta R., Haith M., Miller S.A., Psychologia dziecka, Warszawa 1995. 5. Wygotski L. S., Myślenie i mowa, Warszawa 1989. 23 METODY WSPOMAGAJĄCE KOMUNIKACJĘ Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Katarzyna Bieńkowska-Robak Przedmiot obejmuje 15 godz. wykładów. Program nauczania Celem zajęć jest zapoznanie studentów z alternatywnymi i wspomagającymi metodami komunikacji: metodą fonogestów, systemem Blissa, piktogramami i metodą Makaton. Tematy ćwiczeń Podstawowe wiadomości o alternatywnych i wspomagających sposobach porozumiewania się. Przedstawienie i omówienie metody fonogestów, systemu Blissa, piktogramów i metody Makaton. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze letnim wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium obejmującego materiał prezentowany na wykładach. Zaliczenie odbędzie się na ostatnich zajęciach. Literatura obowiązkowa: 1. Błeszyński J. J. (red.), „Alternatywne i wspomagające metody komunikacji”, Kraków 2006. Literatura uzupełniająca: 1. Dubalska T, Smoleńska J., „Słownik Makaton” [w:] Piszczek M., „Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i umiarkowanym”, część II, Warszawa 2002. 2. Krakowiak K, Sękowska J., „Mówimy z fonogestami. Przewodnik dla rodziców i przyjaciół dzieci z uszkodzonym słuchem”, Warszawa 1996. 3. Podeszewka M., „Wykorzystanie Piktogramów w uczeniu i terapii zachowania dzieci autystycznych”, [w:] Piszczek M., Metody komunikacji alternatywnej w pracy z osobami niepełnosprawnymi, Warszawa 1997. 24 WPROWADZENIE DO NEUROPSYCHOLOGII Katedra i Klinika Otolaryngologii WUM Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Anna Konecka (Klinika Neurochirurgii – SP CSK przy ul. Banacha) – przyjmuje w sprawach studenckich po telefonicznym uzgodnieniu terminu, tel. (022) 599 22 44. Zajęcia obejmują 30 godz. wykładów. Program nauczania Podczas zajęć studenci zapoznają się z zależnościami pomiędzy budową ośrodkowego układu nerwowego, jego funkcjonowaniem a zachowaniem człowieka. Tematy wykładów obejmują I. Wybrane zagadnienia z zakresu anatomii czynnościowej o.u.n. – standardowy model organizacji funkcjonalnej OUN: pojęcia wyższych funkcji poznawczych, specjalizacji półkulowej i asymetrii funkcjonalnej mózgu. Diagnoza neuropsychologiczna. Definicje deficytów poznawczych. Pojęcie syndromu objawów. Zaburzenia ogólnomózgowe i ogniskowe. Specyfika zaburzeń korowych i podkorowych. Zespół dyskoneksji. II. Czynniki modyfikujące standardowy model organizacji funkcjonalnej (grupy ryzyka; gradient dojrzewania – okresy krytyczne); atypowy wzorzec organizacji funkcjonalnej OUN – pojęcie neuroplastyczności. Lateralizacja – wskaźniki behawioralne w zestawieniu z wynikami badań czynnościowych – wnioskowanie o dominacji półkulowej. Rozwojowe zaburzenia funkcjonowania poznawczego (m.in. upośledzenie umysłowe, ADHD, SLI). III.Neuropsychologia osób głuchych i słabosłyszących – wpływ deprywacji sensorycznej na profil funkcjonowania poznawczego oraz kompetencję językową. Mechanizmy kompensacyjne. Rekonstrukcje funkcjonalne (możliwości i ograniczenia). Organizacja zajęć Wykłady odbywać się będą w semestrze zimowym, wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Pozytywny wynik trzech kolokwiów (forma testu, pytania z jednokrotnym wyborem). Literatura zalecana . Herzyk A. (2005). „Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej”. Warszawa. SCHOLAR. . Walsh K. (2001). „Jak rozumieć uszkodzenia mózgu. Podstawy diagnozy neuropsychologicznej”. Warszawa. Wydawnictwo IPiN. 25 BIOLOGICZNE PODSTAWY ZACHOWANIA Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. med. Kazimierz Niemczyk Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Anna Konecka Przedmiot obejmuje 30 godzin wykładów. Celem nauczania jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi z zakresu psychologii ewolucji zachowania, naukami behawioralnymi. Tematyka wykładów: Podstawowe wiadomości o naukach behawioralnych. Psychologia eksperymentalna i etologia. Podstawowe elementy teorii etologicznej. Struktura zachowań popędowych, konflikt popędów, zachowanie przemieszczone. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie kolokwium, które odbędzie się na ostatnim wykładzie. Kolokwium obejmuje materiał prezentowany na wykładach. Literatura obowiązkowa 1. Treść wykładów. 2. Sadowski B., (2001) „Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt”. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 3. Sadowski B., Chmurzyński J. (1998) „Biologiczne mechanizmy zachowania” Warszawa: PWN. Literatura zalecana 1. Strelau J., red. (2005) „Psychologia. Podręcznik akademicki”, tom 1. 26 PSYCHOLOGIA OSÓB Z WADĄ SŁUCHU Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Anna Konecka Przedmiot obejmuje 30 godzin wykładów. Celem nauczania jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznymi z zakresu psychologii osób głuchych i słabosłyszących. Tematy wykładów Psychologia poznawcza osób głuchych i słabosłyszących., wpływy środowiskowe, nawyki poznawcze oraz rola treningu i metod rehabilitacji. Psychologia kliniczna osób głuchych i słabosłyszących; gradient czasowy a społeczno-emocjonalne uwarunkowania prawidłowego i patologicznego modelu adaptacji. Problemy subkultury. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu który, odbędzie się w sesji zimowej. Literatura obowiązkowa 1. Treść wykładów. 2. Gałkowski T., (1998) „Przestrzenne i ruchowe komunikacji z dziećmi głuchymi”, Warszawa, Polski Komitet Audiofonologii. 3. Gałkowski T., Kunicka-Kaiser I. i Smoleńska J. (1989) „Psychologia dziecka głuchego”, Warszawa, PWN, wyd. III. 4. Bouvet D. (1996) Mowa dziecka. „Wychowanie dwujęzykowe dziecka niesłyszącego”, Warszawa, WSiP. 5. Prillwitz S. (1996) Język, komunikacja i zdolności poznawcze niesłyszących. Warszawa. WSiP 6. Gałkowski T. (1994) Stan rehabilitacji oraz potrzeby osób z uszkodzonym słuchem. W: S. Grabias (red.) „Głuchota a język”. Lublin: Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej. 7.Lane H. (1993) Czy istnieje psychologia głuchych? „Audiofonologia”, 5, 109-136. Literatura zalecana 1. Heiling K. Rozwój dzieci głuchych w perspektywie czasowej: poziom osiągnięć szkolnych i procesy społeczne. „Audiofonologia” Tom XIX. 2. Jankowska H. (1992) „Rozwój czynności poznawczych u dzieci”, Warszawa, WSiP. 3. Kobosko J., (2000), Młodzież głucha i słysząca (chłopcy) i jej funkcjonowanie w sferze emocjonalno-społecznej w świetle Testu Kolorów Maxa Luschera i innych badań- studium porównawcze. „Audiofonologia” Tom XVIII. 4. Kobosko J., (2002) Chcę być z wami…- dzieci i młodzież z wadą słuchu w grupie ze słyszącymi rówieśnikami. Materiały dla nauczycieli szkół powszechnych i integracyjnych. Warszawa, Stowarzyszenie Przyjaciół Osób Niesłyszących i Niedosłyszących „Człowiek- Człowiekowi”. 5. Kobosko J., Kosmalowa J. (2000) Depresja a rodzina dziecka z głuchotą (niedosłuchem) prei perlingwalną. „Audiofonologia” Tom XVIII. 6. Kupisiewicz M., (1996) Intelektualna dojrzałość do uczenia się matematyki dzieci z wadą słuchu. Warszawa, WSiP. 27 WPROWADZENIE DO AKUSTYKI Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka Wydziału Nauki O Zdrowiu Sekretariat: Warszawa, ul. Chałubińskiego 5 (pok. 12) tel. 022 628 78 46 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Jacek Przybylski Odpowiedzialny za przedmiot: mgr Tomasz Siedlecki – przyjmuje w Zakładzie Biofizyki i Fizjologii Człowieka w środy od 10 do 12. Zajęcia obejmują 30 godz. wykładów i 20 godz. zajęć seminaryjnych i 10 godz. ćwiczeń. PROGRAM NAUCZANIA Celami nauczania jest ukazanie studentom roli akustyki w wyjaśnianiu i właściwym interpretowaniu procesów falowych zachodzących w układzie słuchowym i narządzie mowy człowieka. Tematy wykładów obejmują • Drgania i fale, drgania harmoniczne. Drgania wymuszone i rezonans, energia drgań, ruch falowy,. • Drgania złożone, twierdzenie Fouriera, widmo, przykłady drgań. Mody drgań i ich częstotliwości. • Drgania sprzężone, dudnienia, filtry, drgania wymuszone i rezonans w układach o wielu stopniach swobody, analogia mechaniczno-elektryczna. • Dźwięki a fale, układy zamknięte, fale stojące, fale w powietrzu i na strunie, drgania poprzeczne na strunach, drgania strun, membran i słupów powietrza. • Fale sprężyste, fale sferyczne, prędkość propagacji w ciałach stałych i cieczach. Fale podłużne i poprzeczne, energia ruchu drgającego, impedancja akustyczna, prędkość grupowa i fazowa, dyspersja. • Fale w ośrodkach nieciągłych, odbicie fal i załamanie, współczynnik odbicia. Linie transmisyjne dla fal dźwiękowych. • Zjawiska akustyczne w uchu zewnętrznym i środkowym. Głośność dźwięku, izofony, próg słyszalności, skala decybeli, izofony. • Fale w uchu wewnętrznym, biofizyka słyszenia, wzmacniacz ślimakowy, efekt maskowania, filtry słuchowe, pasmo krytyczne. • Ultradźwięki i ich zastosowania. • Zjawisko Dopplera i jego zastosowania. • Aparatura pomiarowa: mikrofony, głośniki, detektory drgań, przetworniki piezoelektryczne, interferometria. • Promieniowanie źródła dźwięku, parametry pola akustycznego, kwadrupol i dipol akustyczny. • Akustyka instrumentów muzycznych. Barwa dźwięku i widmo drgań. • Zjawiska nieliniowe w akustyce – solitony. • Emisje otoakustyczne. Seminaria • Akustyka muzyczna – interwały, skale, głosy. • Układy drgające – warunek rezonansu, przypadek dwóch strun. • Fale i ich propagacja, fale stojące w rurach, w strunach, Impedancja akustyczna. • Akustyka instrumentów muzycznych: Analiza Fouriera dźwięku struny gitary. • Analiza Fouriera dźwięków mowy. • Metoda Dopplera a przepływy krwi. • Filtry w uchu wewnętrznym, a fale wędrujące. • Akustyka pomieszczeń. • Metody diagnostyki akustycznej. 28 Ćwiczenia • Pomiary akustyczne i audiometr, spektrogram mowy. • Pomiary ultradźwiękowe i ultrasonograf • Dopplerowskie Detektory przepływu • Pomiar prędkości rozchodzenia się fal ORGANIZACJA ZAJĘĆ Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. Przed seminarium studenci przygotowują się do omówienia i prezentacji wskazanych wcześniej tematów , rozwiązują zadania domowe. Na seminariach studenci: objaśniają prezentacje, rozwiązują zadania obliczeniowe, dokonują pomiarów akustycznych i uczą się ich interpretacji. Zaliczenie danego seminarium jest proporcjonalne do wkładu jaki student wniósł w przygotowanie prezentacji i rozwiązanie zadań. Student powinien przygotować się do każdego ćwiczenia, dlatego sprawdzenie stopnia opanowania materiału odbywa się w czasie każdych zajęć. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Zajęcia kończą się egzaminem testowym, do którego dopuszczeni zostają studenci którzy zaliczyli ćwiczenia i seminaria. Literatura zalecana Rozdziały w podręcznikach akademickich dobrane indywidualnie do poszczególnych tematów. Zalecane podręczniki: 1. Edward Ozimek „Dźwięk i jego percepcja. Aspekty fizyczne i psychoakustyczne” PWN 2002. 2. F. C Crawford „Fale” PWN. 3. Cz. Basztura „Komputerowe systemy diagnostyki akustycznej” PWN. 4. F. Jaroszyk „Biofizyka” PZWL 2001. 29 WPROWADZENIE DO PSYCHOAKUSTYKI Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialny za dydaktykę: lek. Jacek Sokołowski Przedmiot obejmuje 15 godzin wykładów i 15 godzin ćwiczeń. Celem nauczania jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i zasadami percepcji słuchowej. Tematyka Wykładów i Ćwiczeń Istota dźwięku oraz budowa i funkcjonowanie układu słuchowego. Percepcja głośności sygnału. Skalowanie głośności. Kodowanie głośności. Rozdzielczość częstotliwościowa. Koncepcja wstęg krytycznych. Psychofizyczne krzywe strojenia Przetwarzanie sygnałów w układzie słuchowym. Percepcja wysokości dźwięku. Percepcja wysokości w muzyce. Przestrzenna percepcja dźwięków. Słuchowa ocena odległości. Percepcja barwy i identyfikacja obiektów. Percepcja rytmu. Ogólne zasady organizacji percepcyjnej. Percepcja mowy. Modele percepcji mowy Wpływ zakłóceń na zrozumiałość mowy. Zastosowanie badań psychoakustycznych do kompensowania ubytku słuchu projektowanie aparatów słuchowych, implanty ślimakowe. Psychoakustyczne aspekty odtwarzania dźwięków Ćwiczenia Odbywają się w pracowniach audiologicznych i polegają na poznaniu praktycznym podstawowych zasad psychoakustyki w audiologii klinicznej. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze letnim wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia są: aktywny udział we wszystkich zajęciach i zdanie kolokwium. Egzamin odbędzie się w sesji letniej i będzie w formie testowej. Egzamin obejmuje materiał prezentowany na wykładach i ćwiczeniach. Literatura obowiązkowa 1. „Wprowadzenie do psychologii słyszenia” B. C. J. Moore, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. 2. „Otorynolaryngologia praktyczna”. Red. G. Janczewski. Via Media 2005. 30 BIOSTATYSTYKA Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka Wydziału Nauki o Zdrowiu Ul. Chałubińskiego 5, IV p. tel./fax (022) 628-78-46, 628-63-34 Kierownik Zakładu: prof. nadzw. dr hab. n. med. Jacek Przybylski godziny przyjęć w sprawach studenckich: środa. w godz. 1100–1200. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr Maria Sobol godziny przyjęć pon. 1000–1100 Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka pok 17. Roczny wymiar godzin 15 wykłady. Wykłady wg planu podanego przez Dziekanat. PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobami opracowywania wyników naukowych. Wprowadzone i omówione zostaną podstawowe procedury stosowane w analizie statystycznej służące do opracowania danych w naukach biomedycznych. W oparciu o wybrane prace doświadczalne przedyskutowany zostanie wybór właściwego doboru metod statystycznych oraz interpretacji wyników. Tematy wykładów Definicje i podstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa. Podstawowe statystyki. Rozkłady zmiennych, pojęcie mocy testu, błędów I i II rodzaju, poziom istotności. Modele statystyczne w badaniach biostatystycznych. Organizacja zajęć Czas trwania wykładu – 2 x 45 min (7 pierwszych wykładów) i 1 x 45 min (ostatni wykład). Zasady i formy oceniania wyników Studenci przystępują do kolokwium sprawdzającego. Zdanie kolokwium jest warunkiem zaliczenia przedmiotu. Zalecane podręczniki 1. A. Stanisz „Biostatystyka”. 2. C. Watała „Biostatystyka – wykorzystanie metod statystycznych w pracy badawczej w naukach biomedycznych”. 31 MIĘDZYNARODOWE PROBLEMY ZDROWIA Zakład Epidemiologii Instytutu Medycyny Społecznej 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel. (022) 629-02-43 Kierownik Zakładu: dr n. med. Maria Mularczyk-Bal Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Maria Mularczyk-Bal Przyjęcia studentów: sekretariat dydaktyczny: poniedziałek – piątek: godz. 1000–1400. Nauczanie przedmiotu obejmuje 15 godzin wykładów. Cel nauczania Zapoznanie się ze stanem zdrowia społeczności międzynarodowej i wariantami światowej opieki zdrowotnej. Tematyka wykładów 1. Zagrożenie zdrowia ludności różnych kręgów kulturowych w świetle działania przeważających szkodliwości zewnętrznych. 2. Obraz zagrożeń zdrowotnych pod kątem występowania chorób o zróżnicowanej etiologii. 3. Przemiany w częstości i przebiegu głównych chorób współczesności. 4. Podstawy zwalczania chorób o dominującej etiologii zakaźnej i niezakaźnej. 5. Międzynarodowe programy zwalczania chorób: zdrowie dla wszystkich w XXI wieku. 6. Zwalczanie chorób i międzynarodowej znaczeniu społecznym: AIDS, gruźlicy, zimnicy i innych. 7.Lokalne programy zdrowotne: Narodowy Program Zdrowia, Zdrowi Ludzie 2010 i inne. 8. Trwała osnowa ochrony zdrowia: zasady międzynarodowej opieki zdrowotnej. Zasady zaliczenia przedmiotu Zajęcia kończą się kolokwium testowym z zagadnień omawianych na wykładach. Wyniki kolokwium stanowią podstawę zaliczenia przedmiotu. Zalecana literatura Wybrane artykuły z bieżącego piśmiennictwa medycznego. 32 PODSTAWY JĘZYKA MIGOWEGO Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Katarzyna Wereszka Przedmiot obejmuje 60 godz. ćwiczeń. Program nauczania Celem zajęć jest zapoznanie studentów z daktylografią i ze znakami ideograficznymi obejmującymi podstawowy zakres języka miganego. Tematy ćwiczeń: Podstawowe wiadomości o języku miganym. Daktylografia, znaki ideograficzne, klasyczny język migowy – definicje i cechy. Znaki daktylograficzne: alfabet palcowy, znaki pojęć liczbowych, znaki uzupełniające daktylografię. Znaki ideograficzne. Ćwiczenia w praktycznym wykorzystaniu poznanego materiału. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrach zimowym i letnim wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność i aktywność na zajęciach, wykazanie się wiedzą praktyczną z zakresu poznawanych treści. Forma zaliczenia ustna. Zaliczenie odbędzie się na ostatnich zajęciach. Literatura obowiązkowa 1. Szczepankowski B., „Język migany w szkole” 1. Warszawa WSiP, 2001. 2. Szczepankowski B., Podstawy języka migowego. Podręcznik dla nauczycieli, Warszawa WSiP, 1994. 3. Szczepankowski B., Kossakowska B., Wasilewska T. M., „Język migany pierwsze kroki”, wyd. INFOPRESS, Olsztyn 2001. Literatura uzupełniająca 1. Henzel J. K. „Słownik polskiego języka miganego”, Olsztyn, Wyd. OFFER, 1981. 33 WPROWADZENIE DO LOGOPEDII Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. hum. Katarzyna Bieńkowska-Robak Przedmiot obejmuje 45 godz. wykładów i 45 godz. ćwiczeń. Program nauczania Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką profilaktyki logopedycznej, diagnozą i metodyką logopedyczną ze szczególnym uwzględnieniem pracy z dzieckiem z wadą słuchu. Tematy wykładów Logopedia jako nauka teoretyczna i praktyka pedagogiczna. Cele logopedii. Zasady obowiązujące w logopedii. Współpraca logopedy z innymi specjalistami. Opieka logopedyczna od urodzenia, w przedszkolu i szkole. Diagnoza logopedyczna. Metody pracy stosowane w terapii logopedycznej. Warsztat pracy logopedy. Współpraca logopedy z rodziną dziecka. Metody wywoływania głosek. Schemat jednostki terapeutycznej. Schemat terapii zaburzonej głoski na przykładzie głoski s. Schemat terapii zaburzonej głoski „r”. Tematy ćwiczeń Prezentacja i omówienie narzędzi diagnostycznych do badania artykulacji, słuchu mownego, badania mowy dzieci z wadą słuchu. Orientacyjne badanie słuchu. Badanie budowy i sprawności narządów artykulacyjnych. Badanie mowy przesiewowe i całościowe. Praktyczne zastosowanie zdobytych umiejętności w pracy z dzieckiem z wadą słuchu. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu z materiału wykładowego oraz ćwiczeniowego. Egzamin odbędzie się w sesji letniej. Literatura obowiązkowa 1. G. Demel, „Elementy logopedii”, Warszawa 1987. 2. G. Demel, „Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola”, Warszawa 1994. 3. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska [red.] Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, Opole 2003. 4. I. Styczek, „Logopedia”, Warszawa 1980. 5. D. Emiluta-Rozya, „Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym”, Warszawa 1994. Literatura zalecana 1. G. Billewicz, B. Zioło, „Kwestionariusz badania mowy”, Kraków 2001. 2. W. Fedorowska, B. Wardowska, „Wywiad biologiczno-środowiskowy do wykrywania wczesnych uwarunkowań rozwoju mowy”, Gdańsk 1992. 3.L. Kaczmarek, „Nasze dziecko uczy się mowy”, Lublin 1977. 4.L. Kaczmarek, „Kwestionariusz do ustalania zaburzeń mowy (dyslalii) u dzieci”, Poznań 1955. 5. B. Rocławski „Słuch fonemowy i fonetyczny”, Gdańsk 1994. 6. B. Rocławski [red.] „Opieka logopedyczna od poczęcia”, Gdańsk 1993. 34 7. H. Rodak, „Terapia dziecka z wadą wymowy”, Warszawa 1994. 8. I. Styczek, „Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego”, Warszawa 1984. 9. K. Kozłowska, „Pomagamy dzieciom z zaburzeniami mowy”. Podręczny poradnik logopedyczny, Kielce 1996. 10. Sachajska, „Uczymy poprawnej wymowy”, Warszawa 1992. 11. E. M. Skorek, „Oblicza wad wymowy”, Warszawa 2001. 12. J. Wójtowiczowa, „Logopedyczny zbiór wyrazów”, Warszawa 2001. 35 METODY BADANIA NARZĄDU SŁUCHU I PROCESU KOMUNIKATYWNEGO Katedra i Klinika Otolaryngologii 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 25 21 Kierownik Katedry i Kliniki prof. dr hab. n. med. Kazimierz Niemczyk www.otolaryngology.pl Odpowiedzialny za dydaktykę: lek. Juliusz Piotrowski Przedmiot obejmuje 60 godzin wykładów i 60 ćwiczeń. Program nauczania Celem nauczania jest zapoznanie studentów z urządzeniami i procedurami badań oceniających funkcjonowanie narządu słuchu, głosu, mowy i równowagi. Tematyka Wykładów i Ćwiczeń Metodyka badań audiologicznych, Metody diagnostyki otoneurologicznej. Metody badania głosu i mowy. Metodyka oceny postępów rehabilitacji procesu komunikatywnego. Badania behawioralne i obiektywne u małych dzieci. Audiometria tonalna, mowy, próby nadprogowe – technika, zastosowanie kliniczne, interpretacja. Audiometria impedancyjna – aspekty techniczne, zastosowanie kliniczne, interpretacja. Słuchowe potencjały wywołane – aspekty techniczne, zastosowanie kliniczne, interpretacja. Otoemisja akustyczna – podstawy fizjologiczne, zastosowanie kliniczne. Badania śródoperacyjne funkcjonowania implantu ślimakowego (EABR, NRT) Monitorowanie narządu słuchu oraz nerwu twarzowego w operacjach otologicznych. Elektronystagmografia – technika, zastosowanie kliniczne, interpretacja. Posturografia – protokoły badawcze i ich podstawy fizjologiczne. Analiza akustyczna głosu. Stroboskopia- technika, zastosowanie kliniczne, interpretacja. Protokoły badawcze, w testach TAPS i MAIS. Spirometria, rynomanometria i rynometria akustyczna. Olfaktometria. Badania czynnościowe w otolaryngologii rezonansem magnetycznym i PET. Ćwiczenia Obejmują zajęcia praktyczne w pracowniach audiologicznych, protetycznej, foniatrycznych otoneurologicznych, ustawiania implantów ślimakowych, badania czynnościowego dróg oddechowych i olfaktometrii. Organizacja zajęć Zajęcia odbędą się w semestrze zimowym i letnim wg planu ogłoszonego przez Dziekana. Zasady i forma oceny wyników nauczania Warunkiem zaliczenia są: aktywny udział we wszystkich zajęciach, ćwiczenia kończą się egzaminem praktycznym dopuszczającym do egzaminu testowego. Egzamin odbędzie się w sesji letniej i będzie w formie testowej. Egzamin obejmuje materiał prezentowany na wykładach i ćwiczeniach. Literatura obowiązkowa 1. „Otorynolaryngologia praktyczna”. red. G. Janczewski. Via Media 2005. 2. „Audiologia Kliniczna” red. M. Śliwińska Kowalska. Mediton 2006. 3. „Foniatria Kliniczna” red. A. Pruszewicz. PZWL 1992. Literatura zalecana 1. „Audiofonologia” – czasopismo wyd. Polski Komitet Audiofoniologii. 36