Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie

Regionalna Izba Obrachunkowa
w Szczecinie
71-727 Szczecin, ul. Światowida 77
tel. (091) 4 426 101,
fax (091) 4 236 392,
e-mail: [email protected]
Szczecin, dnia 20 września 2011 r.
K-0542/68/UG/11
Szanowny Pan
Ryszard Sola
Burmistrza Łobza
Odpowiadając na Pana pismo z dnia 22 sierpnia 2011 r. znak:
SF.300.2.2011.OR otrzymane w dniu 24 sierpnia 2011 r. w sprawie udzielenia p oręczenia kredytu prywatnej spółce uprzejmie informuję, iż przedmiotowe zagadnienie było analizowane na posiedzeniach Kolegium Izby w dniach 31 sierpnia
2011 r. oraz 19 września 2011 r.
Kolegium Izby stwierdziło, iż przepis art. 94 ustawy o finansach publicznych stanowi, że gminy mogą udzielać gwarancji i poręczeń, a przepis art. 5 ust. 1
pkt 4) lit. c) tej ustawy wskazuje na możliwość udzielania przez gminy pożyczek
i kredytów. Przepisy art. 18 ust. 2 pkt 9) lit. i) ustawy o samorz ądzie gminnym
stanowi, że rada gminy podejmuje uchwały w zakresie określenia maksymalnej
wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych odpowiednio przez burmistrza. Powołane przepisy wskazują na ogólną możliwość udzielania przez gminę gwarancji, poręczeń, pożyczek i kredytów. Nie stanowią, kto może być beneficjentem
ww. umów.
Odnosząc się do pytania czy Gmina może udzielić innego zabezpieczenia
kredytu niż poręczenie spółce - dzierżawcy majątku gminnego należy zauważyć,
że gmina może udzielić finansowania bezpośredniego (pożyczka) lub pośredniego
(poręczenie, gwarancja, inne zabezpieczenie) podmiotom realizującym na zlecenie
gminy zadania o charakterze użyteczności publicznej, np. spółki, których gmina
jest współwłaścicielem wraz z innymi podmiotami oraz przedsiębiorcom niezwiązanym strukturą kapitałowo-udziałową z gminą.
Kolegium Izby wskazuje, iż poręczenie może być udzielone według prawa
cywilnego (tytuł XXXII księgi trzeciej k.c.) lub wekslowego (dział IV prawa wekslowego1). W art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. i ustawy o samorz ądzie gminnym oraz w art.
262 ust. 1 ustawy o finansach publicznych jest mowa jedynie o por ęczeniach. Należy przyjąć, że ogólne sformułowanie „poręczenie” dotyczy możliwości udzielenia przez gminę poręczenia zarówno według prawa cywilnego, jak i wekslowego.
Gmina może ustanowić hipotekę/przewłaszczenia na zabezpieczenie na
własnych nieruchomościach lub użytkowaniu wieczystym, jako zabezpieczenie
wykonania zobowiązań innych podmiotów. Jeżeli hipoteka ma obciążać nieru1
Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r., Dz. U. z Nr 37, poz. 282 z późn. zm.
2
chomości j.s.t. dłużej niż 3 lata, wymagana jest w przedmiotowym zakresie
uchwała organu stanowiącego (art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a u.s.g). Do czasu określenia
zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości burmistrz może ustanowić
hipotekę za zgodą organu stanowiącego.
Stosownie do art. 169 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach p ublicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) w związku z art. 121 ust. 2 ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1241) wskazujące, że obsługa zadłużenia w gminie
(spłata kredytów, pożyczek, wykup papierów wartościowych, potencjalne spłaty
wynikające z udzielonych poręczeń i gwarancji) nie może na koniec roku przekroczyć 15% dochodów, zabezpieczenie kredytu w formie hipoteki na nieruchom ości
nie jest uwzględniane przy wyliczaniu tego wskaźnika.
Podkreślenia wymaga fakt, iż w świetle obowiązujących przepisów zastaw
jest w swych cechach podobny do hipoteki, z t ą tylko różnicą, że ustanawia się go
na rzeczach ruchomych i na prawach zbywalnych a nie na nieruchomościach.