Inauguracja Światowego Roku Fizyki... ...w Paryżu

ŚRF 2005
Inauguracja Światowego Roku Fizyki...
...w Paryżu...
W dniach 13–15 stycznia 2005 r. odbyła się w Paryżu konferencja „Physics for Tomorrow (Launch Conference of the International Year of Physics)” rozpoczynająca obchody Światowego Roku Fizyki 2005. Wzięło
w niej udział ponad 500 osób. Zasadniczym celem konferencji było wzbudzenie zainteresowania fizyką wśród szerokich grup społeczeństwa i polityków, którzy podejmują
decyzje o finansowaniu nauki.
Organizatorzy zadbali o to, by do Paryża przybyły
delegacje z całego świata. Na konferencjach fizycznych
rzadko spotyka się uczestników z tak różnorodnych miejsc
– z ponad 80 krajów; na ogół dominują fizycy z krajów wysoko rozwiniętych. Wśród uczestników konferencji
można było wyraźnie rozróżnić dwie grupy. Do pierwszej
należały wybitne osoby ze świata nauki, w tym nobliści,
oraz przewodniczący towarzystw fizycznych itp. Drugą
grupę stanowili ludzie młodzi, dopiero rozpoczynający karierę w fizyce, oraz ich opiekunowie. Wielu z tych młodych
uczestników to laureaci Międzynarodowych Olimpiad Fizycznych oraz innych międzynarodowych konkursów fizycznych. Referaty wygłaszały naturalnie tylko osoby
z pierwszej grupy.
W konferencji uczestniczyło 18 osób z Polski. Byli
to laureaci Olimpiad Fizycznych z ostatnich lat oraz zwycięzcy Turnieju Młodych Fizyków. Ich opiekunami byli:
Włodzimierz Natorf, nauczyciel fizyki z Liceum im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie, oraz niżej podpisany, przewodniczący Komitetu Głównego Olimpiady Fizycznej. Koszty pobytu polskiej delegacji pokryli organizatorzy, przejazd do Paryża – Zarząd Główny Polskiego
Towarzystwa Fizycznego. W konferencji wziął też udział
prof. Maciej Kolwas, prezes PTF.
Grupa polskich uczestników konferencji (fot. Jan Mostowski)
2
Grupa międzynarodowa (pierwszy z prawej autor notatki)
Poza rozbudowaną częścią oficjalną konferencja
składała się z 11 jednogodzinnych referatów oraz 2 dwugodzinnych dyskusji okrągłego stołu. Wszystkie dotyczyły
współczesnej fizyki, jej wpływu na inne aspekty ludzkiej działalności i zagadnień nauczania fizyki. Moja ocena
referatów jest zróżnicowana. Z jednej strony wysłuchałem kilku doskonałych wykładów: Claude’a Cohen-Tannoudjiego (Nobel 1997) o niektórych zjawiskach kwantowych i ich współczesnych zastosowaniach w zegarach
atomowych i laserowych żyroskopach, Żoresa Ałfiorowa
(Nobel 2000) o technologiach półprzewodników i urządzeń półprzewodnikowych oraz Denisa Le Bihana o biologicznych zastosowaniach fizyki, przede wszystkim w badaniach mózgu. Z drugiej jednak strony kilka wykładów
było, moim zdaniem, zupełnie nieudanych – nie zawierały
one żadnych ciekawych myśli ani o roli fizyki w postępie
technicznym, ani o nauczaniu fizyki.
Dwie dyskusje z udziałem wybitnych uczonych, m.in.
Carla Rubbii (Nobel 1984), dotyczyły roli fizyki w zagadnieniach socjologicznych i ekonomicznych w nadchodzących latach oraz odbioru fizyki w społeczeństwie. W ich
trakcie uczestnicy przedstawiali krótkie, 10-minutowe referaty, a następnie odpowiadali na pytania z sali. O ile
przygotowane wypowiedzi miały swoją logikę i w większości były ciekawe, o tyle pytania z sali były na ogół
nieprzemyślane.
W sumie konferencja była bardzo ciekawa. Można
było się z niej dowiedzieć, w jaki sposób wielcy fizycy
patrzą na rolę fizyki w świecie oraz jak starają się nawiązywać i podtrzymywać kontakty z politykami i ze społeczeństwem. To samo mogę powiedzieć o wrażeniach młodych polskich uczestników, dla których ponadto wielką
atrakcją był sam pobyt w Paryżu. Czy jednak konferencja przyczyni się do zwiększenia roli fizyki, czy wpłynie
na poprawienie społecznej percepcji fizyki – trudno mi
POSTĘPY FIZYKI
TOM 56
ZESZYT 1
ROK 2005
Światowy Rok Fizyki 2005
ocenić. Nie jestem też w stanie określić, czy argumenty
używane przez uczestników trafiły do świadomości polityków i czy dotrą do szerokich grup społeczeństwa.
Szczegółowe informacje o konferencji i dalsze zdjęcia
wykonane podczas jej trwania można znaleźć na stronie
www.wyp2005.org/unesco/.
Jan Mostowski
Instytut Fizyki PAN
oraz Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Warszawa
...i Warszawie
Fizycy z całej Polski powitali Nowy Rok 2005 na
uroczystym balu sylwestrowym, który odbył się w pięknej Auli Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej. Bal
otworzył JM Rektor PW, prof. dr hab. inż. Stanisław
Mańkowski, witając wszystkich gości, po czym tradycyjnym polonezem rozpoczął sylwestrową zabawę. Dziesięć
minut przed północą prezes Polskiego Towarzystwa Fizycznego, prof. Maciej Kolwas, w krótkich słowach zapowiedział otwarcie Światowego Roku Fizyki 2005 w Polsce, a jego uroczystej inauguracji dokonał prof. Martin
C.E. Huber, prezes Europejskiego Towarzystwa Fizycznego (EPS).
Bal uświetnili swym udziałem także: minister edukacji narodowej i sportu Mirosław Sawicki, prezes elekt EPS
Ove Poulsen (Dania) oraz władze Wydziału i Uczelni. Po
otwarciu Światowego Roku Fizyki rozpoczęły się pokazy
laserowe, które przeniosły uczestników w inny wymiar.
Zabawa trwała do rana.
Inauguracja ŚRF w Polsce: Maciej Kolwas i Martin Huber
(fot. Marek Barwiński)
Goście balu: prezes elekt EPS Ove Poulsen, były prezes PTF
Ireneusz Strzałkowski, prezes EPS Martin Huber i minister
edukacji narodowej i sportu Mirosław Sawicki (fot. Maciej
Kolwas)
Jan Grabski
Wydział Fizyki
Politechnika Warszawska
W tanecznym korowodzie (fot. Stefania Elbanowska)
Otwarcie balu: JM Rektor PW prof. Stanisław Mańkowski i dziekan Wydziału Fizyki PW prof. Franciszek Krok
(fot. Marek Barwiński)
POSTĘPY FIZYKI
TOM 56
ZESZYT 1
Liczne kolorowe fotografie, oddające atmosferę czwartego z kolei sylwestrowego Balu u Fizyków, tak jak poprzednie perfekcyjnie zorganizowanego przez dra Jana Grabskiego,
ich inicjatora, można obejrzeć na stronie ilf.if.pw.edu.pl/bal/
zdjecia. Dzięki uprzejmości autorów zdjęć kilka z nich zamieszczamy także na naszych łamach w wersji czarno-białej.
Redakcja
ROK 2005
3