Scenariusz lekcji Pt. „Zapoznajmy się z polską kulturą i

Scenariusz lekcji Pt.
„Zapoznajmy się z polską kulturą i sztuką ludową”
Oprac. mgr Alicja Janiak
Słowa klucze: kultura ludowa, sztuka ludowa, twórca ludowy
Oczekiwane osiągnięcia ucznia:
•
•
•
•
Uczeń potrafi wytłumaczyć znaczenie pojęć: kultura ludowa, sztuka ludowa,
Rozszerza swoją wiedzy o kulturze i sztuce ludowej śuław, Powiśla, Warmii i Mazur
Uczeń potrafi wymienić tradycyjne rzemiosła, nazwać osobę wykonującą dane rzemiosło,
odpowiednio skojarzyć rzemiosło z osobą je wykonującą i efektem jej pracy
Uczeń nabywa umiejętności w tworzeniu jednej z form sztuki ludowej
Umiejętności ponad przedmiotowe:
•
•
•
Uczeń efektywnie współdziała w zespole,
Rozwiązuje problemy w sposób twórczy,
Podejmuje indywidualne i grupowe decyzje
Metody pracy i forma zajęć: wykład (na temat znaczenia pojęć: kultura ludowa, sztuka ludowa),
„burza mózgów”, skojarzenia, zadawanie pytań, dyskusja, rysowanie/ malowanie, projektowanie,
przygotowanie wystawy, przygotowanie plakatu, przygotowanie ulotki, robienie gazetki,
wyszukiwanie informacji, praca ze słownikiem, rekonstrukcja wydarzeń, badania terenowe,
oglądanie filmu
Środki dydaktyczne i narzędzia badawcze: papier, pisaki, kredki/ farby, pędzelki, fragmenty
artykułów i ksiąŜek, zdjęcia, wydruki, film, glina lub kolorowy papier i brystol, noŜyczki, klej lub
inne
Przebieg zajęć:
Etap 1 – Kultura ludowa
1. Nauczyciel rozdaje uczniom kartony o formie A4 oraz farby/ kredki i prosi o namalowanie
obrazka przedstawiającego Ŝycie na wsi
2. Wszystkie obrazki zostają umieszczone w jednym miejscu (np. przy tablicy).
3. Uczniowie opowiadają o elementach namalowanych/ narysowanych na obrazkach, a nauczyciel
wypisuje te elementy na tablicy (pojawią się najprawdopodobniej takie elementy, jak dom, droga,
płot, zwierzęta, ludzie - scenki z Ŝycia)
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
4. Komentarz nauczyciela - wprowadzenie w tematykę zajęć (Nauczyciel moŜe zapytać uczniów o
ich skojarzenia z kulturą ludową. Następnie wyjaśnia cechy kultury ludowej i wprowadza w
tematykę zajęć)
5. Uczniowie w grupach dzielą wymienione i spisane na tablicy elementy na kulturę materialną,
duchową, społeczną (przy pomocy nauczyciela)
Celem jest ukazanie, iŜ trudno jest rozgraniczyć niektóre elementy Ŝycia codziennego (kultura materialna, społeczna) od
odświętnego (kultura duchowa)
Etap 2 – Sztuka ludowa
1. Puzzle (rozsypanka): uczniowie w grupach łączą w pary nazwę przedmiotu/ obiektu (związanego
z kulturą ludową i współczesnego) z nazwą twórcy.
np. współczesny garnek/butelka – garnek gliniany – garncarstwo – garncarz.
Klucz:
Współczesna forma
Dawna forma
Nazwa rzemiosła
Osoba wykonująca
dom
dom
drewniany/chałupa
ciesielstwo
cieśla
szafa
szafa
stolarstwo
stolarz
pojemnik na sztućce
łyŜnik
stolarstwo
stolarz
butelka
garnek
garncarstwo
garncarz
reklamówka (siatka)
kosz
plecionkarstwo
plecionkarz
klamka do drzwi
klamka wraz z okuciem kowalstwo
kowal
dywan
dywan
tkactwo
tkacz/ tkaczka
buty
buty
szewstwo
Szewc
współczesna bluzka z
nadrukiem
Bluzka z haftem
hafciarstwo
hafciarka
robot/ klocki/ lalka
drewniany ptaszek
zabawkarstwo
zabawkarz
Niektóre ze zdjęć umieszczone są w załączniku. Reszta materiałów - zdjęć znajduje się w albumach
lub na podanych stronach internetowych (bibliografia).
2. Nauczyciel uzupełnia i objaśnia nieznane formy rzemiosł, pokazuje zdjęcia twórców i rzemiosł,
np. z internetu, albumów.
3. Uczniowie w grupach otrzymują pytania do filmu. KaŜda z grup odpowiada na inne pytania.
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
Miejsce urodzenia twórcy
..............................................................................
Rodzaj wykonywanego rękodzieła - jaką
twórczość wykonuje
..............................................................................
Jakie ma skojarzenia i wspomnienia z wsią
..............................................................................
Gdzie mieszka obecnie
..............................................................................
Czy twórca uwaŜa się za artystę
..............................................................................
Czy i gdzie wystawia swoje prace
..............................................................................
czy komuś przekazuje swoje umiejętności
..............................................................................
3. Wspólne oglądanie filmu o wybranym twórcy.
4. Uczniowie w grupach odpowiadają na pytania, następnie dzielą się z odpowiedziami na forum
klasy. Rozmowa na temat filmu.
5. Rozmowa na temat: Jakich umiejętności potrzeba, by być twórcą ludowym? Uczniowie w
grupach na kartkach zapisują te cechy, następnie dzielą się z nimi na forum klasy.
6. Uczniowie wykonują samodzielnie któreś z rzemiosł (które było przedstawione w filmie lub
inne: lepienie garnka, robienie wycinanki) - celem jest stworzenie mini galerii
Etap 3 - ewaluacja
Uczniowie tworzą gazetkę szkolną/ ulotkę/ notatkę na stronę www / inne na temat kultury i sztuki
ludowej i otrzymują polecenie pracy domowej na przyszłą lekcję dotyczącą regionu (załącznik drzewo genealogiczne).
* * *
Projekt „Ostatni mistrzowie kultury ludowej”
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa
Warmińsko-Mazurskiego
Organizator: Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”, współorganizator: Stowarzyszenie „Jantar”
Honorowy patronat: Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Pan Jacek Protas
Partnerzy: Muzeum Budownictwa Ludowego. Park Etnograficzny w Olsztynku, Muzeum Kultury Ludowej
w Węgorzewie, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu,
Muzeum w Kwidzynie - Oddział Muzeum Zamkowego w Malborku oraz Iławskie Centrum Kultury
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego
Pomoc: Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku
Patroni medialni: Dziennik Elbląski, Elbląska Gazeta Internetowa www.portEl.pl , Telewizja Elbląska i
portal kulturaludowa.pl
Samorząd Województwa
Warmińsko-Mazurskiego
________________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa WarmińskoMazurskiego