o jeżach - Nasze Jeże

Jeże jesienią
iin
nffo
orrm
ma
accjje
ep
po
od
dsstta
aw
wo
ow
we
e ii n
niie
e tty
yllk
ko
o
wrzesień
Matki karmią młode i potrzebują dużo pożywienia, wychodzą więc na żerowanie
nie tylko od zmierzchu przez noc do rana, ale także w dzień po kilka razy. Coraz
częściej wyprowadzają młode jeże poza legowisko i uczą je zdobywania pożywienia oraz właściwego zachowania w środowisku naturalnym.
październik
Wszystkie jeże mocno żerują,
by zwiększyć tkankę tłuszczową
przed
zbliżającą
się
zimą.
Samice
kończą
karmienie
młodych i pozostawiają je, by
dalej radziły już samodzielnie, a
same ruszają na intensywne
łowy, gdyż mają już niewiele
czasu na zgromadzenie rezerw
energetycznych na zimę. Młode
jeże desperacko szukają pożywienia, by osiągnąć większą
wagę gwarantującą przeżycie
zimy.
Jeż zbyt małej wagi przed zimą.
listopad
Jeże pracowicie znoszą suche trawy, mech oraz liście i budują kryjówki oraz legowiska na czas mrozów. Młode jeże intensywnie szukają jeszcze ostatniego
pożywienia, by zgromadzić zapas tłuszczu na zimę. Jeże, które nie osiągnęły
wagi przynajmniej 700 G, nie mają dużych szans na przeżycie zimy bez pomocy
człowieka. Noce są już coraz chłodniejsze i brak jest pokarmu naturalnego. Rozpoczynają się pierwsze hibernacje jeży.
strona 2/5
Zakres ochrony czynnej wobec jeży jesienią:
Przez cały listopad i początek grudnia wskazane jest dokarmianie dorosłych
jeży - szczególnie spotykanych młodych jeży (urodzonych jesienią). Należy
w miejscach ustronnych (pod krzakami, w zaroślach i zaułkach) wystawiać
mokrą i suchą karmę przeznaczoną dla kotów oraz w płaskich naczyniach
wodę do picia. Dokarmiać należy przynajmniej dwa razy dziennie: w południe i późnym wieczorem. Nie wystawiać mleka, gdyż jeże nie trawią zawartej w nim laktozy!
Æ
Æ
W ogrodach, na skwerach i w
parkach pozostawić na zimę
sterty gałęzi, liści i innych
podobnych odpadów naturalnych. Warto je od góry
dodatkowo przykryć folią lub
membraną, by zebezpieczyć
przed zamoczeniem przez
deszcz. Boki sterty pozostawić odkryte dla zapewnienia swobodnego przewietrzania.
Jeż o wystarczającej wadze, by przeżyć zimę.
Æ
Nie zamykać przejść i wlotów wentylacyjnych pod budynkami gospodarczymi, altanami i werandami ani szczelin między budynkami, gdyż w nich jeże
lokują często swoje legowiska na zimę. Do tych miejsc warto włożyć pęki
siana lub suchych liści.
Æ
Na
terenie
zarośniętym
krzakami
nie
spuszczać
luzem psów bez kagańca.
Uważać,
by
psy
nie
rozdrapywały legowisk jeży,
by ich nie kaleczyły i nie
brały w zęby jeży! Napotkane legowisko zimowe z
hibernującym jeżem pozostawić w spokoju i ewentualnie przykryć gałęziami i
liśćmi. Nie zaglądać do
środka legowisk! Zranione
jeże zabrać do weterynarza.
Jeż zjadający mokrą i suchą karmę dla kotów.
strona 3/5
Æ
Jeśli tuż przed przymrozkami lub później spotka się jeża ważącego mniej niż
700 G, należy zabrać go do pomieszczenia z oknem i temperaturą do 14 oC.
Ustawić w nim domek z kartonu lub drewniany o wymiarach ok. 30x30x30
cm zamykany od góry. W bocznej ściance domku wyciąć w narożu otwór
wejściowy 10x10 cm, zaś wnętrze wyłożyć siankiem lub porwanymi na drobne strzępy kawałkami kuchennego ręcznika papierowego. Domek ustawić
przy ściance na wydzielonej powierzchni min. 4 m2. Kiedy jeż się ogrzeje i
uspokoi (po godzinie), wystawić na spodku po jednej czubatej łyżce mokrej
karmy Whiskas Junior oraz jednej łyżce suchej karmy Royal Canin Kitten
(karm nie mieszać) oraz
stale
wystawiać
płaskie
naczynie z wodą do picia.
Nie stać obok, gdy jeż
wyjdzie do jedzenia.
Karmę wystawiać potem dwa
razy dziennie: o zmierzchu i
przed nocą. Jeśli jeż jest
osłabiony, przez pierwszych
5-7 dni podawać wyłącznie
karmę
Royal
Canin
Convalescence
Support
(dostępna tylko u weterynarzy).
Na
jedną
porcję
podawać ½ saszetki na jeża.
Kojec z domkiem dla młodych jeży na zimę.
Æ
Jeśli spotka się więcej jeży, to dla każdego zapewnić oddzielny taki domek i
oddzielną wydzieloną powierzchnię - nie lokować razem obcych jeży. Jeże z
jednego miotu mogą przebywać w jednym kojcu z domkiem, ale jak jeże dorosną i rozpoczną walki o domek, należy wstawić jeszcze jeden domek.
Æ
Gdy jeż osiągnie wagę 800
G, w pomieszczeniu obniżyć
temperaturę do 9-11 oC,
karmić tylko suchą karmą zapewniając jednak stale
wodę do picia. Taką opiekę
zapewnić do czasu, gdy jeż
rozpocznie
hibernację.
Wówczas
temperaturę w
pomieszczeniu obniżyć do
max 9 oC lub jeża wraz z
domkiem przenieść do zimnego pomieszczenia gospodarczego lub altany a domek
wypełnić siankiem.
Rodzeństwo młodych jeży w zimowym kojcu na strychu.
strona 4/5
Æ
Podczas całej opieki zapewnić jeżowi bezstresowy pobyt: nie brać go bez
powodu na ręce, nie głaskać, nie przytulać, nie kontaktować z innymi zwierzętami, dziećmi ani osobami postronnymi! Po wystawieniu karmy każdorazowo natychmiast się oddalić (nie stać obok), by jeż nie kojarzył człowieka z
karmą. Nie wyjmować jeża z domku bez potrzeby. Ważenie kontrolne wykonywać raz na tydzień na wadze kuchennej w gramach - stale o tej samej porze - przed karmieniem. Jeża brać do ważenia w rękawiczkach. Zmiana wagi
jest ważną informacją o zdrowiu jeża!
Æ
Kojec i domek sprzątać codziennie. Do mycia kojca nie stosować detergentów, a jedynie ciepłą wodę z mydłem. Sprzątać kojec tylko wtedy, gdy jeż
śpi w domku - czyli w dzień - najlepiej przed południem. Sprzątać domek
tylko, gdy jeż się obudzi i wyjdzie z domku. Podczas hibernacji, jeża nie brać
na ręce i nie zaglądać do domku. Nie stosować trocin na ściółkę, lecz stare
gazety lub ostatecznie suche liście lub miękką tekturę falistą.
Æ
Na wiosnę, kiedy jeż się wybudzi z hibernacji, karmić jeża identycznie jak
przed hibernacją - do czasu, gdy w nocy temperatura się podniesie do 9 oC.
Wtedy, domek wraz z jeżem w środku, po pierwszym karmieniu (o zmierzchu), przenieść jak najbliżej miejsca znalezienia, ale w okolicy bezpiecznej.
Nie może to być: las, teren podmokły, łąka ani otoczenie z hałasem czy zapachami chemicznymi. Domek zostawić na kilka dni, po czym można go zabrać. Najlepszym miejscem do wypuszczenia jeża są: obrzeża lasów i parków, stare ogrody, nieużytki, zarośla i zakrzaczenia lub sąsiedztwo zabudowań wiejskich - jak najdalej od ruchliwych szos, ulic i agresywnych psów.
Æ
Podczas opieki, codziennie uważnie przyjrzyj się jego odchodom. Zdrowy jeż
ma odchody ciemne w odcieniu brązowym, granatowym, zielonym lub czarne, zwarte i w jednolitym kolorze. Jeśli w odchodach zauważysz jaśniejsze
wtrącenia podobne do ryżu, makaronu lub płatków owsianych, będzie to
oznaka, że jeż ma pasożyty wewnętrzne. Wówczas, należy pokruszyć ¼ tabletki Dehinel Plus lub ¼ tabletki Pratel i po zmieszaniu proszku z przegotowaną wodą, za pomocą
strzykawki podać jeżowi do
połknięcia. Po 12-14 dniach
dawkę powtórzyć mimo, iż
odchody nie będą budzić
zastrzeżeń.
Zamiennie można zakropić
na grzbiet jeża pomiędzy igły
na skórę jedną dawkę preparatu Profender Spot-On
„dla małych kotów” pojemności 0,35 ml. W takim
przypadku, drugiej dawki
tego preparatu już nie należy
stosować!
Człony tasiemca w odchodach jeża.
strona 5/5
Æ
Jeże nie roznoszą wścieklizny, więc jeśli zauważysz na kolcach jeża spienioną ślinę lub zauważysz jak jeż obrzuca się pienistą śliną, nie martw się - to
normalny objaw u jeży, które w ten sposób zwykle reagują, gdy napotkają
nowy dla nich zapach lub smak.
Æ
Jeże mogą mieć na sobie kleszcze lub pchły, ale te pasożyty nie przechodzą
ani na człowieka, ani na zwierzęta domowe i żywią się wyłącznie na jeżach.
Jeśli trafisz na pojedyncze kleszcze, można je usunąć pęsetą. Przy większej
ilości - zwłaszcza pcheł - można zastosować na skórę jeża na grzbiecie 2-3
kropelki Frontline, ale tylko gdy jeż waży ponad 400 G. Dawkując preparat,
należy igły rozchylić, aby kropelki trafiły na skórę jeża na grzbiecie.
Æ
Jeśli jeż jest wyraźnie brudny, należy go włożyć do miski z ciepłą wodą (jak
dla
dziecka)
nalaną
na
wysokość 7-8 cm. Najpierw
jeż powinien przez kilka minut pochodzić po wodzie, by
odmoczyć brzuszek, a potem
kubkiem należy polewać jeża
po grzbiecie przez kilka
minut - uważając, by nie
zamoczyć mu uszu, noska i
oczu. Na koniec polać po
grzbiecie czystą ciepłą wodą
z kubka. Po kąpieli jeża
przetrzymać w ręczniku, a
potem
kolejnym
suchym
(łącznie przez 30 minut) w
ciepłym pomieszczeniu.
Kąpiel jeża.
Uwaga: Jeże objęte są ochroną ścisłą i zabronione jest przetrzymywanie
jeży bez uzasadnionego powodu oraz bez zezwolenia. Dlatego, jeśli ratowałeś
jeża przez zimę, to na wiosnę jak tylko zajdą podane wyżej okoliczności, jeża
należy niezwłocznie wypuścić do środowiska naturalnego. Zabronione jest
sprzedawanie, darowanie lub przekazywanie jeży.
Opracowanie i fotografie:
Polskie Stowarzyszenie Ochrony Jeży „Nasze Jeże”
Białystok, grudzień 2014 r.
________________________________________________________________
W przypadkach potrzeby przekazania jeży do opieki i rehabilitacji - kontaktować
się z naszym ogólnopolskim Pogotowiem Jeżowym nr tel. 505-140-960 lub
zgłaszać bezpośrednio do Opiekunów Jeży Polskiego Stowarzyszenia
Ochrony Jeży „Nasze Jeże” albo do Ośrodków Rehabilitacji Zwierząt (wykaz znajduje się na stronie www.naszejeze.org).
________________________________________________________________