o jeżach - Jeż swój zwierz

realizują organizacje
swój zwierz
kampania edukacyjna
wrzesień
Jeże jesienią
Matki karmią młode i potrzebują dużo pożywienia, wychodzą więc na żerowanie
nie tylko od zmierzchu przez noc do rana, ale także w dzień po kilka razy. Coraz
częściej wyprowadzają młode jeże poza legowisko i uczą je zdobywania pożywienia oraz właściwego zachowania w środowisku naturalnym.
październik
Wszystkie jeże mocno żerują, by zwiększyć tkankę tłuszczową przed zbliżającą
się zimą. Samice kończą karmienie młodych i pozostawiają je by dalej radziły
już samodzielnie, a same ruszają na intensywne łowy, gdyż mają już niewiele
czasu na zgromadzenie rezerw energetycznych na zimę. Młode jeże desperacko
szukają pożywienia, by osiągnąć dużą wagę gwarantującą przeżycie zimy.
listopad
Jeże pracowicie znoszą suche
trawy oraz liście i budują
kryjówki oraz legowiska na czas
mrozów. Młode jeże intensywnie
szukają jeszcze pożywienia, by
zgromadzić zapas tłuszczu na
zimę. Jeże, które nie osiągnęły
wagi przynajmniej 700 G, nie
mają
większych
szans
na
przeżycie zimy bez pomocy
człowieka. Noce są już coraz
chłodniejsze i brak jest pokarmu
naturalnego. Rozpoczynają się
pierwsze hibernacje jeży.
Projekt dofinansowany z Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014
Program PL02 „Ochrona różnorodności biologicznej i ekosystemów”
Jeż zbyt małej wagi przed zimą
realizują organizacje
Wymagana ochrona czynna jeży:
Æ Przez cały listopad i początek grudnia wskazane jest dokarmianie zarówno
samic, jak i spotykanych młodych - jeży urodzonych jesienią. Należy więc
w miejscach ustronnych (pod krzakami, w zaroślach i zaułkach) wystawiać
mokrą i suchą karmę przeznaczoną dla kotów oraz w płaskich naczyniach
wodę do picia. Dokarmiać należy przynajmniej dwa razy dziennie: w południe i wieczorem. Nie wystawiać mleka, gdyż jeże nie trawią zawartej w
nim laktozy!
Æ W ogrodach, na skwerach i
w parkach pozostawić należy przez zimę sterty
gałęzi,
liści
i
innych
podobnych odpadów naturalnych. Warto je od góry
dodatkowo przykryć folią
lub membraną, by zebezpieczyć przed zamoczeniem deszczem. Boki sterty
pozostawić jednak odkryte
dla zapewnienia swobodnego przewietrzania, by zabezpieczyć przed zagniwaniem.
Jeż o wystarczającej wadze, by przeżyć zimę
Æ Nie zamykać przejść i wlotów pod budynkami gospodarczymi, altanami i
werandami oraz szczelin między budynkami, gdyż w nich jeże lokują często
swoje legowiska na zimę. Do tych miejsc warto włożyć pęki siana lub suchych liści.
Æ Nie spuszczać luzem psów
bez kagańca. Uważać, by
psy
nie
rozdrapywały
legowisk jeży, by ich nie
kaleczyły i nie wyciągały
śpiących jeży! Napotkane
legowisko zimowe z hibernującym jeżem pozostawić w spokoju i ewentualnie przykryć gałęziami i
liśćmi oraz zabezpieczyć
przed deszczem. Nie zaglądać do środka legowisk!
Jeż zjadający mokrą i suchą karmę dla kotów
Projekt dofinansowany z Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014
Program PL02 „Ochrona różnorodności biologicznej i ekosystemów”
realizują organizacje
Æ Jeśli tuż przed przymrozkami lub później spotka się jeża ważącego mniej
niż 700 G lub większego, ale słaniającego się na nogach, należy zabrać go
do pomieszczenia z oknem i temperaturą do 16 oC. Ustawić w nim karton o
wymiarach ok. 30x30x30 cm zamykany od góry. W bocznej ściance kartonu wyciąć w narożu otwór wejściowy 10x10 cm, zaś wnętrze wyłożyć siankiem. Domek ustawić przy ścianie i wydzielić powierzchnię min. 4 m2. Kiedy jeż się ogrzeje i uspokoi, wystawić na spodku suchą lub mokrą karmę
przeznaczoną dla kotów w ilości czubatej łyżki na jeden raz. Do picia wystawić wodę w płaskim naczyniu. Karmę wystawiać dwa razy dziennie: w
południe i wieczorem.
Jeśli spotka się więcej jeży, to dla każdego należy zapewnić oddzielny taki domek i oddzielną wydzieloną powierzchnię. Od czasu, gdy jeż
osiągnie wagę przynajmniej 700 G, karmę wystawiać też dwa razy dziennie, ale o zmierzchu i przed pójściem człowieka spać. Za każdym razem
wystawiać po jednej czubatej łyżce mokrej i suchej karmy dla kotów (karm
nie mieszać ze sobą) oraz stale wystawiać naczynie z wodą do picia.
Kiedy jeż osiągnie wagę 800 G, należy w pomieszczeniu obniżyć
temperaturę do 11 oC a jeżowi podawać tylko suchą karmę dla kotów - zapewniając stale wodę do picia. Taką opiekę zapewnić do czasu, gdy jeż
rozpocznie hibernację. Podczas całej opieki zapewnić jeżowi bezstresowy
pobyt: nie brać go bez powodu na ręce, nie głaskać, nie przytulać, nie kontaktować z innymi zwierzętami, dziećmi ani osobami postronnymi. Po wystawieniu karmy każdorazowo natychmiast się oddalić (nie stać obok). Nie
wyjmować jeża z domku bez potrzeby. Ważenie kontrolne wykonywać raz
na
tydzień
na
wadze
kuchennej - stale o tej
samej porze. Jeża brać do
ważenia w rękawiczkach.
Sprzątać kojec z jeżem nie
rzadziej niż co drugi dzień.
Do mycia nie stosować
detergentów
a
jedynie
ciepłą wodę z mydłem.
Sprzątanie
wykonywać
tylko wtedy, gdy jeż śpi w
domku - czyli w dzień najlepiej z rana. Podczas
hibernacji, jeża nie brać na
ręce i nie zaglądać do
domku.
Rodzeństwo młodych jeży jesiennych w kojcu domowym
Æ Na wiosnę, kiedy jeż się wybudzi z hibernacji, karmić jeża karmą mokrą i
suchą identycznie jak przed hibernacją - do czasu, gdy w nocy temperatura się podniesie do 9 oC. Wtedy, domek wraz z jeżem w środku, po pierwszym karmieniu (o zmierzchu), przenieść jak najbliżej miejsca znalezienia,
Projekt dofinansowany z Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014
Program PL02 „Ochrona różnorodności biologicznej i ekosystemów”
realizują organizacje
ale w okolicy bezpiecznej. Nie może to być: las, teren podmokły, łąka ani
otoczenie z hałasem czy zapachami chemicznymi. Domek pozostawić na
kilka dni, po czym można go zabrać. Najlepszym miejscem do wypuszczenia jeża na wolność są: obrzeża lasów i parków, stare ogrody, nieużytki,
zarośla i zakrzaczenia lub sąsiedztwo zabudowań wiejskich - jak najdalej
od ruchliwych szos, ulic i agresywnych psów.
Uwagi:
ü Jeże objęte są ochroną ścisłą i zabronione jest przetrzymywanie jeży bez
uzasadnionego powodu oraz bez zezwolenia. Dlatego, jeśli ratowałeś jeża
przez zimę, to na wiosnę jak tylko zajdą podane wyżej okoliczności, jeża należy niezwłocznie wypuścić do środowiska naturalnego.
ü Podczas opieki nad jeżem, codziennie uważnie przyjrzyj się jego odchodom.
Zdrowy jeż ma odchody ciemne w odcieniu brązowym, granatowym, zielonym lub czarne, zwarte i w jednolitym kolorze. Jeśli w odchodach zauważysz
jaśniejsze wtrącenia podobne do ryżu, makaronu lub płatków owsianych oznacza, że jeż ma pasożyty wewnętrzne. Wówczas, należy pokruszyć ¼ tabletki DEHINEL PLUS lub ¼ tabletki PRATEL i zmieszać proszek z mokrą
karmą i podać jeżowi. Po 12-14 dniach dawkę powtórzyć mimo, iż odchody
nie będą budzić zastrzeżeń. Zamiennie można zakropić na grzbiet jeża pomiędzy igły na skórę jedną dawkę PROFENDER SPOT-ON „dla małych kotów”
0,35 ml. W takim przypadku, drugiej dawki już nie należy podawać!
ü Jeże nie roznoszą wścieklizny, więc jeśli zauważysz na kolcach jeża spienioną
ślinę lub zauważysz jak jeż obrzuca się pienistą śliną, nie martw się - to
normalny objaw u jeży, które w ten sposób reagują, gdy napotkają nowy dla
nich zapach lub smak.
ü Jeże mogą mieć na sobie kleszcze lub pchły, ale te pasożyty nie przechodzą
ani na człowieka, ani na zwierzęta domowe i żywią się wyłącznie na jeżach.
Jeśli trafisz na pojedyncze kleszcze, można je usunąć pęsetką. Przy większej
ilości - zwłaszcza pcheł - można zastosować na skórę jeża na grzbiecie 2-3
kropelki FRONTLINE, ale nie więcej. Dawkując preparat, należy igły rozchylić,
aby kropelki trafiły na skórę jeża.
ü Jeśli jeż jest wyraźnie brudny, należy go wykąpać w misce ciepłej wody uważając, by nie zamoczyć mu uszu, noska i oczu. Po kąpieli jeża przetrzymać w
ciepłym pomieszczeniu w ręczniku jednym a potem drugim przez 30 minut.
ü Zabronione jest sprzedawanie, darowanie lub przekazywanie jeży.
ü Jeże są zwierzętami nocnymi, tzn. w dzień śpią, zaś żerują od zmierzchu do
świtu przez całą noc. Jeśli więc jesienią spotkasz jeża w dzień, może być
chory lub osłabiony i należy mu pomóc.
ü Jeśli spotkasz jeża osłabionego, rannego lub zbyt mało ważącego przed zimą
albo nie jesteś pewien jak mu pomóc - zgłoś się natychmiast po poradę do
ogólnopolskiego Pogotowia Jeżowego pod numer alarmowy 505-140-960
lub do Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Jeży NASZE JEŻE (wykaz Ośrodków Rehabilitacji Zwierząt oraz legalnych Opiekunów Jeży znajduje się na
stronie www.naszejeze.org).
Projekt dofinansowany z Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014
Program PL02 „Ochrona różnorodności biologicznej i ekosystemów”