materiały dydaktyczne

Wskazówki do analizy wyników doświadczenia, w którym chronograf rejestruje ruch wózka
zjeżdżającego z równi pochyłej.
Po wykonaniu doświadczenia zachowaj taśmę z kropkami, które zostawił chronograf i zabezpiecz ją
należycie. Bez większej zwłoki przystąp do odczytania wyników:
1) Zlokalizuj kropkę, która została postawiona w chwili startu wózka albo miejsce, gdzie powinna
ona stać (nie zawsze wszystkie kropki są dobrze czytelne). Jest to punkt zerowy Twoich pomiarów.
2) Na taśmie odnajdź i zaznacz kropkę piątą, dziesiątą, piętnastą itd. Zmierz odległość s każdej
wybranej kropki od punktu zerowego (kropki „startowej”). Wyniki zapisz w tabeli, pamiętając, ze
pomiędzy postawieniem kolejnych kropek upływa czas 0,02 s.
Nr kropki
Odległość kropki s
od początku (cm)
Czas t (s)
Kwadrat czasu (s2)
0
5
10
.
.
.
3) Na podstawie danych zgromadzonych w tabeli sporządź wykres przebytej przez wózek drogi
w zależności od kwadratu czasu: narysuj osie, oznacz i wyskaluj je, nanieś punkty pomiarowe,
poprowadź kawałek prostej przechodzącej przez początek układu i biegnącej możliwie blisko
punktów. Czy możesz uznać, że w ruchu, który badałeś, długość drogi jest proporcjonalna do
kwadratu czasu?
4) Jak, w oparciu o znajomość nachylenia kawałka prostej na wykresie, można obliczyć wartość
przyspieszenia w badanym ruchu? Zrób to, a następnie (jeśli w doświadczeniu zmierzyłeś wysokość
równi i pamiętasz, że jej długość wynosi dokładnie 100 cm) wylicz wartość przyspieszenia, jaka
powinna wystąpić, gdyby nie było oporów ruchu.. Porównaj obie wartości.
5) Analiza położeń kropek pozwala wyliczyć przybliżone wartości szybkości chwilowej w momentach, kiedy były stawiane wybrane kropki o numerach 5, 10, itd. W tym celu zmierz odległość Δs
pomiędzy kropkami, które są bezpośredni przed i za zaznaczonymi kropkami. Wyniki pomiarów
zapisz w tabeli i wylicz wartości w ostatniej kolumnie (pamiętaj, że Δt wynosi 0,04 s)
Nr kropki
Czas t (s)
Odległość Δs (cm)
Przybliżona wartość
szybkości Δs/ Δt (cm/s)
0
5
10
.
.
.
6) Sporządź drugi wykres pokazujący, jak szybkość zmieniała się wraz z upływem czasu.
Jak powinny układać się punkty określone na podstawie pomiarów? Czy obserwujesz jakieś
odstępstwa od spodziewanej zależności?