organizacja usług hotelarskich

Transkrypt

organizacja usług hotelarskich
Dr inż. Elżbieta Nawrocka
Przedmioty zawodowe - hotelarstwo
Organizacja usług hotelarskich
Na wstępie – odpowiedź na pytanie:
co oznacza sformułowanie ?
organizacja usług hotelarskich
Organizacja usług hotelarskich
• Organizacja – systematyczny (odpowiedni) układ
ludzi zebranych w celu osiągnięcia określonego
celu.
czyli:
organizacja usług hotelarskich oznacza, że:
• wyznaczono cel, dla którego świadczone są usługi
hotelarskie
• ludzie są podstawą, tzn. wyznaczają cele i
wykonują określone zadania, aby je zrealizować
• aby zrealizować cele należy ludzi odpowiednio
zorganizować, tzn. każdy pracownik musi
wiedzieć czego się od niego oczekuje - struktura
Organizacja usług hotelarskich
Ogólne spojrzenie na hotel
Hotel jest organizacją, której składnikami są:
Struktura organizacyjna – system relacji
służbowych, podział zadań, kompetencje
pracowników;
Procesy zarządzania – zbiór działań obejmujących
planowanie, organizację pracy, formy zarządzania,
metody zarządzania;
Organizacja usług hotelarskich
Ludzie – zasoby ludzkie, kapitał ludzki, postawa,
zachowanie, kwalifikacje;
Kultura organizacyjna – wartości i niepisane
reguły rządzące zachowaniem pracowników w
hotelu.
Organizacja usług hotelarskich
Organizacja usług hotelarskich dokonuje się w
ramach zarządzania hotelem.
Zarządzanie hotelem obejmuje 3 elementy:
Obiekt zarządzania – czynnik ludzki, wiedza,
proces świadczenia usług, finanse,
Cel zarządzania – przyszły antycypowany stan
rzeczy określany pozytywnie,
Środki i metody realizacji zarządzania – środki
trwałe, benchmarking, analiza SWOT, struktura
organizacyjna, outsourcing, franchising.
Organizacja usług hotelarskich
• Zarządzanie jest to działalnością polegającą na
oddziaływaniu na ludzi w celu skłonienia ich do
wykonania wyznaczonych zadań oraz takim
wykorzystaniu zasobów organizacji, aby osiągnąć
założone cele.
Organizacja usług hotelarskich
Potencjał zasobowy hotelu:
• Zasoby ludzkie – kadra marketingowa, kadra
techniczna i produkcyjna, kadra menedżerska,
pracownicy pozostali,
• Zasoby finansowe – środki pieniężne i należności,
rozmiary zysku, inwestycje w papiery
wartościowe,
• Zasoby materialne – środki trwałe, materiały,
surowce do produkcji gastronomicznej,
Organizacja usług hotelarskich
• Zasoby organizacyjne – system podejmowania
decyzji, organizacja sieci dystrybucji, powiązania
z dostawcami i odbiorcami, system monitoringu i
kontroli, kultura organizacyjna, struktura
organizacyjna, organizacja pracy,
• Zasoby informacji i wiedzy – powiązania
nieformalne, baza danych o klientach i
konkurentach, zasoby informacji i branży
hotelarskiej, reputacja i wizerunek hotelu.
Organizacja usług hotelarskich
W ramach działalności jaką jest zarządzanie
wykonuje się pewne działania jednorodne z
punktu ich natury, które dzieli się na grupy
określane jako:
• planowanie – określenie celów, ustalenie
generalnej strategii ich osiągania, opracowanie
planów dla jej realizacji,
• organizowanie – określenie zadań do wykonania
(na podstawie planów), ustalenie kto, kiedy, przy
użyciu jakich zasobów, w jaki sposób ma
wykonać zadania, określenie ról – wykonawcy –
kierownicy, ustalenie ośrodków podejmowania
decyzji
Organizacja usług hotelarskich
• motywowanie – kierowanie czynnościami innych
osób, zachęcanie ich do wykonania określonych
zadań, łagodzenie i rozwiązywanie konfliktów,
komunikacja
• kontrolowanie – monitorowanie wyników pracy,
porównanie ich z celami i korygowanie wszelkich
znaczących odchyleń
Powyższe funkcje (procesy) mają charakter ciągły,
powiązane są ze sobą (współzależne), należy je
wykonywać jednocześnie.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
W celu zbudowania struktury organizacyjnej należy
ustalić:
• Stanowiska pracy i komórki organizacyjne
(najczęściej każda komórka obejmuje kilka
stanowisk pracy) potrzebne do funkcjonowania
hotelu – recepcja (recepcjoniści, kierownik
recepcji), służba pięter (pokojowe, kierownik
służby pięter), księgowość (księgowe, kierownik
księgowości – główny księgowy), gastronomia –
kuchnia (kucharze, pomoce kucharzy, kierownik
kucharzy – szef kuchni), sala restauracyjna
(kelnerzy, barmani, kierownik – kierownik sali)
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
Ogólnie komórki organizacyjne dzielimy na:
• komórki podstawowe - realizują główne zadania
(są to działy eksploatacyjne recepcja, służba
pięter, dział gastronomii),
• komórki pomocnicze – świadczą usługi na rzecz
komórek podstawowych, np. dział transportu,
naprawczy, hotelowy pion techniczny, itp.,
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• komórki funkcjonalne i administracyjne –
pomagają w kierowaniu hotelem, np. działy
finansowy, planowania, kadr, marketingu,
zaopatrzenia, itp.,
• komórki socjalne – świadczą usługi na
rzecz pracowników.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Funkcją komórek organizacyjnych jest realizacja
poszczególnych celów działalności hotelu.
• W celu zapewnienia sprawności organizacyjnej
przedsiębiorstwa należy przeprowadzić tzw.
proces formalizacji. W wyniku formalizacji każde
stanowisko ma ustalony zakres działania
obejmujący zadanie, kompetencje i
odpowiedzialność.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Jasne sprecyzowanie zadań dla każdego
stanowiska pracy przyczynia się do
jednoznacznego ich pojmowania zarówno przez
zwierzchników, jak i podwładnych. Ma to również
podstawowe znaczenie dla realizowania zasad
kontroli wewnętrznej. Wykonywanie zadań
wymaga określenia uprawnień osób i komórek je
wykonujących i tym samym określenia ich
odpowiedzialności za realizację.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Trzeba ustalić między stanowiskami więzi – tzw.
więzi organizacyjne, wśród których wyróżniamy:
a) więzi służbowe / hierarchiczne/ - ich istotą jest
uprawnienie
przełożonych
do wydawania
podwładnym poleceń, określenie zadań i kontroli
ich realizacji,
b) więzi funkcjonalne / nie hierarchiczne / - istotą
ich jest pomaganie i doradzanie przy
wykonywaniu zadań;
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
c) więzi techniczne – wynikające z podziału
pracy a wyrażające się we wzajemnym
uzależnieniu członków zespołu podczas realizacji
wspólnego celu / odpowiedni przydział zadań ze
względu na specjalizację/;
d) więzi informacyjne – wyrażające się w
obowiązku jednostronnego lub wzajemnego
informowania się.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
W dalszej kolejności należy zastanowić się nad rodzajem
struktury organizacyjnej. Wyróżniamy następujące rodzaje
(obiekty małe i średnie):
• Liniowa – na czele każdej komórki stoi przełożony, który
kieruje jej działalnością, np. kierownik recepcji podlega
kierownikowi pionu noclegowego, ten kierownikowi
działu eksploatacji, a ten dyrektorowi hotelu; zaletą tej
struktury jest przestrzeganie zasady jednoosobowego
kierownictwa oraz wyraźne i ścisłe rozgraniczenie zadań i
odpowiedzialności;
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• ujemną stroną tej struktury jest skupienie w rękach
poszczególnych zwierzchników zbyt wielu zadań,
co wymaga od nich wszechstronnego opanowania
szerokiego wachlarza zagadnień dotyczących
danego odcinka pracy; w tej strukturze zależność
liniowa pokrywa się z zależnością hierarchiczną.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Funkcjonalna
–
podwładni
mają
przełożonych hierarchicznych decydujących
o tym, co ma być wykonane oraz
przełożonych funkcjonalnych, wydających
dyspozycje
związane
ze
sposobem
wykonywania zadań. Pracownik może mieć
kilku zwierzchników wyspecjalizowanych
w określonych dziedzinach.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Konstrukcja struktury funkcjonalnej opiera
się na zasadzie specjalizacji pracy
kierowniczej, która przejawia się przede
wszystkim w fachowości podejmowania
decyzji. Prowadzi to do złamania zasady
jednoosobowego kierownictwa, ale i też do
zbyt
rozbudowanego
aparatu
zarządzającego.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Sztabowo-liniowa - w strukturze tej połączono
dodatnie cechy dwóch poprzednich struktur. W
strukturze tej na czele każdej komórki
organizacyjnej stoi jeden kierownik, który kieruje
całą
jej
działalnością.
Kierownik
ten
podporządkowany jest jednemu kierownikowi
wyższego szczebla, od którego otrzymuje zadania
i wobec którego odpowiada za ich wykonanie.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• W dyspozycji kierownika znajduje się
aparat pomocniczy złożony z komórek
funkcjonalnych, w których zatrudnieni są
odpowiedni specjaliści. Zadaniem ich jest
opracowanie i przygotowanie materiałów,
które umożliwiają kierownikowi podjęcie i
wydanie odpowiednich decyzji, ale nie mają
prawa wydawania poleceń.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
UWAGA!
Nie ma uniwersalnej struktury organizacyjnej,
która odpowiadałaby każdemu przedsiębiorstwu.
Każda firma musi sama wypracować własną
strukturę organizacyjną, dostosowaną do
własnych potrzeb i zadań (z uwzględnieniem
zmian otoczenia). W związku z tym w
przedsiębiorstwie
występuje
różna
liczba
stanowisk, komórek organizacyjnych, pionów
organizacyjnych i w różniej „konfiguracji”..
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Styl kierowania to sposoby i metody, jakimi
posługują się przełożeni w stosunku do
podwładnych, chcąc ich nakłonić do
pożądanych zachowań. Rozróżniamy trzy
podstawowe typy zachowań kierowniczych
/ze względu na osobowość człowieka/:
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• kierownik autokrata – wyznacza cele i kieruje
aktywnością grupy, opierając się głównie na
przymusie oraz na bezwzględnym podziale na
kierujących i kierowanych; charakterystycznymi
cechami dla tego stylu są: bezkompromisowość,
rządy oparte na woli jednostki, ustalenie zakresu
czynności
bez
udziału
zainteresowanych,
eliminowanie inicjatywy zespołu pracowniczego
przez szczegółowe ustalenie zadań i sposobów
wykonania;
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• kierownik demokrata – sprzyja on tworzeniu
atmosfery
wzajemnego
zaufania,
zachęca
członków zespołu do dyskutowania i decydowania
o celach; styl ten charakteryzuje się życzliwym
stosunkiem do podwładnych, sprawiedliwą i
obiektywną
oceną
pracy
wszystkich
podwładnych, kulturą we wzajemnych kontaktach;
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• kierownik liberał – jest typem unikającym
interwencji; daje członkom zespołu pełną
swobodę,
wykazuje
brak
zainteresowania
sprawowanymi funkcjami kierowniczymi, poza
ogólną troską o wykonanie zadań.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Ze względu na sprawność i skuteczność
działań kierowniczych wyróżniamy dwa
podstawowe style kierowania:
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• kierowanie zorientowane na zadania –
kierownik ściśle nadzoruje podwładnych, aby
wywiązywali się z zadań przez niego nałożonych,
praca jest zaplanowana i zorganizowana w
najdrobniejszych szczegółach;
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• kierowanie zorientowane na pracowników – ma
na uwadze zachęcanie do udziału w ustalaniu
celów
i podejmowaniu decyzji; kierownicy
troszczą się o poprawne układy z podwładnymi.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Wybór stylu kierowania zależy od czynników
związanych z osobą kierownika, cechami
podwładnych oraz od czynników sytuacyjnych.
Styl
kierowania
zależy
również
od
dotychczasowego doświadczenia kierownika, jego
cech osobowościowych, wiedzy i preferowanego
systemu wartości.
• Ważną przesłanką wyboru stylu kierowania jest
charakter pracy w komórce organizacyjnej – np. w
dziale „służba pięter” styl kierowania na zadania, w
dziale „marketing” na pracowników.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Podstawą zbudowania struktury
organizacyjnej jest organizacja pracy.
• Organizacja pracy jest to system złożony z
zasad, metod i działań mających na celu
zespolenie przedmiotów pracy, środków
pracy i wysiłków człowieka wokół
osiągnięcia w procesie pracy zamierzonego
celu.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Inna definicja organizacji pracy mówi, iż
organizacja pracy polega na podziale pracy i na
podziale zadań według specjalizacji zawodowych.
Z podziałem pracy mamy do czynienia wówczas,
gdy czynność ta jest jednorodna, a jej zakres jest
zbyt duży do opanowania przez jedną osobę /np.
podawanie potraw na dużej sali konsumenckiej
lub przygotowanie dużej ilości pokoi
opuszczonych przez gości/.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Podział zadania polega na wykorzystaniu
specjalistycznych umiejętności
pracowników i ich wprawy, np. w
prowadzeniu korespondencji lub udzielaniu
informacji telefonicznej w językach obcych.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
Poprawna organizacja pracy ma na celu:
• ustalenie jakie stanowiska są niezbędne do
realizacji danego zakresu pracy i
opracowanie planu stanowisk z określeniem
ich wzajemnej relacji;
• ustalenie jakie zasady i kompetencje są
objęte
danym
stanowiskiem,
czyli
opracowanie opisu każdego stanowiska.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
Na organizację pracy składają się:
• postawa i zachowanie pracownika ( wobec
powierzonych mu obowiązków),
• charakter i osobowość pracownika,
• warunki pracy / wystrój, wyposażenie,
hałas, higiena, bezpieczeństwo pracy/,
• kwalifikacje pracownika,
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• wynagrodzenie,
• styl kierowania,
• struktura organizacyjna – układ więzi
organizacyjnych,
• atmosfera pracy.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Atmosfera pracy - jest to ogół stosunków
panujących w pracy. Te stosunki mogą być
formalne i nieformalne:
stosunki formalne – wynikają ze struktury
organizacyjnej hotelu, regulaminu i stylu
kierowania,
stosunki nieformalne – są to więzi, które są
budowane pomiędzy pracownikami wewnątrz
komórki, ale także pomiędzy komórkami, więzi
koleżeństwa, zaufania, przyjaźni, itp.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
Zasady dobrej organizacji pracy:
• podział i specjalizacja pracy,
• koncentracja wysiłku – skoncentrowanie pracy
według
ważności
czynności,
czyli
od
najistotniejszej do najmniej ważnej,
• harmonia pracy – podobne lub jednakowe
obciążenie
obowiązkami
wszystkich
pracowników,
• ciągłość pracy – równomierne rozłożenie pracy w
czasie,
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• indywidualizacja pracy / właściwy człowiek na
właściwym miejscu/ - predyspozycje pracownika
powinny pokrywać się wymaganiami określonej
pracy; praca musi odpowiadać pracownikowi pod
względem fizycznym i psychicznym,
• ekonomiczne działanie – polega na dobrym,
oszczędnym gospodarowaniu i poszukiwaniu
optymalnych środków rozwiązań; działanie takie
oparte jest na zasadach gospodarności, czyli
maksymalizacji efektu lub minimalizacji nakładu,
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• właściwe przygotowanie zadań – najistotniejsze
jest zdać sobie sprawę, jaki jest cel naszego
działania; mając cel, dobieramy niezbędne środki,
określamy warunki, w jakich będziemy realizować
nasze działania; określamy sposób i metodę oraz
kontrolę wypełniania realizacji,
• mechanizacja i komputeryzacja pracy.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• W
ramach
usystematyzowanego
zbioru
dokumentacji
organizacyjnej
wyróżniamy
następujące dokumenty (w średnich i dużych
obiektach):
• 1. Akt założycielski i statut
• Akt założycielski jest to dokument związany z
utworzeniem przedsiębiorstwa i jego postać jest
uzależniona od formy organizacyjno-prawnej
firmy.
• Statut
jest
swoistą
„
konstytucją”
przedsiębiorstwa, określającą kompetencję jego
organów oraz wewnętrzną organizację.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• 2. Regulamin organizacyjny i schemat
struktury organizacyjnej
• Wynikają one z wewnętrznego podziału
pracy; wskazują realizatorów, szczegółowy
zakres ich działania i odpowiedzialność
osób pełniących funkcje kierownicze.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
3. Pozostałe regulaminy i instrukcje
• Regulamin pracy ustala porządek pracy
wewnętrznej przedsiębiorstwa a zwłaszcza
związane
z
procesem
pracy
obowiązki
pracowników.
• Instrukcje określają przepisy dotyczące sposobu
realizacji celów przez poszczególne komórki
organizacyjne.
• Dokumentacja dotycząca standardów w hotelu.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Standardy hotelowe możemy rozpatrywać
w trzech obszarach jako:
• standardy obsługi,
• standardy oferowanych usług,
• standardy wyposażenia.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Standardy obsługi, czyli opis niektórych
zachowań związanych z osobą klienta –
umożliwia on prawidłowe wykonywanie
wszystkich czynności z zakresu obowiązków
przypisanych do danego stanowiska zajmującego
się klientem - gościem. Natomiast mówi on też o
tym, że w czasie wykonywania pracy obowiązuje
wszystkich pracowników noszenie strojów
służbowych i identyfikatorów. Niedopuszczalne
jest, aby pracownicy wykonywali swoje czynności
w niejednolitych strojach, rozpiętych
kołnierzykach i sandałach.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Stroje służbowe powinny być jednolite dla
poszczególnych grup pracowniczych. Przy
opracowaniu wzorów ubioru dla pracowników
należy pamiętać o dostosowaniu ich do charakteru
obiektu hotelarskiego. Należy wybierać barwy i
materiały dające wrażenie świeżości, pozwalające
na łatwe utrzymanie stroju w czystości, a także
uwzględnić wrażenia estetyczne. Tego typu
standardy określa dyrekcja danego hotelu.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Standaryzacja oferowanych usług rozumiana jako powtarzalny poziom
świadczenia usług w danej klasie hotelu lub
sieci hoteli. Częściej można ten wyrównany
pozom zapewnić w sytuacji większego
zastosowania urządzeń i informatyzacji.
• W celu ujednolicenia stosowane są normy
np. ISO z grupy 9000 lub standardy usług.
Struktura organizacyjna i organizacja pracy
• Standardy wyposażenia – wynikają z treści
norm kategoryzacyjnych.

Podobne dokumenty