Wypłata dywidendy w formie innych aktywów niż środki pieniężne

Wypłata dywidendy w formie innych aktywów niż środki pieniężne
Wpisany przez dr Andre Helin
Według jakich wartości należy wycenić przekazywany majątek spółki?
W praktyce nierzadko zdarzają się sytuacje, w których udziałowcy lub akcjonariusze otrzymują
jako dywidendę składniki majątkowe inne niż środki pieniężne: papiery wartościowe, akcje w
podmiotach powiązanych, grunty, nieruchomości lub środki transportu.
Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie zabraniają, aby przedmiotem dywidendy były aktywa
inne niż środki pieniężne.
W przypadku wypłaty dywidendy w formie innych aktywów bilansowych niż środki pieniężne
pojawia się pytanie: według jakich wartości należy wycenić przekazywany majątek spółki oraz
gdzie odnieść różnice z wyceny, jeżeli wartość przekazywanego majątku różni się od aktualnej
wyceny bilansowej? W praktyce można zaobserwować odmienne podejścia.
Problematyki tej nie regulują ani ustawa rachunkowości, ani też aktualnie obowiązujące
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości.
Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości opublikował niedawno projekt „D23:
Podział aktywów niepieniężnych pomiędzy udziałowców/akcjonariuszy", który zawiera
propozycje nowych zasad rachunkowości.
1/3
Wypłata dywidendy w formie innych aktywów niż środki pieniężne
Wpisany przez dr Andre Helin
Proponowane w projekcie rozwiązania, jeżeli zostaną zatwierdzone, mogą w przyszłości mieć
także wpływ na zasady rachunkowości w przypadku podziału przedsiębiorstw na podstawie art.
528-550 Kodeksu spółek handlowych.
Wedle projektu wysokość dywidendy należy ustalić według wartości godziwej przekazywanego
majątku. Jeżeli tak ustalona wartość godziwa różni się od aktualnej wartości bilansowej
przekazanego aktywu, to różnicę tę należy odnieść do rachunku zysków i strat.
Na dzień wypłaty dywidendy przekazany majątek, wyceniony według wartości godziwej należy
rozliczyć w korespondencji z kapitałem własnym.
Proponowane w MSR rozwiązanie prowadzi do takich samych skutków finansowych, jakie by
wystąpiły, jeżeli jednostka najpierw sprzedałaby dany składnik majątkowy osobie trzeciej wg
wartości rynkowej (godziwej) i otrzymane środki pieniężne przeznaczyła na dywidendę dla
akcjonariuszy.
Ujęta w rachunku zysków i strat różnica z wyceny odzwierciedla zysk/stratę z aktualizacji
wyceny składnika majątkowego, jaki jednostka uzyskała w okresie, w którym była jego
właścicielem. Ujęcie zysku z aktualizacji wyceny w rachunku zysków i strat odzwierciedla
natomiast skutki transakcji z punktu widzenia jednostki, jest też prawdopodobnie zgodne z
przepisami podatkowymi.
Jeżeli omawiany projekt zostanie zatwierdzony, to można przewidywać, że ujęcie zobowiązania
związanego z przekazaniem dywidendy w postaci aktywów niepieniężnych według aktualnej
wartości godziwej oraz wykazanie zysków lub strat w rachunku zysków i strat w momencie
uregulowania zobowiązania będzie stanowiło zmianę stosowanych zasad rachunkowości dla
wielu jednostek, jak i też może w przyszłości stanowić wytyczne w przypadku podziału
przedsiębiorstw.
2/3
Wypłata dywidendy w formie innych aktywów niż środki pieniężne
Wpisany przez dr Andre Helin
Dotychczas, zarówno w praktyce krajowej, jak i międzynarodowej, wiele jednostek wykazywało
zobowiązanie z tytułu dywidendy w postaci aktywów innych niż środki pieniężne w wartości
bilansowej składnika aktywów, a zatem nie ujmowano zysku/straty w momencie dokonania
wypłaty. Przykładem szerszego zastosowania nowego podejścia może być w przyszłości
podział lub wydzielenie przedsiębiorstw, w ramach którego jednostka dzielona przekazuje
całość lub część składników majątkowych swoim właścicielom na podstawie przepisów 528-550
Kodeksu spółek handlowych.
3/3