Konsolidacja sald na konwersji długu lub odpowiedzialności

Al. Ujazdowskie 51
Dom Dochodowy, VI p.
00-536 Warszawa
Tel.
+48-22 584 7400
Faks +48-22 584 7401
E-mail [email protected]
Konsolidacja sald na konwersji długu lub odpowiedzialności solidarnej alternatywa dla poręczeń
Cash pooling jest formą optymalizacji zarządzania finansami, polegającą na koncentrowaniu
środków z jednostkowych rachunków (sald) poszczególnych firm z danej grupy kapitałowej na jednym
wspólnym rachunku (rachunku grupy), a następnie zarządzaniu zgromadzonymi w ten sposób
środkami, wykorzystując korzyści skali.
Podstawową korzyścią płynącą z zastosowania cash poolingu jest możliwość kompensowania
przejściowych niedoborów środków finansowych wykazanych przez podmioty z grupy z osiągniętymi
przez inne podmioty nadwyżkami. Cash pooling jest więc alternatywą wobec finansowania danego
podmiotu zarówno drogą wewnętrzną (np. poprzez podniesienie kapitału), jak i zewnętrzną (np.
kredytem).
Najważniejszą korzyścią jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów kredytowania
działalności podmiotów z grupy (poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych
grupy), przy jednoczesnej optymalizacji globalnej pozycji finansowej. Innymi słowy, cash pooling
pozwala podmiotom w nim uczestniczącym na równoczesne ograniczenie kosztów odsetkowych i
zwiększenie przychodów odsetkowych, przy wykorzystaniu środków jednostkowych (tj.
wykorzystywanie przez uczestnika jego własnych środków) i środków grupowych (czyli wykorzystywanie
przez uczestnika środków innych uczestników).
Adresatami rozwiązań cash poolingowych są przede wszystkim podmioty działające w ramach grupy
kapitałowej (holdingu). Mechanizm cash pool mogą z powodzeniem stosować także przedsiębiorstwa
posiadające oddziały z osobnymi rachunkami bankowymi, a nawet pojedyncze sklepy zrzeszone w
jedną sieć handlową.
Usługa doradców prawnych w firm i banków dotyczy zarówno cash poolingu wirtualnego (w wielu
wariantach rozliczeniowych), jak i rzeczywistego – w przypadku tego ostatniego doradcy prawni oferują
usługę cash poolingu z tytułem prawnym opartym na pożyczkach (rzadkość ze względów
podatkowych), lub na realizacji poręczeń ze skutkiem subrogacji.
W ostatnim czasie usługa konsolidacyjna poszerzyła się o nowatorskie rozwiązania w ramach cash
poolingu rzeczywistego, gdzie tytuł prawny oparty jest na konwersji długu ze skutkiem subrogacji lub
na odpowiedzialności solidarnej. Oba tytuły prawne nie wymagają poręczeń, które często są
przeszkodą w skorzystaniu z usługi cash poolingu. Uczestnicy mogą bowiem z różnych powodów nie
akceptować poręczeń, w szczególności na kwoty zazwyczaj występujące przy okazji usługi cash
poolingu.
Niezależnie od standardowych rozwiązań dla banków, strukturyzacja może polegać na
przygotowywaniu cash poolingu „szytego na miarę” już bezpośrednio dla przedsiębiorców, tj.
takiego, który uwzględnia konkretne oczekiwania biznesowe i co do funkcjonalności usługi zgłoszone
przez daną grupę / lidera, a które to struktury nie są oferowane przez banki jako standard. Często
bowiem jest tak, że poszczególne banki dysponują produktem standardowym, niedostosowanym do
potrzeb i oczekiwań danej grupy.
W takim przypadku usługa obejmuje przygotowanie struktury i dokumentacji cash poolingu
odpowiadającej zgłoszonym oczekiwaniom biznesowym i co do funkcjonalności, a następnie wsparcie
przedsiębiorcy w wyborze banku, który ma tak przygotowaną usługę oferować. Cała trudność polega tu
na takim zaprojektowaniu struktury, aby z jednej strony spełnić oczekiwania przedsiębiorcy co do
funkcjonalności usługi, a z drugiej strony aby tak zaprojektowana usługa mogła być obsłużona przez
MARKIEWICZ I PARTNERZY ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI SPÓŁKA PARTNERSKA
NIP: 7010182710, REGON: 141757745, KRS 0000324766, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, www.mplaw.pl
systemy informatyczne banku. W tym zakresie niebagatelne znaczenie odgrywa praktyczne
doświadczenie w strukturyzacji cash poolingu i znajomość oferty i możliwości banków.
Strukturyzacja cash poolingu może również obejmować zaprojektowanie i wdrożenie hybrydowych
struktur usługi, np. gdzie jedna usługa łączy w sobie funkcjonalność cash poolingu wirtualnego i
rzeczywistego. Taka usługa jest produktem poszukiwanym przez grupy, w ramach których nie wszystkie
spółki mogą od razu przystąpić do cash poolingu rzeczywistego, np. ze względu na ograniczenia z
umów o finansowanie / programów emisji obligacji lub też występują ograniczenia wynikające z
wymogów korporacyjnych lub z zamówień publicznych.
Cash pooling może również uwzględniać uczestnictwo w usłudze podmiotów mających siedzibę poza
Polską, przy czym usługi takie oferowane są głównie przez banki zagraniczne, gdyż kluczowe
znaczenie odgrywają tu możliwości systemów informatycznych banków.
Wszystkie z rozwiązań cash poolingu rzeczywistego winny uzyskać potwierdzenie pozytywnego
traktowania podatkowego, tj. uzyskać pozytywną wiążącą interpretację podatkową, gdzie stan
faktyczny we wniosku (w szczególności tytuły prawne przelewów pomiędzy uczestnikami) odzwierciedla
postanowienia umów. Wskazać w tym miejscu należy, iż oceny US podlegają zmianie i dotyczy to
również usług cash poolingowych, dlatego też zawsze zalecane jest pozyskanie rulingu i to dla każdego
uczestnika usługi.
Typowy zakres usług oferowanych przez doradców obejmuje:
1)
2)
3)
zaprojektowanie struktury i przygotowanie dokumentacji usługi cash poolingu dla Klienta
zainteresowanego zarządzaniem płynnością w grupie kapitałowej, optymalizującej zarówno
płynność, jak i wyniki odsetkowe, potwierdzonej raportem prawno-podatkowym;
przygotowanie standardowych wniosków o interpretację podatkową takiej usługi do
Ministerstwa Finansów za pośrednictwem właściwych izb skarbowych;
wsparcie prawne przy wyborze banku.
Przemysław Cichulski
Radca prawny
Markiewicz i Partnerzy
Adwokaci i Radcowie Prawni Spółka partnerska