Partie polityczne

323
9fC
Konstanty Adam Wojtaszczyk
Partie polityczne
w państwie
demokratycznym
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Warszawa 1998
Spis treści
I. Wokół pojęcia „partia polityczna"
7
1. W poszukiwaniu nazwy
2. Definiowanie pojęcia „partia polityczna"
Organizacja
— Członkostwo w partii politycznej
Struktura wewnętrzna
Ideologia — program — platforma wyborcza
Funkcje partii politycznej
— Istota funkcji partii politycznej
— Rola partii politycznych w państwie demokratycznym ..
— Rola partii politycznych w państwie niedemokratycznym
7
8
9
10
13
15
16
16
17
21
II. Geneza i rozwój partii politycznych
22
1. Uwarunkowania rozwoju partii politycznych
2. Etapy rozwoju partii politycznych
22
24
III. Typy partii politycznych
27
1. Typologia partii politycznych
2. Ideologiczne rodziny partii politycznych
Partie socjaldemokratyczne
Partie komunistyczne
Partie agrarne
Partie etniczne i regionalne
Partie ekologiczne
Partie liberalne
27
29
30
34
39
41
42
45
Partie konserwatywne
Partie chrześcijańsko-demokratyczne
Partie skrajnie prawicowe
49
51
54
IV. Partie polityczne w przepisach prawa
57
1. Historyczny rozwój instytucjonalizacji prawnej partii politycznych
3. Partie polityczne w prawie państwowym
3. Autonomiczne prawo partii politycznych
4. Finansowanie partii politycznych
Wewnątrzorganizacyjne źródła finansowania
Świadczenia od osób fizycznych i instytucji
Wspieranie partii politycznych z budżetu państwa
57
58
62
62
63
63
64
V. Istota systemu partyjnego
67
1. Definiowanie systemu partyjnego
2. Części składowe pojęcia „system partyjny"
3. Wewnętrzne podziały w systemie partyjnym
Miejsce w spektrum partyjnym: prawica — centrum — lewica
Znaczenie partii na scenie politycznej
4. Klasyfikowanie systemów partyjnych
Demokratyczne systemy partyjne
Niedemokratyczne systemy partyjne
67
67
70
70
73
74
75
81
VI. Systemy partyjne wybranych państw demokratycznych
83
1. System partyjny USA
Geneza i rozwój amerykańskich partii politycznych
Uwarunkowania współczesnego amerykańskiego systemu politycznego
Partie dominujące — struktury organizacyjne, platformy programowe, baza społeczna
Partie trzecie w amerykańskim systemie partyjnym
2. System partyjny Wielkiej Brytanii
Uwarunkowania dwupartyjnego systemu brytyjskiego
Specyficzny charakter konfliktów społecznych
83
83
85
88
91
96
96
98
3.
4.
5.
6.
Zasady systemu wyborczego
Partie dominujące w systemie partyjnym
Inne partie polityczne w brytyjskim systemie partyjnym
System partyjny Republiki Francuskiej
Uwarunkowania ustrójowo-prawne francuskiego systemu partyjnego
Uwarunkowania społeczno-polityczne francuskiego systemu
partyjnego
Główne ugrupowania polityczne współczesnej Francji
System partyjny dwublokowy: zmienność koalicji
System partyjny Republiki Włoskiej
System partyjny Pierwszej Republiki Włoskiej (1945-1994) .
Kształtowanie się systemu partyjnego Drugiej Republiki Włoskiej
Główne ugrupowania polityczne współczesnych Włoch
System partyjny Republiki Federalnej Niemiec
System partii hegemonicznej w NRD (1949-1989)
Ewolucja zachodnioniemieckiego systemu partyjnego
(1949-1990)
System partyjny zjednoczonych Niemiec
Główne ugrupowania polityczne RFN
System partyjny Konfederacji Szwajcarskiej
Geneza i rozwój szwajcarskich partii politycznych
Partie polityczne współczesnej Szwajcarii
Główne partie w Szwajcarii
VII. Partie polityczne w Europie Wschodniej
98
98
100
101
102
103
103
108
110
110
112
112
115
116
118
119
121
125
125
126
128
129
1. Partie stanowiące kontynuacje ugrupowań z okresu realnego
socjalizmu
2. Ugrupowania wywodzące się z antykomunistycznego bloku
opozycyjnego
3. Partie historyczne
4. Partie okresu transformacji systemowej
5. Wschodnioeuropejskie systemy partyjne
131
132
133
135
VIII. System partyjny Rzeczypospolitej Polskiej
138
130
1. Z historii rozwoju partii politycznych w Polsce
2. Główne nurty polityczne II Rzeczypospolitej
3. Partie polityczne w Polsce Ludowej
Partia hegemoniczna i stronnictwa sojusznicze
Opozycja polityczna
4. Budowa sceny politycznej III RP
Uwarunkowania społeczno-ekonomiczne i polityczne
Uwarunkowania prawnoustrojowe
5. Podziały na scenie politycznej
Podziały historyczne
Podziały programowe
Związki zawodowe i ruchy obywatelskie
6. Porządkowanie sceny politycznej: od rozbicia wielopartyjnego
do spolaryzowanego pluralizmu
138
139
140
141
144
146
146
150
154
155
160
164
IX. Partie polityczne w Unii Europejskiej
170
1. Europejskie koalicje partyjne
2. Grupy w Parlamencie Europejskim
171
172
Bibliografia
176
166