Anka Leśniak patRIOTki

Anka Leśniak
patRIOTki
wernisaż 17 sierpnia o godz. 18.00, wystawa czynna do 10 września
Anka Leśniak, Michalina zuch dziewczyna, instalacja inspirowana postacią Michaliny TatarkównyMajkowskiej, która rządziła Łodzią w latach 50. i 60., Łódź 2015
Wystawa w Galerii XX1 jest najnowszym projektem Anki Leśniak, wpisującym się w prowadzone przez
nią artystyczne interpretacje biografii kobiet „nieumiejscowionych w historii”. Interesują ją więc
postacie niejednoznaczne, którym udało się czegoś dokonać, zaistnieć w historii miasta, dzielnicy,
regionu, ale posiadające „rysę” na biografii, niepozwalającą zakwalifikować ich jednoznacznie do grona
bohaterek, którym wystawia się pomniki. Są to także postacie trudne do interpretacji, tajemnicze,
pozostające na marginesie, których losy wydają się ważne z perspektywy współczesnej problematyki
społecznej i dyskursów kultury. Anka Leśniak poprzez pryzmat postaci i wydarzeń z przeszłości zadaje
pytania o współczesne mechanizmy władzy i relacje społeczne. Poszukując historii kobiecych
(herstory), pokazuje te, które wymykają się stereotypom i oczywistym interpretacjom.
W Galerii XX1 zobaczymy prace – fotografie, video, obiekty, w których autorka podejmuje problem
patriotyzmu, ukazanego poprzez postawy kobiet z czasów zaborów. Punktem wyjścia jest książka
Wojciecha Lady pt. Polscy Terroryści, w której autor opisuje zamachy na carskich urzędników
dokonywane na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego, czasami skuteczne, lecz często nieudolne,
pociągające za sobą przypadkowe ofiary. Kobiety brały w tej aktywności czynny udział, nie tylko
roznosząc bibułę, ale także transportując broń, amunicję oraz... rzucając bomby z balkonów, jak Wanda
Krahelska, Albertyna Helbertówna czy Faustyna Morzycka, jak również przypomniana w pracy Zuzanny
Janin Teofilia Blędkowska.
Jak pisze Wojciech Lada: „był to szereg niemal anonimowych dziś kobiet, które zwykle wpadały po roku
lub dwóch działalności”. Po zesłaniu i katordze wracały, prowadząc potem skromne życie robotnic.
Historia zapamiętała tylko te, które w II RP stały u boku liczących się mężów, jak Aleksandra Piłsudska,
albo te nieliczne, które same robiły karierę polityczną.
Zawarte w tytule wystawy słowo RIOT, celowo napisane dużymi literami, pochodzi z języka
angielskiego i oznacza zamieszki. Nasuwa się więc pytanie czy polskie „riot girls” dały wyraz
emancypacji kobiet, czy też ich zaangażowanie i predyspozycje zostały wykorzystane do budowania
patriotyzmu umacniającego patriarchat?
Projekt wpisuje się we współczesną żywą debatę o pojęciu patriotyzmu i łączonych z nim pojęć, takich
jak suwerenność, naród, walka. Zadaje też pytanie czym jest polski patriotyzm na tle niepokojów i
zmian we współczesnej Europie i jak w tej narracji postrzegają siebie kobiety.
Anka Leśniak zajmuję się rolą kobiet w historii i historii sztuki. Ukończyła historię sztuki na
Uniwersytecie Łódzkim (2003) oraz Wydział Edukacji Wizualnej /obecnie Wydział Sztuk Wizualnych/ na
Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, dyplomem z wyróżnieniem (2004). Od 2013 roku jest doktorantką
na Wydziale Rzeźby i Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Brała udział w ponad 50
wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Stypendystka MKiDN w 2011 roku,
laureatka Stypendium Prezydent Miasta Łodzi dla twórców i animatorów kultury w 2015 roku, w 2016
roku otrzymała stypendium Kulturalne Miasta Gdańska oraz zaproszenie na rezydencję artystyczną
organizowaną przez Kultur Kontakt we współpracy z rządem austriackim.
Od kilku lat realizuje prace site-specific na opuszczonych budynkach oraz poszukuję historii kobiet z
różnych powodów zapomnianych lub pomijanych. Stosuje tu metodę "artystycznego śledztwa",
rozmów z ludźmi, poszukiwań w archiwach, otwarcia na tzw. zbiegi okoliczności i przypadek, wszystko,
co może być pomocne przy tworzeniu komunikatu artystycznego.
www.ankalesniak.pl
www.invisiblewomen.info
Galeria XX1, Al. Jana Pawła II 36, 00-141 Warszawa
www.galeriaxx1.pl