„ Przez lądy, morza i oceany… Polska i województwo łódzkie”

Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
i Doradztwa Metodycznego w Pabianicach
Pabianice 95-200, ul. Kazimierza 8, tel. (42) 215-42-42,
fax: (42) 215-04-31, e-mail: [email protected],
www.podn-pabianice.pl
VII Wojewódzki Konkurs Geograficzno – Turystyczny 2014/2015
Łódzkiego Kuratora Oświaty i PODNiDM w Pabianicach
„ Przez lądy, morza i oceany… Polska i województwo łódzkie”
Stopień II – ponadszkolny – 26.11.2014r.
Rejon ...............................
Drogi Gimnazjalisto!
Przed tobą zestaw 30 zadań geograficzno – turystycznych różnego typu. Uważnie
przeczytaj ich treść i rozwiąż zgodnie z poleceniem. Przy każdym zadaniu
zamieszczono możliwą do zdobycia ilość punktów. Łącznie możesz ich uzyskać 123p .
Pisz długopisem lub piórem. Nie korzystaj z korektora. Błędną odpowiedź przekreśl (X)
i napisz poprawną. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.
Jeśli zdobędziesz 75% możliwej do uzyskania ilości punktów (czyli –91p ), zakwalifikujesz
się do III stopnia konkursu – stopnia wojewódzkiego, czyli finału!
Wpisz powyżej numer i nazwę twojego Rejonu Konkursu ( Nr 1 – Bełchatów;
Nr 2 - Tomaszów Mazowiecki; Nr 3 -
Łódź; Nr 4 – Pabianice Gim. Nr 2,
Nr 5 – Pabianice ZS Nr 3 )
Życzymy Ci powodzenia!
Wojewódzka Komisja Konkursowa
Zadanie 1. ( 0 - 7p)
Korzystając z mapy, wykonaj polecenia.
A. Oblicz rozciągłość równoleżnikową Polski.
Rozciągłość równoleżnikowa: …………………………………………………………………………………
B. Podaj dwie konsekwencje rozciągłości południkowej Polski.
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………...............................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................…
C. Uzupełnij tabelę.
cecha położenia
miasto na mapie Polski
Miasto, w którym latem dzień jest najdłuższy
Miasto, w którym zimą noc jest najkrótsza
2
Miasto, w którym najwcześniej można
zaobserwować wschód Słońca
Miasto, w którym Słońce góruje najpóźniej
Zadanie 2.
(0 - 3p)
Bociany zimujące w Afryce w miejscu o współrzędnych geograficznych100N , 200E doleciały wiosną do
miejsca położonego na tej samej długości geograficznej. Oblicz szerokość geograficzną miejsca, na którym
zakończyły lot, wiedząc, że leży ono w odległości 4670,4 km na północ od miejsca zimowania. Podaj nazwę
kraju w którym odbędą się lęgi.
Obliczenia:
Odp.: szerokość geograficzna ................................................., kraj ............................................
Zadanie 3.
(0 - 4p)
Przyporządkuj skały, które dominują w danym terenie do krain geograficznych.
1. Karkonosze
2. Wyżyna Krakowsko - Częstochowska
3. Wyżyna Śląska
4. Wyżyna Lubelska
1- …….
Zadanie 4.
2 - …….
3 - ……
a) węgiel kamienny
b) piaskowiec kwarcytowy
c) less
d) granit
e) wapień
4 - …….
( 0 - 4p)
Dokończ zdania tak, aby były prawdziwe:
a) Najwyższe góry Polski- Tatry zostały wypiętrzone w fałdowaniu ………............….
b) Zlodowacenia na ziemiach Polski miały miejsce w erze …..........................................
c) Węgiel kamienny powstał w erze …....................... w okresie …..........................….
Zadanie 5.
( 0 - 2p)
Ułóż chronologicznie (od najstarszego) wydarzenia geologiczne, które wystąpiły na obszarze Polski.
A.
B.
C.
D.
E.
F.
Powstanie złóż węgla kamiennego.
Transgresja lądolodu skandynawskiego.
Uformowanie się podłoża krystalicznego platformy wschodnioeuropejskiej.
Powstanie złóż rud miedzi.
Sfałdowanie Beskidów.
Sfałdowanie Tatr.
3
D
Zadanie 6.
( 0 - 4p)
Przyporządkuj masom powietrza kształtowane przez nie cechy pogody w Polsce.
a. powietrze polarne
kontynentalne
b. powietrze zwrotnikowe
morskie
A. Wiosną może spowodować ochłodzenie, przymrozki
i opady śniegu
B. Latem przynosi susze i wysokie temperatury powietrza
w ciągu dnia i ich znaczny spadek w nocy
c. powietrze arktyczne
C.Zimą powoduje odwilż i opady
d. powietrze polarne morskie
D. Latem powoduje upały i częste burze
a. ……….., b. ……….., c. …………, d. …………
Zadanie 7.
(0-1p)
Na podstawie opisu rozpoznaj rzekę i podkreśl jej nazwę spośród niżej wymienionych:
Jest lewobrzeżnym dopływem dużej rzeki i razem z nią wpada do jednej z głównych rzek Polski.
Jej długość jest większa niż długość rzeki, do której wpada. Na długim odcinku jest rzeką graniczną.
Narew, Nysa Łużycka,
Zadanie 8.
San, Bug, Bóbr
(0-4p)
Wymienione niżej jeziora przyporządkuj do odpowiedniego typu genetycznego
Dąbie, Drawsko, Druzno, Gardno, Hańcza, Mamry, Jamno, Śniardwy
a.
Jeziora deltowe: …………………… , ……………………………
b.
Jeziora morenowe: ………………… , ……………………………
c.
Jeziora przybrzeżne: ……………….. , ………………………….
d.
Jeziora rynnowe: …………………… , …………………………..
Zadanie 9.
(0-1p)
Wyjaśnij, dlaczego wzniesienia moreny czołowej Wału Trzebnickiego są niższe niż na Pojezierzu Kaszubskim?
…......................................................................................................................................................
…......................................................................................................................................................
4
…......................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Zadanie 10. (0-6p)
Do tabeli wpisz nazwy krain, w których występują podane obiekty:
Obiekty
przyrodnicze
Zabytki kultury
a.
jaskinia Raj
Dymarki w Nowej Słupi
b.
Wodospad
Kamieńczyka
Świątynia Wang
c.
przełom Dunajca
Ruiny zamku w Niedzicy
d.
Wigry
Kanał Augustowski
e.
Maczuga Herkulesa
Ruiny zamku
w Ogrodzieńcu
f.
wąwozy i parowy
Stare Miasto w Zamościu
Nazwy krain
Zadanie 11.
(0-7p)
Uzupełnij tabelę według przykładu.
Formy rzeźby
Czynnik kształtujący formę
Przykład miejsca
występowania formy
w Polsce
Np.
Cyrk lodowcowy
Erozja lodowcowa
Karkonosze
a.
Wzgórze morenowe
b.
Delta
c.
Wąwóz lessowy
d.
Mierzeja
e.
Wydmy
5
f.
Gołoborze
g.
Jaskinia krasowa
Zadanie 12.
( 0-4p. )
Połącz w pary nazwy gleb z odpowiednimi opisami
1. Powstała na wapieniach
2. Powstały w dolinach rzecznych
3. Najżyźniejsze gleby w Polsce
4. Wytworzyły się na piaskach i żwirach
a) bielice
b) czarnoziemy
c) mady
d)rędziny
a) ........... b) ........... c) ........... d) ...........
Zadanie 13. ( 0 -4p.)
Poniżej wymieniono typy lasów występujących w Polsce. Dopisz ich nazwy do właściwych opisów:
olsy, łęgi bory, grądy,
a) Rosną na piaszczystym podłożu, a tworzą je niemal wyłącznie sosny
……...........
b) Wielogatunkowe lasy liściaste z przewaga dębu i grabu
……...........
c) Rosną w dolinach rzek, okresowo zalewanych przez wodę
……...........
d) Występują na bagiennych terenach, z udziałem olchy
……...........
Zadanie 14.
(0-6p)
Oceń prawdziwość każdej informacji. Wpisz znak X w odpowiednie komórki tabeli.
Nr Informacja
1.
Na Wyżynie Śląskiej znajduje się duże skupisko miast
położonych blisko siebie – jest to konurbacja górnośląska
2.
Urozmaicona rzeźba terenu, mnóstwo jezior, duży udział
lasów to cechy charakterystyczne Pojezierza Mazurskiego
3.
Nizina Mazowiecka jest największą krainą geograficzną
w Polsce
4.
Sudety leżą w południowo – wschodniej Polsce, a ich
najwyższym pasmem są Karkonosze
5.
Nizinie Śląskiej okres wegetacyjny jest najkrótszy w Polsce
Prawda
Fałsz
6
6.
Kotlina Warszawska jest niecką artezyjską
Zadanie 15.
( 0 - 4p.)
Przyporządkuj powierzchnię do właściwej nazwy parku krajobrazowego woj. łódzkiego :
a)
b)
c)
d)
Bolimowski P.K.
P.K. Międzyrzecza Warty i Widawki
P.K. Wzniesień Łódzkich
Sulejowski P.K.
1)
2)
3)
4)
16,1 tys. ha
10,7 tys. ha
23,1 tys. ha
25,3 tys. ha
Odpowiedzi:
a) .....
Zadanie 16.
b) ...... c) ...... d) .......
( 0 - 4p.)
Na poniższej mapie administracyjnej Polski podpisz województwo małopolskie oraz województwa z nim
sąsiadujące
7
Stopa bezrobocia w Polsce. Stan na koniec stycznia 2012r.
Zadanie 17.
(0 – 2 p)
Na podstawie mapy powyżej - wypisz:
a) 2 województwa o najwyższej stopie bezrobocia
b) 2 województwa o najniższej stopie bezrobocia
Zadanie 18.
(0 – 3p)
Korzystając z mapy przy poprzednim zadaniu
a) odczytaj stopę bezrobocia w województwie łódzkim ..............................................
b) uzasadnij podając 2 argumenty taki poziom bezrobocia
Zadanie 19.
(0 – 2 p)
Wskaż 2 główne, aktualne problemy rynku pracy w Polsce i we własnym regionie:
Zadanie 20.
(0 – 4 p)
Rozpoznaj miasta na podstawie opisu:
a. Perła architektury i urbanistyki renesansu. Wizytówka Wyżyny Lubelskiej i Roztocza.
…………………………………
b. Miasto w centrum Niziny Mazowieckiej bestialsko zniszczone przez najeźdźcę. Odtworzone z ruin. Dawne
dokumenty mówią , że stanowiły je dwa miasta o osobnych urzędach: Stare Miasto i Nowe Miasto.
………………………………….
c. Wieś letniskowa między Bieszczadami a Beskidem Niskim. Dziś oaza ludności łemkowskiej z przepiękną
cerkwią greckokatolicką, która w 2006 r. spłonęła. Miejsce internowania księdza prymasa Stefana
Wyszyńskiego.
…………………………………….
d. Jedno z najstarszych miast portowych leżących na polskim wybrzeżu Bałtyku. Założone przez
Krzyżaków w 1237 r. Konkurowało w tym czasie z Gdańskiem, Królewcem
i Toruniem. Od 1295 r. członek Hanzy.
8
…………………………………….
Zadanie 21.
(0-5p)
Podanym miejscowościom, przyporządkuj dobierając z ramki, eksploatowany w nich surowiec mineralny:
_ gaz ziemny, rudy miedzi, ruda żelaza, sól kamienna, węgiel brunatny, węgiel kamienny, _
A) Kłodawa ……………………….……..
B) Polkowice……………………………….
C) Konin ………………………………….
D) Lubaczów ………………………………
E) Bogdanka ………………………………
Zadanie 22.
(0-1p)
Zakreśl właściwą odpowiedź.
Włocławek, Kędzierzyn – Koźle, Puławy – to ośrodki produkcji:
A) nawozów potasowych
B) cementu
C) nawozów azotowych
D) papieru i celulozy
Zadanie 23.
(0-5p)
Do elektrowni wodnych dopisz rzeki, na których je zlokalizowano.
A)
Włocławek - ……………………………….
B)
Porąbka -Żar - ………………………………
C)
Dychów - ……………………………………
D)
Rożnów - …………………………..……….
E)
Solina - …………………………..………..
Zadanie 24.
(0-3p)
Podkreśl nazwy trzech okręgów przemysłowych, których głównym czynnikiem lokalizacji jest wydobycie
surowców mineralnych:
Szczeciński,
Wrocławski,
Legnicko-Głogowski,
Gdański,
Łódzki,
Warszawski,
Rybnicki,
Górnośląski.
9
Zadanie 25.
(0–4p)
Obok każdego zakładu przemysłowego wpisz, dobierając z ramki, najważniejszy czynnik warunkujący jego
lokalizację.
dogodne położenie komunikacyjne, rynek zbytu, występowanie buraka cukrowego (surowiec), występowanie
surowca
Zakład przemysłowy
czynnik warunkujący lokalizację zakładu
cukrownia
kopalnia węgla brunatnego
piekarnia
rafineria w Gdańsku
Zadanie 26.
(0–4p)
Wpisz cechę środowiska przyrodniczego, z której wynika rodzaj działalności gospodarczej. Uzupełnij tabelę.
Kraina
geograficzna
Pojezierze
Mazurskie
Wyżyna
Lubelska
Cecha środowiska przyrodniczego
Rodzaj działalności gospodarczej
przemysł drzewno-papierniczy
uprawa pszenicy i buraków
cukrowych
Pobrzeża
Bałtyckie
przemysł stoczniowy i przetwórstwo
rybne
Karpaty
uzdrowiska
Zadanie 27.
(0–4p)
W każdym wierszu tabeli wykreśl element, który nie spełnia kryterium przyporządkowania.
kryterium przyporządkowania
porty handlowe
miasta, w których znajdują się kopalnie
węgla kamiennego
miejscowości turystyczne na Pojezierzu
Mazurskim
ośrodki wydobycia gazu ziemnego w
Karpatach
miasta
Gdańsk, Police, Szczecin, Sopot
Ruda Śląska, Zabrze, Olkusz, Gliwice
Giżycko, Mikołajki, Frombork, Mrągowo
Nowy Sącz, Krosno, Gorlice, Jasło
10
Zadanie 28.
(0–12p)
Rozpoznaj zaznaczone na mapie Polski obiekty.
Rodzaj
obiektów
Oznaczenia na mapie
A. …………………………………………………………………………………
regiony
historyczno- B. ………………………………………………………………………………..
geograficzne
C.………………………………………………………………………………….
X. ………………………………………………………………………………
krainy
geograficzne Y. …………………………………………………………………………………
Z. ………………………………………………………………………………
1. ……………………………………………………………………………….
rzeki
2. ………………………………………………………………………………..
3. …………………………………………………………………………………
a. ………………………………………………………………………………..
parki
narodowe
b. ………………………………………………………………………………..
c. ………………………………………………………………………………..
11
Zadanie 29.
(0–5p)
Rozpoznaj powiaty zaznaczone na mapie województwa łódzkiego cyframi 1 - 5.
1. ........................................................
2. ........................................................
3. ........................................................
4. ........................................................
5. ........................................................
Zadanie 30.
(0–4p)
Rozpoznaj i podpisz herby wybranych miast województwa łódzkiego.
X
............................................
............................................
G
............................................
............................................
12