Koszty obciążenia społeczeństwa chorobami układu krążenia.

Koszty obciążenia społeczeństwa
chorobami układu krążenia.
Ewa Oćwieja
Marta Ryczko
Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia
IZP UJ CM 2012
Badania kosztów chorób (COI – Cost of
illness studies)
• Ekonomiczny ciężar choroby;
• Oszacowanie kwoty jaką można zaoszczędzić
lub uzyskać poprzez zapobieżenie wystąpieniu
i/lub wyleczenie choroby;
Po co szacować koszty choroby?
•
•
•
•
Polityczne decyzje?
Co leczyć najpierw?
Czemu zapobiegać?
Dla jakich chorób prowadzić programy
profilaktyczne?
• Dla celów analiz koszt-efekt i koszt-korzyść?
Badania kosztów chorób (COI – Cost of
illness studies)
• Ocena rzeczywistych obciążeń ekonomicznych
wywołanych przez daną chorobę;
• Źródło informacji o wpływie finansowym
danej choroby na budżet ochrony zdrowia lub
podkreślenie wielkości wpływu danej choroby
na społeczne skutki ekonomiczne;
• Pomoc dla decydentów;
• Pomoc dla pracodawców.
Rodzaje danych zbieranych w ramach
badań kosztów choroby
Koszty bezpośrednie
• Mierzą ilość zużytych zasobów i ich kosztów
związanych bezpośrednio z daną chorobą,
dzielą się na:
1. Medyczne;
2. Niemedyczne.
Koszty bezpośrednie niemedyczne
• Koszty bezpośrednie niemedyczne we
wszystkich kosztach bezpośrednich to ok. 15
procent, ale…
• są takie jednostki chorobowe, jak
reumatoidalne zapalenie stawów, gdzie te
koszty bezpośrednie niemedyczne sięgają
nawet 40 procent.
Rodzaje danych zbieranych w ramach
badań kosztów choroby
Koszty pośrednie
• Zasobów, np. koszty utraconej
produktywności. Dzielą się na:
1. Koszty w obrębie sektora świadczeń
zdrowotnych;
2. Koszty poza sektorem świadczeń
zdrowotnych.
Koszty pośrednie
• Koszty pośrednie typu mortality (koszty
śmiertelności) wynikają z faktu, że u chorego
dochodzi do eskalacji procesu chorobowego
prowadzącego do zgonu pacjenta.
Koszty typu morbility (koszty chorobowości)
związane są z nieobecnością w pracy, ale również
przedwczesną emeryturą lub rentą. Wszystkie te
działania mają wpływ na obniżoną wydajność
pracy i na utracone przychody gospodarstw
domowych.
Rodzaje danych zbieranych w ramach
badań kosztów choroby
Koszty niewymierne
• Koszty związane z bólem i cierpieniem,
wyrażające fizyczne i psychiczne straty
zdrowotne, które w rzeczywistości są trudne
do zmierzenia.
• Wartości niematerialne związane z bólem i
cierpieniem, mierzone zazwyczaj miernikami
poziomu jakości życia.
Perspektywa badań kosztów
•
•
•
•
•
Społeczeństwa;
Płatnika publicznego;
Pacjenta;
Pracodawcy;
Zakładu opieki medycznej świadczącego
procedurę.
Szacowanie kosztów pośrednich
• Koszty utraconej produktywności szacować można za
pomocą:
1. metody kapitału ludzkiego (human capital approach)
– szacuje ona wartość potencjalnej utraty zarobków
od chwili kiedy jednostka zaprzestała aktywności
zawodowej do momentu osiągnięcia przez nią wieku
emerytalnego
2. metody kosztów frykcyjnych (friction cost method) –
wartość utraconej w wyniku choroby produktywności
zależy od tego, ile czasu potrzeba do przywrócenia
wyjściowego poziomu produktywności.
Bardzo drogi morderca
• Choroby układu krążenia to polski „zabójca
numer 1” znacznie wyprzedzający nowotwory.
• Stanowią one najczęstszą przyczynę zgonów.
• Stanowią (sa odpowiedzialne za…) 48 proc.
zgonów, są jednym z głównych powodów
przedwczesnego inwalidztwa i przedwczesnej
umieralności powyżej 65. roku życia.
• W Polsce przekracza ona w dużym stopniu
średnią dla krajów Unii Europejskiej. Nadwyżka
wynosi 89 proc. u mężczyzn i 67 proc. u kobiet.
Statystyka
• Z powodu zawału serca umiera codziennie w
naszym kraju około 100 osób;
• Choroby układu sercowo-naczyniowego są
przyczyną prawie 500 zgonów każdego dnia;
• Prawie co piąty zgon z powodu CHUK dotyczył
ludzi poniżej 65 roku życia.
• W najgorszej sytuacji są mężczyźni w wieku 30-59
lat i dzieci do 15 roku życia. W ich przypadku
ryzyko zgonu z racji choroby układu krążenia jest
większe o 40 proc. w stosunku do rówieśników
żyjących w krajach zachodnioeuropejskich.
Dane Światowej Organizacji Zdrowia
(WHO)
• Choroby układu krążenia w perspektywie
następnych 20 lat będą dominującą przyczyną
umieralności i przedwczesnej umieralności w
Europie.
• Z analiz WHO wynika, że około 80 proc. chorób
serca można byłoby uniknąć, jeśli wyeliminowano
by najczęstsze czynniki ryzyka – niezdrowy,
stresujący tryb życia, błędy żywieniowe z
nadmiarami tłuszczów, soli i cukrów oraz małą
ilością owoców, palenie papierosów, nadmierną
ilość alkoholu, a także brak ruchu.
Najważniejszymi chorobami układu krążenia
z epidemiologicznego i społecznego punktu widzenia
są:
• choroba niedokrwienna serca (w tym zawał
mięśnia sercowego),
• choroba nadciśnieniowa i udary mózgu.
Analiza kosztów hospitalizacji Kondracki
• Przeciętny koszt hospitalizacji ogółem 1570 zł;
• Przeciętny koszt hospitalizacji chorób układu
krążenia - około 7% wyższy (1680 zł);
• Koszty spowodowane chorobami układu krążenia
- 15,8% ogólnych kosztów hospitalizacji;
• W kosztach hospitalizacji chorób układu krążenia
największy udział miała choroba niedokrwienia
serca, a koszty jej leczenia, podobnie jak i w
pozostałych jednostkach chorobowych układu
krążenia, były istotnie wyższe dla mężczyzn niż
wśród kobiet.
• ChUK - 1,5 milionów zgonów w UE;
• choroba wieńcowa – 40% zgonów;
• choroby naczyń mózgowych – 25% zgonów.
Całkowite koszty na ChUK w UE wynoszą prawie
169 miliardów euro.
Który kraj za dużo wydaje, a który za mało?
Cele badania kosztów:
• Pomoc przy podejmowaniu decyzji;
• Pomoc przy mierzeniu efektów interwencji.
Dziękujemy za uwagę! ☺