odpowiedzi i schemat punktowania poziom
Transkrypt
odpowiedzi i schemat punktowania poziom
Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony 1 ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY Zasady oceniania: za rozwiązanie wszystkich zadań z arkusza można uzyskać maksymalnie 50 punktów (za test 20 punktów, za rozwiązanie zadań związanych z analizą źródeł 10 punktów i za zadanie rozszerzonej odpowiedzi 20 punktów) model odpowiedzi uwzględnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest ścisłym wzorcem sformułowania (poza odpowiedziami jednowyrazowymi i do zadań zamkniętych) za odpowiedzi do poszczególnych zadań przyznaje się wyłącznie pełne punkty w modelu odpowiedzi, przy poszczególnych zadaniach – w nawiasach, podano odpowiedzi alternatywne, możliwe rozszerzenia, nie są to sformułowania oczekiwane od zdającego za zadania otwarte, za które można przyznać tylko jeden punkt, przyznaje się punkt wyłącznie za odpowiedź w pełni poprawną jeśli podano więcej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niż wynika z polecenia w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest w poleceniu jeżeli podane w odpowiedzi informacje (również dodatkowe, które nie wynikają z polecenia w zadaniu) świadczą o zupełnym braku zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczają logice udzielonej prawidłowej odpowiedzi, odpowiedź taką należy ocenić na zero punktów. Zadania 1. – 15. – test sprawdzający wiadomości i umiejętności – 20 punktów Zadania 16. – 24. – zadania związane z analizą źródeł wiedzy historycznej – 10 punktów SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADANIE Numer zadania MODEL ODPOWIEDZI Części zadania Punkty za poszczególne części zadania B bazylika d kolejno: E, D, A, C, B 1. 2. 3. 1 1 1 4. A. B. C. D. prawda prawda fałsz fałsz 5. A. B. C. fałsz prawda prawda Kazimierz IV (Kazimierz Jagiellończyk), za podanie obu Zygmunt II August (Zygmunt August) władców 6. Punkty za zadanie za dwie poprawne odpowiedzi: 1 pkt, za trzy lub cztery poprawne: 2 pkt za dwie lub trzy poprawne odpowiedzi 2 1 1 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony 2 SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADANIE Numer zadania Części zadania 7. A. B. 8. A. B. C. D. 9. 10. A. 11. B. A. MODEL ODPOWIEDZI Uprawnienia: • nietykalność osobista • prawo do nabywania dóbr ziemskich • prawo do wysyłania plenipotentów na sejmy • prawo do uzyskania stopni oficerskich (w armii). Przykładowe odpowiedzi: • Ustawa nie likwidowała podziału na stany, bowiem szlachta nadal posiadała uprawnienia (prawa) niedostępne mieszczaństwu. • Mieszczanie mieli swoich przedstawicieli (plenipotentów) w sejmie, lecz nie uczestniczyli w głosowaniu, co oznacza, że nie mieli równych praw ze szlachtą. prawda fałsz prawda fałsz Ilustracja przedstawia godło Królestwa Polskiego. Przykładowe uzasadnienie: • Godło przedstawia rosyjskiego dwugłowego orła cesarskiego (czyli godło rosyjskie) połączone z godłem polskim (polskim orłem w koronie) • Godło Księstwa Warszawskiego było zupełnie inne (dwudzielna tarcza przedstawiająca herb Wettinów i orła w koronie), a zatem musi to być godło Królestwa Polskiego. Przykładowe odpowiedzi: • Chłopi żywią, bo produkują żywność, a także bronią, bo służą w armii. • Napis odwołuje się do roli chłopów w społeczeństwie jako grupy społecznej, która produkuje żywność dla innych grup i broni kraju, stanowiąc podstawę armii. Ruch ludowy (chłopski) Przykładowe odpowiedzi: • Francja przestała deklarować poparcie dla polskiego ruchu niepodległościowego. • Rząd francuski wstrzymał poparcie dla polskich dążeń niepodległościowych. Punkty za poszczególne części zadania 1 Punkty za zadanie 2 za trzy uprawnienia 1 za dwie poprawne odpowiedzi: 1 pkt, za trzy lub cztery poprawne: 2 pkt 2 1 1 2 1 1 2 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADANIE Numer zadania Części zadania B. 12. 13. 14. 15. 3 MODEL ODPOWIEDZI Przykładowe odpowiedzi: • klęska Francji w wojnie z Prusami • zjednoczenie Niemiec Przykładowe sformułowanie: Tak, było zgodne z polską racją stanu, bo przyjęcie niemieckich żądań wiązało się z utratą suwerenności. Wyjaśnienie: Przesłanie zawiera się w tym, że w wyniku planu sześcioletniego Polska przekształci się w kraj o wysoko rozwiniętym przemyśle. Treści, do których można się odwołać: • sformułowania: „Polska wielkiego przemysłu”, „Zbudujemy ...” • wykres (dane liczbowe) prognozujący kierunek i dynamikę produkcji • przedstawienie preferowanych rodzajów przemysłu (górnictwo, przemysł ciężki – hutnictwo). Przykładowa odpowiedź: Plakat propaguje rozwój przemysłu ciężkiego w Polsce, czego dowodzi zamieszczony na plakacie wizerunek zakładów produkcyjnych charakterystycznych dla przemysłu ciężkiego (kopalń i hut). a Postulat utworzenia związków zawodowych samorządnych [niezależnych od partii (od władz)]. Uznajemy także odpowiedź: rejestracja (legalizacja) związku zawodowego niezależnego od władzy. Przykładowe sformułowanie: Postulat dotyczył utworzenia związków zawodowych, w których dokumenty programowe i funkcjonowanie nie będą ingerować władze. Punkty za poszczególne części zadania Punkty za zadanie 1 za jedno wydarzenie 1 1 1 1 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony 4 SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADANIE Numer zadania 16. 17. 18. 19. Części zadania MODEL ODPOWIEDZI Przykładowe odpowiedzi: • wolność (pod panowaniem perskim mieszkańcy Miletu są niewolnikami, niewola jest hańbą) • braterstwo (wszystkich Greków) • solidarność (jedność wynikająca ze wspólnoty kulturowej i religijnej) • męstwo Uwaga: nie uznajemy odpowiedzi odwołujących się do „wspólnoty krwi, więzów krwi”. Za podanie dwóch wartości: 1 punkt. Przyczyny sukcesu: • lekceważenie (niedocenianie) Spartakusa przez Rzymian • pogarda wobec Spartakusa i jego ludzi • użycie przez Rzymian nieregularnych oddziałów w walce ze Spartakusem Przyczyny klęski: • przewaga wojsk rzymskich • objęcie dowództwa przez rzymskiego wodza – Krassusa Punkt przyznajemy za poprawne podanie jednej przyczyny sukcesu i jednej przyczyny porażki. Przyczyny polityczne: • wojna Francji z Anglią (także: wojna stuletnia) • uwięzienie króla (przez Anglików) • oskarżanie szlachty o sprowadzenie nieszczęść na Francję Przyczyny gospodarczo-społeczne: • wyzysk chłopów przez szlachtę • bieda (niedostatek) • ruina gospodarki spowodowana wojnami Warunkiem przyznania punktu jest podanie jednej przyczyny politycznej i jednej przyczyny gospodarczo-społecznej. Możliwe odpowiedzi: • położyła wielkie zasługi w walce z okupantami angielskimi • zjednoczyła społeczeństwo francuskie przeciw Anglikom • stała się symbolem walki z Anglikami Punkty za poszczególne części zadania Punkty za zadanie 1 1 1 1 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADANIE Numer zadania Części zadania 20. A. B. 21. 22. 23. 5 MODEL ODPOWIEDZI Zbroja, miecz – symbole walki, rycerskości i męstwa Świeca, ołtarz – symbole religijności, głębokiej wiary, misji od Boga, Boskiej ingerencji w czyny Joanny d’Arc Województwa objęte w całości lub w części powstaniem Chmielnickiego: • bełskie • bracławskie • brzesko-litewskie • czernihowskie • kijowskie • mińskie • podolskie • ruskie • wołyńskie. Za podanie trzech województw: 1 punkt. Odpowiedź może koncentrować się wokół dwóch możliwych przyczyn różnic w ocenie postaci Chmielnickiego: • odmienności w pozycji osób wypowiadających się o Chmielnickim (król polski Jan Kazimierz kontra Samuel Zorka – mówca na pogrzebie Chmielnickiego) • odmienności oceny roli (osoby) Chmielnickiego jako polityka [wedle polskiej oceny osłabił państwo, wedle kozackiej (ukraińskiej) walczył o zbudowanie niepodległej (niezależnej) Ukrainy] Do uzyskania punktu wystarczy uchwycenie jednego z tych dwóch aspektów. Przykładowe odpowiedzi: • sprzeniewierzenie się celom, dla realizacji których władza została ustanowiona (określonych w Deklaracji) • ucisk ludu • łamanie (naruszanie, gwałcenie) praw ludu przez władzę Do zaliczenia punktu wystarczy jedno z tych wyjaśnień. Punkty za poszczególne części zadania 1 Punkty za zadanie 2 1 1 1 1 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony 6 SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADANIE Numer zadania 24. Części zadania MODEL ODPOWIEDZI Przykładowe odpowiedzi: • Mieszkańcy Thouaré czuli się ludźmi wolnymi, a więc uważali, że mają prawo do zajmowania się swoimi własnymi sprawami. • Władze rewolucyjne, deklarując wolność, muszą uznawać prawo do korzystania z niej przez wszystkich członków społeczeństwa. Punkty za poszczególne części zadania Punkty za zadanie 1 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony 7 Zadanie 25. Zadanie rozszerzonej odpowiedzi – 20 punktów Temat I Kryterium szczegółowe dla poszczególnych poziomów Punkty I poziom : 1-5 Zdający poprawnie umieścił temat w czasie; podał jedynie kilka informacji świadczących o tym, że zrozumiał temat, bez wskazania związków między nimi; wymienił kilka nie zawsze uporządkowanych i powiązanych wydarzeń dotyczących przyczyn powstań (np. rewolucja lipcowa, wojna krymska, polityka carów wobec Królestwa Polskiego). II poziom: 6-10 Zdający uwzględnił podstawową faktografię dotyczącą przyczyn powstań (np. poprawnie wymienił kilka najważniejszych przyczyn obu powstań); wykazał się rozumowaniem historycznym, wiążąc wydarzenia w związki przyczynowe (np. zależności między przebiegiem wydarzeń poprzedzających a podjęciem decyzji o powstaniu); podjął próbę charakterystyki podstawowych uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych obu powstań narodowych; podjął próbę porównania przyczyn obu powstań, wskazując elementy wspólne (podobne) i odrębne (np. specyfika wydarzeń poprzedzających wybuch powstań, rozwój sytuacji międzynarodowej). III poziom: 11-15 Zdający dokonał trafnej selekcji faktów; dostrzegł najważniejsze problemy dotyczące wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań powstań (np. związki z wydarzeniami europejskimi, rozwój sytuacji politycznej na ziemiach polskich); wykazał się rozumieniem pojęć niezbędnych do właściwego przedstawienia tematu; użył sformułowań właściwych dla omawianych wydarzeń (np. brak ahistoryzmów w używanej terminologii); podjął próbę sformułowania oceny przyczyn powstań narodowych. IV poziom: 16-20 Zdający zaprezentował bogatą faktografię, uwzględniając wydarzenia międzynarodowe i wewnętrzne; wnikliwie scharakteryzował uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne polskich powstań narodowych, ukazał złożoność omawianych zjawisk i ich specyfikę (podobieństwa i odmienności obu powstań); wykazał zależności między sytuacją wewnętrzną na ziemiach polskich a sytuacją międzynarodową; odwołał się do ocen historiografii; sformułował uzasadnione i przemyślane wnioski końcowe oraz ocenę. Przy przyznawaniu punktów na określonym poziomie w zadaniu rozszerzonej odpowiedzi egzaminator będzie uwzględniał również: poprawność językową i stylistyczną oraz estetykę pracy. 8 Przykładowy zestaw zadań z historii Odpowiedzi i schemat punktowania – poziom rozszerzony Temat II Kryterium szczegółowe dla poszczególnych poziomów Punkty I poziom : 1-5 Zdający podał jedynie kilka informacji świadczących o tym, że zrozumiał temat; przedstawił je bez wskazania związków między nimi; temat ujął statycznie, nie analizując rozwoju wydarzeń powiązanych z przyczynami i następstwami powstania; podał kilka nie zawsze uporządkowanych i odpowiednio uzasadnionych ocen (np. oceny nie wykroczyły poza slogany i ogólniki). II poziom: 6-10 Zdający przedstawił podstawową faktografię związaną z wydarzeniami poprzedzającymi powstanie; wykazał się rozumowaniem historycznym, dostrzegł najważniejsze związki przyczynowo-skutkowe między wydarzeniami historycznymi (np. rozwój sytuacji na froncie wschodnim a podjęcie decyzji o powstaniu); podjął próbę charakterystyki sytuacji międzynarodowej (militarnej i politycznej) oraz wewnętrznej (militarnej i politycznej) towarzyszącej decyzji o wybuchu powstania. III poziom: 11-15 Zdający dokonał trafnej selekcji faktów; scharakteryzował zjawisko w ujęciu dynamicznym, umieszczając je w szerokim kontekście międzynarodowym (np. na tle konfliktu polsko-radzieckiego, rywalizacji o pozycję wewnątrz koalicji antyhitlerowskiej); podjął próbę powiązania aspektów politycznych, ideologicznych, militarnych i moralnych; dostrzegł złożoność omawianych zjawisk i dokonał ich oceny (np. ukazał dramatyzm dokonywanych wyborów); wykazał się rozumieniem pojęć niezbędnych do właściwego przedstawienia tematu. IV poziom: 16-20 Zdający prześledził polityczne, wojskowe i moralne motywy decyzji o wybuchu powstania, poparł swój wywód dobranymi faktami i argumentami; wszechstronnie scharakteryzował wzajemne zależności między nimi; sformułował wnioski, zwracając uwagę na dalekosiężne skutki decyzji o wybuchu powstania (zwrócił uwagę na konsekwencje powstania dla dalszych losów Polski); zaprezentował bogatą faktografię; nawiązał do literatury przedmiotu; sformułował uzasadnione i przemyślane wnioski końcowe oraz ocenę. Przy przyznawaniu punktów na określonym poziomie w zadaniu rozszerzonej odpowiedzi egzaminator będzie uwzględniał również: poprawność językową i stylistyczną oraz estetykę pracy.