Historia społeczna Europy

Historia społeczna Europy. Zagadnienia
1. I Wojna Światowa. Świat przed I Wojną Światowa. Mocarstwa europejskie ich
polityka, pola konfliktu, rywalizacja pozaeuropejska. Przyczyny wybuchu wojny,
wzrost roli państwa, polityczne i społeczne następstwa wojny.
2. Ład powersalski. Konferencja w Wersalu, jej znaczenie i postanowienia; nowa mapa
Europy; powojenna rola mocarstw, problem Niemiec, rewizjonizm powersalski;
rewolucja w Rosji i jej konsekwencje. Swoistość społeczna i etniczna Europy ŚrodkoWschodniej.
3. Powojenne wyzwania dla demokracji, jej pierwsze niepowodzenia, rozczarowanie
porządkiem demokratycznym a polityczne skutki wojny, kryzys gospodarczy i jego
konsekwencje polityczne i społeczne.
4. Faszyzm, narodowy socjalizm, komunizm. Pojęcie faszyzmu i narodowego socjalizmu
(nazizmu), źródła sukcesów, systemy autorytarne, podobieństwa i różnice reżimów
niedemokratycznych. Komunizm w ZSRR i Europie. Dyktatura Stalina. Społeczny
wymiar totalitaryzmów.
5. II Wojna Światowa. Przyczyny, układ sił, wojna totalna, holocaust i represyjność
systemów okupacyjnych, ruch oporu.
6. Polityczny finał II wojny. Konferencje w Jałcie i Poczdamie, system pojałtański,
problem Niemiec.
7. Europa środkowo-wschodnia po zakończeniu wojny. Stalinizm i uzależnienie od
ZSRR, sowietyzacja, represje, polityka gospodarcza.
8. Zimna wojna. Powstanie bloków polityczno-militarnych, przejawy konfliktów i
rywalizacji; rola propagandy.
9. Destalinizacja i rok 1956.Znaczenie XX Zjazdu KPZR, przemiany w bloku
komunistyczym, powstanie węgierskie, reakcje Zachodu.
10. Znaczenie dekolonizacji dla Europy Zachodniej. Rozkład imperium brytyjskiego;
modele dekolonizacji: Wlk. Brytania i Francja; Suez 1956 - jako klęska europejskiego
kolonializmu.
11. Lata 60-te na Zachodzie i w bloku komunistycznym. Rok 1968, Praska Wiosna,
stosunki radziecko-chińskie, osłabienie przywództwa Moskwy w bloku wschodnim.
12. Polityka koegzystencji i konferencja w Helsinkach. Niemiecka Ostpolitik, polepszenie
w stosunkach Wschód-Zachód; "trzeci koszyk", ruchy dysydenckie.
13. Życie polityczne w Europie Zachodniej w latach 70 i 80 tych. Upadek dyktatur w
Hiszpanii i Portugalii; integracja, opory wobec procesu unifikacji Europy; państwo
opiekuńcze; partie polityczne. Media i ich znaczenie w życiu politycznym.
14. Kryzys i upadek systemu komunistycznego. Przyczyny, sytuacja w ZSRR; "jesień
ludów" w Europie Środkowo-Wschodniej; zjednoczenie Niemiec; nowa mapa
europejskiej
części
b. ZSRR; konflikt w Jugosławii.
Podstawowa literatura:

Batowski H.: Między dwiema wojnami 1919-1939: zarys historii dyplomatycznej,
Kraków, Wyd. Literackie, 1988













Borejsza W. J. (red): Faszyzmy europejskie 1922-1945 w oczach współczesnych i
historyków, Warszawa, Czytelnik 1979
Bullock A.: Hitler. Studium tyranii, Warszawa, Czytelnik 1969 (1975)
Cziomer E.: Historia Niemiec 1945-1991, Kraków, Wyd. UJ 1992
Davies N.: Europa - rozprawa historyka z historią, Kraków, Wyd. Znak 1998
Furet F.: Przeszłość pewnego złudzenia. esej o idei komunistycznej w XX w.,
Warszawa 1996
Grunberger R. Historia społeczna III Rzeszy, Warszawa 1987
Kaelbe H., Społeczna historia Europy, Warszawa 2010.
Kitchen M.: Historia Europy 1919-1939, Wrocław, Ossolineum 1992
Krasuski J.: Europa Zachodnia. Dzieje polityczne 1945-1993, Warszawa, WSiP 1995
Laquer W.: Historia Europy 1945-1992, Londyn, Plus 1993
Palmer A.: Kto był kim w polityce światowej od 1860 r., Warszawa 1997
Tuchman B. T.: Wyniosła wieża. Świat przed I Wojną Światową 1890 - 1914,
Warszawa 1987
Skrzypek A., Historia społeczna Europy w XIX i XX w., Poznań 2009
Literatura uzupełniająca:












Timothy Garton Ash, Wiosna obywateli, Londyn 1990
Jan Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 1999
Zbigniew Brzeziński, Wielkie bankructwo. Narodziny i śmierć komunizmu w XX
wieku, Paryż 1990
Antoni Czubiński, Europa XX wieku. Zarys historii politycznej, Poznań 1998.
Eric Hobsbawm, Wiek skrajności, Warszawa 1999
Martin McCauley, Rosja, Ameryka i zimna wojna 1949-1991, Wrocława 2001
Leksykon historii powszechnej 1900-1945, red. S. Sierpowski, Poznań 1996.
Edward Radziński, Stalin, Warszawa 1996
Wojciech Roszkowski, Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945 roku, Warszawa
2002
Gordon Smith, Życie polityczne w Europie Zachodniej, Londyn 1992
Józef Smaga, Narodziny i upadek ZSRR, Kraków 1992
Jerzy Krasuski, Historia Niemiec, Wrocław 1998