Załącznik 2. Główne problemy Łodzi zidentyfikowane przez

Załącznik 2.
Główne problemy Łodzi zidentyfikowane przez interesariuszy
Załącznik przedstawia jedno z alternatywnych podejść do analizy interesariuszy procesu
przygotowań Łodzi do zdobycia tytułu Europejskiej Zielonej Stolicy. Biorąc pod uwagę pięć
obszarów wskazanych przez interesariuszy jako problemowe, różne grupy interesu zostały
zidentyfikowane.
1. Miejskie obszary zieleni
W Łodzi mamy do czynienia z dwoma głównymi rodzajami obszarów zieleni. Pierwszą grupę
stanowi zieleń w śródmieściu (pojedyncze drzewa, zadrzewione i zakrzewione alejki) oraz
większe powierzchnie zieleni (parki, ogrody, lasy itp.). Niestety znaczna część tych obszarów
stopniowo znika z krajobrazu miasta, przede wszystkim z powodu zajmowania ich przez
parkingi, akty wandalizmu, niszczenie spowodowane przez odchody zwierząt czy sól
używaną do odmrażania ulic. Druga grupa terenów zieleni to 34 parki i lasy miejskie,
znajdujące się w granicach administracyjnych Łodzi.
1.1. Sektor prywatny (przedsiębiorstwa i deweloperzy)
 sklepy sportowe, serwisy rowerowe itp. – prawdopodobnie będą zainteresowane
zwiększeniem powierzchni terenów zieleni, ponieważ może to zachęcić kolejnych
mieszkańców do uprawiania sportów, co z kolei zwiększa popyt na sprzęt sportowy;
 gastronomia: restauracje, puby itp. – ich zainteresowanie problemem skupia się
przede wszystkim na obszarach zieleni wzdłuż ulic: w sezonie wiosenno-jesiennym
ogródki pod gołym niebem w wielu lokalach przyciągają tłumy klientów – zieleń
przyuliczna staje się dla nich często dodatkowym walorem estetycznym;
 deweloperzy,
spółdzielnie mieszkaniowe
– z jednej strony są zwolennikami
zwiększenia powierzchni terenów zieleni miejskiej z uwagi na ich pozytywny wpływ
na wartość nieruchomości; jednak z drugiej strony często przyczyniają się do
likwidacji istniejących
atrakcyjnych
obszarów
inwestycyjnie
zieleni w
lokalizacjach
(por.
celach budowlanych,
przypadek
zwłaszcza w
wycinki drzew przez
Spółdzielnię Mieszkaniową „Śródmieście” przy ul. Piotrkowskiej i to mimo protestów
mieszkańców);
 sektor
informatyczny,
finansowy,
98
międzynarodowi
producenci
dóbr
konsumpcyjnych (np. Indesit, Accenture, Infosys) – ich zainteresowanie miejskimi
terenami zieleni wynika głównie z prowadzonej przez te przedsiębiorstwa polityki
społecznej odpowiedzialności i chęci zmiany swojego wizerunku wśród mieszkańców
miasta na przyjaźniejszy środowisku.
1.2. Organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska
Organizacje tę są silnie zaangażowane w projekty związane ze zwiększaniem
świadomości ekologicznej wśród mieszkańców Łodzi (np. poprzez różnego typy
warsztaty,
kampanie
społeczne)
oraz
działania
związane
ze
zwiększaniem
powierzchni terenów zieleni w mieście.
1.3. Władze lokalne (Urząd Miasta Łodzi)
 Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa – zajmuje się wydawaniem pozwoleń na
wycinkę drzew i krzewów, nakłada kary administracyjne na podmioty działające
niezgodnie
z
prawem,
pomników
przyrody,
zajmuje
się
prowadzi ich
kwestiami ustanowienia
rejestr,
ochrony
prawnej
monitoruje gospodarkę prywatnymi
terenami zieleni oraz zarządza komunalnymi obszarami zieleni, nadzoruje pracę spółki
Leśnictwo Miejskie – Łódź;
 Wydział Urbanistyki i Architektury oraz Delegatury Urzędu Miasta Łodzi –
wydają pozwolenia m. in. na budowę i rozbiórkę budynków i dróg, decyzje odnośnie
warunków
zabudowy
przestrzennego.
i rozwoju
Ponadto
miasta
określają
oraz
tworzą
przeznaczenie
plan
inwestycyjne
zagospodarowania
poszczególnych
obszarów miasta;
 Leśnictwo
komunalnych,
Miejskie
–
kontroluje
Łódź odpowiada za gospodarkę leśną na terenach
działalność
lasów
prywatnych,
prowadzi
działania
edukacyjne z zakresu ochrony środowiskowa i leśnictwa oraz troszczy się o wolno
żyjącą zwierzynę leśną na swoim obszarze;
 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi –
wspiera finansowo projekty mające na celu ochronę środowiska naturalnego i
zachowanie jego wartości zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Fundusz
udziela dotacji i pożyczek na preferencyjnych warunkach, przyznaje również nagrody
za sukcesy w dziedzinie ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
99
2. Mobilność – transport lokalny
Wydajny
system
komunikacji
publicznej
wydaje
się
możliwym
rozwiązaniem
wielu
problemów z jakimi zmagają się współczesne miasta. Mobilność ludności jest jednym z tych
czynników, które bezpośrednio wpływają na krajobraz kulturowy, zrównoważony rozwój
miast i przeciwdziałanie rozrastaniu się przedmieści. Łódzki system transportu publicznego
opiera się na sieci autobusowo-tramwajowej na tyle mało efektywnej, że korki uliczne nadal
stanowią bardzo poważny problem. Niskie skorelowanie rozkładów jazdy oraz długie czasy
przejazdów znacznie wydłużają przemieszczanie się pomiędzy różnymi częściami miasta.
Jednocześnie liczba samochodów stale wzrasta, a sieć ścieżek rowerowych jest znacznie
słabiej rozwinięta niż w innych polskich wielkich miastach.
 deweloperzy i lokalni przedsiębiorcy – są zainteresowani zwiększeniem długości
i poprawą jakości dróg, dużą liczbą parkingów i łatwym do nich dostępem;
 piesi, niepełnosprawni, rodziny z dziećmi – chcą większej liczby chodników
utrzymanych w dobrym stanie, zmniejszenia ruchu ulicznego w mieście (szczególnie
ograniczenia liczby samochodów parkujących na poboczach i ciągach pieszych) oraz
likwidacji barier architektonicznych;
 pasażerowie – w ich interesie jest większa wydajność i komfort korzystania z
komunikacji miejskiej, często kosztem prywatnych środków transportu;
 rowerzyści
–
chcą
budowy
nowych
ścieżek
rowerowych
i
zwiększenia
bezpieczeństwa na już istniejących;
 instytucje publiczne (np. Biuro Rozwoju Przedsiębiorczości i Obsługi Inwestora,
Delegatura Śródmieście UM Łodzi) – zwiększenie popularności i dostępności do
komunikacji miejskiej leży w ich interesie z uwagi na jej istotną rolę we wspomaganiu
wzrostu gospodarczego i zatrudnienia;
 spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe
– są zainteresowane redukcją barier
architektonicznych i optymalizacją liczby miejsc parkingowych oraz zmniejszeniem
liczby barier psychologicznych – np. wywołanych poprzez przecięcie osiedla drogą
szybkiego ruchu;
 architekci, planiści miejscy, inżynierowie, pozostali eksperci i naukowcy – ich
najważniejszą rolą jest tworzenie innowacji mających na celu rozwiązanie większości
100
wyżej wymienionych problemów i zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej;
 Wydział Geodezji, Katastru i Inwentaryzacji Urzędu Miasta Łodzi – odgrywa
kluczową rolę w kwestiach infrastruktury i mobilności. Ma na celu wyważenie
interesów społecznych i biznesowych oraz znalezienie optymalnych rozwiązań, które
będą wykorzystane przy planowaniu strategicznym.
3. Energia
Największym dystrybutorem energii elektrycznej w Łodzi jest Polska Grupa Energetyczna,
dostarczająca zarówno prąd jak i ciepło do osób prywatnych i przedsiębiorstw. Pomimo stale
rosnącej liczby firm zajmujących się zaopatrywaniem odbiorców w energię z odnawialnych
źródeł nie stanowią one konkurencji dla tradycyjnych dystrybutorów. Może się to zmienić
wraz z rozwojem łódzkiego klastra energetycznego „Ekoenergia”. Jest to wspólne
przedsięwzięcie Uniwersytetu Łódzkiego i firm z terenu województwa.
Najważniejszymi interesariuszami potencjalnie
zainteresowanymi kwestami energetycznymi
są wielcy dystrybutorzy energii oraz Urząd Miasta Łodzi. Ich zaangażowanie może
wzrosnąć, jeśli projekty związane z kwestiami energii będą ściśle powiązana z osiągnięciem
celów wynikających z kandydowania Łodzi do tytułu Europejskiej Zielonej Stolicy.
4. Ekoinnowacje i „zielone” miejsca pracy
Ekoinnowacje polegają na komercyjnym wykorzystywaniu specjalistycznej wiedzy w celu
bezpośredniego lub pośredniego ulepszenia sytuacji ekologicznej. W Łodzi istnieje wiele
podmiotów
potencjalnie
zainteresowanych
wdrażaniem
ekoinnowacji
i
tworzeniem
„zielonych” miejsc pracy. Najważniejsze z nich to Wydziały Ochrony Środowiska i Rolnictwa
oraz Biuro Rozwoju Przedsiębiorczości i Obsługi Inwestora Urzędu Miasta Łodzi. Do ich
zadań należy gospodarka terenami zieleni miejskiej i leśnymi, ochrona przyrody na obszarach
komunalnych,
kontrolowanie
gospodarowania
prywatnymi terenami zieleni,
a ponadto
wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w gospodarce miejskiej poprzez wspieranie lokalnej
przedsiębiorczości i przyciąganie nowego kapitału do miasta.
Centrum Innowacji i Transferu Technologii, Łódzki Regionalny Park NaukowoTechnologiczny oraz łódzkie uczelnie wyższe odkrywają i formułują nowe pomysły. Ważną
grupę interesariuszy w tej kategorii stanowią spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, a także
przedsiębiorstwa
budowlane. Często to właśnie od nich zależy wybór przyjaznych
101
środowisku,
a
jednocześnie
innowacyjnych technologii i rozwiązań.
Przedsiębiorstwa
oczyszczania miasta, zarówno prywatne jak i publiczne, często są niechętne ekoinnowacjom
z uwagi na stosowanie tradycyjnych metod w swojej pracy, np. używając zbyt dużych ilości
soli zimą. Jeśli i one aktywnie zaangażowałyby się w prowadzenie bardziej zrównoważonej
polityki, mogłyby się znacznie przyczynić do zwiększenia „zielonych” miejsc pracy.
5. Gospodarka wodna
Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii w Łodzi we współpracy z Urzędem
Miasta Łodzi wprowadza w tym zakresie w życie pilotażowy program SWITCH.
Gospodarka wodna została w nim zakwalifikowana jako obszar, w którym można osiągnąć
znaczące
pozytywne
wyniki
w
krótkim
czasie.
Najważniejszym
zidentyfikowanym
problemem jest tu bez wątpienia nielegalne odprowadzanie ścieków do rzek przez
mieszkańców. Działania zaradcze Urzędu Miasta Łodzi w tym zakresie powinny skupić się na
zwiększeniu
wśród
mieszkańców
Komunalnej
Urzędu Miasta
świadomości
Łodzi wydaje się
zrównoważonych zasad w gospodarce ściekowej.
102
ekologicznej.
Wydział
Gospodarki
być otwarty na wdrożenie bardziej