Serbske nowiny (10. 7. 2009) - Serbski

www.serbske-nowiny.de
SERBSKE NOWINY
PJATK, 10. JULIJA 2009
NJEWOTWISNY WJEČORNIK ZA SERBSKI LUD
LĚTNIK 19 · ČISŁO 131 · 0,50 EUR
KOMENTAR
MĚNJENJA
Benedikt Dyrlich
„Bój so wudanił“
Žadyn zawčk
W Berlinje su dźensa ministerskaj prezidentaj Sakskeje a Braniborskeje Stanisław Tilich (CDU) a Matthias Platzeck
(SPD) kaž tež zwjazkowy kulturny minister Bernd Neumann (CDU) nowe zrěčenje wo financowanju Załožby za serbski
lud podpisali. Wjele lět běchu Serbja
wo tajke wojowali a su samo w Berlinje
za nje demonstrowali. Redaktorojo SN
su so někotrych Serbow za jich měnjenjom k podawkej prašeli.
Dźensa připołdnju smy z Berlina pozbudźacu powěsć přijimali: Ministerskaj
prezidentaj Sakskeje a Braniborskeje kaž
tež zwjazkowy kulturny minister su pjenježne zrěčenje podpisali, kotrež zaruča
Załožbje za serbski lud w přichodnych
lětach dalše spěchowanje.
Zo pak bych hnydom přidał: Tute
dojednanje, wo kotrež su knježerstwa
a jich zarjadniscy pomocnicy w Berlinje,
Drježdźanach a Podstupimje w minjenych lětach zdźěla njesławnu ćahańcu
„inscenowali“, njeje žadyn zawčk,
na kotrymž móže serbstwo wotpočnyć.
Nawopak, z dźensnišimi podpismami
drje hodźi so mała syć serbskich politiskich, kulturnych a wědomostnych zarjadnišćow kaž tež baza projektowych
iniciatiwow z minimalnym financnym
wuhotowanjom do blišeho přichoda
wjesć. Suma spěchowanskich srědkow
załožby pak dale njepřekroči hornc pjenjez jeničkeho statneho činohrajneho
a hudźbneho dźiwadła w Němskej.
Domowinje a wšěm dalšim wot Serbow
samych wolenym zwjazkam je abo měło
tuž wědome być, zo hroža nam nowe
rozestajenja wo pjenjezy. Dale při dźěle
budu tež politikarjo a pruwowarjo, z kotrychž wšitcy z nami derje njeměnja
abo z kotrychž posudźuje někotryžkuli
našu identitu po kwantitatiwnych měrach
(recipientow). Dyrbimy kedźbować,
zo wunošk noweho zrěčenja bórze znowa někotři w mjeńšej abo wjetšej politice
– abo samo w Serbach samych – podrywać njezapočnu. Wosebje pak dyrbimy
so sami a we wjetšej mjezsobnosći wo reformy spěchowanskeho systema prócować, wo skutkowniše wužiwanje kóždeho centa. Wjacore wobzamknjenja
hłowneje zhromadźizny a nowy kurs
Domowiny móža nam pokazować směr.
To měło předewšěm rěkać: Wuměrmy
wšitke swoje swobodne a na institucije
wjazane mocy na wozrodźenje woprawdźiteje dwurěčnosće, na personelne womłodźenje institucijow a na historisce
dobre styki mjez Serbami a Němcami
a našimi słowjanskimi susodami!
Njech je pak tež prajene: Niwow noweho zrěčenja smy sej dźak wjacorym iniciatiwam w swojich rjadach a z pomocu
wosebje zapósłancow w Zwjazku a krajnymaj sejmomaj Sakskeje a Braniborskeje wuwojowali. Z knježerstwow dóstachmy najsylnišu podpěru w Sakskej.
TELEGRAM
Lětopis digitalnje w syći
Budyšin. Nastawki wědomostneho časopisa za rěč, stawizny a kulturu Łužiskich Serbow Lětopis je wot wčerawšeho
internetnje na předań. Jednotliwe PDFdataje móža sej zajimcy na stronach online-biblioteki za centralnu a wuchodnu Europu pod adresu www.ceeol.com
kupić. Ludowe nakładnistwo Domowina, w kotrymž časopis wuchadźa, poskića tak prěni raz digitalne wobsahi.
Swjatočne rozžohnowanje
Zhorjelc. 16 absolwentow třinarodneho
bachelorskeho studija informaciskeho
a komunikaciskeho managementa z Čěskeje, Pólskeje, Nigerije a Němskeje
su dźensa w Zhorjelcu rozžohnowali. Studenća přeńdźechu jendźelskorěčne wukubłanje na uniwersitomaj w Liberecu
a Wrócławju kaž tež na wysokej šuli Žitawa/Zhorjelc, kotrež je wukubłanski
zwjazk Nysowa uniwersita zapłaćił.
Wotpokazuja šrotowy pjenjez
Praha. Přiražka k podpěrje awtoweje
produkcije so w Čěskej republice hinak
Zwjazkowy kulturny minister Bernd Neumann (srjedźa) a ministerskaj prezidentaj Sakskeje Stanisław Tilich (nalěwo)
a Braniborskeje Matthias Platzeck podpisachu dźensa w Berlinje zawjazk za dalše spěchowanje Załožby za serbski lud.
Zamołwići knježerstwow Serbam skónčnje dalše spěchowanje zaručili
Nowe pjenježne zrěčenje podpisane
Berlin(SN/MiR/BD). Financowanje Załožby za serbski lud je srjedźodobnje
zaručene. Zwjazkowy minister za kulturu
Bernd Neumann, sakski ministerski
prezident Stanisław Tilich
(wobaj CDU) a braniborski
ministerski prezident Matthias
Platzeck (SPD) podpisachu
dźensa připołdnju w Berlinje
nowe zrěčenje wo spěchowanju Załožby za serbski lud.
Z nim so krajej a Zwjazk
zawjazuja, zo Serbow přichodnje ze znajmjeńša 16,82 milionami eurow lětnje spěchuja.
Z Berlina poběža kóždy króć
8,2 mio. eurow, z Drježdźan
5,85 mio. a z Podstupima 2,77
mio. eurow do „hornca załožby“. Zrěčenje płaći wot
1. januara 2009 do 31. decembra 2013. Wone so kóžde lěto
Sakska statna ministerka za wuměłstwo a wědomosć wo dalše podlěši, jeli jedyn
dr. Eva-Maria Stange (nalěwo) w rozmołwje z Lejnu z třoch spěchowarjow dwaTheurichowej, předsydku załožboweje rady, dźensa naće měsacow do wotběženja
připołdnju w Berlinje
Fota: SN/M.Bulank dojednanje njewupowědźi.
wuwiwa hač w druhich europskich krajach. Prezident Václav Klaus je přećiwo
namjetej, tak mjenowany „šrotowy pjenjez“ zawjesć, swój weto zapołožił. Dwělomne nětko je, hač so poradźi zawjedźenje statneje pomocy w parlamenće
přesadźić, wšako tež mnozy zapósłancy
šrotowy pjenjez zasakle wotpokazuja.
Witt wabi za olympiske hry
Mnichow. Prominentna dwukrótna olympiska dobyćerka w krasnosmykanju Katarina Witt ma jako „mjezwočo“ Mnichowskeje kandidatury za Olympiske zymske hry 2018 tomu dopomhać, zo Němska tute hry dóstanje. 43lětna bu wčera
w Mnichowje jednohłósnje jako předsydka 23 čłonow wulkeho kuratorija
ze znatymi wosobinami sporta, politiki,
hospodarstwa a kultury prezentowana.
Norwegčan 6. etapu dobył
Barcelona. Wčerawšu 6. etapu na 96. tour
de France wot Gerone do Barcelony
(181,5 km) je dobył Norwegčan Hushovd
před Španičanom Freirom. W cyłkownym hódnoćenju nawjeduje dale Šwicar Cancellara před Američanom Lanceom Armstrongom, kotryž ma samsny
čas. Třeći je Contador ze Španiskeje
před Klödenom. Jako mustwo nawjeduje
dale Astana z Kazachstana.
Freitag, 10. Juli 2009 keine Farbseparation sn1007-1
Na swjatočnym akće w Zwjazkowej
radźe, na kotrymž so tež předsyda Domowiny Jan Nuk a předsydka załožboweje rady Lejna Theurichowa wobdźělištaj,
zwurazni Bernd Neumann:„To je spomóžny dźeń za Němsku, Saksku, Braniborsku a za Serbow.“ Stanisław Tilich
praji serbsce: „Zrěčenje zawěsća mjez
druhim dalše traće serbskeje rěče a kultury.“ A Matthias Platzeck wuzna: „Dyrbimy hišće wjace ludźi za nawuknjenje
serbšćiny zahorić, wosebje młodźi ludźo
dyrbjeli w dwurěčnosći wobohaćenje
spóznać.“ Wšitcy třo pjenjezydawarjo
wuprajichu so za reformy a eficientniše
struktury serbskich institucijow. Sakska
ministerka za wuměłstwo a wědomosć
dr. Eva-Maria Stange (SPD) wuzběhny,
zo je so z nowym zrěčenjom „wjelelětny
proces jednanjow“ wunošnje zakónčił.
Serbja – mjez nimi předsyda Domowiny Jan Nuk – zrěčenje witaja, zdobom pak
warnuja před euforiju. (Hlej tež měnjenja
na tutej a přichodnej stronje.)
Štyri kluby za jedyn postronk ćahnu
Jan Nuk, předsyda Domowiny: Serbja so
wjesela, zo je so po napinacych rozestajenjach poradźiło zawěsćić přichod serbskich institucijow a projektoweho dźěła.
Za to słuša wšěm dźak, kotřiž su so
w zašłosći za tutu naležnosć zasadźowali.
Běchu to tež mnozy zapósłancy w sejmomaj Sakskeje a Braniborskeje kaž tež
w Zwjazkowym sejmje Němskeje. Wosebity dźak słuša Serbam, kotřiž su namołwy, memorandumy a peticije pisali,
je po wšej Europje rozšěrjeli a samo
demonstracije organizowali. Přiwšěm
budźe trjeba, zo sej nětko hłójčku łamamy, kak móhli w přichodźe zaručene
srědki najefektiwnišo za wuwiće serbskeje rěče a kultury zasadźować.
Beno Paška, předsyda Domowinskeje
skupiny Pančicy-Kukow: Wězo jara witam, zo je so po lětach ćahańcy zrěčenje
dźensa skónčnje podpisało. Nětko budźemy so zaso na swoje poprawne nadawki,
mjenujcy na zachowanje rěče a kultury,
koncentrować móc. Wočakuju pak,
zo njebudu pjenjezy jenož na dobro institucijow, ale zo so wone w prawje wulkim
mnóstwje tež za projekty wužiwaja.
Detlef Kobjela, naměstnik předsydy
Zwjazka serbskich wuměłcow: Wjeselu
so, zo je so bój wo přiměrjene spěchowanje Serbow wudanił, štož njerěka,
zo změjemy nětko měr. Naše awtonomne
institucije někotři dale z wěstej nadutosću
a ze zwjeršnym, haj z pseudowědomostnym posudźowanjom podrywaja. Trjebamy reformy w załožbje, Domowinje
a dalšich našich zarjadnišćach. Bjez wysokeje kultury pak bychmy zhubili dno.
Dawid Statnik, čłon Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny: Je derje, zo skónčnje něšto pisomne předleži. Přiwšěm pak
njeje bój hišće zakónčeny. Budźemy
so tež w přichodnych lětach z tutej tematiku zaběrać dyrbjeć. Myslu sej,
zo je nowe zrěčenje jeničce mała kročel
(Dale na stronje 2)
POLICIJA
Markus Heeleman ze Serbza wukubłanskim městskich Pazlic je jedyn z mnonom, je sobustaw Serbskohich młodostnych, kotřiž
pazličanskeho młodźinskewuhotuja tutón kónc tydźeho kluba. Něhdźe 35 čłoBijeńca na stanowanišću
nja w Njebjelčicach 2. młonow w starobje 15 do 30 lět
dźinski festiwal a su pilni
cyłk ma, wosebje pjatk
Njeměrne hodźiny měješe policija dźensa
pomocnicy při přewjedźea sobotu so Serbskopazličew nocy na stanowanišću při Hórnikenju 8. Krabatoweho swjenjo w swojim domicilu zetčanskim jězoru w Koblicach. Tam bě
dźenja. Při tym gmejnje přikawaja. Tuchwilu jón z poz dotal njeznateje přičiny k rozestajenju
słušace młodźinske kluby
mocu gmejnskich srědkow
mjez skupinomaj młodych ludźi dóšło,
w Njebjelčicach, Serbskich
ponowjeja. Wudźeržować
kotrež wuwjercholi w mócnej bijeńcy. Při
Pazlicach, Pěskecach a Mipak dyrbja klub sami.
tym bu 18lětny tak zbity, zo padny do wołoćicach za jedyn postronk
Po młodźinskim festiwamory, z kotrejež ani w chorobnym awće
ćahnu. Hižo tydźenje so tam
lu a Krabatowym swjenjewotući. Wo njeho staraja so nětko we
na młodźinski festiwal při- Markus Heeleman
dźenju čaka na nich dalši
Wojerowskim klinikumje. Znajmjeńša
hotuja, štož su sej wosebje z wjesnjanostu
wjeršk. Wot 24. do 26. julija swjeća
dwě dalšej wosobje so zraništej.
Tomašom Čornakom jadriwje dorěčeli.
w Serbskich Pazlicach swój wjesny
Tójšto škody načinichu paduši w nocy
W swójskej režiji staraja so serbscy
swjedźeń. Tutón dźě njeby bjez pomocna štwórtk na terenje Słonoboršćana němscy młodostni wo pohosćenje mjenych rukow dorosćaceje generacije kóžskeje pěskoweje jamy. Z wjacorych
zynarodnych a domjacych hosći, wo nade lěto móžny był. Bohužel Serbskotwarskich kontejnerow pokradnychu
twar stanow na łuce, wo nastajenje jewipazličanscy młodostni mjez sobu často
tam zhusćenske mašiny a 200 litrow
šća a wo mnohe dalše detaile. Skazali su sej
němsce rěča, štož ma wšelake přičiny.
diesela. Wotwjezli su rubiznu z transpo swojim słodźe a dobrych nazhonjenZo pak serbskosć tu zhubjena njeje, toho
porterom, kotryž tohorunja pokradjach za sobotne a njedźelne zarjadowanja
je sej Markus Heeleman wěsty.
mwe
nychu. Škoda wučinja 21 000 eurow.
hudźbne skupiny a DJja. Z dźěła a prócy
maja wězo tež dochody a napjelnja tak
kasy swójskich młodźinskich klubow.
17lětny Markus Heeleman, kotryž
měnjate
je njedawno 10. lětnik Worklečanskeje
12 do 10 °C
17 do 19 °C
srjedźneje šule wuchodźił a hlada nětko
WJEDRO