Koncepcja programu nauczania chemii w klasie pierwszej

Koncepcja programu nauczania chemii w klasie pierwszej w zakresie podstawowym
z wykorzystaniem podręcznika Świat chemii. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych.
Zakres podstawowy
Numer
lekcji
Nawiązanie do wiadomości
realizowanych w gimnazjum
strona 1/3
Realizowane punkty podstawy programowej
Uczeń:
Temat lekcji bieżącej
Tytuł rozdziału I: Zasoby Ziemi
Budowa atomu
1., 2. Układ okresowy – źródło informacji
o pierwiastku
Zasoby Ziemi – pierwiastki
występujące w stanie wolnym
• wyjaśnia pojęcie alotropii pierwiastków; na podstawie znajomości budowy diamentu, grafitu i fullerenów
tłumaczy ich właściwości i zastosowania;
Tlenki, kwasy, zasady
3., 4. (budowa, wzory, nazewnictwo,
właściwości)
Zasoby Ziemi – tlenki
• bada i opisuje właściwości SiO2;
• wymienia odmiany SiO2 występujące w przyrodzie i wskazuje na ich zastosowania;
• opisuje proces produkcji szkła, jego rodzaje, właściwości i zastosowania;
Zasoby Ziemi – ważne sole
• opisuje rodzaje skał wapiennych (wapień, marmur, kreda), ich właściwości i zastosowania; projektuje wykrycie skał wapiennych wśród innych skał i minerałów; zapisuje równania reakcji;
• zapisuje wzory hydratów i soli bezwodnych (CaSO4, (CaSO4)2 · H2O i CaSO4 · 2H2O); podaje ich nazwy; opisuje
różnice we właściwościach hydratów i substancji bezwodnych; przewiduje zachowanie się hydratów podczas
ogrzewania i weryfikuje swoje przewidywania poprzez doświadczenie; wymienia zastosowania skał gipsowych;
wyjaśnia proces twardnienia zaprawy gipsowej (zapisuje odpowiednie równanie reakcji);
• wymienia surowce do produkcji wyrobów ceramicznych, cementu, betonu;
Gleba – życiodajne źródło
• tłumaczy, na czym polegają sorpcyjne właściwości gleby; opisuje wpływ pH gleby na wzrost wybranych roślin;
planuje i przeprowadza badanie kwasowości gleby oraz badanie właściwości sorpcyjnych gleby;
• podaje przykłady nawozów naturalnych i sztucznych, uzasadnia potrzebę ich stosowania;
Zasoby Ziemi – tradycyjnie
stosowane surowce energetyczne
• podaje przykłady surowców naturalnych wykorzystywanych do uzyskiwania energii (bezpośrednio i po przetworzeniu);
• opisuje przebieg destylacji ropy naftowej i węgla kamiennego; wymienia nazwy produktów tych procesów i uzasadnia ich zastosowania;
• wyjaśnia pojęcie liczby oktanowej (LO) i podaje sposoby zwiększania LO benzyny; tłumaczy, na czym polegają
kraking oraz reforming, i uzasadnia konieczność prowadzenia tych procesów w przemyśle;
• analizuje wpływ różnorodnych sposobów uzyskiwania energii na stan środowiska przyrodniczego;
Zasoby Ziemi – alternatywne
sposoby pozyskiwania energii
• proponuje alternatywne źródła energii – analizuje możliwości ich zastosowań (biopaliwa, wodór, energia
słoneczna, energia wodna, energia jądrowa, energia geotermalna itd.);
• analizuje wpływ różnorodnych sposobów uzyskiwania energii na stan środowiska przyrodniczego – kontynuacja;
5., 6.
Sole (budowa, wzory, nazewnictwo,
właściwości)
7.
Dysocjacja elektrolityczna kwasów,
zasad, soli (odczyn, reakcje
strąceniowe)
8.
Węglowodory – podział, właściwości
(spalanie, charakter nienasycony)
9.
Dokument zosta³ pobrany z serwisu www.zamkor.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.
Data utworzenia:
2012-02-06
strona 2/3
10.
Lekcja powtórzeniowa
11.
Sprawdzian wiadomości
Tytuł rozdziału II: Chemia a żywność
12. ⃰
13.
Żywność to substancje chemiczne ⃰ –
Związki o znaczeniu biologicznym:
białka, cukry, tłuszcze (występowanie, Sposób odżywiania – decyzja,
podział, sposób wykrywania, funkcje) którą można oprzeć na wiedzy
chemicznej
Używki, dopalacze i narkotyki –
substancje chemiczne, których
należy unikać
14.
15.
• wyszukuje informacje na temat składników napojów dnia codziennego (mleko, woda mineralna) w aspekcie
ich działania na organizm ludzki;
Pochodne węglowodorów: alkohole,
kwasy, estry (budowa, właściwości,
Produkcja żywności to procesy
zastosowanie)
fizyczne i reakcje chemiczne
Konserwacja żywności
to również procesy fizyczne
i reakcje chemiczne
16.
17.
Lekcja powtórzeniowa
18.
Sprawdzian wiadomości
• tłumaczy, na czym mogą polegać i od czego zależeć lecznicze oraz toksyczne właściwości substancji chemicznych (dawka, rozpuszczalność w wodzie, rozdrobnienie, sposób przenikania do organizmu): aspiryny, nikotyny, alkoholu etylowego;
• wyszukuje informacje na temat składników napojów dnia codziennego (kawa, herbata, napoje typu cola)
w aspekcie ich działania na organizm ludzki – kontynuacja;
• opisuje procesy fermentacyjne zachodzące podczas wyrabiania ciasta i pieczenia chleba, produkcji wina,
otrzymywania kwaśnego mleka, jogurtów, serów; zapisuje równania reakcji fermentacji alkoholowej i octowej;
• wyjaśnia przyczyny psucia się żywności i proponuje sposoby zapobiegania temu procesowi; przedstawia znaczenie i konsekwencje stosowania dodatków do żywności, w tym konserwantów;
Tytuł rozdziału III: Chemia wokół nas
19.
20.
Obliczenia chemiczne:
rozpuszczalność, stężenie
procentowe
Wiązania chemiczne (sposób
powstawania i wynikające z tego
właściwości)
Sole nieorganiczne i organiczne
Chemia zapobiega chorobom
i leczy
• tłumaczy, na czym mogą polegać i od czego zależeć lecznicze oraz toksyczne właściwości substancji chemicznych (dawka, rozpuszczalność w wodzie, rozdrobnienie, sposób przenikania do organizmu): aspiryny, nikotyny, alkoholu etylowego – kontynuacja;
• wyszukuje informacje na temat działania składników popularnych leków (np. węgla aktywowanego, aspiryny,
środków neutralizujących nadmiar kwasów w żołądku);
Chemia pomaga umyć, uprać,
wyczyścić
• opisuje proces zmydlania tłuszczów; zapisuje (słownie) przebieg tej reakcji;
• wyjaśnia, na czym polega proces usuwania brudu, i bada wpływ twardości wody na powstawanie związków
trudno rozpuszczalnych; zaznacza fragmenty hydrofobowe i hydrofilowe we wzorach cząsteczek substancji
powierzchniowo czynnych;
• tłumaczy przyczynę eliminowania fosforanów(V) ze składu proszków (proces eutrofizacji);
• wskazuje na charakter chemiczny składników środków do mycia szkła, przetykania rur, czyszczenia metali
i biżuterii w aspekcie zastosowań tych produktów; stosuje te środki z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa;
wyjaśnia, na czym polega proces usuwania zanieczyszczeń za pomocą tych środków;
⃰ Lekcja nie realizuje punktów podstawy programowej.
Dokument zosta³ pobrany z serwisu www.zamkor.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.
Data utworzenia:
2012-02-06
strona 3/3
21.
22.
Rodzaje mieszanin (jednorodne
Chemia dba o urodę
i niejednorodne), rodzaje roztworów
(właściwe, koloidalne)
Typy reakcji chemicznych
(analiza, synteza, wymiana)
Reakcje chemiczne w chemii
organicznej: addycja, polimeryzacja
23.
Reakcje charakterystyczne
24.
Lekcja powtórzeniowa
25.
Sprawdzian wiadomości
• opisuje tworzenie się emulsji, ich zastosowania; analizuje skład kosmetyków (na podstawie etykiet kremu,
balsamu, pasty do zębów itd.) i wyszukuje w dostępnych źródłach informacje na temat ich działania;
Chemia opakowań
• podaje przykłady opakowań (celulozowych, szklanych, metalowych, sztucznych) stosowanych w życiu codziennym; opisuje ich wady i zalety;
• klasyfikuje tworzywa sztuczne w zależności od ich właściwości (termoplasty i duroplasty); zapisuje równania
reakcji otrzymywania PVC; wskazuje na zagrożenia związane z gazami powstającymi w wyniku spalania się
PVC;
• uzasadnia potrzebę zagospodarowania odpadów pochodzących z różnych opakowań;
Chemia ubiera
• klasyfikuje włókna na naturalne (białkowe i celulozowe), sztuczne i syntetyczne; wskazuje ich zastosowania;
opisuje wady i zalety; uzasadnia potrzebę stosowania tych włókien;
• projektuje doświadczenie pozwalające zidentyfikować włókna białkowe i celulozowe, sztuczne i syntetyczne;
Tytuł rozdziału IV: Ratujmy naszą planetę
26. ⃰
Powietrze atmosferyczne
i jego ochrona
–
27.
Zasoby wodne i ich ochrona
• tłumaczy przyczynę eliminowania fosforanów(V) ze składu proszków (proces eutrofizacji) – przypomnienie;
Gleba i jej ochrona
• wymienia źródła chemicznego zanieczyszczenia gleb oraz podstawowe rodzaje zanieczyszczeń (metale ciężkie, węglowodory, pestycydy, azotany); proponuje sposoby ochrony gleby przed degradacją;
Odpady i ich zagospodarowanie
• uzasadnia potrzebę zagospodarowania odpadów pochodzących z różnych opakowań – przypomnienie.
28.
Obliczenia chemiczne
29.
30.
Podsumowanie wspólnej pracy
31.
Sprawdzian podsumowujący najważniejsze wiadomości zdobyte na lekcjach chemii
⃰ Lekcja nie realizuje punktów podstawy programowej.
Dokument zosta³ pobrany z serwisu www.zamkor.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.
Data utworzenia:
2012-02-06