Oświadczenie wydawców w sprawie rządowej propozycji zmian w

Oświadczenie wydawców
w sprawie rządowej propozycji zmian w systemie podatkowym
Środowisko polskich wydawców prasy i książki stanowczo protestuje przeciw projektowanej
przez rząd zmianie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, dotyczącej likwidacji szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku sprzedaży prasy i książek.
Istotną cechą rynku prasy i książki jest, że wydawca jest właścicielem tytułu w pełnym obrocie
handlowym, a rozliczenie sprzedaży następuje po rozliczeniu niesprzedanych egzemplarzy zwróconych przez sprzedawców, którzy nie ponoszą w ten sposób ryzyka handlowego. Ten oczywisty dla
rynku kolportażu prasy i książki sposób rozliczeń stosowany jest powszechnie w Polsce i innych
krajach europejskich, zgodny jest także z prawodawstwem Unii Europejskiej.
Tymczasem projektowana przez rząd zmiana wymusi na wydawcach deklarowanie obowiązku
podatkowego już w momencie przekazania danego nakładu kolporterowi lub hurtownikowi do dystrybucji i sprzedaży.
Spowoduje to konieczność uiszczania podatku VAT, a także podatku dochodowego, od niesprzedanych egzemplarzy prasy i książek. Wykazana wielkość podatku będzie następnie podlegała
nieustannym korektom w chwili rozliczania zwrotów, powodując konieczność wystawiania
w każdym miesiącu dziesiątków tysięcy faktur korygujących, powodując dodatkowo kolejne niepotrzebne obciążenie wydawców i urzędów skarbowych.
Taki sposób rozliczania podatku należnego z tytułu sprzedaży prasy i książek, będący de facto
stałym kredytowaniem budżetu państwa, wywrze negatywny wpływ na płynność finansową wydawców i spowoduje gwałtowne pogorszenie ich sytuacji ekonomicznej. Będzie to zagrażać dalszemu istnieniu - zwłaszcza małych lokalnych wydawców prasy czy niszowych oficyn wydawniczych – prasowych lub książkowych - niewielkich, ale jeszcze dość licznych i mających ogromne
znaczenie dla edukacji społecznej, kształtowania postaw obywatelskich i kultury narodowej (wydawnictwa naukowe, kulturalne, specjalistyczne itp.). Zakłócenia płynności finansowej, gwałtowna
zapaść finansowa oraz dodatkowa biurokracja i wzrost kosztów pracy wydawnictw, może spowodować podniesienie cen prasy i książek, a w konsekwencji zmniejszy ich sprzedaż i w ten sposób
znacząco ograniczy dostęp obywateli do dóbr kultury. Świadczą o tym chociażby niepokojące tendencje na rynku prasy, wskazujące na systematyczne zmniejszanie się poziomu sprzedaży. I tak na
przestrzeni tylko ostatnich trzech lat (2003 – 2005) rozpowszechnianie prasy regionalnej i lokalnej
spadło o niemal 15 %. W tym samym okresie sprzedaż tygodników opinii (takich, jak np.
Newsweek Polska, Polityka, Ozon, Wprost, Tygodnik Powszechny itp.) spadła o ponad 11 %! Te
same zjawiska zachodzą w prasie dla kobiet czy też poradniczej, a także na rynku książek, co łącz1
nie powoduje, że czytelnictwo w Polsce jest bardzo niskie w porównaniu z innymi rozwiniętymi
krajami.
Ograniczenie roli wydawcy w swobodnym kształtowaniu nakładów zmniejszy ich dostępność
i prowadzić będzie do dalszej komercjalizacji rynku prasy i książek.
Zmiana systemu podatkowego ograniczy też dostęp do rynku dla nowych tytułów prasowych
i małych wydawnictw książkowych. Zmniejszy się ilość i zróżnicowanie wydawnictw, a przez to
ograniczony zostanie pluralizm wydawniczy i ograniczona wolność słowa, niezbędna dla kształtowania postaw obywatelskich i wychowania patriotycznego. Poszerzy się zakres koncentracji.
Proponowane zmiany są niezwykle istotne i szkodliwe dla działalności wydawniczej na polskim
rynku prasy i książki, a w efekcie niekorzystne dla całego społeczeństwa.
Rząd, który w innych sytuacjach chętnie podkreśla szczególną rolę, jaką w społeczeństwie pełnią wydawcy oraz ludzie nauki i kultury, powinien tę rolę uznać także w kwestii szczególnych uregulowań podatkowych, właściwych i powszechnie w świecie stosowanych w tym segmencie gospodarki. Nie powinien podejmować działań skutkujących ograniczeniem dostępu obywateli do
prasy i książek i dalszym spadkiem czytelnictwa i poziomu wykształcenia społeczeństwa.
Dlatego organizacje reprezentujące polskich wydawców prasy i książki oraz współpracujących
z nimi twórców, kolporterów i poligrafów, domagają się pozostawienia dotychczasowych regulacji
dotyczących szczególnego momentu powstawania obowiązku podatkowego przy sprzedaży prasy
i książki i w interesie nauki i kultury stanowczo protestują przeciwko zmianom zawartym
w rządowym projekcie.
Warszawa, 3 lipca 2006 r.
Wiesław Podkański, prezes Izby Wydawców Prasy
Piotr Marciszuk, prezes Polskiej Izby Książki
Robert Musiał, prezes Polskiej Izby Druku
Jerzy Biernat, prezes Związku Polskich Artystów Plastyków
Mariusz Wideryński, prezes Związku Polskich Artystów Fotografików
Marek Wawrzkiewicz, prezes Związku Literatów Polskich
Leszek Szaruga, prezes Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
Piotr Piotrowicz, wiceprezes Stowarzyszenia Gazet Lokalnych
2