Wystąpienie pokontrolne - Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi

WOJEWODA ŁÓDZKI
Łódź, 20 czerwca 2016 r.
PS-II.431.12.2016
Pani
Magdalena Lesiak
Dyrektor
Archidiecezjalnego Ośrodka Adopcyjnego
w Łodzi
WYSTĄPIENIE POKONTROLNE
Na podstawie art. 186 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie
pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575) w Archidiecezjalnym Ośrodku Adopcyjnym
w Łodzi, 93-162 Łódź, ul. Broniewskiego 1a przeprowadzona została kontrola w zakresie
realizacji zadań Ośrodka dotyczących prowadzenia procedur adopcyjnych, poradnictwa,
udziału pracowników Ośrodka w posiedzeniach zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji
dziecka umieszczonego w pieczy instytucjonalnej i dokonywania oceny sytuacji dziecka
umieszczonego w pieczy rodzinnej oraz współpracy z organizatorem rodzinnej pieczy
zastępczej w latach 2012-2015.
Kontrola w trybie uproszczonym przeprowadzona została przez 2-osobowy zespół
kontrolerów, będących pracownikami Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu
Wojewódzkiego w Łodzi:
- Magdalenę Sobczyk-Wierzbicką– inspektora wojewódzkiego w Oddziale do Spraw Rodziny
(osoba pełniąca funkcję kierownika zespołu kontrolerów),
- Magdalenę Łongwa-Kurosz – inspektora wojewódzkiego w ww. Oddziale
na podstawie upoważnień z 18 maja 2016 roku znak PS-II.431.12.2016 wydanych przez
Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi
działającego z upoważnienia Wojewody Łódzkiego.
Kontrolujący dokonali wpisu do książki kontroli.
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
Celem kontroli było dokonanie oceny realizacji zadań Ośrodka dotyczących
prowadzenia
procedur
adopcyjnych,
poradnictwa,
udziału
pracowników
Ośrodka
w posiedzeniach zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy
instytucjonalnej i dokonywania oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy rodzinnej
oraz współpracy z organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej w latach 2012-2015.
W okresie objętym kontrolą na stanowisku dyrektora jednostki kontrolowanej zatrudnieni byli
w okresie:
- 01.01.2012 – 30.06.2012 Pani Anna Szolc-Kowalska,
- 01.07.2012 – 14.10.2014 – Pan Tomasz Bilicki,
- 14..10.2014 do chwili obecnej – Pani Magdalena Lesiak.
Czynności kontrolne przeprowadzone zostały w dniach 23-24 maja 2016 r.
Działając na podstawie art.186 ww. ustawy, 24 marca 2016 r. dyrektor WPS ŁUW w Łodzi
skierował do dyrektora Archidiecezjalnego Ośrodka Adopcyjnego w Łodzi pismo znak
PS-II.9421.23.2016 z prośbą o wskazanie we współpracy z którymi organizatorami rodzinnej
pieczy zastępczej, powiatowymi centrami pomocy rodzinie i placówkami opiekuńczowychowawczymi Ośrodek realizuje zadania wynikające z ww. ustawy oraz określenie jakości
tejże współpracy. Załącznikiem do pisma były dwie tabele, zawierające szczegółowe
zagadnienia dotyczące funkcjonowania ośrodka w zakresie objętym kontrolą, tj.:
Tabela 1
Rok
Liczba Liczba
dzieci dzieci
zgłoszo zakwalifik
nych owanych
do oa do
przysposo
bienia
2012
245
66
2013
114
64
2014
113
49
2015
105
43
Liczba dzieci
Liczba
Liczba decyzji o Liczba
Liczba
niezakwalifikow rodzeństwa
rozdzieleniu
adopcji
kandydató
anych do
zakwalifikowan rodzeństwa
zakończonych w, którym
przysposobienia ych do
zakwalifikowan przez oa z
wydano
wraz z
przysposobienia ego do
uwzględnienie pozytywną
podaniem
przysposobienia m tego, czy oa opinię
przyczyny
wraz z
był
kwalifikacy
braku
uzasadnieniem jednocześnie jną
kwalifikacji
takiej decyzji odpowiedzial
ny za
zakwalifikow
anie dziecka
do
przysposobie
nia
krajowego
188
73
60
44
Liczba
kandydat
ów,
którym
odmówio
no
kwalifika
cji wraz z
analizą
przyczyn
odmowy
Liczba kandydatów
utraconych
(posiadających
pozytywną opinię
kwalifikacyjną,
którzy nie
zaakceptowali
propozycji adopcji
konkretnego
dziecka lub dzieci)
wraz z powodami
utracenia/odmowy
przyjęcia
propozycji adopcji
12
3-bz
1-bw
63
28
5
1
6
1-bz
1-bw
45
36
0
1
8
0
38
32
15
2
8
2-bz
2-bw
39
58
23
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
bz - brak zgody dziecka na adopcję
bw – brak więzi/słaba więź z rodzeństwem
Załącznik do tabeli 1 – kolumna 4 ( liczba dzieci niezakwalifikowanych
do przysposobienia wraz z podaniem przyczyny braku zakwalifikowania)
Przyczyny
niezakwalifikowania dziecka
2012
2013
2014
2015
167
57
31
24
Brak zgody dziecka na adopcję
9
10
24
20
Czasowy brak kwalifikacji ze
względu na braki w
dokumentacji
11
5
5
-
Stan zdrowia wymagający
pogłębionej diagnostyki
1
1
-
-
Brak więzi/słaba więź między
rodzeństwem
-
-
-
-
188
73
60
44
Więź z rodziną zastępczą, w
której przebywa dziecko
RAZEM
W odpowiedzi znak AOA-358/16 z 12 kwietnia 2016 r. na ww. pismo dyrektor AOA
Pani Magdalena Lesiak udzieliła szczegółowych wyjaśnień dotyczących przyczyn braku
kwalifikacji kandydatów do przysposobienia wobec wszystkich, którym jej odmówiono.
Spośród wymienionych przyczyn braku kwalifikacji kandydatów do przysposobienia,
w trakcie kwalifikacji wstępnej oraz po zakończeniu procedury kwalifikacyjnej, wyłonić
można następujące kategorie:
- nieprawidłowa motywacja,
- brak predyspozycji osobowościowych sprzyjających nawiązaniu więzi,
- nieustabilizowana sytuacja życiowa,
- niepogodzenie się z niemożnością posiadania biologicznego dziecka,
- inne (karalność, wiek, zły stan zdrowia, zła sytuacja materialna).
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
Tabela 2
Rok
2012
2013
2014
2015
Liczba dzieci
zakwalifikowanych
przez ten ośrodek do
przysposobienia
krajowego, które na
dalszym etapie
procedury zostały
zakwalifikowane do
przysposobienia
międzynarodowego
Udział
pracowników oa
w dokonywaniu
oceny sytuacji
dziecka
umieszczonego w
rodzinnej pieczy
zastępczej
Udział
pracowników oa w
posiedzeniach
zespołu do spraw
okresowej oceny
sytuacji dziecka
umieszczonego w
instytucjonalnej
pieczy zastępczej*
49
74
21
Liczba
Liczba udzielonych
przeprowadzonych porad np.
procedur
rodzinnych,
adopcyjnych
pedagogicznych,
Adopcje Adopcje psychologicznych,
krajowe, międzynar prawnych
łącznie z
odowe
wewnątrz
rodzinny
mi
Wysokość środków
przekazanych oa na
realizację zadania
zleconego
56
3
543
325 000
14
28
89
37
2
781
325 000
26
57
107
35
1
1434
325 000
+ 12 000
130
114
32
4
1100
325 000
+ 106 195
15
Analiza nadesłanych 12 kwietnia 2016 r. przez dyrektora Archidiecezjalnego Ośrodka
Adopcyjnego w Łodzi powyższych informacji i danych pozwoliła na wstępne dokonanie
oceny jego funkcjonowania w zakresie objętym kontrolą. Ponadto, w trakcie kontroli
ustalono, że w okresie nią objętym miało miejsce 12 przypadków wycofania z CBD dzieci
zakwalifikowanych wcześniej do przysposobienia międzynarodowego, dla których znaleziono
rodziny na terenie kraju. Dla czworga dzieci (wśród nich rodzeństwa 2 chłopców) adopcja
nastąpiła przez rodziny zakwalifikowane do przysposobienia przez AOA w Łodzi. Informacje
te dyrektor AOA przedstawił w piśmie z dnia 24.05.2016 r., (dowody kontroli, str. 70).
Szczegółowych
ustaleń
kontrolnych
dokonano
na
podstawie
przedłożonych
kontrolującym dokumentów oraz w oparciu o rozmowę z dyrektorem Ośrodka – Panią
Magdaleną Lesiak.
Udział pracowników Ośrodka w dokonywaniu oceny sytuacji dziecka umieszczonego
w pieczy rodzinnej w roku 2015 wzrósł prawie dwukrotnie w porównaniu z rokiem 2012.
Ta znacząca różnica wynikała z braku informowania Ośrodka o realizacji tego zadania przez
organizatora rodzinnej pieczy zastępczej.
W zakresie udziału pracowników Ośrodka w posiedzeniach zespołu do spraw
okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy instytucjonalnej i dokonywania
oceny
sytuacji
dziecka
umieszczonego
w
pieczy
rodzinnej
z organizatorami rodzinnej pieczy zastępczej z terenu powiatów:
- kutnowskiego,
- łęczyckiego,
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
AOA
współpracuje
- brzezińskiego,
- pabianickiego,
- Miasta Łodzi ( dzielnice Górna i Polesie).
W zakresie udziału pracowników Ośrodka w posiedzeniach zespołu do spraw
okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy instytucjonalnej i dokonywania
oceny
sytuacji
dziecka
umieszczonego
w
pieczy
rodzinnej
AOA
współpracuje
z ww. organizatorami rodzinnej pieczy zastępczej oraz następującymi placówkami opiekuńczo
– wychowawczymi:
- Domem Dziecka Nr 1 w Łodzi,
- Centrum Administracyjnym Nr 3 obejmującym: Dom Dziecka Nr 5, Nr 13, Nr 14,
- Pogotowiem Opiekuńczym Nr 2 w Łodzi,
- Domem dla Dzieci Chorych w Łodzi,
- Domem Dziecka im. Laury Meozzi w Łodzi,
- Placówką Opiekuńczo - Wychowawczą „Tęcza" w Kutnie,
- Placówką Opiekuńczo - Wychowawczą we Franciszkowie,
- Centrum Administracyjnym do obsługi Placówek Opiekuńczo - Wychowawczych
w Porszewicach Placówka, obejmującym Placówkami Opiekuńczo – Wychowawczymi Nr 1-4
w Porszewicach i Placówką Opiekuńczo-Wychowawczą Nr 5 w Pabianicach,
- Domem Dziecka dla Małych Dzieci w Łodzi - w sytuacji, gdy dziecko umieszczone
w placówce urodziło się w Szpitalu, z którym współpracuje Ośrodek.
W zakresie zapewnienia pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom
oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizują zamiar pozostawienia dziecka
bezpośrednio po urodzeniu oraz przyjmowania zgłoszeń takich dzieci do przysposobienia
Ośrodek współpracuje ze szpitalami z terenu ww. powiatów oraz z Wojewódzkim
Specjalistycznym Szpitalem im. Pirogowa w Łodzi.
Ustawowe zadania realizowane przez Ośrodek m.in. w zakresie prowadzenia procedur
adopcyjnych omówione zostały w opracowanej przez dyrektora Ośrodka i prezentowanej
kandydatom zgłaszającym gotowość przysposobienia dziecka:
- „Procedurze adopcyjnej w Archidiecezjalnym Ośrodku Adopcyjnym w Łodzi”
przedstawiającej m.in. poszczególne jej etapy, zadania i skład komisji kwalifikacyjnej,
wyjaśnienie podstawowych pojęć związanych z przysposobieniem np. „czas oczekiwania”,
„dobór rodziny do dziecka”, a także proces zapoznania z dzieckiem, do grudnia 2014
dokument nosił nazwę „Karta zasad Archidiecezjalnego Ośrodka Adopcyjnego” (dowody
kontroli, str. 15-69),
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
- karcie informacyjnej przedstawiającej m.in. spis wymaganych dokumentów dla kandydatów
do przysposobienia oraz poszczególne etapy procedury adopcyjnej, (dowody kontroli
str. 15-69).
W rozmowie z dyrektorem Ośrodka ustalono, że procedury wynikające z ustawowych
zadań ośrodka są w trakcie opracowywania.
Ponadto
w
Ośrodku
sporządzone
zostały
wewnętrzne
druki
dokumentów,
potwierdzających realizację poszczególnych działań podejmowanych w wyniku wszczęcia
procedury adopcyjnej. Są to:
1. Powierzenie i adopcja dziecka,
2. Karta pracy z kandydatami na rodziców adopcyjnych,
3. Kontrakt
zawierany pomiędzy Ośrodkiem a
rodziną zgłaszającą gotowość
przysposobienia dziecka,
4. stosowne oświadczenia,
5. Kwestionariusz rozmowy z kandydatami na rodziców adopcyjnych,
6. Kwestionariusz rozmowy z kandydatami na rodziców przy kolejnej adopcji,
7. Kwalifikacja wstępna kandydatów do przysposobienia,
8. Opinia kwalifikacyjna,
9. Wywiad adopcyjny,
10. Dobór rodziny przysposabiającej właściwej ze względu na potrzeby dziecka,
11. Karta dziecka wraz z metryka sprawy (wzór obowiązujący od 18.09.2015 r.),
12. Kwalifikacja dziecka do przysposobienia,
13. Komisja kwalifikacyjna (skład Komisji, omawiane sprawy, podpisy), (dowody
kontroli, str. 15-69)
Zgodnie z analizą udostępnionej podczas kontroli dokumentacji „Kart pracy
z rodziną”, kwestionariusza wywiadu z matką (rodziną) zrzekającą się dziecka, „Kart porad
adopcyjnych, postadopcyjnych i dla rodzin naturalnych” (dowody kontroli, str. 15-69) oraz
pisemną informacją dyrektora AOA z dnia 07.06.2016 r. dotyczącą prowadzenia i
dokumentowania poradnictwa (dowody kontroli, str. 73-75) stwierdzić należy, że zadanie to
realizowane jest przez Ośrodek w sposób nie budzący zastrzeżeń. Wykaz liczbowy ilości
udzielonych porad w podziale na lata 2012 – 2015 zawiera kolumna 6 tabeli nr 2.
Podczas kontroli szczegółowej analizie poddano losowo wybraną dokumentację
dziewczynki ur. 06.05.2007 r. zgłoszonej do CBD, dla której znaleziono rodzinę
przysposabiającą na terenie kraju oraz dokumentację:
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
- 7 dzieci niezakwalifikowanych do przysposobienia (chłopca ur. 14.06.1997 r., chłopca
ur. 31.05.2004 r., chłopca ur. 02.08.1996 r., chłopca ur. 21.02.1999 r., chłopca ur. 09.08.2002
r., dziewczynki ur. 25.07.2013 r., chłopca ur. 22.10.2008 r.,
- 6 dzieci przekazanych do Wojewódzkiego Banku Danych (dziewczynki ur. 02.03.2002 r.,
dziewczynki ur. 21.09.1997 r., chłopca ur. 08.06.2003 r., dziewczynki ur. 07.07.1997 r.,
dziewczynki ur. 20.02.2007 r., chłopca ur. 02.07.1999 r. 02.02.2005 r., dziewczynki
ur. 11.10.2000 r., chłopca ur. 25.10.2013 r., dziewczynki ur. 06.08.2013 r., dziewczynki
ur. 29.05.2014 r.), (dowody kontroli, str. 5-14).
Pisma potwierdzające przekazywanie dokumentacji kwalifikacyjnej dzieci, dla których
Ośrodek nie pozyskał kandydatów do przysposobienia, do Wojewódzkiego Banku Danych
oraz dokumenty wycofujące zgłoszenie dziecka zakwalifikowanego do przysposobienia
krajowego z WBD i do przysposobienia międzynarodowego z Centralnego Banku Danych
znajdowały się w segregatorach pism wychodzących, które okazano kontrolującym.
Poddana kontroli dokumentacja zawierała wszystkie niezbędne informacje dotyczące
m.in. sytuacji dziecka i jej uaktualniania, korespondencji pomiędzy instytucjami i nie budziła
zastrzeżeń kontrolujących.
Kierownik zespołu kontrolnego w dniu 24 maja 2016 r. skierował do dyrektora AOA
w Łodzi pisemne zapytania o udzielenie wyjaśnień w kwestiach dotyczących:
- sposobu kwalifikacji dzieci zgłaszanych przez organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej
w 2012 r.,
- braku kwalifikacji 3 rodzeństwa na wspólnej karcie kwalifikacyjnej oraz braku informacji
o rozdzieleniu rodzeństwa na karcie kwalifikacyjnej z 15.01.2013 r.,
- sporządzenia notatki służbowej w dniu 15.07.2013 r. na okoliczność wyrażenia przez
dziecko zgody na przysposobienie „w momencie zgłaszania do WBD”, tj. przed podjęciem
decyzji o kwalifikacji do przysposobienia (kwalifikacja z dnia 22.07.2013 r.),
- sposobu dokumentowania poradnictwa realizowanego w Ośrodku,
- ewentualnych trudności, na jakie napotyka Ośrodek w związku z realizacją ustawowych
zadań oraz propozycji ich rozwiązań (dowody kontroli, str. 71-72).
Dyrektor
AOA
udzielił
pisemnej
odpowiedzi
na
powyższe
zagadnienia
we wskazanym terminie, tj. 7 czerwca 2016 r., które kontrolujący uznali w całości (dowody
kontroli, str. 73-75).
Na podstawie dokonanych ustaleń realizacja zadań Ośrodka w zakresie prowadzenia
procedur adopcyjnych, poradnictwa, udziału pracowników Ośrodka w posiedzeniach zespołu
do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy instytucjonalnej i
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu
dokonywania oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy rodzinnej oraz współpracy
z organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej w latach 2012-2015 ocenia się pozytywnie
i w związku z tym zaleceń pokontrolnych nie wydano.
Zgodnie z § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21
sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji
uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. u. z 2015 r., poz. 1477), zastrzeżenia
do wystąpienia pokontrolnego, w tym wystąpienia niezawierającego zaleceń pokontrolnych,
składa się na zasadach określonych w art. 197 d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wpieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575).
Zgodnie z art. 197 d ww. ustawy, kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni
od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia. Informację
do Wojewody Łódzkiego o realizacji zaleceń proszę nadesłać na adres Wydziału Polityki
Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, ul. Żeromskiego 87, 90-502 Łódź,
w terminie 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia.
Wystąpienie pokontrolne sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach,
z których jeden pozostawiono w aktach sprawy, drugi przekazano kierownikowi jednostki
kontrolowanej.
Zespół inspektorów:
Magdalena Sobczyk-Wierzbicka
Starszy inspektor wojewódzki
Magdalena Łongwa-Kurosz
Starszy inspektor wojewódzki
Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO
Elżbieta Staszyńska
Zastępca Dyrektora
Wydziału Polityki Społecznej
ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI
90-926 Łódź, ul. Piotrkowska 104, tel.: (+48) 42 664 10 00, fax: (+48) 42 664 10 40
Elektroniczna Skrzynka Podawcza ePUAP: /lodzuw/skrytka
www.lodzkie.eu