logistyka - dr Andrzej Marjański

Transkrypt

20.06.2016
LOGISTYKA
W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH
(dla Kierunku Logistyka)
Istota logistyki w sytuacjach
kryzysowych
Andrzej Marjański
Refleksyjnie
Andrzej Marjański (45)
2
„Człowiek jest obdarzony rozumem i siłą twórczą, by
pomnożyć to, co zostało mu dane, ale dotychczas zamiast
tworzyć – niszczył.
Lasów jest coraz mniej, rzeki wysychają, zwierzyna się
przerzedza, klimat pogarsza się z dnia na dzień, ziemia
ubożeje i brzydnie”.
Cytat ten nie pochodzi z odezwy ekologów spod znaku
Greenpeace, ale z utworu Antoniego Czechowa
„Wujaszek Wania”.
1
20.06.2016
Cele kształcenia
3
 Aspekty logistyczne sytuacji kryzysowych
 Terenowa infrastruktura logistyczna i rezerwy państwowe
 Zadania i struktura organizacyjna logistycznych grup roboczych zespołów reagowania
na szczeblu gminy, powiatu i województwa
 Misja, cel i zadania zabezpieczenia logistycznego ludności poszkodowanej
w rejonach zagrożeń
 Potencjał logistyczny wykorzystywany w sytuacjach kryzysowych
 Realizacja zabezpieczenia logistycznego na rzecz ludności poszkodowanej w rejonach
zagrożeń
 Organizacja zaopatrywania w wodę do picia oraz usług gospodarczo-bytowych na
rzecz ludności poszkodowanej w rejonach zagrożeń
 Organizacja pomocy medycznej na rzecz ludności poszkodowanej w rejonach
zagrożeń
 Organizacja ewakuacji ludności i mienia z rejonów zagrożeń
 Organizacja tymczasowych miejsc zakwaterowania dla ludności poszkodowanej
w sytuacjach kryzysowych
 Wykorzystanie pododdziałów i oddziałów wojskowych do realizacji zadań
logistycznych w sytuacjach kryzysowych
Literatura podstawowa
4
 W. Nowak, E. Nowak, Podstawy logistyki w sytuacjach
kryzysowych z elementami zarządzania logistycznego, SWSPiZ,
Łódź-Warszawa 2009.
 K. Ficoń, Logistyka kryzysowa – procedury, potrzeby, potencjał,
Bel Studio, Warszawa 2011.
 A. Szymonik, Logistyka w bezpieczeństwie, Difin, Warszawa 2011.
 S.E. Dworzecki, Logistyka w zarządzaniu bezpieczeństwem
cywilnym, SGSP, Warszawa 2012.
2
20.06.2016
Warunki zaliczenia
5
 Zaliczenie w sesji
 Forma zaliczenia pisemno-ustna
Agenda
6
 Niestabilność stanu bezpieczeństwa a zapewnienie pożądanego
stanu bezpieczeństwa
 Zarządzanie pod presją
 Pojęcie i specyfika logistyki w sytuacjach kryzysowych
 Rodzaje zagrożeń
 Zadania logistyki w sytuacjach kryzysowych
 Budowa i restrukturyzacja procesów logistycznych
 Logistyka a ratowanie życia
 Pojęcie i cechy systemu logistycznego
 Kierunki rozwoju
3
20.06.2016
Niestabilność stanu bezpieczeństwa
7
Stan bezpieczeństwa nie jest stanem stabilnym - nie jest
dobrem danym podmiotowi raz na zawsze
 Co jest pewne ?
 Funkcjonowanie osób, organizacji i społeczności narażone jest na
występujące ciągłe zagrożenia:
 naturalne - od sił natury
 cywilizacyjne - od niezamierzonych oraz zamierzonych
skutków działalności człowieka
Zapewnienie pożądanego poziomu bezpieczeństwa
8
Dla zapewnienia pożądanego poziomu bezpieczeństwa tworzony
jest system bezpieczeństwa
 Istotnym składnikiem systemu jest logistyka,
której zadaniem jest w sposób naukowy pokazanie i wskazanie
teoretycznych podstawy do praktycznych działań łańcucha
dostaw w sytuacjach kryzysowych w zakresie:
 ratowania życia i zdrowia poszkodowanych
 zapewnienia wszystkim potrzebującym warunków
niezbędnych do normalnego funkcjonowania
4
20.06.2016
Zarządzanie pod presją
9
Zarządzanie kryzysowe
to przede wszystkim zarządzanie organizacją (systemem) pod
presją, realizowane na rzecz rozwiązywania napiętych sytuacji
Zarządzanie pod presją
10
W postrzeganiu zarządzania kryzysowego postrzega się, że:
 Jest ono integralną częścią zarządzania organizacją (systemem) w
stanie ryzyka;
 polega na obniżaniu napięć i przeciwdziałaniu konfliktom lub
sytuacjom trudnym o charakterze niekonfliktowym;
 jest przeciwdziałaniem eskalacji kłopotliwych zjawisk
 polega na przywracaniu stanu normalnego
 lub utrzymaniu tego stanu mimo wystąpienia symptomów sytuacji
kryzysowej;
 odrzucane są problemy marginalne i wątpliwe, które przekazywane
są instytucjom niezajmującym się sytuacją kryzysową.
5
20.06.2016
11
Logistyka - zabezpieczenie systemów działania
Czym jest logistyka ?
Logistyka – to dziedzina wiedzy o racjonalnym,
kompleksowym i ekonomicznym masowo-energetycznoinformacyjnym zabezpieczeniu funkcjonowania
systemów działania, przy istniejących zasobach,
ograniczeniach, zakłóceniach występujących w danych
warunkach i czasie
S. Niziński
Logistyka w sytuacjach kryzysowych
12
Logistyka w sytuacjach kryzysowych - nowy specyficzny obszar
współczesnych dociekań logistycznych
 Różni się od logistyki, z którą mamy do czynienia w warunkach
stabilnych i normalnych oraz przewidywalnych z większym albo
mniejszym prawdopodobieństwem.
 Logistyka sytuacji kryzysowych różni się od logistyki wojskowej i
cywilnej
6
20.06.2016
Logistyka w sytuacjach kryzysowych
13
Zarządzanie logistyką bezpieczeństwa cywilnego często
utożsamiane jest z zarządzanie procesami zasileniowymi osób i
mienia w sytuacjach kryzysowych
Działania zasileniowe - świadome zachowanie ludzi, których celem
jest m.in. zaspokajanie potrzeb podmiotów w:
 środki materiałowe,
 techniczne
 oraz usługi konieczne do życia i działania
Specyfika logistyki kryzysowej
14
 Podmiot obsługi - ludność poszkodowana w sytuacjach
kryzysowych, klienci poszkodowani na rynku konkurencyjnym,
przedsiębiorstwa dotknięte kryzysem finansowym
 Środowisko funkcjonowania - obszary reagowania kryzysowego,
wolny rynek kształtujący popyt i ceny
 Cele funkcjonowania - którymi jest między innymi zapewnienie
warunków przetrwania wszystkim osobom poszkodowanym
7
20.06.2016
Zadania logistyczne w sytuacjach kryzysowych
15
 Likwidacja nadzwyczajnych zagrożeń środowiska
 Likwidacja zagrożeń właściwych dla ochrony wewnętrznego
bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz ochrony granic
 Likwidacja skutków tzw. cyberterroryzmu (soft terrorism)
 Likwidacja skutków kryzysu finansowego
Zadania związane z likwidacją nadzwyczajnych
zagrożeń środowiska
16
 Klęski żywiołowe i zdarzenia wywołane przyczynami
cywilizacyjnymi - katastrofy, awarie i inne zdarzenia spowodowane
działaniem lub zaniedbaniem człowieka
8
20.06.2016
Zadania związane z likwidacją nadzwyczajnych
zagrożeń środowiska
17
 Do tej grupy zagrożeń należą m.in.:
pożary
powodzie
zatopienia
epidemie chorób ludzi
epidemie chorób roślin oraz zwierząt
skażenia promieniotwórcze i chemiczne
katastrofy górnicze, budowlane, komunikacyjne
awarie sieci energetycznych
18
Zadania związane z likwidacją zagrożeń właściwych
dla ochrony wewnętrznego bezpieczeństwa i
porządku publicznego oraz ochrony granic
 Przykładowe zagrożenia:
zdarzenia godzące w porządek konstytucyjny państwa
terroryzm
blokady dróg
nielegalne demonstracje
konflikty na tle etnicznym
 masowa migracja
9
20.06.2016
Zadania związane z likwidacją skutków tzw.
cyberterroryzmu
19
 Przykładowe zagrożenia - działania mające na celu niszczenie
bądź zniekształcanie informacji przesyłanej, przetwarzanej,
przechowywanej w systemach informatycznych.
 Informacja obok materii i energii ma decydujące znaczenie dla
rozwoju gospodarki opartej na wiedzy
 Wszelkie zakłócenia w obiegu informacji powodują utrudnienia w
zarządzaniu, w tym i logistycznym
Likwidacja skutków kryzysu finansowego
20
 Likwidacja skutków kryzysu finansowego, który naprawdę
dotyka wszystkich, nie omijając inwestorów indywidualnych, czy
przedsiębiorstw.
 Zabezpieczenia przed kryzysem nie daje nawet gospodarka o
świetnych wskaźnikach rozwoju i tak naprawdę nie zostały
wypracowane do końca instrumenty antykryzysowe.
 Analiza systemowa i zarządzanie ryzykiem może złagodzić
niepożądane sytuacje kryzysów finansowych, których istnienie w
świecie biznesu jest niezaprzeczalne
10
20.06.2016
Próba definicji
21
Logistyka w sytuacjach kryzysowych to dyscyplina naukowa, która
tworzy całokształt systemowych rozwiązań niezbędnych do pełnego
i racjonalnego zaspokajania potrzeb organom wykonawczym oraz
zarządzającym bezpieczeństwem, uwzględniając możliwości
ekonomiczne, w zakresie koniecznym do szkolenia, osiągania i
utrzymywania zdolności oraz gotowości bojowej na poziomie
wymaganym do zapewnienia pożądanego bezpieczeństwa dla
określonego podmiotu.
Andrzej Szymonik
Kluczowe zadanie logistyki
22
Nowe ujęcie logistyki w sytuacjach kryzysowych wskazuje na fakt,
że poziom bezpieczeństwa podmiotu zależy od wielu
zróżnicowanych czynników
 Logistyka ma za zadanie opracowanie:
 metod
 narzędzi
 instrumentów stosowanych we wszystkich fazach kryzysu
11
20.06.2016
Faza zapobiegania
23
 Zapobieganie - działania uprzedzające, eliminujące lub redukujące
możliwości zaistnienia sytuacji kryzysowej
 prognozowanie sytuacji logistycznej (w tym medycznej),
 określanie źródeł zaopatrzenia oraz potencjału usługowego
 bilansowanie dostępnych zasobów logistycznych z
prognozowanymi potrzebami ludności poszkodowanej
uwzględniając szczególnie przedsięwzięcia:
leczniczo-ewakuacyjne,
 przeciwepidemiologiczne
sanitarnohigieniczne
Faza przygotowania
24
 Kluczowym zadaniem jest opracowanie planów reagowania
kryzysowego, które:
 opisują kto, co i kiedy będzie robił, za pomocą jakich sił i środków
 określą podstawię prawną reagowania – przed, w czasie, a także
natychmiast po zdarzeniu kryzysowym
 zapewnią zasoby specjalistycznych sił i środków reagowania
 umożliwią weryfikowanie opracowanych załączników
funkcjonalnych (logistycznych) do planów reagowania
kryzysowego, w tym:
 planowanie sposobów (wariantów) realizacji zadań
logistycznych, o tworzenie warunków organizacyjnych i
technicznych do sprawnego zarządzania logistycznego
12
20.06.2016
Faza przygotowania
25
 Tworzenie warunków do realizacji zadań logistycznych
dotyczących zapewnienia:
pomocy medycznej,
dostaw wody,
energii,
żywności,
odzieży,
lekarstw, środków sanitarnych i higieny osobistej
organizacji tymczasowych miejsc zakwaterowania na wypadek
ewakuacji ludności,
szkolenie i doskonalenie organów i jednostek wykonawczych
przewidzianych do realizacji zadań logistycznych;
Faza reagowania
26
 Kluczowe zadania obejmują między innymi organizację:
 przedsięwzięć logistycznych związanych z udzieleniem pomocy
medycznej poszkodowanym,
 dostaw zaopatrzenia - w pierwszej kolejności wody pitnej,
żywności, lekarstw, odzieży
 świadczenia usług gospodarczo-bytowych i specjalistycznych dla
poszkodowanych,
 tymczasowych miejsc zakwaterowania, przedsięwzięć
sanitarnohigienicznych i przeciwepidemicznych,
 ratowania zasobów dziedzictwa kulturowego, środowiska i
infrastruktury krytycznej
13
20.06.2016
Faza odbudowy
27
 Ma za zadanie doprowadzenie wszystkich systemów do stanu
poprzedniego albo lepszego niż poprzedni
 odbudowa ta powinna być realizowana w nowy sposób, tak aby
rejon dotknięty katastrofą był mniej wrażliwy na kolejną katastrofę
Zależność faz zarządzania kryzysowego
28
14
20.06.2016
Zadania państwa i gospodarki
29
Bogate państwo, silna i nowoczesna gospodarka oparta o zasoby
materialne i ludzkie pozwala efektywnie i skutecznie
przeciwdziałać niekorzystnym zjawiskom, wywołanymi
sytuacjami kryzysowymi
 Dzięki nauce i nowoczesnym technologiom można:
doskonalić technologie wykrywania i prognozowania rozwoju
zagrożeń (odpowiedniej klasy czujniki, urządzeń pomiarowych
oraz systemów monitorowania bezpieczeństwa obiektów oraz
środowiska naturalnego)
 rozwijać teleinformatyczne przetwarzanie informacji
niezbędnych do podejmowania decyzji a także automatyzacji
zarządzania w przypadku zajścia sytuacji kryzysowych.
Zadania państwa i gospodarki
30
Obowiązuje zasada ekonomiczności działania
 Nawet najbardziej zasobne państwo nie posiada tyle pieniędzy, a
także innych zasobów, żeby wystarczyło dla wszystkich oraz na
wszystko
 Należy je wydawać zgodnie z zasadami racjonalnego
gospodarowania
15
20.06.2016
Skuteczność funkcjonowania logistyki
31
 Zespół czynników mających wpływ na skuteczne działanie
logistyki w bezpieczeństwie:
 systematyczne szkolenie (nie tylko stanów osobowych
bezpośrednio biorących udział w akcjach ratowniczych)
 w odpowiedniej ilości, sprawny, przydatny, nowoczesny sprzęt
ratowniczy
 gotowość do natychmiastowego działania sił i środków
 kompleksowa prewencja która może ustrzec lub zniwelować straty
w przypadku pojawienia się sytuacji kryzysowych
Sztuka podejmowania decyzji
32
 Podejmowanie decyzji to wybór jednego z optymalnych,
przewidzianych zbiorem wariantów dopuszczalnych
 Użyteczność informacji ma wpływ na charakter decyzji
logistycznych, które mogą być ustrukturyzowane, podejmowane w
warunkach ryzyka czy w warunkach niepewności,
 W sytuacjach kryzysowych mamy do czynienia z tymi ostatnimi
16
20.06.2016
Podejście prewencyjne
33
 Prewencyjne podejście logistyczne do systemu przeciwdziałania
kryzysowi wymaga posiadania jak najwięcej danych i informacji
by:
 zidentyfikować wszystkie potencjalne czynniki krytyczne, ich
kombinacje oraz przyczyny prowadzące do niepożądanego
zdarzenia szczytowego, objawiającego się kryzysu;
 zaprezentować te zdarzenia, względnie kombinacje tych zdarzeń o
charakterze krytycznym
 obliczyć wymagane wskaźniki niezawodności, jak na przykład
prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego zdarzenia lub
niezawodności systemu prewencji
 ustalić obiektywne kryteria oceny różnych koncepcji działania
systemu prewencyjnego
 uzyskać czytelną i przejrzystą dokumentację możliwych
mechanizmów uszkodzeń i błędów oraz zależności funkcjonalnych
między nimi.
Specyfika zarządzania sytuacjami kryzysowymi
34
 Zarządzanie logistyką jest związane z podejmowaniem decyzji
obarczonych dużą dozą niepewności w sytuacjach kryzysowych
musi uwzględnić wszystkie funkcje zarządzania oraz specyfikę tego
typu działań
17
20.06.2016
Specyfika zarządzania sytuacjami kryzysowymi
35
 ratowanie zdrowia i życia poszkodowanych
 presja czasu
 niekompletne dane do podjęcia decyzji (zakłócenia w systemach
łączności i przekazywaniu informacji)
 nieprzewidywalne zdarzenia;
 zaangażowanie środków masowego przekazu;
 negatywny stosunek opinii publicznej;
 zewnętrzna interwencję w tok zdarzeń i działań
 nieplanowe zadania wynikające z ustaw: o stanie wyjątkowym, o
stanie klęski żywiołowej, o stanie wojny;
 ograniczone siły i środki;
…
Elementy łańcucha logistycznego
36
 Zarządzanie logistyką w sytuacjach kryzysowych obejmuje
obszary łańcucha logistycznego:
fizyczny przepływ ludzi i dóbr rzeczowych
zapewnienie osobom poszkodowanym warunków do
przetrwania sytuacji kryzysowych
utrzymanie optymalnych zapasów
procesy informacyjno – decyzyjne (na poziomie taktycznym,
operacyjnym i strategicznym
infrastrukturę procesów logistycznych
koszty logistyczne
 ….
18
20.06.2016
Zasadnicze czynniki warunkujące zabezpieczenie
logistyczne ludności
37
 czas docierania z pomocą medyczną i logistyczną do
poszkodowanych
 różnorodność zjawisk towarzyszących sytuacjom kryzysowym;
 ekstremalne (krańcowe) warunki, w których realizowane są
procesy logistyczne i działania medyczne
 konieczność izolacji i ochrony obszarów objętych skutkami kryzysu;
 trudności z dotarciem ekip ratowniczych i podmiotów
logistycznych z pomocą materialną, usługami oraz medyczną do
poszkodowanych
 konieczność limitowania i reglamentacji środków materiałowych
oraz świadczenia usług logistycznych, a także przedsięwzięć
medycznych;
 konieczność ewakuacji ludności, mienia, dóbr kultury oraz ważnej
dokumentacji z rejonów zagrożonych.
Płaszczyzna działania logistycznego
38
 Zadania logistyczne w swojej treści powinny uwzględnić cztery
podstawowe płaszczyzny działania:
 restrukturyzację procesów logistycznych
 analizę i ocenę kierunków przepływów (surowców, półproduktów,
towarów)
 przystosowanie łańcucha dostaw do nowych warunków;
 utylizację nieprzewidzianych/nietypowych odpadów.
19
20.06.2016
Restrukturyzacja procesów logistycznych
39
 Obejmuje przedsięwzięcia, które muszą być ukierunkowane na:
 wszystkich poszkodowanych,
ratowanie życia i zdrowia rannych oraz chorych,
zaspokojenie podstawowych (czasami minimalnych) potrzeb
logistycznych ludności dotkniętej sytuacją kryzysową,
zapewnienie (zabezpieczenie) dotarcia zapatrzenia, usług
medycznych do potrzebujących
Przebudowa procesów logistycznych
40
 Może obejmować:
obronę rynku przed importem niebezpiecznych wyrobów,
bezwzględne podjęcie działań zmierzających do
wyeliminowania oraz neutralizacji wyrobów niezgodnych z
obowiązującymi standardami i normami.
 Przykładem mogą być wyroby i produkty skażone po katastrofie w
Czernobylu (kwiecień 1986) czy uszkodzonych reaktorach
japońskiej elektrowni Fukushima I (marzec 2011).
20
20.06.2016
41
Przystosowanie łańcucha dostaw do nowych warunków
 Wymaga realizacji zadań, które wynikają z działań pod presją
czasu
 Procesy logistyczne realizowane są na rzecz rozwiązywania
trudnych, napiętych i czasami narastających lawinowo
niekorzystnymi sytuacjami pod naciskiem opinii społeczeństwa
oraz nie zawsze przychylnych mediów szukających sensacji.
Utylizacja nieprzewidzianych/nietypowych odpadów
42
 Wymaga realizacji zadań polegających na:
skutecznym zniszczeniu skażonych produktów,
utylizacji wyrobów odbiegających od norm/standardów,
utylizacji przedmiotów zniszczonych na skutek pożaru/powodzi
i innych sytuacji awaryjnych.
21
20.06.2016
Odpady szczególnie niebezpieczne
43
 Odpady, które mogą pojawić się w dużych, niekontrolowanych
ilościach, np.:
grożące zakażeniem – zawierające drobnoustroje
chorobotwórcze, jaja pasożytów itp.
grożące skażeniem – zawierające substancje promieniotwórcze
szczególnie szkodliwe dla środowiska – zawierające substancje
uznane przez ministra zdrowia za trucizny lub środki szkodliwe
Utrudnienia w realizacji zadań
44
 Występują znaczne utrudnienia w zarządzaniu logistyką
 Planowane zasoby organizacji czy systemu gospodarczego
(materia, energia, informacja) są zaangażowane w innym obszarze
niż to było ujęte w planach operacyjnych czy strategicznych.
22
20.06.2016
Podsumowanie
45
 Stan bezpieczeństwa charakteryzuje się wysoką niestabilnością
 Istnieje potrzeba zapewnienia pożądanego stanu bezpieczeństwa
 W każdej z faz zarządzania kryzysowego istnieją inne zadania LwSK
 Realizacja zadań logistyki w sytuacjach kryzysowych odbywa się w
warunkach presji
 Istnieje potrzeba integracji i doskonalenia systemów logistyki w SK
Zagadnienia do dyskusji
46
 Pojęcie i zadania współczesnej logistyki w sytuacjach kryzysowych
 Rodzaje zadań logistyki w zależności od rodzajów zagrożeń
 Pojęcie i cechy systemów logistycznych w SK
 Logistyka a strategia bezpieczeństwa
 Podejmowanie decyzji
 Specyfika zarządzania w procesach logistyki w sytuacjach
kryzysowych
23
20.06.2016
Literatura do wykładu
47
Andrzej Szymonik, Logistyka w bezpieczeństwie, Difin,
Warszawa 2011.
Andrzej Szymonik, Zarządzanie logistyką w sytuacjach
kryzysowych, Logistyka 4/2011, www.logistyka.net.pl.
Pytania ?
48
„Bezpieczeństwa
nie dają prawa natury ani zjednoczenie
nielicznych ludzi czy rodzin, ani wielka mnogość, o ile nie
kieruje nią jedna wola”.
Thomas Hobbes
www.amarjanski.san.edu.pl
24

logistyka - dr Andrzej Marjański

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zadania logistyki w sytuacjach kryzysowych

Logistyka przedsiębiorstw i magazynowanie

LOGISTYKA - dr Andrzej Marjański

gospodarowanie zasobami ludzkimi

zakres tematyczny prac dyplomowych

wykład 8 - dr Andrzej Marjański

Jakub W. Jaroszyński - Zespół Szkół Ekonomiczno – Technicznych

DATACONSULT AUDyT LOgISTyCzNy

Zagadnienia do egzaminu dyplomowego ZIP LwPiH

Doradca ds. logistyki

ZK-09W-Organizacje pozarzadowe

ZARZĄDZANIE WYNAGRODZENIAMI GOSPODAROWANIE

pobierz - dr Andrzej Marjański

pobierz - dr Andrzej Marjański

pobierz - dr Andrzej Marjański

OiZ BN-08W-Struktury organizacyjne