Ciąże powikłane nowotworem złośliwym w latach 2000

Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 3, zeszyt 1, 48-52, 2010
Ciąże powikłane nowotworem złośliwym w latach 2000-2009
w materiale własnym
IWONA JAGIELSKA, RADOSŁAW JANICKI, ANITA KAZDEPKA-ZIEMIŃSKA,
PATRYCJA KREPSKA, MAREK GRABIEC
Streszczenie
Wstęp: Nowotwory złośliwe w ciąży występują rzadko. Ich odsetek waha się od 0,02% do 0,2%, wykazując tendencję wzrostową
w ostatnich latach. Rak współistniejący z ciążą stwarza wiele problemów dotyczących diagnostyki i leczenia, często prowadząc do
konfliktu między optymalnym leczeniem matki i zachowaniem dobrostanu płodu. Materiał i metody: Retrospektywną oceną objęte
zostały ciąża i poród u 15 pacjentek, u których ciąża współistniała z nowotworem złośliwym. Analizie poddano ich wiek, rodzaj nowotworu, procedury diagnostyczno-terapeutyczne i wyniki położnicze. Wyniki: Na 18209 porodów w latach 2000-2009 stwierdzono 15
ciąż współistniejących z nowotworem złośliwym (0,0824%). Średni wiek ciężarnych wynosił 28,5 lat. Najczęściej występowały rak
szyjki macicy w 33,3% przypadków i chłoniak w 20,0% przypadków. Do diagnostyki w czasie ciąży wykorzystano ultrasonografię
(USG), rezonans magnetyczny (MRI), biopsję, a po porodzie badanie radiologiczne (RTG) i tomografię komputerową (TK). U 3 ciężarnych leczenie chirurgiczne zostało wdrożone w okresie ciąży, a 2 pacjentki zostały poddane chemioterapii. Odnotowano 1 zgon
kobiety ciężarnej i płodu w 23. tygodniu ciąży. Wykonano 12 (85,7%) cięć cesarskich. Stan 10 (71,4%) noworodków został określony
jako dobry wg skali Apgar. Osiem pacjentek po porodzie przekazano do dalszego leczenia onkologicznego, u jednej zastosowano
leczenie paliatywne, a pięć z rakiem przedinwazyjnym szyjki macicy zakwalifikowano do planowego zabiegu chirurgicznego po porodzie. Większość nowotworów (80,0%) rozpoznano w II i III trymestrze ciąży. Średni wiek ciążowy w momencie rozpoznania
nowotworów wynosił 25,1 tygodni. 40% ciąż ukończono powyżej 37. tygodnia. Wnioski: 1) Obserwuje się wzrost liczby ciąż powikłanych nowotworem złośliwym, w związku z częstą decyzją o późnym macierzyństwie. 2) Najczęściej diagnozowanym w ciąży nowotworem złośliwym jest rak szyjki macicy. 3) Objawy ciążowe maskują i utrudniają wczesne rozpoznanie choroby nowotworowej
u ciężarnej. 4) Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne uzależnione jest od stopnia nasilenia objawów, zaawansowania ciąży
i procesu nowotworowego.
Słowa kluczowe: ciąża, poród, nowotwór złośliwy, terapia
Wstęp
Nowotwory złośliwe stanowią drugą co do częstości
(23,3%) przyczynę zgonów kobiet w okresie reprodukcyjnym [1, 2]. W populacji kobiet w wieku 20 lat-45 lat współczynnik zachorowań wyniósł w 2006 roku 74,8/100 tys. populacji, zaś współczynnik zgonów 20,3/100 tys.
Nowotwór złośliwy współistnieje z ciążą w 0,02% –
0,2%; średnio 0,1% przypadków [3, 4]. Tendencja ta wydaje
się zwiększać w ostatnich latach, w związku z wydłużeniem
okresu reprodukcyjnego i decyzją kobiet o późniejszym
zajściu w ciążę. Do najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych w ciąży należą: rak szyjki macicy, rak
piersi, czerniak i chłoniaki [5]. Wystąpienie choroby
nowotworowej w tym szczególnym w życiu kobiety okresie
stanowi trudne wyzwanie dla ciężarnej, jej rodziny i personelu medycznego. Dlatego ważna jest swoista profilaktyka koincydencji ciąży z chorobą nowotworową poprzez przeprowadzanie przedkoncepcyjnych badań skryningowych, rekomendowanych zwłaszcza w odniesieniu
do żeńskich narządów płciowych. Możliwości kompletnej
diagnostyki oraz pełnego leczenia limitowane są przez wiek
ciążowy w chwili rozpoznania procesu nowotworowego
[6]. Niestety, wciąż spotykane są przypadki rozpoznania
choroby nowotworowej w wysokim stadium zaawansowania. Nieprawidłowa lub późno postawiona diagnoza
spowodowana może być maskowaniem nowotworu przez
fizjologiczne zmiany ciążowe oraz często niecharakterystycznym obrazem klinicznym. Do chwili ukończenia ciąży
wskazane jest stosowanie radiologicznych metod obrazowania tylko w uzasadnionych przypadkach, a postępowanie operacyjne z reguły zakłada interwencję w II trymestrze. Procedury laparoskopowe, uznane za bezpieczne
w każdym wieku ciążowym, posiadają ograniczenia spowodowane ewentualną koniecznością konwersji do klasycznej
laparotomii, w celu doszczętnego usunięcia nierzadko dużego guza. Rozpoznanie w ciąży złośliwego procesu nowotworowego stwarza wiele problemów natury psychologicznej, moralnej, etycznej oraz religijnej. Obecność ciąży
wiąże się z koniecznością modyfikacji postępowania diagnostyczno-terapeutycznego, rodząc konflikt między potrzebą optymalnego leczenia onkologicznego u ciężarnej i zapewnienia bezpieczeństwa rozwijającemu się płodowi [7].
Materiał i metoda
Dokonano retrospektywnej oceny przebiegu ciąży
i porodu pacjentek, u których z ciążą współistniała choroba nowotworowa o charakterze złośliwym i które znalazły się pod opieką Katedry i Kliniki Położnictwa, Chorób
Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej Collegium Medi-
Katedra i Klinika Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu
Ciąże powikłane nowotworem złośliwym w latach 2000-2009 w materiale własnym
cum UMK w Bydgoszczy w latach 2000-2009 włącznie. Do
analizy włączono pacjentki z ciążą powyżej 22. tygodnia.
Ocenie poddano wiek, rodzaj nowotworu, postępowanie
diagnostyczno-terapeutyczne oraz wyniki położnicze.
Wyniki
W Klinice Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii
Onkologicznej w Bydgoszczy w okresie od 01.01.2000 do
31.12.2009 odbyło się 18209 porodów. U 15 kobiet (0,0824%)
rozpoznano nowotwór złośliwy. Średni wiek pacjentek
wynosił 28,5 lat (najmłodsza – 19 lat, najstarsza – 37 lat).
W analizowanym okresie zaznaczył się wyraźny wzrost
odsetka ciąż powikłanych chorobą nowotworową, od
0,063% w 2000 r. do 0,402% w 2009 r. Najczęściej występującymi nowotworami były: rak szyjki macicy (33,3%) oraz
chłoniak (20,0%) (tabela 1).
Tabela 1. Ciąże powikłane nowotworami złośliwymi
w materiale Kliniki w latach 2000-2009
Liczba
porodów
% w stosunku % w stosunku
Liczba
do liczby
do liczby
nowotworów
nowotworów
porodów
złośliwych
1582
1
0,063 %
6,7 %
2163
3
0,139 %
20,0 %
2738
11
0,402 %
73,3 %
18 209
15
0,0824%
100%
49
W diagnostyce nowotworów w czasie ciąży zastosowano
metody typowe dla diagnostyki onkologicznej. Obrazowanie rentgenograficzne i tomografia komputerowa z kontrastem wykonane były po porodzie (tabela 2). W celach diagnostycznych przeprowadzono szereg konsultacji specjalistycznych: chirurgiczną, internistyczną, kardiologiczną, ortopedyczną, okulistyczną, neurologiczną, neurochirurgiczną,
hematologiczną i onkologiczną. Każda pacjentka skorzystała z porady psychologa. Rozmowa wspierająca, przeprowadzona przez psychologa w ocenie pacjentek okazała się
bardzo pomocna.
Objawy rozwijającego się nowotworu w wielu przypadkach były mało charakterystyczne i dodatkowo maskowane przez zmiany fizjologiczne, zachodzące w ciąży.
Większość nowotworów (80,0%) rozpoznano pod koniec II
i w III trymestrze ciąży. W 3 przypadkach (20,0%) proces
diagnostyczny zakończono dopiero po porodzie.
O wyborze rodzaju i momentu włączenia terapii decydował przede wszystkim stan kliniczny ciężarnej i wiek
ciążowy. Tylko w 3 przypadkach przeprowadzono leczenie operacyjne w czasie ciąży: w 23. t.c., z powodu guza
wątroby, w 32. t.c., z powodu guza trzustki i w 22. t.c., z powodu niedrożności jelit u ciężarnej z guzem esicy. U 2 ciężarnych z rozpoznanymi chłoniakami wdrożono chemioterapię. Nastąpił zgon 1 ciężarnej z rozsianym procesem
nowotworowym w 23. tygodniu ciąży.
W 42,9% przypadków ciążę ukończono powyżej 37. t.c.,
a u pozostałych, z uwagi na wskazania onkologiczne i konieczność radio- lub chemioterapii, przed 37. tygodniem.
Tabela 2. Rodzaje nowotworów i metody ich diagnostyki w ciąży
Lp.
Wiek
(lat)
Metody diagnostyczne
w ciąży
1
30
Guz śródpiersia – choroba Hodgkina, typ MC
Biopsja
2
30
Ektropion – rak przedinwazyjny
Cytologia, biopsja
3
32
Ektropion – rak przedinwazyjny szyjki macicy
Cytologia, biopsja
4
33
Guz wątroby – guz mezenchymalny wrzecionowatokomórkowy
USG, śródoperacyjne
5
22
Guz bliższego końca kości ramiennej prawej – guz
olbrzymiokomórkowy
Po porodzie
6
21
Guz trzustki – gruczolakorak
USG, MRI
7
20
Guz oka lewego – czerniak złośliwy
Biopsja
8
37
Ropień sutka – rak sutka
USG
9
19
Ektropion – rak przedinwazyjny
Cytologia, biopsja
10
32
Ektropion – rak przedinwazyjny szyjki macicy
Cytologia, biopsja
Rodzaj nowotworu
11
25
Guz mózgu – gwiaździak włókienkowy
Po porodzie
12
35
Guz okolicy sromu i odbytu – chłoniak złośliwy
Biopsja
13
35
Guz esicy / guzy Krukenberga – gruczolakorak galaretowaty / rak
śluzowokomórkowy
USG, śródoperacyjne, hist. –
pat.
14
32
Ektropion – rak przedinwazyjny szyjki macicy
Cytologia, biopsja
15.
27
Guz śródpiersia – chłoniak z komórek B
TK klatki piersiowej
Średnia
28,5
–
–
50
I. Jagielska, R. Janicki, A. Kazdepka-Ziemińska, P. Krepska, M. Grabiec
Tabela 3. Wiek ciążowy w momencie rozpoznania nowotworu i ukończenia ciąży oraz sposób ukończenia ciąży
Wiek ciążowy (tydzień ciąży)
Lp.
Rodzaj
nowotworu
Rozpoznanie
nowotworu
Ukończenie
ciąży
Sposób ukończenia
ciąży
1.
Guz śródpiersia
34
35
Cięcie cesarskie
2.
Rak szyjki macicy
14
39
Cięcie cesarskie
3.
Rak szyjki macicy
22
38
Cięcie cesarskie
4.
Guz wątroby
22
Zgon
5.
Guz bliższego końca
kości ramiennej
prawej
39
39
Siłami natury
6.
Guz trzustki
32
33
Cięcie cesarskie
7.
Guz oka lewego
35
38
Cięcie cesarskie
8.
Ropień sutka
37
37
Cięcie cesarskie
9.
Rak szyjki macicy
5
40
Cięcie cesarskie
10.
Rak szyjki macicy
13
39
Cięcie cesarskie
11.
Guz mózgu
30
30
Cięcie cesarskie
12.
Guz okolicy sromu
i odbytu
32
32
Cięcie cesarskie
13.
Guz esicy/guzy
Krukenberga
22
23
Siłami natury
14.
Rak szyjki macicy
7
28
Cięcie cesarskie
15.
Guz śródpiersia
31
32
Cięcie cesarskie
21,5
34,5 (dla 14 ciąż)
Średnia
W 85,7% przypadków wykonano cięcie cesarskie (tabela 3). U żadnej pacjentki nie dokonano terminacji ciąży.
U 1 ciężarnej stwierdzono obumarcie wewnątrzmaciczne płodu w 23. tygodniu, a 1 noworodek z ciąży 23-tygodniowej zmarł w 1. dobie życia. Spośród 14 noworodków, 10 (71,4%) urodziło się w stanie ogólnym dobrym,
według skali Apgar. U 6 położnic (42,9%) ze wskazań onkologicznych farmakologicznie zahamowano laktację.
Po porodzie 8 pacjentek (53,3%) przekazano do dalszego
leczenia onkologicznego, u 1 (6,7%) zastosowano leczenie
paliatywne, a 5 kobiet z rakiem przedinwazyjnym szyjki macicy zakwalifikowano do planowego leczenia chirurgicznego.
Dyskusja
Występowanie nowotworów złośliwych podczas ciąży
należy do rzadkości. Wykrywane są od 0,02% do 0,2% przypadków wszystkich ciąż [3, 4, 8, 9]. W analizowanym przez
nas materiale odsetek nowotworów złośliwych u kobiet
ciężarnych wynosił 0,0824%, co jest zgodne z przedstawionymi danymi z piśmiennictwa. Wśród większości autorów
panuje przekonanie, że odsetek ten będzie wzrastał
w związku z tendencją do późnego macierzyństwa i zwiększonym ryzykiem występowania nowotworów złośliwych
wraz z wiekiem [3, 4, 8, 9].
W badanej przez nas grupie najczęściej występował
rak szyjki macicy i chłoniak. Sajdak S. i Englert-Golon M.
[9] podają, że rak szyjki macicy i rak sutka są najczęściej
występującymi nowotworami u ciężarnych, powyżej 35.
r.ż., natomiast wśród młodych ciężarnych – najczęściej
spotykane nowotwory złośliwe, to: chłoniaki, białaczki,
nowotwory ośrodkowego układu nerwowego [9]. Według
Makarewicz i wsp. młodych ciężarnych dotyczy także rak
jajnika [11]. W materiale Kliniki średnia wieku ciężarnych,
u których rozpoznano raka szyjki macicy, wynosiła 29 lat,
natomiast w przypadku chłoniaka – 29,7 lat. Wyniki te
mogą być spowodowane zbyt małą liczbą ciąż powikłanych chorobą nowotworową w naszym badaniu.
Nowotwory złośliwe u ciężarnych stanowią trudny
problem diagnostyczny i terapeutyczny. Zmiany zachodzące w organizmie ciężarnej mogą utrudniać i jednocześnie opóźniać rozpoznanie [8, 9, 11-13, 20]. I tak, np. rak
sutka u kobiety ciężarnej jest 2,5-krotnie częściej rozpoznawany w bardziej zaawansowanym stopniu, niż u kobiety
niebędącej w ciąży [8, 9]. W naszym badaniu rak sutka
rozpoznany był dopiero w momencie pojawienia się
owrzodzenia na skórze oraz zmian w węzłach chłonnych.
Wszystkie nowotwory złośliwe, poza rakiem szyjki macicy,
rozpoznano dopiero w II i III trymestrze ciąży. Jak podaje
Bednarek i wsp., 1 na 2000 ciąż jest związana z rakiem
szyjki macicy [10]. W analizowanym materiale rak szyjki
macicy występował w 0,0275% przypadków. U 2 pacjentek
rozpoznany został we wczesnej ciąży, a w 3 przypadkach
w 13., 14. i 22. tygodniu ciąży. Rutynowa opieka przedporodowa pozwoliła, w tym wypadku, na wczesne wykrycie
raka szyjki macicy, jeszcze w niezaawansowanym stadium
choroby, co dało szansę na pełne wyleczenie.
Ciąże powikłane nowotworem złośliwym w latach 2000-2009 w materiale własnym
Objawy rozwijającego się nowotworu w wielu przypadkach były mało charakterystyczne i dodatkowo maskowane przez zmiany fizjologiczne wynikające z rozwoju
ciąży. Złamanie kości ramiennej, przy niewspółmiernie
małym urazie, naprowadziło na patologię kości, a ropień
sutka i jego deformacja, skłoniły do dalszej diagnostyki
w kierunku raka. W pozostałych przypadkach dominowały
bóle różnych okolic jamy brzusznej (guz wątroby, trzustki,
esicy) oraz objawy chorób związanych z ciążą, np. cholestaza maskująca żółtaczkę, towarzyszącą guzowi trzustki,
napady drgawkowe, przypominające napad rzucawki,
a wynikające z rozwijającego się guza mózgu oraz zaparcia, będące następstwem guza esicy. Dokładna diagnostyka i konsultacje z onkologami oraz z chirurgami pozwoliły rozpoznać chłoniaki, w przypadku zmian guzowatych
okolicy pochwy i u kolejnej ciężarnej z dusznością i guzem
śródpiersia. Trudności diagnostyczne wynikają nie tylko
z maskowania objawów klinicznych, przez zmiany związane z ciążą, ale także z utrudnionej interpretacji badania
cytologicznego, na podstawie pobranego materiału tkankowego. Fizjologiczne zmiany ciążowe mogą stać się przyczyną fałszywie pozytywnych wyników [8]. Szkodliwość
niektórych metod diagnostycznych wobec rozwijającego
się płodu, również przyczynia się do postawienia rozpoznania w późniejszym okresie ciąży lub po jej przedwczesnym zakończeniu [8, 9]. Wiek ciążowy w momencie rozpoznania nowotworu złośliwego u ciężarnej ma olbrzymie
znaczenie dla losów płodu [8, 9, 13]. Rozpoczęcie terapii
we wczesnej ciąży w większości przypadków kończy się
jej utratą. Włączenie chemio- czy radioterapii może być
także przyczyną uszkodzenia lub nawet obumarcia płodu.
Opóźnienie zaś działań terapeutycznych może doprowadzić do postępu choroby i zgonu ciężarnej. Według większości autorów, bezpieczeństwo ciężarnej powinno być
ważniejsze od dobrostanu płodu [9]. Nie zawsze jednak
możliwe jest zastosowanie postępowania leczniczego, które umożliwiałoby jednoczesne leczenie nowotworu i urodzenie zdrowego dziecka. U pacjentki z guzem wątroby
stwierdzono obumarcie wewnątrzmaciczne płodu w 23.
tygodniu. Przeprowadzona u niej laparotomia potwierdziła
rozsiany proces nowotworowy i pomimo intensywnego
leczenia, w 2. dobie po zabiegu operacyjnym, nastąpił
zgon pacjentki. Wynik histopatologiczny pobranego materiału wykazał obecność guza mezenchymalnego wrzecionowatokomórkowego wątroby.
W naszym materiale większość nowotworów złośliwych rozpoznano w II i III trymestrze ciąży, co skłoniło do
prowadzenia ścisłej obserwacji płodu do momentu uzyskania przez niego dojrzałości, a następnie zakończenia ciąży i rozpoczęcia dalszego leczenia. Należy podkreślić, że
13 (86,7%) z 15 ciąż zostało zakończonych po 30. tygodniu,
w tym – 6 powyżej 37. tygodnia. Stan 10 noworodków
(71,4%) oceniono na dobry w skali Apgar.
Maskujące działanie rozwijającej się ciąży, sprzyja bagatelizowaniu niektórych dolegliwości, zarówno przez
51
ciężarną, jak i położnika [16, 19]. Nowotwory złośliwe przewodu pokarmowego, współistniejące z ciążą, choć należą
do rzadkości, źle rokują i stanowią poważny problem
onkologiczny. Wiąże się to, przede wszystkim, z późnym
rozpoznaniem. Zmiany ciążowe w przewodzie pokarmowym dają bardzo różne dolegliwości, co może przesłonić
wczesne objawy nowotworu i dlatego w uzasadnionych
przypadkach nie należy rezygnować z diagnostyki rentgenowskiej [19, 20]. W naszym materiale guz trzustki i esicy
rozpoznano pod koniec II trymestru ciąży w znacznym
stopniu zaawansowania, mimo że objawy kliniczne występowały już od kilku tygodni.
Opinie na temat wpływu ciąży na rozwój nowotworów
złośliwych są różne. Według niektórych autorów ciąża
przyspiesza rozwój zmian nowotworowych. W ciąży zwiększa się tolerancja immunologiczna i mechanizmy pozwalające rozwijać się płodowi, równocześnie mogą ułatwić
rozwój nowotworu [11, 15]. W związku z bardziej zaawansowanym procesem chorobowym, rokowanie jest gorsze
niż u nieciężarnych [18, 20]. Wśród ciężarnych z nowotworem złośliwym, które urodziły w naszej Klinice, 66,7%
nowotworów rozpoznano w wysokim stopniu zaawansowania. Oponenci podają, że dostępne dane nie wskazują
na znamiennie niekorzystny wpływ ciąży na wyniki leczenia matki [8, 9, 14].
Ciężarne z rozpoznaną chorobą nowotworową stanowią szczególną grupę pacjentek. Obawa o własne życie
i życie nienarodzonego jeszcze dziecka stwarza poczucie
dużego zagrożenia, odbierając możliwość radosnego przeżywania macierzyństwa [17]. Należy podkreślić, że ciąża
współistniejąca z nowotworem złośliwym wymaga postępowania interdyscyplinarnego oraz ścisłej współpracy położników z innymi specjalistami, a szczególnie z onkologami.
Wnioski
1) Obserwuje się wzrost liczby ciąż powikłanych nowotworem złośliwym, w związku z częstą decyzją o późnym macierzyństwie.
2) Najczęściej diagnozowanym w ciąży nowotworem
złośliwym jest rak szyjki macicy.
3) Objawy ciążowe maskują i utrudniają wczesne rozpoznanie choroby nowotworowej u ciężarnej.
4) Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne uzależnione jest od stopnia nasilenia objawów, zaawansowania
ciąży i procesu nowotworowego.
Piśmiennictwo
[1] Wojciechowska U., Didkowska J., Zatoński W. (2008) Nowotwory złośliwe w Polsce w 2006 roku. Centrum Onkologii
Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Warszawa.
[2] Weisz B., Schiff E., Lishner M. (2001) Cancer in pregnancy:
maternal and fetal implications. Hum. Reprod. Update.(7) 4:
384-393.
52
I. Jagielska, R. Janicki, A. Kazdepka-Ziemińska, P. Krepska, M. Grabiec
[3] Kennedy S., Yudkin P., Greenall M. (1993) Cancer in pregnancy. Eur. J. Surg. Oncol. (19) 5: 405-407.
[4] Pentheroudakis G. (2008) Cancer and pregnancy. Ann.
Oncol. 19 (Suppl 5): 38-39.
[5] Pentheroudakis G., Pavlidis N., Castiglione M. (2008) Cancer,
fertility and pregnancy: ESMO Clinical Recommendations for
diagnosis, treatment and follow-up. Ann. Oncol. 19 (Suppl 2):
108-109.
[6] Skręt A. (1999) Prowadzenie ciąży współistniejącej z chorobą nowotworową. [W:] Gadzinowski J., Bręborowicz G.H.
(red.) Rekomendacje postępowań w medycynie perinatalnej. Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Poznań.
[7] Moran J.B., Yano H., Al Zahir N., Farquharson H. (2007) Con-
flicting priorities in surgical intervention for cancer in
pregnancy. Lancet Oncol. 8: 536-44.
[8] Pereg D., Koren G., Lishner M. (2008) Cancer in pregnancy:
gaps, challenges and solutions. Cancer Treatment Rev. 34:
302-312.
[9] Sajdak S., Englert-Golon M. (2009) Nowotwory złośliwe u kobiet w ciąży. Gin. Prakt. 3: 17-20.
[10] Bednarek W., Morawska D., Kotarski J., Źrubek H. (2002)
Nowotwory narządu płciowego u kobiet ciężarnych w materiale I Kliniki Ginekologii Operacyjnej AM w Lublinie. Gin.
Pol. 73 (4): 243-246.
[11] Makarewicz H., Olszewski J., Królikowska B. i wsp. (2002)
Złośliwy nowotwór jajnika współistniejący z ciążą. Gin. Pol.
73 (4): 350-353.
[12] Olejek A., Kamiński K., Kniażewski B. i wsp. (2002) Nowotwory jajnika w ciąży. Gin. Pol. 73 (4): 359-363.
[13] Klimek M., Wicherek Ł., Wojtyś A. (2003) Ciąża powikłana
rakiem jajnika. Gin. Prakt. 11: 34-36.
[14] Obrzut B., Skręt-Magierło J., Skręt A. i wsp. (2006) Leczenie
operacyjne guzów jajnika u kobiet ciężarnych. Gin. Prakt.
2: 6-10.
[15] Nowak M., Szpakowski M., Wilczyński J.R. (2004) Nowo-
twory jajnika u kobiet ciężarnych – propozycje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Gin. Pol. 75 (3):
242-249.
[16] Stachowicz R., Obrzut B., Skręt A. (2004) Złośliwy nowo-
-
wór jajnika typu dysgerminoma współistniejący z ciążą
zaawansowaną – opis przypadku. Gin. Prakt. 12 (3): 28- 30.
[17] Łuczak J., Pisarski T., Pisarska-Krawczyk M. (1994) Nowotwory a ciąża – wybrane zagadnienia psychologiczne. Gin.
Pol. 65 (3): 1553-1557.
[18] Żukiel R., Jankowski R., Nowak S. (1994) Nowotwory mózgu w ciąży. Opis dwóch przypadków. Gin. Pol. 65 (3): 153156.
[19] Knopiński S., Lembrych S., Kubicki J. (1984) Nowotwory
złośliwe przewodu pokarmowego u kobiet w ciąży. Gin.
Pol. 55 (3): 221-224.
[20] Korzon M., Grzybowski W., Świątkowska-Freund M., Preis
K. (2009) Rak jelita grubego w przebiegu ciąży – problemy
diagnostyczne i terapeutyczne. Przegląd Gastroenterologiczny 4 (6): 3
J
Iwona Jagielska
Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr Jana Biziela
ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz
e-mail: [email protected]
Pregnancies complicated by cancer in the years 2000-2009 in our material
Introduction: Malignant tumors in pregnancy are rare. Their interest ranges from 0.02% to 0.2%, the positive trend in recent years.
Cancer coexisting with pregnancy causes many problems concerning diagnosis and treatment, often leading to conflict between the
optimal treatment of the mother and the preservation of the wellbeing of the fetus. Materials and methods: Retrospective assessment
covered pregnancy and childbirth in 14 patients in whom pregnancy coexisted with cancer. Analyzed their age, type of cancer,
diagnostic, therapeutic procedures and obstetric outcome. Results: On 18,209 deliveries in the years 2000 to 2009 there were 15
pregnancies coexisting with cancer (0.0824%). Age at diagnosis for women 19-37 years (mean 28,5 years). The most common were
cervical cancer in 33.3% cases and lymphoma in 20.0% cases. The antenatal diagnosis was used ultrasound, MRI and biopsy, and
postpartum X-ray and CT. In 3 cases, surgical treatment has been implemented during pregnancy and 2 have been chemotherapy
undergo. There has been 1 death of pregnant woman and the fetus at 23 weeks' gestation. There were 12 (85.7%) cesarean sections
performed. Condition of 10 (71.4%) infants has been identified as good by the Apgar score. Eight postpartum patients transferred for
further oncological treatment, in one palliative therapy and five with preinvasive cervical cancer was qualified for the scheduled
surgical procedure after delivery. Most tumors (80.0%) diagnosed in the II and III trimester of pregnancy. The average gestational age
at diagnosis of cancer was 25.1 weeks. 40% of all pregnancies were completed over 37 week of gestation. Conclusions: 1) There is an
increase in pregnancies complicated cancer, in conjunction with a common decision on late motherhood. 2) The most common
cancer diagnosed during pregnancy is cervical cancer. 3) Symptoms of pregnancy mask and make it difficult for early diagnosis in
the pregnant cancer. 4) Proceedings – diagnostic and therapeutic effect is dependent on the severity of symptoms, stage of pregnancy
and tumor.
Key words: pregnancy, delivery, cancer, therapy