HISTORIA KLASA V Temat: Nowa epoka – średniowiecze

HISTORIA
KLASA V
Temat: Nowa epoka – średniowiecze.
Nauczyciel: mgr Joanna Światłoń
Treści programowe:
- upadek państwa rzymskiego,
- narodziny Europy średniowiecznej.
Cele lekcji - po zakończonych zajęciach uczeń:
• pamięta:
- pojęcia: imperium, barbarzyńcy, średniowiecze,
- daty: 395 r., 476 r., 1453 r.,
• rozumie:
- wyżej wymienione pojęcia,
- przyczyny upadku Imperium Romanum,
• potrafi:
- prawidłowo operować pojęciami poznanymi w trakcie lekcji,
- zaznaczyć na osi czasu wiek, w którym upadło cesarstwo zachodnie oraz daty: 395 r.,
476 r., 1453 r.,
- wskazać na mapie linię podziału państwa rzymskiego ustaloną w 395 r.,
- wskazać na mapie obszar cesarstwa zachodniego i wschodniego oraz stolice obu
państw.
W trakcie zajęć uczeń kształci umiejętności uniwersalne:
- przygotowanie do publicznych wystąpień,
- korzystanie z różnych źródeł wiedzy,
- skuteczne porozumiewanie się,
- poprawne posługiwanie się językiem ojczystym,
- twórcze rozwiązywanie problemów.
Środki dydaktyczne:
- G. Wojciechowski, Człowiek i jego cywilizacja. Poznaję cię historio!,
- R. Poźnikiewicz, G. Wojciechowski, Zeszyt ucznia. Człowiek i jego cywilizacja.
Poznaję cię historio!,
- mapa „Rzym starożytny”,
- słowniki wyrazów obcych, słowniki pojęć historycznych,
- mapy konturowe,
- kolorowe karteczki,
- plansza.
Metody: praca z podręcznikiem, mapą, osią czasu, zeszytem ćwiczeń, praca w grupie,
rozmowa nauczająca, elementy dyskusji.
Czas: 45 minut.
Przebieg lekcji:
1. Wprowadzenie
♦ W rozmowie nauczającej nauczyciel wspólnie z uczniami przypomina informacje
dotyczące Rzymu. Uczniowie zaznaczają na osi czasu datę założenia Rzymu;
1
na podstawie mapy określają kształt terytorialny państwa w IV w. n. e. Nauczyciel
informuje, że w wyniku podbojów Rzym stał się Imperium.
♦ korzystając ze Słowników wyrazów obcych i Słowników pojęć historycznych
uczniowie wyjaśniają pojęcie: imperium.
2. Rozwinięcie
♦ Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Zadaniem pierwszej jest wyszukanie
w podręczniku elementów związanych z życiem gospodarczym, społecznym
i politycznym, które świadczyłyby o słabości Imperium. Druga grupa zajmuje się
zebraniem elementów świadczących o trudnościach państwa rzymskiego. Uczniowie
porządkują zebrane informacje stawiając cyfrę 1 przy czynniku, który ich zdaniem
miał największy wpływ na upadek panstwa. Pojedyncze wnioski, informacje
uczniowie zapisują na kolorowych karteczkach:
● Grupa I – na zielonych,
● Grupa II – na czerwonych.
Obie grupy przyklejają karteczki we właściwych miejscach przygotowanej wcześniej
planszy i na podstawie zapisów dokonują analizy sytuacji państwa rzymskiego w IV
w. Brakujące informacje uzupełnia nauczyciel.
♦ Nauczyciel prosi uczniów, by wybrali jeden z elementów, który ich zdaniem miał
największy wpływ na sytuację kryzysową państwa.
Klasa stara się zaproponować „receptę” na rozwiązanie podanego problemu.
Ćwiczenie to jest wstępem do przedstawienia przez nauczyciela wiadomości
dotyczących podziału Imperium Romanum.
♦ Na mapkach konturowych uczniowie zaznaczają linię podziału Imperium Romanum
ustaloną w 395 r., obszar cesarstwa wschodniego i zachodniego oraz stolice obu
państw.
♦ Uczniowie zaznaczają na osi czasu daty: podziału Imperium Romanum, upadku
cesarstwa zachodniego i Konstantynopola; zaznaczają kolorami starożytność
i średniowiecze.
Nauczyciel prosi uczniów o obliczenie ile lat:
● istniało cesarstwo zachodnie,
● istniało Bizancjum,
● umownie obejmuje epoka średniowiecza.
♦ Na podstawie mapki w podręczniku uczniowie odczytują nazwy państw, które
powstały na obszarach dawnego cesarstwa zachodniego.
♦ Nauczyciel proponuje uczniom zastanowienie się nad pytaniem: Czy duży obszar
gwarantuje państwu potęgę i nienaruszalność?
3. Podsumowanie
Uczniowie wykonują ćwiczenie 1, podręcznik s. 98.
Metody kontroli:
- ćwiczenie 1, s. 98 (podręcznik), zeszyt ćwiczeń.
2