plik pdf
Transkrypt
plik pdf
Wykład o czasie 1. Zapisz jak najwięcej wyrażeń, zwrotów językowych i związków frazeologicznych z wyrazem „czas”. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 2. Napisz w formie hasła słownikowego swoją definicję wyrazu „czas”. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 3. Przeczytaj w wybranym słowniku języka polskiego definicję słowa „czas” i porównaj ją z twoim hasłem. Sprawdź, czy udało ci się uwzględnić wszystkie znaczenia tego wyrazu i czy twoja definicja ma formę hasła słownikowego. 4. Z rozsypanki wyrazowej ułóż pięć związków frazeologicznych i dopasuj je do poniższych definicji. Następnie ułóż z nimi zdania w taki sposób, aby najpełniej oddać ich znaczenie. ząb iść być czas z kwestią być duchem stanął czasu w czasie miejscu czasu na czasu 1. .................... .................... .................... Przekonanie, że coś na pewno nastąpi – jeśli nie od razu, to w przyszłości. 2. .................... .................... .................... .................... Wrażenie, że osoba lub rzecz, których się dawno nie widziało, w ogóle się nie zmieniły. Wrażenie, najczęściej w jakiejś nieprzyjemnej sytuacji, jakby czas w ogóle nie płynął. 3. .................... .................... .................... .................... Podporządkowanie się aktualnie panującym modom i tendencjom; bycie nowoczesnym. 4. .................... .................... .................... Być aktualnym, ciągle interesującym. 5. .................... .................... Symbol destrukcyjnego działania czasu. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 5. Zagadnienie czasu od dawna interesowało człowieka i było przedmiotem rozważań filozoficznych oraz tematem dzieł literatury i sztuki. Starożytny filozof Heraklit kojarzył upływ czasu z płynącą rzeką. Mówił: „Nikt nie wstępuje dwa razy do tej samej rzeki. Wszystko płynie”. Napisz, jaki zauważasz związek między myślą Heraklita a potocznym rozumieniem czasu. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 6. W sztuce symbolami czasu często są klepsydra, świeca i czaszka. Uzasadnij, dlaczego – twoim zdaniem – tak jest. W razie potrzeby możesz skorzystać ze słownika symboli. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 7. Przeczytaj informacje o martwej naturze, a następnie wykonaj polecenia. MARTWA NATURA Malarstwo martwych natur czy inaczej obiektów ze świata nieożywionego pojawiło się jako odrębny gatunek w XVII w., ale sama jego idea istnieje od antyku, kiedy to słynny grecki malarz Zeuksis namalował kiść winogron [w Chłopcu z winogronami] tak naturalistycznie, że jak się twierdzi, ptaki próbowały je zjeść. Martwe natury zdobyły szczególną popularność w Holandii, gdzie ugruntowała się tradycja czerpania radości i przyjemności z życia codziennego. W takich obrazach znaczący może być sam wybór obiektów do namalowania, choć martwe natury przede wszystkim demonstrują wirtuozerię artystyczną, operując wysmakowaną kompozycją i wystudiowanym oświetleniem. Malarze przedstawiają zarówno przedmioty skromne, jak i pełne przepychu, których rolą często jest ukazywanie bogactwa i aspiracji. Luksusowe wyroby ze srebra czy z macicy perłowej oraz modna chińska porcelana, sprowadzana przez holenderską Kampanię Wschodnioindyjską, same czynią z obrazu luksusowy przedmiot. Z kolei martwa natura typu vanitas, która nie ukazuje czyjegoś poczucia ważności, lecz przeciwnie, daremność posiadania dóbr doczesnych, przedstawia obiekty świadczące o krótkotrwałości życia. Istota tego podejścia zawiera się w słowach „Marność nad marnościami, powiada Kohelet, marność nad marnościami – wszystko marność. Cóż przyjdzie człowiekowi z całego trudu, jaki zadaje sobie pod słońcem? Pokolenie przychodzi i pokolenie odchodzi”. Takimi obiektami mogą być czaszka, lampa lub świeca, gdyż łatwo gasną oraz tląca się fajka i zegarek czy zegar, wskazujące upływ czasu. Sarah Carr-Gomm, Słownik symboli w sztuce. Motywy, mity, legendy w malarstwie i rzeźbie, Warszawa 2001. Na podstawie pierwszego akapitu wyjaśnij w jednym zdaniu, czym jest martwa natura. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ Napisz, jak w kontekście tekstu rozumiesz zdanie: Luksusowe wyroby ze srebra czy z macicy perłowej oraz modna chińska porcelana, [. . .] same czynią z obrazu luksusowy przedmiot. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ Napisz, jaką myśl wyrażają obrazy martwej natury z motywami vanitas. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ 9. Przyjrzyj się poniższemu obrazowi martwej natury i objaśnij, w jakim celu autor umieścił na nim zegar. Znajdź na obrazie jeszcze inne elementy związane z symboliką czasu. Odpowiadając na pytanie, wykorzystaj również wiedzę zdobytą w poprzednich ćwiczeniach. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. .................................................................................. Simon Renard De Saint-André, Vanitas, XVII w. 10. Przyjrzyj się poniższym zdjęciom i udowodnij, że zegar odgrywa nie tylko rolę funkcjonalną, tzn. odmierza czas, ale jest też przedmiotem o walorach estetycznych. ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ ............................................................................................................................... ................................................ Michał Chudzik/FOTOLIA Fot. Łukasz Mielewski