Pobierz raport w pliku PDF
Transkrypt
Pobierz raport w pliku PDF
Raport MSI Polska 2011/2012 www.msipolska.pl • MES • PLM • AP S 2011 • E AM / CM M S IT dla produkcji Systemy wspomagające zarządzanie Oferta na polskim rynku, przykłady wdrożeń, opinie ekspertów redaktor naczelny 2011 REDAKCJA IT dla produkcji Systemy wspomagające zarządzanie Elżbieta Jaworska [email protected] Korekta Małgorzata Wyrwicz Reklama Alicja Malinowska [email protected] W raporcie: DTP Rozwiązania IT zbudowane z... atomów ........................................................................ 4 Grzegorz Solecki [email protected] Przegląd systemów MES w Polsce .................................................................................... 5 Marketing Aleksander Poniatowski [email protected] Administracja Anna Jedlińska [email protected] Druk i oprawa Drukarnia Taurus Tabela: Systemy MES, SCADA, HMI oferowane w Polsce........................................10 Jak powstawał raport ..........................................................................................................12 Przegląd systemów PLM (PDM, workflow) w Polsce................................................19 Tabela: Systemy PLM oferowane w Polsce ..................................................................22 Przegląd systemów APS w Polsce...................................................................................28 Tabela: Systemy APS oferowane w Polsce ...................................................................30 Przegląd systemów EAM/CMMS w Polsce...................................................................37 Tabela: Systemy EAM/CMMS oferowane w Polsce ...................................................38 Tabela: Dostawcy systemów IT dla obszaru produkcji.....................................48, 50 Spis reklamodawców: WYDAWNICTWO AB-Micro sp. z o.o. ................................................................................................................42 TMI Holdings sp. z o.o. ul. Wita Stwosza 59a, 02-661 Warszawa tel. +48 22 852 44 15, faks +48 22 899 30 23 e-mail: [email protected] www.trademedia.us ASTOR sp. z o.o. ....................................................................................................................... 7 COPA-DATA Polska sp. z o.o. ............................................................................................... 5 DSR sp. z o.o. ..........................................................................................................................19 EQ System sp. z o.o. .............................................................................................................29 IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) sp. z o.o. ....................45 Oracle Polska sp. z o.o. ........................................................................................................20 Plastpol – XVI Międzynarodowe Targi Przetwórstwa Prezes zarządu Michael J. Majchrzak [email protected] Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń oraz nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji i skracania tekstów oraz zmiany ich formy graficznej i tytułów. Tworzyw Sztucznych i Gumy ...........................................................................................37 PSI Produkty i Systemy Informatyczne sp. z o.o. .......................................................17 Siemens Industry Software sp. z o.o. ............................................................IV okładka Simple sp. z o.o. ............................................................................................................... 9, 49 Transition Technologies SA ...............................................................................................35 UNIT4 TETA .............................................................................................................................14 www.msipolska.pl Październik 2011 3 Raport MSI Rozwiązania IT zbudowane z... atomów Według jednego z naszych ekspertów przyszłość będzie należała do produktów, które zapewnią łatwe i szybkie rozbudowanie działających aplikacji bez przerywania bieżącej produkcji. Tytuł nawiązuje do wypowiedzi przedstawiciela firmy Qcadoo Limited, według którego przedsiębiorstwa produkcyjne „oczekują od dostarczanych im systemów faktycznej modułowości, czyli rozwiązań zbudowanych z atomów, realizujących konkretne zadania, kompatybilnych z wdrożonymi systemami”. Jakie są potrzeby branży produkcyjnej? Jakie trendy dominują w rozwoju rozwiązań dla produkcji? Jaka jest świadomość niezbędności IT na hali produkcyjnej? Do czego służą np. systemy MES? Niektórym głównie do... uzyskania przewagi nad konkurencją. Taki był wniosek z przeprowadzonego przez Aberdeen Group w styczniu i lutym 2009 r. badania wśród kadry zarządzającej z ponad 150 przedsiębiorstw – „A Platform Approach to Manufacturing Operations Management”. Od tego czasu trochę zmieniły się światowe trendy, zmieniła się kondycja gospodarki. Jak sytuację w Polsce oceniają ankietowani przez nas przedstawiciele firm oferujących rozwiązania IT dla sektora produkcji? – Polski rynek coraz bardziej dojrzewa do wykorzystywania rozwiązań IT w produkcji. Jest to sposób na budowanie przewagi konkurencyjnej i lepsze zarządzanie własnym biznesem – wyjaśnia Edward Jędrzejowski z Epicor Software Poland. Opinię tę potwierdzają różne badania statystyczne. Z danych „Indeksu konkurencyjności branży informatycznej” opracowanego na zlecenie Business Software Alliance przez Economist Intelligence Unit wynika, że Polska poprawiła swoją konkurencyjność w dziedzinie technologii informatycznych (awans o 5 miejsc). – Od pewnego czasu obserwujemy rosnące zainteresowanie systemami zapewniającymi wzrost produktywności – wyjaśnia Edward Jędrzejowski. – Z raportu prezentowanego przez serwis automatykab2b.pl wynika, że wciąż najczęściej wykorzystywanym systemem w automatyce jest SCADA. Z tego rozwiązania najchętniej korzystają firmy z rynku energetycznego (13,9%), przemysłu maszynowego (13,6%) oraz chemicznego (12,4%). Widoczna jest także zmiana dotycząca zapotrzebowania na rozwiązanie MES. Coraz częściej z systemu korzysta- Automatyczny przepływ informacji między systemami kluczem do efektywności Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Najczęściej stosowane są systemy: SCADA, MES, EAM/CMMS, APS, PLM. Ta kolejność nie jest przypadkowa i wskazuje jednoznacznie strategię rozwoju systemów w obszarze produkcji, która gwarantuje firmom bezpieJarosław Gracel, Dział Doradztwa czeństwo inwestycji, przy Biznesowego, jednocześnie wysokiej renASTOR Consulting towności projektów. Kierunek ten jest też wymuszany przez bardzo dużą zmienność popytu w dzisiejszej sytuacji rynkowej. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Zasadniczo można powiedzieć, że w przypadku firm międzynarodowych nie ma barier w stosowaniu tych rozwiązań. Natomiast w przypadku firm z kapitałem polskim często przeszkodą w rozpoczęciu projektu jest brak świadomości nt. długofalowych korzyści płynących z inwestowania w efektywność oraz nastawienie na alokowanie kapitału głównie w środki trwałe, a w mniejszym stopniu w wiedzę i optymalizację procesów. 4 Październik 2011 Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – Jeżeli chodzi o systemy klasy SCADA, MES to znajdują one zastosowanie najczęściej w branżach i procesach o wysokim stopniu automatyzacji oraz w branżach, w których standardy międzynarodowe wymuszają konieczność jednoznacznej identyfikacji produktu. Systemy klasy APS to domena produkcji dyskretnej o dużej zmienności popytu. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – W nadchodzących latach głównym kierunkiem rozwoju aplikacji w obszarze produkcji będzie integracja. Główne kierunki tej integracji to: • integracja i automatyczne pobieranie danych z systemów sterowania maszyn, linii produkcyjnych, • integracja różnych systemów w obszarze produkcji, czyli SCADA, MES, CMMS, LIMS, ERP, zapewniająca automatyczny przepływ informacji – tutaj stosowane będą rozwiązania klasy worfklow, • integracja systemów zarządzających produkcją z systemami zarządzania mediami (m.in. energią elektryczną) i BMS w celu obniżania kosztów mediów w koszcie jednostkowym produktu. www.msipolska.pl ją nie tylko najwięksi gracze, ale również przedsiębiorstwa z sektora MSP, głównie z branży FMCG. „Obecne trendy to kompleksowe zarządzanie produktem typu end-to-end: od generowania wymagań dla nowego produktu, poprzez fazę projektowania, produkcji testowej, wprowadzania na rynek, dystrybucji A-Z, aż po wycofywanie produktu z rynku i zastępowanie go nowym produktem/nową wersją” – to opinia Adama Adamczyka z firmy SAP. – Firmy oczekują zaawansowanych modułów produkcyjnych, które kompleksowo wspomagają kluczowe obszary związane z organizacją produkcji – uważa Marcin Rosiak z Asseco Business Solutions. – Systemy muszą więc efektywnie zarządzać recepturami, marszrutami produkcyjnymi oraz partiami surowców, umożliwiać planowanie i harmonogramowanie produkcji, monitorowanie jej opłacalności oraz pełną kontrolę nad partiami półproduktów i produktów. Eksperci w swoich opiniach są zgodni – bez IT nie da się zarządzać nowoczesnym przedsiębiorstwem produkcyjnym. Dlatego oferta rozwiązań IT dla obszaru produkcji jest naprawdę bogata. Przedsiębiorstwa sektora produkcji mają w czym wybierać, a nasz raport może im służyć pomocą. Elżbieta Jaworska Systemy opisywane w raporcie MES (Manufacturing Execution System) – system do śledzenia oraz nadzorowania produkcji i przepływu materiałów), SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) – oprogramowanie do zbierania danych dotyczących sterowanego procesu, HMI (Human-Machine Interface) – interfejs zapewniający bezpośredni dialog człowieka i maszyny, PLM (Product Lifecycle Management) – zarządzanie cyklem życia produktu, PDM (Product Data Management) – zarządzanie danymi o produkcie, workflow – mechanizmy sterowania przepływem prac, APS (Advanced Planning System) – zaawansowane planowanie produkcji, APS (Advanced Planning and Scheduling) – zaawansowane planowanie i harmonogramowanie produkcji, EAM/CMMS (Enterprise Asset Management/Computerised Maintenance Management Systems) – zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa oraz wspomaganie utrzymania ruchu Uzupełnienie informacji na www.msipolska.pl Przegląd systemów MES w Polsce (w kolejności alfabetycznej według nazwy dostawcy) AB-Micro Proficy iFIX + Proficy Historian + Proficy Portal Typowe systemy akwizycji, archiwizacji, wizualizacji, raportowania danych. Funkcje od monitoringu do sterowania operatorskiego, z zaawansowanymi możliwościami prezentacji danych w formie raportu, również dostępnymi przez strony WWW. Askom Simatic IT Zapewnia pełną funkcjonalność zarządzania produkcją MES i jakością LIMS zgodnie z normą ANSI/ISA-95 w zakresie: zarządzania zleceniami i zasobami, genealogii i śledzenia produkcji, rejestracji danych procesowych (Historian), optymalizacji produkcji na bazie wskaźników KPI (OEE), statystycznej kontroli procesu (SPC), harmonogramowania produkcji, pełnego zarządzania recepturami (BoM) oraz automatycznego raportowania. Simatic IT jest elementem Siemens TIA (integracja MES i automatyki). Asseco Business Solutions Asseco BS ERP Asseco Softlab ERP zapewnia zarządzanie recepturami, marszrutami produkcyjnymi i partiami surowców, umożliwia planowanie i harmonogramowanie produkcji, monitorowanie jej opłacalności oraz pełną kontrolę nad partiami półproduktów i produktów. System można integrować z maszynami, urządzeniami pomiarowymi oraz innym oprogramowaniem. Proces zarządzania produkcją wspomagają dodatkowo mechanizmy automatycznej identyfikacji i rozwiązania mobilne. System ma funkcję związaną z utrzymaniem parku maszynowego, jego ewidencją, planowaniem napraw, remontów i prowadzeniem bieżącej konserwacji. ASTOR Wonderware MES Rozwiązanie zapewniające projektowanie kompleksowych systemów IT klasy MES/ EMI. Oparte na przemysłowej, modułowej architekturze Wonderware ArchestrA. Wonderware MES umożliwia analizy jako- ści oraz wydajności produkcji, zarządzania produkcją typu wsadowego oraz dyskretnego, integrację z systemami klasy ERP oraz bezpośrednią integrację do maszyn, urządzeń oraz systemów sterowania. W zależności od wymagań klienta dostępne są 2 rodzaje integracji: Wonderware Enterprise Integrator – kompleksowe rozwiązanie middleware z możliwością przejęcia pełnego zarządzania produkcją w przypadku niedostępności systemu ERP, Wonderware Supply Chain Connector – narzędzie do wymiany danych między systemami MES i ERP za pomocą transakcji bazodanowych, plików XML bądź WebServices 2.0. oprogramowanie HMI/SCADA Bonair Proficy Plant Applications Oprogramowanie do monitorowania produkcji, umożliwiające lepsze wykorzystanie zasobów i surowców, kontrolę jakości, poprawę efektywności oraz wizualizację procesów produkcyjnych. Ułatwia podejmowanie decyzji biznesowych w czasie rzeczywistym. Proficy Plant Applications złożony jest z 4 głównych modułów: Efficiency – moduł zarządzania wydajnością, Production – moduł zarządzania wykonaniem produkcji, Quality – moduł zarządzania jakością, Batch Analysis – moduł analizy produkcji wsadowej. Zobacz jak... X]\VNDüMHV]F]H ZLĊFHMNRU]\ĞFL] ]HQRQ¶HP To standard – pracujesz tylko z najlepV]\PL 1LH]DZRGQH \PL 1LH]DZRGQ QH V]\WH V]\ ]\WWH WH QD Q QD D PLDUĊ P DU PL D Ċ Ċ VSUDZG]RQHZSUDNW\FHQDFDá\PĞZLHFLH UDZG]RQHZ ZS SUDN UDNW\FHQDFDá\PĞZLHFLH LH BPSC Impuls 5 System MES tworzony był z myślą o optymalizacji produkcji i skróceniu czasu cyklu produkcyjnego dzięki usprawnieniu obiegu informacji. System jest również tak skonstruowany, aby mógł być szybko dostosowany do specyfiki każdej firmy. Pełna integracja z systemem ERP Impuls 5 oraz z urządzeniami takimi, jak wagi, terminale (także bezprzewodowe), etykieciarki zapewnia sprawne planowanie i zarządzanie realizacją produkcji na każdym stanowisku. Operator Syspems APS Operator Funkcje: monitorowanie wykonania zleceń produkcyjnych z dokładnością do operacji, rejestrowanie wadliwych wyrobów (kody UR]ZLą]DQLD MDN ,(& ] ]ZLą]DQL QLLD D 'RNáDGQLH ' ] ]HQRQ(( QRQ( (( (( ATA COPA-D H VF mi a automatyzacji utomatyzacji Z3plusROperfekcyjne MXĪenergii Precyzyjnie ecyyz yzyjnie dostosowany do Twoich potrzeb, zeb b, optymalnie zintegrowany z procesab, RVLąJLLPDNV\PDOQDZ\GDMQRĞü3RSURVWX Lą ąJLLPDNV\PDOQDZ\GDMQRĞü3RSURVWX Ĩ1DV 2GZLHG &RQUDGD -RVHSKD ]HQRQ(QHUJ\(GLWLRQ QR RQ(QHUJ\(GLWLRQ Kraków V ĔGR1D =DG]ZR ZáąF]JR ąFF]JR Raport MSI Zauważamy wzrost zapotrzebowania na systemy o rozbudowanych modułach raportowania i analizy danych Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – W Polsce można zaobserwować bardzo duży potencjał dla systemów IT wspierających produkcję. Ten rynek jest wciąż nienasycony. Przed producentami szeroko pojętych rozwiązań HMI/SCADA stoją więc duże wyzwania. Tomasz Papaj, inżynier ds. Przez ostatnich kilka lat sprzedaży w firmie świadomość potrzeby i korzyCOPA-DATA Polska ści płynących z posiadania sp. z o.o. tego typu rozwiązań bardzo wzrosła. Klienci potrzebują i poszukują konkretnych rozwiązań do optymalizacji własnych produkcji. Wiedzą, że inwestycja w zakresie systemów IT bezpośrednio wspierających oraz umożliwiających poprawę i optymalizację produkcji szybko się zwraca dzięki zwiększeniu wydajności i zmniejszeniu kosztów. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Największą barierą, jaka stoi przed rozpowszechnieniem rozwiązań IT masowo wspierających produkcję jest jednak wciąż zbyt mała, niekompletna bądź kierowana pod zły adres informacja o bezsprzecznych korzyściach wynikających ze stosowania tych systemów. Firmy, które widziały lub testowały wcześniej tego typu rozwiązania od razu bez wahania decydują się na wdrożenie ich we własnym zakładzie. Na przykład proponowane przez nas nowoczesne rozwiązania, dynamicznie w czasie rzeczywistym monitorują i wskazują obszary potencjalnej optymalizacji produkcji, redukcji strat, przestojów, poprawy efektywności wykorzystania przyczyny), rejestrowanie czasu pracy maszyn i ludzi (praca produkcyjna, czasy przezbrojeń, przestoje planowane i nieplanowane), konsumpcja komponentów (backflush/ push), kolejkowanie zleceń produkcyjnych, drzewo genealogiczne produktów (z jakich komponentów składa się wyrób końcowy, jakie wyroby zostały wykonane z danych komponentów), integracja z maszynami, analiza danych – mierzenie wydajności (KPIs), np. OEE. Oracle Polska Oracle Process Manufacturing (OPM), Oracle Discrete Manufacturing (ODM) System MES jest dodatkową opcją do systemów Oracle Manufacturing, dostarczającą konieczne funkcje realizacji produkcji na poziomie wydziałów w celu kontrolowania oraz gromadzenia informacji o przebiegu procesu produkcyjnego. Aplikacja MES zapewnia zdobywanie danych bezpośrednio z dozujących urządzeń wydziałów produkcyjnych, linii produkcyjnych oraz rejestratorów przepływu produkcji. System zapewnia przekazywanie 6 Październik 2011 linii produkcyjnych oraz poszczególnych maszyn czy urządzeń. Rynek domaga się łatwych w użyciu, elastycznych pod względem wykorzystania i implementacji oraz bezpiecznych systemów. Nasz system zenon już teraz spełnia wszystkie te wymagania. Jednocześnie stale podnosimy standardy i doskonalimy procesy, by być liderem i prekursorem nowych rozwiązań. Nadajemy rytm i wytyczamy nowe trendy w automatyzacji. Dużą barierą dla zakładów produkcyjnych w implementacji systemów IT może być obecna, niepewna sytuacja ekonomiczna, która coraz częściej wymusza na klientach końcowych samodzielne modernizowanie użytkowanych aplikacji. Ze względu na bardzo prosty interfejs oraz parametryzowanie zamiast programowania – zenon jest idealnym rozwiązaniem dla takich firm. Wśród naszych odbiorców coraz częściej pojawiają się zakłady, którym dostarczamy nasze edytory projektów. Przeszkoleni pracownicy z łatwością samodzielnie dokonują zmian i adaptacji istniejących projektów do dynamicznie zmieniających się warunków zapotrzebowania. Kolejną przykładową funkcją, którą także zawiera nasz system, jest kompatybilność różnych wersji. zenon pozwala uniknąć aktualizacji działających i wdrażanych aplikacji, zapewnia obsługę starszych projektów w nowych edytorach. Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – Każdą branżę charakteryzują specyficzne, kluczowe rozwiązania. W branży samochodowej jest to PLM, czego bardzo dobrym przykładem jest firma BMW, która ustanowiła system zenon standardem w swoich wszystkich fabrykach. W branży energetycznej to m.in. konieczność spełniania standardów IEC 61850, IEC 60870, DNP3. We wszystkich zakładach produkcyjnych niezależnie od branży coraz ważniejszy staje się rzeczywistych danych o przebiegu produkcji do zarządów firmy. Moduły rozwiązania: instrukcje do procesu i integracja ze sprzedażą, dozowanie i wstępne ważenie, rekord elektroniczny, zarządzanie odchyleniami, integracja z urządzeniami, etykietowanie, transakcje mobilne. PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSImes System klasy MES, czyli System Realizacji Produkcji, składa się z autonomicznych modułów, z których każdy może zostać wdrożony osobno lub w pakiecie: Zarządzanie projektami PSIpm, Planowanie personelu PSIplp, Zarządzanie zleceniami PSIgat, Harmonogramowanie produkcji PSIls (Stanowisko Dyspozytorskie), Zarządzanie czasem pracy i Kontrola dostępu PSIpz, Zbieranie danych z produkcji PSIbde, Utrzymanie ruchu PSImnt. PSImes zapewnia optymalizację procesów produkcyjnych od przyjęcia zlecenia do gotowego produktu i pozwala zaplanować co do minuty proces produkcyjny z uwzględ- www.msipolska.pl monitoring zużycia mediów. Doskonale sprawdza się tu jeden z naszych modułów EMS (zenon Energy Management System), który prognozuje zużycie energii elektrycznej z 15-minutowym wyprzedzeniem oraz zużycie gazu i ogrzewania z godzinnym wyprzedzeniem. Ponadto może on samodzielnie reagować na niepożądane skoki zużycia energii – odcinać lub dołączać z określonymi priorytetami źródła i odbiorniki energii. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Najbardziej popularne na rynku są nadal standardowe pakiety oprogramowania HMI/SCADA. Zauważamy jednak wzrost zapotrzebowania na bardziej zaawansowane systemy o rozbudowanych modułach raportowania i analizy danych. Klienci oczekują szybkiej i czytelnej informacji. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, stworzyliśmy nasz nowy produkt – zenon Analyzer, który będzie miał premierę w listopadzie na targach w Norymberdze. Umożliwia on szeroką analizę i raportowanie danych. Dynamicznie ocenia produkcję na podstawie danych czasu rzeczywistego oraz danych historycznych, pozwala więc na bieżąco reagować na wszelkie nieprawidłowości pojawiające się w czasie procesu produkcyjnego. System zenon to potężne narzędzie, które już teraz realizuje większość z zaawansowanych funkcji MES, ponieważ specjaliści z firmy COPA-DATA doskonale zdają sobie sprawę, że w przyszłości taki system będzie jednym z głównych narzędzi wspomagających zarządzanie. Kolejne, wciąż jeszcze niedocenione, nowoczesne rozwiązanie pojawiające się w sektorze energetycznym to z pewnością smart grids. Coraz więcej mówi się o nich, budzą coraz większe zainteresowanie. Liczba zrealizowanych projektów z wykorzystaniem tych technologii pozostawia jednak wiele do życzenia. nieniem dostępnych zasobów. Graficzna prezentacja danych umożliwia szybsze reagowanie na zachodzące zdarzenia. System pozwala wykrywać wąskie gardła i reagować na ich pojawienie się. Qcadoo Limited qcadoo MES qcadoo MES ułatwia śledzenie procesów produkcji, optymalne planowanie zlecenia, kontrolowanie wydajności i wskazywanie obszarów nierentownych lub wymagających usprawnienia. qcadoo MES to system modułowy. Moduły i funkcje dostępne są w wirtualnym sklepie – qcooStore. System działa w przeglądarce jako usługa (SaaS). qcadoo MES od początku był projektowany z myślą o współpracy z nadrzędnym systemem ERP lub księgowo-sprzedażowym. Integrację z innymi rozwiązaniami umożliwia jego modułowa budowa i otwarty kod źródłowy systemu. Obecnie współpracuje z systemami Subiekt, eNova, kolejne będą dołączane przez lokalnych partnerów qcadoo na całym świecie. SAP Polska SAP Manufacturing Intelligence and Integration (SAP MII) SAP MII pozwala zarządzać produkcją, kontrolować procesy produkcyjne i integrować je z pozostałymi obszarami firmy. Ułatwia prawidłowy przebieg powstawania produktu, zbierając dane z różnych źródeł i integrując systemy z czynnościami produkcyjnymi. W efekcie uzyskujemy zagregowany zapis całej historii produkcji. Rozwiązanie SAP wspiera planowanie produkcji, jej realizację, zarządzanie jakością oraz zgodność z przepisami środowiskowymi i BHP. SKK Wonderware Podstawowe funkcje: zwiększanie efektywność maszyn i urządzeń, rejestracja i kontrola produkcji, Traceability, rejestracja i kontrola operacji produkcyjnych, monitoring mediów. SOLDIS Guardus MES Platforma do powszechnego zbierania, wizualizacji oraz nadzoru danych dotyczących jakości oraz produkcji. Wszystkie dane dotyczące produktu oraz procesu z działu zapewnienia jakości, produkcji, planowania aż po dane klienta i dostawcy oraz dane z działu rozwoju zostają zespolone w jeden system. UNIT4 TETA (d. TETA SA) TETA Produkcja.NET W skład modułu Produkcja.NET wchodzą podmoduły: Konstrukcje i Technologie.NET, Kalkulacje Kosztów Normatywnych.NET, Planowanie Produkcji.NET, Zarządzanie Warsztatem Produkcyjnym.NET, Dokumenty Produkcyjne.NET, Zarządzanie Zleceniami.NET, Kanban.NET, Kontrola Jakości.NET. Przegląd systemów SCADA-HMI (w kolejności alfabetycznej wg nazwy dostawcy) Askom ASIX Cechy charakterystyczne systemu to: wydajny Historian, szybkie i intuicyjne trendy, swobodne raportowanie, zdalne powiadamianie o alarmach, wizualizacja w Internecie, system recepturowania, zdarzeniowa rejestracja danych w bazie SQL, m.in. dla śledzenia produkcji, walidacja zgodna z FDA 21CFR11. System sprawdzony w wielu zastosowaniach, także tych stawiających podwyższone wymagania niezawodnościowe lub związane z walidacją dla krytycznych aplikacji, np. w przemyśle spożywczym. ASTOR Platforma Systemowa Wonderware Jednolita platforma składająca się z zestawu usług oraz aplikacji opartych na technologii ArchestrA. Ten modułowy system obej- Raport MSI Kierujemy się zasadą: system dostosowany do firmy, a nie firma do systemu Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Złożoność procesów zachodzących w przedsiębiorstwach produkcyjnych to najważniejszy argument stanowiący o inwestowaniu w systemy IT. Ilość danych i zasobów, które należy uwzględnić i przetworzyć sprawia, że efektywne zarządzanie Edward Jędrzejowski, produkcją bez wsparcia rozSolutions Engineer, wiązań IT staje się praktycznie Epicor Software niemożliwe. Poland Dlatego od pewnego czasu obserwujemy rosnące zainteresowanie systemami zapewniającymi wzrost produktywności. Z raportu prezentowanego przez serwis automatykab2b.pl wynika, że wciąż najczęściej wykorzystywanym systemem w automatyce jest SCADA. Z tego rozwiązania najchętniej korzystają firmy z rynku energetycznego (13,9%), przemysłu maszynowego (13,6%) oraz chemicznego (12,4%). Widoczna jest także zmiana dotycząca zapotrzebowania na rozwiązanie MES. Coraz częściej z systemu korzystają nie tylko najwięksi gracze, ale również przedsiębiorstwa z sektora MSP, głównie z branży FMCG. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Polski rynek coraz bardziej dojrzewa do wykorzystywania rozwiązań IT w produkcji. Jest to sposób na budowanie przewagi konkurencyjnej i lepsze zarządzanie własnym biznesem. Jeszcze do niedawna czynnikiem, który mógł stanowić pewną barierę były koszty wdrożenia systemu. Obecnie jednak firmy są coraz bardziej świadome korzyści wynikających ze stosowania IT, zwracają uwagę na takie czynniki, jak choćby wskaźnik zwrotu z inwestycji (ROI). Patrząc na rozwój przedsiębiorstwa w aspekcie długoterminowym, ma to istotne znaczenie na podjęcie decyzji dotyczącej wdrożenia. muje zarówno komunikację z urządzeniami produkcyjnymi, warstwy pośrednie zarządzania informacją z procesów i produkcji, jak i warstwę integracji z systemami ERP. Składa się z czterech głównych komponentów: Industrial Application Server, Historian, Information Server, InTouch. Współpraca: GIS, otwarte standardowe systemy baz danych, otwarte systemy ERP, m.in. SAP, Oracle, Microsoft Dynamics, IFS, JD Edwards, CDN XL itp., otwarte system wizualizacji i SCADA, aplikacje potrafiące wymieniać dane w standardzie bazodanowym, plikowym, DDE, FastDDE, SuiteLink, OPC. ASTOR InTouch 10 InTouch to przemysłowe oprogramowanie zaprojektowane do wizualizacji oraz kontroli procesów produkcyjnych; Oferuje łatwe w użyciu i intuicyjne środowisko do projektowania aplikacji oraz rozległą funkcjonal- 8 Październik 2011 Ważną kwestią jest także sposób skonturowania systemu, który jest złożony z wielu modułów, co pozwala na systematyczną integrację poszczególnych funkcji, a przez to rozłożenie kosztów w czasie. Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – PLM (Product Lifecycle Management) to rozwiązanie, które idealnie sprawdza się w przypadku produkcji artykułów złożonych z wielu mniejszych elementów, takich jak sprzęt medyczny, elektroniczny czy AGD. PLM zapewnia kontrolę historii życia produktu, co usprawnia pracę kierowników projektu, inżynierów oraz innych pracowników, a także stanowi wsparcie dla działu konstrukcyjnego. APS (Advanced Planning and Scheduling) to z kolei system dedykowany branży tworzyw sztucznych i firmom zajmującym się przetwórstwem. Jest podstawą do tworzenia wielowymiarowych harmonogramów produkcyjnych. Na inne zapotrzebowanie odpowiada EAM/CMMS, który znajduje zastosowanie w zakładach ruchu ciągłego, takich jak elektrownie oraz w przedsiębiorstwach obsługujących parki maszynowe. System umożliwia wcześniejsze zaplanowanie przeglądów, co pozwala uniknąć awarii, której usunięcie w przypadku ruchu ciągłego jest niemożliwe. Inne funkcje dostarcza Mobile Field Service wdrażany w firmach handlowych oraz serwisowych, posiadających skomplikowaną strukturę personelu pracującego w terenie. Rozwiązanie zapewnia dostęp do poszczególnych narzędzi biznesowych bez potrzeby ciągłego utrzymywania połączenia. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – W procesie obserwacji potrzeb firm z branży produkcyjnej i dostarczania odpowiednich rozwiązań kierujemy się zasadą – system dostosowany do firmy a nie firma do systemu. Postępując i rozwijając naszą ofertę zgodnie z tym kierunkiem, staramy się tworzyć roz- ność umożliwiającą szybkie projektowanie, testowanie oraz wdrażanie wartościowych systemów udostępniających użytkownikom dane bezpośrednio z systemów sterowania i produkcji. InTouch to otwarte i elastyczne oprogramowanie, umożliwiające dostosowanie aplikacji do aktualnych potrzeb przy zachowaniu szerokiego wachlarza połączeń z urządzeniami oraz systemami spotykanymi w przemyśle. Współpraca: sterowniki PLC, systemy bazodanowe SQL, systemy analizy danych i zaawansowanego raportowania. COPA-DATA Polska zenon System zenon od prawie 25 lat umożliwia automatyzację, sterowanie i wizualizację procesów, w przedsiębiorstwach działających w najróżniejszych branżach, takich jak: energetyczna, spożywcza, motoryzacyjna, farmaceutyczna, chemiczna, oczyszczanie www.msipolska.pl wiązania, które są realną odpowiedzią na wymagania danego sektora rynku. Ze względu na wielozadaniowość, która występuje w przedsiębiorstwach produkcyjnych, firmy te oczekują od wdrażanych systemów usprawnienia poszczególnych procesów tak, aby zapewnić ich jak najwyższą rentowność. W tym celu ważnym elementem jest opracowanie wielowymiarowego harmonogramu produkcyjnego, który będzie porządkował realizację zamówienia, począwszy od kontroli terminów, jakości wyrobu czy wydajności infrastruktury i dostępności poszczególnych zasobów. Tworzenie kolejek produkcyjnych z uwzględnieniem tak wielu aspektów umożliwiają harmonogramy oparte na systemie APS (Advanced Planning and Scheduling), zapewniającym dokładniejsze planowanie wszystkich składowych procesu produkcyjnego. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Kryzys zmienia wymagania stawiane przed firmami produkcyjnymi. Prosta produkcja przenoszona jest w tańsze regiony. Odporność przed taką migracją wykazują jednak przedsiębiorstwa wytwarzające artykuły na zamówienie, projektujące ad hoc według wskazówek klienta. Odpowiadając na potrzeby firm: rozwiązaniem umożliwiającym tworzenie bardziej precyzyjnych wycen, a przez to zwiększenie opłacalności całego zamówienia, jest narzędzie „part on the fly”. Przydaje się zwłaszcza w sytuacjach, gdy otrzymujemy zapytania ofertowe dotyczące produktów, których do tej pory nie produkowaliśmy. Dzięki „part on the fly” jesteśmy w stanie stworzyć symulację realizacji zlecenia, uwzględniając takie informacje, jak projekt artykułu, ze wskazaniem jego składu, wymaganej ilości czy terminu. „Part on the fly” to idealny przykład na to, jak wymagania branży produkcyjnej przekładają się na dostępność i rozwój nowych rozwiązań IT. wody i ścieków. Najważniejsze funkcje to: zbieranie danych, analiza, raportowanie, archiwizowanie, alarmy i funkcje powiadamiania oraz maintenance. System o prostej budowie, łatwy użyciu, stabilny w trakcie pracy z pełną redundancją, zapewniający 100% bezpieczeństwa danych. Nowe funkcje (2010/2011): Dynamic Production Reporting – analizuje istotne dane pobierane w czasie trwania procesu produkcyjnego. Generowane raporty zapewniają wszechstronny i przejrzysty przegląd wcześniejszej aktywności, jak również bieżącej sytuacji produkcyjnej. Raporty te wykorzystują do oceny zarówno dane czasu rzeczywistego, jak i dane historyczne. Elmark Automatyka FT View SE v6.0, FT VantagePoint, FT Historian SE Oprogramowanie z rodziny FactoryTalk. Skalowalny, nowoczesny i łatwy w obsłudze Systemy MES/SCADA/HMI w Polsce Czy w Polsce wzrośnie liczba wdrożeń MES Przyczyną mniejszej popularności APS i MES są uwarunkowania gospodarcze. W minionej dekadzie główną przewagą konkurencyjną polskich firm produkcyjnych były niskie koszty pracy, które gwarantowały utrzymanie rentowności i konkurencyjności produkcji. Po wejściu do Unii Europejskiej takich państw jak Bułgaria czy Rumunia, gdzie koszty pracy są dużo niższe, czy ze wzrostem udziału chińskich firm produkcyjnych w globalnych łańcuchach dostaw utrzymania rentowności trzeba będzie szukać poprzez optymalizację procesów produkcji. Trend rosnącej popularności MES i APS będzie tym silniejszy, im szybciej będą rosły wynagrodzenia w Polsce lub im szybciej będzie się umacniał kurs złotówki wobec euro czy USD. Janusz Latacz, Wiceprezes SIMPLE sp. z o.o. MSI Polska: Liczba wdrożeń systemów MES jest wielokrotnie mniejsza niż systemów ERP. Czym wytłumaczyć tę dysproporcję, skoro zdaniem ekspertów systemy MES i APS charakteryzują się najszybszym zwrotem z inwestycji? – Nasza firma od ponad 20 lat realizuje projekty informatyczne w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Na tej podstawie mogę ocenić, że najczęściej wykorzystywaną funkcją systemów ERP w firmach produkcyjnych nie jest MRP, ale rejestracja zdarzeń gospodarczych. Każda firma produkcyjna rozlicza się z urzędem skarbowym, co przez długie lata generowało popyt na systemy ERP. Nowe wdrożenia, w których uczestniczymy, mają charakter projektów bardziej przemyślanych i kompleksowych, obejmujących z definicji obszar produkcji, co nie zmienia faktu, że ten segment rynku ulega nasyceniu. Trudno dziś wskazać firmę produkcyjną, która nie eksploatuje jeśli nie ERP, to przynajmniej w pełni zintegrowanego systemu informatycznego. Z systemów APS i MES korzysta w Polsce zaledwie kilka procent podmiotów. MSI Polska: Czy brak wiedzy menedżerów o korzyściach, jakie niesie wdrożenie MES, może być przyczyną mniejszej popularności tych rozwiązań? – Pojęcie systemów MES jest dobrze znane w polskich firmach. Just-in-time, kaizen, lean to idee znane polskim menedżerom, niemniej trudno je wdrożyć, szczególnie bez systemu MES. Nawet niniejszy raport jest dowodem na rosnące zainteresowanie problematyką APS i MES. Przyznam, że mniejszej popularności systemów MES w stosunku do ERP upatruję w relatywnie wysokich dziś kosztach wdrożenia, również tych organizacyjnych. Przedsiębiorcy w naszym kraju mają mniejszy wybór rozwiązań MES w porównaniu do przedsiębiorców z krajów starej unii, przez co ceny na naszym rynku niejednokrotnie przekraczają możliwości budżetowe rodzimych firm. MSI: Jak pana zdaniem można zwiększyć liczbę wdrożeń MES w Polsce? – W Polsce dostępni są wszyscy wiodący na świecie producenci systemów MES, natomiast ich lokalna konkurencja nie jest rozwinięta tak dobrze, jak w Niemczech, Francji, we Włoszech czy Hiszpanii. Uczestnicząc w projekcie unijnym wspierającym kooperację pomiędzy innowa- cyjnymi podmiotami o nazwie Enterprise Europe Network, mieliśmy okazję do wielu spotkań z dostawcami systemów MES na lokalnych rynkach europejskich, gdzie liczba dostępnych rozwiązań MES jest o wiele większa. Gros rodzimych firm aspirujących do pozycji producenta i dostawcy polskiego MES jest na etapie wdrażania prototypów u swoich klientów. Klienci muszą wybierać pomiędzy rozwiązaniem korporacyjnym, z definicji kosztownym, a dostawcą z listą referencyjną obejmującą co prawda autorskie, ale pojedyncze projekty. Gdy klienci będą mieli większy wybór rozwiązań technicznie sprawdzonych a zróżnicowanych kosztowo, liczba wdrożeń powinna wzrastać. Nasza firma chce przyczynić się do przybliżenia profesjonalnych systemów MES możliwościom budżetowym rodzimych przedsiębiorstw. Mamy w tym bogate doświadczenie, gdyż jesienią 2009 r. wprowadziliśmy na rynek oprogramowanie APS, które wcześniej nie było dostępne dla polskich firm, podpisując następnie szereg umów wdrożeniowych. Lokalizowanie sprawdzonego zagranicznego rozwiązania ma tę zaletę, że polski przedsiębiorca może skorzystać z doświadczeń zdobytych w setkach wdrożeń przeprowadzonych w zagranicznych firmach produkcyjnych. Lokalizowana technologia jest więc sprawdzona, a co więcej jej popularność w danym kraju stanowi dowód dobrego stosunku jakości do ceny. Warto wspomnieć, że lokalizowane przez nas oprogramowanie doskonale sprawdza się także w firmach o niskim stopniu automatyzacji produkcji, w firmach z produkcją warsztatową. W pilotażowym wdrożeniu w Polsce ma brać udział podmiot, będący partnerem międzynarodowej korporacji MES, który jednak dla własnej fabryki wybrał naszą propozycję. Upatrujemy w tym potwierdzenia słusznego wyboru lokalizowanej technologii. Oficjalną premierę nowych systemów MES w naszej ofercie planujemy 18.11.2011 r. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych. www.msipolska.pl Październik 2011 9 Raport MSI Systemy MES (Manufacturing Execution System), SCADA (Supervisory Control and Dostawca System SCADA System MES AB-Micro Proficy iFIX + Proficy Historian + Proficy Portal Askom Simatic IT Proficy iFIX System HMI Proficy iFIX Producent, kraj pochodzenia Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek General Electric Intelligent Platforms, USA ciągła produkcja i rozwój od lat 90. XX w. 1995 AB-Micro – wdrażanie, sprzedaż, szkolenia 2000* 2005 Askom sp. z o.o. – jedyny certyfikowany partner w Polsce Siemens, Niemcy Askom ASIX Askom, Polska Partnerzy we wdrażaniu m.in. Argo, Automatyka Pomiary Sterowanie, Delta Control 1994-2011 Asseco Business Solutions Asseco BS ERP Asseco Business Solutions, Polska 1996 ASTOR Wonderware MES Invensys Operations Management, Wonderware, USA 2005 2005 ASTOR sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor Invensys Operations Management, Wonderware, USA 2004 2005 ASTOR sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor Invensys Wonderware, USA 2007 2007 ASTOR sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor 2001 2007 VIX Automation – Autoryzowany Dystrybutor, Bonair SA – partner we wdrażaniu* COPA-DATA, Austria 1987* 2006 integratorzy: m.in. Aniro Engineering, Festo, Infoster Rockwell Automation, USA 2009 Epicor Software Corporation, USA 2008 2009 Invensys Operations Management, Wonderware, USA 2005 2005/2006 Operator Systems APS, Dania 2004 2010 PCC Oracle Corporation, USA 2006 2007 Fideltronik PSI, Niemcy 1998 2008 Platforma Systemowa Wonderware ASTOR ASTOR InTouch 10 Bonair Proficy Plant Applications GE Intelligent Platforms, USA BPSC Impuls 5 BPSC SA, Polska COPA-DATA Polska zenon Elmark Automatyka FactoryTalk: View SE v6.0, VantagePoint, Historian SE* Epicor Software Poland Epicor MES (moduł Epicor ERP) iPS Control Wonderware MES Operator Systems APS Operator Oracle Polska Oracle Process Manufacturing (OPM), Oracle Discrete Manufacturing (ODM) PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSImes Qcadoo Limited qcadoo MES Platforma Systemowa Wonderware zenon Wonderware InTouch Oracle Process Manufacturing (OPM) Rockwell Automation Polska Control Maestro Sabur Polymath Polymath iPS Group – kompleksowe realizacje całych zakładów produkcyjnych* Qcadoo Limited sp. z o.o. 2010/2011 Sabur Qumak-Sekom, MSG Consulting, L-systems, UM-Data Elutions, Francja 2011 (najnowsza wersja) 2008 (Control Maestro)* Sabur sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor, wdrażanie – współpracujące firmy integratorskie ESA Elettronica, Włochy 2007 (najnowsza wersja: Polymath 2.1) 2007 Sabur sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor, wdrażanie – współpracujące firmy integratorskie * uzupełnienie informacji na str. 5 i na www.msipolska.pl 10 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy MES/SCADA/HMI w Polsce Data Acquisition), HMI (Human-Machine Interface) oferowane w Polsce Współpraca z innymi systemami (wymiana danych) Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2010/2011 r. Szacunkowa liczba klientów w Polsce systemami wymieniającymi dane w standardzie OPC, bazami danych SQL dostosowanie do współpracy z najnowszymi systemami operacyjnymi Windows, zwiększenie precyzji liczb do 64b* ponad 3000 dowolny ERP (certyfikowany interfejs do systemu SAP)* wsparcie dla najnowszych wersji systemów operacyjnych Windows Vista, 7 i Server 2008* OPC, Microsoft SQL, OLE Automation, .NET moduł AsAlarm do analizy modelu systemu alarmów i statystycznej analizy historii zdarzeń* Przykłady wdrożeń w Polsce w 2010/2011 r. Przykłady branż przemysłowych reprezentowanych przez klientów Zakłady Azotowe Puławy* chemiczna, energetyczna, farmaceutyczna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna kilkunastu Akzo Nobel Decorative Paints, Federal-Mogul Gorzyce* chemiczna (20%), energetyczna (20%), motoryzacyjna (20%), spożywcza (40%) ok. 1000 Metsa Tissue SA, Elektrownia Bełchatów SA, Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA* ceramiczna, chemiczna, energetyczna, metalowa, papiernicza, samochodowa, spożywcza (zakłady mleczarskie), gazownictwo moduł systemu ERP – Asseco Softlab ERP, także wdrażany samodzielnie Topsil, Canpol,Trzuskawica* wszystkie otwarte systemy ERP, m.in. SAP, Oracle, Microsoft Dynamics, IFS Applications, CDN XL, Movex, Exact, Impuls* nowy middleware oparty na Windows Communication Foundation, zgodność z Windows 7, nowy moduł do zarządzania procesami biznesowymi – ArchestrA Workflow* GIS, wszystkie otwarte standardowe systemy baz danych, wszystkie otwarte systemy ERP, m.in. SAP, Oracle* integracja z systemem InTouch w celu podniesienia efektywności tworzenia klienckich stacji wizualizacyjnych* wszystkie otwarte systemy HMI, programy komunikacyjne standardów OPC, SuiteLink, DDE ok. 60 Ferrum, Good-Food, Nomanet, OSM Piątnica* chemiczna (10%), elektroniczna (10%), energetyczna (10%), farmaceutyczna (10%), metalurgiczna (10%), motoryzacyjna (10%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (10%) 180 Kopalnia Wapienia Czatkowice, Kopalnia Soli Wieliczka, PWSZ Sulechów* budowlana (5), chemiczna (5), elektroniczna (5), energetyczna (10), farmaceutyczna (5), metalurgiczna (15), motoryzacyjna (10), papiernicza, drzewna, włókiennicza (5) 1800 Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach SA, PWiK Nysa sp. z o.o. w Zgorzelcu* chemiczna (30%), energetyczna (10%), farmaceutyczna (5%), metalurgiczna (5%), motoryzacyjna (5%), spożywcza (20%) każdy system ERP harmonogramowanie – Proficy Scheduler, zarządzanie obiegiem informacji – Proficy Workflow 1 Grupa Żywiec, Browar w Warce spożywcza produkt jest częścią systemu ERP pełna integracja z Impuls 5 oraz z urządzeniami, jak wagi, terminale (także bezprzewodowe), etykieciarki* 13 Olsztyńskie Kopalnie Surowców Mineralnych, Virtu, Unimięs* budowlana (1), chemiczna (1), spożywcza (9), usługi (1), metalowa (1) z systemami wspomagającymi zarządzanie przedsiębiorstwem produkcyjnym, takimi jak HMI, ERP, MES Dynamic Production Reporting* Celsa, Huta Ostrowiec sp. z o.o.* budowlana (2%), chemiczna (7%), energetyczna (18%), farmaceutyczna (12%), motoryzacyjna (21%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (7%) integracja z produkcją, bazami danych, systemami ERP, aplikacjami biznesowymi* nowe konektory, obiekty graficzne, obsługa oprogramowania SAP integracja z każdym systemem, który obsługuje wymianę danych w standardzie XML; część Epicor ERP 2010: sprawdzanie obecności pracowników, bieżących działań gniazd produkcyjnych oraz ustawienia definiowanych przez użytkownika warunków alarmowych z poziomu produkcji wszystkie otwarte systemy baz danych oraz ERP b.d. praktycznie dowolny system SCADA i ERP: SAP, IFS, Microsoft AX, Microsoft NAV, Intentia Kontrola Jakości moduły MES i SCADA są częścią większych systemów OPM i ODM, które z kolei są składnikami zintegrowanego rozwiązania Oracle E-Business Suite motoryzacyjna (3), papiernicza, drzewna, włókiennicza (1), spożywcza (1) 10 budowlana, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza Good Food SA budowlana, chemiczna, elektroniczna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza 5 Swedwood elektroniczna, farmaceutyczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza 13 Magnetics Systems Technology ok. 50 ERP różnych firm SAPA Aluminium* z nadrzędnym systemem ERP lub księgowo-sprzedażowym, obecnie z systemami Subiekt, eNova* wizualizacja harmonogramów w wykresach Gantta, kalkulacje czasu trwania oraz kosztów zleceń, raporty zwrotne oraz rozliczanie produkcji* systemy bazodanowe SQL, Oracle, systemy ERP, MES, CMMS obsługa 64-bitowych systemów operacyjnych Windows 7 i 2008 R2 Serwer tak m.in. tryb Passthrough, obsługa plików PNG, nowa biblioteka obiektów graficznych w wysokiej rozdzielczości* 8 kilkuset kilkudziesięciu budowlana (5%), metalurgiczna (15%), motoryzacyjna (50%), maszynowa (30%) Walczak* Aquanet Poznań, Envirotech, Radpec Radom, EPEC Elbląg, MPEC Olsztyn* ABT Częstochowa, Envirotech, Promont Automatyka* www.msipolska.pl Październik 2011 11 Raport MSI Systemy MES (Manufacturing Execution System), SCADA (Supervisory Control and Dostawca System SCADA System MES SAP Polska SAP Manufacturing Intelligence and Integration (SAP MII) SKK Wonderware SOLDIS Guardus MES System HMI Producent, kraj pochodzenia SAP, Niemcy Wonderware Wonderware TEL-STER sp. z o.o., Polska TelWin SCADA Rok wprowadzenia na polski rynek Partnerzy we wdrażaniu 2002 2004 SAP Polska sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor w Polsce, wdrożenia: SAP Consulting i autoryzowani partnerzy SAP Invensys Operations Management, Wonderware, USA Guardus Solutions AG, Niemcy TEL-STER Rok produkcji systemu Enterprise Data Server (d. Enterprise Server System II) SKK SA 1985 (VIII 2011 – wersja 3.7) 2009 1995* 1995 (wersja 1.0) 1998 1998 (pierwsze wdrożenie) SOLDIS sp. z o.o. Transition Technologies Enterprise Data Server (d. Enterprise Server System II) UNIT4 TETA (d. TETA SA) TETA Produkcja. NET* UNIT4 TETA SA, Polska VIX Automation Proficy Plant Applications GE Intelligent Platforms, USA 2001, 2010 (najnowsza wersja 5.0) 2007 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms Emerson Process Management Power and Water Solutions 1995 VIX Automation Proficy HMI/ SCADA iFIX 5.1 PL, Proficy HMI/ SCADA iFIX 5.5 EN* Proficy HMI/ SCADA iFIX 5.1 PL, Proficy HMI/ SCADA iFIX 5.5 EN* GE Intelligent Platforms, USA 1985* 1995 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms VIX Automation Proficy HMI/ SCADA iFIX WebSpace Proficy HMI/ SCADA iFIX WebSpace GE Intelligent Platforms, USA 2009 2010 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms * uzupełnienie informacji na str. 5 i na www.msipolska.pl Trendy w obecnych systemach produkcyjnych Współczesne systemy produkcyjne w przedsiębiorstwach mają wiele oczekiwań w odniesieniu do oprogramowania komputerowego, które zarządza ich kluczowymi procesami. Systemy te muszą np. odpowiadać na ciągle rosnące Ryszard Krawczyński standardy obsługi klientów główny konsultant ds. – w związku z tym oczekiwasprzedaży aplikacji ne są innowacje w produkcji do zarządzania i serwisowaniu, wyższa jakość produkcją, i szybsza dostawa towarów Oracle Polska czy projektowanie konstrukcji i technologii nadążające za wymaganiami klientów (model PLM). Wyzwaniem jest też zmienność kanałów dostaw oraz coraz mniejsza lojalność klientów. Systemy muszą także poradzić sobie z coraz większą złożonością operacyjną, której wyrazem są np. wysoce dedykowane wyroby, rozdrobnienie łańcuchów dostaw czy problemy związane z produkcją kontraktową. Problemem jest także sprostanie regulacjom wynikającym z nowoczesnych reguł zarządzania zgodnością i ryzykiem, w czym zawierają się takie zagadnienia, jak normy branżowe i unijne, podwyższone standardy komunikacji czy odpowiedzialność ekologiczna (zerowe oddziaływanie procesów produkcyjnych na środowisko, normy ekologiczne, zapewnienie należytego bezpieczeństwa). 12 Październik 2011 Inne wyzwania to na przykład: redukcja kosztów w obliczu skomplikowanych konstrukcji, redukcja czasów/cykli wytwarzania, redukcja braków i odpadów, obsługa szybkiego przestrajania/przezbrajania czy konieczność szybkiej adaptacji do oczekiwanych i nieoczekiwanych zdarzeń, np. zmian popytu. W obecnych systemach produkcyjnych można zaobserwować kilka wiodących trendów. Najważniejsze z nich to: • Flexible Manufacturing Systems (FMS) – elastyczne systemy produkcyjne zapewniające wytwarzanie dużej różnorodności wyrobów na tych samych systemach i w ten sposób dopasowujące się do zmian otoczenia i popytu, • Agile Manufacturing – model produkcji dostosowany do nieznanych zmian otoczenia, • Lean Manufacturing – system dający szybką odpowiedź na zmiany popytu, zapewniający ciągłą poprawę jakości i obniżanie kosztów wytwarzania. Osobną klasą nowych trendów jest tak zwany Wise Manufacturing, czyli systemy ze sztuczną inteligencją, które mają zaprogramowane cechy podmiotowości człowieka i samodzielnie rozwiązują problemy natury technicznej oraz sterowania procesami. Systemy takie mogą np. monitorować i oceniać efektywność ekonomiczną procesu produkcyjnego, urządzenia lub podzespołu, mogą zdiagnozować przyczyny niższej wydajności i same podjąć właściwe decyzje dotyczące poprawy wyników. www.msipolska.pl Jak powstawał raport Raport MSI Polska został oparty na danych pochodzących z ankiet wysłanych do producentów lub dostawców rozwiązań IT dla obszaru produkcji, obecnych na polskim rynku. Oczywiście, nie jest to pełny obraz rynku. Raport pokazuje jedynie rynkową ofertę, a nie stopień jej wykorzystania. Ankiety wypełnili przedstawiciele 42 firm, co dało w sumie 85 pozycji w naszych tabelach, zawierających informacje o systemach IT dla obszaru produkcji. Niektóre systemy występują w nich podwójnie (lub nawet potrójnie), chcieliśmy bowiem skupić się na pełnej ofercie dostawców działających w Polsce. W raporcie pojawiło się kilka nowych w stosunku do poprzedniego wydania systemów, np. w dziale MES, SCADA, HMI – system zenon (dostawca: COPA-Data Polska), rodzina systemów FactoryTalk (dostawca: Elmark Automatyka), qcadoo MES (dostawca: Qcadoo Limited), zupełnie nowy na polskim rynku system Operator (dostawca: Operator Systems APS), Enterprise Data Server (dostawca: Transition Technologies), w dziale Systemy PLM – rozwiązania Windchill, Creo (dostawca: firma Prodart), w dziale Systemy APS – Advanced Discrete Manufacturing for MS Dynamics AX 2009/2012 (dostawca: Columbus Polska), APS Preactor (dostawca: DSR), no i w dziale Systemy EAM/CMMS – system Agility (dostawca: Centrum Przemysłowo-Usługowe ZETO). Systemy MES/SCADA/HMI w Polsce Data Acquisition), HMI (Human-Machine Interface) oferowane w Polsce Współpraca z innymi systemami (wymiana danych) Plant Automation (HMI/SCADA, Batch and Control systems, Distributed Control Systems), LIMS Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2010/2011 r. rozszerzone funkcje raportowe i wizualizacyjne (oparte na platformie BOBJ) z systemami ERP, z automatyką przemysłową Szacunkowa liczba klientów w Polsce systemy ERP i PLM większości producentów* uproszczona ewidencja danych SPC, wizualizacja danych pomiarowych podczas kalibracji przyrządów otwarte interfejsy wymiany danych: DDE, ODBC, SQL, WebService wprowadzenie interfejsu (szyna integracyjna) wymiany danych z wykorzystaniem technologii WebService* kilkuset dwukierunkowa wymiana danych z systemami sterowania, biznesowymi* buforowanie danych na poziomie interfejsów do systemów źródłowych, pobieranie danych archiwalnych bezpośrednio z historiana systemu DCS Ovation* 25 produkt jest częścią systemu ERP – TETA Constellation zarządzanie transportem, rozliczanie kosztów zleceń transportowych własnych i obcych, finansowa obsługa wytwarzania/ montażu na zamówienie 200 z każdym systemem ERP (SAP, JD Edwards, Baan)* Proficy Scheduler – szczegółowe harmonogramowanie i optymalizowanie produkcji, wymiana informacji nie tylko z ERP, ale również bezpośrednio z linią produkcyjną poprzez Proficy Historian* komunikacja dzięki wykorzystaniu protokołów: OPC, ODBC, ADO, DAO, zapytań SQL oraz VBA lub narzędzi SDK nowa wersja PL (5.1), dalsze rozszerzanie opcji związanych z redundancją systemów, integracja z oprogramowaniem Proficy Historian* 5 Przykłady branż przemysłowych reprezentowanych przez klientów budowlana (3), chemiczna (17%), elektroniczna (2), energetyczna (28%), farmaceutyczna (20%), metalurgiczna (14%), motoryzacyjna (2), papiernicza, drzewna, włókiennicza (5) ok. 70 kontakt: www. skk.com.pl iFIX WebSpace jest dodatkiem do oprogramowania Proficy HMI/ SCADA iFIX* Przykłady wdrożeń w Polsce w 2010/2011 r. kontakt: www.skk.com.pl MTU Aero Enginies* elektroniczna (15%), farmaceutyczna (15%), metalurgiczna (20%), motoryzacyjna (25%), przetwórstwo tworzyw sztucznych (25%) Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Pabianicach* budowlana, chemiczna, energetyczna, metalurgiczna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza, wodno-kanalizacyjna chemiczna (5%), energetyczna (85%), wodno-kanalizacyjna (10%) budowlana (4%), chemiczna (10%), elektroniczna (10%), energetyczna (3%), farmaceutyczna (3%), metalurgiczna (9%), motoryzacyjna (5%), papiernicza, drzewna Eurocast* Grupa Żywiec SA – Browary Warka sp. z o.o.* 4500 licencji Avon Operations Polska, Huta Cynku „Miasteczko Śląskie” SA, KSC Oddział Cukrownia Malbork* 20 Jeżeli lubimy funkcjonalne i ładne rzeczy w życiu osobistym, to dlaczego nie przenosimy tego na kupowane systemy IT? Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Duże firmy produkcyjne najczęściej mają już wdrożone rozwiązania klasy MES połączone z ERP czy SCADA. Tym samym pole do innowacji czy też nowości w tym segmencie rynku powoli się zawęża. Oczywiście, te wspomniane duże Marcin Perłak, CEO, Qcadoo Limited przedsiębiorstwa są obsługiwane przez dużych dostawców systemów IT – są niejako skazani na siebie. Znacznie bardziej ciekawie wygląda sytuacja na rynku MSP. Tutaj firmy mają wdrożone systemy F-K, Magazynowe, CRM czy nawet ERP. Gdy chodzi jednak o produkcję, dalej dominującym narzędziem jest kartka i ołówek, a w bardziej zaawansowanych firmach są to krążące arkusze kalkulacyjne. Nie oznacza to wcale, że potrzeby tych firm w zakresie zarządzania produkcją są mniejsze niż tych większych – one są takie same, tylko na mniejszą skalę. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – W sektorze MSP dwie największe bariery to po pierwsze stopień skomplikowania tego typu systemów – są to najczęściej olbrzymie pakiety oprogramowania, których wdrożenie jest żmudne i czasochłonne a użytkowanie wymaga dużej liczby godzin przeznaczonych na szkolenia. Ingerencja w firmę podczas wdrożenia tego typu systemów jest ogromna – albo wdraża się całość albo nic. Tym samym ryzyko dla mniejszej firmy może być nie do zaakceptowania. Drugą barierą związaną z poprzednią jest cena. Nie chodzi tutaj bynajmniej o cenę wyłącznie licencji – jest to zazwyczaj tylko wisienka na torcie. Cena to koszt wdrożenia, dostosowania, przeszkolenia ludzi, zakupu sprzętu i licencji na systemy operacyjne i bazy danych, czy w końcu czas oddelegowania pracowników do współpracy z dostawcą. To są koszty, których nie da się pominąć, a które są ujawniane dopiero na końcu przez dostawcę, gdy klient zdąży się już oswoić z myślą o rewolucji na swojej hali produkcyjnej. Wtedy zazwyczaj następuje pierwszy szok. Drugi ma miejsce, gdy wdrożenie trwa dłużej niż deklarowany przez dostawcę tydzień, a ludzie zaczynają wpadać we frustrację i bojkotować wdrożenie. Po takich wdrożeniach pozostaje niesmak i nawet najlepszy system ma już problem, aby się obronić w oczach właściciela zakładu produkcyjnego. Dlaczego zatem systemy do zarządzania produkcją nie mogą być proste w obsłudze, bogate funkcjonalnie, podzielone na mikromoduły, które mogą być wdrażane etapami, a ich cena będzie dla właściciela porównywalna z miesięcznym abonamentem za jego telefon komórkowy? Na dodatek dlaczego takie systemy nie są obsługiwane przez przeglądarkę WWW i nie wymagają zakupu żadnych dodatkowych serwerów? Te pytania zadawaliśmy sobie, tworząc qcadoo MES i postanowiliśmy dać to wszystko naszym klientom. Tak, aby na koniec dnia prezesi firm produkcyjnych mieli więcej czasu na miłe chwile z rodziną, zamiast umartwiać się z powodu niedziałającego systemu IT. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Każda firma produkcyjna poszukuje odpowiedzi na trzy zasadnicze pytania: • czy mogę to wyprodukować, czy mam potrzebne surowce, maszyny i pracowników? • na kiedy mogę to wyprodukować? • ile mnie to będzie kosztowało? Pomoc w odpowiedzi na te pytania to zasadniczy cel wdrożenia każdego systemu IT dla produkcji. Jeżeli jakiś dostawca IT nie pomaga w tym bądź skupia się na dodawaniu kolejnych funkcji bez korzyści z nich wypływających dla użytkownika rozwiązania – skazany jest na sromotną porażkę. Natomiast czy dostarcza te odpowiedzi w jasny i przejrzysty sposób, który nie wymaga od użytkownika żmudnego scalania w umyśle wielu faktów, które prezentuje mu nieprzyjazny system IT – to już osobna kwestia. Każdy zatem musi sobie odpowiedzieć na pytanie: jeżeli lubimy funkcjonalne i ładne rzeczy w życiu osobistym, to dlaczego nie przenosimy tego na kupowane systemy IT? www.msipolska.pl Październik 2011 13 Raport MSI Case study: minimalizacja stanów magazynowych i ilości gotówki zamrożonej w towarach w Wytwórni Wyrobów Papierowych WORWO Zmiany – chleb powszedni każdego biznesu Ostatnie lata to dla Wytwórni Wyrobów Papierowych WORWO czas dużych zmian. Dynamiczny rozwój firmy, spowodowany przede wszystkim systematycznym wzrostem liczby klientów zarówno na rynku polskim, jak i rynkach zagranicznych, pociągnął za sobą zmiany w produkowanym asortymencie. Firma na bieżąco musiała dostosowywać ofertę do potrzeb nabywców, co bezpośrednio wiązało się z unowocześnianiem nie tylko linii produkcyjnych, ale i samych procedur działania. Progres w firmie sprawił, że dotychczas użytkowany system informatyczny przestał zaspokajać wszystkie potrzeby informacyjne przedsiębiorstwa. – Przed wdrożeniem pakietu TETA Constellation korzystaliśmy również z pro- i dlatego korzystaliśmy z dodatkowych sów produkcyjnych, logistycznych i han- duktu UNIT4 TETA, pakietu TETA Biznes narzędzi, które uzupełniały te brakujące dlowych. Dlatego istotnym czynnikiem, Partner – mówi Michał Rymacki, koordyna- funkcje. Przez długi czas było to dla nas który zadecydował o wyborze TETA Con- tor wdrożenia ze strony WORWO. – Pakiet wystarczające, jednak na pewnym etapie stellation był moduł TETA Produkcja.NET, mimo swojej bogatej funkcjonalności miał skala zmian proceduralnych w firmie oka- który w nowatorski sposób podchodzi do pewne obszary, których nie wspomagał zała się na tyle duża, że najbardziej racjo- zarządzania procesami produkcyjnymi. nalnym krokiem była wymiana oprogramo- Istotne znaczenie miała także aplikacja wania, z którego do tej pory korzystaliśmy. TETA CRM.NET, która zachęciła nas swoją Wdrożenie w skrócie Firma: WORWO sp. z o.o. Liczba pracowników: 140 osób Oprogramowanie: pakiet TETA Constellation: Produkcja.NET, Logistyka.NET, Finanse.NET, Majątek Trwały.NET, Personel.NET, CRM.NET Dostawca oprogramowania: UNIT4 TETA (www.unit4teta.pl) Październik 2011 www.msipolska.pl ściami – wyjaśnia Michał Rymacki. Decyzję o zmianie systemu informatyczplanowała dużą reorganizację działu han- Niestandardowe potrzeby wymagają elastyczności dlowego, a dotychczas stosowane roz- Na tle innych firm WORWO wyróżnia się wiązanie nie mogło wspomóc pracy na przede wszystkim bardzo szczegółowym nowo ukształtowanego działu. rozliczaniem zużycia materiałów pod pro- nego przyspieszył fakt, że firma WORWO Branża: produkcja 14 funkcjonalnością i dodatkowymi możliwo- Czas decyzji – Dla nas wybór nowego systemu był dukcję określonego wyrobu gotowego. oczywisty. Z UNIT4 TETA współpracujemy Normatywy, a następnie rzeczywiste zu- już od dziesięciu lat i doskonale znamy jej życia są ciągle uaktualniane i nierzadko ofertę. Nie rozglądaliśmy się po rynku i nie właściwa ilość znajduje się dopiero na rozważaliśmy wyboru innego dostawcy. czwartym miejscu po przecinku, co przy W firmach takich jak nasza wszelkie działa- zastosowaniu zaokrągleń może powo- nia podporządkowane są obsłudze proce- dować duże różnice pomiędzy rzeczywi- Systemy MES/SCADA/HMI w Polsce Dziś możemy stwierdzić, że cele wdrożenia zostały osiągnięte, a dzięki temu, że system TETA Constellation jest naprawdę rozbudowany, uruchomione zostały podmoduły, o których na początku wdrożenia nie myśleliśmy w kategoriach potrzebnych funkcji. Pół żartem, pół serio można powiedzieć, że plan został wykonany w stu dwudziestu procentach. Podstawa dobrego wdrożenia Firma WORWO miała sprecyzowane oczekiwania i potrzeby odnośnie do procesów realizowanych przez nowy system oraz sposobu współpracy przy wdrożeniu. Nawiązuje do tego koordynator wdrożenia ze strony WORWO Michał Rymacki: – Pomocne było zrozumienie przez UNIT4 TETA naszego nietypowego podejścia do wdrożenia, które polegało na szkoleniu koordynatorów we Wrocła- stym a księgowym zużyciem materiałów. teriały z dwóch źródeł danych – zleceń wiu, którzy przekazywali wiedzę pracow- W związku z tym konieczne było przygo- produkcyjnych oraz zleceń długotermino- nikom WORWO. Wyjątkiem był moduł towanie w TETA Constellation specjalne- wych oraz generację zleceń i zamówień Finansowo-Księgowy, który uruchamia- go mechanizmu wyliczającego rzeczywi- zakupu na brakujące elementy. ny był w normalnym trybie podczas wi- sty koszt wyrobu. Zaimplementowanie W przedsiębiorstwie udało się także zyt wdrożeniowych w Wąbrzeźnie. Tak systemu TETA Produkcja.NET umożliwiło zautomatyzować proces rozliczania do- sprawnie i bezproblemowo przeprowa- generację zleceń produkcyjnych na pod- kumentów produkcyjnych powiązanych dzone wdrożenie nie byłoby możliwe bez stawie zamówień sprzedaży. ściśle ze zleceniami w pełnym zakresie, dużej wiedzy i kompetencji zespołu wdro- Na potrzeby WORWO zastosowano tj. z ewidencją wytworzonych produktów, żeniowego UNIT4 TETA. także niestandardowe rozwiązanie zwią- zużytych materiałów, czasów pracy pra- zane z generacją długookresowych pla- cowników oraz wytworzonych odpadów, nów na podstawie danych powiązanych dzięki czemu firma może szczegółowo z historycznymi zamówieniami sprzeda- rozliczać planowane i rzeczywiste koszty ży, dzięki czemu firma na bieżąco może produkcji. sprawdzać i przygotowywać się na zamia- Uzyskano również możliwość ewiden- ny związane z sezonowością. Z perspek- cji stanu realizacji poszczególnych pozycji tywy firmy istotne było również planowanie zleceń produkcyjnych oraz zużyć dzięki produkcji na dany dzień przez zastosowa- automatycznej generacji z dokumentów nie bilansu potrzeb na półprodukty/ma- produkcyjnych – dokumentów magazynowych (przychodowych – PW i PO oraz rozchodowych – RW) na różne magazyny. Kluczowe cele wdrożenia • Sprawne zarządzanie procesami produkcyjnymi oraz automatyczne tworzenie realnych planów produkcji • Usprawnienie procesów zarządzania zasobami ludzkimi • Automatyzacja rozliczeń finansowo-księgowych • Opracowywanie kalkulacji rzeczywistych kosztów produkcyjnych • Nowoczesna i funkcjonalna obsługa procesów handlowych • Sprawne planowanie zakupów surowców i materiałów na potrzeby produkcyjne Istotne z punktu widzenia osób decyzyjnych w firmie było zastosowanie wspólnej bazy indeksów, dzięki czemu osiągnięto kontrolę nad technologiami oraz możliwość globalnych zmian w konstrukcji i technologii. Warte podkreślenia jest również powiązanie modułu produkcji z pozostałymi funkcjami, takimi jak automatyczna dekretacja dokumentów obrotowych (Finanse.NET), wspólne bazy indeksów, kontrahentów, zamówień zakupu oraz sprzedaży (Logistyka.NET), ewidencja wprowadzonych już wcześniej pracowników na dokumentach produk- Główne korzyści z wdrożenia • Rzeczywiste rozliczenia produkcji wraz z informacją o wydajności na zmianie, kosztach, pobranych materiałach oraz wytworzonych wyrobach • Minimalizacja stanów magazynowych i ilości gotówki zamrożonej w towarach • Możliwość uwzględnienia wybranych magazynów przy bilansowaniu zleceń oraz sposobność wygenerowania zleceń wewnętrznych (na półprodukty), a także zamówień zakupów na materiały • Łatwość i intuicyjność podczas wprowadzania oraz generacji danych • Proste zarządzanie uprawnieniami i dostępem do danych poszczególnych użytkowników • Łatwa integracja narzędzia z innymi aplikacjami • Dostęp do bogatych funkcji aplikacji dostosowanych do potrzeb firmy i poszczególnych użytkowników cyjnych (Personel.NET). www.msipolska.pl Październik 2011 15 Raport MSI Obszar produkcyjny w polskich przedsiębiorstwach jest wciąż niezagospodarowany Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Czasami można spotkać się z opinią, jakoby rynek systemów ERP dla dużych i średnich przedsiębiorstw był już nasycony. Zwykle podpiera się przy tym analizą procentowego udziału firm posiadających rozwiązania tej klasy. W rzeczyZbigniew Lisowski, CPIM, menedżer wistości jednak rzadko mamy Domeny Biznesowej do czynienia z pełnym wdroProdukcja, UNIT4 żeniem modułów produkcyjTETA SA nych. Zamiast tego popularne jest stosowanie różnorodnych, pośpiesznie stworzonych arkuszy kalkulacyjnych, a nawet luźnych kartek i zeszytów. Standardowo informatyzowana jest gospodarka materiałowa (w tym dokumenty wydania materiałów i przyjęcia wyrobów z produkcji), co czasami nazywa się wdrożeniem produkcji. Nieco ambitniejsze firmy budują porządne BOM-y, automatycznie generują listy potrzeb materiałowych i z nich tworzą dokumenty obrotowe oraz stosują ilościowy bilans potrzeb materiałowych (bez uwzględnienia aspektu czasowego). Natomiast pełne wdrożenie modułów produkcyjnych obejmujące wielopoziomowe planowanie (SOP, MPS, MRP i APS), rejestrację wykonanych procesów (traceability) i rozbudowane analizy (typu what-if lub CTP) zdarza się rzadko. Dlatego ciągle w polskich przedsiębiorstwach obszar produkcyjny pozostaje do zagospodarowania. Dzieje się tak pomimo unowocześnionego parku maszynowego i coraz większej automatyzacji. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – W wielu przypadkach jedną z głównych barier jest brak dostatecznej elastyczności samego systemu ERP, jak również niechęć po stronie firmy wdrażającej do wprowadzania zmian w programie, w celu jego lepszego dostosowania do potrzeb biznesowych. Należy pamiętać, że istnieje bardzo duża różnorodność typów produkcji, rodzajów wytwarzania i strategii produkcyjnych. Każda firma jest inna, każda posiada swoją specyfikę i w większym lub mniejszym stopniu różni się od innych przedsiębiorstw nawet z tej samej branży. Stąd coraz większa potrzeba systemów, które łatwo się kastomizuje, w których zmiany może wprowadzać klient samodzielnie bez konieczności angażowania programistów i wykonywania upgrade’u. Barierą stojącą na drodze pełnej informatyzacji produkcji jest także brak dostateczniej wiedzy odnośnie do sposobów zarządzania operacyjnego zarówno po stronie firm kupujących, jak i dostarczających takie oprogramowanie. Obszar ten po prostu jest trudny i wymaga odmiennego podejścia dla przedsiębiorstw różnego rodzaju. Z jednej strony klient oczekuje, że wraz z wdrożeniem nowego systemu ERP usprawni procesy biznesowe, z drugiej dostawca liczy na to, że klient zna dobrze swoje procesy oraz potrzeby i jest w stanie odzwierciedlić je w systemie. Tymczasem o sukcesie wdrożenia modułów produkcyjnych, oprócz warstwy informatycznej, w dużej mierze decyduje porządna analiza biznesowa i wypracowanie nowego podejścia do planowania i zarządzania produkcją. Można się tu wspierać np. bogatą literaturą i szkoleniami APICS. Jakie nowe funkcje wymusi rynek? – Klienci systemów ERP poza oprogramowaniem do modułów produkcyjnych coraz częściej potrzebują dobrze zintegrowanych modułów do serwisu, utrzymania ruchu, dokumentacji kontroli jakości, zarządzania laboratorium i obsługi narzędziowni. Wprawdzie istnieją zewnętrzne programy dedykowane do tych celów, ale ze względu na konieczność integracji danych i potrzebę zachowania jednorodnego środowiska informatycznego wykorzystuje się moduły wbudowane w pakiety ERP. Funkcjonalność taka jest zawarta w pakiecie TETA Constellation, w którym dodatkowo dostępne są mechanizmy MES, EAS, kolejkowanie, minimalizacja kosztów przezbrojeń i optymalizacja rozkroju, a nawet moduł do obsługi kart kanban. Trendy: Jakich nowych funkcji w systemach MES, SCADA, HMI oczekują klienci z sektora produkcji? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm AB-Micro Trendy: udostępnianie danych, wizualizacji i raportów przez sieci WWW. Bazowanie na technologii Thin Client dla terminali klienckich. Askom Systemy MES. Gros systemów MES oferowanych na polskim rynku to proste rozwiązania oparte na SCADA (Historian, OEE – Overall Equipment Effectiveness, raporty, portal). Systemy te będą rozbudowywane o funkcje charakterystyczne dla MES, np. śledzenie materiałów i parametrów procesu, bieżąca kontrola jakości, zarządzanie maszynami i personelem. Systemy SCADA. Trendy: możliwość integracji z różnymi źródłami danych, obsługa otwartych standardów komunikacyjnych, dostęp do danych przez Internet, wydajne narzędzia raportowania, precyzyjny mechanizm administrowania uprawnieniami. Asseco Business Solutions Obecnie firmy oczekują zaawansowanych modułów produkcyjnych, które kompleksowo wspomagają kluczowe obszary związane z organizacją produkcji. Systemy muszą więc efektywnie zarządzać recepturami, marszrutami produkcyjnymi oraz partiami surowców, umożliwiać planowanie i harmonogramowanie produkcji, monitorowanie jej opłacalności oraz pełną kontrolę nad partiami półproduktów i produktów. Dodatkową zaletą aplikacji powinna być funkcjonalność związana z utrzymaniem parku maszynowego. Marcin Rosiak, szef Wydziału Handlowo-Projektowego w Asseco Business Solutions SA ASTOR Systemy MES. Rozwój funkcjonalności systemów klasy MES w najbliższych latach będzie skupiał się na wsparciu firm produkcyjnych w podnoszeniu efektywności operacyjnej. Automatyczne raportowanie danych niezbędnych do wizualizacji wskaźnika OEE (Overall Equipment Effectiveness), prezentowane na „kokpitach menedżerskich”, umożliwi przedsiębiorstwom szybką diagnozę „wąskich gardeł” w obszarze produkcji. Docelowo przełoży się to na znaczące obniżenie kosztów produkcji i zwiększenie elastyczności procesów. Dodatkowo przedsiębiorstwa będą wdrażały narzędzia wspierające automatyzację procesów biznesowych, np. ArchestrA Workflow w celu standaryzowania procesów krytycznych. Systemy SCADA. Klasa produktów SCADA będzie ewoluowała w stronę systemów zarządzania informacją – np. Wonderware Information Server, Wonderware Intelligence. Z jednej strony prowadzi to do tworzenia coraz bardziej złożonych aplikacji, z drugiej zaś powstają aplikacje skalowalne – z początku niewielkie, ale łatwo rozwijane do dużych i rozproszonych systemów. Przyszłość będzie należała do tych produktów, które zapewnią łatwe i szybkie rozbudowanie działających już aplikacji bez przerywania bieżącej produkcji. Systemy HMI. Rozwój systemów HMI będzie ukierunkowany na dalszą integrację i ułatwienie przepływu danych pomiędzy systemami różnej klasy. Widoczne jest znaczne zwiększenie możliwości graficznych obiektów używanych w aplikacjach, połączone z większym bezpieczeństwem ich modyfikacji (zmiana w jednym miejscu całej grupy obiektów), a także zawieraniem w nich coraz to bardziej zaawansowanych logicznych procedur działania. Systemy HMI będą w większym zakresie odpowiadały na potrzeby użytkowników związane z szybkością wprowadzania zmian we wdrożonych aplikacjach oraz mniejszym całkowitym kosztem ich utrzymania. Bonair Klienci oczekują lepszej integracji różnych systemów związanych z zarządzaniem, monitorowaniem i sterowaniem procesem produkcyjnym. Oczekują jednego wspólnego repozytorium danych, dostępnego dla obecnie istniejących oraz w przyszłości wdrażanych systemów. Rozwiązanie MES powinno także zapewniać otwartą i opartą na standardach wymianę danych pomiędzy systemami pracującymi na liniach produkcyjnych a systemami klasy ERP oraz jeden, wspólny dla wszystkich systemów, interfejs użytkownika, który może być dostosowywany do potrzeb klienta. Oprogramowanie powinno także obejmować wszystkie aspekty procesu produkcyjnego (począwszy od planowania, zarządzania czasem pracy ludzi i maszyn, monitorowaniem procesu produkcyjnego poprzez wspomaganie zarządzania magazynem, logistykę aż po wspomaganie rozliczania kosztów produkcji). BPSC Użytkownicy naszych rozwiązań klasy MES zyskali możliwość rozliczania w nich kosztów – oznacza to, że otrzymują wynik kosztowy na każdym etapie wytworzenia. Nastąpiło połączenie i integracja rozwiązań produkcyjnych (MES) z automatyką, np. z maszynami pakującymi. Możliwe stało się także dokonywanie wizualizacji harmonogramu produkcji. Dla użytkowników rozwiązań klasy MES istotne jest także zaawansowane planowanie z automatycznym przekazywaniem do realizacji – spływające zamówienia mogą być wtedy kierowane bezpośrednio na kolejne linie produkcyjne. Paweł Pilch, specjalista ds. kontraktów w BPSC SA Elmark Automatyka Trendy: przede wszystkim unifikacja oprogramowania, uproszczenie konfiguracji, łatwy dostęp do danych. COPA-DATA Polska Najlepiej sprzedającymi się systemami IT są nadal standardowe pakiety oprogramowania SCADA/HMI. Ze względu jednak na wzrost zapotrzebowania na bardziej realną informację, czytelne i zanalizowane dane z produkcji będzie następował duży wzrost zapotrzebowania na zaawansowane systemy Dokończenie na str. 50 16 Październik 2011 www.msipolska.pl Osiągnięcie doskonałości w produkcji wymaga niezawodnego oprogramowania Zarządzanie Produkcją Planowanie MES Optymalizacja Zarządzanie Projektami Wizualizacja Produkcji Raportowanie APS Monitorowanie Supply Chain Management Oprogramowanie dla energetyki i przemysłu +48 61 6688901 · [email protected] · www.psipolska.com Raport MSI Doświadczone i innowacyjne kierownictwo powinno zauważyć potrzebę integracji danych i całego cyklu życia produktu Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Obecnie firmy poszukują rozwiązań informatycznych, dostosowanych do wszystkich działań operacyjnych. Coraz częściej spotyka się rozwiązania dostosowane do konkretnej grupy użytkowników (np. PDM dla działów konstrukcyjnych), Wojciech Obst, kierownik działu które integrowane są w jedną technicznego, całość z systemem PLM/MRP/ CNS Solutions ERP. Takie podejście umożliwia oddzielenie grup pracowników i przydzielenie im systemów, które będą odpowiadać ich potrzebom i wymaganiom. Polskiemu rynkowi dużo brakuje do rynku chociażby niemieckiego, gdzie rozwiązania informatyczne wspomagające działanie przedsiębiorstwa są powszechnie stosowane. Firmy z sektora MŚP powoli zaczynają zauważać potrzebę wdrożenia rozwiązania IT i integracji danych firmowych. Oprogramowanie typu PDM/PLM nie jest tak spektakularne, jak chociażby trójwymiarowe systemy CAD, natomiast doświadczone i innowacyjne kierownictwo firmy powinno zauważyć potrzebę integracji danych i całego cyklu życia produktu oraz straty i utracone korzyści, wynikające z braku spójnego rozwiązania. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Barierą ciągle jest mentalność i konieczność wydania sporej kwoty na oprogramowanie oraz wdrożenie. Barierę tę można częściowo rozwiązać poprzez obliczenie ROI (kalkulacja zwrotu inwestycji) dla konkretnych przypadków, dzięki czemu łatwo wskazać potencjalne oszczędności czy utracone korzyści. Coraz większa liczba firm stosujących rozwiązania typu PDM/PLM to dowód na to, że konkurencyjne i innowacyjne przedsiębiorstwa muszą inwestować w tego typu systemy i rozwiązywać typowe problemy za pomocą IT. Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – Trudno wyróżnić branżę, która jest szczególnie zainteresowana systemami określonego typu. W przypadku systemów PDM widzimy duże zainteresowanie branży metalurgicznej oraz wszelkiego rodzaju firm, zajmujących się przemysłem wojskowym, lotniczym. Konieczność przechowywania dokumentacji oraz za- awansowane procedury sprawdzania jakości to tylko niektóre z przesłanek do zastosowania rozbudowanego rozwiązania do zarządzania dokumentacją. Z kolei w przypadku branży meblarskiej ważne jest zarządzanie strukturą wyrobu (informacje te eksportowane są później do systemu ERP). Istotne również są szybkie kalkulacje czy możliwość wykonania kopii projektu i ponownego użycia istniejących danych. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Największą bolączką jest integracja wszystkich rozwiązań informatycznych wykorzystywanych w firmie. Począwszy od etapu inicjacji projektu, badań, dalszego rozwoju, skończywszy na etapie finalnym, czyli produkcji i eksploatacji konkretnych urządzeń/wyrobów. Istnieje wiele rozwiązań określanych jako rozwiązania „zintegrowane”. Jakość poszczególnych części takich rozwiązań nie jest najlepsza, w związku z czym dla pewnych grup użytkowników należy przeznaczyć inny system. Dobrym przykładem jest porównanie systemów PDM wchodzących w skład rozwiązań klasy ERP oraz produktów dedykowanych. Te drugie, stworzone dla konkretnej grupy użytkowników, mają znacznie szerszą funkcjonalność oraz większą ergonomię pracy. Dokończenie ze str. 8 system zarządzania produkcją. Umożliwia archiwizację danych z produkcji w czasie rzeczywistym, pełną wizualizację (redundantne serwery HMI i Alarmowe), tworzenie zestawień, raportów, trendów (live) na portalu WWW. FT VantagePoint z założenia ma łączyć poziom MES/ERP z produkcją, zarządzaniem jakością. Sabur Control Maestro System wprowadzony na polski rynek w 2008 r. (następca systemu Wizcon Supervisor – w Polsce od 1996 r.). ControlMaestro jest nowoczesną, kompletną, otwartą i w pełni skalowalną platformą SCADA/BMS zapewniającą pełną kontrolę procesów technologicznych w obiektach przemysłowych, infrastrukturalnych, a także automatyce budynkowej. Modułowa architektura pakietu ControlMaestro pozwala na dopasowanie poszczególnych usług (modułów) i aplikacji do indywidualnych potrzeb użytkowników. Pakiet ControlMaestro 2011 obsługuje dodatkowo 64-bitowe systemy operacyjne, oferując wydajność z wykorzystaniem technologii webowej, mobilność użytkowników, bezpieczeństwo oraz integrację z systemami do zarządzania przedsiębiorstwem. Polymath Nowoczesny, wydajny pakiet oprogramowania przeznaczony do tworzenia aplikacji 18 Październik 2011 wizualizacyjnych HMI/SCADA na wszystkie terminale operatorskie i komputery firmy ESA. Występuje w dwóch wersjach: Basic (do programowania terminali rodziny VT) oraz Advanced (obsługującej terminale IT, VT oraz VTCE). Oferuje funkcje ułatwiające i przyspieszające projektowanie aplikacji HMI i SCADA (m.in. symulację projektów, bogatą bibliotekę obiektów, biblioteki użytkownika czy możliwość programowania w Visual Basic). TEL-STER TelWin SCADA Nowoczesny, skalowalny pakiet oprogramowania umożliwiający kontrolę oraz sterowanie dowolnymi procesami technologicznymi. Ma charakter rozproszony, tzn. poszczególne funkcje systemu są realizowane przez pracujące równolegle moduły zainstalowane na różnych stacjach roboczych pracujących w sieciach LAN/WAN. Wbudowane narzędzia do rozbudowy sposobu prezentacji i sterowania nadzorowanym procesem umożliwiają samodzielną rozbudowę aplikacji. VIX Automation Proficy Plant Applications Oprogramowanie ułatwiające monitorowanie produkcji według kluczowych kryteriów, co pomaga zwiększać efektywność i jakość produkcji. Za pomocą zintegrowanych ra- www.msipolska.pl portów sieciowych oraz usług umożliwiających komunikację ze wszystkimi modułami Proficy ułatwia podejmowanie decyzji biznesowych w czasie rzeczywistym, poszerzając możliwości tradycyjnych aplikacji MES. Oprogramowanie może być wdrażane jako pojedyncze moduły lub jako zintegrowane rozwiązanie. Proficy HMI/SCADA iFIX 5.1 PL Proficy HMI/SCADA iFIX 5.5 EN Narzędzie HMI/SCADA, umożliwiające wizualizację procesu, zbieranie danych i nadzorowanie przebiegu produkcji. Zapewnia precyzyjne monitorowanie i kontrolę wszystkich aspektów procesu produkcyjnego, jak również urządzeń i środków produkcji, co umożliwia szybszą reakcję na problemy, zmniejszenie zużycia materiałów, podniesienie jakości, skrócenie czasu wprowadzania na rynek nowych towarów oraz większą dochodowość produkcji. Proficy HMI/SCADA iFIX WebSpace Dzięki wykorzystaniu połączenia internetowego iFIX WebSpace rozszerza możliwości podglądu i kontroli oprogramowania iFIX. Narzędzie zapewnia podgląd wielu aplikacji SCADA z dowolnego miejsca w sieci, wyświetlanie w pełni funkcjonalnych aplikacji w przeglądarkach bez potrzeby modyfikacji istniejącego projektu. Systemy PLM na polskim rynku Przegląd systemów PLM (PDM, workflow) w Polsce (w kolejności alfabetycznej według nazwy dostawcy) CNS Solutions SolidWorks Enterprise PDM Oprogramowanie do zarządzania danymi produktu (PDM – Product Data Management) pomaga bardziej efektywnie zarządzać danymi i współużytkować odpowiednie pliki w celu tworzenia lepszych produktów w krótszym czasie. System bezpośrednio integruje się z Eksploratorem Windows oraz wieloma systemami CAD. Przykłady wdrożeń (2010/2011): Apator Powogaz (XII 2010), Hydro-Vacuum SA (1.12.2009), Obrum sp. z o.o. (2010), BisonBial (2011) – pełna obsługa działu technologicznego przygotowania produkcji, począwszy od konstrukcji, poprzez technologię i marszruty technologiczne, skończywszy na eksporcie danych do systemu SAP. Dassault Systemes Platforma V6 Platforma V6 stanowi kompletne środowisko wspomagające rozwój i wprowadzanie w życie nowych produktów oraz usprawnianie istniejących. Elementy platformy V6 umożliwiają użytkownikom tworzenie produktów (systemy CAD – CATIA/SolidWorks), symu- lowanie oraz weryfikowanie konstrukcji. Następnie zapewniają weryfikację poprawności konstrukcji poprzez analizy inżynierskie (Symulia) oraz definiowanie i optymalizację procesów produkcyjnych (Delmia). Sercem całego systemu jest warstwa zarządzająca i udostępniająca informacje dla wszystkich użytkowników (Enovia). To dzięki niej konstruktorzy mogą szybko wymieniać się informacją. Zapewnia ona zarządzanie danymi inżynierskimi oraz wspomaga cykl projektowy. Dostarcza użytkownikom właściwych informacji, które są niezbędne do szybkiego podejmowania decyzji. Informacje te są odpowiednio przygotowywane w zależności od profilu użytkownika, np. dla kadry kierowniczej prezentowane są wszystkie informacje niezbędne do podjęcia odpowiednich decyzji, natomiast osoby zajmujące się planowaniem produkcji mają wszystkie informacje związane z parametrami produkcyjnymi. Platforma V6 wspiera i usprawnia cykl życia produktu począwszy od jego powstawania, przez fazy produkcji i dystrybucji, kończąc na wycofaniu go z użytku. Platforma V6 Dassault Systèmes może mieć znaczący wpływ na wartość biznesową przedsię- biorstw, dla których rozwój produktów jest istotnym elementem działania. DBI Infor10 PLM Discrete Infor10 PLM Process Systemy umożliwiają: stworzenie produktów o wyższej jakości, wprowadzanie nowych produktów na rynek w krótszym czasie (o 98%) i po niższych kosztach (o 20%-50%), wprowadzanie zmian (50%), zwiększenie zysków oraz udziału w rynku. Zastosowanie: produkcja procesowa i opracowywanie produktów przy ciągle zmieniających się potrzebach klientów i zmieniających się przepisach. Epicor Software Poland Epicor PLM (moduł Epicor ERP) Epicor PLM pełni funkcję centralnego repozytorium wiedzy o historii produktów i procesów oraz wspiera integrację i wymianę danych między wszystkimi użytkownikami w przedsiębiorstwie, którzy mają kontakt z danym produktem, w tym kierownikami projektów, inżynierami, handlowcami, za- Raport MSI Polska ERP na przyspieszonych obrotach Opowieść o tym, jak lider branży elektronicznej, firma Fideltronik najpierw wdrożyła u siebie pakiet Oracle E-Business Suite, a potem to samo rozwiązanie zaczęła instalować w innych przedsiębiorstwach, stając się zarówno klientem, jak i partnerem Oracle Polska. Gdy ktoś zawita do spokojnej miejscowości Sucha Beskidzka, spodziewa się tam głównie atrakcji turystycznych, czyli pięknych górskich krajobrazów czy możliwości pojeżdżenia na nartach. Trudno niektórym uwierzyć, że to właśnie miasto jest siedzibą jednego z najbardziej prężnych polskich przedsiębiorstw sektora zaawansowanych technologii, lidera branży elektronicznej, firmy Fideltronik. Nieprzerwany rozwój Na początku była to typowa firma inżynierska, specjalizująca się w produkcji zasilaczy awaryjnych. Dziś, po 25 latach, stała się wielozakładowym przedsiębiorstwem klasy EMS (Electronics Manufacturing Services), obsługującym wszystkie procesy swojej branży – od planowania i projektowania nowych wyrobów, przez ich produkcję i testowanie, aż po dostarczenie klientowi. Firma ma obecnie pięć oddziałów i cztery zakłady produkcyjne, zatrudnia 1500 pracowników i ponad 100 inżynierów. Posiada w ofercie ok. 3000 produktów i używa aż 25 tys. różnych komponentów potrzebnych przy ich produkcji. Przygoda z Oracle EBS W roku 2005 firma rozpoczęła bliską znajomość z systemem Oracle E-Business Suite (EBS), który został zainstalowany przez własny zespół informatyków z pomocą konsultantów Oracle. Przez kilka następnych lat informatycy Fideltronika doskonale rozpoznali wszystkie tajemnice systemu Oracle, szczególnie te cechy, które są najbardziej przydatne w przedsiębiorstwie typowo produkcyjnym. Sprawdzili na przykładzie własnej firmy, że pakiet Oracle EBS ma fabrycznie wbudowane niezbędne funkcje wspierające procesy produkcyjne i zaszytą wewnątrz systemu ogromną wiedzę na temat najlepszych praktyk działania. Od klienta do partnera Trzy lata temu firma Fideltronik wykonała prawdziwie niezwykłą woltę – będąc klientem Oracle, stała się także partnerem, specjalizującym się we wdrażaniu systemu Oracle EBS! Jak do tego doszło, opowie najlepiej prezes Grupy Fideltronik, Zbigniew Fidelus. – Po kilku latach używania aplikacji Oracle w naszej firmie doszło do sytuacji, gdy trzeba było system Oracle EBS wdrożyć w pochodzącej ze Szwecji spółce, z którą Fideltronik zamierzał stworzyć wspólny podmiot 20 Październik 2011 www.msipolska.pl gospodarczy. Można było oczywiście zlecić wdrożenie zewnętrznej firmie, postanowiliśmy jednak zmierzyć się sami z tym zadaniem. Okazało się, że przeniesienie doskonale nam znanego systemu i jeszcze lepiej znanych procesów do całkiem nowej lokalizacji jest nie tylko wykonalne, ale możliwe do zrobienia bez specjalnych problemów. Po tym pozytywnym doświadczeniu postanowiliśmy kontynuować działalność konsultingową i dzisiaj mamy już zrealizowane dwa kolejne projekty. Stworzyliśmy unikalny zespół konsultantów złożony z inżynierów naszej firmy, którzy zdobyli wiedzę w zakresie systemów i narzędzi Oracle, a jednocześnie mają ogromne doświadczenie biznesowe dotyczące procesów produkcyjnych w branży zaawansowanych technologii. Ostatnio do wdrażania Oracle EBS używamy nowego zestawu narzędzi udostępnionych przez Oracle w ubiegłym roku – są to tzw. Oracle Business Accelerators. Akceleratory, o których wspomniał prezes Fidelus, to zestaw narzędzi pozwalający firmie partnerskiej stworzyć autorską parametryzację systemu EBS, zawierającą dokładną definicję procesów i funkcji realizowanych dla klienta z konkretnego sektora gospodarki. Akceleracja, czyli przyspieszenie Fideltronik jest na razie jedyną firmą partnerską w Polsce, która stworzyła prekonfigurowany system do wspomagania procesów biznesowych w branży produkcyjnej, oparty na idei Oracle Business Accelerators dla Oracle EBS. – Tworząc konkretną implementację EBS, do procesów zaprogramowanych fabrycznie w systemie dodajemy naszą własną wiedzę o biznesie oraz informacje o procesach biznesowych klienta zdobyte dzięki specjalnym interaktywnym formularzom ankietowym, które on wypełnia – mówi szef grupy wdrożeniowej w Fideltronik, Krzysztof Woźny. – Na tej podstawie dokonujemy wstępnej parametryzacji, dodając do predefiniowanych procesów elementy specyfiki firmy, takie jak struktura, zestaw wyrobów czy grupy klientów, i dopiero tak przygotowany pakiet instalujemy na miejscu. Dzięki temu wszystko trwa bardzo krótko. Ponadto – już po uruchomieniu wersji bazowej – we współpracy ze specjalistami przedsiębiorstwa dostrajamy szczegółowo system, aby spełniał wszystkie specyficzne wymagania. Ponieważ we wdrożenie angażuje się niewiele godzin pracy konsultacyjnej, w efekcie cena jest na tyle konkurencyjna, że staje się dostępna dla rozwijających się przedsiębiorstw z sektora MSP. Przykładem może być – działająca w tej samej branży co Fideltronik – spółka Magnetic Systems Technology, u której takie właśnie, oparte na Akceleratorze wdrożenie zostało zakończone w pierwszej połowie 2011 r. Podsumowując: dzięki zastosowaniu Oracle Business Accelerators specjaliści Fideltronika mogą zaoferować firmie produkcyjnej kompletne wdrożenie systemu Oracle EBS w takim zakresie, jaki jest potrzebny do prowadzenia działalności, i to w rekordowo krótkim terminie. Klasyczny zestaw obejmujący finanse, logistykę i produkcję instaluje się w czasie czterech, a w niektórych przypadkach nawet trzech miesięcy. W porównaniu do klasycznego wdrożenia, trwającego zwykle niemal rok, jest to prawdziwe ERP na przyspieszonych obrotach! Andrzej Amanowicz Autor jest dyrektorem konsultingu sprzedaży aplikacji Oracle na Polskę i Kraje Bałtyckie Systemy PLM na polskim rynku PLM – liczy się tylko innowacja! Zmarły niedawno Steve Jobs udowodnił nam, jak ogromny sukces mogą odnosić innowacje we współczesnym świecie. Polska gospodarka podczas transformacji musi zmieniać swój charakter – z taniego producenta na wytwórcę dóbr innowacyjnych i zaawansowanych technologicznie. Sukces naszych firm w osiąganiu światowego poziomu zależy m.in. od udanych implementacji systemów wspomagających projektowanie i zarządzanie całym cyklem życia produktów (PLM). W artykule opiszemy system, który znalazł się w ofercie Oracle wraz z przejęciem firmy Agile w 2007 r. System jest przejrzysty i przyjazny. Wiele uciążliwych czynności powtarzalnych zostaje całkowicie wyeliminowanych, inne istotnie się upraszczają. Wymienione cechy sprawiają, że klienci firmy Oracle, którzy zdecydowali się na wdrożenie tego rozwiązania, w krótkim czasie osiągnęli istotne, wymierne korzyści biznesowe. Polskie firmy zasługują na więcej – nowe możliwości dzięki PLM Po latach implementacji systemów klasy ERP czy CRM ich posiadanie nie stanowi już o przewadze konkurencyjnej. O sukcesie polskich firm na konkurencyjnych rynkach będą decydowały teraz zaawansowane systemy wspierające rozwój produktów. Ocenia się, że rynek systemów PLM będzie się stabilnie rozwijał i osiągnie wartość 44 mld USD do roku 2017. Największa dynamika spodziewana jest na rynkach azjatyckich. W Polsce popularność systemów PLM będzie rosła ze wzrostem udziału zaawansowanych produktów w produkcji przemysłowej. Kiedy potrzebujesz PLM? Przedsiębiorstwo będzie potrzebowało systemu klasy PLM w następujących przypadkach: • gdy musi konfigurować produkty dla klientów zgodnie z uwarunkowaniami konstrukcyjnymi i technologicznymi • jeśli na danym rynku czas wprowadzenia nowego produktu decyduje o sukcesie lub porażce • gdy ilość danych dotyczących produktów i komponentów zaczyna stanowić problem i wymaga wprowadzenia efektywnych metod klasyfikacji i wyszukiwania • gdy proces projektowania nowych produktów i zarządzania zmianą wymaga zaangażowania wielu osób w firmie i u partnerów. Elementy składowe PLM na przykładzie Oracle Agile Rozwiązanie Oracle Agile PLM zawiera zbiór wszystkich funkcji niezbędnych do efektywnego zarządzania danymi w całym cyklu życia produktu. Dostarcza narzędzia do zarządzania strukturą (BOM-em) na potrzeby projektowania, sprzedaży, produkcji oraz serwisu. Zapewnia kontrolę i sprawne zarządzanie zmianą. Główne moduły systemu to: Zarządzanie danymi podstawowymi oraz informacjami na temat struktury produktów – Oracle Agile PLM zawiera moduł do utrzymywania informacji o indeksach materiałowych produktów, komponentów i części, ich obecnie obwiązujących oraz wcześniejszych wersji, powiązanych dokumentów oraz zmian. W rekordzie produktu przechowywane są m.in. informacje na temat dokładnej klasyfikacji, struktury, wzajemnych relacji, miejsc użycia oraz ważnych załączników zawierających potrzebną dokumentację. Zarządzanie dokumentacją – m.in. wersjami i rewizjami oraz tzw. redlining dokumentów, czyli nanoszenie obszarów objętych zmianami. Z systemem dostępna jest przeglądarka obsługująca wiele formatów plików, w tym natywne formaty systemów ECAD/MCAD zarówno 2D, jak i 3D. Zarządzanie zmianami produktów – wszelkie zmiany dotyczące produktów i komponentów są rejestrowane i zarządzane za pomocą zleceń zmiany (ECO). Historia zmian jest rejestrowana, a system zarządza rewizjami, czyli kolejnymi wersjami modyfikowanego komponentu. Do zlecenia przypisywana jest ścieżka workflow, w celu zautomatyzowania przepływu informacji i pozyskania odpowiednich zatwierdzeń. Inne niemniej ważne moduły systemu to: • planowanie i projektowanie nowych produktów • zarządzanie jakością produktów • zarządzanie zgodnością z wymaganiami prawa • zarządzanie kosztami nowych produktów oraz kosztami zmian struktury istniejących. Korzyści, ale i ryzyka wdrożenia PLM Oracle Agile PLM cieszy się rosnącym zainteresowaniem firm na całym świecie. Niemniej, aby dołączyć do grona klientów odnoszących sukces dzięki Oracle PLM, kluczowe jest odpowiednie zaprojektowanie wdrożenia i uwzględnienie typowych dla tego typu projektów zasad. Najważniejsze z nich to: Dopasowanie zakresu wdrożenia do możliwości organizacyjnych – w celu maksymalizacji korzyści powinniśmy zaplanować możliwie kompleksowe wdrożenie systemu, ale wdrażanie powinno przebiegać stopniowo. Nawet jeśli mamy odpowiednie kompetencje, to czas naszych kluczowych pracowników jest z pewnością mocno ograniczony. Wybór obszarów wdrożenia adekwatnie do celów biznesowych – decyzja o wdrożeniu każdego obszaru powinna być poprzedzona analizą korzyści, jakie może przynieść takie wdrożenie. Więcej informacji: dsr.com.pl Paweł Koprowski Autor pracuje jako Business Development Manager w firmie DSR sp. z o.o. Korzyści z zastosowania systemów klasy PLM, związane z: • czasem: skrócenie faz poprzedzających produkcję, czasu wdrożenia zmian, czasu na uzgodnienia z klientami i dostawcami • kosztem: zmniejszenie kosztów procesu uzgodnień, ilości kar za niedotrzymanie terminów, ilości prac powtarzanych w wyniku błędów człowieka na etapie projektowania i opracowywania konstrukcji wyrobów • jakością: poprawa wczesnego wykrywania problemów i wad konstrukcyjnych, poprawa jakości dzięki przyspieszeniu działań naprawczych, zmniejszenie ryzyka związanego z niespełnieniem wymagań prawnych (compliance) www.msipolska.pl Październik 2011 21 Raport MSI Systemy PLM (Product Lifecycle Management) oferowane w Polsce Dostawca Producent, kraj pochodzenia Nazwa produktu Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek Partnerzy we wdrażaniu brak CNS Solutions SolidWorks Enterprise PDM SolidWorks Corp., USA 2007 2007 Dassault Systemes Platforma V6 Dassault Systemes, Francja 2009 2009 Cadsol Design Polska, IBS Poland, IPL Solutions, TBI Technology, PPW Koltech DBI Infor10 PLM Discrete Infor Global Solutions, USA 1992 (pierwsza wersja), 2011 (aktualna wersja) 2008 DBI sp. z o.o. – Infor Channel Partner DBI Infor10 PLM Process Infor Global Solutions, USA 2000 (pierwsza wersja), 2011 (aktualna wersja) 2011 DBI sp. z o.o. – Infor Channel Partner Epicor Software Poland Epicor PLM, Epicor PDM, Epicor Workflow Management Epicor Software Corporation, USA 2008 2009 Qumak-Sekom, MSG Consulting, L-systems, UM-Data IFS Poland IFS Applications do Zarządzania Cyklem Życia Produktu IFS World Operations AB, Szwecja* Oracle Polska Oracle Agile PLM Oracle Corporation, USA 2008 2009 Polsoft Engineering PS Mobile Sale Polsoft Engineering, Polska 2003 2003 Prodart Marcin Wojciechowski Windchill, Creo (d. Pro/ENGINEER) Parametric Technologie Corporation (PTC), USA 2001, 1986 1990 1992 trwają szkolenia partnerów w zakresie wdrażania i wsparcia dla Agile PLM brak SAP Polska SAP PLM SAP, Niemcy 2000 2000 SAP Polska sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor w Polsce, wdrożenia: SAP Consulting i autoryzowani partnerzy SAP Siemens Industry Software Teamcenter Siemens PLM Software, USA 1992* 2002 Siemens Industry Software sp. z o.o. S&T Services Polska Infor10 PLM Discrete, Infor10 PLM Process Infor Global Solutions, USA 1995, 2011 (najnowsza wersja) 2004 S&T Services Polska sp. z o.o. VIX Automation Proficy Historian – Przemysłowa Baza Danych: GE Intelligent Platforms, USA 1998 2001 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms VIX Automation Proficy Workflow GE Intelligent Platforms, USA 2009 2009 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms * uzupełnienie informacji na str. 19 22 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy PLM na polskim rynku Współpraca z innymi systemami (wymiana danych) MRP/ERP: SAP, BAAN, IFS i inne, Microsoft Sharepoint Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2010/2011 r. usprawniony interfejs użytkownika (redukcja liczby kliknięć), personalizacja menu dla grup i użytkowników, pełne wsparcie najnowszych wersji systemów CAD: AutoCAD, AutoDesk Inventor, SolidEdge, ProEngineer Szacunkowa liczba klientów w Polsce 20 firm, ponad 100 licencji Przykłady wdrożeń w Polsce w 2010/2011 r. Apator Powogaz, Hydro-Vacuum SA, Obrum sp. z o.o., Bison-Bial* Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów budowlana (20%), energetyczna (20%), metalurgiczna (40%), wodno-kanalizacyjna (20%) np. SAP budowlana, elektroniczna, energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza gotowe interfejsy do wielu systemów ERP, produkt jest modułem ERP, jest także wdrażany samodzielnie Infor10 ION, Infor10 Workspace przemysł lotniczy i obronny, produkcja maszyn i wyposażenia, przemysł elektroniczny i high-tech, motoryzacyjny, konstruowanie na zamówienie i produkcja projektowa gotowe interfejsy do wielu systemów ERP, produkt jest modułem ERP, jest także wdrażany samodzielnie Oracle DB support, Web Client przemysł spożywczy, produkty konsumenckie/CPG, produkcja chemiczna i wyroby z plastiku Epicor ERP 2009: Zaawansowane Wyszukiwanie – wyszukiwanie i pobieranie według wielopoziomowych klasyfikacji i pól kluczy oraz łatwe poruszanie się po graficznej hierarchii dokumentów IFS Applications* ok. 10 Oracle E-Business Suite, produkt jest modułem systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie produkt jest modułem systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie ponad 1000 firm śledzenie GPS, Mobilne Trasówki, moduł Sprzedaży i Korekt tak budowlana, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza 6 (do 2009 r.) Grupa Powen-Wafapomp SA* np. Dell, Philips, ABB, Siemens, Johnson & Johnson* wszystkie branże gospodarki budowlana (10%), chemiczna (10%), elektroniczna (15%), farmaceutyczna (25%), motoryzacyjna (10%), spożywcza (30%) 20 1000 część platformy SAP Business Suite, może być także wdrażany samodzielnie nowe funkcje wspierające współpracę, wizulizację i analizę danych, synchronizację produkcji; integrację projektowania i CAD, zarządzanie pomysłami pakiet Microsoft Office oraz wiodące narzędzia CAD/CAM/DM* m.in. w zakresie zarządzania: wykazem materiałów BOM, portfolio produktów, programem i projektem, współpracy w grupach, zarządzania recepturami, opakowaniami i marką, zarządzania procesem inżynieryjnym, wymogami i symulacją, a także w zakresie wizualizacji cyklu życia oraz raportowania i analiz ponad 30 klientów, ok. 500 użytkowników oprogramowanie CAD (w tym: AutoCAD, ProEngineer, Creo, Solidworks, SolidEdge)* zarządzanie przygotowaniem procesów wytwórczych, wsparcie zapewnienia zgodności z wymaganiami FDA, REACH, integracja z nowymi wersjami oprogramowania CAD, uniwersalna przeglądarka 100 SCADA, MES, Workflow, SQL Reporting Services, Microsoft Excel i wiele innych* m.in. skalowalność zliczania tagów, warunkowe gromadzenie danych, rozszerzone wsparcie dla 64b, interfejs programowania aplikacji (API)* 150 zakładów Proficy HMI/SCADA iFIX, Proficy Plant Applications (MES) i inne, każdy ERP* nowe możliwości architektury SOA Polimex-Mostostal, PKP, PeBeKa referencje dostępne w kontakcie z firmą (tel. 22 339 36 80, [email protected]) Przemysłowe Centrum Optyki SA* elektroniczna – mechaniczna (3) Grupa Żywiec SA – Browary Warka sp. z o.o.* www.msipolska.pl Październik 2011 23 Raport MSI Wykorzystanie systemów IT jest naturalnym krokiem rozwoju każdej firmy Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Rynek systemów PLM jest w początkowej fazie rozwoju. Firmy w Polsce zaczynają dostrzegać wartość i sensowność stosowania systemów PLM. Takie zachowanie jest częściowo wymuszane przez rynek, który żąda coIreneusz Borowski, Business Developraz to nowszych i bardziej ment Manager zintegrowanych produktów Poland, Dassault przy jednoczesnym obniżaSystèmes niu kosztów. Uważam, że wykorzystanie systemów IT jest naturalnym krokiem rozwoju każdej firmy, rozwój każdej firmy można oceniać również przez pryzmat rozwoju systemów IT. Aby ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji, w pierwszej kolejności należy sobie uświadomić, w jakim celu są one wykorzystywane i to jest jeden z bardziej interesujących wątków. Fakt coraz powszechniejszego stosowania rozwiązań PLM świadczy o tym, że polskie przedsiębiorstwa są coraz lepiej zorganizowane, świadomość optymalizacji procesów jest coraz większa. Jest to istotny fakt, bo świadczy o tym, że polskie firmy są gotowe na funkcjonowanie z sukcesem na bardzo dynamicznym rynku. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Obecnie jest kilka barier, które przeszkadzają w stosowaniu zaawansowanych systemów IT. Pierwszą barierą jest otoczenie biznesowe, które powoduje, że niepewna, trudna do przewidzenia sytuacja ekonomiczna jest elementem blokującym. Chociaż taka sytuacja jest też często dodatkowym impulsem do podjęcia odważnych decyzji. Bo duża część menedżerów właśnie w systemach IT upatruje większej elastyczności procesów, lepszego dostosowania do wymagań rynku. Kolejną barierą jest obawa przed nieudanym lub przeciągającym się wdrożeniem, wynikająca czasem ze złych doświadczeń z systemami klasy ERP. Obawa ta może być uzasadniona jedynie w przypadku, gdy wdrożenie ma prowadzić niedoświadczony zespół. Doświadczony zespół wdrożeniowy przy obecnych rozwiązaniach gwarantuje szybkie i profesjonalne wdrożenie, ale należy pamiętać, że dobry zespół wdrożeniowy to tylko połowa sukcesu. Do pełnego sukcesu potrzebna jest też akceptacja i wsparcie kluczowych osób w firmie. opatrzeniowcami i kontrolerami jakości. System zarządza dokumentacją produktu przez cały jego cykl życia i zapewnia pełną integrację z ponad 12 systemami CAD. Epicor PLM jest szczególnie użyteczny dla firm, które same projektują swoje produkty, potrzebują jednolitych metodologii organizacji pracy, korzystają z systemów CAD, używają rysunków do tworzenia ofert i zamówień. Moduł Epicor Workflow Management jest złożony z czterech podstawowych składników: Task Management (zarządzanie zadaniami), Workbench Views (widoki pulpitów), Business Activity Management – BAM 24 Październik 2011 Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – Nie da się jednoznacznie wskazać, która branża chętniej wdraża np. systemy PLM. Jest to podyktowane poziomem skomplikowania produktów oraz procesem produkcyjnym. Można zaobserwować, że dzisiaj produkty są coraz bardziej złożone, a producenci mają coraz większą gamę produktów lepiej dostosowanych do różnych grup odbiorców. Łatwo więc wywnioskować, że systemy PLM są nieodzownym elementem infrastruktury IT w branży samochodowej, lotniczej, elektronicznej, ale i inne branże też korzystają z tych rozwiązań. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Potrzeby można podzielić na branże. Na przykład jedną z podstawowych potrzeb branży elektronicznej jest możliwość zarządzania i wymiany informacji pochodzących z różnych obszarów, a mianowicie zarządzanie procesem mechatronicznym. Jest to o tyle istotne, że dzisiejsze produkty elektroniczne nie tylko są coraz ładniejsze (z wyglądem dopasowanym do trendów), ale także spełniają coraz więcej funkcji, a i cena jest coraz bardziej przystępna. Inne potrzeby (niezależnie od branży) to globalizacja i to bez względu na skalę. Dzisiaj trudno sobie wyobrazić, aby wszystkie elementy produktu były wykonywane w jednym miejscu. Również często działy rozwoju produktów znajdują się w różnych miejscach, nie tylko produkcja czy montaż. Zapewnienie niezbędnej wiedzy i dostępu do informacji jest więc jedną z głównych potrzeb. Kolejny element to zwiększanie bezpieczeństwa danych. Nie od dziś wiadomo, że największą wartością firmy, ale i najtrudniej gromadzoną i... zdradzaną, są wartości intelektualne. Sposoby gromadzenia i zarządzania informacją wymagają dużej dyscypliny, ale z punktu widzenia PLM jest to dość łatwe do osiągnięcia. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Uważam, że rynek wymusi więcej prekonfigurowalnych procesów, które zawierają najlepsze praktyki, co spowoduje znaczne skrócenie czasu wdrożenia. Można zaobserwować, że firmy wolą bazować na dobrych cudzych doświadczeniach, niż być poletkiem doświadczalnym. W najbliższym czasie będzie również dynamicznie rozwijana funkcja szybkiego wyszukiwania danych. W przedsiębiorstwach produkcyjnych jest coraz więcej danych i pojawia się często problem z odnalezieniem właściwej informacji. (zarządzanie działaniami biznesowymi) oraz Business Process Management – BPM (zarządzanie procesami biznesowymi). IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) IFS Applications do Zarządzania Cyklem Życia Produktu Produkt firmy IFS World Operations AB, międzynarodowej korporacji założonej w Szwecji w 1983 r. IFS Applications do Zarządzania Cyklem Życia Produktu umożliwia utrzymanie operacyjnej elastyczności www.msipolska.pl przedsiębiorstwa i maksymalizację rentowności na każdym etapie: od zapotrzebowania, przez pomysł, projekt, produkcję, dostawę, wsparcie i serwis, po wycofanie produktu z rynku i jego końcową utylizację. Rozwiązanie nie tylko skraca czas wprowadzania produktów na rynek, ale także umożliwia generowanie zysków z obsługi posprzedażnej. Pozwala również docenić wygodę współdzielenia pełnych informacji dotyczących cyklu życia produktu w całym procesie – od zapotrzebowania po wycofanie produktu z rynku. IFS Applications do Zarządzania Cyklem Życia Produktu wspiera: zarządzanie projektami, konfigurację zarządzania danymi produktu, integrację narzędzi CAD, zarządzanie dokumentacją, strategiczną politykę zakupową i zaopatrzenie, projektowanie produkcji, produkcję mieszaną, zarządzanie zmianami technicznymi i zarządzanie zgłoszeniami, wsparcie produktowe z centrum obsługi klienta, zarządzanie serwisem w terenie, naprawy i przeglądy, zarządzanie stałą bazą i flotą, zarządzanie majątkiem, zarządzanie wydajnością i inne. Przykłady wdrożeń (2010/2011): wdrożenie IFS Applications w Grupie PowenWafapomp SA od 2011 r. obejmuje pełny cykl zarządzania cyklem życia produktu, uwzględniający wdrożenia nowych wyrobów, produkcję na magazyn i pod zamówienia, jak również późniejszy serwis sprzedanych urządzeń. Wdrożenie obejmuje również obszary logistyczne, finansowo-księgowe, zarządzania inwestycjami, obieg dokumentów oraz kadry i płace. Oracle Polska Oracle Agile PLM Rozwiązanie do zarządzania cyklem życia produktów z funkcjami zaawansowanej analizy ryzyka. Oprogramowanie to stanowi platformę integracji procesów PLM przedsiębiorstwa z innymi aplikacjami biznesowymi. System oferuje kompletną architekturę SOA, która umożliwia firmom integrowanie różnych jego komponentów z istniejącymi systemami przedsiębiorstwa. W ten sposób mogą one bez problemów wdrażać usługi PLM i osiągać swoje cele biznesowe, utrzymując stałą kontrolę nad kosztami. Użytkownicy w Polsce – wszystkie najważniejsze międzynarodowe koncerny obecne w Polsce, z wszystkich branż gospodarki, np. Dell, Philips, ABB, Siemens, Johnson & Johnson. Systemy PLM na polskim rynku Polsoft Engineering PS Mobile Sale Rozwiązanie dla przedstawicieli handlowych różnych branż zapewniające podgląd do stanów magazynowych, zamówień, danych o klientach. Dzięki niemu dyrektor handlowy może śledzić wszystkie stany, zamówienia a nawet trasy handlowców na swoim komputerze. SAP Polska SAP PLM SAP PLM wspiera wszystkie procesy kompleksowego zarządzania cyklem życia produktu, od pomysłu na produkt, poprzez jego projektowanie i produkcję, po wsparcie posprzedażne i reagowanie na postrzeganie produktu przez rynek. Główne obszary funkcjonalne SAP PLM to: strategiczne zarządzanie produktem, rozwój produktu i współpraca przy jego tworzeniu, zarządzanie danymi produktu, zarządzanie cyklem życia produktu. Wykorzystanie SAP PLM ma na celu koordynację współpracy wielu obszarów, aby w efekcie uzyskać produkt najbardziej efektywny kosztowo na każdym etapie życia produktu. Siemens Industry Software Teamcenter Protoplastą Teamcentera jest IMAN wyprodukowany w 1992 r. Teamcenter to system otwarty, który integruje się z aplikacjami, takimi jak pakiet Microsoft Office oraz narzędzia CAD/CAM/ DM (nie tylko oferowane przez firmę Siemens, lecz również przez innych światowych dostawców). Systemy PLM rozwijają się wraz z potrzebami rynku Z rynkiem systemów PLM jest taki problem, że w ich skład wchodzą różne aplikacje, odpowiedzialne za różne stadia rozwoju produktów. Jeśli spojrzymy na wykorzystanie systemów CAD/CAM/CAE to możemy dziś śmiało powiedzieć, że ten rynek jest w Polsce rynkiem dojrzałym. Projektowanie, konstrukcja, analizy Bogusław Roguż, Prodart i wytwarzanie są na coraz wyższym poziomie. Niestety, kadra menedżerska ciągle nie widzi korzyści w inwestowaniu w zarządzanie produktami i ich życiem, w odróżnieniu od systemów ERP czy CRM, które powoli zadomowiły się na naszym rynku i funkcjonują z powodzeniem w wielu przedsiębiorstwach. Być może dzięki temu, że wspomniane systemy przetarły niejako drogę, kadra zarządzająca też zmieni swój punkt widzenia i zwróci się ku produktom z rodziny PLM, bo to fundamenty każdego przedsiębiorstwa. To dobrze, że konstruujemy coraz lepsze produkty, ale co z zarządzaniem ich życiem? Systemy CAD/CAM/CAE są świetnym narzędziem do pracy dla designerów, konstruktorów i technologów. Co jednak z tymi, którzy zarządzają produktami? Jak porozumiewają się z pracownikami, jakie mają możliwości bieżącej, bezpośredniej kontroli projektu, jego wersji? Niestety, ta kontrola odbywa się, używając kolokwializmu, „na piechotę”. Często, dosłownie, trzeba się do Teamcenter oferuje rozwiązania wykorzystywane w każdej fazie cyklu życia produktu, począwszy od etapu planowania portfela produktów poprzez fazę projektowania, produkcji, serwisowania/utrzymania aż do utylizacji. Funkcje systemu obejmują zarządzanie wymogami, portfelem, programem i projektem, procesem inżynieryjnym, zestawieniami materiałowymi, zgodnością z wymogami, treścią i dokumentami, formułami, opakowaniami i marką, relacjami z dostawcami, procesem mechatronicznym, wytwarzania, symulacji, konstruktorów czy technologów przejść. Jak wygląda zarządzanie zmianą? Czy nie jest to droga przez mękę papierowych zgłoszeń, wielu spotkań, przegadanych godzin? Gdzie szukać danych, modeli, dokumentów, obrazów etc? Niestety, zaśmiecone serwery lokalne nie są dobrym rozwiązaniem. Myślę tu także o ochronie własności intelektualnej, o kontroli dostępu do zasobów. Kolejne pytanie: jak zarządzać konfiguracjami produktów, kiedy prawdziwą przewagę na rynku często zdobywa się poprzez konfigurowanie produktów dla określonych wymagań klientów? Jak zarządzać tymi wymaganiami? Oczywiście, traktujemy tu systemy PLM z dużym uproszczeniem, tylko sygnalizując pewne pytania i wątki. Firmy zajmujące się ich sprzedażą mają całą gamę narzędzi służących do szczegółowego określania specyficznych potrzeb każdego klienta. Rynek PLM jest wciąż rynkiem młodym. Warto, aby kadra zarządzająca dostrzegła potencjał i korzyści płynące z kompleksowych rozwiązań PLM, które stosują największe koncerny na świecie, ale też i małe firmy. Jak skracać drogę produktu na rynek, jak szanować czas i zasoby, jak obniżać koszty produkcji, jak tworzyć lepsze produkty? Systemy PLM rozwijają się wraz z potrzebami rynku, a te kierują się ku ocenie ryzyka, efektywnemu zarządzaniu portfolio, globalnemu zarządzaniu dużymi projektami. Perspektywy są szerokie i miejmy nadzieję, że dostrzegą je także osoby decyzyjne w firmach. konserwacją, naprawami i remontami. Zapewniają także raportowanie i analizy, współpracę w grupach i wizualizację cyklu życia. S&T Services Polska Infor10 PLM Discrete, Infor10 PLM Process System zarządzania danymi konstrukcyjno-technologicznymi produktów jest częścią systemu ERP (Infor ERPLN). Pakiet oprogramowania Infor10 PLM obejmuje funkcje: PDM, ECM, PartnerNet, Lifecycle Analyzer. Raport MSI Polska grudzień 2011 IT dla logistyki Rozwiązania mobilne przydatne na hali produkcynej i w terenie www.msipolska.pl Raport MSI W Polsce widać dynamiczny wzrost zapotrzebowania na systemy PLM Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Firmy produkcyjne, które mają własne działy rozwoju, widzą obecnie konieczność bardziej efektywnego zarządzania informacją o produkcie. Większość posiada już systemy ERP i staje się dla nich jasne, że te systemy nie Mariusz Zabielski, prezes Siemens rozwiązują problemów zwiąIndustry Software zanych z rozwojem produktu i jego konfiguracją (szczególnie firmy o produkcji projektowej). W Polsce możemy powiedzieć o dynamicznym wzroście zapotrzebowania na systemy PLM. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Wdrożenie systemu PLM jest porównywalne do wdrożenia systemu ERP (choć efekty osiągane po wdrożeniu systemów PLM w firmach produkcyjnych są wielokrotnie większe niż w przypadku wdrożenia systemów ERP). Większość firm ma złe doświadczenia z dotychczas realizowanymi projektami informatycznymi i bardzo często, oprócz typowo finansowych ograniczeń, istnieją również obawy związane z tym, czy zostanie osiągnięty zamierzony efekt. Oczywiście są i inne (typowe dla dużych projektów) bariery, takie jak brak czasu, konieczność wprowadzenia zmian w organizacji pracy, walka z „materią” (przełamanie przyzwyczajeń, inercja dużych organizacji, którą trzeba przezwyciężyć). Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy PLM? – Systemy PLM są wdrażane tam, gdzie mamy produkcję kontraktową i/lub projektową, gdzie rozwój produktu wymaga szybkich zmian, gdzie występują liczne konfiguracje/odmiany produktu, czyli w przemyśle motoryzacyjnym, maszynowym, dóbr konsumpcyjnych (AGD, hi-tech, elektronika). Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Większość firm zdaje sobie sprawę z ułomności posiadanych rozwiązań (czasami jest to system plików na serwerze, czasami prosty PDM i zawsze Excel jako źródło wiedzy). Obecnie spotykamy się z tym, że osoby odpowiedzialne za wdrożenie systemu PLM mają już dość dużą wiedzę na temat tego, czego powinny oczekiwać od takich systemów. Z reguły potrzebują tylko uzupełnienia i uszczegółowienia informacji tak, aby powstała spójna, dostosowana do ich firmy koncepcja systemu PLM. Ważnym elementem tych rozwiązań jest redukcja ilości działających systemów (programów) i powiązanie ich w jeden spójny system (w tym głównie powiązanie PLM z ERP). Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Widać wyraźnie tendencję, aby w ramach jednego spójnego systemu były dostępne informacje o produkcie, jego rozwoju i produkcji, łącznie z kontrolą procesu produkcyjnego (MES, SCADA). Rynek wymaga, aby było możliwe bardzo szybkie wprowadzanie zmian w produkcie i odzwierciedlenie tych zmian w procesie produkcyjnym (z uwzględnieniem logistyki i optymalnym wykorzystaniem posiadanych zasobów). 26 Październik 2011 Product Data Management. Zarządzanie danymi produktu jest łatwiejsze dzięki narzędziom służącym do zarządzania informacjami i danymi o produktach. System zarządza hierarchiczną strukturą konstrukcyjną produktu (BOM) łącznie z określeniem materiałów oraz ich zamienników. Udostępnia informacje o produktach uprawnionym użytkownikom, umożliwia przeglądanie bieżącej struktury produktu oraz przeglądanie wprowadzonych zmian. Przygotowanie zmian konstrukcyjno-technologicznych oraz wprowadzanie nowych produktów nadzorowane jest w procesie wprowadzania zmian, w podziale na wiele równolegle pracujących zespołów projektowych, umożliwiając koordynację prac prowadzonych nad produktem. Enterprise Content Management zarządza wszystkimi dokumentami dotyczącymi produktów (m.in. rysunkami, opisami, oprogramowaniem przygotowywanym dla produktów) i zadaniami związanymi z przygotowaniem produktów. Wszystkie informacje przechowywane są w centralnym repozytorium. Dostęp do informacji nadzorowany jest wg systemu uprawnień i autoryzacji dla grup oraz poszczególnych użytkowników. Infor Partner Net umożliwia współpracę przez Internet z zewnętrznymi partnerami, biorącymi udział w przygotowaniu, tworzeniu bądź obsłudze produktu. Lifecycle Analyzer służy do analizowania danych o produkcie, składowanych w różnych systemach, np. dane projektowe gromadzone w bazie danych PDM, dane produkcyjne w systemie ERP, a dane łańcucha dostaw w aplikacjach SCM, w celu wsparcia decyzji dotyczących cyklu życia produktu. Użytkownicy mogą wykonywać analizę skutków w celu lepszego zrozumienia wpływu zmiany na koszty, zapasy, harmonogramy produkcji, czas cyklu i jakości, zanim zatwierdzą zmiany. Mogą też dokonywać porównań, uwzględniając struktury produktu i oferty projektów, z ostatecznie zatwierdzonymi projektami oraz projektami będącymi w produkcji lub z poprzednimi wersjami. Mogą również śledzić zmiany pomiędzy zestawieniami materiałowymi, podświetlając te pozycje, które zostały dodane, usunięte lub zmodyfikowane. Przykłady wdrożeń (2010/2011): Przemysłowe Centrum Optyki SA (2009-2010) – tworzenie nowych produktów, wprowadzanie zmian w istniejących wyrobach, nadzór nad procesem wprowadzania zmian, integracja z CAD oraz ERP. www.msipolska.pl VIX Automation Proficy Historian Przemysłowa baza danych Historian stanowi centralne repozytorium danych przemysłowych w skali całego przedsiębiorstwa. Udostępnia dane systemom SCADA, MES, Workflow, SQL Reporting Services, Microsoft Excel i wielu innym. Proficy Historian to serwer bazodanowy firmy GE Intelligent Platforms. Zapewnia bezpieczeństwo danych produkcyjnych oraz natychmiastowy do nich dostęp. Wykorzystuje otwarte protokoły przemysłowe. Stanowi zintegrowaną platformę, gromadzącą informacje produkcyjne w skali całego przedsiębiorstwa. Nowe funkcje (2010/2011): skalowalność zliczania tagów (obsługa do 10 milionów tagów na jednym serwerze), maksymalny rozmiar archiwum (do 256 GB – doskonała wydajność i stabilność archiwizacji), warunkowe gromadzenie danych, rozdzielczość w mikrosekundach, rozszerzone wsparcie dla 64b, interfejs programowania aplikacji (API), wiele innych. Przykłady wdrożeń (2010/2011): Grupa Żywiec SA – Browary Warka sp. z o.o. – Proficy Historian pełni funkcję wydajnej i bezpiecznej przemysłowej bazy danych. Stanowi podstawę dla wdrożonego systemu klasy MES (Proficy Plant Applications) do monitorowania wydajności i jakości produkcji w czasie rzeczywistym. VIX Automation Proficy Workflow Proficy Workflow jest narzędziem zbudowanym w oparciu o architekturę typu SOA (Service Oriented Architecture – architektura zorientowana na usługi). Stanowi bazę umożliwiającą dynamiczne podejmowanie decyzji, która integruje automatyczne i ręczne procesy produkcyjne w skali całego przedsiębiorstwa, zapewniając dzięki temu wiarygodne i powtarzalne wykonywanie operacji produkcyjnych. Proficy Workflow jest systemem klasy BPM (Business Process Management – zarządzanie procesami biznesowymi), który umożliwia digitalizację grafów przepływu informacji w zakładzie. Oprogramowanie Proficy Workflow może być stosowane jako niezależne rozwiązanie lub uzupełniać możliwości pozostałego oprogramowania z rodziny Proficy, w tym Proficy HMI/SCADA iFIX, Proficy Plant Applications (MES) i innymi. Systemy PLM na polskim rynku Bezpieczne i wydajne archiwizowanie danych pochodzących prosto z linii produkcyjnej staje się krytyczne w 2011 r. Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Rok 2011 przynosi wyraźne ożywienie na rynku systemów IT dla produkcji. Obserwujemy nieustannie rosnącą świadomość firm produkcyjnych – system klasy ERP to nie wszystko. Krytyczne staje się bezpieczne i wydajne archiwizowanie daPaweł Czepiel, kierownik działu nych pochodzących prosto handlowego, z linii produkcyjnej. W obliczu VIX Automation dynamicznie rozwijającej się konkurencji przedsiębiorstwa produkcyjne coraz chętniej inwestują w sprawdzone rozwiązania. Co ważne – bardzo często na decyzję o wyborze systemu wpływa nie tylko jego elastyczność, otwartość i zaawansowana funkcjonalność, ale także renoma producenta. Na przykład marka GE Intelligent Platforms jest kojarzona z bezpieczeństwem inwestycji, pewnością, że systemy wdrożone dzisiaj będą wspierane i rozwijane w przyszłości. Drugim z kluczowych trendów obserwowanych przez nas w skali kilku ostatnich miesięcy jest potrzeba posiadania przez użytkowników końcowych rozwiązań mobilnych. Skutecznych, elastycznych i dostępnych z każdego miejsca. Bezapelacyjnie prym wiedzie tu- taj narzędzie Proficy iFIX WebSpace, umożliwiające dostęp do danych produkcyjnych przez przeglądarkę internetową. Rozwiązanie zostało wdrożone w wielu firmach w całej Polsce. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Największą barierą jest obawa, jak szybko nastąpi zwrot z poniesionych inwestycji. W tym przypadku niezmiennie sprawdzają się konsultacje, które VIX Automation prowadzi w zakładach produkcyjnych – przyglądamy się procesowi produkcyjnemu, rozmawiamy z przedstawicielami różnych działów w zakładzie, identyfikujemy potrzeby i z bogatej oferty rodziny Proficy dobieramy idealnie dopasowane rozwiązanie. Nasza wizyta często pozwala na zidentyfikowanie dodatkowych obszarów, które po wdrożeniu odpowiednich rozwiązań spowodują jeszcze szybszy zwrot z inwestycji i zaczną generować dodatkowy zysk. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Rozmawiając z firmami, analizując ich potrzeby dotyczące oprogramowania przemysłowego, spotykamy się z wysoką świadomością potrzeb dotyczących rozwiązań IT. GE Intelligent Platforms to lider we wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań dla produkcji – nie- dostępnych do tej pory na rynku. Wskazujemy zatem możliwości, które na naszym rynku nie są jeszcze szeroko znane. Inwestycja w zakresie takich rozwiązań dzisiaj daje firmie znaczną przewagę nad konkurencją. Mam tu na myśli np. Proficy Scheduler, czyli narzędzie do harmonogramowania produkcji. Innowacyjne jest to, że system wymienia dane nie tylko z ERP, ale także bezpośrednio z linią produkcyjną za pośrednictwem narzędzi MES i Historian. Takie podejście sprawia, że planista na bieżąco obserwuje zmiany wykresu Gantta, każda nieplanowana awaria lub przestój wpływa na zmianę czasu dostawy produktu finalnego do klienta. Drugim przykładem może być Proficy Workflow. Tego typu systemy do tej pory były popularne w aplikacjach stricte biznesowych – obieg faktur, dokumentów, procedura akceptacji wniosków urlopowych. GE Intelligent Platforms sprowadza potencjał aplikacji typu workflow do wymiany informacji w zakładzie na linię produkcyjną. Teraz zlecenie produkcji nowej partii z systemu ERP rozpocznie szereg powiązanych ze sobą czynności oraz akcji personelu: standardowe procedury nastawiania maszyny, pobranie próbek do analizy w laboratorium, opisywanie przestojów, monitorowanie parametrów produkcji w czasie rzeczywistym ze źródła OPC, dostęp do odpowiedniej dokumentacji technologicznej, monitoring specyfikacji itd. Warto przyjrzeć się bliżej tym rozwiązaniom. Chętnie prezentujemy je na żywo u klienta, do czego zachęcam. Trendy: Jakich nowych funkcji w systemach PLM (PDM, workflow) oczekują klienci z sektora produkcji? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm CNS Solutions Trendy: łatwiejsza integracja z istniejącymi rozwiązaniami MRP/ERP, podążanie ścieżką PLM i coraz większa rozbudowa systemów w kierunku rozwiązań zarządzających pełnym cyklem życia produktu, począwszy od projektu i wstępnej kalkulacji, skończywszy na utylizacji poszczególnych wyrobów. DBI Trendy: • Wzrost presji regulacyjnej (FDA, REACH, RoHS itp.) • Wzrost presji na niższe ceny produktów (z naciskiem na marże) • Zwiększenie globalnej współpracy i rozwoju produktu z partnerami • Wzrost rynku średnich i potrzeba PDM • Klienci oczekują gotowej, kompletnej i wyspecjalizowanej aplikacji z: analityką, integracją, funkcjonalnością przemysłową Epicor Software Poland W systemach PLM, oprócz standardowej integracji z systemami EDA i CAD, niezbędne okaże się elastyczne zarządzanie danymi oraz obsługa programów pocztowych, umożliwiająca przechowywanie wiadomości e-mail i załączników w bezpieczny sposób, a także zarządzanie dystrybucją tych wiadomości i plików oraz dostępem do nich. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia zarządzania relacjami z klientami oraz przestrzegania przepisów prawnych. Rozwój rozwiązania klasy PDM będzie związany z integracją z systemami klasy CAD. Dla wielu firm niezbędna jest sprawna obsługa wersji produktów w obu systemach. Dlatego na rynku rozwiązań PDM pozostaną jedynie ci dostawcy, którzy będą w stanie zagwarantować prawdziwą integrację między rozwiązaniami PDM a CAD. SAP Polska Firmy wdrażają systemy klasy PLM głównie z dwóch podstawowych powodów: aby kontrolować proces rozwoju nowego produktu i współpracę w tym procesie oraz aby reagować w odpowiedni sposób na postrzeganie produktu przez rynek. Rozwiązaniami typu PLM zainteresowane są przede wszystkim przedsiębiorstwa z branż, które dysponują znaczącymi funduszami na badania i rozwój, takich jak branże: farmaceutyczna, chemiczna, przemysł maszynowy, samochodowy oraz branże dystrybucyjne. Decydując się na wdrożenie rozwiązania typu PLM, należy zwrócić uwagę na funkcje ściśle związane z daną branżą, każda branża będzie miała swoje konkretne wymagania w stosunku do systemów PLM. Generalną przesłanką jest natomiast bardzo ścisła współpraca systemu PLM z systemami ERP oraz BI/BW, co zdecydowanie zwiększa funkcjonalność systemów PLM, gdyż najczęściej korzystają one z danych z systemów ERP – np. z informacji o cenach surowców/źródeł dostaw, analizy sprzedaży pod kątem cech produktów, co pozwala na wprowadzenie produktu spełniającego oczekiwania klientów. Niezbędna jest też integracja systemu PLM z systemem planowania, co zapewnia redukcję zleceń produkcyjnych/zamówień zakupu w przypadku wycofywania produktu z rynku. Obecne trendy to kompleksowe zarządzanie produktem typu end-to-end: od generowania wymagań dla nowego produktu, poprzez fazę projektowania, Wszystko o systemach IT dla przemysłu produkcji testowej, wprowadzania na rynek, dystrybucji A-Z, aż po wycofywanie produktu z rynku i zastępowanie go nowym produktem/nową wersją. opinia Adama Adamczyka, eksperta SAP ds. Rozwiązań dla produkcji S&T Services Polska Trendy: wsparcie przygotowania procesów produkcyjnych z uwzględnieniem podziału odpowiedzialności (wykonawstwa) pomiędzy zasoby własne i kooperantów. Ściślejsza integracja ze środowiskiem CAM. VIX Automation Systemy PLM. Klienci oczekują wydajnych, niezawodnych i bezpiecznych systemów do archiwizacji ich kluczowych danych produkcyjnych. Ważne jest, aby taki system był przyjazny użytkownikowi, prosty w konfiguracji i aby dane, które magazynuje, były dostępne z całej gamy aplikacji, z dowolnego miejsca. Tylko takie podejście zapewnia kompleksowe spełnienie oczekiwań każdego użytkownika i generowanie dodatkowego zysku z procesu produkcyjnego. Oprogramowanie Workflow. Oprogramowanie klasy workflow jest innowacyjnym produktem na polskim rynku. Oferowane przez GE Intelligent Platforms rozwiązanie od początku było tworzone z myślą o jego pełnej otwartości oraz łatwej integracji z dowolnymi elementami oprogramowania Proficy i firm trzecich. To wszystko zapewnia technologia SOA (Service Oriented Architecture). Dalszy rozwój oprogramowania będzie podporządkowany tej koncepcji. www.msipolska.pl Raport MSI Przegląd systemów APS w Polsce (w kolejności alfabetycznej według nazwy dostawcy) BPSC Impuls 5 Funkcja MRP systemu Impuls 5 zawiera podsystem Planowanie Zdolności Produkcyjnych oferujący narzędzia umożliwiające stworzenie harmonogramu prac produkcyjnych dla zarejestrowanych w systemie zleceń. Zapewnia także analizę możliwości wykonania produkcji nieuwzględnionej w harmonogramie. Centralnym elementem systemu jest interaktywny wykres Gantta, w którym planowanie odbywa się według metody „przenieś” i „upuść”. Podstawą do stworzenia harmonogramu jest kalendarz produkcyjny. Program tworzy harmonogram prac, planując dla każdej operacji termin jej rozpoczęcia, zakończenia oraz stanowisko, na którym ma być wykonana. Zlecenia można planować do przodu od terminu rozpoczęcia lub wstecz od terminu zakończenia. Columbus Polska Advanced Discrete Manufacturing for MS Dynamics AX 2009/2012 System został zaprojektowany do wspomagania procesów produkcyjnych typu: enigneer-to-order (ETO), make-to-order (MTO), configure-to-order, assembler-to-order (ATO) lub produkcji hybrydowej. System wspiera główne procesy biznesowe, takie jak: • Zarządzanie Danymi Produktu (PDM) • Zarządzanie Cyklem Życia Produktu (PLM) • Współpraca z wewnętrznymi systemami (CAD/CAM i PDM/PLM) • Zarządzanie produkcją bazujące na projektach • Zarządzanie podwykonawcami • Konfiguratory lub zamówienia indywidualne • Części zamienne, naprawy, gwarancje, usługi serwisowe • Zaawansowane zarządzanie kosztami • Zarządzanie Zmianami Inżynierii • Zarządzanie Dokumentami Bez reguł nie da się zautomatyzować pracy Co jest największą barierą w stosowaniu rozwiązań IT w obszarze produkcji w Polsce? – Systemy informatyczne są konstruowane przy założeniu, że procesy, których przebieg mają wspierać i kontrolować, są w dużym stopniu określone. Najczęściej osiąga się to poprzez wprowadzenie do Andrzej Głuszek, Senior Consultant, systemu minimalnego zbioru ekspert ds. produkcji, danych, które są niezmienne Columbus Polska w pewnym horyzoncie czasu i mogą być podstawą do szeroko rozumianego przewidywania i planowania. Przykładem takich danych mogą być normy wykorzystywane do produkcji wyrobów czy zestaw parametrów opisujących możliwości przetwórcze parku maszynowego. W swojej praktyce zawodowej często spotykam się z sytuacją, gdy przy omawianiu tych zagadnień co chwilę słyszę sakramentalne „..a to zależy...”. Po kilku godzinach rozmowy zazwyczaj dysponuję całkiem pokaźną listą wyjątków i ani jedną regułą. Bez reguł nie da się automatyzować pracy, a przynajmniej nie z wykorzystaniem oprogramowania obecnie dostępnego na rynku. Przyczyny takiego stanu mogą być różne. Najczęściej wynika to z nieuporządkowania procesów produkcyjnych – wiedza o sposobie produkcji w dużym stopniu jest własnością pracowników, a nie przedsiębiorstwa, w którym pracują. Kolejna bariera jest związana ze współpracą pomiędzy firmami tworzącymi łańcuch dostaw. Aby móc w pełni wykorzystywać możliwości systemów APS, służących do zaawansowanego planowania i harmonogramowania, menedżerowie łańcuchów dostaw muszą dysponować właściwymi informacjami, o właściwej jakości i we właściwym czasie. Z moich 28 Październik 2011 obserwacji wynika, że wiele firm nadal nie dostrzega korzyści z przekazywania wiarygodnych informacji, dotyczących długoterminowych prognoz. Firmy powiązane kapitałowo, które odgórnie są zobowiązane do wymiany informacji, przekazują sobie dane tak niskiej jakości, że menedżerowie nie decydują się na podejmowanie decyzji na ich postawie. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Często firmy decydują się na wdrożenie nowego rozwiązania informatycznego po to, by rozwiązać bieżące, mniej lub bardziej zidentyfikowane problemy operacyjne. W niewielu firmach ta decyzja jest wynikiem wcześniejszych prac analitycznych, których celem jest określenie faktycznych, spójnych wymagań biznesu w tym zakresie. Dodatkowo w trakcie wdrożenia firmy dokonują reorganizacji dotychczasowych działań i procesów tak, by dostosować się do wymogów i możliwości nowego oprogramowania. Szczególnie dotyczy to obszaru akwizycji i analizy danych. Po pierwszym okresie pracy z nowym oprogramowaniem użytkownicy zaczynają dostrzegać niedoskonałości przyjętych rozwiązań. W efekcie proponują kolejne zmiany lub rozszerzenia o nowe funkcje. Często lepsze efekty można uzyskać, ponownie analizując potrzeby biznesu i rewidując założenia przyjęte podczas implementacji. Do tego służy etap optymalizacji, pomijany przez wiele przedsiębiorstw w trakcie wdrażania oprogramowania. Głównym celem tego etapu jest określenie elementów systemu, które należy usprawnić. W szczególności dotyczy to wydajności i stabilności rozwiązania. Wnioski wyciągnięte z pierwszych tygodni pracy z systemem pozwalają dokonać optymalizacji procesów czy funkcji systemu. Powoduje to, że bazowa funkcjonalność, będąca szkieletem dla kolejnych rozszerzeń, będzie odpowiedniej jakości. www.msipolska.pl DBI Infor10 Advanced Planning optymalizuje cały łańcuch dostaw, umożliwiając: • planowanie produkcji, nabycia i transportu w wielu lokalizacjach jednocześnie • uwzględnianie ograniczeń • wybór najlepszej receptury lub formuły na podstawie dostępności materiału, jakości i zapotrzebowania • reagowanie na zapotrzebowania klienta (ATP i CTP) • możliwość wykorzystania analizy „co, jeśli” • zmniejszenie zapasów i kosztów produkcji o 10-25% • wzrost poziomu obsługi klienta (5-15%) Infor10 Advanced Scheduling – to zaawansowany system harmonogramowania, który pomaga zarządzać np. ładownością pojemników i zbiorników oraz zdolnościami linii produkcyjnych, a także przepływem produktów pomiędzy nimi. Zapewnia: • skrócenie czasu na przygotowanie i zmiany produkcji • obniżenie kosztów produkcji (o 10%) • skrócenie cykli produkcyjnych • zwiększenie zdolności i przepustowości produkcji (o 10-40%) • zwiększenie terminowości dostaw • zmniejszenie ilości odpadów (o 5%) DSR APS Preactor Preactor 400 APS – to system do zaawansowanego harmonogramowania. Podstawowe funkcje: • Statyczna Kontrola Materiałowa pozwalająca na automatyczną alokację materiałów podczas pobierania danych z MRP • Automatyczne łączenie operacji z różnych zleceń produkcyjnych • Ustawianie w kolejności i równoległe ładowanie operacji z różnych zleceń produkcyjnych • Reguły zaawansowanego harmonogramowania • Reguły zależne od zamówienia, produktu, zasobu • Możliwość tworzenia własnych reguł harmonogramowania za pomocą Visual Basic • Opcjonalny moduł DMC (Dynamic Material Control) • Opcjonalny moduł SCS (Supply Chain Server) • Dystrybucja harmonogramowania • Technologia Preactor OPB (Open Planning Board) Technologia Preactor OPB – zaprojektowana na podstawie doświadczeń ponad 3000 klientów systemu Preactor. Niezbędna, gdy potrzebne jest dostarczenie harmonogramu zoptymalizowanego przez np. minimalizację czasu przygotowania, gdy należy Systemy APS na polskim rynku Zasoby krytyczne a synchronizacja przepływu jednej sztuki, czyli dlaczego APS jest niezastąpionym narzędziem w firmie produkcyjnej W planowaniu produkcji wielokrotnie mamy do czynienia ze specyficzną metodą łączenia pracy maszyn i narzędzi specjalnych, warunkującą możliwość wykonania danego elementu. Liczba wariantów ścieżek technologicznych, dodatkowe parametry wpływające na czas zajętości maszyn, zależność czasu przygotowawczo-zakończeniowego od zmian używanych narzędzi, czyli parametry, które należy uwzględniać przy budowie harmonogramu, niezwykle utrudniają jego stworzenie. W takich sytuacjach skutecznie pomaga profesjonalne oprogramowanie klasy APS. Bardzo często w procesie produkcyjnym można odnaleźć operację, która wymaga synchronizacji pomiędzy zasobem głównym, operatorem, narzędziami, oprzyrządowaniem a półfabrykatem, który przez taki proces przechodzi. Problem ten najczęściej pojawia się w dwóch wariantach. Pierwszy występuje, gdy łączymy ze sobą dwa zestawy elementów, np. w przypadku wtryskarek i form. Drugi – znacznie bardziej skomplikowany przypadek – pojawia się przy specyficznego typu zasobach, np. piecach tunelowych, w których przepływają pojedyncze formy. Synchronizacja czasu występuje na styku wszystkich zaangażowanych zasobów, ale sednem problemu jest moment, gdy pojawia się więcej zleceń produkcyjnych, które mogą być od siebie zależne. Rys.1. Procesy krzyżowe Podstawowym problemem w przypadku harmonogramowania zasobów krytycznych jest wymagany wysoki poziom szczegółowości, który należy uwzględnić w celu uzyskania wiarygodnego wyniku. Mechanizmy przepływu jednej sztuki zdarzają się bardzo często w produkcji, lecz prawie nigdy nie są uwzględniane w harmonogramowaniu. Najczęściej ma to związek z ograniczeniami lub brakiem w przedsiębiorstwie narzędzi IT do harmonogramowania (także tych występujących w ERP czy MES). Jedna operacja technologiczna na sto sztuk staje się setką operacji na jedną sztukę, znacznie komplikując obliczenia, a przecież gdy mówimy o prze- pływie partii czy uwzględnianiu zasobów podrzędnych, znacząco wzrasta liczba parametrów opisujących ograniczenia produkcji. Rys.2. Harmonogram Asprova APS Jedynie przy wykorzystaniu oprogramowania APS możemy uwzględnić wszystkie opisane kryteria, budując wiarygodny harmonogram, uwzględniający zasób krytyczny zsynchronizowany z przepływem jednej sztuki. W oprogramowaniu APS możemy zintegrować wiele przenikających się procesów technologicznych w jeden harmonogram, uzyskując w ten sposób możliwość optymalizacji ogólnozakładowego procesu produkcji, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu przpustowości produkcyjnych nawet o kilkanaście procent. Oto dlaczego APS jest niezastąpionym narzędziem w firmie produkcyjnej. Korzyści, jakie niesie wdrożenie oprogramowania APS są przyczyną, że ponad 90% średniej wielkości przedsiębiorstw w Japonii, ojczyźnie idei Lean, korzysta z takiego oprogramowania. Aby nie być gołosłownym, można wymienić z niemal 1500 użytkowników Asprova APS na świecie tak znane firmy, jak Toshiba, Mazda, Nissan, Honda, Hitachi, Mitsubishi, Komatsu, Bridgestone, Denso, Fanuc, Seiko, Sony Sanyo, do których dołączyły już i polskie firmy. Krzysztof Orlicz Konsultant wiodący ds. wdrożeń, EQ System sp. z o.o., autoryzowanego przedstawiciela w Polsce Asprova APS. Brał czynny udział w lokalizacji oprogramowania – budowie wersji dla rynku polskiego. Absolwent Politechniki Śląskiej, specjalizacja: komputerowe systemy sterowania. Prywatnie miłośnik futbolu amerykańskiego – kibicuje drużynie Silesia Miners www.msipolska.pl Październik 2011 29 Raport MSI Systemy APS (Advanced Planning System) oraz APS (Advanced Planning and Dostawca Nazwa produktu Producent, kraj pochodzenia BPSC Impuls 5 BPSC SA, Polska Columbus Polska Advanced Discrete Manufacturing for MS Dynamics AX 2009/2012 Microsoft/ToIncrease DBI Infor10 Advanced Planning DBI Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek Partnerzy we wdrażaniu Współpraca z innymi systemami (wymiana danych) produkt jest częścią systemu ERP 2009 2011 Columbus Polska sp. z o.o. PLM/PDM (Siemens, Dassault Systemes) oraz CAD/CAM, Microsoft Dynamics AX 2009 Infor Global Solutions, USA 1997 (pierwsza wersja), 2011 (aktualna wersja) 2010 DBI sp. z o.o. – Infor Channel Partner gotowe interfejsy do wielu systemów ERP, produkt jest modułem systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie Infor10 Advanced Scheduling Infor Global Solutions, USA 1990 (pierwsza wersja), 2011 (aktualna wersja) 2010 DBI sp. z o.o. – Infor Channel Partner gotowe interfejsy do wielu systemów ERP, produkt jest modułem systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie DSR APS Preactor Preactor International, Wielka Brytania 1993 2002 DSR sp. z o.o. wszystkie systemy klasy ERP, MRP oraz wszystkie lokalne przechowujące wymagane dane EQ System Asprova APS Asprova Corp., Japonia 1994* 2010 EQ System sp. z o.o. z partnerami biznesowymi większość systemów ERP, w tym SAP, Microsoft Dynamics Ax, BAAN, JD Edwards, Oracle, z polskich m.in. SIMPLE.ERP IFS Poland IFS/Harmonogramowanie Operacyjne IFS World Operations AB, Szwecja* Oracle Polska Oracle Value Chain Planning (VCP) Oracle Corporation, USA 2008 2009 PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSIls – Stanowisko Dyspozytorskie PSI, Niemcy 1998 2008 SAP Polska SAP Advanced Planner & Optimizer SAP, Niemcy SIMPLE sp. z o.o. XPRIMER.APS i68 Gruppo/SIMPLE sp. z o.o., Hiszpania/ Polska SOLDIS proALPHA APS proALPHA Software AG, Niemcy Transition Technologies Enterprise Data Server (d. Enterprise Server System II) TRAX Infor ERP SyteLine APS VIX Automation Proficy Scheduler Infor Global Solutions, USA GE Intelligent Platforms, USA IFS Applications, produkt jest częścią systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie* 1992 Oracle Consulting jest modułem systemu ERP – Oracle E-Business Suite, jest także wdrażany samodzielnie ERP różnych firm SAP Advanced & Optimizer jest częścią platformy SAP Business Suite i SAP Supply Chain Management, może być także wdrażany samodzielnie 2000 2000 SAP Polska sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor w Polsce, wdrożenia: SAP Consulting i autoryzowani partnerzy SAP 2006 (pierwsza wersja), 2010 (ostatnia wersja) 2009 SIMPLE sp. z o.o. i sieć partnerów biznesowych systemami ERP 1992 (APS – lipiec 2003) 2005 SOLDIS sp. z o.o., proALPHA Polska sp. z o.o. MES, SCADA, PLM, EDI, CAD/CAM, produkt jest częścią systemu ERP – proALPHA* 1998 1998 (pierwsze wdrożenie) Emerson Process Management Power and Water Solutions dwukierunkowa wymiana danych z systemami sterowania, systemami biznesowymi 1990 2005 TRAX SA – Channel Partner firmy Infor Global Solutions w zakresie dystrybucji, wdrażania i wsparcia powdrożeniowego klasy ERP, MRP, inne repozytoria danych – bazy danych (np. Access), arkusze kalulacyjne (Excel) 2009 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms klasy MES, np. Proficy Plant Applications, klasy ERP dzięki dodatkowi Open Adapter, przemysłowymi bazami danych (np. Proficy Historian) za pośrednictwem systemów klasy MES 2005 * uzupełnienie informacji na str. 28 30 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy APS na polskim rynku Scheduling) oferowane w Polsce Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2010/2011 r. zmiany w obrębie harmonogramowania w funkcji MRP, zintegrowane z modułem raportu PZM i wszystkimi obszarami systemu Impuls 5, bieżący dostęp do podglądu produkcji wykonanej na wykresie harmonogramu Szacunkowa liczba klientów w Polsce 205 Przykłady wdrożeń w Polsce w 2010/2011 r. Miranda, Defro, Centrum Klima SA, Tesgas SA* Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów budowlana (13), chemiczna (17), elektroniczna (13), metalurgiczna (15), motoryzacyjna (2), papiernicza, drzewna, włókiennicza (48), spożywcza (20), maszynowa (39), metalowa (10), usługi (28) elektroniczna, motoryzacyjna, High Tech Machinery, Commercial & OEM Machinery & Parts, Special & Large Machinery, Oil, Gas & Mining Machinery Infor10 Badging, Standard i-Hub Integration produkcja procesowa i przedsiębiorstwa dystrybucyjne: napoje, przemysł spożywczy (mięso, drób, nabiał, produkcja spożywcza), CPG, branża chemiczna, farmaceutyczna i kosmetyczna Interactive Tank Top-up, Infor10 Badging, Standard i-Hub Integration produkcja procesowa: browarnictwo, przemysł spożywczy (mięso, drób, nabiał, produkcja spożywcza), CPG, branża chemiczna, farmaceutyczna i kosmetyczna Zaawansowana Kontrola Materiałowa, wizualna analiza efektów działania Statycznej i Zaawansowanej Kontroli Materiałowej* warunkowe dzielenie operacji, przypisanie technologii i pracowników do wystąpienia konkretnego zdarzenia (przydatne np. w maintenance) 20 5 w Polsce, ponad 1500 na świecie nowy panel harmonogramowania z ograniczeniami, nowe mechanizmy lepiej zarządzające ograniczeniami materiałowymi, bardziej elastyczna funkcja kontroli Dostępności do Obiecania (CTP) moduł Strategiczna Optymalizacja Sieci, który ułatwia utworzenie sieci dostaw zdolnej do szybkiego reagowania oraz opracowanie odpowiedniej strategii przesunięć, modelowanie wszystkich ograniczeń oraz złożonych kosztów stałych i zmiennych* Sonoco Łódź Packaging Center, LOB SA, Vector sp. z o.o., Donako SA, Sonoco Stryków Packaging Center* Strauss* chemiczna (16%), elektroniczna (19%), farmaceutyczna (1%), metalurgiczna (16%), motoryzacyjna (8%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (3%), przetwórstwa minerałów (2%), rafineryjno-petrochemiczna (1%), spożywcza (2%), 32%: elektrotechniczna, elektromechaniczna, mechaniczna, maszynowa przedsiębiorstwo produkcyjne* 2 Polpharma udoskonalenia w algorytmach prognozowania umożliwiające lepsze wygładzanie prognozy i sprawniejsze wykrywanie zmian trendu popytu, planowanie z wykorzystaniem bloków planistycznych identyfikowanych cechami wyrobu* wzrost wydajności silnika obliczeniowego 8 w Polsce, ponad 100 w Europie przyspieszenie optymalizacji 30 buforowanie danych na poziomie interfejsów do systemów źródłowych, pobieranie danych archiwalnych bezpośrednio z historiana systemu DCS Ovation* 25 harmonogramowanie operacji wsadowych, poszerzenie możliwości parametryzacji systemu na potrzeby i wymagania klienta 5 do 2010 r., 2 w 2011 r. (projekt wdrożeniowy w toku) Inmet* chemiczna (10%), elektroniczna (5%), farmaceutyczna (5%), metalurgiczna (25%), motoryzacyjna (8%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (1%), spożywcza (10%), 34%: elektrotechniczna, elektromechaniczna, mechaniczna, maszynowa Patentus SA* chemiczna (3%), elektroniczna (11%), metalurgiczna (8%), motoryzacyjna (21%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (4%), przetwórstwa minerałów (3%), spożywcza (6%), maszynowa, odlewnicza (28%), pozostałe (16%) chemiczna (5%), energetyczna (85%), wodno-kanalizacyjna (10%) Unison Engine Components Poland sp. z o.o.* elektroniczna, metalurgiczna, motoryzacyjna www.msipolska.pl Październik 2011 31 Raport MSI Strategiczne rozszerzenia ERP – sposób na konkurencyjną przewagę i źródło korzyści biznesowych Tradycyjne systemy ERP, automatyzujące podstawowe procesy biznesowe w firmach produkcyjnych i dystrybucyjnych, nie zapewniają dzisiaj konkurencyjnej przewagi. Posiadanie ich jest dzisiaj koniecznością, gdyż zapewniają osiągnięcie podstawowego celu, jakim jest automatyzacja i integracja procesów handlowych, produkcyjZygmunt Mazurkiewicz, prezes, DBI sp. nych i finansowych w firmie. z o.o., Infor Channel Bardzo często polscy użytPartner kownicy systemów ERP zapominają, że przestarzały algorytm MRP (i MRPII) nie jest w stanie rozwiązywać wielu dzisiejszych zadań, wynikających ze znacznie bardziej konkurencyjnego i szybko zmieniającego się rynku. Wiodący dostawcy systemów biznesowych dla przedsiębiorstw oferują strategiczne rozszerzenia systemów ERP, takie jak: EAM (Enterprise Asset Management – zarządzanie majątkiem), PLM (Product Lifecycle Management – zarządzanie cyklem życia produktów), APS (Advanced Planning & Scheduling – zawansowane planowanie i harmonogramowanie), czy S&OP (Sales & Operational Planning – planowanie sprzedaży i planowanie operacyjne). Te zaawansowane technicznie i funkcjonalnie produkty zapewniają osiąganie znacznie większych korzyści biznesowych, niż jest w stanie dostarczyć klasyczny system ERP. Nie zastępują go, ale dzięki znacznie rozszerzonej funkcjonalności biznesowej, silnie go uzupełniają. Wiodące światowe firmy w branży produkcyjnej i dystrybucyjnej dostrzegły już korzyści, jakie te produkty przynoszą i od wielu lat z powodzeniem stosują je w swoim działaniu. Wdrożenie tych systemów jest też znacznie łatwiejsze i mniej kosztowne niż systemów ERP, gdyż zwykle dotyczy znacznie mniejszej liczby użytkowników. Strategiczne rozszerzenia ERP EAM Główne korzyści biznesowe: zwiększanie dostępności, niezawodności i bezpieczeństwa zakładu, urządzeń i obiektów – zapewnianie realizacji celów związanych z ochroną środowiska, zgodnością z przepisami i obsługą – redukcja poziomu zapasów (o 30%), kosztów zaopatrzenia (o 50%) i zużycia energii – zwiększanie produktywności pracowników (o 20%) Główne trendy w rozwoju produktu: zwiększanie regulacji kosztów energii i emisji zanieczyszczeń – mobilny dostęp do funkcji PLM Główne korzyści biznesowe: tworzenie produktów o wyższej jakości – wprowadzanie nowych produktów na rynek w krótszym czasie (o 98%) i po niższych kosztach (o 20%-50%) – ułatwianie wprowadzania zmian (o 50%) Główne trendy w rozwoju produktu: wzrost presji regulacyjnej (FDA, REACH, RoHS itp.) – nacisk na niższe ceny produktów i marże – zwiększanie globalnej współpracy z partnerami – PLI (Product Lifecycle Intelligence – następny etap rozwoju PLM) APS Główne korzyści biznesowe: planowanie produkcji, nabycia i transportu w wielu lokalizacjach jednocześnie – uwzględnianie ograniczeń – wybór najlepszej receptury lub formuły – reagowanie na potrzeby klientów (ATP i CTP): zmniejszenie zapasów i kosztów produkcji (o 10%-25%), wzrost poziomu obsługi klientów (o 5%-15%) – szybsze przygotowanie i zmiany produkcji – zwiększenie zdolności i przepustowość produkcji (10-40%) – zwiększenie terminowości dostaw – zmniejszenie ilości odpadów (o 5%) Główne trendy w rozwoju produktu: wzrost oczekiwań klientów – globalizacja i rozszerzenie łańcucha dostaw – nacisk na zwiększanie przepustowości S&OP Główne korzyści biznesowe: zwiększenie dokładności prognoz (o 20-40%) – zwiększenie poziomu dostępności usług (o 4-10%) – zmniejszenie zapasów magazynowych (o 6-15%), wzrost obrotów – poprawa przejrzystości popytu, zapasów i dostaw w ramach całego łańcucha dostaw Główne trendy w rozwoju produktu: wzrost oczekiwań klientów – globalizacja: potrzeba zintegrowanego systemu S&OP – klienci oczekują gotowej, kompletnej i wyspecjalizowanej dla branż aplikacji, z gotową do użytku: analityką, integracją, funkcjonalnością przemysłową rozwiązać problem ograniczeń przestrzeni (np. pojemności pieców i autoklawów), kiedy wymagane jest dynamiczne harmonogramowanie wąskich gardeł i rozwiązywanie innych problemów planistycznych. Reguły zaawansowanego harmonogramowania Preferowana kolejność – ranking kolejki zadań oczekujących na zasoby, w zależności od atrybutów zadania (istnieje kilka atrybutów, niektóre są już przygotowane i obliczone przez system Preactor). Specyficzna dla produktu – użycie różnych reguł harmonogramowania dla różnych produktów. Minimalizacja produkcji w toku wprzód i Minimalizacja produkcji w toku wstecz – reguły zaprojektowane w celu minimalizacji czasu realizacji poszczególnych zadań, tzn. czasu między zadaniem rozpoczynającym pierwszą operację i czasem potrzebnym do zakończenia ostatniej operacji (minimalizacja całkowitej produkcji w toku – PwT). Dynamiczne wąskie gardło – reguła służy do przezwyciężania problemu wędrujących wąskich gardeł, polegającego na codziennych, a nawet cogodzinnych zmianach zasobów ograniczających produkcję. Reguła próbuje buforować zasoby będące wąskim gardłem przez przesunięcie zakończenia operacji występującej przed wąskim gardłem w zadaniu lub partii. Dynamiczne – bo każde zadanie decyduje o miejscu wystąpienia wąskiego gardła podczas budowania harmonogramu, w przeciwieństwie do określania miejsca występowania wąskiego gardła przed harmonogramowaniem. Statyczna Kontrola Materiałowa – automatyczne łączenie materiałów między zleceniami W środowiskach produkcji na magazyn lub w trybie mieszanym jedno zlecenie produkcyjne wytworzy materiały, które są zużyte przez następne zlecenie produkcyjne. Większość systemów ERP tworzy zlecenie na każdym poziomie struktury, dlatego w szeregowaniu należy wziąć pod uwagę stan zaawansowania innych zleceń. Nowe funkcje (2010/2011): Zaawansowana Kontrola Materiałowa umożliwia tworzenie połączeń materiałowych z i do każdej operacji, co pozwala na modelowanie procesu wytwarzania wyrobów ubocznych i odpadów; wizualna analiza efektów działania Statycznej i Zaawansowanej Kontroli Materiałowej – prezentująca stworzone między zleceniami połączenia, informacje o brakach i niewykorzystanych ilościach materiałów. Przykłady wdrożeń (2010/2011): zakład klienta posiada aż 60 linii produkcyjnych do pakowania o różnym poziomie automatyzacji. Priorytetem jest osiągnięcie jak najwyż- szej wydajności produkcji przy maksymalnym wykorzystaniu posiadanych maszyn. Co ważne, wykorzystanie parku maszynowego firmy podlega dynamicznym zmianom, a zmiany te wymagają ogromnej dokładności w planowaniu. Przed wdrożeniem APS Preactor proces planowania był tygodniowy. W środę firma otrzymywała zlecenia od klientów na przyszły tydzień. Do piątku zespół planistyczny pracował nad planem w Excelu, wspomagając się informacjami z MRP. Taki proces planowania był zadowalający i wystarczał przy realizacji kilkuset zleceń tygodniowo. Głównym powodem podjęcia decyzji o wdrożeniu APS Preactora była chęć przejścia na planowanie dzienne dla dużej części indeksów. Zespół musiał zaplanować produkcję na dzień następny na podstawie informacji otrzymywanych o 10.00 rano. Dodatkowo do planów dziennych wprowadzane były zmiany w ciągu dnia. Dla pozostałych indeksów istniał dalej plan tygodniowy. Połączenie dwóch planów z dużą liczbą dynamicznych zmian w trakcie produkcji oraz zmiany priorytetów zleceń dało sygnał do szukania narzędzia, które to umożliwi. Dzięki wdrożeniu systemu APS Preactor firma przyspieszyła proces układania harmonogramu produkcji i uzyskała możliwość szybkiej zmiany jej harmonogramu. 32 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy APS na polskim Rynekrynku ERP Zdolność do szybkiej reakcji na zmienne sygnały rynkowe staje się obecnie elementem dającym przewagę konkurencyjną Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – Rynek systemów APS (Advanced Production Scheduling) jest wciąż w początkowym stadium rozwoju. Obserwujemy jednak spore zainteresowanie firm produkcyjnych, które poszukują rozwiązań zapewniających faktyczną przewagę konkurencyjną – lepsze reagowanie na zmiany popytu, poprawę elastyczności produkcji i obniżenie kosztów procesów wytwórczych. Z pewnością impulsem do wzrostu zainteresowania tego typu aplikacjami będą zmieniające się oczekiwania finalnych odbiorców. Przedsiębiorstwa produkcyjne są zmuszone do planowania produkcji w modelu środowiska, który uwzględnia ograniczoność prawdziwych zasobów. Dzięki takiemu dokładnemu podejściu są w stanie wiarygodnie informować klientów np. o realnym terminie wykonania. Często firmy przechodzą z planowania tygodniowego na harmonogramowanie dzienne, godzinowe, a czasami jeszcze dokładniejsze. Niezmiennie muszą optymalizować przebiegi w celu obniżenia kosztów. Oczywista jest chęć menedżerów firm produkcyjnych do podejmowania decyzji nastawionych na konkretne efekty w obszarze obsługi klienta. Nawet tak – wydawałoby się – proste zależności, jak poziom zapasów i stopień realizacji zamówień klientów wymaga wsparcia informatycznego. Kolejne bardziej złożone mechanizmy decyzyjne nie są już możliwe bez zaawansowanych narzędzi do planowania i harmonogramowania produkcji. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Główna bariera wynika wciąż z niewielkiego stopnia informatyzacji obszarów produkcji. Wiele wdrożeń ERP nie obejmuje tego obszaru lub realizuje funkcje wspierania zarządzania produkcją w sposób mocno ograniczony. Trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie rozwiązania APS bez wcześniejszej, co najmniej po- EQ System Asprova APS Ostatnia wersja oprogramowania została wydana w 2010 r., marka Asprova APS na rynku od 1994, aktualnie wykorzystywany silnik optymalizacyjny powstał w 2003 r. • APS (LS + MS + opcja sprzedaż + opcja zakupy) umożliwia długo-, średnio- i krótkookresowe planowanie sprzedaży, produkcji oraz zakupów • MS i MS Light – moduł do planowania krótkoterminowego generuje szczegółowe plany dotyczące poszczególnych stanowisk pracy i wydaje instrukcje pracy • LS – moduł do planowania długoterminowego • MRP – oblicza zapotrzebowanie na materiał • BOM – do wprowadzania i edytowania w BOM (dane podstawowe o produkcji) • Integrator z MES – moduł do wprowadzania wyników produkcji, zobrazowanych na wykresie Gantta • KPI – moduł obliczania i oceny kluczowych wskaźników wydajności • DS integruje dane z różnych modułów Asprova • NLS zapewnia pracę z Asprova na każdym PC wewnątrz sieci prawnej, implementacji ERP. Wprowadzenie systemu APS stanowi kolejny etap rozwoju przynoszący stosunkowo łatwo mierzalną wartość. Kolejną przeszkodą w stosowaniu tego rodzaju rozwiązań jest jakość danych produkcyjnych i raportowania postępu produkcji. Wiele przedsiębiorstw nie decyduPiotr Rojek, dyrektor zarządzający je się na wdrożenie APS ze DSR sp. z o.o. względu na wysokie koszty utrzymania danych z procesu produkcji w wymaganym porządku. Kolejne ograniczenie wynika z ostrożności inwestycyjnej firm, które często wprowadzają system ERP i moduły podobne do APS od tego samego producenta. Mają one mocno ograniczoną funkcjonalność, co przynosi najczęściej spore rozczarowanie. Warto podkreślić, że zwrot z inwestycji w zakresie zaawansowanego systemu APS jest widoczny bardzo szybko, właśnie dzięki zapewnieniu nowych możliwości produkcyjnych i ograniczeniu kosztów. Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – Systemy klasy APS są stosowane głównie przez branże, w których procesy produkcyjne stanowią o faktycznej przewadze konkurencyjnej oraz tam, gdzie „kultura informatyczna” jest najmocniej rozwinięta. Z pewnością można tu wyróżnić branżę motoryzacyjną, elektroniczną, wyrobów metalowych, produktów konsumenckich, opakowań, jak również branżę spożywczą. To tylko część branż, które mogą korzystać z atutów tego typu rozwiązań. Posiadane przez Preactor APS dane dotyczące globalnej obecności na rożnych rynkach wskazują wielką elastyczność tego narzędzia i niemal równomierne rozłożenie instalacji w różnych gałęziach przemysłu. IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) IFS/Harmonogramowanie Operacyjne IFS/Harmonogramowanie Operacyjne zapewnia optymalizację harmonogramu produkcji, co umożliwia szybką reakcję na zmieniające się wymagania rynku i potrzeby klientów. Dzięki możliwości identyfikacji wąskich gardeł produkcji łatwiejsze staje się dotrzymanie wszystkich terminów i sprawowanie pełnej kontroli nad kosztami produkcji. Funkcja sprawdzania zdolności produkcyjnych na wielu poziomach i w wielu zakładach oferuje zaawansowane metody służące do szacowania czasu dostawy. Rozwiązanie obejmuje również Zaawansowany Panel Harmonogramowania zapewniający większą kontrolę nad zasobami produkcyjnymi. Narzędzie to pozwala na jednoczesne planowanie wielu zamówień i prognozowanie wpływu potencjalnych opóźnień na łańcuch dostaw. Przykłady wdrożeń (2010/2011): przedsiębiorstwo produkcyjne (2010) – wdrożenie obejmuje pełny proces zarządzania cyklem Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Firmy produkcyjne najczęściej oczekują przyspieszenia procesu układania harmonogramu produkcji oraz lepszego dostosowania procesów produkcyjnych do sygnałów rynkowych. Szczególnie zdolność do szybkiej reakcji na zmienne sygnały rynkowe staje się obecnie elementem stanowiącym przewagę. Możliwość realizacji zleceń specjalnych jako element elastyczności jest również przedmiotem wielu dyskusji. W przedsiębiorstwach o większej skali rozwiązanie problemów komunikacyjnych wewnątrz dużych (często kilkunastoosobowych ) działów planowania jest sporym wyzwaniem. Ważne jest również dostosowanie czasu pracy personelu do faktycznych potrzeb. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Analizując rynek firm produkcyjnych, zauważyliśmy, że dla części firm posiadających system ERP wdrożony w obszarach produkcji istnieje konieczność poszerzenia jego funkcjonalności o elementy systemu APS. Firmy posiadające aplikacje do zaawansowanego planowania produkcji powinny zwrócić uwagę na funkcje obejmujące układanie głównego planu produkcji (Master Production Schedule – MPS). Opcja ta często występuje w ERP, ale jej realizacja pozostaje niewygodna lub koncepcja jej wykorzystania jest inna niż w APS. Stąd wymagania, aby takie możliwości były dostępne również w systemach typu APS. Ponadto uzupełnieniem na poziomie standardowych funkcji APS, którego spodziewają się nasi klienci, jest możliwość ręcznej symulacji występowania ograniczeń wybranych zasobów. Ta tendencja wskazuje na wzrost wymagań analitycznych w zakresie prognozowania zdarzeń w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Widoczne jest również zainteresowanie rozbudową interfejsów pomiędzy APS a ERP oraz pomiędzy APS a systemami zbierającymi dane o postępach produkcji. życia wyrobu, od jego projektowania, poprzez produkcję pod wymagania klienta i serwis. Rozwiązanie produkcyjne uzupełnione jest wdrożeniem obiegu dokumentów, funkcji logistycznych, FK i kadr-płac. Oracle Polska Oracle Value Chain Planning (VCP) Pakiet Oracle VCP obejmuje wszystkie aspekty łańcucha wartości, w tym prognozowanie, planowanie produkcji, planowanie serwisów, planowanie dystrybucji hurtowej i detalicznej, wspólne planowanie itp. Składa się z modułów funkcjonalnych: Zaawansowane Planowanie Łańcucha Dostaw, Zarządzanie Łańcuchem Dystrybucji, Symulator Planistyczny, Wspólne Planowanie, Centrum Zarządzania Zaawansowanego Planowania, Planowanie Części Serwisowych, Strategiczna Optymalizacja Sieci, Harmonogramowanie Produkcji, Demantra – Zarządzanie Popytem, Demantra – Promocje Handlowe, Repozytorium Sygnałów o Popycie. www.msipolska.pl Październik 2011 33 Raport MSI Systemy IT dla produkcji wciąż czekają w Polsce na swój czas Systemy IT dla produkcji wciąż czekają w Polsce na swój czas – w odróżnieniu od rozwiązań klasy ERP, BI czy CRM, które znalazły już sobie miejsce na rynku i których wdrożenia pozostawiły trwałe ślady w firmach działających w Polsce. W wielu przypadkach modelowane w systemie jednostki organizacyjne sprzężone z automatyczDariusz Samól, konsultant SAP nymi procesami finansowymi SCM, Roemer i kontrolingowymi przestały & Szczepkowski dziwić. Stały się chlebem poGroup sp. z o.o. wszednim w codziennym działaniu. W zarządzaniu produkcją sytuacja jest jednak inna. Jeżeli nawet mamy wdrożone systemy klasy MES, SCADA czy APS, to rzadko są one zintegrowane ze sobą na poziomie całościowego procesu biznesowego. Barier do pokonania jest tutaj wiele. Integracja systemów IT tej klasy w sposób przynoszący korzyści biznesowe wymaga uprzedniego stworzenia dojrzałej koncepcji rozwiązania, a to jest możliwe tylko dzięki silnemu wsparciu sponsora takiego projektu. To zdarza się zwykle rzadziej niż w innych, łatwiej dających się opisać w kategorii usprawnień obszarach. Drugim istotnym czynnikiem powodzenia jest zniesienie obaw przed konsekwencjami uczynienia procesu gospodarczego bardziej przejrzystym niż dotychczas. Ma to wymiar czysto psychologiczny. Tradycyjnie za- rządzana firma opiera się na cyklicznych transakcjach pomiędzy wydziałami działającymi jak organizacyjne silosy. Często się zdarza, że pracownicy działów produkcyjnych wolą komunikować swoje działania partnerom biznesowym tylko poprzez dostępność wyrobów w magazynie. W zamian za to otrzymują z działu obsługi klienta zamówienia z maksymalnie krótkim czasem realizacji. Włączenie analizy dostępności, opartej na danych prosto z produkcji, do procesu obsługi klienta może być postrzegane jako trudna zmiana praktyki biznesowej. Jeżeli rozszerzymy temat dostępności na wiele lokalizacji firmy i włączymy w ten obieg informacji zewnętrznych kontrahentów – będziemy mieli do czynienia niemal z rewolucją. To zawsze rodzi zrozumiały opór, bo zwalcza wypracowaną przez lata rutynę. Zjawiska te występują z różną intensywnością w różnych branżach. Niektóre z nich znacznie wcześniej wypracowały własne standardy i wtedy łatwiej integrować systemy. Tak się dzieje w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym, chemicznym lub innym procesowym – gdzie występuje duże nasycenie automatyką przemysłową. W wielu urządzeniach stosowanych w tych branżach istnieją gotowe pierwowzory użytecznych danych z możliwościami łatwego z nich korzystania. Duża wariantowość wyrobów gotowych i stosowanych technologii sprzyja rozwojowi koncepcji planowania przez cechy. Tu sprawdzają się dobrze systemy zaawansowanego planowania logistycznego klasy APS. Polskie doświadczenia to potwierdziły. Firmy o łączonym charakterze produkcji, w układzie procesowo-dyskretnym najszybciej zastosowały tego typu rozwiązania w naszym kraju. Podobne szanse istnieją w dziedzinie typowej produkcji dyskretnej, głównie w branżach high-tech lub automotive. Takie firmy w sposób naturalny wykorzystują sieci dostaw, stosując strategie just-in-time przy jednoczesnym dobrym poziomie automatyzacji. A jednak w Polsce proces pełnej informatyzacji produkcji przebiega wolniej, niż można było oczekiwać. Wydaje się, że wyzwaniem jest zrozumienie samej natury zagadnienia optymalizacji okołoprodukcyjnych działań logistycznych. Zanim zostaną rozpoczęte prace nad tym tematem, firmy oczekują, że systemy optymalizujące produkcję i jej otoczenie staną się łatwiejsze, prostsze nie tylko w działaniu, ale i w samym użytkowaniu. Dotykamy tu problematyki ergonomii pracy, którą powinny zapewnić elastyczne, rekonfigurowane interfejsy użytkownika. Rynek będzie również wymuszał większą użyteczność informacji do zarządzania sferą operacyjną – tak aby informacje ilościowe i wartościowe spotykały się w jednym miejscu i czasie. Coraz większą rolę odgrywać będą rozwiązania wspierające zarządzanie produkcją w powiązaniu z kooperacją i transportem na poziomie planowania tras, kosztów i związanych z nimi zdarzeń. Wszystko jest w końcu po to, by uzyskać i zapamiętać jak najwięcej informacji o pojedynczej partii powstającego wyrobu oraz by wyprodukować go i dostarczyć jak najtaniej. dostaw, planowanie i szczegółowe harmonogramowanie produkcji oraz zarządzanie transportem. SAP APO zapewnia integrację informacji planistycznej w tak zdefiniowanym zakresie, udostępniając ją również poprzez mechanizmy kooperacji z partnerami biznesowymi. Procesy biznesowe wspomagane są tu przez mechanizmy sieciowej kontroli dostępności i alokacji produktów, a decyzje i tworzone plany dostaw – przez algorytmy optymalizacyjne. SAP APO jest w pełni zintegrowany z rozwiązaniem SAP ERP, przez co umożliwia pracę w rzeczywistym czasie na poziomie transakcji biznesowych i zdarzeń gospodarczych, bez okresowych transferów danych i synchronizacji poziomów planistycznych. Nowe funkcje (2010/2011): Najnowsza wersja rozwiązania zapewnia zatem jeszcze lepsze środowisko dla metod planistycznych opartych na charakterystykach. Kierunek ten wspierają wzmocnione modele zasobów logistycznych, takich jak zbiorniki o skończonej pojemności lub kontenery wykorzystywane na poziomie zarządzania dystrybucją. Rozwinęły się również możliwości modelowania procesu produkcyjnego na potrzeby planowania. Stosuje się tu w pełni zintegrowane z poziomem ERP podejście oparte na konfigurowanych modelach produktu. PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSIls (Stanowisko Dyspozytorskie) Narzędzie do szczegółowego planowania realizacji zleceń na poszczególnych stanowiskach pracy z uwzględnieniem dostępnych zasobów i zdolności produkcyjnych. System umożliwia również śledzenie produkcji i terminów realizacji oraz dokonywanie symulacji. Zbiór reguł zapewnia automatyczne zaplanowanie operacji, minimalizujące czas realizacji zleceń i uwzględniające czasy przezbrojenia, nakładania operacji itp. Dane prezentowane są w postaci graficznej na wykresach Gantta, co przyspiesza reagowanie na problemy. SAP Polska SAP Advanced Planner & Optimizer SAP APO należy do rodziny aplikacji wpierających zarządzanie łańcuchami dostaw w ramach SAP Business Suite. Głównymi komponentami produktu są rozwiązania służące do planowania i optymalizacji ilościowej działań logistycznych i produkcyjnych na różnych poziomach zarządzania. Umożliwiają one koordynację planów długoterminowych z poziomem operacyjnym i taktycznym. Obsługiwane obszary biznesowe: zarządzanie popytem, zarządzanie sieciami 34 Październik 2011 www.msipolska.pl SIMPLE sp. z o.o. XPRIMER.APS Narzędzie wspomagające optymalizację przebiegu zleceń produkcyjnych. Poszczególne czynności prezentowane są w czasie, na poszczególnych maszynach, z uwzględnieniem szeregu kryteriów i ograniczeń. Oprogramowanie umożliwia wykorzystanie maksymalnej wydajności skończonych zasobów produkcyjnych, prowadzenie szybkich symulacji harmonogramów, ocenę najlepszego wariantu w oparciu o wskaźniki KPI. XPRIMER.APS umożliwia równoległe zarządzanie wieloma planami produkcji, wraz z symulacją planów w układzie dziennym, tygodniowym, miesięcznym, z uwzględnieniem wielu zakładów produkcyjnych, wielu oddziałów, wydziałów i stanowisk. Przykłady wdrożeń (2010/2011): Inmet (2011) – planowanie i harmonogramowanie produkcji drutu, taśm, kształtek, spoiw, styków, proszków i innych wyrobów z metali nieżelaznych i ferromagnetyków, w integracji z oprogramowaniem SIMPLE.ERP. SOLDIS proALPHA APS System uwzględnia dane technologiczne procesu, charakterystykę i dostępność zaso- Systemy APS na polskim rynku bów, aby automatycznie tworzyć i optymalizować plan produkcji oraz szybko reagować na zdarzające się interfakty nowymi scenariuszami. Struktury bazowe zorientowane na proces powodują, że struktura produktu i struktura procesu nie są już ze sobą sztywno powiązane. Oferowana elastyczność struktur danych w systemie umożliwia najlepiej zbliżone do rzeczywistości planowanie procesów. proALPHA APS współpracuje m.in. z MES, SCADA, PLM, EDI, CAD/CAM w zakresie wymiany wszystkich danych niezbędnych do dynamicznego tworzenia planu produkcji, takich jak dane o awariach lub przestojach maszyn, nowe zlecenia produkcyjne, zmiany w strukturze lub procesie wytworzenia produktu końcowego. Transition Technologies Enterprise Data Server (d. Enterprise Server System II) EDS jest kompletnym rozwiązaniem służącym do akwizycji, integracji, długoterminowej archiwizacji, przetwarzania oraz udostępniania użytkownikom biurowym, zdalnym oraz systemom zewnętrznym danych z systemów produkcyjnych w sposób kontrolowany i bezpieczny (bez wpływu na pracę systemów automatyki). Do najważniejszych funkcji systemu należą: • Integrowanie danych z wielu obiektów przemysłowych • Wizualizacja procesu, w tym dokładne odtworzenie zachowania grafik procesowych dla wybranych systemów sterowania (systemy DCS WDPFII oraz Ovation firmy Emerson) • Wykonywanie obliczeń przez serwer obliczeń, w tym prowadzenie obliczeń eksploatacyjnych • Raportowanie – w standardzie dostępne narzędzia do definicji raportów, serwer raportów (zdolny wykonywać ponad 3000 raportów na dobę) • Funkcje podwyższonej dostępności: instalacje serwerów na klastrach, instalacje serwerów na środowiskach zwirtualizowanych, redundancja interfejsów do systemów źródłowych • Buforowanie danych na poziomie interfejsów do systemów źródłowych z automatycznym uzupełnieniem danych na serwerze • Dostęp do wizualizacji, raportów, wartości bieżących z użyciem różnych interfejsów: dedykowanych aplikacji desktopowych, portalu WWW, dodatku MS Excel, aplikacji dla urządzeń mobilnych iPhone/ iPad, android, Windows mobile • Udostępnianie danych zewnętrznym systemom przez API oraz webservice, w tym zasilanie hurtowni danych czy przekazywanie danych do systemów ERP Nowe funkcje (2010/2011): dodanie interfejsu linii poleceń do aplikacji odpowiedzialnej za wykonywanie kopii zapasowych bazy danych, nowa aplikacja kliencka: klient mobilny na platformę iOS (iPhone/iPad), autentykacja użytkowników w oparciu o Active Directory dla serwerów działających na systemach Windows oraz Linux, nowy portal WWW, o architekturze opartej na wtyczkach, priorytety źródeł wartości archiwalnych dla punktów procesowych (historiany EDS/systemy źródłowe), obsługa wielu serwerów baz danych (MySQL, PostreSQL, MS SQL), wyświetlanie grafik procesowych na dowol- nych platformach mobilnych (iOS, Windows mobile, android). TRAX Infor APS to rozwiązanie, które synchronizuje możliwości zakładów pracy, zapasy, zasoby i dostawy do klientów, wykorzystując możliwości jednolitego, zaawansowanego planowania. Funkcje: lepsza przejrzystość procesu planowania – generowanie przejrzystych planów, współbieżne planowanie – planowanie w tym samym czasie zarówno zapotrzebowania na wszystkie materiały, jak i zdolności produkcyjnych niezbędnych do realizacji zamówień klienta, możliwość jednoczesnego korzystania z wielu kopii planu głównego na potrzeby tworzenia analiz „co, jeśli?”, błyskawiczne sprawdzanie możliwości realizacji zamówień klienta. VIX Automation Proficy Scheduler Interaktywne, graficzne narzędzie planistyczne, umożliwiające tworzenie w czasie rzeczywistym harmonogramów produkcji w oparciu o przepustowość zasobów i środków produkcji. Zapewnia szybkie wykonywanie zadań produkcyjnych za pomocą intuicyjnego interfejsu, przedstawiającego użytkownikowi zdefiniowane ścieżki produkcyjne. Daje to możliwość optymalizacji kolejności realizowanych zleceń i niweluje wpływ zakłóceń, spowodowanych przez nieplanowaną produkcję oraz przestoje, na czas realizacji zamówień. Raport MSI Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? Chciałbym odnieść się do wykorzystania, moim zdaniem, najpopularniejszych w przemyśle systemów: ERP i MES. Wizytując w ciągu ostatnich lat dziesiątki dużych zakładów produkcyjnych, miałem okazję przekonać się, że większość z nich wykorzystuje w swojej działalności zintegrowany system informatyczny Dariusz Kacperczyk, dyrektor wspomagający zarządzanie. zarządzający, Choć wiele z tych systemów EQ System pretendowało przynajmniej do miana ERP, to przedsiębiorstw, które w swoim systemie opisywałyby technologię produkcji lub chociażby wdrożyły podstawowe bilansowanie zasobów MRP jest naprawdę niewiele, a co więcej, na palcach jednej ręki mogę policzyć podmioty, które w oparciu o system ERP podejmują wyzwanie optymalizacji procesów produkcyjnych na drodze planowania i harmonogramowania. Systemy ERP w firmach produkcyjnych służą głównie do rejestracji wydarzeń gospodarczych pod względem rentowności firmy. Obserwuję także spadek dynamiki sprzedaży systemów ERP, objawy nasycania się rynku. Na tle systemów ERP widać rosnącą popularność systemów MES, choć oceniam, że liczba przedsiębiorstw, które wdrożyły MES jest kilkunastokrotnie mniejsza od tych, które deklarują, że wdrożyły ERP. Wybrani dostawcy systemów MES informują, że ich oprogramowanie wspiera także planowanie i harmonogramowanie. W praktyce jednak większość wdrożeń MES, które wizytowałem, bliższych jest funkcjonalnie oprogramowaniu SCADA, czyli skupiają się na raportowaniu i wizualizacji przebiegu procesu w czasie rzeczywistym po to, aby szybko wykryć i wyeliminować przestoje maszyn. Do rzadkości natomiast należą wdrożenia, gdzie menedżerowie starają się zarządzać procesem produkcyjnym z zastosowaniem MES. Co jest przyczyną, że aktualne wykorzystanie systemów IT w polskich przedsiębiorstwach produkcyjnych jest takie powierzchowne? Czy winę za to ponosi często zmienna koniunktura, przekładająca się na szybko i skrajnie zmienne uwarunkowania biznesowe projektów IT? Czy przyczyną są rosnące koszty projektu wdrożeniowego, gdy menedżerowie próbują objąć systemem szerszy obszar produkcji? Czy przyczyną są częste zmiany w zarządach firm, które skutkują brakiem kontynuacji etapowych projektów, lub brak wizji całościowego rozwiązania? Czy powodem jest przekonanie, że kaizen czy lean to idee, które moż- na wdrożyć na papierze, tak jak procedury ISO w celu pozyskania certyfikatu? Czy winne są programy dotacyjne, które uśpiły czujność menedżerów do takiego stopnia, że jeśli inwestycja w IT nie ma wsparcia dotacyjnego, to nawet jeśli jest rentowna, projekt i tak nie jest realizowany? A może koszty produkcji w Polsce są jeszcze tak niskie, że firmy i bez wsparcia systemów IT wykazują wystarczającą rentowność? Trudno jednoznacznie wyrokować, co jest przyczyną. Można natomiast stwierdzić, że w Polsce jest jeszcze ogromny potencjał oszczędności, jaki można wykorzystać z zastosowaniem nowoczesnych technologii informatycznych. Widzimy to po zainteresowaniu, jakie budzi oferta naszej firmy, wyspecjalizowanej w doradztwie i wdrożeniach APS. Wśród klientów, u których rozpoczęliśmy w ostatnim roku wdrożenia APS, są przedstawiciele branży papierniczej, maszynowej i spożywczej, zarówno firmy krajowe, jak i zakłady produkcyjne międzynarodowych koncernów. Charakterystyczne jest natomiast to, że problemy, jakie staramy się u nich rozwiązać, są zasadniczo podobne i są konsekwencją „płaskiego wdrożenia” posiadanych narzędzi IT i braku integracji pomiędzy nimi, co uniemożliwia efektywne wykorzystanie zarówno ERP, jak i MES w pętli sterowania produkcją. Trendy: Jakich nowych funkcji w systemach APS oczekują klienci z sektora produkcji? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm BPSC Trendy: harmonogramowanie produkcji w ramach modułu MRP systemu Impuls 5 jest modelem zamkniętym. Wszelkie uzupełnienia i modyfikacje dokonywane są jedynie w obrębie tej części oprogramowania zawierającej elementy wrażliwe, zależne od specyfiki użytkownika. Dokonywane są na etapie customizacji i obejmują np. stworzenie strategii planowania produkcji. Stanisław Kędzierski, kierownik projektu w BPSC SA DBI Trendy: • Zwiększenie oczekiwań klientów • Globalizacja i rozszerzenie łańcucha dostaw • Nacisk na zwiększenie przepustowości • Klienci oczekują gotowej, kompletnej i wyspecjalizowanej dla branż aplikacji, zaprojektowanej tak, by umożliwiać szybkie zmiany i działanie, z gotową do użytku: analityką, integracją, funkcjonalnością przemysłową DSR W obserwowanych przypadkach zidentyfikowaliśmy, że dla klientów posiadających systemu EPR z wdrożonymi obszarami produkcji istotne staje się ich uzupełnienie o systemy APS. Jako kolejny krok w rozbudowie funkcji realizowanych przez APS powinny znaleźć się funkcje obejmujące układanie głównego planu produkcji (Master Production Schedule – MPS). To funkcja często istniejąca w ERP, ale jej realizacja jest niewygodna lub koncepcja jej wykorzystania jest inna niż w APS. Stąd wymagania, aby takie funkcje były dostępne również w APS. Uzupełnieniem na poziomie standardowych funkcji APS, którego spodziewają się klienci, jest możliwość ręcznego włączania lub wyłączania ograniczeń zasobów w celu przeprowadzenia symulacji. Ta tendencja wskazuje na wzrost wymagań analitycznych w zakresie symulacji zdarzeń w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Widoczne jest również zainteresowanie rozbudową interfejsów pomiędzy APS a ERP oraz pomiędzy APS a systemami zbierającymi dane o postępach produkcji. 36 Październik 2011 EQ System Klienci oczekują w 100% odwzorowania w harmonogramie procesów produkcyjnych, a jednocześnie jak największej prostoty obsługi. Rozwój oprogramowania prowadzi więc w kierunku jak najbliższej integracji z systemami MES, wzbogacania systemów APS o obsługę procesów wokół produkcyjnych, np. TPM, przy jednoczesnym rozwoju technik wizualizacji w kierunku udostępniania środowiska analitycznego typu Manufacturing Intelligence. SAP Polska Przykładem nowych funkcji, których oczekuje rynek, może być większa integracja rozwiązań planistycznych z informacjami finansowymi, dotyczącymi wpływu podejmowanych decyzji logistycznych na wynik sprzedaży lub „kanibalizację” popytu. Powinny być tu uwzględnione dodatkowe właściwości rynku, np. elastyczność cenowa. Rozwiązania takie można budować już dzisiaj, ale istotne wymagania to prostota, elastyczność, łatwość obsługi i konfiguracji. Kolejne wersje SAP APO rozwijają się również w tym kierunku, czego przykładem jest integracja z rozwiązaniami Business Objects oraz możliwość selektywnego upgrade’u, co znacznie ułatwia wdrażanie i testowanie nowych funkcji. SIMPLE sp. z o.o. Trendy: możliwość definiowania technologii i BOM w miejsce importu tej technologii z MRP/ERP, a także możliwość bilansowania potrzeb materiałowych w miejsce bilansu MRP po to, aby można było wykorzystać oprogramowanie APS w integracji z systemami zintegrowanymi, niespełniającymi jednak standardu MRP/ERP. SOLDIS Coraz częściej klientom zależy na optymalizacji i dynamicznym harmonogramowaniu w oparciu o sygnały pochodzące wprost z parku maszynowego. Ścisła integracja maszyn z systemem planowania obejmującym skończone zasoby przedsiębiorstwa www.msipolska.pl zapewni natychmiastową reakcję w momencie awarii lub przekroczenia dopuszczalnych norm. Transition Technologies Przedsiębiorstwa produkcyjne oczekują bardziej przystępnej organizacji danych niż typowo oferowana przez systemy zorientowane na tagi. Będą to wygodne w obsłudze interfejsy do wprowadzania danych ręcznych z obsługą walidacji wartości oraz obsługą prowadzonego przez wielu użytkowników procesu zatwierdzania wartości. Wersjonowanie danych wprowadzanych ręcznie. Dostęp do danych z różnych platform (aplikacje, web, urządzenia mobilne) z zachowaniem spersonalizowanych ustawień użytkownika. TRAX Funkcja planowania MRP (potrzeb materiałowych) dostępna w większości systemów zintegrowanych w Polsce staje się niewystarczająca ze względu na stale rosnące wymagania klientów (dotrzymanie daty obiecanej, skrócenie czasu dostawy). System Infor ERP SyteLine APS odpowiada na te wymagania, umożliwiając planowanie wszystkich zasobów firmy (maszyny, ludzie) oraz całego drzewa technologicznego (operacje, materiały, komponenty) jednocześnie, a co za tym idzie – dając rzetelną informację na temat możliwości i rzeczywistej daty wykonania zamówienia. VIX Automation W przypadku aplikacji do harmonogramowania produkcji klienci coraz częściej zwracają uwagę na możliwość wymiany informacji nie tylko z systemem ERP, ale również bezpośrednio z linią produkcyjną. Takie podejście oraz aktualizowanie harmonogramu produkcji na bieżąco jest cenioną opcją. Dzięki temu planista natychmiast wie, że np. dostawa towaru będzie opóźniona o określony czas ze względu na nieplanowane przestoje produkcyjne. Przegląd systemów EAM/CMMS w Polsce (w kolejności alfabetycznej według nazwy dostawcy) AB-Micro Oddział Południe Platforma EPLAN EPLAN specjalistyczny system do projektowania układów automatyki i tworzenia schematów elektrycznych. Funkcje, takie jak autoconnecting, powiązania krosowe, PLC i wiele innych powodują, że projektowanie staje się prostsze i znacznie tańsze. Automatycznie generowana dokumentacja projektowa (zestawienia kabli, zacisków, materiałów oraz plany podłączeń zacisków, kabli itp.) pozwala na uniknięcie wielu błędów powstających przy ręcznym tworzeniu dokumentów. Moduły platformy EPLAN skracają czas projektowania aż do 70%, umożliwiając jednocześnie bezpośrednią i bezstratną wymianę danych. CAE zapewnia ciągły obieg dokumentacji oraz informacji pomiędzy trzema podstawowymi fazami planowania projektu instalacji: wstępnym, zasadniczym i szczegółowym. EPLAN Electric P8 – międzynarodowy standard w projektowaniu elektrycznym i inżynierii informatycznej. EPLAN Fluid – projektowanie oraz kontrola hydrauliki i pneumatyki wraz z automatyczną generacją dokumentacji okołoprojektowej. EPLAN PPE – narzędzie do całościowego planowania i realizacji projektów instalacji kontrolno-pomiarowych. Nowe funkcje (2010/2011): EPLAN Pro Panel Professional – projektowanie 3D układów elektrycznych i hydraulicznych przeznaczonych do rozmieszczania na panelach montażowych. AIUT IBM Maximo Asset Management System stworzony przez firmę PSDI (MRO), rozwijany od ponad 40 lat. IBM Maximo to bezpieczna, oparta na standardach otwartych platforma pozwalająca skutecznie zarządzać majątkiem dużych przedsiębiorstw i mniejszych firm. Nowe funkcje (2010/2011): fragmenty systemu Cognos BI, szablony zasobów, FIFO oraz LIFO w magazynach, asynchroniczna walidacja wprowadzanych danych, szybka pomoc kontekstowa, prognozowanie przeglądów, wersjonowanie list czynności do wykonania, kolej- ne ułatwienia w obsłudze i administracji systemem, np. łatwe przenoszenie modyfikacji pomiędzy kopiami środowiska (środowisko produkcyjne oraz testowe), możliwość eksportu wszystkich rekordów aplikacji do Excela, wykonania ich modyfikacji i importu powrotnego. AIUT Maximo Express Produkt zawierający najlepsze praktyki i rozwiązania opracowane przez specjalistów AIUT na podstawie wielu wdrożeń systemów z rodziny Maximo w Polsce i w Europie, w różnych branżach przemysłu. Opracowane zostały procedury, metody działania, raporty, wskaźniki i zestawienia, które upraszczają i przyspieszają proces wdrożenia podstawowych funkcji, jednocześnie skracając okres konfiguracji i parametryzacji systemu. Nowe funkcje (2010/2011): w najnowszej wersji (początek 2012 r.) będą takie nowości, jak szablony zasobów do automatycznego wprowadzania wielu zasobów na podstawie stworzonego szablonu, FIFO oraz LIFO w magazynach, asynchroniczna walidacja wprowadzanych danych, szybka pomoc kontekstowa, prognozowanie przeglądów, wersjonowanie list czynności do wykonania. BPSC plan9000 jest rozwiązaniem partnerskim zintegrowanym z systemem klasy MRPII/ERP, Impuls 5. System obsługuje gospodarkę remontową i nadzoruje stan techniczny urządzeń, wyposażenia oraz dokumentacji. Jego celem jest minimalizacja awaryjności maszyn oraz kosztów działań obsługowych. System zapewnia pełną kontrolę kosztów utrzymania majątku trwałego, pomaga tworzyć budżety dla różnego rodzaju prac i dostarcza wiedzy o wykorzystaniu i dostępności zasobów. Na podstawie sporządzonego planu czynności obsługowych i diagnostyki monitoruje postęp wykonywanych prac. System ułatwia zarządzanie personelem, automatyzuje wystawianie zleceń, informuje o obciążeniach poszczególnych osób i rozlicza z wykonywanych zadań. Raport MSI Systemy EAM/CMMS (Enterprise Asset Management/Computerised Maintenance Dostawca Nazwa produktu Producent, kraj pochodzenia Rok produkcji systemu Rok wprowadzenia na polski rynek 1984 1994 rozwijany od ponad 40 lat 1997/1998 2009 2009 Partnerzy we wdrażaniu Współpraca z innymi systemami (wymiana danych) AB-Micro sp. z o.o. import/eksport do formatu DXF/ DWG z możliwością zmian parametrów* partnerzy biznesowi IBM, np. AIUT sp. z o.o. SAP, Oracle, integracja za pomocą WebServices, tabel interfejsowych bazy danych, plików .csv, .xls, .XML AIUT sp. z o.o. integracja z dowolnym systemem za pomocą WebServices, tabel interfejsowych bazy danych, plików płaskich (np. .csv, .xls) lub XML AB-Micro Oddział Południe Platforma EPLAN EPLAN S&S, Niemcy AIUT IBM Maximo Asset Management IBM, USA AIUT Maximo Express AIUT sp. z o.o., Polska BPSC plan9000 Centrum Przemysłowo-Usługowe ZETO Agility SOFTSOLS Ltd., Wielka Brytania 2007 2007 CPU ZETO sp. z o.o. – wyłączny dystrybutor na terenie Polski, autor polskiej wersji systemu integracja z każdym systemem ERP (eksport danych do XML) Columbus Polska Advanced Discrete Manufacturing for MS Dynamics AX 2009/2012 Microsoft/ToIncrease 2009 2011 Columbus Polska sp. zo.o. PLM/PDM (Siemens, Dassault Systemes) oraz CAD/CAM, produkt jest częścią Microsoft Dynamics AX 2009 DBI Infor10 Infor EAM Infor Global Solutions, USA 1986, 2011 (aktualna wersja) 1997 DBI sp. z o.o. i Eurotronic sp. z o.o. – Infor Channel Partners produkt jest modułem systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie DBI Infor10 Demand Planning (Zaawansowany system planowania popytu) Infor Global Solutions, USA 1990, 2011 (aktualna wersja) 2010 DBI sp. z o.o. – Infor Channel Partner produkt jest modułem systemu ERP, jest także wdrażany samodzielnie Epicor Software Poland Epicor Maintenance Management (moduł Epicor ERP) Epicor Software Corporation, USA 2010 2010 Qumak-Sekom, MSG Consulting, L-systems, UM-Data integracja z każdym systemem, który obsługuje wymianę danych w standardzie XML FBD SUR-FBD FBD, Polska 2003 IBM Polska Maximo Asset Management IBM, USA IFS Poland IFS Applications do Zarządzania Majątkiem Przedsiębiorstwa Komtech plan9000 jest rozwiązaniem partnerskim, zintegrowanym z systemem klasy MRPII/ERP – Impuls 5 2006 integracja projektowana zawsze indywidualnie dla klienta wdrażanie i dystrybucja: IBM Polska, partnerzy wdrożeniowi (w kolejności alfabetycznej): AIUT, Asseco Poland* ERP (SAP, Oracle, IFS – HR, Store, Purchase, Budgeting), GIS (ESRI, Intergraph, SmallWorld), SCADA, DCS* historia produktu sięga 30 lat 1998 IFS World Operations AB, Szwecja* 1986 1992 KMS Maintenance – System Zarządzania Eksploatacją i Utrzymaniem Ruchu Komtech, Polska 2001 Oracle Polska Oracle Enterprise Assets Management Oracle Corporation, USA 2005 2006 PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSImnt (Moduł Utrzymania Ruchu) PSI, Niemcy 1998 2008 SAP Polska Moduł PM – Gospodarka Remontowa SAP, Niemcy 1972 1995 SAP Polska – wyłączny dystrybutor w Polsce, wdrożenia: SAP Consulting i partnerzy* produkt jest modułem systemu SAP ERP, jest także wdrażany samodzielnie Trans-Teka Aretics T7 Aretics AB, Szwecja 1994 2005 Trans-Teka sp. z o.o. SAP, inne ERP, inne systemy UNIT4 TETA (d. TETA SA) Utrzymanie ruchu.NET UNIT4 TETA SA, Polska 1995 VIX Automation Proficy Maintenance Gateway GE Intelligent Platforms, USA 2008 część systemu ERP, także wdrażany samodzielnie MMG PRO, JD Edwards, Symfonia, Subiekt Sygnity, Dahliamatic Oracle E-Business Suite ERP różnych firm produkt jest częścią systemu ERP – TETA Constellation 2008 VIX Automation sp. z o.o. – Autoryzowany Dystrybutor firmy GE Intelligent Platforms systemy klasy MES, np. Proficy Plant Applications, wymiana danych z systemami CMMS* * uzupełnienie informacji na str. 37 38 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy EAM/CMMS na polskim rynku Management Systems) oferowane w Polsce Nowe funkcje wprowadzone do systemu w 2010/2011 r. EPLAN Pro Panel Professional* wersja wzbogacona o fragmenty systemu Cognos (BI), szablony zasobów, asynchroniczna walidacja wprowadzanych danych, szybka pomoc kontekstowa* wzbogacenie o fragmenty Cognos (BI), nowości w najnowszej wersji (początek 2012 r.): szablony zasobów, FIFO oraz LIFO w magazynach, asynchroniczna walidacja wprowadzanych danych, szybka pomoc kontekstowa* ponowne otwarcie Zlecenia Pracy, wydzielone menu zamówienia, możliwość utworzenia zapytania ofertowego do dostawców, wprowadzenie na magazyn części naprawialnych, nowe raporty dla kadry zarządzającej* Szacunkowa liczba klientów w Polsce 850 Przykłady wdrożeń w Polsce w 2010/2011 r. Branża przemysłowa reprezentowana przez klientów budowlana (5%), chemiczna (5%), elektroniczna (5%), energetyczna (15%), farmaceutyczna (2%), motoryzacyjna (15%), papiernicza, drzewna, włókiennicza (5%), rafineryjno-petrochemiczna (10%)* Energotest sp. z o.o.* energetyczna, farmaceutyczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, rafineryjno-petrochemiczna, gazownictwo, logistyka, przemysł wydobywczy, cementowy kilkudziesięciu 4 zakończone projekty wdrożeniowe energetyczna 53 Organika, Ekoplon, Megatem EC Lublin, Famur Fabryka Maszyn SA budowlana (1), chemiczna (8), elektroniczna (2), energetyczna (13), metalurgiczna (1), motoryzacyjna (1), papiernicza, drzewna, włókiennicza (2), spożywcza (4), wodno-kanalizacyjna (3), maszynowa (12), metalowa (2) 6 Reckitt Benckiser Production Poland* chemiczna (1), papiernicza, drzewna, włókiennicza (2), przetwórstwa minerałów (1), spożywcza (1), transportowa (1) elektroniczna, motoryzacyjna, High Tech Machinery, Commercial & OEM Machinery & Parts, Special & Large Machinery, Oil, Gas & Mining Machinery Infor10 ION, Infor10 Workspace, Cloud Computing, Graphical Scheduling, Embedded BI, Look and Feel, ION Connector to SAP produkcja dyskretna, procesowa, ogólna, flota – przewozy, utrzymanie, produkcja maszyn i wyposażenia przemysłowego, przemysł farmaceutyczny, paliwowy Sales & Operations Planning, New Promotion Management, Multiple Control Channels przemysł spożywczy, produkty konsumenckie, dystrybucja, branża motoryzacyjna (części zamienne), High-Tech, produkcja maszyn i wyposażenia przemysłowego, produkcja na magazyn lub sprzedaż-od-ręki 2010: urządzenia wielopoziomowe – dokładniejsze zarządzanie urządzeniami dzięki rozbiciu ich na poszczególne składniki, co pozwala na bardziej precyzyjną konserwację prewencyjną i analizowanie historii serwisu budowlana, elektroniczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza 6 (dane z 2010 r.) moduły importu danych (użyteczne na etapie wdrażania systemu/budowy bazy danych), moduł Mój SUR (w jednym miejscu pokazywane wszystkie ważne informacje dla zalogowanego pracownika)* 57 rozwój wersji branżowych dla energetyki, przemysłu, gazownictwa, przemysłu wydobywczego, rafineryjnego, floty samochodowej, zarządzanie majątkiem IT itp. ok. 40 360 Scheduling (optymalizacja w czasie rzeczywistym pracy serwisantów w terenie), nowa generacja rozwiązań mobilnych, IFS Virtual Map* 77 przedsiębiorstw (moduł IFS Remonty) nowy sposób rejestracji uwag do zleceń, zleceń wykonawców, czynności, poszerzone ewidencje obiektów o pola dedykowane dla ewidencji pojazdów (np. zabudowa, nr podwozia, nr silnika)* kilkunastu Nexteer Automotive Poland, Orlen Oil, Flexider Poland, CEMEX Polska, Action, FoodCare, Przedsiębiorstwo Drobiarskie Drobex, Dr. Oetker Dekor* budowlana (4), chemiczna (4), elektroniczna (2), metalurgiczna (3), motoryzacyjna (15), papiernicza, drzewna, włókiennicza (3), przetwórstwa minerałów (1), rafineryjnopetrochemiczna (3), spożywcza (16)* Polpharma SA, Dalkia Polska SA* budowlana, chemiczna, elektroniczna, energetyczna, farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, przetwórstwo minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, Airports, Marine, Ports & Terminals, Rail & Transit Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu sp. z o.o.* budowlana, chemiczna, energetyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza (meblarstwo), przetwórstwa minerałów, rafineryjno-petrochemiczna, spożywcza, wod.-kan.* Spółdzielnia Mleczarska Ostrołęka, US Pharmacia Wrocław, Vetoquinol Biowet, Zakład Wodociągów i Kanalizacji Grodzisk Mazowiecki* farmaceutyczna, metalurgiczna, motoryzacyjna, papiernicza, drzewna, włókiennicza, spożywcza, wod-kan. 6 Pool Asset Management, Linear Asset Management, CO account assignment at the operation level of PM/ CS orders* ok. 200 firm PKP SA, ZE PAK (Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin)* mobilny interfejs Aretics T7 Mobile 35 Soprema, Sokołów Service sp. z o.o., Stalobrex sp. z o.o.* budowlana (9), farmaceutyczna (3), metalurgiczna (3), motoryzacyjna (4), papiernicza, drzewna, włókiennicza (6), rafineryjno-petrochemiczna (4), spożywcza (2)* zarządzanie transportem, rozliczanie kosztów zleceń transportowych własnych i obcych, finansowa obsługa wytwarzania/montażu na zamówienie* 200 Eurocast* budowlana (4%), chemiczna (10%), elektroniczna (10%), energetyczna (3%), farmaceutyczna (3%), metalurgiczna (9%), motoryzacyjna (5%)* www.msipolska.pl Październik 2011 39 Raport MSI Centrum Przemysłowo-Usługowe ZETO Agility System klasy CMMS nowej generacji, oparty na przeglądarce internetowej, zapewnia wszystkie funkcje potrzebne do zapobiegania awariom poprzez zarządzanie: zleceniami prac konserwacyjnych oraz związanych z nimi częściami zamiennymi i zasobami, od małych działów utrzymania aż do dużych wielooddziałowych korporacji. Agility jest narzędziem stworzonym w technologii Microsoft. NET, która pozwala uzyskać zdalny dostęp do systemu oraz bezpiecznie wymieniać informacje z każdego miejsca na świecie. System otrzymał nagrodę Produkt Roku 2010 magazynu Inżynieria & Utrzymanie Ruchu, w kategorii Informatyka. Nowe funkcje (2010/2011): Panel Kontrolny – najważniejsze raporty w jednym miejscu podzielone tematycznie za pomocą zakładek, Serwisy Kontraktowe – możliwość utworzenia Zlecenia Pracy bezpośrednio dla wykonawcy zewnętrznego, wprowadzenie do użytku List Kontrolnych dla pracowników, dodanie do formularza zakończenia Zlecenia Pracy rubryk opisujących czas przestoju maszyny i straconego czasu produkcji, interaktywne wykresy. Przykłady wdrożeń (2010/2011): Reckitt Benckiser Production Poland (2010) – proces implementacji składał się z kilku etapów. Jednym z pierwszych było wprowadzenie struktury urządzeń i obiektów znajdujących się w firmie, stworzenie kartoteki pracowników i ich uprawnień w systemie oraz harmonogramów prac prewencyjnych. Kolejne etapy obejmowały uruchomienie modułu zgłoszeń z hali produkcyjnej oraz obsługę zleceń doraźnych przez brygady remontowe. Ostatnim etapem było stworzenie oraz import kartoteki magazynowej. DBI Infor10 Infor EAM System zapewnia: realizację celów związanych z ochroną środowiska, zgodnością z przepisami i obsługą, zredukowanie poziomów zapasów (o 30%), kosztów zaopatrzenia (o 50%) i zużycia energii, zwiększenie produktywności pracowników (o 20%), podejmowanie trafniejszych decyzji w krótszym czasie. Infor10 Demand Planning Pomaga zwiększyć poziom obsługi klienta i zredukować koszty łańcucha dostaw, za- Kluczem do prawidłowego wdrożenia i działania systemów IT jest właściwy dostęp do danych z produkcji Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – W obszarze automatyki przemysłowej w średnich i dużych firmach często można spotkać systemy z zakresu produkcji potrzebne do utrzymania ruchu, systemy, które monitorują przebieg i przepływ produkcji. Są to rozwiązania kupowane Usamah Afifi, dyrektor ds. rozwoju w miarę rozwoju ciągu produkbiznesu, lider sektora cyjnego i organizacji przedprzemysłowego IBM siębiorstwa. Można obecnie w Europie Środkowospotkać rozproszone systemy -Wschodniej klasy MES/SCADA, o ograniczonej funkcjonalności, które często były kupowane w pakiecie z systemami do zarządzania automatyką przemysłową. Systemy te służyły do nadzorowania prawidłowego działania np. maszyn i umożliwiały operatorowi reakcję na niepokojące dane z czujników – często w celach utrzymaniowych oraz aby uniknąć przerwania ciągu produkcyjnego. Nie ma to jednak nic wspólnego z reakcją biznesu na obecnie szybko zmieniające się uwarunkowania rynkowe. Można też mówić o rozpowszechnionym obecnie zjawisku wdrażania rozwiązań transakcyjnych typu MRP/ERP. Natomiast często planowanie produkcji i zarządzanie utrzymaniem jest nadal realizowane w pakiecie MS Office, np. w Excelu. To wystarczy w przypadku prostej nieskomplikowanej produkcji. Stosowanie tych narzędzi zaczyna być jednak mało wydajne i tworzy wiele kosztownych problemów, gdy w grę wchodzi ekonomia skali i wysoka jakość i/lub dokładność. Obecnie coraz częściej klienci zaczynają mieć potrzebę łączenia informacji z systemów zarządzających automatyką przemysłową, MES/SCADA z systemami transakcyjnymi typu ERP. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce? – Dużą barierą jest to, że działy Automatyka/Utrzymanie Ruchu i dział IT często działają w dwóch oddzielnych silosach, rzadko się ze sobą komunikują i często są rozbieżne w zakupach rozwiązań IT. W konsekwencji firma nie ma jednego spójnego obrazu o stanie pro- 40 Październik 2011 dukcji. Na szczęście zaczyna się to zmieniać. Kolejną barierą jest duża liczba pojedynczych rozwiązań i brak jednego, spójnego podejścia do zaoferowania rozwiązania, które adresowałoby cały łańcuch wartości/ dostaw w firmie. W tak „rozdrobnionym” podejściu do wdrażania pojedynczych rozwiązań trudno obliczyć szybki zwrot z inwestycji, bądź korzyści biznesowe wynikające z wprowadzania systemów IT do produkcji. Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – Branże rafineryjna i petrochemiczna, wydobywcza (zasoby naturalne) i energetyka zaczynają wykorzystywać systemy optymalizacji i planowania produkcji, EAM/CMMS i MES/SCADA, wychodząc z założenia, że najważniejszą wartością jest szybki dostęp do informacji zapewniających podejmowanie optymalnych działań biznesowych. Branża produkcyjna i dystrybucja jest na etapie wdrażania systemów typu MRP/ERP i zaczyna rozpatrywać dedykowane systemy klasy EAM/CMMS w obszarach remontów, w celu rozszerzenia brakujących funkcji systemów ERP. Jakie są potrzeby (niezaspokojone lub nieuświadomione) branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Coraz częściej mówi się o potrzebie związania produkcji z np. cyklem popytu i podaży. Co musiałoby się stać, aby można było dostosować wielkość produkcji do cyklów kupowania klientów lub reagować na spadek popytu na poszczególne produkty? Czy gdybyśmy to potrafili, wpłynęłoby to na zmniejszenie kosztów produkcji i zwiększałoby marżę jednostkową na produkcie? Polskie firmy, próbując utrzymać swoją przewagę w Europie i na świecie, zaczynają się kierować w stronę modernizacji procesów całego łańcucha wartości w sposób holistyczny, żeby szybciej reagował na zmieniające się uwarunkowania rynkowe. Firmy, które wdrożyły systemy MRP/ERP, zaczynają po roku dostrzegać, że można jeszcze bardziej zredukować koszty. Dzięki systemom ERP zaczęły mierzyć wskaźniki efektywności kluczowych obszarów biznesowych. Ale standardowe moduły systemu ERP/MRP nie rozwiązują wszystkich problemów. Pojawia się potrze- www.msipolska.pl ba nowych, dedykowanych rozwiązań branżowych. Jednym z nowych obszarów może być np. obszar planowania i harmonogramowania produkcji, który zapewnia integrowanie obszaru zamówień/sprzedaży z cyklem planowania produkcji w całym przedsiębiorstwie oraz obszarem zakupów. Innym przykładem jest system do zarządzania majątkiem/utrzymaniem ruchu produkcyjnego, który może przejść z cyklu zrządzania ad hoc (kiedy awaria następuje lub tuż przed awarią) do cyklu planowania zarządzania remontem maszyny poprzez monitorowanie stanu zużycia i planowanie zakupów części i ekip remontowych z dużym wyprzedzeniem. Równolegle mówi się o modelu modernizacji systemów zarządzania automatyką poprzez integrację rozproszonych systemów w jedną warstwę zarządzającą klasy IIF (Industry Information Framework), która integruje systemy produkcyjne i automatyki z najnowszymi narzędziami analitycznymi i transakcyjnymi. Kluczem do prawidłowego wdrożenia i działania tych systemów jest właściwy dostęp do danych z produkcji, odpowiednia ich segregacja i szybkie przetworzenie na przydatne i łatwo dostępne informacje. Można to osiągnąć, jeśli zaczniemy od zastanowienia się nad sposobem zbierania krytycznych danych, potrzebnych do podejmowania kluczowych decyzji oraz nad tym, jaki jest ich bezpośredni wpływ na wskaźniki biznesowe. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Rynek na pewno wymusi integrację różnorodnych systemów automatyki przemysłowej/produkcyjnych z systemami transakcyjnymi w sposób umożliwiający inteligentne zbieranie i przetwarzanie ogromnej ilości danych analitycznych, wiernie odzwierciedlających rzeczywistość, wspierających podejmowanie szybkich i optymalnych decyzji zarządczych. Dzięki temu możliwe będzie zdobycie umiejętności predykcji dalszych posunięć biznesowych z dużą dokładnością dzięki inteligentnej analityce. Widać wyraźny trend, że otwarte IT, oparte na najlepszych praktykach prowadzenia projektów, zaczyna wchodzić w zamknięty obszar systemów automatyki i produkcji przemysłowej. IT zaczyna dostarczać mierzalną wartość dla biznesu. Systemy EAM/CMMS na polskim rynku pasów, produkcji i transportu. Osiąga to poprzez poprawę dokładności prognoz, dając większą przejrzystość i pewność prognozy popytu: zwiększenie dokładności prognoz (o 20-40%), zwiększenie poziomu dostępności usług (o 4-10%), zmniejszenie zapasów magazynowych (o 6-15%), wzrost wielkości obrotów, poprawa przejrzystości popytu, zapasów i dostaw w ramach całego łańcucha dostaw. FBD SUR-FBD Nowoczesne rozwiązanie informatyczne klasy CMMS, przeznaczone dla Służb Utrzymania Ruchu. Jego głównym celem jest automatyzacja prac związanych z: zarządzaniem środkami trwałymi infrastruktury technicznej, prowadzeniem gospodarki remontowej, prowadzeniem przeglądów technicznych i konserwacji maszyn, prowadzeniem gospodarki magazynowej UR, zarządzaniem zamówieniami na materiały i części zamienne, raportowaniem i generowaniem statystyk. Nowe funkcje (2010/2011): raporty statystyczne oraz wykresy, funkcja automatycznie uzupełniająca bazę części, z których składają się urządzenia, mechanizm pozwalający definiować interesujące pracownika alarmy, funkcja kreowania i wyszukiwania dowolnych cech charakterystycznych części i urządzeń. IBM Polska Maximo Asset Management System optymalizuje procesy biznesowe związane z zarządzaniem majątkiem, remontami i usługami. Zapewnia wsparcie w restrukturyzacji przedsiębiorstw, konsolidacji grup kapitałowych na poziomie strategicznego zarządzania wspólnym majątkiem, zwiększenie produktywności, dostępności i niezawodności poszczególnych składników majątku wpływających na końcowy wynik przedsiębiorstwa itp. Przykłady wdrożeń (2010/2011): Polpharma SA (2009) – rejestr majątku, Wsparcie Utrzymania Ruchu i Kalibracji, Zarządzanie personelem UR, Przepływ Pracy, integracja z ERP, RCP, SCADA. Wdrożenie systemu IBM Maximo pozwoliło Polpharmie na redukcję kosztów związanych z zarządzaniem i utrzymaniem majątku. Rozwiązanie stało się również narzędziem wspierającym kreowanie i realizację strategii przedsiębiorstwa. Model SaaS zaczyna powoli zdobywać rynek systemów zarządzania majątkiem Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT w obszarze produkcji w Polsce? – W zakresie zarządzania utrzymaniem ruchu/majątkiem nadal wiele firm korzysta ze wsparcia takich programów jak Microsoft Excel, z dokumentów papierowych lub nawet pamięci zatrudnionych Agata Tyma, CMMS Dept. Marketing pracowników bez odnotowy& Sales Specialist, wania posiadanej przez nich AIUT sp. z o.o. wiedzy. Z drugiej strony firmy, które zakupiły system IT bazują na nieaktualnych wersjach oprogramowania, co niejednokrotnie powoduje, że implementacja zmienionych lub zmodyfikowanych procedur jest utrudniona lub wręcz niemożliwa. Tylko mały procent rynku na bieżąco uaktualnia zakupione platformy, co wspomaga utrzymanie się tych przedsiębiorstw w czołówce krajowej, europejskiej czy wśród liderów międzynarodowych. Co jest największą barierą w stosowaniu tego typu rozwiązań w Polsce oraz jakie są potrzeby branży? – W obecnej dobie cięcia kosztów jednym z najważniejszych kryteriów decydujących o zakupie rozwiązania jest jego cena. Firmy skupiają się na kosztach, jakie muszą ponieść, kupując i wdrażając rozbudowany system IT, natomiast nie analizują zwrotu z inwestycji w dłuższej perspektywie. Odpowiedzią na barierę finansową jest dostarczenie rozbudowanej platformy w modelu świadczenia usługi dostępu do dedykowanego dla klienta oprogramowania na podstawie miesięcznego abonamentu. Pozwala to uniknąć dużych inwestycji na początku implementacji, uzyskać korzyści w momencie, gdy koszty miesięcznego abonamentu nie przekroczyły jeszcze założonego budżetu, odciążyć dział IT firmy z konieczności obsługi platformy sprzętowej oraz programowej, na której zainstalowane zostało środowisko pracy, a także podpisać umowę na określony czas z możliwością rezygnacji ze świadczonej usługi po okresie umowy. Takie rozwiązanie, czyli model SaaS (Software as a Service) zaczyna powoli zdobywać rynek systemów zarządzania majątkiem, po- IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) IFS Applications do Zarządzania Majątkiem Przedsiębiorstwa Całkowicie zintegrowane i otwarte rozwiązanie pozwalające zmaksymalizować efektywność wykorzystywania majątku. Zapewnia płynność działania przedsiębiorstwa oraz większą produktywność i rentowność. Umożliwia redukcję kosztów zarządzania majątkiem w całym cyklu jego życia. Oferuje szeroki zakres funkcji do wydajnej obsługi wszystkich procesów w ramach cyklu życia majątku: od projektu po prace inżynieryjne, zaopatrzenie i zarządzanie serwisem oraz utrzymaniem ruchu. Możliwość obsługi różnych strategii utrzymania ruchu zapewnia wyższą produktywność oraz optymalną nieważ przedsiębiorstwa widzą realne korzyści z jego zastosowania. Nawet bariera bezpieczeństwa danych oraz jakości łączy internetowych, jeszcze niedawno szeroko omawiana, schodzi na dalszy plan w porównaniu z zaletami, jakie dostarcza model zakupu usługi, a nie całego systemu. Dzisiejsze platformy dają ogromne możliwości funkcjonalne, dostarczają przyjazny interfejs użytkownika, idąc w kierunku prostoty użytkowania. Mimo wszystko niezbędne są szkolenia przyszłych użytkowników, którzy nie zawsze są chętni do nauki kolejnego systemu wdrażanego przez przedsiębiorstwo. Bariera niechęci ze strony pracowników jest często trudna do pokonania, może być nawet stoperem implementacji i wycofania się firmy z zakupu nowego rozwiązania. Rozwój techniki umożliwia wykorzystanie w pracy urządzeń mobilnych, portali społecznościowych, komunikatorów, nowych rozwiązań, z którymi zapoznane jest młode pokolenie, ale niekoniecznie pokolenie osób z wieloletnim stażem pracy. Spowodowało to powstanie nowej potrzeby zaspokojenia wymagań obu wymienionych grup tak, aby osoby pracujące wiele lat nie musiały drastycznie zmieniać swojego trybu działania oraz zapoznawać się bardzo dokładnie z nowymi technologiami, a z drugiej strony – aby osoby młode, rozpoczynające pracę lub pracujące krótko, mogły wykorzystać swoją wiedzę z zakresu nowych technologii podczas wykonywania swoich obowiązków. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach wymusi rynek? – Dzisiejsze systemy są już bardzo rozbudowane i dostarczają bardzo szerokie funkcje, dlatego producenci skupiają się obecnie na dostarczaniu systemów z gotowymi dobrymi praktykami, procesami biznesowymi, które można szybko i łatwo wdrożyć. Jednocześnie coraz więcej udogodnień wprowadzanych jest dla samych użytkowników w celu ułatwienia im pracy z systemem. Jedną z takich nowości jest asynchroniczna walidacja wprowadzanych danych, umożliwiająca wypełnianie pól danymi bez potrzeby patrzenia na ekran komputera, ponieważ system nie zatrzymuje się na błędnie wypełnionym polu, tylko pozwala iść dalej, zaznaczając w odpowiedni sposób, że dane pole zawiera błędną wartość. Podczas próby zapisu użytkownik otrzymuje dokładną informację, które wartości w polach należy poprawić i gdzie te pola się znajdują. i efektywną organizację napraw i remontów. Rozwiązania mobilne umożliwiają rejestrowanie zamówień, tworzenie raportów awarii, realizację działań prewencyjnych oraz raportowanie czasu, części zamiennych i pomiarów urządzeń – bez względu na lokalizację. Nowe funkcje (2010/2011): IFS Virtual Map – mechanizm pozwalający na wizualizację tras i zleceń serwisantów bezpośrednio na mapie wektorowej lub satelitarnej. Przykłady wdrożeń (2010/2011): MPK w Poznaniu (2011) – kluczowym elementem działalności jest efektywna eksploatacja posiadanego majątku, co wspiera system IFS Zarządzanie Majątkiem Przedsiębiorstwa, obejmujący funkcje remontowe, serwisowe, logistykę, finanse i księgowość, obieg dokumentów, inwestycje oraz kadry-płace. www.msipolska.pl Październik 2011 41 Raport MSI Polska Znana od 27 lat na światowym rynku firma EPLAN S&S, lider oprogramowania wspomagającego tworzenie dokumentacji elektrotechnicznej, wprowadza na polski rynek przełomowe narzędzie dla służb utrzymania ruchu. Narzędzie to zapewnia przeglądanie oraz edytowanie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń produkcyjnych. Niezależnie, czy jest to dokumentacja elementów mechanicznych, elektrotechnicznych, czy pneumatycznych. EPLAN – dokumentacja techniczna XXI w. Już od połowy lat 80. XX w. światowe sprawne usunięcie usterki linii produkcyjnej z analizą aktualnego stanu urządzeń. Nie koncerny, takie jak BMW, ABB, GM lub w oparciu o zdeponowaną w szczelnym należy zapominać o przepisach PIP doty- FIAT, rozpoczęły poszukiwania możliwo- archiwum dokumentację papierową jest czących dokumentacji technicznych ma- ści elastycznej archiwizacji dokumentacji w najlepszym przypadku tylko utrudnione. szyn i urządzeń produkcyjnych. Wskazują technicznej maszyn oraz rozbudowanych W praktyce odnalezienie uszkodzonego one na wymóg aktualnych dokumentów linii produkcyjnych. Szafy wypełnione po komponentu, śledzenie jego wewnętrz- technicznych maszyn i urządzeń. brzegi dokumentacją techniczną z biegiem nych powiązań czy zastąpienie go dostęp- Skutecznym rozwiązaniem opisanych czasu zamieniały się w papierowe archiwa, nym odpowiednikiem nastręcza znacznych problemów okazało się narzędzie EPLAN. które w miarę modyfikacji linii produkcyj- problemów i wątpliwości. Przy moderniza- Dokumentacja elektrotechniczna dostar- nych przestały zawierać aktualne sche- cjach brak aktualnej dokumentacji prowa- czana w formie elektronicznej formatu maty elektrotechniczne. Po kilku latach dzi do zwiększania kosztów związanych EPLAN otwierała szerokie możliwości zarówno edycji, jak i rewizji. Przez kilkanaście lat standard dokumentacji wykonanej w systemie EPLAN rozwijał się, przekraczając granice państw. Rozbudowywany w oparciu o wskazówki swoich klientów, udoskonalił swą funkcjonalność. Interaktywny schemat elektryczny zapewnia m.in. szybkie podmienienie wybranego stycznika na inny – z zachowaniem układu styków, aktualizuje automatycznie dokumenty okołoprojektowe, takie jak: zestawienia materiałowe, plany połączeń wewnętrznych, zestawienia kabli lub listew zaciskowych. Narzędzie dzięki elastyczności i intuicyjności umożliwia szybką modyfikację schematu bez zwiększania zaangażowania ze strony służb utrzymania ruchu. 42 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy EAM/CMMS w Polsce Koncepcja digitalizacji dokumentacji czy rosyjskiej GOST, w EPLAN 2.1 służby w cień. Przy wykorzystaniu hiperłączy maszyn pozyskiwała nowych zwolenników utrzymania kontynuować przeskoczymy w schemacie pneumatycz- na całym świecie. W dobie konkurencji wprowadzanie zmian w oparciu o pierwot- nym do kart katalogowych w dowolnym i pogoni za utrzymaniem produktywności ny standard lub skonwertować projekt do formacie. Za jednym kliknięciem mysz- nie można pozwolić na przestoje lub opóź- norm obowiązujących w danym kraju. Do- ki otrzymuje się informacje producenta nienia przy uruchamianiu produkcji. ruchu mogą kumentacja w języku obcym nie powinna o parametrach elektrycznych wybranego Korzystając z bagażu doświadczeń ze- już nastręczać problemów ze zrozumie- komponentu, pełną strukturę powiązań branych w trakcie dwudziestokilkuletniej niem. Wszelkie teksty, począwszy od opi- pomiędzy zastosowanymi w projekcie działalności, firma EPLAN S&S wprowa- sów aparatów, a skończywszy na tekstach komponentami i dokumentacją technicz- dza w październiku 2011 r. na polski rynek funkcyjnych, są tłumaczone w sposób au- ną. System Electric P8 oraz EPLAN Fluid nie mające sobie równych narzędzie dla tomatyczny. Standardem staje się również są dostępne w języku polskim wraz z pełną branży CAD/CAE – EPLAN 2.1. To inter- wielojęzyczna dokumentacja techniczna, dokumentacją techniczną, komputerowym dyscyplinarna pozwalająca na czytanie dokumentów systemem pomocy oraz telefonicznym przez osoby władające innymi językami. wsparciem technicznym HOT-LINE. platforma informatyczna stanowiąca podstawę dla rodziny programów obejmujących schematy elektrotechniczne, pneumatyczne, hydrauliczne, technologiczne oraz mechaniczne. EPLAN Electric P8, EPLAN Fluid, EPLAN ProPanel oraz EPLAN PPE to nazwy poszczególnych narzędzi opartych na platformie inżynieryjnej EPLAN 2.1. System łączy obiektowo-danową strukturę programu oraz graficzną łatwość projektowania znaną z profesjonalnych systemów CAD. Jednolity i indywidualnie dostosowywany interfejs użytkownika zapewnia intuicyjną obsługę, zgodną z najnowszymi rozwiązaniami systemu operacyjnego MS Windows. O pełnej integracji EPLAN 2.1 z systemem Windows oraz MS Office świadczyć może bezpośrednie przypisywanie praw dostępu do archiwum projektów w chwili logowania użytkownika do Rodzina narzędzi EPLAN 2.1 zapewnia Zalety elektronicznego formatu doku- systemu operacyjnego lub możliwość eks- dostęp, przeglądanie, nanoszenie zmian mentacji doceniły już działy administracji portu zestawień do formatu XLS. Wszystkie czy rozbudowę projektów zapisanych na i działy handlowe. Służby utrzymania ruchu komponenty interdyscyplinarnego projektu serwerze każdemu z lokalnych użytkow- nie powinny pozostawać w tyle za global- urządzenia posiadają funkcjonalne powią- ników. Oczywiście zakres prawa dostępu nymi tendencjami w tej dziedzinie. Inter- zania, począwszy od graficznego przedsta- do archiwum określa administrator sieci. dyscyplinarny charakter wielu projektów wienia lokalizacji na planie zakładu, a skoń- Wszelkie zmiany w istniejącej dokumenta- w kontekście unikalnych narzędzi rodziny czywszy na parametrach technicznych cji elektrotechnicznej, pneumatycznej, hy- EPLAN nie stanowi przeszkody w użyciu każdego aparatu. Operator linii w każdej draulicznej lub technologicznej system au- jednolitego narzędzia do edycji i podglądu chwili, naciskając jedynie klawisz myszki, tomatycznie odnotowuje, tworząc rewizje, schematów. uzyskuje wszelkie informacje o lokalizacji co pozwala na późniejsze odtworzenie, Dowiedz się więcej o możliwościach aparatu, producencie, zamiennikach, funk- nawet po latach, modernizacji dokonanych systemu na stronach www.eplan.pl lub cjach lub kartach katalogowych. w instalacji. www.abmicro.pl oraz zamów bezpośred- Niezależnie od normy wykonania danego projektu, tj. IEC 61346, ANSI, JIC, NFPA Przeszukiwanie katalogów firmowych producentów komponentów nią prezentację w siedzibie twojej firmy. odchodzi Paweł Richter www.msipolska.pl Październik 2011 43 Raport MSI Polska Rośnie zainteresowanie rozwiązaniami EAM Jak można ocenić aktualne wykorzystanie systemów IT dla produkcji w Polsce? – W branży kapitałochłonnej, charakteryzującej się dużymi nakładami na maszyny i urządzenia, kluczowe znaczenie ma zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa oraz wspomaganie utrzymania ruchu. W przedsiębiorstwach z tej Marcin Taranek, prezes zarządu branży zwiększa się zapotrzeIFS CEE bowanie na rozwiązania EAM, które mogą przyczynić się do zminimalizowania przestojów i zakłóceń w produkcji. Rośnie również zainteresowanie rozwiązaniami EAM ze strony przedsiębiorstw użyteczności publicznej, takich jak wodno-kanalizacyjne czy komunikacyjne, w których kluczowym elementem działalności jest efektywna eksploatacja posiadanego majątku. Firma IFS oferuje kompleksowe rozwiązanie EAM, które obejmuje cały cykl życia majątku, od etapu projektowania aż po wycofanie z użytku. Elementem rozwiązania EAM jest moduł IFS Remonty. To nowoczesne narzędzie klasy CMMS jest częścią systemu IFS Applications, ale może być także wdrażane oddzielnie. Komtech KMS Maintenance – System Zarządzania Eksploatacją i Utrzymaniem Ruchu System klasy CMMS wspomaga zarządzanie eksploatacją obiektów, maszyn i urządzeń w przedsiębiorstwie. Pozwala zautomatyzować prace związane m.in. z zarządzaniem elementami infrastruktury technicznej, obsługą procesu awarii, prowadzeniem przeglądów i konserwacji czy wyliczaniem i raportowaniem statystyk, takich jak współczynniki MTTR, OEE czy MTBF. System ma wiele narzędzi dla działów technicznych, tj. prowadzenie magazynków wydziałowych, dokumentacji technicznej powiązanej z obiektami, wyposażenie pracowników, aparatura kontrolno-pomiarowa, narzędzia wspomagające proces obsługi zamówień i zapotrzebowania, śledzenie kosztów utrzymania ruchu (budżetowanie) czy Generator Raportów z zestawem gotowych raportów wykorzystywanych przez Służby UR. Dodatkowo w systemie remontowym można zaimplementować moduł RCPM, który zapewnia wsparcie dla systemów normatywnych (ISO, GMP, TPM) oraz audytów z tym związanych. Nowe funkcje (2010/2011): możliwość rejestracji zdjęć w ewidencji głównej materiałów, zmodyfikowane mechanizmy naliczania czasów pracy, kontynuacja zlecenia wykonawcy, wybóru więcej niż jednej czynności do zlecenia pracowniczego. 44 Październik 2011 Która branża produkcyjna najchętniej wykorzystuje systemy określonego typu? – W sektorze EAM/CMMS firma IFS ma wielu ważnych klientów na całym świecie, w takich obszarach, jak produkcja przemysłowa, lotnictwo i obrona, motoryzacja, sektor energetyki i użyteczności publicznej, usługi serwisowe, a także przemysł przetwórczy, w tym chemiczny, papierniczy i spożywczy. Najnowszy raport firmy analitycznej ARC Advisory Group pozycjonuje firmę IFS jako największego na świecie dostawcę rozwiązań EAM w sektorze lotnictwa i obrony, drugiego największego dostawcę w branży naftowej i gazowej oraz trzeciego dostawcę w sektorze energetyki wytwórczej. Jakie są potrzeby branży produkcyjnej z punktu widzenia dostawcy rozwiązań IT? – Rozwiązanie IFS Applications do zarządzania majątkiem przedsiębiorstwa zapewnia płynność działania oraz większą produktywność i rentowność. Umożliwia redukcję kosztów zarządzania majątkiem w całym cyklu jego życia. IFS Remonty zapewnia minimalizację liczby i czasu napraw nieplanowanych, a większość czynności utrzymania ruchu planuje się z wyprzedzeniem, przez co zwiększa się dyspozycyjność urządzeń i zmniejszają Oracle Polska Oracle Enterprise Assets Management (EAM) Moduł Oracle EAM udostępnia pracownikom łatwą w obsłudze aplikację samoobsługową. System umożliwia rozwój najlepszych procedur postępowania w zakresie konserwacji oraz zwiększenie wydajności firmy, zarządzanie pełnym cyklem eksploatacji aktywów z zapewnieniem dokładnej widoczności aktywów i zasobów sprzętowych, zastąpienie kosztownych autonomicznych systemów konserwacji zintegrowanym rozwiązaniem, zgodność z przepisami i możliwość zarządzania według strategii przedsiębiorstwa. PSI Produkty i Systemy Informatyczne PSImnt (Moduł Utrzymania Ruchu) W pełni zintegrowane narzędzie programowe z bogatą funkcjonalnością wspierającą utrzymanie oprogramowania we właściwym stanie. Dokładne planowanie i sterowanie serwisami to środki zapobiegawcze, służące do utrzymania we właściwym stanie urządzeń. Wszystkie istotne zdarzenia są dokumentowane i umożliwiają pełny wgląd w funkcjonowanie wszystkich dozorowanych i konserwowanych maszyn i urządzeń. Elastyczny raport, zintegrowane funkcje rachunku kosztów i kontrolingu uzupełniają pakiet. www.msipolska.pl koszty materiałowe oraz osobowe. Ponadto rozwiązanie usprawnia zarządzanie magazynami i zaopatrzeniem. Umożliwia m.in. automatyczne utrzymywanie zapasów krytycznych części zapasowych na optymalnym poziomie czy kierowanie zamówień zakupu części i materiałów do wybranych dostawców zgodnie z umowami długoterminowymi, a tym samym optymalizację kosztów zakupu. Jakie nowe funkcje w omawianych systemach EAM/ CMMS wymusi rynek? – W 2010 r. pakiet IFS Applications został uzupełniony o rozwiązanie 360 Scheduling, które w czasie rzeczywistym optymalizuje pracę serwisantów pracujących w terenie. Również z myślą o pracy w terenie firma IFS wprowadziła nową generację rozwiązań mobilnych, zapewniających pracę z rozwiązaniami remontowoserwisowymi na urządzeniach przenośnych. Rozwiązania mobilne umożliwiają rejestrowanie zamówień, tworzenie raportów awarii, realizację działań prewencyjnych oraz raportowanie czasu, części zamiennych i pomiarów urządzeń bez względu na lokalizację. Użytecznym rozwiązaniem jest również IFS Virtual Map, mechanizm zapewniający wizualizację tras i zleceń serwisantów bezpośrednio na mapie wektorowej lub satelitarnej. SAP Polska Moduł PM (Plant Maintenance) – Gospodarka remontowa Wydajny, zintegrowany w logiczny łańcuch systemu SAP ERP moduł, którego funkcja polega na wspieraniu takich obszarów jak: odwzorowanie struktur organizacyjnych z obszaru gospodarki remontowej, szczegółowe odwzorowanie i zarządzanie obiektami podlegającymi działaniom gospodarki remontowej, szczegółowe planowanie i realizacja bieżących prac utrzymania ruchu, wspomaganie działań związanych z obsługą prac okresowych, tworzenie systemu raportowego gospodarki remontowej. Nowe funkcje (2010/2011): Pool Asset Management – rozwiązanie wspomagające procesy wynajmu, rezerwacji, rozliczenia kosztów wynajmu pojazdów, Linear Asset Management – dla firm dysponujących majątkiem sieciowym (branża energetyczna, paliwowa, utilities), CO account assignment at the operation level of PM/CS orders – księgowanie kosztów remontowych z dekretacją na poziomie zlecenia. Przykłady wdrożeń (2010/2011): ZE PAK (2009-2010) – wdrożenie gospodarki smarowniczej w ramach modułu gospodarki remontowej. Celem projektu było wyposażenie służb technicznych ZE PAK SA w narzędzia IT wspomagające planowanie, harmonogramowanie i realizację prac olejowo-smarowniczych. System zapewnia pełną historię planowanych i rzeczywistych kosz- Systemy EAM/CMMS w Polsce IFS i IFS Applications™ Firma IFS (OMX STO: IFS), założona w 1983 r., to globalny dostawca IFS Applications™, systemu klasy ERP opartego na architekturze komponentowej oraz technologii SOA. IFS koncentruje się na przedsiębiorstwach, dla których strategiczne znaczenie ma jeden z czterech głównych procesów biznesowych: zarządzanie majątkiem i usługami, produkcja, łańcuch dostaw oraz projekty. System IFS Applications wspomaga różne rodzaje produkcji, takie jak: konstrukcja na zamówienie (ETO), produkcja na zamówienie wych (BOM), które można następnie przeglądać na wielu poziomach szczegółowości. (MTO), montaż na zamówienie (ATO) oraz produkcja na magazyn (MTO). Może wspomagać produkcję jednostkową, seryjną i masową. Produkcja mieszana IFS Applications wspiera produkcję każdego typu: m.in. mieszaną, Jeśli istnieje klucz do sukcesu w sektorze produkcyjnym, jest nim wsadową czy dyskretną, a także umożliwia wykorzystanie metody lean z pewnością elastyczność – zdolność przewidywania i szybkiego re- manufacturing. agowania na zmieniające się wymagania rynku. Coraz więcej przedsiębiorstw osiąga ją przez wdrożenie modelu produkcji mieszanej, który IFS Applications – opłacalność produkcji polega na elastycznym stosowaniu różnych typów na różnych liniach System IFS Applications pozwala zamieniać wyzwania produkcyjnych. produkcyjne w możliwości i ułatwia codzienne pro- Bez względu na przyjęty system produkcji – lub wadzenie biznesu. Niezależnie od przyjętego połączenie różnych systemów – IFS Applica- typu produkcji przyjazny dla użytkownika tions umożliwi przedsiębiorstwu usprawnie- system IFS Applications pomaga zwięk- nie procesów produkcyjnych i osiągnięcie szyć produktywność, nie tracąc wyników maksymalnych zysków. Ponadto funk- finansowych z pola widzenia. cje zarządzania wieloma walutami, ję- IFS Applications stanowi odpo- zykami i oddziałami dostępne w IFS wiedź na wszystkie wymagania pro- Applications zapewnią elastyczność dukcyjne firmy – od fazy opracowy- przy podejmowaniu decyzji dotyczą- wania produktu poprzez marketing aż cej umiejscowienia swoich zasobów po dystrybucję gotowego produktu. produkcyjnych bez uszczerbku dla Niezależnie od organizacji procesów jakości dostaw. IFS Applications gwa- produkcyjnych – w tym stosowania kilku rantuje elastyczność, dzięki której moż- systemów i typów jednocześnie – system liwe będzie zarówno spełnienie wymagań IFS Applications spełni wszystkie potrzeby technologicznych w przypadku produkcji na firmy produkcyjnej. Jako kompleksowe rozwią- zamówienie, jak i szczegółowe harmonogramo- zanie ERP zapewnia także obsługę wszystkich pozo- wanie w przypadku produkcji na magazyn. Można stałych procesów biznesowych. kontrolować wiele typów produkcji jednocześnie lub szybko i sprawnie przechodzić z jednego modelu na inny, nie zakłócając Zmiana sposobu prowadzenia firmy przepływu pracy w przedsiębiorstwie. Pierwszym krokiem do stworzenia opłacalnego systemu produkcji jest przeprowadzenie analizy strumienia wartości, czyli dokładnej analizy Na świecie firma IFS posiada 2000 klientów i jest obecna w 60 krajach. wszystkich etapów procesu biznesowego. Zgromadzone wyniki po- W rankingach zachodnich dostawców systemów klasy ERP w Polsce zwalają ustalić, które procesy przynoszą zyski, a które należy zmo- IFS jest w pierwszej trójce. IFS obsługuje na terenie Polski ponad 180 dyfikować lub wyeliminować. W ten sposób system IFS Applications klientów z czterech biur własnych. Do grupy klientów IFS w Polsce na- pozwala zidentyfikować obszary, które są niewydajne i wymagają leżą m.in.: FCPK Bytów sp. z o.o., Grupa Paradyż, Złomrex SA, Kopex usprawnienia. Innym przykładem może być zarządzanie kosztami. SA, PGE GIEK Elektrownia Bełchatów SA, TAURON Wytwarzanie SA, IFS Applications umożliwia sprawne tworzenie rachunków kosztów, w tym obliczanie wartości skumulowanych dla struktur materiało- Nestle Waters Polska SA, Hutmen SA, Stalprodukt SA, PRM Mosty Łódź SA, Mostostal Zabrze Holding SA i wiele innych firm. www.IFSWORLD.com www.msipolska.pl Październik 2011 45 Raport MSI Polska Czy CAE dla SUR? Na pierwszy rzut oka niepozorny skrót CAE (Computer Aided Engineering) niewiele mówi osobie zaangażowanej w proces produkcji. I nie ma się czemu dziwić. Komputerowe systemy wspomagania projektowania lub, jak kto woli, wspomagania projektanta w dziele tworzenia nowego urządzenia lub instalacji nie Paweł Richter, dyrektor pionu CAE, mają wiele wspólnego z utrzyAB-MICRO maniem ruchu w zakładzie produkcyjnym. Systemy te przecież są z zasady dedykowane dla pierwotnych prac konstrukcyjnych i nie są związane bezpośrednio ze sprawowaniem nadzoru nad produkcją. Myli się jednak, kto tak sądzi. Dowodem na wręcz odwrotną tezę jest etymologia systemu wspomagania projektowania instalacji automatyki przemysłowej – EPLAN. W latach 80. właśnie służby utrzymania ruchu branży samochodowej dostrzegły konieczność radzenia sobie z coraz bardziej skomplikowaną strukturą wewnętrzną maszyn oraz linii produkcyjnych. Rosnąca automatyzacja procesów wiązała się z bardziej skomplikowanymi strukturami powiązań pomiędzy urządzeniami produkcyjnymi i tym samym zwiększoną ilością dokumentacji projektowej, co sprawiało, że trudno było odnaleźć właściwą informację dotyczącą ewentualnego powodu awarii. Był to jeden z powodów wystosowania postulatu o dostarczaniu schematów elektrotechnicznych automatyki przemysłowej w formacie elektronicznym, w dodatku zapewniającym logiczne poruszanie się po nim i dogłębną analizę. Powszechna komputeryzacja linii produkcyjnych sprzyjała tej tendencji. Wymóg logicznych formatów linii produkcyjnych został przekazany biurom projektowym, które nieświadome korzyści płynących z logicznego formatu schematu potraktowały wymóg jako kolejny szczebel komplikacji procesu projektowego. Co gorsze, uznały ten wymóg za preludium do naruszenia praw autorskich projektu i przekazania możliwości nanoszenia autopoprawek służbom utrzymania ruchu lub innym biurom projektowym. Rzeczywistość okazała się jednak bardziej zróżnicowana. Dla obu stron wymóg logicznej dokumentacji projektowej zainicjował symbiozę współpracy pomiędzy służbami utrzymania ruchu a biurem projektowym. Zastosowanie wspólnej platformy inżynieryjnej pierwotnie dla projektów elektrotechnicznych spowodowało płynną i szybką wymianę informacji o prowadzonych pracach modernizacyjnych oraz konkretyzację wymogów produkcyjnych. Służby utrzymania ruchu otrzymały narzędzie do szybkiej, nieskomplikowanej aktualizacji dokumentacji w sposób ciągły i profesjonalny. Biura konstrukcyjne, dzięki automatycznym funkcjom generowania dokumentacji okołoprojektowej, osiągnęły 70-procentowe przyspieszenie procesu projektowego z równoczesnym zwiększeniem tów prac smarowniczych w odniesieniu do konkretnych urządzeń czy ich kategorii. Trans-Teka Aretics T7 Łatwy w użyciu, a jednocześnie zapewniający pełną funkcjonalność niezbędną do efektywnego zarządzania pracami utrzymania ruchu oraz ewolucji w kierunku utrzymania prewencyjnego. System ułatwia codzien- 46 Październik 2011 poprawności wykonanej dokumentacji technicznej. Dotychczasowe, kosztowne procesy rewizji instalacji zakładu lub samej tylko linii w kontekście rozbudowy czy modernizacji nastręczały problemów. Sytuacja dotyczyła szczególnie zakładów o ciągłym charakterze produkcji. Bieżące nanoszenie rewizji schematów elektrotechnicznych, połączone z automatyzacją procesu archiwizacji projektów, przynosi niebywałe oszczędności finansowe oraz skrócenie procesu inicjalizacji wymaganej modernizacji zakładu. Wspomniana wcześniej „fuzja intencji” biur projektowych ze służbami utrzymania ruchu, oparta na jednolitej platformie wymiany danych inżynieryjnych EPLAN, pociągnęła za sobą rozbudowę wymogów jakościowych projektów elektrotechnicznych i stworzyła podwaliny dla kolejnych stopni integracji dokumentacji technicznej i technologicznej. Pozytywne doświadczenia z logicznej dokumentacji „elektrycznej” przeniesiono na schematy pneumatyczne i hydrauliczne. Stanowiły one kolejne, sensowne kroki w kierunku uproszczenia rewizji dokumentacji projektowej w służbach utrzymania ruchu oraz ułatwienie w poruszaniu się po wielobranżowej dokumentacji projektowej. EPLAN Fluid z EPLAN Electric P8 wyznaczył kierunki rozwoju tej właśnie integracji, których globalne zastosowanie zostało wykorzystane m.in. w zakładach produkcyjnych koncernu GM. Dominacja systemów CAD w kontekście projektów mechanicznych jest jednak niezagrożona. Producenci aplikacji CAD poszukują nadal możliwości nawiązania współpracy pomiędzy projektowaniem elektrotechnicznym, pneumatycznym a rysunkami 3D. Po latach prac i współpracy z firmą Autodesk światowy koncern EPLAN S&S wprowadził w roku 2011 narzędzie EPLAN Pro Panel stanowiące kontynuację budowy platformy inżynieryjnej dla służb utrzymania ruchu. Sięgnięcie do świata wizualizacji szaf i rozdzielnic otwiera możliwości znacznie szybszej lokalizacji awarii bez konieczności analizy skomplikowanego schematu instalacji. Błyskawiczne wskazanie lokalizacji uszkodzonego aparatu pozwoli zaoszczędzić czas i pieniądze. Komfort i łatwość obsługi systemu EPLAN Pro Panel zachęci każdego inżyniera do nanoszenia bieżących rewizji oraz do aktualizowania dokumentacji okołoprojektowej. Jesteśmy w Polsce na początku ustalania standardów dokumentacji projektowej. Idee czerpiemy prosto z zakładów utrzymania ruchu, z praktycznych zastosowań w krajach o wyższej kulturze inżynieryjnej i wymaganiach co do jakości produkcji. Wdrożenie systemu CAE w służbach utrzymania ruchu podwyższa bezpieczeństwo prowadzenia prac remontowych i przyspiesza proces modernizacji zakładu. Jesteśmy przekonani, że ponad 27-letnie doświadczenia z zakładów produkcyjnych w Europie Zachodniej w kontekście jakości i standardów w dokumentacji maszyn i urządzeń dotrą w pełni do Polski, zwiększając tym samym efektywność produkcji oraz komfort pracy służb utrzymania ruchu. ne utrzymanie ruchu poprzez minimalizację czasu uzyskiwania informacji i składania sprawozdań. W przygotowaniu jest nowa, 8. wersja systemu, główny nacisk w niej został położony na poprawę szybkości i ergonomii pracy. Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań usprawni proces wdrażania oraz pozwoli na jeszcze lepsze dostosowanie systemu do indywidualnych potrzeb klienta i zmieniających się wymagań rynku UR. www.msipolska.pl UNIT4 TETA (d. TETA SA) Utrzymanie ruchu.NET Moduł utrzymania ruchu służy do przechowywania informacji o parku maszynowym, rejestracji zgłoszeń awarii, planowania prac serwisowych i ewidencji wszelkich czynności obsługowych. Dane maszyny lub urządzenia objętego utrzymaniem ruchu, dokumenty serwisowe obejmujące rejestrację zgłoszeń i prac serwisowych, karty pracy (dokładne rejestrowanie każdej wykonywanej przez serwisanta czynności). Rejestrowanie zużytych materiałów i użytych podzespołów zastępczych oraz ich zwrotu. Ewidencja odczytów stanu liczników dla poszczególnych maszyn oraz planowanie czynności serwisowych po osiągnięciu określonego stanu licznika. Moduł korzysta z pakietowej funkcjonalności w zakresie: indeksów, dokumentów obrotowych, zleceń produkcyjnych, dokumentów produkcyjnych. Nowe funkcje (2010/2011) (uzupełnienie informacji z tabeli): możliwość zestawiania oprogramowania dla przedsiębiorstwa z elementów pochodzących od różnych dostawców SOA, obsługa receptur dla produkcji procesowej, obsługa przedsiębiorstwa międzynarodowego, mechanizmy sterowania przepływem prac (work flow) wbudowane w system, dostosowanie do wymogów GS1, planowane zlecenia dla powiązanych ze sobą zakładów, rachunek procesowy kosztów (Activity Based Costing), zastosowanie kosztów planowanych, postulowanych i rzeczywistych, rachunek kosztów dla produkcji projektowej (dla indywidualnych projektów). Przykłady wdrożeń (2010/2011): Eurocast (2010) – wdrożenie objęło planowanie i sterowanie produkcją, zarządzanie magazynami, obsługę sprzedaży, zakup, zarządzanie zasobami ludzkimi, finanse i integrację z mobilnymi terminalami. VIX Automation Proficy Maintenance Gateway Narzędzie umożliwiające połączenie danych automatycznie zebranych w systemie MES (Plant Applications) z systemami do zarządzania utrzymaniem i przeglądami maszyn (CMMS). Czynności związane z konserwacją i przeglądami mogą być uzależnione od rzeczywistych danych, pochodzących wprost z linii produkcyjnej. Takie podejście pozwala na działanie w oparciu o symptomy zbliżających się awarii, co prowadzi do znacznych oszczędności kosztów utrzymania parku maszynowego. Systemy EAM/CMMS na polskim rynku Informacja tworzy wartość Warunkiem przetrwania firmy na rynku jest jej nieustanny rozwój – wzrost jakości wyrobów, wzrost wydajności, obniżanie kosztów itd. To elementarz każdego menedżera. Spektakularne, genialne rozwiązania zdarzają się niezmiernie rzadko. Dużo częściej wzmocnienie pozycji firmy na rynku jest wynikiem długofalowej, ciężJakub Chylewski, analityk kiej pracy całego zespołu, kowdrożeniowiec, FBD lejnych kroków zmieniających rzeczywistość o kolejne centymetry lub sekundy. Nie dziwią już dzisiaj nikogo działania zmierzające do podniesienia wydajności poprzez przesunięcie maszyny o kilka centymetrów. Tak, aby w efekcie uzyskać skrócenie drogi operatora o 1 sekundę. Ta jedna sekunda to niewielki krok dla operatora, a ogromny skok dla firmy. Zakładając, że operator wykonuje dziennie 300 operacji i pracuje 300 dni w roku, można oszacować, że oszczędność czasu wyniesie 25 godzin rocznie – 1 sekunda spowodowała 3-dniowy (praca 1-zmianowa) przyrost możliwości produkcyjnych w skali 1 pracownik/1 maszyna. Jeśli pracowników lub maszyn jest więcej, łatwo obliczyć, jakie efekty daje właściwa organizacja! A co dzieje się w obszarze Działu Utrzymania Ruchu? Jak często mają miejsce zmiany ustawienia wyposażenia na obszarze warsztatu UR, pod kątem optymalizacji dostępu do dokumentacji, części, narzędzi...? Czy w ogóle ktoś analizuje wpływ ustawienia urządzeń warsztatowych, szaf, szafek, szafeczek, stolików, krzeseł, podnóżków, czajników i mnóstwa innych, wątpliwej wartości i nieznanego przeznaczenia przedmiotów na sprawność wykonywania zadań przez UR? Jeśli sekunda w obszarze produkcyjnym jest tak ważna, to dlaczego godziny czy minuty w obszarze Utrzymania Ruchu nie miałyby być przedmiotem zainteresowania gospodarza? Zazwyczaj działań usprawniających organizację pracy SUR jest niewiele, a zespoły SUR skupiają się na ratowaniu bieżącej sytuacji. Oczywiście główny obszar zadań SUR nie leży po stronie zaplanowanego i przemyślanego układu warsztatu, ale na pracy z informacją. Rejestracja, przetwarzanie, wnioskowanie to podstawowe zadania SUR, które nadal w większości korzystają z „papierowych narzędzi”, co jest dzisiaj swoistym kamieniem u szyi firmy. Posłużę się analogią do procesów CI realizowanych w obszarze produkcyjnym. Załóżmy, że 5 pracowników UR potrzebuje dziennie 15 min na wertowanie papierowych dokumentów, aby dotrzeć do istotnych informacji, bez których nie mogą wykonywać swoich zadań (schematy, instrukcje obsługi, dane techniczne części i urządzeń). Elektroniczne systemy zarządzania informacją – takie jak SUR-FBD – skrócą ten czas o 70%. W efekcie dotarcie do tej samej informacji zajmie pracownikowi 5 minut, a nie 15. Przeliczając, analogicznie jak dla pracownika produkcyjnego, otrzymujemy, że w pierwszym przypadku pracownicy potrzebują 375 godzin, aby zebrać niezbędne informacje, a system SUR-FBD oferuje skrócenie tego czasu do 125 godzin w roku. Czyli od razu redukujemy potencjalne postoje maszyn o 15 dni w roku. W sytuacji, gdy produkcja jest liniowa, można wprost porównać koszt wdrożenia systemu wsparcia SUR do straty 15-dniowej produkcji (praca 1-zmianowa). Elementów wpływających na ogólną efektywność SUR jest o wiele więcej, lecz chciałem zwrócić uwagę, że każdy wydział/dział/stanowisko/pracownik ma wpływ na kondycję firmy i powinien korzystać z narzędzi, odpowiadających współczesnym wyzwaniom. Trendy: Jakich nowych funkcji w systemach EAM/CMMS oczekują klienci z sektora produkcji? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm AB-Micro Oddział Południe Sektor produkcji oczekuje elektronicznego formatu dokumentacji okołoprojektowej, który umożliwiałby dostęp do aktualnych schematów linii produkcyjnych. Interaktywny schemat elektryczny zapewniłby szybkie podmienienie wybranego elementu, np. stycznika na inny, automatyczną aktualizację dokumentów okołoprojektowych, np. zestawień materiałowych, planów połączeń wewnętrznych, zastawień kabli lub listew zaciskowych. Koncepcja digitalizacji dokumentacji maszyn już teraz zyskała wielu zwolenników na całym świecie. AIUT Klienci z sektora produkcji oczekują, że system będzie przyjazny i intuicyjny dla użytkownika, umożliwiając wprowadzanie istotnych informacji i przeprowadzanie analiz w krótkim czasie, zapewniając równocześnie komfort pracy. Wielu użytkowników korzysta lub chce zacząć korzystać z urządzeń mobilnych i na nich uruchamiać system, ponieważ pozwala to na skorzystanie z danych znajdujących się w systemie oraz zapisanie ważnych informacji na bieżąco, bez potrzeby powrotu do biura. Mile widziane są także wszystkie technologie zapewniające bieżące powiadamianie o powstałych problemach, np. SMS-y, integracja z systemami automatyki przemysłowej. Centrum Przemysłowo-Usługowe ZETO Trendy: • Rozszerzenia funkcji CMMS o system monitorujący ilość produkcji (np. z wykorzystaniem optoelektroniki) • Współpraca CMMS z innymi programami, np. SAP • Kontrolowanie urządzeń za pomocą ich sterowników (automatyczne wyłączenie maszyny przy wygenerowaniu Zlecenia Pracy) DBI Trendy w systemach EAM. • Zwiększanie regulacji kosztów energii i wzrostu emisji zanieczyszczeń • Włączanie pracowników mobilnych • Outsourcing pobocznych funkcji biznesowych • Ograniczanie budżetu • Fuzje i przejęcia • Wzrost liczby przedsiębiorstw usługowych • Kompletna aplikacja powinna zawierać: analitykę, integrację, mobilny dostęp, Hybrid Cloud Deployment Trendy w zaawansowanych systemach planowania popytu. • Zwiększenie oczekiwań klientów • Globalizacja • Potrzeba zintegrowanego systemu Planowania Sprzedaży i Operacji (S&OP) Epicor Software Poland Rynek wymusza ewolucję systemów klasy CMMS, które do tej pory koncentrowały się na obsłudze aktywów jednego rodzaju, np. maszyn czy infrastruktury IT, w stronę bardziej uniwersalnych rozwiązań. Systemy te zaczynają zapewniać całościowy obraz organizacji z perspektywy posiadanych aktywów. FBD Klienci cały czas proszą o aplikacje na urządzenia mobilne, współpracujące z systemem. Coraz częściej rozmawiamy też o pobieraniu do systemu informacji z aplikacji typu SCADA. Ważne jest także dla klientów takie modelowanie systemu, aby jak najwięcej prac automatyzować i upraszczać. IBM Polska Trendy: dalszy rozwój rozwiązań branżowych (Oil&Gas, Utilities, Manufacturing, Transportation, Healthcare, Facility Management, IT Management, Service Desk), łatwiejszych i szybszych w implementacji, dających szybki zwrot z inwestycji (ROI), Odwzorowania graficzne środków trwałych na mapach GIS i rysunkach typu CAD, gotowe moduły integracyjne do Building Management Systems (BMS) oraz Property Management Systems itp. SAP Polska Wymagania klientów z sektora produkcji odnośnie do systemów EAM można podzielić na następujące kategorie: • prostota obsługi, np. dostęp przez przeglądarkę internetową • integracja z innymi obszarami w ramach systemu ERP oraz z systemami zewnętrznymi klasy GIS, CAD, SCADA... • rozwiązania mobilne Trans-Teka W przygotowaniu jest nowa, 8. wersja systemu, główny nacisk w niej położony został na poprawę szybkości i ergonomii pracy. Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań poprawi elastyczność konfiguracji bez konieczności programowania, co przyspieszy znacząco proces wdrażania oraz rozwój systemu. UNIT4 TETA (d. TETA SA) Jako technologię, która mogłaby pozytywnie wpłynąć na funkcjonowanie firm wielozakładowych o strukturze rozproszonej, gdzie coraz większą rolę odgrywa obsługa logistyki i gospodarki magazynowej, należy wskazać RFID. Mówi się o niej od wielu lat. Zastosowanie metek RFID, poza zwiększeniem automatyzacji pracy w sklepie i obniżeniem kosztów, umożliwiłoby zdobycie nowego źródła danych dla firmy. Warto również wspomnieć o zjawisku przenoszenia się oprogramowania do Internetu. Dzięki temu zjawisku oblicze rynku oprogramowania może się mocno zmienić. Postęp technologii związanych z Internetem rozszerzył zakres możliwości tworzenia aplikacji. Statyczne strony WWW nie stanowią już wystarczającego medium w komunikacji pomiędzy użytkownikami czy systemami. Obecnie uwaga projektujących aplikacje skupiona jest na rozwiązaniach, które umożliwią bezpośrednie interakcje z użytkownikiem. Technologie internetowe (webowe) to przede wszystkim bezpośredni dostęp do danych i ich bezpieczeństwo. Cechy, które dają solidne podstawy do podjęcia szybkiej i trafnej decyzji. VIX Automation W dzisiejszych czasach bardzo ważne jest efektywne wykorzystanie parku maszynowego. Ograniczanie kosztów serwisu i posiadanie narzędzi, które pozwolą przewidzieć awarię, bazując na określonych parametrach pracy. Dodatkowo istotne jest, aby serwisować maszyny wtedy, gdy rzeczywiście jest to wymagane, czyli aktualizować harmonogram przeglądów według rzeczywistego czasu pracy maszyn, pochodzącego z systemu MES. www.msipolska.pl Październik 2011 47 Raport MSI Polska Katowice AIUT sp. z o.o. Gliwice × × www.eplan.pl × [email protected] www.maximo.pl × × Askom sp. z o.o. Gliwice [email protected] www.askom.com.pl, www.asix.com.pl Asseco Business Solutions SA Lublin [email protected] www.assecobs.pl × ASTOR sp. z o.o. Kraków [email protected] www.astor.com.pl/wonderware × Bonair SA Warszawa [email protected] www.bonair.com.pl × BPSC SA Chorzów [email protected] www.bpsc.com.pl × CNS Solutions sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.cns.pl Columbus Polska sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.columbusglobal.com/pl Kraków [email protected] www.copadata.pl Jelenia Góra [email protected] www.cpu-zeto.pl, www.getagility.pl Warszawa [email protected] www.3ds.com/polska × × COPA-DATA Polska sp. z o.o. Centrum Przemysłowo-Usługowe ZETO sp. z o.o. Dassault Systemes sp. z o.o. DBI sp. z o.o. Zielona Góra [email protected] www.dbizg.pl DSR sp. z o.o. Wrocław [email protected] www.dsr.com.pl Elmark Automatyka sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.rockwell.elmark.com.pl Epicor Software Poland sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.epicor.pl Kraków [email protected] www.eqsystem.pl EQ System sp. z o.o. EAM/CMMS AB-Micro sp. z o.o. Oddział Południe × × × × × × × × × × × × × × × × × × × × × × × × × FBD Warszawa [email protected] www.sur.pl × IBM Polska Warszawa formularz na www.ibm.com/pl www.ibm.com/pl × IFS Poland (IFS Industrial and Financial Systems Poland) sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.IFSWORLD.com iPS Control Swarzędz [email protected] www.ipscontrol.pl Komtech sp. z o.o. Radom [email protected] Operator Syspems APS Kraków Oracle Polska sp. z o.o. Warszawa Polsoft Engineering sp. z o.o. × × × × × × × www.komtech.pl www.operatorsystems.com × [email protected] www.oracle.com/pl × Katowice [email protected] www.polsoft.pl × Prodart Marcin Wojciechowski Kraków [email protected] www.prodart.pl × PSI Produkty i Systemy Informatyczne sp. z o.o. Poznań [email protected] www.psipolska.com × Qcadoo Limited sp. z o.o. Kraków [email protected] www.qcadoo.com × Warszawa [email protected] www.sabur.com.pl Sabur sp. z o.o. Zaawansowany system planowania popytu www.abmicro.pl APS (Advanced Planning and Scheduling) [email protected] APS (Advanced Planning System) Warszawa PDM AB-Micro sp. z o.o. workflow WWW HMI e-mail dla klientów PLM Siedziba MES Dostawca SCADA Dostawcy systemów IT dla obszaru produkcji × × × × × × × × Dokończenie na str. 50 48 Październik 2011 www.msipolska.pl Systemy HRM na polskim Rynekrynku ERP Zarządzanie personelem źródłem przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa produkcyjnego Gdy dostęp do kapitału i nowoczesnych technologii nie jest ograniczony lokalizacją czy ustrojem politycznym, zgromadzenie nawet najnowocześniejszych środków produkcji i najwyższej jakości materiałów może okazać się niewystarczające do osiągnięcia realnej przewagi nad konkurencją. Potrzeba czegoś znacznie mniej wymiernego… Na wyrównanym pod względem technicznym i kapitałowym rynku przewagę może dawać jedynie personel przedsiębiorstwa. Nie chodzi bynajmniej o podejście do personelu zastosowane w systemach MES, obejmujące jedynie zarządzanie zadaniami, pomiar wydajności, rejestrację czasu pracy, wydawanie posiłków czy środków ochrony osobistej, czyli traktowanie pracowników jako zasobu firmy niewiele różniącego się od maszyn. Istotne jest traktowanie personelu jako kapitału firmy, z jego wiedzą, aktywnością, umiejętnościami i postawą. Ambitni menedżerowie starają się zatrudniać personel o wysokim stopniu kwalifikacji zawodowych oraz cechach, które mogą wpłynąć na sukces. Ponieważ każdy pracownik rozpoczyna pracę z pewnym zbiorem kompetencji, które może rozwinąć lub nabyć nowe, zarządzanie kompetencjami staje się ważną częścią zarządzania personelem. Aby skutecznie zarządzać zbiorem kompetencji pracowniczych konieczne jest użycie narzędzia IT, eliminującego gromadzenie papierowej dokumentacji, której przetwarzanie jest bardzo uciążliwe. Celem zastosowania oprogramowania jest stworzenie katalogu kompetencji, przypisanie ich do pracowników, stanowisk i ich lokalizacji, identyfikacja luk oraz pracowników przekraczających wymagania, obsługa przebiegu procesu oceny pracowniczej, a także wykorzystanie katalogu kompetencji podczas rekrutacji, zmian organizacyjnych lub ustalania polityki szkoleniowej. Wymierny wzrost efektywności można uzyskać także poprzez wdrożenie rozwiązania do precyzyjnego planowania i rozliczania czasu pracy, z zastosowaniem równoważnego czasu pracy. Ten system czasu pracy, szczególnie przydatny w firmach o cyklicznej koniunkturze, sprzyja optymalizacji poziomu zatrudnienia, redukcji liczby nadgodzin w okresie rozliczeniowym, a w rezultacie obniżeniu kosztów wynagrodzeń. Równoważny czas pracy jest mało rozpowszechniony w firmach produkcyjnych z powodu utrudnień organizacyjnych – trzeba brać pod uwagę ograniczenia kodeksowe, regulaminy, ale i wymagane obsady/dyżury. Każdy pracownik powinien posiadać indywidualny plan pracy, który jest następnie indywidualnie rozliczany, często z uwzględnieniem odczytów RCP czy MES. Zastosowanie systemu informatycznego eliminuje bariery organizacyjne związane z wdrożeniem równoważnego czasu pracy. A dzięki automatyzacji wymienionych procesów i elektronicznemu obiegowi powiązanych z nimi dokumentów znacznie wzrasta wydajność pracowników administracyjnych i łatwość komunikacji ze wszystkimi zatrudnionymi w firmie osobami. Ze wzrostem kosztów pracy w Polsce obserwujemy coraz większe zainteresowanie naszym oprogramowaniem XPRIMER. HRM, które nie wymaga zmiany oprogramowania kadrowo-pła- cowego eksploatowanego w firmie. Zastosowana przez nas technologia internetowa zapewnia swobodną pracę w rozproszonym środowisku i komunikowanie się także z pracownikami kontraktowymi lub wynajmowanymi w ramach leasingu pracowniczego. Po okresie, gdy większość wdrożeń realizowaliśmy w placówkach ochrony zdrowia, ochrony mienia, bankach, sieciach handlowych czy stacjach benzynowych, nadszedł czas wdrożeń w firmach logistycznych, przedsiębiorstwach specjalizujących się w utrzymaniu ruchu, a także wzrastającej liczby spotkań z menedżerami firm produkcyjnych. To już stała tendencja, której nie zmieniło nawet powracające spowolnienie gospodarcze, a która będzie narastać tym szybciej, im szybciej będą rosły wynagrodzenia w Polsce i im szybciej rynek pracy stanie się rynkiem pracownika. Michał Lach Konsultant w firmie SIMPLE sp. z o.o. Od początku kariery zawodowej związany z systemami informatycznymi wspomagającymi zarządzanie kapitałem ludzkim. Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Krakowskiej Akademii im. A. Frycza-Modrzewskiego. Prywatnie miłośnik podróży www.msipolska.pl Październik 2011 49 Raport MSI Warszawa [email protected] www.siemens.com/plm SIMPLE sp. z o.o. × × × Dąbrowa Górnicza [email protected] www.simplesoftware.pl Kraków [email protected] www.skk.com.pl × SOLDIS sp. z o.o. Gliwice [email protected] www.soldis.pl × S&T Services Polska sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.snt.pl TEL-STER sp. z o.o. Poznań [email protected] www.tel-ster.pl Trans-Teka sp. z o.o. Warszawa [email protected] www.transteka.pl × × × × × × × × × Warszawa [email protected] www.tt.com.pl Zielona Góra [email protected] www.trax.com.pl UNIT4 TETA (d. TETA SA) Wrocław [email protected] www.teta.com.pl × VIX Automation sp. z o.o. Katowice [email protected] www.vix.com.pl, www.ifix.pl × TRAX SA × × × SKK SA Transition Technologies SA EAM/CMMS × Przemysłowe bazy danych www.sap.pl APS (Advanced Planning and Scheduling) [email protected] APS (Advanced Planning System) Warszawa Siemens Industry Software sp. z o.o. PDM MES SAP Polska workflow WWW HMI e-mail dla klientów PLM Siedziba Dostawca SCADA Dostawcy systemów IT dla obszaru produkcji c.d. × × × × × × × × × × × c.d. ze str. 16 Trendy: Jakich nowych funkcji w systemach MES, SCADA, HMI oczekują klienci z sektora produkcji? Odpowiedzi udzielone redakcji MSI Polska przez przedstawicieli ankietowanych firm o rozbudowanych modułach do archiwizowania i analizowania danych. raportowania, iPS Control Coraz więcej firm produkcyjnych dostrzega potrzebę integracji systemów biznesowych z posiadanym parkiem maszynowym w celu uwiarygodnienia posiadanych informacji z produkcji. Systemy ERP, od których wymaga się wiarygodności danych, w większości przypadków nie umożliwiają takiej integracji, stąd potrzeba posiadania systemów MES, które mają wypełnić lukę pomiędzy systemami biznesowymi a produkcją. Ponadto bardzo dynamiczny wzrost popularności urządzeń mobilnych typu PDA sprawia, że systemy biznesowe klasy MES muszą sprostać oczekiwaniom klientów, którzy za pomocą swoich telefonów komórkowych chcieliby mieć wgląd w aktualny przebieg produkcji w swoich zakładach. Operator Systems APS Trendy: integracja, raportowanie czasu pracy maszyn i ludzi, wizualizacja stanu zakładu, informacja o zagrożeniach i raporty przesyłane w czasie rzeczywistym na urządzenia mobilne typu: komórka, tablet. Qcadoo Limited Oczekiwania klientów co do funkcjonalności oferowanego oprogramowania są bardzo zróżnicowane. Skutkiem tego każda gałąź produkcji, a niekiedy każde przedsiębiorstwo poszukuje rozwiązań nieszablonowych. Klienci poszukują prostego w użyciu, dokładnie dostosowującego się programu. Oczekują zatem od dostarczanych im systemów faktycznej modułowości, czyli rozwiązań zbudowanych z atomów realizujących konkretne zadania, kompatybilnych z już wdrożonymi systemami, nie zaś wielofunkcyjnych 50 Październik 2011 aparatów o sztywnej, skończonej strukturze. Takie propozycje systemów często przepełnione są funkcjami nieadekwatnymi w danej branży, przez co zaśmiecają interfejs, utrudniają czy wręcz uniemożliwiają sprawną pracę z systemem. online. Coraz silniejszy nacisk stawiany jest także na rzetelność wprowadzanych do systemu informacji, gdzie kluczową rolę odgrywa stopień automatyzacji danego rozwiązania, im więcej danych wprowadzanych jest automatycznie, tym są one bardziej rzetelne. SAP Polska Trendy: udoskonalanie raportowania i analiz, prezentacja i analizy danych w czasie rzeczywistym z wykorzystaniem technologii in-memory (np. SAP HANA), uproszczenie procesu implementacji i integracji. TEL-STER Trendy: wzrost niezawodności działania systemów i otwartość wymiany danych. Sabur Istotną kwestią jest gwarancja długofalowego rozwoju systemu i wsparcia technicznego, oznaczająca np. gotowość na zachodzące na rynku zmiany technologiczne, takie jak kompatybilność z najnowszymi systemami operacyjnymi środowiska IT czy konieczność zwiększania poziomów zabezpieczeń. Kolejną sprawą, ważną zwłaszcza dla klientów końcowych, jest łatwość aktualizacji starych aplikacji do najnowszych wersji środowiska. Bardzo ważny jest zdalny dostęp do aplikacji z pełną funkcjonalnością stacji SCADA przez zwykłą przeglądarkę internetową. Niemniej ważna jest modułowa architektura platform, które umożliwiają swobodną budowę systemów o różnych wielkościach – począwszy od małych, które tworzy jedna stacja wizualizacyjno-operatorska, poprzez średnie, wielostanowiskowe do rozległych, redundantnych systemów, które monitorują i zarządzają ogromnymi obiektami infrastrukturalnymi, takimi jak porty lotnicze. SOLDIS Od nowoczesnych rozwiązań informatycznych dla produkcji niezmiennie oczekuje się dostępu do informacji www.msipolska.pl VIX Automation Systemy MES to już nie tylko śledzenie wydajności, jakości czy genealogii produkcji. GE Intelligent Platforms rozszerza możliwości swojego rozwiązania o oprogramowanie wspierające utrzymanie ruchu, zaawansowane harmonogramowanie, raportowanie, oprogramowanie klasy workflow (BPM). Rozwiązania MES docelowo będą wspierać także koncepcję SOA, czyli architektury zorientowanej na usługi. Systemy SCADA rozwijają się w kierunku dostępu i sterowania mobilnego. GE Intelligent Platforms wprowadziło oprogramowanie iFIX Webspace, które umożliwia przenoszenie istniejących aplikacji SCADA do przeglądarek WWW. Coraz większe znaczenie ma także bezpieczeństwo i niezawodność oprogramowania. Producent realizuje to przykładowo przez nowe funkcje redundancji serwerów. Dzięki wykorzystaniu połączenia internetowego iFIX WebSpace rozszerza możliwości podglądu i kontroli oprogramowania iFIX. Narzędzie zapewnia podgląd wielu aplikacji SCADA z dowolnego miejsca w sieci. Funkcje WebSpace’a związane są także z możliwością wyświetlania w pełni funkcjonalnych aplikacji w przeglądarkach bez potrzeby modyfikacji istniejącego projektu. Wiedza całej firmy o produktach dostępna bez przeszkód? Zintegruj się. Wykorzystuj oprogramowanie Teamcenter do skutecznego zarządzania cyklem życia produktu (PLM). -HĹOL GHF\]MH GRW\F]öFH UR]ZRMX L Z\WZDU]DQLD SURGXNWX SRGHMPRZDQH Vö Z UyœQ\FK G]LDħDFK SU]HGVLĈELRUVWZD OXE Z UyœQ\FK F]ĈĹFLDFK ĹZLDWD SRWU]HEQH MHVW FHQWUDOQH őUyGħR ZLHG]\ R SURGXNFLH L SURFHVDFK 2SURJUDPRZDQLH 7HDPFHQWHUGR]DU]öG]DQLDF\NOHPœ\FLDSURGXNWXÀUP\6LHPHQV3/06RIWZDUHGRVWDUF]DLQIRUPDFMHNWyUHVöSRWU]HEQH ZWHG\NLHG\VöSRWU]HEQHPLPRLœLQIRUPDFMHWHSRFKRG]ö]UyœQ\FKőUyGHħ7HDPFHQWHUSRPDJD]ZLĈNV]\øLQQRZDF\MQRĹø VNUyFLø F]DV GRWDUFLD QD U\QHN VSHħQLø Z\PRJL EL]QHVRZH L UHJXODF\MQH XVSUDZQLø G]LDħDQLD RSHUDF\MQH L SRSUDZLø ZVSyħSUDFĈQDVNDOĈJOREDOQö'RZLHG]VLĈZLĈFHMQDwww.siemens.com/teamcenter. Rozwiązania dla przemysłu 6LHPHQV3URGXFW/LIHF\FOH0DQDJHPHQW6RIWZDUH,QF:V]\VWNLHSUDZD]DVWU]HœRQH6LHPHQV,ORJR6LHPHQVVö]DVWU]HœRQ\PL]QDNDPLWRZDURZ\PLÀUP\6LHPHQV$*1; MHVW]QDNLHPWRZDURZ\POXE]DVWU]HœRQ\P]QDNLHPWRZDURZ\PÀUP\6LHPHQV3URGXFW/LIHF\FOH0DQDJHPHQW6RIWZDUH,QFOXEMHMÀUP]DOHœQ\FKZ6WDQDFK=MHGQRF]RQ\FKLLQQ\FK NUDMDFK:V]\VWNLHSR]RVWDħH]QDNLJUDÀF]QH]QDNLWRZDURZH]DVWU]HœRQH]QDNLWRZDURZHOXEPDUNLXVħXJVWDQRZLöZħDVQRĹøRGSRZLHGQLFKSRGPLRWyZ
Podobne dokumenty
Raport w pliku PDF do pobrania
i kontrolę przebiegu procesów (BPM)
pod względem ich jakości i wydajności,
mierząc kluczowe parametry procesowe (KPI).
FlexNet zawiera moduł magazynowy
(WMS), na bieżąco zarządza magazynami w firm...
Kolejna odsłona konkursu MSI Polska luty 2009
Grzegorz Solecki
[email protected]
Reklama
Aleksandra Krajewska
[email protected]
Administracja
Anna Pacek
[email protected]
Marketing/prenumerata
Marta Stefańska
[email protected]