1 Beata Szmulczyńska Narodowy Bank Polski E

Beata Szmulczyńska
Narodowy Bank Polski
E-learning – oferta edukacyjna również dla szkół
Pomimo wzrastającego zainteresowania szkół średnich zastosowaniem w procesie nauczania
różnych narzędzi informatycznych, zjawisko to w szkolnictwie średniego szczebla nie jest
częste. Chociaż szkoły są wyposażone w pracownie komputerowe, to nauczyciele nie
przygotowują zajęć z wykorzystaniem komputerów.
Z badań na temat praktyki realizowania podstaw przedsiębiorczości w wybranych
szkołach, przeprowadzonych na zlecenie Narodowego Banku Polskiego w 2005 roku przez
Centralny
Ośrodek
Doskonalenia
Nauczycieli
wynika,
że
nauczyciele
rezygnują
z atrakcyjnych metod w nauczaniu, gdyż są one czasochłonne i wymagają od nich zabiegów
organizacyjnych
(zdobycia
dostępu
do
pracowni
komputerowych
z
internetem
zarezerwowanych wyłącznie na zajęcia informatyczne). W dalszym ciągu podstawowym
środkiem dydaktycznym wskazywanym przez nauczyciela jest podręcznik1.
Tymczasem niespotykany dotychczas rozwój technologii informacyjnych i szybki
postęp we wdrażaniu osiągnięć informacyjnych i telekomunikacyjnych w zarządzaniu
przedsiębiorstw zmienił sposób funkcjonowania firm i zmienił oczekiwania pracodawców
względem pracownika na rynku pracy. Dzięki nowym technologiom i usieciowieniu
gospodarki przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą w różnych krajach. Może
poszukiwać rynków zbytu oraz wytwarzać cześć produkcji w innej firmie lub poza granicami
kraju. Oznacza to również, że może poszukiwać tańszych lub lepiej płatnych
wykwalifikowanych pracowników nie tylko w innych miastach kraju, ale również poza jego
granicami2.
Konsekwencją obserwowanego usieciowienia gospodarki i jego oddziaływania na
firmy i rynek pracy jest wzrastająca rola szkoły, a w szczególności nauczyciela,
w kształtowaniu u uczniów umiejętności niezbędnych do sprawnego poruszania się na
1
Więcej na ten temat w: D. Danilewicz (red.), Edukacja ekonomiczna w polskich szkołach ponadgimnazjalnych,
Narodowy Bank Polski, Warszawa 2006.
2
K. Rybiński, Globalizacja, Narodowy Bank Polski, Warszawa 2007, materiał powielony.
1
globalnym rynku pracy i w globalnej gospodarce opartej na wiedzy3. Umiejętnościami, jakie
uczeń powinien posiąść, są:
−
zdolność do wykorzystywania nowych technologii,
−
umiejętność zastosowania istniejących narzędzi informacyjnych do rozwiązywania
codziennych problemów,
−
zdolność do szybkiego pozyskiwania nowych umiejętności,
−
zdolność do pracy w zróżnicowanych środowiskach, często wirtualnych.
Odpowiedzą na wyzwania, jakie stawia przed polskim systemem edukacji
globalizacja, może być e-learning, czyli elektroniczna edukacja, wspomagająca proces
nauczania.
W placówkach dydaktycznych e-learning stosowany jest najczęściej jako strona
internetowa z udostępnionymi kursami, ćwiczeniami, grami decyzyjnymi, symulacjami itp.
Powszechnie wykorzystywanym w tym celu systemem informatycznym są platformy LMS
(Learning Management System) oraz LCMS (Learning Content Management System)4.
Oprogramowania
te
umożliwiają
przygotowanie
i
administrowanie
szkoleniami
elektronicznymi oraz planowaniem i organizacją nauki. Pozwalają one na uruchomienie
kursu, śledzenie postępów słuchaczy w nim uczestniczących. Rejestrują wszystkie wyniki
osiągnięte przez nich w trakcie przebiegu kursu, odnotowują ich „obecność” i postępy
w nauce, np. zaliczenie poszczególnych jednostek dydaktycznych wchodzących w skład
kursu. Ułatwia to nauczycielowi ocenę uczącego się – jego postępów, samodzielnie
przerobionego materiału oraz jeszcze niezrealizowanych tematów. Tworzy to szansę na
skuteczną personalizacji zdalnego nauczania i doskonalenia wykorzystywanych metod
i narzędzi. Z kolei korzyści, jakie przynosi e-learning uczącemu się to przed wszystkim
możliwość wyboru czasu i miejsca nauki (szkoła, dom, biblioteka). A także dynamiczna,
atrakcyjna prezentacja nauczanego zagadnienia.
NBPortal.pl – bezpłatna, powszechna, nowoczesna platforma e-learning
NBPortal.pl jest nowoczesną platformą edukacyjną, dostępną dla wszystkich
użytkowników internetu. Dostarcza wiedzy nie tylko uczniom, ale również nauczycielom.
Poszczególne elementy platformy mogą być wykorzystane bezpośrednio na lekcjach w szkole
w ramach podstawy programowej do przedmiotu podstawy przedsiębiorczości w szkołach
3
Tamże.
K. Waćkowski, J.M. Chmielewski, Rola standaryzacji w platform w e-learningu, „e-mentor” 2007, nr 2 (19),
s. 25.
4
2
ponadgimnazjalnych lub jako element uzupełniający program nauczania przedmiotów
okołoekonomicznych w szkołach o profilu technicznym.
NBPortal.pl oferuje łącznie ponad 200 godzin lekcji na temat przedsiębiorczości,
finansów firmy, Unii Europejskiej, euro, inwestowania, bankowości dostępnych w formie
e-learningu. Każdy kurs zamieszczony w NBPortal.pl składa się z kilkudziesięciu lekcji.
Każda lekcja to kilkanaście minut multimedialnego wykładu z lektorem, animacją i krótkim
filmem. Kursy multimedialne dostosowują się do zaangażowania i możliwości czasowych
użytkowników. Za sprawą specjalnego systemu zapamiętywane są fragmenty wiedzy już
przyswojonej przez kursanta. Specjalny blok zatytułowany Twoje postępy, a także ćwiczenia
i testy na bieżąco informują o postępach w nauce. Taka budowa kursu sprawia, że treść
nauczania jest łatwiejsza do zapamiętania.
Rysunek 1. Prezentacja pt. To nie Fenicjanie wymyślili pieniądze
Źródło: www.NBPortal.pl
Na stronach NBPortal.pl dostępnych jest kilkadziesiąt krótkich prezentacji
dotyczących przedsiębiorczości i ekonomii. Są one doskonałym środkiem dydaktycznym,
który można wykorzystać na 45-minutowej lekcji z uczniami. Pracę z prezentacją ułatwia
przejrzysty układ ekranu, podział materiału na oddzielne rozdziały oraz możliwość
samodzielnego nawigowania (przesuwaniu w przód, cofaniu) materiału. Dzięki tym
3
rozwiązaniom użytkownik prezentacji w wybranym przez siebie tempie może poznawać
przekazywane zagadnienia.
Atrakcyjnym środkiem dydaktycznym, który można w łatwy sposób wykorzystać na
zajęciach w klasie szkolnej, są również multimedialne lekcje dla uczniów oraz dołączone do
nich konspekty dla nauczycieli. Każda multimedialna lekcja dla ucznia to kilkanaście minut
wykładu z lektorem, przeplatanego ćwiczeniami sprawdzającymi poziom zrozumienia treści.
Interesującym narzędziem e-learningu w NBPortal.pl są również gry decyzyjne
i symulacje. NBPortal.pl proponuje naukę przedsiębiorczości z wykorzystaniem gier
strategicznych, quizów i krzyżówek ekonomicznych.
Rysunek 2: Multimedialna lekcja dla uczniów
Źródło: www.NBPortal.pl
Zabawy strategiczne i zręcznościowe zmuszają do myślenia i zdobywania wiedzy
ekonomicznej. Gry zostały oparte na modelach prawdziwych sytuacji ekonomicznych,
dlatego wyzwania, przed jakimi zostaje postawiony internauta, są bardzo trudne. Uczeń może
wziąć udział w symulacji zarządzania bankiem, w której wcieli się w rolę prezesa banku
komercyjnego. Jego zadaniem będzie maksymalizowanie zysku banku, którym zarządza.
Z kolei w grze Kasa nowa zmierzy się z sytuacjami dnia codziennego – zarządzaniem
4
budżetem domowym poprzez bilansowanie wydatków i przychodów. Gracz zadecyduje, czy
zapłaci rachunek za telefon, pójdzie na studia podyplomowe, czy kupi samochód.
Zestaw kilkudziesięciu haseł zaczerpniętych z życia gospodarczego, politycznego
i społecznego znajduje się w krzyżówkach. Łączą one doskonałą rozrywkę z bardzo
użyteczną wiedzą. Stanowią nieoceniony zbiór przydatnych terminów i pojęć, podanych
w atrakcyjnej formie.
NBPortal.pl dostarcza bezpłatnie wszystkim użytkownikom internetu narzędzia
merytoryczne w postaci multimedialnych kursów e-learning, prezentacji, gier dydaktycznych
oraz pomocy naukowych jakimi są zbiory wirtualnej biblioteki, wirtualny słownik
ekonomiczny PWN.
Podsumowanie
Zdaniem Witolda Bieleckiego, kierownika Katedry Metod Ilościowych i Zastosowań
Informatyki Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego,
zaletą e-learningu jest forma zajęć zbliżona charakterem do prowadzenia przedsiębiorstwa
w gospodarce sieciowej5. W sieciowej gospodarce globalnej wiele transakcji zawieranych jest
bez osobistego kontaktu z partnerami biznesowymi. Absolwenci szkoleń opartych
o rozwiązania sieciowe są gotowi do prowadzenia negocjacji przez internet. Umieją również
efektywnie pracować w wirtualnych zespołach zadaniowych, które stanowią podstawę
organizacji wirtualnych.
Globalizacja ma ogromny wpływ na każdego z nas, na kształt funkcjonowania
przedsiębiorstw i całej gospodarki. Współczesny uczeń powinien być przygotowany do bycia
w
przyszłości
mobilnym
pracownikiem,
ustawicznie
podnoszącym
kwalifikacje,
konkurencyjnym w stosunku do innych na rynku pracy. Współczesny uczeń powinie być
przygotowanym do sprawnej zmiany kwalifikacji w sytuacji utraty pracy w firmie lub
w przemyśle, które nie wytrzymują globalnej gospodarki. Takiego przygotowanie dostarczy
mu tylko nauka przedstawiano w ciekawiej i interesującej formie, która potrafi dostosować
się do wymogów globalnego rynku.
5
W.T. Bielecki, Wpływ globalnej gospodarki sieciowej na e-learning, „e-mentor” 2007, nr 2 (19), s. 4.
5
Bibliografia
W.T. Bielecki, Wpływ globalnej gospodarki sieciowej na e-learning, „e-mentor” 2007, nr 2
(19), s. 4.
D. Danilewicz (red.), Edukacja ekonomiczna w polskich szkołach ponadgimnazjalnych,
Narodowy Bank Polski, Warszawa 2006
K. Rybiński, Globalizacja, Narodowy Bank Polski, Warszawa 2007, materiał powielony.
K. Waćkowski, J.M. Chmielewski, Rola standaryzacji w platform w e-learningu, „e-mentor”
2007, nr 2 (19), s. 25.
Raport zbiorczy z badań środowisk szkolnych w zakresie realizacji edukacji ekonomicznej
w polskich szkołach ponadgimnazjalnych, CODN, Warszawa 2006.
Abstract
Although the interest of secondary schools in implementing different ICT tools into didactics
is growing, it is still not very frequent. The schools are equipped well, but teachers do not
conduct classes with the use of computers because it is time-consuming and requires
additional organization. E-learning can be an answer to those problems. The paper presents
a set of lessons’ scenarios available at NBPortal – the educational website of the National
Bank of Poland.
Nota o Autorce
Autorka jest pracownikiem Wydziału Badań i Marketingu w Narodowym Banku Polskim.
Ukończyła Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego w obszarze dwóch
specjalności: andragogika oraz edukacja społeczno-oświatowa. Jest autorką kliku artykułów
w polskich czasopismach edukacyjnych. Od 2004 do chwili obecnej współtwórca i redaktor
serwisu internetowego NBPortal.pl.
6