Jest to nazwisko uroczystości obchodzonej dotąd między

Adam Mickiewicz
Dziady cz. II. Wstęp
Jest to nazwisko uroczystości obchodzonej dotąd między pospólstwem w wielu
powiatach Litwy, Prus i Kurlandii, na pamiątkę dziadów, czyli w ogólności zmarłych
przodków. Uroczystość ta początkiem swoim zasięga czasów pogańskich i zwała się niegdyś
ucztą kozła, na której przewodniczył Koźlarz, Huslar, Guślarz, razem kapłan i poeta (gęślarz).
W teraźniejszych czasach, ponieważ światłe duchowieństwo i właściciele usiłowali
wykorzenić zwyczaj połączony z zabobonnymi praktykami i zbytkiem częstokroć nagannym,
pospólstwo więc święci D z i a d y tajemnie w kaplicach lub pustych domach niedaleko
cmentarza. Zastawia się tam pospolicie uczta z rozmaitego jadła, trunków, owoców i
wywołują się dusze nieboszczyków. Godne uwagi, iż zwyczaj częstowania zmarłych zdaje się
być wspólny wszystkim ludom pogańskim, w dawnej Grecji za czasów homerycznych, w
Skandynawii, na Wschodzie i dotąd po wyspach Nowego Świata. D z i a d y nasze mają to
szczególnie, iż obrzędy pogańskie pomieszane są z wyobrażeniami religii chrześcijańskiej,
zwłaszcza iż dzień zaduszny przypada około czasu tej uroczystości. Pospólstwo rozumie, iż
potrawami, napojem i śpiewami przynosi ulgę duszom czyscowym.
Cel tak pobożny święta, miejsca samotne, czas nocny, obrzędy fantastyczne
przemawiały niegdyś silnie do mojej imaginacji¹; słuchałem bajek, powieści i pieśni o
nieboszczykach powracających z prośbami lub przestrogami /…/.
Zadanie 1.
Sformułowanie w teraźniejszych czasach oznacza w tym tekście wiek
A. XVII.
B. XIX.
C. XX.
D. XXI
Zadanie 2.
Obrzęd dziadów odprawiano przede wszystkim po to, aby
A. przypomnieć o zmarłych przodkach.
B. pomóc duszom, które nie dostały się do nieba.
C. uzyskać informacje o losie duszy po śmierci.
D. oddać hołd tym, którzy odeszli.
Zadanie 3.1
Według Mickiewicza Dziady obchodzone były potajemnie, ponieważ:
A. Tak nakazywał stary pogański obyczaj
B. Uczestnicy obrzędu wstydzili się zabobonów
C. Uroczystość poświęcona była zmarłym
D. Księża zwalczali pogański obrzęd
Zadanie 4.
Z tekstu wynika, że Mickiewicz został zainspirowany do napisania II części Dziadów
A. eposami homeryckimi.
B. przypowieściami biblijnymi.
C. kronikami parafialnymi.
D. opowieściami ludowymi.
Zadanie 5.
Które słowo z pierwszego akapitu używane jest dziś w innym znaczeniu?
A. nazwisko
B. pamiątka
C. przodek
D. uczta
Zadanie 6.
Jeden z duchów przybyłych na obrzęd dziadów w utworze A. Mickiewicza wypowiada
słowa: Kto nie doznał goryczy ni razu,/ Ten nie dozna słodyczy w niebie. Słowa te
oznaczają, że każdy człowiek powinien doświadczyć w życiu
A. miłości.
B. rozkoszy.
C. cierpienia.
D. współczucia
Jan Sztaudynger
Do poety
Inność
to powinność
Zadanie 1.
Co autor fraszki zaleca poecie?
A. Dążenie do oryginalności.
B. Udziwnianie tekstów.
C. Podążanie za modą.
D. Wrażliwość na piękno.
Zadanie 2.
Najbardziej charakterystyczną cechą tej fraszki jest
A. narracyjność.
B. stroficzność.
C. lakoniczność.
D. dialogowość.
Żona do męża
Jeśli nie chcesz mojej zguby,
Daj mi banknot, ale gruby.
Zadanie 1.
Ta fraszka jest inspirowana słowami wypowiedzianymi przez postać z
A. Krzyżaków H. Sienkiewicza.
B. Romea i Julii W. Szekspira.
C. Dziadów cz. II A. Mickiewicza.
D. Zemsty A. Fredry.
Zadanie 2.
W utworze oryginalnym zdanie ma postać: Jeśli nie chcesz mojej zguby,
A. krrrokodyla daj mi, luby.
B. kochaj mnie na zawsze, luby.
C. nie zostawiaj mnie, o luby.
D. daj mi siebie, o mój luby.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Ja
Było raz dziecko zabawne i tłuste. Umarło. Nie ma go nigdzie.
Biegało po domu, krzyczało. Są jeszcze jego fotografie w salonie.
Aż śmiać się i istnieć przestało, i nikt się nie zdziwił tej krzywdzie,
choć było tak kochane i rozpieszczone.
Gdy z domu powoli znikało, obyło się jakoś bez płaczu i pisku.
Zabawki, sukienki, niepotrzebne pamiątki zalegają poddasze.
Mama nieraz i do późnej nocy czuwała nad jego kołyską,
a jednak dzisiaj, gdy je wspomina - nie płacze.
Nazywało się tak jak ja, więc wszyscy myślą, że ja to ono,
i nie usypali mu gróbka, choćby takiego jak kopiec kreta.
Toteż płacze nocami w kominie, że je zapomniano, zgubiono,
że miejsce jego zajęła jakaś niedobra kobieta...
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Wiersze wybrane, Warszawa 1985, Czytelnik
Zadanie 1.
W wierszu Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej mówi:
A. rozpieszczone dziecko.
B. matka zmarłego dziecka.
C. dorosła kobieta.
D. każdy z nas.
Zadanie1.1
Wiersz kończy się słowami: „niedobra kobieta”. O czym informuje nas zastosowany
epitet?
A. O rozżaleniu z powodu upływu czasu
B. O złych uczynkach kobiety
C. O braku akceptacji przez bliskich
D. O tym, że kobiety są złe
Zadanie 1.2
Wyliczenie: „Zabawki, sukienki, niepotrzebne pamiątki zalegają poddasze” zwraca
uwagę na:
A. Upływ czasu
B. Trwałość przedmiotów
C. Nieuchronność śmierci
D. Wagę bezcennych pamiątek
Zadanie 1.3
Epitety zawarte w pierwszej zwrotce określają cechy dziecka oraz:
A. Ujawniają okoliczności odejścia dziecka
B. Podkreślają stosunek otoczenia do dziecka
C. Wyrażają współczucie podmiotu lirycznego
D. Ukazują smutek panujący w domu
Zadanie 2.
Nikt w rodzinie nie zmartwił się z powodu zniknięcia dziecka, ponieważ
A. było niekochane.
B. spodziewano się jego powrotu.
C. zabrali je dobrzy ludzie.
D. nie zauważono jego odejścia.
Zadanie 3.
Dziecko „istnieć przestało” - to oznacza w wierszu, że
A. umarło.
B. dorosło.
C. zaginęło.
D. schowało się.
Olga Tokarczuk
Bieguni
Istnieją kraje, w których ludzie mówią po angielsku. Ale nie mówią tak jak my, którzy mamy
własny język ukryty w bagażach podręcznych, w kosmetyczkach, angielskiego zaś używamy
tylko w podróży, w obcych krajach i do obcych ludzi. Trudno to sobie wyobrazić, ale
angielski jest ich językiem prawdziwym! Często jedynym. Nie mają do czego wracać ani
zwrócić się w chwilach zwątpienia.
Jakże się muszą czuć zagubieni w świecie, gdzie każda instrukcja, każde słowo
najgłupszej piosenki, menu w restauracjach, najbłahsza korespondencja handlowa, przyciski
w windzie są w ich prywatnym języku. Mówiąc, mogą być w każdej chwili zrozumiani przez
każdego, a ich zapiski trzeba chyba specjalnie szyfrować. Gdziekolwiek się znajdą, wszyscy
mają do nich nieograniczony dostęp, wszyscy i wszystko.
Są już projekty, słyszałam, żeby wziąć ich pod ochronę, a może nawet przyznać im jakiś
jeden mały język z tych wymarłych, których nikt już nie potrzebuje, żeby mogli mieć coś dla
siebie, własnego.
Wydawnictwo Literackie 2008.
Zadanie 1.
„Język prawdziwy”, o którym mowa w pierwszym akapicie, to język
A. polski
B. ojczysty.
C. obcy.
D. jedyny.
Zadanie 2.
Przenośnia „język ukryty w bagażach podręcznych, w kosmetyczkach” oznacza
A. prywatność.
B. podróże.
C. higienę
D. obce kraje.
Zadanie 3.
Które słowo w ostatnim zdaniu podkreśla wymowę całego tekstu?
A. projekty
B. słyszałam
C. wymarłych
D. własnego