program profilaktyczno wych - Szkoła Podstawowa Nr 3 im

PROGRAM PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY
„Agresji, przemocy mówimy nie.”
Zatwierdzony na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 1.10.200r.
„Przemoc jest straszna
Przemoc to choroba
Okrutne czyny
Czasem nawet słowa
Ogarnia wszystkich
Winnych i bez winy
Nie szukajmy zemsty
Szukajmy przyczyny.”
1. Poni szy program jest wynikiem bada oraz obserwacji naszego rodowiska szkolnego w obszarze agresji i przemocy.
2. Program ten przeznaczony jest do prowadzenia zaj
okre lonych działa .
3. Termin realizacji programu: 3 lata
edukacyjnych w szkole podstawowej w klasach I-VI oraz zakłada realizacj
4. Program po pozytywnym zaopiniowaniu przez Rad Pedagogiczn , Rad rodziców, przedstawicieli Samorz du Uczniowskiego w dniu
1.10.2002 r. został wdro ony do realizacji. Poddawany b dzie stosownym korektom w celu poprawienia skuteczno ci oddziaływa , a w
razie potrzeby wprowadzane b d działania innowacyjne.
Przedstawiony program profilaktyczno-wychowawczy ma pomóc uczniom, nauczycielom oraz rodzicom zrozumie przyczyny zachowa
agresywnych oraz skuteczne metody zapobiegania im. Jednak sami nauczyciele mog uczy , wspiera , pomaga dziecku, ale pierwszymi i
najwa niejszymi wychowawcami s i b d zawsze rodzice oraz opiekunowie. Dlatego nale y nawi za
cisł z nimi współprac , zapozna z
tre ci programu i wł czy w proponowane działania.
PRZYCZYNY ZACHOWA AGRESYWNYCH
Postawa agresywna wi e si w pewnym stopniu z wła ciwo ciami układu nerwowego dziecka. Cz ciej rozwija si u osób o silnym,
pobudliwym, niezrównowa onym układzie nerwowym. Jednym z czynników postawy agresywnej jest typ układu nerwowego. Jednak
najwa niejsz rol odgrywa oddziaływanie otoczenia, jego stosunek do dziecka. Odrzucanie przez dorosłych, niezaspokojenie potrzeb,
nieakceptowanie, lekcewa enie, a zwłaszcza ignorancja, powoduj bunt i staj si przyczyn negatywnych reakcji. Wytwarzaniu agresywnej
postawy sprzyja:
Stosowanie kar fizycznych (stanowi wzory aktów agresji, które pojawiaj si jako sposób rozwi zania sytuacji trudnych);
Obserwowanie w swoim otoczeniu wszelkich agresywnych zachowa (dziecko yj ce w skłóconej rodzinie, nastawionej do siebie
wrogo, przejawia agresj w stosunku do rówie ników, powtarzaj c nieco w zmienionej formie zachowania rówie ników);
Akty przemocy i terroru, których informuj
rodki masowego przekazu (dzienniki telewizyjne, filmy o tematyce kryminalnej i
sensacyjnej, gry komputerowe i bajki dla najmłodszych);
Ostry rygor, któremu poddawane jest dziecko sprzyja gromadzeniu negatywnych emocji (nagromadzone napi cie rozładowuje tam,
gdzie nie obawia si tak ostrych represji).
Aby zapobiec takim zachowaniom albo w pewnym stopniu ograniczy zjawisko przemocy i agresji w ród uczniów nale y wł czy rodziców do
działa profilaktycznych w celu zacie nienia wi zi rodzinnych, gdzie głównym spoiwem jest zaufanie i zrozumienie.
W wyniku diagnozy wyłoniono najwa niejszy problem:
Uczniowie przejawiaj skłonno ci do stosowania agresji i przemocy (szczególnie słownej) wobec swoich rówie ników.
Czynniki chroni ce
Czynniki ryzyka
1. Negatywne przykłady z mediów (TV, Prasa,
Internet).
2. Brak reakcji ze strony otoczenia (w tym brak
konsekwencji w reakcjach nauczycieli).
1. Kontrola zachowania i zainteresowanie rodziców tym
co ogl daj , czytaj ich dzieci.
2. Konsekwentne reagowanie na przejawy
niewła ciwego zachowania si uczni ów.
3. Złe relacje w rodzinie.
3. Budowanie silnej wi zi emocjonalnej z rodzicami.
4. Agresywne zachowanie si osób dorosłych.
4. Dobra komunikacja w relacji nauczyciel ucze i
nauczyciel rodzic.
5. Upodabnianie si do innych członków grupy
rówie niczej, aby uzyska ich uznanie i akceptacj .
5. Przynale no
do grupy słu cej wła ciwemu
rozwojowi dziecka. Umiej tno
presj otoczenia.
CEL NADRZ DNY :
Eliminowanie wszelkich przejawów agresji i przemocy.
radzenia sobie z
CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU:
Budowanie wła ciwych relacji mi dzy uczniami.
Budowanie wła ciwych relacji miedzy nauczycielami i uczniami.
Nabywanie umiej tno ci skutecznego porozumiewania si i rozwi zywania konfliktów.
Kształtowanie postaw tolerancji wobec ludzi i nauka nie u ywania przemocy w kontaktach z innymi.
Zdobywanie wiedzy i kształtowanie umiej tno ci dotycz cych
Udzielanie pomocy uczniom maj cym trudno ci w respektowaniu zasad obowi zuj cych w szkole.
Budowanie w szkole klimatu bezpiecze stwa.
Współpraca z rodzicami.
Ustalono główne kierunki działania w celu usuni cia lub zmniejszenia skali problemu:
Systematyczna diagnoza rodowiska szkolnego.
Funkcjonowanie ogólnoszkolnych norm uczniowskich.
Systematyczna edukacja rodziców i nauczycieli.
Systematyczne prowadzenie zaj
edukacyjno-wychowawczych z uczniami..
Funkcjonowanie sprawnego systemu interwencji.
WDRO ENIE PROGRAMU
PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZEGO
„Agresji, przemocy mówimy nie.”
Rok szkolny 2006/2007
L.p.
1.
ZADANIA
SYSTEMATYCZNA
DIAGNOZA
RODOWISKA
SZKOLNEGO
CEL OPERACYJNY
FORMY REALIZACJI
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
Uczniowie wypełniaj
przygotowane
kwestionariusze ankiet.
•
Przeprowadzenie
bada
ankietowych
w ród uczniów z
klas IV i V
Wychowawcy
Poznanie skali zjawiska
agresji przemocy w
szkole w relacjach
•
Analiza bada
ankietowych,
obserwacja
Wychowawcy
Uczestnictwo
nauczycieli w
opracowaniu działa
naprawczych.
•
Zebranie zespołu
wychowawców
Ponowne
przeprowadzenie
diagnozy rodowiska
szkolnego.
•
Przeprowadzenie
bada
ankietowych
w ród uczniów
TERMIN
JAK SPRAWDZIMY
Maj 2006
Maj 2006
-Zebrany materiał
pozwolił pozna
skal zjawiska.
Przewodnicz cy zespołu
wychow.
Wrzesie
2006
-Protokół zebrania
Przewodnicz cy zespołu
wychow.
Wychowawcy
Maj 2007
-Wnioski na
podstawie
zebranego
materiału.
L.p.
2.
ZADANIA
WPROWADZENIE I
FUNKCJONOWANIE
NORM
UCZNIOWSKICH
CEL OPERACYJNY
Uczniowie i nauczyciele
wiedz jaki jest zbiór
zasad uczniowskich w
Szkole Podstawowej nr
3 w Górze.
FORMY REALIZACJI
•
•
•
Odbywaj si
cykliczne zaj cia
dla ka dej klasy
na temat norm i
zasad.
Stałe
odwoływanie si
do norm przez
nauczycieli
podczas zwracania
uczniom uwagi.
Uwzgl dnianie
przestrzegania
norm w ocenie
zachowania
ucznia.
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
Wychowawcy
TERMIN
Wrzesie
JAK SPRAWDZIMY
-Analiza
dzienników
lekcyjnych,
Wszyscy nauczyciele
Cały rok
Wychowawcy
Stycze ,
Czerwiec
-Obserwacja,
- Rozmowy
-Pytanie do
uczniów w
ankiecie
L.p.
3.
ZADANIA
SYSTEMATYCZNA
EDUKACJA
NAUCZYCIELI.
CEL OPERACYJNY
Nauczyciele poznaj
metody pracy z
dzieckiem agresywnym
rozwijaj swoje
umiej tno ci
wychowawcze i
interpersonalne.
Nauczyciele znaj i
aktywnie realizuj
program .
FORMY REALIZACJI
•
Szkoleniowe
posiedzenia rady
pedagogicznej na
temat:
-„Współpraca z
rodzicami”,
-„Doskonalenie
umiej tno ci
radzenia sobie ze
stresem”,
- „Jak radzi sobie z
konfliktami
w szkole i klasie”
•
PEDAGOGIZACJA
RODZICÓW
Rodzice rozwijaj
umiej tno ci
wychowawcze.
Na zebraniu z
rodzicami
przedstawienie
informacji
dotycz cej
realizacji
programu w
szkole, rozmowy o
sytuacji w klasie,
omówienie zasad
współpracy z
rodzicami je li
dziecko oka e si
sprawc , oraz jaka
pomoc zostanie
skierowana do
uczniów
poszkodowanych
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
DODN
Wrocław
Wychowawcy
TERMIN
JAK SPRAWDZIMY
-Udział członków
Pa dziernik rady w szkoleniu,
/Listopad
-Informacja
zwrotna
Listopad
Analiza
protokołów
zebra i obecno ci
rodziców na
zebraniach.
L.p.
ZADANIA
CEL OPERACYJNY
FORMY REALIZACJI
•
w
Przeprowadzenie
prelekcji dla
rodziców na
temat:
-„Jak pomaga dziecku
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
TERMIN
JAK SPRAWDZIMY
-Obecno
rodziców na
warsztatach,
Pedagog szkolny
Wychowawcy
Przedstawiciel policji
-Informacja
zwrotna.
nauce”
-„Jak pomóc dziecku w
sytuacji
stresu?,
-„10 bł dów
popełnianych przez
dobrych rodziców”,
-„ Alkohol, nikotyna,
narkotyki.
Jak chroni dzieci
przed
zagro eniami?”
4.
PRZEPROWADZANIE
SYSTEMATYCZNYCH
ZAJ
EDUKACYJNYCH Z
UCZNIAMI W KA DEJ
KLASIE.
Wszyscy uczniowie
rozumiej czym jest
agresja, przemoc
zn canie. Znaj rodzaje
przemocy i ich
przyczyny. Wiedz
Przeprowadzenie cyklu
zaj edukacyjnych w
klasach wg.
Na podstawie
opracowanych
scenariuszy.
Wychowawcy
Pedagog szkolny
Cały rok
-Ankieta dla
uczniów,
-Analiza
dzienników
L.p.
ZADANIA
CEL OPERACYJNY
FORMY REALIZACJI
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
TERMIN
-Analiza
programów
wychowawczych
w poszczególnych
klasach
dlaczego agresja jest
zła.
Ucze jest wiadomy
konsekwencji
stosowania przemocy
wobec innych, potrafi
zapobiega sytuacjom
konfliktowym i umie
radzi sobie w trudnych
sytuacjach przemocy.
Ucze potrafi opanowa
stany uczuciowe, umie
kontrolowa własne
zachowanie i jako
kontaktów z innymi
lud mi.
5.
6.
ORGANIZOWANIE
INNYCH DZIAŁA
EDUKACYJNOWYCHOWAWCZYCH
ORGANIZOWANIE
Pedagog szkolny
Cały rok
Sprawozdanie z
działalno ci
pedagoga szkolego
Cały rok
Wg.
odr bnego
panu
działania
Sprawozdanie z
przebiegu kampani
na terenie naszej
szkoły
Przeprowadzenie cyklu
spotka z uczniami w
klasach III
Działania wynikaj ce z
przyst pieniem szkoły do
ogólnopolskiej kampani
„Szkoła bez przemocy”
Ucze ma wiadomo
JAK SPRAWDZIMY
•
Zorganizowanie w
Pedagog szkolny
Zespół wychowawców
Pedagog szkolny,
-Ankieta dla
L.p.
7.
8.
ZADANIA
CEL OPERACYJNY
EDUKACJI
SPOŁECZNOPRAWNEJ.
odpowiedzialno ci przed
prawem i
współodpowiedzialno ci
za porz dek i spokój
publiczny.
SYSTEM
INTERWENCJI
Nauczyciele działaj
konsekwentnie i
wszyscy obejmuj
wspólny front w
reagowaniu na
negatywne zachowania
uczniów.
PODSUMOWANIE
PRACY
PROFILAKTYCZNO
WYCHOWAWCZEJ.
FORMY REALIZACJI
OSOBA
ODPOWIEDZIALNA
klasach VI
spotka z
funkcjonariuszem
Wydziału
Prewencji.
funkcjonariusz
wychowawcy.
•
Na zebraniu
zespołu
wychowawców
ponowne
przypomnienie
zasad
post powania
nauczycieli wobec
sprawców agresji.
Wychowawcy
Pedagog szkolny
•
Zebranie zespołu
wychowawców
Przewodnicz cy zespołu
wychow.
Wychowawcy
TERMIN
JAK SPRAWDZIMY
Grudzie
uczniów klas VI,
- zapisy w
dziennikach zaj
Wrzesie
Czerwiec
-Zapis zasad
post powania
wobec sprawców
-Sprawozdanie
JEDNOLITE PROCEDURY POST POWANIA W SYTUACJACH AGRESJI I PRZEMOCY.
I. Cechy postawy nauczyciela, wychowawcy sprzyjaj ce zapobieganiu agresji, przemocy w klasie.
Jasne przekazywanie norm
Wyja nianie dzieciom jakie zachowania s krzywdz ce dla innych, co jest dobrem a co złem.
Brak akceptacji dla zachowa agresywnych
Zdecydowane i konsekwentne przeciwstawianie si agresji: zwracanie uwagi, komentarze, kary oraz inne reakcje.
Sprawiedliwo
Egzekwowanie przestrzegania norm klasowych od wszystkich uczniów-bez faworyzowania „ulubie ców.”
Pozytywne wzmocnienia
Dostrzeganie pozytywnych zachowa uczniów. Nagradzanie pozytywnych zachowa uczniów poprzez ró norodne pochwały.
Modelowanie pozytywnych zachowa
Uczenie dzieci poprzez własny przykład, pomagania słabszym, zauwa ania tych co stoj na boku.
Cierpliwo
Okazywanie zrozumienia dla długiego procesu przystosowania si dzieci do norm.
Pozytywnej atmosferze w klasie nie słu y nasza własna agresja. Unikajmy szczególnie:
* krzyku *obra ania, przezywania * sarkazmu, wy miewania * braku dyskrecji * izolowania niektórych uczniów * nie dopuszczania ucznia do
wypowiedzenia własnego zdania w istotnych sprawach dotycz cych jego osoby * niesprawiedliwo ci w ocenianiu i uprzedze do ucznia *
naznaczania ucznia /klasy * chłodu emocjonalnego i zbytniego dystansowania si do spraw uczniów * gro enia * rozkazów *
Jest co najmniej kilka powodów, dla których nie warto u ywa przemocy:
Uczniowie ucz si stosowania przemocy
Uczniowie ucz si , e władza i siła ma decyduj ce znaczenie
Uczniowie czuj si upokorzeni i mog sta si bardziej agresywni
Uczniowie mog swoj agresj wyładowa na „słabszych” kolegach
II. Sposoby reagowania na dora ne sytuacje- wskazówki.
Istnieje wiele dora nych sytuacji, w których uczniowie zachowuj si agresywnie i u ywaj przemocy – bójki, podcinanie,
wypychanie młodszych dzieci z kolejki do sklepiku, wy miewanie si z czyjej odpowiedzi, ubrania.
Dora ne sytuacje wymagaj szybkiej, krótkiej i zdecydowanej reakcji nauczyciela, wychowawcy.
Wskazówki:
UNIKAJ
POSTARAJ SI
(w przypadku rozdzielenia bij cych si uczniów)
w przypadku rozdzielenia bij cych si uczniów)
AGRESJI FIZYCZNEJ
Nie szarp ze zło ci
U YJ TYLKO TYLE SIŁY ILE JEST POTRZEBNE DO
ROZDZIELENIA:
Nie popychaj
Nie ciskaj za r k sprawcy
Nie staraj si go sam fizycznie ukara
Zrób to bez agresji
AGRESJI SŁOWNEJ
Nie obra aj, nie zawstydzaj, nie oceniaj ucznia, nie stosuj
komunikatów „Ty” ( Ty łobuzie, Ty bandyto, Matka ci tak
nauczyła, co?
SZANOWA UCZNIA:
Mów o zachowaniu a nie o osobie
Powołuj si na normy
U ywaj komunikatów „Ja”
OKAZYWANIA NIEPEWNO CI:
Nie opuszczaj wzroku
Nie udawaj, e nie widzisz
Nie roz mieszaj sytuacji
REAGOWA STANOWCZO:
Mów zdecydowanym, mocnym głosem
Patrz na uczniów
Miej wyprostowan sylwetk
B d powa ny
DŁUGICH MONOLOGÓW I MORALIZOWANIA:
Nie „przemawiaj do dzieci, ich uwaga szybko si wtedy
wył cza
Nie tra czasu na moralizowanie
MÓW KRÓTKO I JASNO
Formułuj krótkie zdania
Opisz fakt
Zaakcentuj swoje zdanie
Powołaj si na normy
Poka konsekwencje takiego zachowania dla
poszkodowanego
WCHODZENIA W ROL SPRAWCY, BY POKAZA
DZIECKU CO CZUJE OSOBA POSZKODOWANA:
Nie stosuj tej samej broni co sprawca
TRAKTUJ SPRAWC JAK OSOB , KTÓRA MO E SAMA
WZI
ODPOWIEDZIALNO
ZA SWOJE CZYNY:
Powiedz czego oczekujesz
III. Interwencja wobec sprawcy przemocy.
Procedury post powania w przypadku agresywnego zachowania ucznia
1. Przerwanie zachowania agresywnego.
2. Poinformowanie wychowawcy/wychowawców o zdarzeniu.
3. Przeprowadzenie przez wychowawc /wychowawców rozmowy z uczniem/uczniami w obecno ci nauczyciela – wiadka zdarzenia
(zidentyfikowanie ofiary, agresora, wiadka, ocenienie zdarzenia i wyci gni cie wniosków).
4. Sporz dzenie notatki ( opis zdarzenia, osoby uczestnicz ce, sprawca, poszkodowany).
5. Poinformowanie rodziców (prawnych opiekunów) ucznia/uczniów, uczestników zdarzenia, o zaistniałej sytuacji.
6. Zgłaszanie powtarzaj cych si sytuacji do pedagoga oraz dyrektora szkoły.
7. Natychmiastowe powiadomienie przez wychowawców pedagoga i dyrektora szkoły o przypadkach szczególnie drastycznych
zachowa agresywnych (stwarzaj cych zagro enie dla zdrowia lub ycia).
8. Ustalenie przez wychowawc w porozumieniu z dyrektorem szkoły sankcji w stosunku do ucznia/uczniów, w oparciu o Statut
Szkoły.
9. Przekazanie rodzicom(prawnym opiekunom) pisemnej lub ustnej informacji na temat wyci gni tych w stosunku do ucznia/
uczniów konsekwencji wynikaj cych ze Statutu Szkoły.
Zasady post powania wobec sprawcy przemocy.
Indywidualna
odpowiedzialno
Z ka dym sprawc nale y prowadzi oddzielne rozmowy.
Cykl rozmów
Rozmowy powinny odbywa si cyklicznie – a do momentu całkowitego wyga ni cia negatywnego
zachowania. Najlepiej, aby były to stałe terminy. Nawet je li po pierwszych rozmowach ucze wykazuje du
popraw – nie nale y ich od razu przerywa .
Hierarchia rozmów
Nale y stworzy hierarchi rozmów. Najpierw wychowawca rozmawia z uczniem, gdy to nie skutkuje
zaprasza innego nauczyciela. Na kolejnym etapie wł czony jest do rozmów pedagog, pó niej rodzice,
dyrekcja, ewentualnie policja itp. W ten sposób stopniuje si napi cie i daje uczniowi szans na popraw .
Monitorowanie zachowania
ucznia
W trakcie trwania całej interwencji nale y uwa nie obserwowa ucznia. Najlepiej, aby inni nauczyciele
ucz cy w danej klasie byli wł czeni do działa , zwracali uwag na zachowania ucznia. Unikniemy w ten
sposób prób manipulacji ze strony sprawcy.
Nagradzanie i karanie
Przez cały czas wychowawca powinien nagradza pozytywne zachowania sprawcy (zauwa a , docenia ,
chwali ), a nie negatywnie kara .
Hierarchia konsekwencji
Konsekwencje/kary za nieprzestrzeganie norm powinny mie tak e swoj hierarchi (od mniej do bardziej
dotkliwych), a tak e by dostosowane do konkretnego ucznia. Ucze powinien by zawsze poinformowany,
co go b dzie czeka , je li znów u yje przemocy
ZBIÓR ZASAD UCZNIOWSKICH W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 3 W GÓRZE.
JESTEM UCZNIEM W TEJ SZKOLE WI C:
ZACHOWUJ SI POPRAWNIE:
Nie przeszkadzam podczas lekcji
Stosuj na co dzie formy grzeczno ciowe
Nie wyra am si wulgarnie
Przepraszam, gdy zawini
Dbam o porz dek i czysto w szkole
Szanuj swoj i cudz własno , ni niszcz przedmiotów
Unikam hała liwych zachowa
JESTEM ODPOWIEDZIALNY I UCZCIWY:
Wywi zuj si z powierzonych zada i pełnionych funkcji
Dotrzymuj danego słowa
Jestem punktualny
Szanuj prac i czas innych
Nie chodz na wagary
Nie kłami i nie oszukuj
Nie ci gam
Nie przywłaszczam sobie cudzych rzeczy
KULTURALNIE SP DZAM CZAS:
Aktywnie uczestnicz w szkolnych imprezach i konkursach
Czytam pras i ksi ki
Wzbogacam swoj wiedz ogóln i rozwijam zainteresowania
MAM YCZLIWY STOSUNEK DO OTOCZENIA:
Staram si nie wyrz dza nikomu przykro ci
Konflikty rozwi zuj bez przemocy, nie bij innych
Nie prowokuje innych do niewła ciwych zachowa
Nikogo nie przedrze niam i nie przezywam
Nie przechwalam si i nie wywy szam nad innych
Staram si dostrzega cudze potrzeby i problemy
Opiekuje si młodszymi, pomagam osobom starszym
Szanuj odmienno innych osób
AKTYWNIE UCZESTNICZ W YCIU SZKOŁY:
Dbam o kole e ska atmosfer w klasie
Zabieram głos w sprawach szkolnych
Bior udział w wyborach do samorz du
PROWADZ ZDROWY STYL YCIA:
Przychodz do szkoły wyspany i po niadaniu
Dbam o higien osobist
Uczestnicz w zaj ciach sportowych
Nie pal papierosów i nie pije alkoholu