Podsumowanie ankiety dotyczącej reorganizacji

Podsumowanie
ankiety
dotyczącej reorganizacji
Biblioteki Naukowej Księży Jezuitów w Krakowie
2015/2016
1 / 45
Spis treści
1. Wprowadzenie...............................................................................................................................................................3
1.1. Reorganizacja..........................................................................................................................................................4
1.2. Ankieta...................................................................................................................................................................6
2. Prezentacja wyników...................................................................................................................................................7
2.1. Prezentacja i ocena wprowadzonych zmian.....................................................................................................8
a) wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)..............................................................9
b) zorganizowanie Informatorium - podstawowego miejsca obsługi.........................................................10
c) zawieszenie działania Czytelni Profesorskiej.................................................................................................11
d) przygotowanie stanowisk pracy grupowej.................................................................................................12
e) instalacja pakietów biurowych na komputerach w Informatorium........................................................13
f) możliwość wydruku z dokumentów elektronicznych................................................................................14
g) bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych.........................................................15
h) pomoc w wyszukiwaniu informacji.............................................................................................................16
i) prowadzenie „Podstawowego szkolenia bibliotecznego"...........................................................................17
j) propozycje szkoleń i kursów on-line.............................................................................................................18
k) zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK....................................................................................19
l) zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup.......................................20
m) uruchomienie systemu powiadomień o wypożyczeniach......................................................................21
n) poprawa warunków do pracy w Czytelni Głównej..................................................................................22
o) ulepszenie funkcji katalogu on-line..............................................................................................................23
p) dystrybucja ogłoszeń bibliotecznych (kanał RSS, newsletter, profil na FB, plakaty, ulotki)...............24
q) regał z nowościami Wydawnictwa AIK......................................................................................................25
r) Która z (nie)wymienionych zmian jest dla Pani/Pana najbardziej istotna i dlaczego?.........................26
2.2. Propozycje i uwagi.............................................................................................................................................29
a) neutralne...........................................................................................................................................................31
b) zmiany..............................................................................................................................................................32
c) nowe..................................................................................................................................................................37
2.3. Metryczka.............................................................................................................................................................41
a) Jak często korzystała Pani/korzystał Pan z naszej Biblioteki w bieżącym roku akademickim?
(Informatorium/Wypożyczalnia)........................................................................................................................43
b) Jak często korzystała Pani/korzystał Pan z naszej Biblioteki w bieżącym roku akademickim?
(Czytelnia Główna)...............................................................................................................................................44
3. Zakończenie.................................................................................................................................................................45
2 / 45
1. Wprowadzenie
Biblioteka uczelniana powinna funkcjonować jako jednostka zapewniająca wsparcie dla
pracy naukowej i studiowania. Pod tym kątem w roku akademickim 2014/2015 rozpoczęła się
reorganizacja Biblioteki Naukowej Księży Jezuitów, mająca na celu poszerzenie i dostosowanie
oferty do potrzeb użytkowników. Badanie ankietowe przeprowadzone w maju 2016 r. miało na
celu podsumowanie kończącego się etapu właściwego reorganizacji.
Niniejszy dokument zawiera wyniki przeprowadzonego badania. Należą do nich: ocena
zmian wprowadzonych w bieżącym roku akademickim oraz propozycje dalszych działań.
Prezentacja wyników poprzedzona jest informacją o trwającej reorganizacji oraz charakterystyką
prowadzonego badania. Ostatnia część dokumentu zawiera podsumowanie.
Poprzednie badanie ankietowe odbyło się w styczniu 2011 r. i dotyczyło poziomu satysfakcji
i oczekiwań użytkowników Biblioteki. W ostatnich 5 latach nie były prowadzone inne badania
ankietowe.
Każdej z ankietowanych osób dziękujemy za czas poświęcony na wypełnienie ankiety oraz
za udzielone odpowiedzi. Szczególne cenne są dla nas słowa podziękowania oraz sugestie
dotyczące funkcjonowania Biblioteki i oferowanych usług. Przeprowadzona ankieta jest kolejnym
działaniem, przez które mamy nadzieję zachęcić użytkowników do współtworzenia Biblioteki.
3 / 45
1.1. Reorganizacja
Reorganizacja Biblioteki została zaplanowana na 3 etapy. Pierwszy (2014/2015) miał
charakter wstępny. Uruchomione zostało Informatorium oraz rozpoczęły się zmiany w strukturze
organizacyjnej Biblioteki. Drugi (2015/2016, aktualnie, poprzedzony zawieszeniem funkcjonowania
Czytelni Profesorskiej) obejmuje: uruchomienie właściwego Informatorium i poszerzanie zakresu
oferowanych usług, utworzenie ogólnodostępnej Wypożyczalni, poszerzenie godzin otwarcia oraz
dalsze zmiany w strukturze organizacyjnej. Trzeci (2016/2017) miał obejmować przygotowanie
pomieszczeń pracy indywidualnej dla kadry naukowej oraz małej czytelni specjalistycznej. Niestety
propozycja przeprowadzenia remontu nie została podjęta przez Władze Uczelni.
Reorganizacja była konieczna z uwagi na potrzeby użytkowników, których większość
stanowią studenci i pracownicy Akademii Ignatianum w Krakowie (AIK). Realizowany w
minionych latach model funkcjonowania Biblioteki – oparty na organizacji przestrzeni i
gromadzeniu materiałów pod kątem udostępniania prezencyjnego – nie zaspokajał już potrzeb
informacyjnych użytkowników. Oferta usług Biblioteki nie była dostosowywana do zmian w
sposobach dotarcia i korzystania z materiałów elektronicznych. Jedynym punktem obsługi była
Czytelnia Główna – co w praktyce przekładało się na niemożliwość rozwijania bezpośredniej
pomocy w wyszukiwaniu zbiorów i informacji oraz obniżenie komfortu pracy przy wzroście liczby
zamówień i użytkowników korzystających z Czytelni.
W tymczasowo uruchomionym w październiku 2014 r. Informatorium rozpoczęto
prowadzenie działalności informacyjnej w podstawowym zakresie – bezpośredniej pomocy w
korzystaniu z katalogów. Rozpoczęto gromadzenie księgozbioru pod kątem przyszłej Wypożyczalni.
Jego wykorzystanie w roku akademickim 2014/2015 było niewielkie, głównie z racji
niedopasowania do grupy uprawnionej do wypożyczeń. Lokalizacja pomieszczenia uniemożliwiała
natomiast zorganizowanie punktu wypożyczeń i obsługi zamówień ksero (brak połączenia z
Magazynem), którym nadal pozostawała Czytelnia Główna. Informatorium doskonale sprawdziło
się w okresie zwiększonej aktywności związanej z podbijaniem kart obiegowych – przejęło ruch,
który dotychczas kierowany był do Czytelni.
W planowaniu dalszych zmian, oprócz powyższych ograniczeń, uwzględniono także
niewielkie wykorzystanie Czytelni Profesorskiej. Uznano, że w sytuacji, w której potrzeby znacznej
grupy użytkowników nie mogą być realizowane z powodu ograniczeń przestrzennych Biblioteki,
niewłaściwe jest utrzymywanie pomieszczenia, w którym większość miejsca zajmuje rzadko
używany księgozbiór a stanowiska pracy są wykorzystywane w niewielkim stopniu. Dlatego
podjęto decyzję o zawieszeniu funkcjonowania Czytelni Profesorskiej, przeniesieniu zbiorów oraz
utworzeniu na jej miejscu Informatorium – głównego punktu obsługi.
4 / 45
We wdrażanych zmianach starano się także o poprawę warunków pracy w Czytelni
Głównej – przede wszystkim przez przeniesienie z niej usług, które mogą być (z korzyścią dla
użytkowników)
świadczone
w
Informatorium
(np. wypożyczenia, zamówienia
ksero).
Przygotowane zostały stanowiska pracy grupowej oraz regał z nowościami Wydawnictwa AIK.
Poszerzona została grupa użytkowników uprawnionych do wypożyczeń i zwiększone zostały limity
wypożyczonych książek.
Zmianom zaczęła także podlegać przestrzeń wirtualna Biblioteki: okresowo modyfikowany
jest katalog, uruchomiony został elektroniczny system powiadomień o wypożyczeniach,
poszerzone zostały kanały dystrybucji ogłoszeń, a w samych ogłoszeniach pojawiły się propozycje
szkoleń i kursów on-line.
Reorganizacja ma także na celu niwelowanie barier, które utrudniają korzystanie z
Biblioteki. Jedną z nich były godziny otwarcia – udało się je ujednolicić oraz zwiększyć liczbę dni, w
których Biblioteka jest czynna (o poniedziałek).
5 / 45
1.2. Ankieta
Większość usług, które rozwinęły się w wyniku opisanych w poprzednim punkcie zmian
wchodzi w podstawowy zakres działalności biblioteki uczelnianej. Już na etapie ich planowania w
trakcie reorganizacji traktowane były jako wskazane w Bibliotece. W tym względzie celem ankiety
była więc bardziej ocena, na ile są one ważne i zauważone przez użytkowników niż ocena ich
potrzeby.
Formułując pierwszą część ankiety – prezentację i ocenę wprowadzonych zmian –
wskazano to, co zostało zrobione – 17 punktów. Zadaniem ankietowanych było określenie stopnia
ważności każdego z nich na pięciostopniowej skali (zmiana: bardzo ważna / ważna / nie mam
zdania / nieważna / zupełnie nieważna). Celem tej formy było też uniknięcie sytuacji, w której
ankietowani proponują usługi, które już działają – co zdarza się w grupie pytań otwartych
(Sugestie / uwagi). W tej części ankietowani mieli także możliwość wskazania najbardziej istotnej z
wymienionych zmian (lub innej, którą zauważyli) z uzasadnieniem wyboru.
Druga część ankiety – propozycje i uwagi – miała charakter otwarty. Zawarto w niej 3
pytania: o zmiany w dotychczasowych usługach, o potrzeby w zakresie nowych usług oraz ogólne
sugestie i uwagi. Dane z tego obszaru powinny posłużyć jako cenny materiał do planowania
rozwoju działalności i wdrażania nowych usług.
Metryczka – ostatnia część – została uzupełniona o pytanie dotyczące częstotliwości
korzystania z Biblioteki, z podziałem na Informatorium/Wypożyczalnię oraz Czytelnię Główną.
Zmiany, o które pytano w ankiecie, dotyczą przede wszystkim przestrzeni Biblioteki i usług
świadczonych na miejscu. Z tego powodu zdecydowano się na prowadzenie badania tylko na
kwestionariuszach papierowych, dostępnych w punktach obsługi, bez udostępniania wersji
elektronicznej ankiety lub możliwości pobrania ze strony internetowej i wypełnienia ankiety poza
Biblioteką.
6 / 45
2. Prezentacja wyników
Badanie zostało przeprowadzone w dniach 13 – 31 maja 2016 r. Uzyskano 280 ankiet, z
których uwzględniono 275. Nie wzięto pod uwagę 5 z powodu braku danych lub wulgarnego
charakteru odpowiedzi.
Na wykresie przedstawiono liczbę ankiet uzyskanych w poszczególnych dniach badania:
45
39
40
35
9
9
0
31.05.2016
26.05.2016
25.05.2016
24.05.2016
0
23.05.2016
22.05.2016
21.05.2016
20.05.2016
19.05.2016
18.05.2016
14.05.2016
13.05.2016
0
17.05.2016
0
0
16.05.2016
5
8
5
15.05.2016
10
15
14
15
30.05.2016
18
20
23
20
29.05.2016
22
24
28.05.2016
25
28
26
25
27.05.2016
30
Brak ankiet widoczny jest w niedziele: 15, 22, 29 maja oraz w czwartek 26 maja – Boże Ciało
(Biblioteka nieczynna). 13 maja przeprowadzono badanie pilotażowe na wybranej grupie 5
użytkowników, celem przetestowania proponowanego kwestionariusza. Ponieważ nie zgłoszono
zastrzeżeń, ankiety te zostały uwzględnione.
7 / 45
2.1. Prezentacja i ocena wprowadzonych zmian
Pierwsza grupa pytań dotyczyła oceny zmian wprowadzonych w bieżącym roku
akademickim. W tabeli wymieniono 17 zmian. Ankietowani byli proszeni o wskazanie ich ważności
na pięciostopniowej skali. Ostatnie pytanie dotyczyło wskazania najbardziej istotnej zmiany i
uzasadnienia odpowiedzi.
Wyniki zaprezentowano według następującego schematu:
1.
opis zmiany z ewentualnym odniesieniem do dotychczas funkcjonującego rozwiązania,
2. wykres ilustrujący uzyskane odpowiedzi z podziałem na kategorie:
•
wszyscy – cała grupa ankietowanych (275 ankiet),
Wszyscy dzieli się na:
•
AIK – ankietowani, którzy wskazali AIK w pytaniu Uczelnia/Zawód (231 ankiet),
•
nie AIK – ankietowani, którzy wskazali inną niż AIK uczelnię, zawód lub nie wybrali
żadnej opcji w pytaniu Uczelnia/Zawód (44 ankiety),
AIK dzieli się na:
•
Prac. AIK – ankietowani, którzy wskazali AIK w pytaniu Uczelnia/Zawód oraz jedną z
opcji w pytaniu Pracownik uczelni (43 ankiety),
•
Stud. AIK – ankietowani, którzy wskazali AIK w pytaniu Uczelnia/Zawód oraz jedną z
opcji w pytaniu Student lub nie wybrali żadnej opcji w pytaniach Pracownik uczelni i
Student (188 ankiet),
Do zilustrowania wyników posłużono się procentowymi wykresami słupkowymi (oś X to
procenty, oś Y to kategorie). Kolory odpowiadają poszczególnym wartościom
pięciostopniowej skali, dodatkowy określa udział ankietowanych, którzy nie wskazali
żadnej z 5 wartości (odwrócona kolejność słupków i legendy wynika z ograniczeń
oprogramowania, przepraszamy). Cyfry na słupkach to liczba odpowiedzi o danej wartości
(ograniczona czytelność przy niskich wartościach).
3. informacja opisowa o uzyskanych odpowiedziach,
4. dodatkowe uwagi związane z ocenianą zmianą.
Dobór typu wykresu ma ułatwić interpretację wyników. Przedstawione kategorie wiążą się
z grupami użytkowników Biblioteki i także mają ułatwić dostrzeżenie cech charakterystycznych.
8 / 45
a)
wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)
Do września 2015 r. Biblioteka była czynna od wtorku do soboty, 8 godzin dziennie, w
większości w godz. 9:00-17:00 (z wyjątkiem czwartków i piątków). Od października 2015 r.
nastąpiło zwiększenie dni otwarcia Biblioteki i ujednolicenie godzin (9:00-17:00) we wszystkie dni.
Zmiana podyktowana była potrzebami użytkowników (chęć skorzystania w poniedziałek) oraz
dobrymi praktykami (jednolite godziny łatwiej zapamiętać).
wszyscy
137
AIK
88
108
nie AIK
79
29
Prac. AIK
10%
brak odpowiedzi
20%
zupełnie nieważna
10 5 2
6
67
30%
27
4
12
86
0%
11 5 3
9
22
Stud. AIK
31
40%
nieważna
50%
60%
3 0
21
70%
nie mam zdania
80%
ważna
10 1
7 52
90%
100%
bardzo ważna
Zdecydowana większość ankietowanych ocenia wydłużenie czasu otwarcia Biblioteki jako
(bardzo) ważne (ponad 80%). Zauważalna jest też wyższa ocena w grupie ankietowanych spoza
AIK, korzystających przede wszystkim z Czytelni Głównej.
Warto zauważyć, że ujednolicenie nie dotyczyło tylko codziennych godzin pracy, ale także
świadczonych usług – wszystkie (wypożyczenia, zamówienia magazynowe i ksero) są
realizowane przez cały czas otwarcia Biblioteki. W minionych latach ustalenia w tym
względzie były różne: 1, 2 lub 3 ostatnie godziny bez zamówień magazynowych i ksero.
9 / 45
b)
zorganizowanie Informatorium - podstawowego miejsca obsługi
Uruchomienie Informatorium jest najważniejszym punktem trwającej reorganizacji, dzięki
niemu stało się możliwe wdrożenie kolejnych zmian. Do 2015 r. głównym (jedynym) punktem
obsługi była Czytelnia Główna. Otwarcie Informatorium miało na celu zapewnienie dobrego
miejsca do realizacji usług, zadawania pytań, zgłaszania sugestii i uzyskiwania pomocy.
wszyscy
113
AIK
89
101
nie AIK
12
6
Prac. AIK
55
83
37
18
5
22
Stud. AIK
16
79
0%
10%
brak odpowiedzi
20%
11 1 6
zupełnie nieważna
40%
50%
nieważna
60%
33
70%
nie mam zdania
1
4
67
30%
604
80%
ważna
2
01
6 03
90%
100%
bardzo ważna
Większość ankietowanych ocenia tę zmianę jako (bardzo) ważną (ponad 70%). Zauważalna
jest też grupa nie mam zdania (20%), szczególnie widoczna wśród ankietowanych spoza AIK,
korzystających przede wszystkim z Czytelni Głównej.
Oprócz realizacji określonych celów w planowaniu działania Informatorium starano się
uniknąć dostrzeganych w innych bibliotekach ograniczeń związanych z funkcjonowaniem
tego rodzaju punktów. Ograniczenia przestrzenne Biblioteki okazały się w tym względzie
„pomocne” - Informatorium nie mogło powstać jako punkt niezależny, świadczący tylko
jeden rodzaj usług, korzystanie z którego wymagałoby odrębnej wizyty. Zorganizowanie
w jednym miejscu dostępu do wielu usług pozwala na bardziej efektywną pracę – przede
wszystkim w aspekcie ich realizowania, ale także w organizacji wewnętrznych
obowiązków wykonywanych z myślą i w kontakcie z użytkownikiem.
10 / 45
c)
zawieszenie działania Czytelni Profesorskiej
Zawieszenie funkcjonowania Czytelni Profesorskiej powodowane było rosnącymi
potrzebami co do świadczonych usług oraz ograniczeniami w dostępnych zasobach. W przestrzeni
Biblioteki brak innego miejsca, które mogło być wykorzystane na Informatorium. Ze stanowisk w
Czytelni Profesorskiej korzystała mała grupa nauczycieli akademickich, w niewielkim stopniu
wykorzystując zgromadzone tam zbiory.
wszyscy
10
AIK
10
15
25
6
154
26
22
4
35
6
4
7
15
Stud. AIK 4 8
0%
30
15
nie AIK 0
Prac. AIK
189
8
brak odpowiedzi
20%
30%
zupełnie nieważna
40%
nieważna
18
50%
60%
70%
nie mam zdania
2
5
139
10%
3
80%
ważna
2
17
90%
2
100%
bardzo ważna
Dla większości ankietowanych zmiana jest obojętna (prawie 70%). Zauważalny w każdej
grupie jest też procent odpowiedzi (zupełnie) nieważna (ok. 20%), niewielkie wykorzystanie
Czytelni Profesorskiej znajduje potwierdzenie w wyniku dla grupy pracowników AIK (prawie 30%).
Jest to jedyne pytanie w pierwszej części ankiety, które uzyskało tak wysoki wskaźnik odpowiedzi
(zupełnie) nieważna.
Już na etapie planowania ankiety pojawiła się pewna wątpliwość co do możliwej oceny
odpowiedzi (potwierdzona w ankietach) – oceny bardzo ważna / ważna wyrażali
zarówno użytkownicy, którzy korzystali z Czytelni Profesorskiej (odczuli pogorszenie
warunków w wyniku zmiany), jak i ci, którzy zmianę traktowali jako konieczny etap do
zorganizowania Informatorium.
11 / 45
d)
przygotowanie stanowisk pracy grupowej
W Informatorium udostępniono dwa stanowiska do pracy grupowej – w wersji
podstawowej, czyli stoły, przy których może wspólnie pracować kilka osób. Nie są to
pomieszczenia pracy grupowej, znane z bibliotek uczelnianych, dające możliwość pracy w grupach
seminaryjnych i wyposażone w dodatkowe narzędzia (np. komputery, projektory, tablice itp.).
Stanowiska były odpowiedzią na zauważane i zgłaszane potrzeby. Korzystanie z nich dało
możliwość swobodnej pracy (w Czytelni Głównej ograniczoną wymogiem zachowania ciszy).
wszyscy
50
AIK
44
nie AIK
118
107
6
18
11
10%
brak odpowiedzi
30%
zupełnie nieważna
2
15
40%
nieważna
46
50%
60%
70%
nie mam zdania
1
4
95
20%
63
13 4 2
6
12
33
0%
19
61
11
Prac. AIK
Stud. AIK
79
80%
ważna
10
9 32
90%
100%
bardzo ważna
Jako ważną zmianę tę ocenia ponad połowa ankietowanych, z oczywistą przewagą grupy
studentów. Zauważalna jest także grupa obojętna na tę zmianę (ok. 25%).
Przygotowane stanowiska cieszą się rosnącą popularnością. Korzystają z nich studenci do
wspólnej pracy, a także użytkownicy indywidualni potrzebujący skorzystać z dodatkowej
pomocy lub konsultacji.
12 / 45
e)
instalacja pakietów biurowych na komputerach w Informatorium
Na komputerach w Informatorium zainstalowane zostały elementy darmowego pakietu
biurowego LibreOffice: edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny i program do prezentacji.
Potrzeby w tym względzie były zgłaszane w minionych latach i na bieżąco. Niestety sprzęt
używany w Bibliotece nie spełniał minimalnych wymagań oprogramowania biurowego. Sytuacja
poprawiła się częściowo na początku 2016 r., co umożliwiło zmianę.
wszyscy
68
AIK
58
nie AIK
99
87
10
Prac. AIK
14
10%
brak odpowiedzi
11
70
20%
30%
zupełnie nieważna
40%
9 34
5
17
49
0%
14 4 6
70
12
9
Stud. AIK
84
2
59
50%
nieważna
60%
70%
nie mam zdania
80%
ważna
1
2
2
2
7 12
90%
100%
bardzo ważna
Zmiana jest oceniana jako (bardzo) ważna przez ponad połowę ankietowanych (ponad
60%). Podobnie jak w poprzednim pytaniu zauważalna jest grupa obojętna na tę zmianę (ok. 25%).
W momencie otwarcia Czytelni Głównej (2006 r.), na miejscu znajdowało się 10
komputerów umożliwiających korzystanie tylko z katalogów Biblioteki. Niewielu
użytkowników korzystało z własnych laptopów. W następnych latach ta liczba wzrastała,
pojawiło się także zapotrzebowanie na dostęp do Internetu (dlatego udostępniono
przewodowy, a następnie bezprzewodowy). Komputery biblioteczne były natomiast
wykorzystywane w coraz mniejszym stopniu – obecnie w Czytelni jest dostępnych 5, z
czego w użyciu są zazwyczaj maksymalnie 2-3.
Aktualnie powraca zapotrzebowanie na stacjonarne komputery biblioteczne, ale
traktowane jako stanowiska w pełni wyposażone, nie tylko w pakiety biurowe, ale także
w multimedia.
13 / 45
f)
możliwość wydruku z dokumentów elektronicznych
Możliwość zamówienia wydruku z dokumentów elektronicznych dotyczy materiałów
dostępnych on-line. Zmiana została wdrożona wraz z instalacją pakietów biurowych. Wprawdzie
nie jest to rozwiązanie samoobsługowe – drukowanie odbywa się na zamówienie – ale i tak
znacznie ułatwiło korzystanie z wersji cyfrowych publikacji.
wszyscy
147
99
14
9 06
AIK
124
83
12
8 04
nie AIK
23
Prac. AIK
16
21
Stud. AIK
20
103
0%
10%
brak odpowiedzi
20%
2
30%
zupełnie nieważna
2 0
63
40%
nieważna
50%
60%
70%
nie mam zdania
10 2
10
80%
ważna
90%
8 04
100%
bardzo ważna
Dla połowy ankietowanych zmiana jest bardzo ważna, a dla większości pozostałych ważna
– w sumie ok. 90%.
Przy braku możliwości wydruku proces wyszukiwania informacji i dotarcia do materiałów
pozbawiony był często najważniejszego dla użytkownika elementu, czyli uzyskania wersji
papierowej, z której łatwo można skorzystać (chociażby w drodze z/do uczelni).
Oczywiście nie sposób przecenić wartości powtórnego (samodzielnego) wyszukiwania
poza Biblioteką, ale większość użytkowników traktuje ten rodzaj zaangażowania jako
niepotrzebny.
14 / 45
g)
bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych
Informacje o zasobach są udostępniane w katalogach bibliotecznych i bazach danych –
lokalnych i zewnętrznych. Nie są to zazwyczaj narzędzia tak intuicyjne jak współczesne
wyszukiwarki internetowe. Pomoc świadczona w Informatorium w zakresie ich poznania i
używania ma charakter bezpośredni, dzięki czemu użytkownicy mają okazję lepszego poznania
dostępnych zasobów a bibliotekarze potrzeb informacyjnych użytkowników. Jest to także
świadome działanie mające na celu likwidację barier związanych z nieumiejętnością korzystania ze
specjalistycznych narzędzi oraz związanymi z nią obawami (np. przed przyznaniem się do
niewiedzy lub proszeniem o pomoc).
wszyscy
160
AIK
84
19
145
nie AIK
70
15
Prac. AIK
14
9
24
Stud. AIK
10%
brak odpowiedzi
20%
10 501
3
1
17
121
0%
8 13
30%
zupełnie nieważna
0 10 1
53
40%
50%
nieważna
60%
70%
nie mam zdania
2
80%
ważna
10 40
90%
100%
bardzo ważna
Dla zdecydowanej większość ankietowanych zmiana jest (bardzo) ważna (ok. 90%).
Uzyskane dane wskazują nie tylko na ważność prowadzonej działalności, ale także
istnienie ograniczeń w dostępnych narzędziach (niełatwo z nich korzystać).
Działania Biblioteki koncentrują się w pierwszej kolejności na udzielaniu bezpośredniej
pomocy – wydaje się, że z racji niewielkiej skali funkcjonowania tego rodzaju pomoc
przynosi lepsze efekty niż wielość materiałów dydaktycznych, z których użytkownik może
skorzystać. Szczególnie istotne jest to dla użytkowników, którzy dopiero rozpoczynają
przygodę z informacją specjalistyczną, a więc muszą poznać dostępne narzędzia, sposoby
korzystania oraz możliwe do uzyskania wyniki.
15 / 45
h)
pomoc w wyszukiwaniu informacji
Oprócz wspomnianej w poprzednim punkcie pomocy w korzystaniu z narzędzi, w
Informatorium oferowana jest pomoc w wyszukiwaniu informacji – zarówno w źródłach
tradycyjnych, jak i elektronicznych.
Istotą tej działalności nie jest dostarczanie użytkownikom materiałów lub wykonywanie za
nich pracy, ale uczenie sposobów wyszukiwania oraz poznawania wartościowych źródeł
informacji.
wszyscy
163
AIK
84
147
nie AIK
71
16
13
Prac. AIK
9
26
Stud. AIK
10%
brak odpowiedzi
20%
30%
zupełnie nieważna
2
1
50%
nieważna
60%
70%
nie mam zdania
80%
ważna
3
2 0
56
40%
7 14
7 501
15
121
0%
16
5 501
90%
100%
bardzo ważna
Zdecydowana większość (ok. 90%) ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną. W
grupie AIK jest to prawie 95%!
Jednym ze stereotypów dotyczących bibliotekarzy jest stwierdzenie, że są to osoby o
ponadprzeciętnej orientacji w różnych dziedzinach. Jest to pozytywne wyobrażenie,
związane z innym: „że bibliotekarz dużo czyta”. Na tym właśnie powinna się opierać w
przyszłości pomoc
udzielana
studentom
lub
pracownikom. Już teraz
można
zaobserwować dobre sygnały związane z tą działalnością.
16 / 45
i)
prowadzenie „Podstawowego szkolenia bibliotecznego"
„Podstawowe szkolenie biblioteczne” jest przygotowane dla studentów rozpoczynających
kształcenie w AIK. Nie ma charakteru obowiązkowego, jest proponowane dla małych,
kilkuosobowych, grup lub prowadzone indywidualnie. Ma na celu zapoznanie studentów z ofertą
Biblioteki. Dotychczas Biblioteka nie uruchomiła szkoleń e-learningowych.
wszyscy
71
AIK
94
72
67
nie AIK
4
87
7
Prac. AIK
10%
brak odpowiedzi
6
30%
zupełnie nieważna
40%
nieważna
41
50%
3
51
2
9
69
20%
83
21
18
52
0%
50
22
15
Stud. AIK
27
60%
70%
nie mam zdania
10
20
80%
ważna
90%
51
100%
bardzo ważna
Większość ankietowanych ocenia zmianę jako ważną (60%). Zauważalna jest grupa
ankietowanych o obojętnym stosunku do zmiany.
Wymóg zaliczenia szkolenia bibliotecznego i uzyskania stosownego wpisu w bibliotece,
stosowany jest niekiedy jako forma „zachęty” do odwiedzenia bibliotek. Jest to jednak
przymus, który nie przynosi spodziewanego rezultatu (oprócz zawyżania statystyk
odwiedzin). Dlatego w naszej Bibliotece nie zdecydowaliśmy się na jego wdrożenie.
Informacja o Bibliotece jest natomiast prezentowana na zebraniach studentów w
październiku oraz przez wiadomość e-mailową, kierowaną do wszystkich studentów
rozpoczynających studia w AIK.
17 / 45
j)
propozycje szkoleń i kursów on-line
W bieżącym roku akademickim w ogłoszeniach bibliotecznych zaczęły być zamieszczane
informacje o szkoleniach i kursach on-line. Większość z nich związana była z zasobami Wirtualnej
Biblioteki Nauki.
wszyscy
57
AIK
92
52
nie AIK
5
Prac. AIK
85
Stud. AIK
21
44
brak odpowiedzi
6
16
10%
14
69
20%
26
68
7
8
0%
89
30%
zupełnie nieważna
40%
20
33
3
2
2
54
50%
nieważna
60%
70%
nie mam zdania
65
1
2
18
80%
ważna
90%
21
100%
bardzo ważna
Połowa ankietowanych uznała tą zmianę za (bardzo) ważną (ok. 50%). Znaczna część nie
ma zdania na ten temat (ok. 30%).
Częściowe zainteresowanie szkoleniami związane jest potrzebą sprawdzania wskaźników
bibliometrycznych, w mniejszym natomiast stopniu z wykorzystaniem samych baz,
nieodpowiadających potrzebom humanistów.
18 / 45
k)
zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK
Uruchomiona w 2015 r. Wypożyczalnia jest dostępna dla wszystkich studentów studiów I i
II stopnia oraz studiów jednolitych magisterskich. Początkowe zasoby księgozbioru pochodziły
głównie z posiadanych przez Bibliotekę dubletów.
O ile zasób Wypożyczalni nie zaspokaja jeszcze potrzeb kształcenia studentów, to wdrożony
został właściwy kierunek gromadzenia zbiorów pod kątem tych potrzeb oraz zorganizowana
została możliwość wypożyczeń dla wszystkich studentów. Rozwój Wypożyczalni wymaga
współpracy z Wydziałami, szczególnie w przypadku gromadzenia literatury dla nowych kierunków
studiów.
wszyscy
159
AIK
62
147
nie AIK
12
57
5
Prac. AIK
3
10%
brak odpowiedzi
20%
30%
zupełnie nieważna
3
3 0 10
44
40%
nieważna
50%
60%
70%
nie mam zdania
311
4
13
121
0%
645
22
17
26
Stud. AIK
39
19
80%
ważna
90%
301
100%
bardzo ważna
Zdecydowana większość ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną.
Wypożyczalnia jako księgozbiór dodatkowy została przygotowana przede wszystkim do
gromadzenia podręczników. Cel ten nie został należycie zrealizowany w bieżącym roku
akademickim z uwagi na ograniczone środki finansowe.
19 / 45
l)
zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup
W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy stopniowo zwiększano uprawnienia użytkowników
do wypożyczania książek – od uruchomienia Wypożyczalni, przez poszerzenie grupy uprawnionych
do wypożyczeń na wszystkich studentów studiów II stopnia, a następnie zwiększenie liczby
wypożyczonych książek.
wszyscy
193
AIK
54
17
181
nie AIK
12
41
13
Prac. AIK
14
Stud. AIK
9
150
0%
10%
brak odpowiedzi
20%
30%
zupełnie nieważna
40%
50%
nieważna
60%
70%
nie mam zdania
31 4 1
4
31
80%
ważna
5 42
01
10 2 0
32
2121
90%
100%
bardzo ważna
Zdecydowana większość ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną (prawie 90%).
Do wypożyczeń nie są obecnie uprawnione następujące grupy użytkowników:
• użytkownicy spoza AIK,
• studenci: studiów podyplomowych i UTW
W Magazynu głównego nie mogą wypożyczać: studenci studiów I stopnia oraz
pierwszych 3 lat studiów jednolitych magisterskich. Z Wypożyczalni mogą wypożyczać
tylko studenci studiów I, II stopnia i jednolitych magisterskich.
20 / 45
m)
uruchomienie systemu powiadomień o wypożyczeniach
W styczniu 2016 r. nastąpiło uruchomienie elektronicznego systemu powiadomień o
wypożyczeniach, który informuje użytkowników o zbliżającym się terminie zwrotu książek i
zamówieniach wpływających na wypożyczone publikacje.
wszyscy
175
AIK
68
25
162
nie AIK
56
13
12
Prac. AIK
Stud. AIK
3
8
129
0%
10%
brak odpowiedzi
20%
30%
zupełnie nieważna
11 0
11
14
33
nieważna
50%
60%
70%
nie mam zdania
80%
ważna
1 1
10 1
48
40%
412
10 0
1
90%
100%
bardzo ważna
Zdecydowana większość ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną (prawie 90%).
Stosowana w Bibliotece sankcja za brak zwrotu książek w terminie to zakaz wypożyczeń
przez odpowiedni okres (2 lub 4 tygodnie), a nie kara finansowa. W latach 2013-2016
odnotowywano kilkaset zakazów rocznie (300 – 500). W 2016 r. odnotowano ich już
ponad 150, co oznacza podobne wartości bezwzględne. Należy jednak pamiętać, że w
bieżącym roku znacznie zwiększyła się liczba użytkowników uprawnionych do
wypożyczeń.
Zadziwiające jest jednak to, że mimo świadomości sankcji z jednej strony oraz prostoty
wykonania prolongaty (odpowiedź na e-mail) z drugiej, liczba przekroczonych terminów
zwrotu jest nadal tak duża.
21 / 45
n)
poprawa warunków do pracy w Czytelni Głównej
Zorganizowanie Informatorium i Wypożyczalni pozwoliło na przeniesienie części usług, a
tym samym ruchu użytkowników, do nowej lokalizacji. Wpłynęło to na poprawę warunków
panujących w Czytelni Głównej.
wszyscy
AIK
107
87
53
18
55
87
76
46
14
53
nie AIK
20
Prac. AIK
11
21
Stud. AIK
13
66
0%
10%
brak odpowiedzi
20%
7
zupełnie nieważna
40%
nieważna
50%
40
60%
0 2
6
63
30%
4
70%
nie mam zdania
12
80%
ważna
2
90%
10
43
100%
bardzo ważna
Większość ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną (prawie 70%).
Pytanie dotyczyło zmiany związanej z przekierowaniem ruchu i wydaje się, że zostało
odczytane poprawnie przez ankietowanych. Należy jednak pamiętać, że warunki pracy w Czytelni
Głównej składa się także odczuwalna temperatura, która w okresie letnim jest niekomfortowa.
W ankietach, które wpłynęły w ostatnich dniach maja, pojawiły się sugestie
zamontowania klimatyzacji. Wydaje się, że miały bezpośredni związek z panującymi w
tych dniach upałami.
22 / 45
o)
ulepszenie funkcji katalogu on-line
W ostatnich miesiącach przeprowadzono modyfikacje katalogów bibliotecznych. Zmiany są
odbywają się okresowo i mają na celu wprowadzenie ułatwień w korzystaniu, szczególnie dla
użytkowników lokalnych.
wszyscy
130
AIK
87
39
122
nie AIK
8
76
11
Prac. AIK
Stud. AIK
2
10%
brak odpowiedzi
20%
zupełnie nieważna
40%
nieważna
50%
60%
70%
nie mam zdania
4
3
63
30%
8 22
1
13
96
0%
21
18
26
10 3 6
18
80%
ważna
90%
10
7 22
100%
bardzo ważna
Większość ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną (prawie 80%).
Ulepszenia wprowadzane do katalogów mają charakter prowizoryczny – poprawiają jakieś
aspekty korzystania z nich. Nie są to natomiast zmiany, które są związane ze stosowaniem
nowoczesnych technologii lub wdrażaniem systemu zintegrowanego.
Trzeba zaznaczyć, że katalogi (i bazy danych: DICTA, Encyklopedia jezuitów, Filozofia
jezuitów w Polsce w XX w.) działają w oparciu o autorskie oprogramowanie napisane
kilkanaście lat temu. Otwartoźródłowość systemu pozwala na bieżące modyfikacje.
23 / 45
p)
dystrybucja ogłoszeń bibliotecznych (kanał RSS, newsletter, profil na FB,
plakaty, ulotki)
Do istniejących na stronie internetowej Biblioteki „Aktualności” dodano nowe kanały
dystrybucji ogłoszeń. Kanał RSS to narzędzie sieci 2.0 znacznie ułatwiające śledzenie zmian w
Bibliotece. Tradycyjną alternatywą jest w tym względzie newsletter. Profil Facebook prowadzony
przez Bibliotekę nie ma na razie charakteru społecznościowego, a pełni jedynie funkcję tablicy
ogłoszeń. W bieżącym roku w Bibliotece pojawiły się także plakaty i ulotki informujące o
działalności.
wszyscy
61
AIK
82
56
nie AIK
5
76
11
Stud. AIK
45
10%
brak odpowiedzi
25
71
6
Prac. AIK
0%
94
6
9
59
20%
19
23
17
30%
zupełnie nieważna
40%
nieważna
60%
70%
nie mam zdania
2
4
62
50%
10 3
ważna
2
2
15
80%
81
90%
61
100%
bardzo ważna
Połowa ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną (ponad 50%).
Na podstawie dostępnych logów można oszacować liczbę subskrypcji kanału RSS na
kilkanaście. Podobna liczba użytkowników zarejestrowała się w systemie powiadomień
e-mailowych. Profil FB ma 44 polubienia.
Niewykorzystanie udostępnianych kanałów świadczy przede wszystkim o braku
świadomości potrzeb informacyjnych oraz możliwościach ich zaspokojenia wśród
użytkowników. Stawia to przed Biblioteką wyzwania dotyczące wspierania kształcenia
kompetencji informacyjnych oraz dostarczania właściwych materiałów dla określonej
grupy użytkowników.
24 / 45
q)
regał z nowościami Wydawnictwa AIK
Na regale z nowościami Wydawnictwa AIK znajduje się kilkanaście ostatnio
opublikowanych książek. Jest to element promocji i ułatwienia dostępu do efektów pracy
naukowej kadry AIK.
wszyscy
61
AIK
54
nie AIK
105
74
97
7
57
8
Prac. AIK
17
13
Stud. AIK
10%
brak odpowiedzi
20%
30%
zupełnie nieważna
40%
nieważna
3
3
75
7 9
14
5
22
41
0%
19
4
1
54
50%
60%
70%
nie mam zdania
80%
ważna
45
90%
2
2
13
23
100%
bardzo ważna
Większość ankietowanych ocenia zmianę jako (bardzo) ważną (ok. 60%).
Nowości Wydawnictwa AIK trafiają do Biblioteki bezpośrednio po opublikowaniu i
zazwyczaj w ciągu 2 dni są dostępne na regale. Dzięki temu każdy użytkownik może
przejrzeć publikacje, a uprawnieni (pracownicy i studenci AIK) mogą je także wypożyczać.
Informacja o każdej nowości jest zamieszczana w „Aktualnościach” Biblioteki, dzięki
czemu każdy użytkownik może otrzymać powiadomienie o ukazaniu się nowej książki.
25 / 45
r)
Która z (nie)wymienionych zmian jest dla Pani/Pana najbardziej istotna i dlaczego?
wszyscy
181
AIK
94
156
nie AIK
75
25
Prac. AIK
19
26
Stud. AIK
17
130
0%
10%
20%
30%
58
40%
50%
60%
brak odpowiedzi
70%
80%
90%
100%
odpowiedź
Pytanie miało charakter otwarty. Większość ankietowanych udzieliła na nie odpowiedzi
(66%). Jako najbardziej istotne zmiany zostały wskazane:
Wprowadzona zmiana
l. odp.
[%]
zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup
47
22,27%
wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)
40
18,96%
zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK
33
15,64%
uruchomienie systemu powiadomień o wypożyczeniach
21
9,95%
bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych
15
7,11%
pomoc w wyszukiwaniu informacji
13
6,16%
możliwość wydruku z dokumentów elektronicznych
10
4,74%
ulepszenie funkcji katalogu on-line
7
3,32%
zorganizowanie Informatorium - podstawowego miejsca obsługi
5
2,37%
przygotowanie stanowisk pracy grupowej
5
2,37%
poprawa warunków do pracy w Czytelni Głównej
4
1,90%
zawieszenie działania Czytelni Profesorskiej
3
1,42%
regał z nowościami Wydawnictwa AIK
2
0,95%
instalacja pakietów biurowych na komputerach w Informatorium
2
0,95%
prowadzenie „Podstawowego szkolenia bibliotecznego”
2
0,95%
propozycje szkoleń i kursów on-line
1
0,47%
dystrybucja ogłoszeń bibliotecznych (kanał RSS, newsletter, profil na FB,
plakaty, ulotki)
1
0,47%
26 / 45
W grupie AIK:
Wprowadzona zmiana
l. odp.
[%]
zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup
45
24,32%
zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK
30
16,22%
wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)
24
12,97%
uruchomienie systemu powiadomień o wypożyczeniach
21
11,35%
bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych
14
7,57%
pomoc w wyszukiwaniu informacji
11
5,95%
możliwość wydruku z dokumentów elektronicznych
10
5,41%
ulepszenie funkcji katalogu on-line
7
3,78%
zorganizowanie Informatorium - podstawowego miejsca obsługi
5
2,70%
poprawa warunków do pracy w Czytelni Głównej
4
2,16%
zawieszenie działania Czytelni Profesorskiej
3
1,62%
przygotowanie stanowisk pracy grupowej
3
1,62%
regał z nowościami Wydawnictwa AIK
2
1,08%
instalacja pakietów biurowych na komputerach w Informatorium
2
1,08%
prowadzenie „Podstawowego szkolenia bibliotecznego”
2
1,08%
propozycje szkoleń i kursów on-line
1
0,54%
dystrybucja ogłoszeń bibliotecznych (kanał RSS, newsletter, profil na FB,
plakaty, ulotki)
1
0,54%
W grupie nie AIK:
Wprowadzona zmiana
wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)
l. odp.
[%]
16
61,54%
zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK
3
11,54%
zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup
2
7,69%
przygotowanie stanowisk pracy grupowej
2
7,69%
pomoc w wyszukiwaniu informacji
2
7,69%
bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych
1
3,85%
27 / 45
W grupie pracowników AIK:
Wprowadzona zmiana
l. odp.
[%]
zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup
7
17,50%
uruchomienie systemu powiadomień o wypożyczeniach
7
17,50%
wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)
6
15,00%
zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK
4
10,00%
zorganizowanie Informatorium - podstawowego miejsca obsługi
3
7,50%
ulepszenie funkcji katalogu on-line
2
5,00%
regał z nowościami Wydawnictwa AIK
2
5,00%
zawieszenie działania Czytelni Profesorskiej
2
5,00%
bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych
2
5,00%
pomoc w wyszukiwaniu informacji
2
5,00%
poprawa warunków do pracy w Czytelni Głównej
1
2,50%
dystrybucja ogłoszeń bibliotecznych (kanał RSS, newsletter, profil na FB,
plakaty, ulotki)
1
2,50%
możliwość wydruku z dokumentów elektronicznych
1
2,50%
W grupie studentów AIK:
Wprowadzona zmiana
l. odp.
[%]
zwiększenie limitów wypożyczeń książek i poszerzenie uprawnionych grup
38
26,21%
zorganizowanie Wypożyczalni dla studentów AIK
26
17,93%
wydłużenie czasu pracy Biblioteki o jeden dzień (poniedziałek)
18
12,41%
uruchomienie systemu powiadomień o wypożyczeniach
14
9,66%
bezpośrednia pomoc w korzystaniu z katalogów oraz baz danych
12
8,28%
możliwość wydruku z dokumentów elektronicznych
9
6,21%
pomoc w wyszukiwaniu informacji
9
6,21%
ulepszenie funkcji katalogu on-line
5
3,45%
poprawa warunków do pracy w Czytelni Głównej
3
2,07%
przygotowanie stanowisk pracy grupowej
3
2,07%
zorganizowanie Informatorium - podstawowego miejsca obsługi
2
1,38%
instalacja pakietów biurowych na komputerach w Informatorium
2
1,38%
prowadzenie „Podstawowego szkolenia bibliotecznego”
2
1,38%
propozycje szkoleń i kursów on-line
1
0,69%
zawieszenie działania Czytelni Profesorskiej
1
0,69%
28 / 45
2.2. Propozycje i uwagi
Druga grupa pytań zawierała 3 pytania otwarte dotyczące: zmian w już prowadzonej
działalności, propozycji nowych działań lub usług oraz sugestii i uwag. Pytania dawały możliwość
swobodnej wypowiedzi na temat funkcjonowania, organizacji i przestrzeni Biblioteki,
sugerowanych zmian i propozycji.
Poniżej przedstawiono rozkład ilościowy uzyskanych odpowiedzi. W podpunktach
przedstawiono zbiorcze opracowanie wyników uzyskanych w tej części ankiety, z podziałem na:
•
neutralne – brak zdania lub oczekiwania działania ze strony Biblioteki,
•
zmiany – oczekiwana zmiana w już realizowanych usługach,
•
nowe – wymagane uruchomienie nowych usług.
Taki sposób prezentacji podyktowany jest uzyskanymi odpowiedziami. W trakcie
przygotowania ankiety rozdzielono pytanie o już istniejące usługi od pytania o uruchomienie
nowych oraz dodatkowe uwagi. W uzyskanych odpowiedziach brak jednak takiego podziału –
propozycje nowych usług pojawiały się w pytaniach o zmiany już istniejących lub uwagach.
Co według Pani/Pana należy zmienić w funkcjonowaniu, organizacji lub przestrzeni Biblioteki?
wszyscy
136
139
AIK
117
114
nie AIK
19
Prac. AIK
25
17
Stud. AIK
26
100
0%
10%
20%
30%
brak odpowiedzi
88
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
odpowiedź
Prawie połowa ankietowanych udzieliła odpowiedzi na pytanie o zmiany w działalności
Biblioteki (ok. 50%), z czego ok. 7% odpowiedzi, to stwierdzenia obojętne („brak”, „nie mam zdania”
itp.).
29 / 45
Czego brakuje w Bibliotece, a byłoby Pani/Panu najbardziej potrzebne?
wszyscy
AIK
nie AIK
124
151
108
123
16
28
Prac. AIK
21
Stud. AIK
22
87
0%
10%
20%
101
30%
40%
50%
60%
brak odpowiedzi
70%
80%
90%
100%
odpowiedź
Mniej niż połowa ankietowanych (ok. 45%) udzieliła odpowiedzi na pytanie o nowe usługi
lub działania, które mogłyby zaspokoić indywidualne potrzeby. Ok. 5% stanowią stwierdzenia
obojętne („brak”, „nie mam zdania” itp.).
Sugestie i uwagi
wszyscy
60
215
AIK
54
177
nie AIK
6
Prac. AIK
38
5
Stud. AIK
38
49
0%
10%
139
20%
30%
brak odpowiedzi
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
odpowiedź
Niewielka grupa ankietowanych (ok. 22%) udzieliła odpowiedzi na pytanie o sugestie i
uwagi. 1/3 tych odpowiedzi stanowią stwierdzenia obojętne („brak”, „nie mam zdania” itp.).
30 / 45
a)
neutralne
wszyscy
54
AIK
4 3 3
49
56
4 31
nie AIK
56
5
Prac. AIK
0
5
Stud. AIK
1
44
0%
10%
brak
20%
0
inne
40%
informatorium
50%
0
3
3 3 1
30%
2
53
60%
70%
sugestia zakupu
80%
90%
100%
pozytywne
Prawie wszystkie odpowiedzi (ok. 90%) uzyskane w tej kategorii dotyczą dwóch spraw:
braku uwag co do działania Biblioteki (brak) oraz pozytywnej oceny jej funkcjonowania i jakości
świadczonych usług (pozytywne). Pozostałe to: sugestie zakupu, zgłoszenia dotyczące szkolenia
bibliotecznego i inne.
Szczególnie cieszą nas podziękowania, wyrazy szacunku i docenienia pracy, pochwały –
odnoszące się zarówno do jakości pracy, zaangażowania i życzliwości Pracowników Biblioteki, jak i
do funkcjonowania i wyposażenia Biblioteki.
Obecność sugestii zakupu dotyczących kilku konkretnych publikacji wskazuje na problem
związany ze zgłaszaniem potrzeb przez użytkowników. Nie dysponujemy statystykami
mówiącymi o procencie zgłoszeń w momencie nie znalezienia publikacji w Bibliotece, ale
regularnie zdarzają się sytuacje, w których użytkownicy wyrażają zdziwienie możliwością
sugerowania publikacji do kupienia. Dzieje się tak, mimo że w punktach obsługi jest możliwe
bezpośrednie zgłoszenie zapotrzebowania u pracowników, przy stanowiskach komputerowych są
dostępne odrębne formularze a na stronie internetowej znajdują się odpowiednie informacje.
Osobnym problemem wydaje się w tej sytuacji fakt, że kilka spośród sugestii dotyczy czasopism,
które Biblioteka posiada w zbiorach.
Zgłoszenia związane ze szkoleniami bibliotecznymi wiążą się z ich brakiem w minionych
latach. Jedna z ankietowanych osób zauważyła i doceniła zamontowane przed Biblioteką w maju
stojaki na rowery.
31 / 45
b)
zmiany
wszyscy
54
AIK
48
nie AIK
26
0
8
10%
katalog
20%
porządkowe
30%
ksero
40%
50%
godziny otwarcia
70%
2
17
80%
rozwój wypożyczalni
41
4
0
15
60%
7
1
3
35
5 5
14
17
7
4
42
0%
18
1
6
Stud. AIK
18
39
6
Prac. AIK
WiFi
39
0
7
90%
21
100%
wypożyczenia
Ponad połowa odpowiedzi (prawie 60%) uzyskanych w tej kategorii dotyczy kwestii
wypożyczeń: wypożyczenia – poszerzenia grup uprawnionych do wypożyczeń, zwiększenia
limitów wypożyczonych książek, wydłużenia okresu wypożyczenia oraz rozwoju Wypożyczalni –
poszerzenia zakresu i liczby dostępnych publikacji. Na trzecim miejscu ankietowani wskazali
potrzebę wydłużenia godzin otwarcia Biblioteki (ok. 15%). Kolejne postulaty to obniżenie opłat za
ksero oraz uwagi dotyczące przepisów porządkowych. Pojawiły się też uwagi dotyczące działania
katalogów komputerowych oraz udostępnienia sieci bezprzewodowej dla użytkowników spoza
AIK.
Wypożyczenia
Obecnie wypożyczeniom podlegają zbiory z Magazynu głównego oraz Wypożyczalni
(wydane po roku 1900). Uprawnieni do wypożyczeń (w różnym zakresie) są: jezuici, pracownicy i
studenci AIK, pracownicy Wydawnictwa WAM – grupy, limity i okres wypożyczeń zwiększyły się
w bieżącym roku akademickim na korzyść użytkowników. Podstawowe zgłoszenie dotyczy
umożliwienia studentom studiów I stopnia (i jednolitych magisterskich, 1-3) wypożyczeń z
Magazynu głównego.
Aktualnie nie jest ono możliwe do zrealizowania z powodu dotychczasowej polityki
gromadzenia i udostępniania zbiorów (zakup pojedynczych egzemplarzy i udostępnianie
na miejscu).
32 / 45
Kolejne zgłoszenie dotyczyło zwiększenia limitu wypożyczonych książek. W bieżącym roku
akademickim, oprócz poszerzenia grup uprawnionych do wypożyczeń, zwiększono limity
wypożyczeń.
Zmiany w tym względzie nie są planowane, z uwagi na ograniczenia wspomnianej wyżej
polityki gromadzenia oraz brak infrastruktury i narzędzi informatycznych do obsługi
wzrastającego ruchu w Wypożyczalni.
Dalsze zgłoszenie dotyczy wydłużenia okresu wypożyczeń. Dla pracowników i
doktorantów AIK okres ten wynosi 4 tygodnie, dla studentów 2 tygodnie.
Zmiana w tym względzie nie jest planowana, z uwagi na fakt, że w naszej Bibliotece nie
ma określonej liczby możliwych prolongat (w wielu bibliotekach stosuje się system:
wypożyczenie + 2 prolongaty).
Powyższa sytuacja przekłada się w praktyce na sytuację, w której jeśli na wypożyczoną
publikację nie ma zamówień, to użytkownik może z niej korzystać przez długi czas. Uruchomiony
w tym roku system powiadomień dodatkowo wspiera ten system – użytkownik otrzymuje
powiadomienie gdy wpływa zamówienie na wypożyczoną przez niego publikację (i nie będzie
możliwości prolongaty) lub przed upływem terminu zwrotu (przypomnienie, mające na celu
sprawdzenie potrzeby dalszego korzystania i ewentualny zwrot).
Dotychczas nie były stosowane względem pracowników i studentów AIK żądania zwrotu
przed upływem terminu.
Rozwój Wypożyczalni
Księgozbiór Wypożyczalni traktowany jest obecnie jako zbiór dodatkowy (względem
podstawowego, jakim jest Magazyn). Jest on dostępny dla studentów studiów I i II stopnia oraz
jednolitych magisterskich. Uruchomiony niedawno, jest na etapie rozwoju i zawiera zaledwie część
literatury podstawowej do prowadzonych zajęć (wielu ankietowanych zwróciło na to uwagę).
Uzupełnianie księgozbioru odbywa się na wiele sposobów: z dubletów posiadanych przez
Bibliotekę, z darów przekazywanych do Biblioteki, przez celowe zakupy. Najważniejszym
ograniczeniem, które wpływa na tempo rozwoju Wypożyczalni, jest brak celowych środków na
zakup literatury (szczególnie dla nowych kierunków studiów). Innego rodzaju problemem jest brak
sprawdzenia dostępności literatury w uczelnianej bibliotece przez prowadzących zajęcia i
ewentualne zgłaszanie sugestii zakupu lub zwiększenia liczby egzemplarzy.
Zmiana w tym względzie wymaga zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych
tak w budżecie Biblioteki, jak i budżetach Wydziałów AIK, szczególnie w sytuacji
uruchamiania nowych kierunków studiów.
33 / 45
Godziny otwarcia
W bieżącym roku akademickim godziny otwarcia Biblioteki zmieniły się z 40 do 48
tygodniowo (20%). Dalsze zmiany w tym względzie zależą oczywiście od możliwości kadrowych,
ale także od obserwowanego wykorzystania i zgłaszanych potrzeb. Potrzeba wydłużenia godzin
otwarcia jest najbardziej widoczna wśród ankietowanych spoza AIK, ale także wśród AIK stanowi
zauważalną potrzebę (głównie wśród pracowników).
Na rok akademicki 2016/2017 planowane jest poszerzenie godzin otwarcia Biblioteki do 10
dziennie (poniedziałek – piątek, 9:00-19:00) i ograniczenie do 6 w soboty (9:00-15:00).
Opłaty za ksero
Zauważalna grupa ankietowanych (ok. 10%) zgłasza postulat obniżenia opłat za ksero.
Usługa ta jest realizowana stosunkowo często tak z racji potrzeb użytkowników (łatwość i wygoda
korzystania z materiałów papierowych), jak i z uwagi na ograniczoną możliwość wypożyczenia
publikacji.
Zmiany w tym względzie nie są planowane. Udostępniony zostanie natomiast
samoobsługowy skaner.
Przepisy porządkowe
W tej kategorii ankietowani zwrócili uwagę przede wszystkim na niemożliwość wnoszenia
rzeczy do Czytelni (napojów, plecaków, toreb) oraz procedury obsługi (korzystanie z szatni, wpisy,
kontrola wypożyczonych książek).
Jeśli chodzi o wnoszenie rzeczy do pomieszczeń, to obecne zasady wynikają przede
wszystkim z troski o ochronę zbiorów zarówno przed zalaniem, jak i przed kradzieżą. Niektóre
biblioteki wprowadzają obowiązek przekładania wnoszonych materiałów do koszyków lub
przezroczystych worków .
Zmiany w tym względzie nie są planowane.
Korzystanie z szatni i pozostawienie rzeczy ma na celu zapewnienie komfortu pracy oraz
bezpieczeństwa materiałów. Stosowane w niektórych bibliotekach samoobsługowe szafki
mogłyby być traktowane u nas jedynie jako alternatywna możliwość pozostawienia rzeczy,
działająca obok istniejącej szatni.
Zmiany w tym względzie nie są planowane.
Wpisy na listę odwiedzin stanowią jedyną formę rejestracji liczby odwiedzin w Bibliotece.
Stosowaną przez wiele Bibliotek praktyką w tym względzie są systemy zintegrowane, które
umożliwiają generowanie statystyk z poszczególnych obszarów funkcjonowania (korzystanie ze
stanowisk komputerowych, wypożyczalnie, informatoria, czytelnie, obszary wolnego dostępu,
zamówienia).
34 / 45
Ponowna kontrola wypożyczonych książek przy wyjściu z Biblioteki jest formą
zabezpieczenia zbiorów. Jedynym możliwym kierunkiem zmian w tym względzie jest
wprowadzenie elektronicznego systemu zabezpieczenia publikacji z infrastrukturą przy wejściach
do pomieszczeń obsługi.
Z uwagi na koszty inwestycja ta nie jest obecnie planowana.
Katalogi komputerowe
Większość postulatów odnoszących się do katalogów komputerowych dotyczy
uruchomienia katalogów OPAC – co zostanie omówione w następnej grupie zgłoszeń (nowych). Tu
natomiast pojawiło się kilka postulatów dotyczących poprawy jakości funkcjonowania i ułatwień
w wyszukiwaniu w już działającym systemie.
Jakość katalogów Biblioteki poprawia się z roku na rok, ale nadal zawiera on grupy
rekordów publikacji opracowanych w niepełnym wymiarze lub według niejednolitych
standardów. Zmiany w tym względzie postępują powoli. Podobnie jeśli chodzi o dostępne funkcje,
sposób prezentacji wyników i pomocne komunikaty.
Na najbliższy rok są planowane dalsze modyfikacje, mające na celu ułatwienie w
korzystaniu z katalogu oraz dotarcie do poszukiwanych materiałów bibliotecznych.
Sieć bezprzewodowa
Ankietowani spoza AIK zgłosili potrzebę dostępu do sieci internetowej z prywatnych
urządzeń. Taka możliwość została zlikwidowana w minionym roku z powodu braku systemu
kontroli dostępu dla użytkowników spoza AIK. Pracownicy i studenci AIK korzystają z sieci
bezprzewodowej logują się do sieci danymi stosowanymi do autoryzacji w innych systemach
uczelnianych.
Zmiany w tym względzie nie są planowane.
Inne
Wśród pojedynczych sugestii pojawiły się kwestie dotyczące:
•
przywrócenia dostępu do zbiorów i katalogu Czytelni Profesorskiej
Zawieszenie funkcjonowania Czytelni Profesorskiej wiązało się z przeniesieniem zbiorów
do Magazynu. Nic natomiast nie zmieniło się w kwestii dostępności (a także oznaczenia)
– zbiory są dostępne na zamówienie (realizowane „od ręki”). Nigdy natomiast nie był
utrzymywany odrębny katalog tych zbiorów – wszystkie publikacje są dostępne w
katalogach Biblioteki, ze stosownym oznaczeniem „Czytelnia Profesorska” w polu
„Lokalizacja”.
35 / 45
•
wcześniejszego wysyłania powiadomień o wypożyczeniach
Terminy wysyłania powiadomień zostały przyjęte po przetestowaniu i wynikają
bezpośrednio z preferowanych przez użytkowników okresów. Jak zwykle w takiej sytuacji
przyjęte rozwiązanie nie odpowiada wszystkim (tu: w grupie kilkuset użytkowników
pojawiło się jedno zgłoszenie). System aktualnie nie umożliwia indywidualnego ustalenia
terminu powiadomień.
•
możliwości korzystania z zasobów elektronicznych w domu
Dostęp do zasobów elektronicznych spoza sieci uczelnianej jest możliwy od kilku lat i
wymaga zainstalowania odpowiedniego oprogramowania – szczegóły są dostępne na
stronie internetowej Biblioteki.
36 / 45
c)
nowe
wszyscy
19
AIK
14
9
10
nie AIK
6
8
7
8
5
Prac. AIK
Stud. AIK
11
6
1
1
2
1
0%
10%
20%
30%
40%
50%
wypożyczalnia miedzybiblioteczna
pomieszczenie grupowe
drukarka/komputer/skaner
warunki korzystania
6
60%
inne
4
4
2
1
4
2
1 0
3
9
4
4
4
3
1
4
0
70%
80%
90%
100%
zasoby elektroniczne
OPAC
Wśród potrzeb nowych działań ankietowani wymienili przede wszystkim kwestie
odnoszące się do warunków korzystania z Biblioteki (ok. 30%), udostępnienia sprzętu
komputerowego (ok. 20%), uruchomienia OPAC-a (ok. 15%) oraz dostępu do zasobów
elektronicznych (ok. 10%). Wskazano także potrzebę przygotowania pomieszczenia do pracy
grupowej (ok. 7%), realizowanie wypożyczeń międzybibliotecznych (ok. 7%) oraz inne sugestie (ok.
10%).
Warunki korzystania
Większość sugestii w tej grupie dotyczy ustawienia w Bibliotece automatu spożywczego
(kawa, napoje, słodycze). Na drugim miejscu znajdują się sugestie dotyczące zainstalowania
klimatyzacji w Czytelni Głównej.
Próba umieszczenia automatu spożywczego przed kilku laty nie powiodła się z powodu
przewidywanej zbyt małej grupy osób korzystających. Sprawdzimy, czy coś zmieniło się
w tym względzie.
Brak klimatyzacji wiąże się z kosztami, które trzeba by ponieść na jej instalację. Problemy
z warunkami w Czytelni w miesiącach wiosennych (szczególnie w maju i czerwcu) były
widoczne już od uruchomienia Czytelni w 2006 r. W okresie letnim Czytelnia jest
zamknięta.
37 / 45
Warto w tym miejscu zauważyć, że znaczną poprawę dostępności i warunków
korzystania z Biblioteki dla studentów i pracowników AIK można by osiągnąć przez
bezpośrednie połączenie budynków (głównego Uczelni i Biblioteki). Na etapie
projektowania Biblioteki rozważano budowę przejścia łączącego budynki na poziomie 1
piętra. Projekt ten nie został jednak zaakceptowany. Wydaje się, że po 15 latach warto
powrócić do dyskusji na ten temat.
W tej kategorii pojawiły się także odpowiedzi dotyczące zmiany chłodnej kolorystyki
pomieszczeń.
Jeśli chodzi o estetykę i rozwiązania architektoniczne, to dotyczą one całego budynku i
zmiany w tym względzie nie będą miały miejsca. Planowane jest natomiast
udostępnienie części powierzchni ścian na ekspozycję prac artystycznych studentów.
Sprzęt komputerowy
Wśród zgłoszeń pojawiły się potrzeby: komputerów stacjonarnych na stanowiskach pracy,
możliwości samodzielnego wydruku i skanowania materiałów bibliotecznych.
Jeśli chodzi o komputery w Bibliotece, to potrzeba unowocześnienia używanych zestawów
jest monitowana od lat. W tym roku Biblioteka otrzymała kilka maszyn wycofywanych z
uczelnianej pracowni komputerowej – pozwoliło to na instalację pakietów biurowych.
Wydaje się, że w tej kwestii nie nastąpi poprawa w najbliższym roku akademickim.
Wprowadzona możliwość zamawiania wydruku z materiałów on-line została dobrze
oceniona
przez
ankietowanych.
Jednocześnie
pojawiły
się
pytania
o
dostępność
samoobsługowych rozwiązań oraz szerszą ofertę w tym względzie (możliwość druku dowolnych
materiałów – aktualnie nie są drukowane prywatne materiały użytkowników). Wzorem innych
bibliotek można by myśleć o wprowadzeniu systemu doładowywanych kart, z których naliczane
są opłaty za wydruki lub ksero.
Wydaje się, że mała skala funkcjonowania Biblioteki w porównaniu z wymaganą do
uruchomienia tego rozwiązania technologią uniemożliwia jego wdrożenie.
W minionym roku akademickim pojawiły się postulaty udostępnienia skanera dla
użytkowników. Do realizacji takiej usługi niewystarczające są skanery biurkowe. Wymagane są
profesjonalne rozwiązania, samoobsługowych urządzeń dedykowanych, wyposażonych w
intuicyjny interfejs, możliwość podglądu obszaru i efektów skanowania, pozwalające na łatwe i
niezagrażające materiałom skanowanie.
Zakup i udostępnienie tego rodzaju profesjonalnego urządzenia planowany jest w nowym
roku akademickim.
38 / 45
OPAC – Online Public Access Catalog
Katalog dostępny online to element zintegrowanego systemu bibliotecznego, zawierający
elementy umożliwiające zindywidualizowane korzystanie (konto użytkownika, historia zamówień,
możliwość przekazywania sugestii zakupu, schowek itp.). Coraz więcej użytkowników zwraca
uwagę na trudności związane z funkcjonowaniem systemu bibliotecznego: zamówienia w formie
papierowej lub e-mail, a nie bezpośrednio z katalogu, brak dostępu do własnego konta i
samodzielnej prolongaty, odręczne wypełnianie rewersów. Funkcjonujący obecnie system ma też
swoje plusy, szczególnie jeśli chodzi o szybkość realizowania zamówień oraz dodatkową informację
udzielaną przy tej okazji.
Zakup komercyjnego systemu zintegrowanego wydaje się być poza zasięgiem możliwości
finansowych AIK (koszty zakupu, licencji i utrzymania). Dodatkowo systemy tego rodzaju są
zazwyczaj zamkniętym oprogramowaniem i w niewystarczającym stopniu mogą być dostosowane
do potrzeb niewielkiej instytucji (co ma miejsce u nas). Alternatywą są systemy otwartoźródłowe,
które w ostatnich latach zyskują coraz większą popularność w polskich bibliotekach akademickich i
kościelnych. Liderem w tym względzie jest oprogramowanie Koha, któremu Biblioteka przygląda
się z coraz większą uwagą. Jakkolwiek jest to oprogramowanie bezpłatne, to jednak nie jest
bezkosztowe we wdrożeniu i utrzymaniu.
Decyzja o zmianie zmianie systemu wymaga zapewnienia warunków do jego
utrzymania. Mamy nadzieję, że pozytywne decyzje w tym względzie zapadną w
najbliższym roku akademickim. Krokiem w tę stronę jest planowane w najbliższych
miesiącach rozpoczęcie współpracy biernej na etapie wstępnym z katalogiem NUKAT.
Zasoby elektroniczne
Kilka zgłoszeń, które wpłynęły co do zasobów elektronicznych dotyczą komercyjnych baz
danych z dziedzin: filozofii, psychologii, teologii, prawa oraz dostępu do e-booków.
Jeśli chodzi o bazy danych, to oprócz pakietu dostępnego w ramach licencji krajowej
(Wirtualna Biblioteka Nauki), AIK nie posiada dostępu do żadnych innych baz. Podstawowy
powód takiego stanu rzeczy to koszty – ceny dostępu do baz lub wybranych kolekcji rozpoczynają
się od kilkunastu tysięcy dolarów/euro rocznie (z ewentualną dopłatą MNiSW w ramach
konsorcjów). Warto jednak zauważyć, że kilka krakowskich bibliotek posiada całoroczny dostęp do
zgłaszanych baz – możliwość skorzystania z interesujących zasobów wiąże się jedynie z dotarciem
do właściwej biblioteki. Z uwagi na koszty przy podejmowaniu tego rodzaju decyzji trzeba wziąć
także pod uwagę grupę docelową, która skorzysta z zakupionych źródeł a także dotychczasowy
sposób używania już dostępnych zasobów. W tym ostatnich obszarze statystyki nie są
optymistyczne – wykorzystanie zasobów WBN jest niewielkie.
39 / 45
W ramach środków dostępnych w ramach dotychczasowego budżetu Biblioteki nie jest
możliwy zakup dostępu do zgłaszanych baz. Zmiana w tym względzie jest możliwa po
przeznaczeniu celowych środków z budżetu AIK.
Najbardziej popularną obecnie w Polsce platformą zapewniającą dostęp do książek
elektronicznych jest uruchomiony przez PWN IBUK. Dotychczas Biblioteka nie korzystała z tej
formy zapewnienia dostępu do materiałów bibliotecznych. Trzeba pamiętać, że tego rodzaju zakup
dotyczy czasowego dostępu do treści, a nie nabycia egzemplarza na własność.
Na najbliższych rok jest planowany testowy zakup dostępu do IBUK w ramach Federacji
Bibliotek Kościelnych FIDES (o ile utrzymana zostanie dotychczasowa propozycja w tym
względzie – dostępu do zasobów wszystkich uczestników konsorcjum).
Pomieszczenie grupowe
Wśród propozycji nowych usług pojawiła się potrzeba utworzenia pomieszczenia do pracy
grupowej w wersji znanej z nowoczesnych bibliotek – sali wyposażonej w dodatkowe narzędzia i
akcesoria komputerowe umożliwiające pracę kilkuosobowej grupie. Tego typu pomieszczenie
wydaje się być odpowiednie także do prowadzenia niektórych zajęć z wykorzystaniem materiałów
bibliotecznych.
Jedynym pomieszczeniem, które mogłoby być wykorzystane na omawiane potrzeby jest
pomieszczenie obok holu, w sąsiedztwie Informatorium. Aktualnie nie podjęto jeszcze
decyzji co do jego wykorzystania – planowano utworzenie czytelni specjalistycznej,
rozważane jest połączenie go z Informatorium.
Wypożyczalnia międzybiblioteczna
Biblioteka nie prowadzi dotychczas wypożyczalni międzybibliotecznej.
Nie jest planowane uruchomienie tej usługi w wersji tradycyjnej. Podjęto natomiast
starania o udostępnienie w Bibliotece systemu „Cyfrowej Wypożyczalni Publikacji
Naukowych ACADEMICA”, oferowanego przez Bibliotekę Narodową. Stanowiska CWPN
ACADEMICA powinny być dostępne w Bibliotece już we wrześniu.
Inne
Pojedyncze zgłoszenie dotyczą utworzenia kabin pracy indywidualnej, multimedialnych
stanowisk komputerowych oraz krótkoterminowych wypożyczeń ze zbiorów podręcznych.
Prawdopodobnie żadna z tych sugestii nie zostanie zrealizowana w najbliższym roku
akademickim.
40 / 45
2.3. Metryczka
Zdecydowaną większość ankietowanych stanowili użytkownicy związani z AIK (84%),
niewielką grupę stanowią studenci CMUJ (7%).
wszyscy
231
0%
10%
20%
UPJPII
30%
UJ
19
40%
50%
Inne
60%
brak odp.
70%
80%
CMUJ
13 8 31
90%
100%
AIK
W grupie AIK rozkład użytkowników przedstawia się następująco:
AIK
188
0%
10%
20%
30%
39
40%
nie nauczyciel akademicki
50%
60%
70%
nauczyciel akademicki
80%
4
90%
100%
student
Studenci AIK, z podziałem na stopień / typ studiów:
STOPIEŃ
85
0%
brak odp.
10%
UTW
20%
57
30%
40%
podyplomowe
50%
jednolite magisterskie
15
60%
70%
III stopień
80%
I stopień
12 0
1
90%
18
100%
II stopień
Studenci AIK, z podziałem na tryb studiów:
TRYB
127
0%
10%
20%
brak odp.
30%
48
40%
50%
niestacjonarne
60%
70%
80%
13
90%
100%
stacjonarne
41 / 45
Dokładne dane o liczbie ankietowanych z AIK zawiera tabela:
Pracownik / Student
Grupa / Tryb
Stopień
Rok
AIK
Suma ([ % ])
231 (100 %)
pracownik
43 (18,6 %)
nauczyciel akademicki
39 (16,9 %)
nie nauczyciel akademicki
4 (1,7 %)
student
188 (81,4 %)
stacjonarny
127 (55 %)
I stopień
45 (19,5 %)
1 rok
11 (4,8 %)
2 rok
19 (8,2 %)
3 rok
15 (6,5 %)
II stopień
53 (22,9 %)
1 rok
25 (10,8 %)
2 rok
28 (12,1 %)
Jednolite mgr
8 (3,5 %)
1 rok
6 (2,6 %)
2 rok
1 (0,4 %)
3 rok
1 (0,4 %)
III stopień
8 (3,5 %)
1 rok
3 (1,3 %)
2 rok
0 (0 %)
3 rok
4 (1,7 %)
4 rok
1 (0,4 %)
Brak odp.
13 (5,6 %)
niestacjonarny
48 (20,8 %)
I stopień
10 (4,3 %)
1 rok
3 (1,3 %)
2 rok
2 (0,9 %)
3 rok
5 (2,2 %)
II stopień
brak
30 (13 %)
1 rok
18 (7,8 %)
2 rok
12 (5,2 %)
Jednolite mgr
1 (0,4 %)
III stopień
1 (0,4 %)
podyplomowe
1 (0,4 %)
brak odp.
5 (2,2 %)
13 (5,6 %)
42 / 45
a)
Jak często korzystała Pani/korzystał Pan z naszej Biblioteki w bieżącym roku
akademickim? (Informatorium/Wypożyczalnia)
wszyscy
11
AIK
11
nie AIK 0 2
36
34
3
Prac. AIK
Stud. AIK 2
99
28
96
4
9
49
2
14
21
45
5
27
12
19
6
0%
10%
20%
30%
40%
50%
brak
nie korzystam
jestem tu pierwszy raz
raz w tygodniu kilka razy w tygodniu
8
9
9
16
80
16
18
7
38
0 3 0 2
12
60%
70%
80%
raz na rok raz na semestr
13
8
7
90%
100%
raz na miesiąc
Ankietowani korzystający regularnie i często z Informatorium i Wypożyczalni stanowią
zauważalną grupę użytkowników (ok. 17%), w grupie pracowników AIK procent ten jest
dwukrotnie większy (ok. 35%). Dużą grupę stanowią użytkownicy korzystający średnio raz na
miesiąc (ok. 35%). Zdecydowana większość (ok. 75%) ankietowanych spoza AIK nie korzysta
prawie wcale z usług Informatorium i Wypożyczalni.
O ile wszystkich cieszą użytkownicy, korzystający w miarę regularnie z Biblioteki oraz
fakt, że stanowią zauważalną grupę, to trzeba zdawać sobie sprawę z wartości
bezwzględnych: w grupie liczącej ponad 3 tys. osób (studenci i pracownicy AIK) stanowią
zaledwie 5%! Powodów tego stanu jest na pewno wiele: od indywidualnych preferencji
w korzystaniu z bibliotek lub, ogólniej, dostępu do informacji, przez jakość studiowania, aż
do oferty i promocji usług Biblioteki. Podsumowywana w tym dokumencie ankieta
dotyczy przede wszystkim działań związanych z ostatnim punktem.
43 / 45
b)
Jak często korzystała Pani/korzystał Pan z naszej Biblioteki w bieżącym roku
akademickim? (Czytelnia Główna)
wszyscy
AIK
35
23
nie AIK
25
21
65
12
Prac. AIK
5
Stud. AIK
18
4
5
16
71
6
9
56
0%
10%
20%
30%
40%
50%
brak
nie korzystam
jestem tu pierwszy raz
raz w tygodniu kilka razy w tygodniu
58
23
51
21
7
10
2
24
8
1
28
24
3 0
2
41
11
10
5
19
18
6
7
60%
70%
80%
raz na rok raz na semestr
19
12
90%
100%
raz na miesiąc
Ankietowani korzystający regularnie i często z Czytelni Głównej stanowią zauważalną
grupę użytkowników (ok. 22%). W grupach AIK występują niewielkie odchylenia od tej wartości.
Prawie dwukrotnie większy procent widoczny jest natomiast wśród ankietowanych spoza AIK (ok.
46%) . Podobna wielkościowo grupa korzysta z Czytelni średnio raz na miesiąc (ok. 25%).
Nie dysponujemy niestety danymi, które mogłyby posłużyć do opisu zmian
zachodzących w liczbie użytkowników korzystających z Czytelni Głównej, w aktualnej jej
funkcji, czyli przede wszystkim jako miejsca pracy indywidualnej. Bieżąca obserwacja
świadczy o zmniejszeniu się liczby użytkowników, ale trudno określić, czy ma to związek z
utworzeniem Informatorium, przekierowaniem ruchu i ułatwieniami z tym związanymi,
czy oznacza po prostu zmniejszenie liczby osób korzystających z Biblioteki.
44 / 45
3. Zakończenie
Przeprowadzone badanie potwierdziło właściwy kierunek zmian wprowadzanych w trakcie
reorganizacji – większość ankietowanych oceniła zmiany jako bardzo ważne lub ważne. Duża
grupa wyraziła także swoje uwagi lub propozycje dotyczące dalszego rozwoju Biblioteki.
Dokładne dane oceniające zmiany zawarte są w p. 2.1.r. Warto jeszcze raz podkreślić, że
najważniejsze dla użytkowników Biblioteki okazały zmiany umożliwiające lub ułatwiające
wypożyczenia a także zwiększenie dostępności Biblioteki o jeden dzień. Postulaty zgłaszane w tym
względzie były realizowane stopniowo z uwagi na wspomniane w dokumencie ograniczenia.
Omówione w pp. 2.2.b i 2.2.c propozycje i zgłoszenia stanowią najważniejsze wskazania
planowanych zmian. Najważniejsze oczekiwania użytkowników dotyczą dalszego rozwoju
Wypożyczalni oraz poszerzania dostępności Biblioteki. Wśród nowych zadań najważniejsze to
poprawa warunków oraz doposażenie pomieszczeń i stanowisk pracy użytkowników.
Niektóre oczekiwania użytkowników znane są od lat, część z nich powraca z roczną
częstotliwością (nowi użytkownicy napotykają te same ograniczenia). Zauważono także nową
sytuację – wraz z wdrażanymi zmianami pojawiły się ze strony użytkowników nowe pomysły i
oczekiwania a także pytania o niefunkcjonalne rozwiązania. Nie na wszystkie możemy od razu
odpowiedzieć w satysfakcjonujący sposób, ale traktujemy je jako pozytywne sygnały
zaangażowania użytkowników oraz ocenę naszej pracy.
Przygotowali:
mgr Roman Dolny SJ
mgr Małgorzata Zając
Kraków, 27 czerwca 2016 r.
45 / 45