Część B AKTUALIZACJA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA

Transkrypt

Część B AKTUALIZACJA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA
Część B
AKTUALIZACJA
PLANU GOSPODARKI ODPADAMI
DLA POWIATU MOGILEŃSKIEGO
na lata 2008 – 2011
z perspektywą na lata
2012 – 2015
Bydgoszcz, sierpień 2008 r.
1. WPROWADZENIE ................................ ................................ ................................ ...................... 4
1.1. Podstawa i cel opracowania ................................ ................................ ................................ ... 4
1.2. Podstawy prawne i wytyczne w sprawie opracowania ................................ ............................ 7
1.3. Zakres powiatowego planu gospodarki odpadami................................ ................................ ... 8
1.4. Materiały wykorzystane przy sporządzeniu programu ................................ ........................... 10
2. DANE WYJŚCIOWE CHARAKTERYZUJĄCE OBSZAR OPRACOWANIA, ISTOTNE
ZE WZGLĘDU NA GOSPODARKĘ ODPADAMI ................................ ................................ .....11
2.1. Podział na rejony obsługi ................................ ................................ ................................ .....11
2.2. Położenie geograficzne, warunki glebowe, hydrogeologiczne i hydrologiczne oraz
obszary ochronne mogące mieć wpływ na lokalizację instalacji gospodarki odpadami –
w rejonie składowisk odpadów komunalnych................................ ................................ ........13
2.3. Sytuacja demograficzna ................................ ................................ ................................ ........16
2.4. Sytuacja gospodarcza................................ ................................ ................................ ............16
3. ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI ................................ ............17
3.1. Rodzaj, ilość i źródła powstawania wszystkich odpadów ze szczególnym
uwzględnieniem odpadów komunalnych ................................ ................................ ...............19
3.2. Gospodarka materiałowa odpadami................................ ................................ .......................22
3.3. Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku oraz unieszkodliwiania ................................ ................................ ................................ ........................... 28
3.4. Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa instalacji do odzysku i unieszkodliwiania
odpadów, w szczególności odpadów komunalnych ................................ ............................... 38
3.5. Istniejące systemy zbierania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów komunalnych ................................ ................................ ................................ ................................ .....41
3.6. Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku
oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych ................................ ................................ .....48
4. PROGNOZOWANE ZMIANY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI............................. 49
4.1. Zmiany liczby ludności powiatu mogileńskiego ................................ ................................ ....51
4.2. Skład morfologiczny odpadów i jego zmiany................................ ................................ .........51
4.3. Wskaźniki nagromadzenia odpadów i ich zmiany ................................ ................................ ..53
4.3.1. Zmiany wynikające z rozwoju gospodarczego ................................ ............................. 53
4.3.2. Zmiany wynikające z rozwoju gospodarki komunalnej ................................ ................54
4.3.3. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi ................................ ................................ .....57
5. KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE POWSTAWANIA ODPADÓW ORAZ
KSZTAŁTOWANIA SYSTEMU GOSPODAROWANIA ODPADAMI................................. .....60
5.1. Odpady komunalne. ................................ ................................ ................................ ..............60
5.2. Wdrażanie systemowych i kompleksowych rozwiązań w gospodarce odpadami
komunalnymi................................ ................................ ................................ ........................61
6. PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST................................. ......66
6.1. Cel i podstawy opracowania programu, wiadomości wprowadzające. ................................ ....66
6.2. Przepisy w zakresie postępowania z azbestem................................. ................................ .......67
6.3. Ustalenie ilości wyrobów zawierających azbest na terenie powiatu. ................................ .....73
6.4. Obowiązki i sposób postępowania właścicieli (użytkowników) przy użytkowaniu nieruchomości z wyrobami zawierającymi azbest oraz przy zabezpieczaniu i usuwaniu oraz
transporcie tego rodzaju wyrobów................................. ................................ ........................78
6.5. Harmonogram realizacji programu usuwania azbestu. ................................ ............................ 80
6.6. Koszty i zagadnienia finansowe związane z realizacją programu ................................. ..........82
6.7. Monitoring realizacji programu usuwania wyrobów zawierających azbest. ............................ 83
1
7. HARMONOGRAM I SPOSÓB FINANSOWANIA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI. ........84
7.1. Źródła pozyskiwania funduszy................................ ................................ .............................. 85
8. SYSTEM MONITORINGU I OCENY REALIZACJI ZAMIERZONYCH CELÓW WYZNACZONYCH W PLANIE GOSPODARKI ODPADAMI ................................ .......................91
8.1. Nadzór i kontrola nad wykonaniem ustaleń planu ................................ ................................ ..91
8.2. Wskaźniki monitorowania efektywności planu ................................ ................................ ......92
9. WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO ..........95
10. PODSUMOWANIE ................................ ................................ ................................ ....................97
WYKAZ TABEL ZAWARTYCH W TREŚCI OPRACOWANIA
Tabela nr 1. Liczba ludności powiatu mogileńskiego oraz gmin w 2006 r................................. ...................... 16
Tabela nr 2. Liczba podmiotów w gminach powiatu mogileńskiego (stan w dniu 31.12.2006 r.) ..................... 17
Tabela nr 3. Dochody i wydatki budżetów gmin w powiecie mogileńskim w 2006 r................................. ........ 17
Tabela nr 4. Uchwały w sprawie utrzymania czystości i porządku na terenie gmin................................ ......... 18
Tabela nr 5. Składowiska odpadów komunalnych funkcjonujące w powiecie mogileńskim wg stanu na koniec
2005 r. wraz z bilansem odpadów ................................ ................................ .............................. 19
Tabela nr 6. Roczne ilości odpadów komunalnych na podstawie dokumentów dostarczonych przez gminy
(na koniec 2006 r.) ................................ ................................ ................................ .................... 20
Tabela nr 7. Ilość odpadów na jednego mieszkańca w poszczególnych gminach (na koniec 2006 r.)............... 20
Tabela nr 8. Miarodajna ilość odpadów komunalnych w gminach i powiecie – na koniec 2006 r.................... 21
Tabela nr 9. Liczba podmiotów gospodarczych wg stanu na 30.09.2002 r. ................................ ..................... 22
Tabela nr 10. Liczba podmiotów gospodarczych według stanu na 31.12.2006 r. ................................ .............. 22
Tabela nr 11. Ważniejsze zakłady posiadające zezwolenia na wytwarzanie odpadów ................................ ....... 22
Tabela nr 12. Bilans gospodarki odpadami przemysłowymi w powiecie mogileńskim ................................ ....... 28
Tabela nr 13. Bilans gospodarki odpadami niebezpiecznymi w powiecie mogileńskim................................ ...... 28
Tabela nr 14. Strumień odpadów dla terenów miejskich w powiecie mogileńskim (w roku 2006) ...................... 29
Tabela nr 15. Strumień odpadów dla terenów wiejskich w powiecie mogileńskim (w roku 2006) ..................... 29
Tabela nr 16. Łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim (w roku 2006)............................... 30
Tabela nr 17. Wytworzone odpady w postaci baterii i akumulatorów w latach 2004-2005................................ 33
Tabela nr 18. Wykaz firm posiadających zezwolenia Starosty Mogileńskiego w zakresie gospodarki
odpadami zawierającymi azbest ................................ ................................ ................................ 34
Tabela nr 19. Osady z oczyszczalni ścieków wytworzone w ciągu roku................................ ............................. 38
Tabela nr 20. Pojemności i ocena składowisk odpadów komunalnych (koniec 2005 r.)................................ ..... 39
Tabela nr 21. Charakterystyka składowisk odpadów na terenie powiatu mogileńskiego (koniec 2005 r.) .......... 40
Tabela nr 22. Wykaz składowisk odpadów niebezpiecznych dla terenu powiatu mogileńskiego w 2005 r.
wraz z oceną ................................ ................................ ................................ ............................. 41
Tabela nr 23. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Mogilno................................ ................................ ................................ .......... 42
Tabela nr 24. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania
na terenie gminy Mogilno w latach 2005-2006................................ ................................ ........... 42
Tabela nr 25. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Strzelno ................................ ................................ ................................ .......... 43
Tabela nr 26. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania
na terenie gminy Strzelno w latach 2005-2006................................ ................................ ........... 43
Tabela nr 27. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Jeziora Wielkie ................................ ................................ ............................... 43
2
Tabela nr 28. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania
na terenie gminy Jeziora Wielkie w latach 2005-2006 ................................ ................................ 44
Tabela nr 29. Liczba gospodarstw domowych na terenie gminy Dąbrowa wyposażonych w pojemniki
na odpady komunalne................................ ................................ ................................ ................ 44
Tabela nr 30. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Dąbrowa ................................ ................................ ................................ ........ 45
Tabela nr 31. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania
na terenie gminy Dąbrowa w latach 2005-2006 ................................ ................................ ......... 45
Tabela nr 32. Zestawienie zebranych odpadów komunalnych w latach 2005-2006 przez poszczególne gminy ... 45
Tabela nr 33. Ilości odpadów zebranych selektywnie na terenie powiatu mogileńskiego................................ ... 48
Tabela nr 34. Lista ważniejszych firm posiadających zezwolenia Starosty Mogileńskiego na zbieranie,
transport, odzysk oraz unieszkodliwianie odpadów. ................................ ................................ ... 48
Tabela nr 35. Prognoza liczby ludności powiatu mogileńskiego................................ ................................ ....... 51
Tabela nr 36. Prognozowany łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim w 2008 r. ............... 52
Tabela nr 37. Prognozowany łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim w 2010 r. ............... 52
Tabela nr 38. Prognozowany łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim w 2015 r. ............... 53
Tabela nr 39. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych w latach 2008 i 2015 r. ....................... 53
Tabela nr 39. Ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji ................................ ............................ 55
Tabela nr 40. Poziomy zagospodarowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji......................... 55
Tabela nr 41. Planowany odzysk i unieszkodliwianie (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji (Mg) ................................ ................................ ................................ ................... 56
Tabela nr 42. Planowany odzysk i unieszkodliwianie (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji (Mg) ................................ ................................ ................................ ................... 56
Tabela nr 43. Recykling i odzysk baterii oraz akumulatorów................................ ................................ ............ 57
Tabela nr 44. Rejony obsługi Międzygminnych Kompleksów Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych
(MKUOK) obejmujące teren powiatu mogileńskiego................................ ................................ .. 62
Tabela nr 45. Horyzont czasowy funkcjonowania istniejących składowisk przyjmujących odpady komunalne
na terenie powiatu mogileńskiego................................ ................................ .............................. 62
Tabela nr 46. Zastosowanie materiałów budowlanych zawierających azbest................................ ................... 73
Tabela nr 47. Charakterystyka wyrobów azbestowych ................................ ................................ .................... 74
Tabela nr 48. Przewidywana ilość odpadów zawierających azbest powstających w wyniku usuwania
wyrobów z azbestem w kraju i województwie, w perspektywie lat 2003-2032 według
Programu usuwania azbestu w kraju ................................ ................................ ......................... 75
Tabela nr 49. Wykaz firm posiadających zezwolenia Starosty Mogileńskiego w zakresie gospodarki
odpadami zawierającymi azbest ................................ ................................ ................................ .76
Tabela nr 50. Ilości wyrobów zawierających azbest przewidywane do usuwania w poszczególnych okresach
programu................................ ................................ ................................ ................................ .. 81
Tabela nr 51. Harmonogram działań powiatu w realizacji programu usuwania azbestu................................ ... 81
Tabela nr 52. Koszty usuwania azbestu w poszczególnych okresach realizacji programu................................ . 83
Tabela nr 53. Wskaźniki monitorowania Programu usuwania azbestu z terenu powiatu mogileńskiego ............ 83
Tabela nr 54. Lista projektów zadań krótkoterminowych na lata 2008-2011 i celów średniookresowych
na lata 2012-2015 ................................ ................................ ................................ ..................... 84
Tabela nr 55. Proponowane wskaźniki monitorowania osiągania przyjętych w Planie gospodarki odpadami
dla powiatu mogileńskiego celów i zadań................................ ................................ ................... 92
3
1. WPROWADZENIE
1.1. PODSTAWA I CEL OPRACOWANIA
Opracowanie niniejsze wykonano na podstawie umowy nr OS-7620-01/2008 zawartej
w dniu 30 kwietnia 2008 r. pomiędzy Zarządem Powiatu Mogileńskiego a Uniwersytetem
Technologiczno-Przyrodniczym im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. Przedmiotem
zamówienia jest wykonanie „Powiatowego programu ochrony środowiska” i „Powiatowego
planu gospodarki odpadami” dla powiatu mogileńskiego na lata 2008-2011 z perspektywą na
lata 2012-2015.
Aktualizacja Powiatowego Programu Ochrony Środowiska została opracowana jako
część A.
Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami (część B), będąca przedmiotem niniejszego
opracowania ma służyć:
•
uzyskaniu ogólnych informacji, uzgadnianych przez wszystkie strony uczestniczące
w procesie, dotyczących: ilości odpadów, metod zbierania, odzysku i unieszkodliwiania,
stanu technicznego i zdolności przerobowych istniejących instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, a także aspektów finansowych związanych z gospodarowaniem
odpadami,
•
określeniu najważniejszych problemów związanych z gospodarowaniem odpadami i ich
systematyczne rozwiązywanie,
•
określeniu sposobu współpracy różnych instytucji i organizacji w zakresie gospodarki
odpadami,
•
dokonywaniu uzgodnień sposobu rozwiązywania problemów,
•
podejmowaniu decyzji o działaniach zgodnie z hierarchią ich ważności,
•
podnoszeniu świadomości ekologicznej,
•
tworzeniu programów ochrony środowiska w zakresie gospodarki odpadów przy jednoczesnej optymalizacji nakładów finansowych,
•
podstawowym wymaganiom niezbędnym przy występowaniu o wsparcie finansowe dla
realizacji projektów w zakresie gospodarki odpadami,
•
wykorzystaniu procesu planowania i podejmowania decyzji dla potrzeb innych sektorów.
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami gospodarka odpadami należy do
zadań własnych gminy. Za gospodarkę odpadami przemysłowymi odpowiadają natomiast
ich wytwórcy lub importerzy towarów, będących bezpośrednim źródłem odpadów.
1.2. PODSTAWY PRAWNE I WYTYCZNE W SPRAWIE OPRACOWANIA
Obowiązek opracowania Planu Gospodarki Odpadami został określony w art. 15 ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach: (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628, z 2002 r. Nr 41,
poz. 365, Nr 113, poz. 984, Nr 199, poz. 1671, z 2003 r. Nr 7, poz. 78).
4
Zgodnie z art. 15:
1. Plany gospodarki odpadami powinny być opracowywane zgodnie z polityką ekologiczną
państwa.
2. Wojewódzki, powiatowy lub gminny plan gospodarki odpadami powinien być opracowywany zgodnie z planami wyższego szczebla.
3. Krajowy, wojewódzki, powiatowy lub gminny plan gospodarki odpadami określa
w szczególności:
1) rodzaj, ilość i źródło pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub unieszkodliwiania,
2) rozmieszczenie istniejących instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów wraz z wykazem podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie,
3) działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości
odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego postępowania z nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska,
4) projektowany system gospodarowania odpadami.
4. Gminny plan gospodarki odpadami określa ponadto:
1) rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć,
2) harmonogram uruchamiania środków finansowych i ich źródła.
Nadmienić należy, że na zamówienie Ministerstwa Środowiska, sfinansowany przez
DANCEE, Duńską Pomoc w Dziedzinie Ochrony Środowiska, w 2002 r. został opracowany
„Poradnik powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami”.
Dla zapewnienia jednolitości i spójności planów: krajowego, wojewódzkich, powiatowych i gminnych Minister Środowiska zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 15 ust. 8
wydał rozporządzenie z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620).
Przy opracowaniu korzystano z danych zawartych w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010, wprowadzonym w życie Uchwałą Nr 233 Rady Ministrów z dnia 29 grudnia
2006 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami oraz w projekcie aktualizacji Programu Ochrony Środowiska z planem gospodarki odpadami województwa kujawskopomorskiego 2010, przyjętego przez Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego uchwałą
nr 3/29/08 z 15 stycznia 2007 r.
Zgodnie z ustawą o odpadach projekty planów podlegają zaopiniowaniu:
1) projekt planu krajowego – przez zarządy województw,
2) projekt planu wojewódzkiego – przez ministra właściwego do spraw środowiska oraz organy wykonawcze powiatów i gmin z terenu województwa.
3) projekt planu powiatowego – przez zarząd województwa oraz przez organy wykonawcze
gmin z terenu powiatu,
4) projekt planu gminnego – przez zarząd województwa oraz zarząd powiatu.
5
Ustawa o odpadach wymaga, aby plany: krajowy, wojewódzkie, powiatowe i gminne
były aktualizowane nie rzadziej niż raz na 4 lata. Niniejsze opracowanie jest właśnie pierwszą
aktualizacją Wojewódzkiego Programu Ochrony Środowiska z 2003 r.
Plan gospodarki odpadami powinien być skorelowany z całym systemem planowania na
określonym obszarze, zwłaszcza z:
•
programem ochrony środowiska,
•
planem zagospodarowania przestrzennego,
•
strategią rozwoju województwa,
•
założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe,
•
planem zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe.
Szczególnie istotna jest zgodność planu gospodarki odpadami z miejscowymi planami
zagospodarowania przestrzennego, które określają przeznaczenie i zasady zagospodarowania
terenu.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. (Dz.U. Nr 152, poz.
1740) w sprawie niezbędnego zakresu informacji objętych obowiązkiem zbierania i przetwarzania oraz sposobu prowadzenia centralnej i wojewódzkiej bazy danych dotyczącej wytwarzania i gospodarowania odpadami – w załącznikach nr 1 i nr 2 wprowadza układy informacji
objętych obowiązkiem zbierania i przetwarzania przez Ministra Środowiska oraz marszałków
województw w celu prowadzenia ww. baz danych.
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach „zbieranie odpadów – to każde
działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie
odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania”.
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz
ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy
o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw określają zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku, a także warunki udzielania
zezwoleń podmiotom świadczącym usługi w zakresie objętym regulacją ustaw.
W procesie zbiórki i transportu odpadów gminy występują jako:
♦ organ planujący przestrzenne zagospodarowanie gminy i organ odpowiadający za racjonalną politykę przestrzenną,
♦ organ określający (program) zasady ochrony środowiska,
♦ organ ustalający sposób postępowania z odpadami na terenie gminy,
♦ organ wydający uzgodnienia lub opiniujący wydawanie zezwoleń na prowadzenie działalności, w wyniku której powstają odpady,
♦ właściciel terenu,
♦ organ uzgadniający warunki zabudowy i zagospodarowania przestrzennego i uczestniczący w wydawaniu pozwolenia na budowę obiektów,
♦ organ określający wymaganą jakość świadczonych usług,
6
♦ inwestor,
♦ wykonawca usług komunalnych,
♦ operator urządzeń odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
1.3. ZAKRES POWIATOWEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI
Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie
sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620) Powiatowy plan gospodarki odpadami określa:
1) aktualny stan gospodarki odpadami, w tym:
a) rodzaj, ilość i źródła powstawania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne,
b) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku,
c) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania,
d) istniejące systemy zbierania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów innych
niż niebezpieczne,
e) rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobową instalacji do odzysku i unieszkodliwiania
wszystkich odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne,
f) wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne, uwzględniające podstawowe informacje charakteryzujące z punktu widzenia gospodarki odpadami obszar, dla którego
jest sporządzany plan gospodarki odpadami, a w szczególności położenie geograficzne,
sytuację demograficzną, sytuację gospodarczą oraz warunki glebowe, hydrogeologiczne i hydrologiczne, mogące mieć wpływ na lokalizację instalacji gospodarki odpadami,
2) prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, w tym również wynikające ze
zmian demograficznych i gospodarczych,
3) działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym:
a) działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów,
b) działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko,
c) działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w szczególności odpadów innych
niż niebezpieczne,
d) plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych
na składowiska odpadów,
e) sposób realizacji planu zamykania instalacji, w szczególności składowisk odpadów
i spalarni odpadów, niespełniających wymagań ochrony środowiska, których moderni-
7
zacja nie jest możliwa z przyczyn technicznych lub jest nieuzasadniona z przyczyn
ekonomicznych, wynikającego z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami,
oraz harmonogram realizacji tych działań i instytucje odpowiedzialne za ich realizację;
4) projektowany system gospodarki odpadami, w szczególności gospodarki odpadami innymi niż niebezpieczne, w tym odpadami komunalnymi, uwzględniający ich zbieranie,
transport, odzysk i unieszkodliwianie,
5) szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne proponowanego systemu, szacunkowe
koszty realizacji poszczególnych działań oraz sposoby finansowania realizacji zamierzonych celów,
6) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów pozwalający na określenie
sposobu oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości,
7) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów, pozwalający na określenie
sposobu oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości.
Zgodnie z § 6 ust. 1 rozporządzenia powiatowy i gminny plan gospodarki odpadami są
sporządzane w formie elektronicznej na informatycznych nośnikach danych oraz w formie
pisemnej.
Plany, o których mowa w ust. 1, zawierają co najmniej następujące rozdziały:
1) wstęp,
2) analizę stanu gospodarki odpadami,
3) prognozę zmian,
4) założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami,
5) zadania strategiczne obejmujące okres co najmniej 8 lat,
6) harmonogram realizacji przedsięwzięć obejmujący okres 4 lat,
7) wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko w przypadku planów powiatowych i gminnych oraz sposób ich uwzględniania w planie,
8) sposób monitoringu i oceny wdrażania planu,
9) streszczenie w języku niespecjalistycznym.
Rozmieszczenie instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w powiatowym
i gminnym planie gospodarki odpadami przedstawia się graficznie przy pomocy dowolnej
techniki.
1.4. MATERIAŁY WYKORZYSTANE PRZY SPORZĄDZENIU PROGRAMU
Opracowania krajowe
•
8
Wytyczne do sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym – opracowane przez Ministerstwo Środowiska z grudnia 2002 r.
•
Wytyczne dla Planów Gospodarki Odpadami na szczeblu gmin/powiatów opracowane
przez Ministerstwo Środowiska.
•
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania
planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66 poz. 620 z 2003 r.).
•
•
Projekt Polityki ekologicznej państwa na lata 2007-2010, z uwzględnieniem perspektywy
na lata 2011-2014 oraz na lata 2012-2015.
II Polityka Ekologiczna Państwa.
•
•
Program wykonawczy do II Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2002-2010.
Strategia rozwoju energetyki odnawialnej.
•
•
Narodowa strategia edukacji ekologicznej.
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 – uchwalony uchwałą Rady Ministrów nr 233
z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami.
•
Polityka transportowa państwa na lata 2001-2015 dla zrównoważonego rozwoju kraju.
Opracowania wojewódzkie
•
Projekt Programu Ochrony Środowiska z planem gospodarki odpadami województwa
kujawsko-pomorskiego 2010 z perspektywą na lata 2011-2014.
•
„Raporty o stanie środowiska w województwie kujawsko-pomorskim” – opracowane
przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy.
•
Program małej retencji dla województwa bydgoskiego do roku 2015 opracowany w 1997 r.
•
•
Strategia rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2007-2020.
Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska z planem gospodarki odpadami województwa kujawsko-pomorskiego w latach 2004-2005.
•
Program Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego do 2010 roku przyjęty przez
Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego uchwałą nr 735/2001 z dnia 19 grudnia
2001 r. ze zmianami wprowadzonymi Uchwałami Sejmiku: Nr 785/2002 z dnia 25 marca
2002 r., Nr 797/2002 z dnia 27 maja 2002 r.
•
Zasady i kierunki zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego
przyjęte na podstawie Uchwały Nr 795/2002 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 27 maja 2002 r.
•
•
Projekt planu zagospodarowania przestrzennego województwa kujawsko-pomorskiego.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2020.
Dane dostarczone przez Zleceniodawcę
1) Dane statystyczne dotyczące powiatu mogileńskiego (powierzchnia, ludność, nakłady
inwestycyjne, rolnictwo, działalność gospodarcza, edukacja, dochody i wydatki budżetów
powiatów),
2) Dane podstawowe o składowiskach odpadów komunalnych,
9
3) Rodzaje odpadów innych niż komunalne najczęściej wytwarzanych na terenie powiatu,
a także dokumenty i informacje zebrane podczas ankietyzacji i wizyt w poszczególnych gminach wykazane w Powiatowym Programie Ochrony Środowiska oraz dokumenty dotyczące
gospodarki odpadami:
Gmina Dąbrowa
1) Plan gospodarki odpadami dla gminy Dąbrowa (wrzesień 2004 r.).
2) Program ochrony środowiska dla gminy Dąbrowa (wrzesień 2004 r.).
3) Adres zbiórki sprzętu elektronicznego.
4) Ankieta dla gmin.
5) Ankieta dotycząca realizacji zadań usuwania azbestu oraz wyrobów zawierających azbest.
6) Dane statystyczne gminy Dąbrowa.
7) Liczba mieszkańców gminy Dąbrowa (2008 r.).
8) Strategia rozwoju gminy Dąbrowa.
9) Sprawozdanie z planu realizacji gospodarki odpadami dla gminy Dąbrowa (2004-2006).
10) Studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego gminy Dąbrowa.
11) Tabela z monitoringu 2004-2007 dla gminy Dąbrowa.
Gmina Jeziora Wielkie
1) Ankieta dla gmin.
2) Ankieta dotycząca realizacji zadań usuwania azbestu oraz wyrobów zawierających azbest.
3) Charakterystyka gminy Jeziora Wielkie.
4) Program gospodarowania odpadami dla gminy Jeziora Wielkie (2004 r.).
5) Program ochrony środowiska dla gminy Jeziora Wielkie (2004 r.).
6) Regulamin utrzymania czystości (2005 r.).
7) Strategia rozwoju gminy Jeziora Wielkie.
8) Tabela z monitoringu 2004-2007 dla gminy Jeziora Wielkie.
9) Wymagania dla podmiotów gospodarujących odpadami.
10) Sprawozdanie z planu realizacji gospodarki odpadami dla gminy Jeziora Wielkie (2004-2006).
Gmina Mogilno
1)
2)
3)
4)
5)
Program gospodarowania odpadami dla gminy Mogilno (2004 r.).
Program ochrony środowiska dla gminy Mogilno (2004 r.).
Ankieta dla gmin.
Ankieta dotycząca realizacji zadań usuwania azbestu oraz wyrobów zawierających azbest.
Ekofizjografia do zmiany studium uwarunkowania i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Mogilno.
6) Ankieta dotycząca składowiska odpadów.
10
7) Gospodarowanie odpadami w gminie w latach 2004-2006.
8) Plan rozwoju lokalnego miasta i gminy Mogilno na lata 2006-2008.
9) Strategia rozwoju miasta i gminy Mogilno.
10) Sprawozdanie z planu realizacji gospodarki odpadami dla gminy Mogilno (2004-2006).
Gmina Strzelno
1) Program gospodarowania odpadami dla miasta i gminy Strzelno (2004 r.).
2) Program ochrony środowiska dla gminy Strzelno (2004 r.).
3) Ankieta dotycząca realizacji zadań usuwania azbestu oraz wyrobów zawierających azbest.
4) Ankieta dla gmin.
5) Plan rozwoju lokalnego gminy Strzelno na lata 2004-2006.
6) Przedsiębiorcy gminy Strzelno.
7) Strategia rozwoju gminy Strzelno na lata 2008-2017.
8) Tabele z monitoringu 2004-2008 dla gmin (1-11).
9) Ankieta dotycząca składowiska odpadów Bławaty.
10) Sprawozdanie z planu realizacji gospodarki odpadami dla miasta i gminy Strzelno (2004-2006).
Powiat mogileński
1) Sprawozdanie z realizacji Powiatowego PGO za lata 2005-2006 (2007 r.).
2) Wykaz firm posiadających zezwolenie Starosty Mogileńskiego w zakresie gospodarki
odpadami zawierającymi azbest.
2. DANE WYJŚCIOWE CHARAKTERYZUJĄCE OBSZAR OPRACOWANIA,
ISTOTNE ZE WZGLĘDU NA GOSPODARKĘ ODPADAMI
2.1. PODZIAŁ NA REJONY OBSŁUGI
REJON OBSŁUGI GMINY DĄBROWA
Gmina Dąbrowa leży w północnej „odnodze” powiatu mogileńskiego. Gmina podzielona jest na 14 sołectw z 74 miejscowościami. Gmina wiejska ma powierzchnię 110,5 km2 i zamieszkiwało ją wg rocznika US Bydgoszcz (stan na koniec 2006 r.) 4759 mieszkańców.
Liczba zakładów wytwarzających odpady – 178, w tym najważniejsze ze względu na odpady:
– Zakład Przemysłu Mięsnego „Bolan” Bolesław Wojtasik w Parlinku,
– PHU „TRANS-STAL” w Słaboszewku 4,
– PHU „TRANS-MAS” w Szczepanowie ul. Leśna 3.
Teren gminy Dąbrowa obsługiwany jest przez PPU „WODBAR” z Barcina. Gmina posiada własne składowisko w Sucharzewie.
11
REJON OBSŁUGI GMINY JEZIORA WIELKIE
Gmina Jeziora Wielkie leży w południowo-wschodniej części powiatu mogileńskiego.
Posiada 21 sołectw z następującymi miejscowościami: Berlinek, Budy, Dobsko, Gaj, Golejewo, Jeziora Wielkie, Kożuszkowo, Kuśnierz, Krzywe Kolano, Kościeszki, Lenartowo, Lubstówek, Nożyczyn, Nowa Wieś, Pomiany, Proszyska, Przyjezierze, Rzeszyn, Rzeszynek, Radunek, Sierakowo, Sierakówek, Siedlimowo, Siemionki, Wola Kożuszkowa, Wycinki, Wysoki Most, Wójcin, Włostowo i Żółwiny. Gmina Jeziora Wielkie ma powierzchnię 124,0 km2
i zamieszkuje ją 5008 mieszkańców (wg rocznika US Bydgoszcz – stan na koniec 2006 r.).
Najważniejsze zakłady ze względu na gospodarkę odpadami:
– Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „POL-ZŁOM” G.H. Leszczyńscy S.C. Nowa Wieś,
– Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. Stacja Paliw nr 1491 w Jeziorach Wielkich,
– Gminny Zakład Utrzymania Dróg, Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jeziorach
Wielkich.
Teren gminy obsługiwany jest przez Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich. Gmina posiada 2 własne składowiska odpadów w Jeziorach Wielkich i Siedlimowie.
REJON OBSŁUGI MIASTA I GMINY MOGILNO
Posiada w części wiejskiej 31 sołectw z 74 miejscowościami. Gmina miejsko-wiejska
ma powierzchnię 256,0 km2 (w tym miasto 8,3 km2) i zamieszkuje ją 24795 mieszkańców,
w tym w mieście 12327 (wg rocznika US Bydgoszcz – stan na koniec 2006 r.).
Najważniejsze zakłady ze względu na gospodarkę odpadami:
– Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. Stacja Paliw nr 4015 w Mogilnie przy ul. Kościuszki 38b,
– ZBYCH-POL & MOBET Zbigniew Szczęsny Transport – Spedycja Przedsiębiorstwo
Prefabrykacji z siedzibą przy ul. Kościuszki 36, 88-300 Mogilno,
− CORDES Polen Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Przemysłowej 6 w Mogilnie,
− INVEST- REM Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Obrońców Mogilna 3 w Mogilnie,
– Inowrocławskie Kopalnie Soli „Solino” S.A. Grupa ORLEN w Inowrocławiu, Kopalnia
Mogilno w m. Przyjma,
– PW POMIMEX Sp. z o.o. w Mogilnie ul. Padniewska 27,
– STALKO Sp. z o.o. w Mogilnie ul. Przemysłowa 6,
– Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Mogilnie ul. Kościuszki 10
Filia w Mogilnie.
Teren miasta i gminy Mogilno obsługiwany jest przez Mogileńskie Przedsiębiorstwo
Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Witosa 6, 88-300 Mogilno.
Gmina posiada własne składowisko odpadów komunalnych w Szerzawach.
12
REJON OBSŁUGI MIASTA I GMINY STRZELNO
Posiada w części wiejskiej 22 sołectwa z 37 miejscowościami. Gmina miejsko-wiejska
ma powierzchnię 185,3 km2 (w tym miasto 4,5 km2) i zamieszkuje ją 12286 mieszkańców,
w tym w mieście 6046 (wg rocznika US Bydgoszcz – stan na koniec 2006 r.).
Najważniejsze zakłady ze względu na gospodarkę odpadami:
– Oerlemans Foods Polska Sp. z o.o. w Strzelnie ul. Kardynała St. Wyszyńskiego 53,
– Przedsiębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego Sp. z o.o. w Bronisławiu,
– PW Adam Kłos Inowrocław ul. Dybalskiego 23 nieruchomość Bławaty 4,
– Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe w Rzadkwinie Sp. z o.o.,
– PUHP „TOMEXTAL” Szczepan Sutor w Sławsku Dolnym 33.
Teren miasta i gminy Strzelno obsługiwany jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w Strzelnie. Gmina posiada własne składowisko odpadów komunalnych
w Bławatach.
2.2. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE, WARUNKI GLEBOWE, HYDROGEOLOGICZNE I HYDROLOGICZNE ORAZ OBSZARY OCHRONNE MOGĄCE
MIEĆ WPŁYW NA LOKALIZACJĘ INSTALACJI GOSPODARKI ODPADAMI
– W REJONIE SKŁADOWISK ODPADÓW KOMUNALNYCH
REJON SKŁADOWISKA SUCHARZEWO GM. DĄBROWA
Składowisko w Sucharzewie zlokalizowane jest w odległości 350 m na wschód od drogi
wojewódzkiej na linii Brzoza – Wylatowo. Teren położony jest na obrzeżu Wysoczyzny
Gnieźnieńskiej – lodowcowej, stanowiącej morenę denną falistą o charakterystycznym urozmaiconym krajobrazie z tzw. „oczkami wytopiskowymi”. Powierzchnia morfologiczna obniża
się generalnie w kierunku południowym w stronę „oczka”, gdzie w rejonie otworu badawczego Nr 10 i Nr 4 spadki sięgają 11-18%. Rzędne wysokościowe terenu zmieniają się w granicach 110,3-105,9 m n.p.m. Północna część składowiska osiąga rzędną 110,99 m n.p.m.
Na podstawie przeprowadzonych badań geologicznych stwierdza się, że teren w obrębie
składowiska zbudowany jest z utworów czwartorzędowych w holocenie i pleistocenie.
Holocen reprezentują: gleba – piaski próchniczne o miąższości 0,20 m oraz antropologiczne nasypy w całości stanowiące odpady komunalne.
Plejstocen – reprezentowany jest przez:
– gliny morenowe zlodowacenia północno-polskiego tworzące główny kompleks utworów
stwierdzonych w badanej strefie. Występują bezpośrednio pod ww. utworami holocenu
i cienką serią piasków fluwioglacyjnych plejstocenu o stropie zalegającym na głębokości
0,2-2,0 m n.p.m. Opisywane gliny tworzą ciągłą warstwę o miąższości od 5,0 do ponad
10,0 m,
– piaski fluwioglacyjne akumulacji wodnolodowcowej oraz głównie pod wyżej omawianymi glinami morenowymi lub ich obrębie. Strop ciągłej warstwy opisanych piasków zalega
13
na głębokościach 6,0-14,0 m n.p.m. W obrębie glin ww. piaski tworzą pojedyncze soczewki o miąższości 0,5-0,7 m.
Teren wysypiska pozbawiony jest jakiejkolwiek form występowania wód powierzchniowych. W rowie przebiegającym we wschodniej części obszaru nie stwierdza się wody. Jest
on całkowicie suchy, przy bardzo intensywnych opadach deszczu odbiera część wód powierzchniowych spływających z wewnętrznej drogi, znajdującej się na wysypisku.
Wiercenia badawcze do głębokości 15,0 m stwierdziły występowanie pierwszej warstwy wodonośnej w przedziale głębokości od 7,5 do ponad 15,0 m. Warstwa wodonośna ma
charakter nieciągły. Jej brak stwierdzono w rejonie południowo-wschodnim oraz północnym.
Płytkie wody podziemne oddzielone są od powierzchni terenu ciągłą warstwą glin zwałowych
o miąższości przekraczającej 5,0 m, które stanowią naturalny ekran izolacyjny, a co najmniej
utrudniający infiltrację do wód podziemnych zanieczyszczeń powierzchniowych.
Składowisko zlokalizowane jest w granicach zbiornika wód śródlądowych Nr 142 o nazwie Zbiornik międzymorenowy Inowrocław – Dąbrowa o powierzchni 340 km 2, posiadającego średnią głębokość ujęcia 35 m i szacunkowe zasoby dyspozycyjne 95 tys. m3/d. Jest on
obszarem wysokiej ochrony (OWO).
REJON SKŁADOWISKA JEZIORA WIELKIE GM. JEZIORA WIELKIE
Składowisko gminne w Jeziorach Wielkich zlokalizowane jest na terenie wyeksploatowanej żwirowni, położonej w odległości ok. 2,0 km na północny-wschód od siedziby gminy
w Jeziorach Wielkich. Otoczone jest z trzech stron lasem, od południowej strony graniczy
z drogą gruntową i gruntami rolnymi. Użytkowane od 1992 r. Nasypy i dół składowiska wyłożone zostały folią. Bezpośrednim podłożem składowiska są piaski drobne o stanie luźnym,
średnio przepuszczalne i mało przepuszczalne o miąższości od 0,7 do 2,7 m. Poniżej przypowierzchniowej warstwy piasków zalegają gliny bardzo słabo przepuszczalne (kf = 10 –2 m/d),
o miąższości 1-4 m. Warstwa tych glin stanowi naturalną izolację przed filtracją zanieczyszczeń w głąb podłoża. W podłożu występuje woda gruntowa w przedziale głębokości 3,4-4,8
m p.p.t. Głębokość zalegania zwierciadła wody gruntowej wg odkrywek wynosi poniżej 2,0 m
od powierzchni dna wyrobiska.
Ostatnie badania monitoringowe przeprowadzone w 2000 r. przez GP WSSE w Bydgoszczy z piezometru na kierunku spływu wód gruntowych zaklasyfikowały je w III klasie –
wody niskiej jakości.
Gminne składowisko odpadów w Jeziorach Wielkich znajduje się w granicach GZWP:
Nr 143 – Subzbiornik Inowrocław – Gniezno o powierzchni 200 km2, posiada średnią głębokość ujęcia 120 m, szacunkowe zasoby dyspozycyjne 96 tys. m3/d i jest obszarem wysokiej
ochrony (OWO).
Nr 144 – Dolina Kopalna Wielkopolska o powierzchni 4000 km2, posiada średnią głębokość ujęcia 60 m, szacunkowe zasoby dyspozycyjne 480 tys. m3/d i jest obszarem najwyższej
ochrony (ONO).
14
REJON SKŁADOWISKA SIEDLIMOWO GM. JEZIORA WIELKIE
Składowisko zlokalizowane na gruntach wsi Siedlimowo w odległości ok. 5,5 km na
południowy-zachód od wsi Jeziora Wielkie na terenie istniejącego tu przed 1984 r. wyrobiska
żwiru i piasku. Obiekt otaczają grunty IV i V klasy bonitacji gleb. Wzdłuż północnej granicy
działki znajduje się drzewostan sosnowy o znacznym zwarciu (w wieku 20-25 lat). Obiekt
zlokalizowany jest w pobliżu skrzyżowania dróg gminnych Nożyczyn – Siedlimowo i Wola
Kożuszkowa – Lenartowo. Najbliższa zabudowa oddalona jest ok. 220 m od składowiska
przy skrzyżowaniu wymienionych dróg. Składowisko przeznaczone było do obsługi zachodniej części gminy włącznie ze strefą Chronionego Krajobrazu Lasów Miradzkich, głównie
z kompleksu turystyczno-wypoczynkowego w Przyjezierzu. W obrębie składowiska odpady
gromadzone były w nieckach ziemnych nie posiadających uszczelnienia. Zgromadzono tu
19200 Mg odpadów. Na terenie składowiska do czasu uruchomienia oczyszczalni ścieków
wylewano odpady płynne. Z przeprowadzonych badań wynika, że występują tu niekorzystne
warunki hydrogeologiczne dla lokalizacji składowisk odpadów. Przy powierzchni terenu występują źle izolowane utwory przepuszczalne, w których stale utrzymuje się woda gruntowa,
stabilizująca się płytko od powierzchni terenu. Składowisko nie stwarza natomiast zagrożenia
dla drugiej warstwy wodonośnej, będącej głównym źródłem zaopatrzenia w wodę okolicznych wodociągów wiejskich. Omawiane składowisko zostało zamknięte, zgodnie z pismem
WIOŚ z dnia 12.10.1994 r. do czasu zrekultywowania i modernizacji dla umożliwienia dalszej eksploatacji.
Po zmodernizowaniu składowiska zgodnie z pozwoleniem na budowę wydanym przez
Starostę Mogileńskiego w dniu 13.07.1999 r. eksploatację wznowiono w 2001 r. Aktualnie
część starego składowiska została zrekultywowana, a nowa posiada uszczelnienie dna geomembraną, filtr gruntowy z drenażem odcieków z ich odprowadzeniem na oczyszczalnię
w postaci stawu stabilizacyjnego z recyrkulacją za pomocą instalacji rozdeszczowującej.
Gminne składowisko odpadów w jeziorach Wielkich znajduje się w granicach GZWP:
Nr 144 – Dolina Kopalna Wielkopolska o powierzchni 4000 km2, posiada średnią
głębokość ujęcia 60 m, szacunkowe zasoby dyspozycyjne 480 tys. m3/d i jest obszarem najwyższej ochrony (ONO).
REJON SKŁADOWISKA SZERZAWY GM. MOGILNO
Składowisko zlokalizowane na działkach nr 15/1 i nr 15/4 przy drodze łączącej wieś
Szerzawy z Mogilnem w odległości ca 700 m na zachód od jeziora Wiecanowskiego i 2 km na
północny-zachód od miasta Mogilno. Jest eksploatowane od 1994 r. Cześć północno-zachodnia i południowo-wschodnia terenu jest podmokłym nieużytkiem. Przez teren działki przebiega rów melioracyjny uchodzący do jeziora Wiecanowskiego. Od strony południowo-zachodniej przylega do drogi gruntowej Mogilno – Szerzawy, a za nią – do pól uprawnych o IV klasie bonitacyjnej, pozostałe granice przylegają do łąk i pastwisk. Generalnie teren obniża się
w kierunku jeziora Wiecanowskiego. W części południowej, południowo-wschodniej i południowo-zachodniej pod warstwą torfów i gleby zalegają piaski na glinie piaszczystej. Miąż-
15
szość warstwy piasków waha się od 0,4 do 4,0 m. Na pozostałym terenie, pod powierzchniową warstwą gleby występują gliny morenowe, wykształcone jako gliny piaszczyste, strop glin
obniża się wyraźnie w kierunku południowo-wschodnim. Woda gruntowa na tym terenie zalega na głębokości 0,26-0,59 m p.p.t. w rejonie przebiegającego rowu, 3,49-4,50 m p.p.t. na
stoku południowo-zachodnim oraz 1,41-2,48 m p.p.t. na stoku północno-zachodnim. Na podstawie wierceń wykonanych przez „Geoprojekt” Bydgoszcz stwierdzono, że spływ wód gruntowych występuje w kierunku wschodnim i południowo-wschodnim.
Składowisko nie znajduje się w obszarze planowanej ochrony śródlądowych zbiorników
wód podziemnych.
REJON SKŁADOWISKA BŁAWATY GM. STRZELNO
Składowisko odpadów zlokalizowane jest na gruntach wsi Bławaty w odległości 4 km
od miasta w kierunku Pakości. Położone w odległości 500 m od skraju wsi Bławaty i w tejże
odległości od niego nie występują zabudowania. Najbliższy zbiornik wód powierzchniowych
– Zbiornik Pakoski położony jest w odległości 4 km. Urządzony na terenie wyrobiska kruszywa początkowo był wylewiskiem ścieków i wysypiskiem odpadów. W 1978 r. wydzielono
kwaterę odpadów płynnych oraz wprowadzono zorganizowane składowanie odpadów stałych.
W 1991 r. zmodernizowano to składowisko – uszczelniono nieckę ekranem z gliny, wykonano drenaż zbierający odcieki do zbiornika bezodpływowego oraz wykonano rów opaskowy
wzdłuż wałów ziemnych. Od 1995 r. zaprzestano wylewania tu odpadów płynnych.
Składowisko zlokalizowane poza granicami planowanej ochrony śródlądowych zbiorników wód podziemnych (WZWP).
2.3. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA
Według rocznika statystycznego województwa kujawsko-pomorskiego z 2007 r. liczba
ludności powiatu mogileńskiego oraz gmin wynosiła w 2006 r. wg poniższej tabeli:
Tabela nr 1. Liczba ludności powiatu mogileńskiego oraz gmin w 2006 r.
Liczba ludności
Lp.
Gmina/Miasto
1
Dąbrowa
2
Jeziora Wielkie
3
Mogilno razem
3a
Mogilno miasto
3b Mogilno wieś
4
Strzelno razem
4a
Strzelno miasto
4b Strzelno wieś
Powiat mogileński – miasta
Powiat mogileński – wsie
Powiat mogileński – razem
16
ogółem
% powiatu
4759
5008
24795
12327
12468
12286
6046
6240
18373
28475
46848
10,1
10,7
52,9
26,3
26,6
26,2
12,9
13,3
39,2
60,8
–
ogółem
310
239
4351
3404
947
2251
1401
850
4805
1797
11160
Pracujących
sektor
produkcyjny
–
–
2000
1586
414
1086
378
708
1964
1237
3201
usługi
–
–
2351
1818
533
1165
1023
142
2841
1109
3950
Liczba ludności w wieku produkcyjnym w powiecie: 29838 osób.
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiecie: 4327 osób (na dzień 31.12.2006 r.).
2.4. SYTUACJA GOSPODARCZA
Powiat ma charakter rolniczo-przemysłowy. Użytki rolne zajmują ponad 50 tys. ha, co
stanowi 74% powierzchni powiatu. Gospodaruje na nich 3,3 tys. rolników indywidualnych.
Blisko 30 gospodarstw przekracza wielkością obszar 50 ha. Ponad trzy tysiące podmiotów
prowadzi działalność gospodarczą w różnych branżach, z tego znakomita większość w sektorze prywatnym.
Tabela nr 2. Liczba podmiotów w gminach powiatu mogileńskiego (stan w dniu 31.12.2006 r.)
w tym:
Sektor
publiczny
Ogółem
120
Sektor
prywatny
3229
3109
Przedsiębiorstwa
państwowe
–
Spółki
handlowe
3
Spółki z udziałem
kapitału zagranicznego
–
Jednoosobowe spółki
Skarbu Państwa
1
w tym:
Spółdzielnie
Spółki
handlowe
Spółki z udziałem kapitału
zagranicznego
27
77
13
Spółki
cywilne
Osoby fizyczne
prowadzące
działalność
gospodarczą
197
2662
Tabela nr 3. Dochody i wydatki budżetów gmin w powiecie mogileńskim w 2006 r.
Wyszczególnienie
Dochody ogółem
w tym:
dochody własne budżetów gmin ogółem
dotacje celowe z budżetu państwa
subwencje ogólne
Wydatki
dochody budżetu na jednego mieszkańca powiatu
procent budżetu przeznaczony na inwestycje:
tys. zł
90 040,0
38 440,9
21 007,0
29 570,0
97 255,0
1,92
13,1%
W wydatkach budżetu dominują trzy elementy: opieka społeczna, oświata i wychowanie oraz administracja. Struktura ta wynika z ustawowo określonych zadań powiatu i prawdopodobnie na przestrzeni kolejnych lat ulegać będzie niewielkim zmianom.
Źródło: GUS "Dane dla jednostki podziału terytorialnego"
http://www.stat.gov.pl/bdr_s/app/dane_cechter.wymiary?p_nts=2&p_szuk=Radom&p_tery=101&p_d
ane=0&p_kate=27&p_wyjscie=1#FORMULARZdło
17
3. ANALIZA AKTUALNEGO STANU GOSPODARKI ODPADAMI
Zgodnie z Ustawą o odpadach w 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 39 poz. 251 z 2007 r.
z późn. zm.) odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także
odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających
w gospodarstwach domowych. Odpady komunalne są w katalogu odpadów oznaczone kodem 20.
Na terenie powiatu mogileńskiego zorganizowane są następujące systemy zbiórki odpadów:
− zmieszanych odpadów komunalnych,
− selektywnej zbiórki odpadów surowcowych,
− odpadów wielkogabarytowych tzw. wystawek.
System odkupu opakowań zwrotnych jest wyłączną domeną przedsiębiorstw komercyjnych, podczas gdy pozostałe związane są z realizacją zadań ustawowo nałożonych na gminy.
Powierzają one wykonanie zadań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi posiadającym stosowne zezwolenia osobom prawnym lub osobom fizycznym w drodze umowy, z zastosowaniem przepisów o zamówieniach publicznych. System zbierania odpadów komunalnych zmieszanych jest regularną usługą świadczoną przy użyciu znormalizowanego sprzętu
do gromadzenia i wywozu odpadów. Istniejący system zbierania odpadów komunalnych
obejmuje wytwórców odpadów. Każda z gmin na swoim terenie odpowiada za zorganizowanie i prawidłowe funkcjonowanie systemu zbierania odpadów. Zasady jego funkcjonowania
regulują uchwały poszczególnych rad gminnych dot. „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy”. Obejmują one m.in. gromadzenie, zbiórkę, transport i unieszkodliwianie odpadów komunalnych.
Tabela nr 4. Uchwały w sprawie utrzymania czystości i porządku na terenie gmin
Lp.
1
Gmina
Dąbrowa
2
Jeziora Wielkie
3
Mogilno
4
Strzelno
18
Określenie prawa miejscowego
Uchwała nr XXX/201/2005 Rady Gminy w Dąbrowie z dnia 29 grudnia 2005 r.
w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy
Dąbrowa (Dz. Urz. Woj. Kuj.-Pom. Nr 20/2006 poz. 309)
Uchwała nr XXXV/173/2005 Rady Gminy w Jeziorach Wielkich z dnia 29 grudnia 2005 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na
terenie gminy Jeziora Wielkie (Dz. Urz. Woj. Kuj.-Pom. Nr 25/2006 poz. 386)
Uchwała nr XL/333/2006 Rady Miejskiej w Mogilnie z dnia 28 marca 2006 r.
w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta i gminy
Mogilno (Dz. Urz. Woj. Kuj.-Pom. Nr 77/2006 poz. 1290)
Uchwała nr V/39/2007 Rady Miejskiej w Strzelnie z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie miasta
i gminy Strzelno (Dz. Urz. Woj. Kuj.-Pom. Nr 72/2007 poz. 1173 i 1175)
3.1. RODZAJ, ILOŚĆ I ŹRÓDŁA POWSTAWANIA WSZYSTKICH ODPADÓW
ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODPADÓW KOMUNALNYCH
Wyciąg z Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami 2010 (z tabeli 9)
Tabela nr 5. Składowiska odpadów komunalnych funkcjonujące w powiecie mogileńskim wg stanu
na koniec 2005 r. wraz z bilansem odpadów
Lp.
33
34
35
36
37
•
Lokalizacja
Funkcja składowiska
składowiska
(rejon obsługi)
Sucharzewo
gmina Dąbrowa
Jeziora Wielkie
gmina Jeziora Wielkie
Siedlimowo
gmina Jeziora Wielkie
Szerzawy
gmina Mogilno
Bławaty
gmina Strzelno
Razem powiat mogileński
Przychód
w Mg/rok
364,9
101,8
132,0
4585,2
2268,7
7452,6
Przychód
w Mg/dobę
1,0
0,28
0,26
12,6
6,2
20,44
Dla potrzeb konstrukcji planu dokonano podziału odpadów na 2 zasadnicze grupy:
odpady powstające w sektorze komunalnym: odpady komunalne, odpady opakowaniowe,
komunalne osady ściekowe,
•
odpady powstające w sektorze gospodarczym: odpady przemysłowe.
Z uwagi na fakt, że w każdym z wyżej wymienionych sektorów powstają odpady o charakterze niebezpiecznym, tę grupę odpadów wydzielono i omówiono oddzielnie.
Źródłami wytwarzania odpadów komunalnych są:
•
gospodarstwa domowe,
•
obiekty infrastruktury, takie jak: handel, usługi i rzemiosło, szkolnictwo, obiekty turystyczne, targowiska.
Do dalszych rozważań przyjęto następujące grupy odpadów, które wytwarzane są przez
wyżej wymienione źródła:
•
odpady z gospodarstw domowych,
•
•
odpady z obiektów infrastruktury,
odpady wielkogabarytowe,
•
•
odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych,
odpady z ogrodów i parków,
•
odpady z czyszczenia ulic i placów,
•
odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie odpadów komunalnych.
Bilans odpadów komunalnych
Potencjalne ilości wytwarzanych w gminie odpadów komunalnych określono w oparciu
o trzy zasadnicze źródła informacji:
•
dane GUS za 2006 r.,
19
•
informacje podane przez Zleceniodawcę i gminy,
•
Program Ochrony Środowiska z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Kujawsko-Pomorskiego 2010.
Według rocznika statystycznego województwa kujawsko-pomorskiego z 2007 r. – tab. 7
s. 65, s. 75 – w powiecie mogileńskim wytworzono w ciągu roku 2006 r. 5300 Mg odpadów
przemysłowych, z tego:
•
wykorzystano
0 Mg,
•
magazynowano czasowo
5300 Mg.
Odpady nie są gromadzone na terenach własnych zakładów.
Na podstawie informacji podanych przez zleceniodawcę ilość odpadów komunalnych zebranych przez zakłady oczyszczania na terenie powiatu mogileńskiego:
odpady stałe ogółem:
7600,5 Mg.
Biorąc pod uwagę, że w powiecie zamieszkuje 46848 osób, na jednego mieszkańca
przypada 0,162 Mg odpadów.
Na podstawie materiałów dostarczonych przez gminy ustalono, że roczne ilości odpadów kształtowały się następująco.
Tabela nr 6. Roczne ilości odpadów komunalnych na podstawie dokumentów dostarczonych przez
gminy (na koniec 2006 r.)
Lp.
1
2
3
4
Roczna ilość odpadów
Mg
46,13
235,0
Gmina
Dąbrowa
Jeziora Wielkie (razem)
składowisko Siedlimowo
składowisko Jeziora Wielkie
Mogilno
Strzelno
Razem
4834,25
2485,15
7600,53
Zestawiając powyższe wielkości odpadów z ilością mieszkańców uzyskamy ilość odpadów na jednego mieszkańca w poszczególnych gminach.
Tabela nr 7. Ilość odpadów na jednego mieszkańca w poszczególnych gminach (na koniec 2006 r.)
Lp.
1
1
2
3
4
Gmina
2
Dąbrowa
Jeziora Wielkie
Mogilno
Strzelno
Razem powiat
Liczba mieszkańców
3
4759
5008
24795
12286
46848
Roczna ilość odpadów
Mg
4
46,13
235,00
4834,25
2485,15
7600,53
Ilość odpadów w Mg
na jednego mieszkańca rocznie
5
0,01
0,047
0,19
0,20
0,16
Z uzyskanych wyników ilości odpadów na jednego mieszkańca (1 M) wynika, że największa ilość odpadów na mieszkańca jest wytwarzana w gminie Strzelno (20 Mg/r./1 M),
najmniejsza zaś w gminie Dąbrowa (0,01 Mg/r./1 M).
20
Ilości odpadów podawane do sprawozdań statystycznych, czy też opłat są w wielu
przypadkach szacunkowe, ze względu na różną gęstość odpadów i z braku ważenia odpadów
na składowiskach.
Na podstawie rzeczywistych ilości odpadów komunalnych unieszkodliwianych na składowiskach odpadów ustalono w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010 wskaźniki
ilości odpadów wytwarzanych przez jednego mieszkańca dla :
– małych aglomeracji miejskich – 250 kg/1 M/rok,
– dużych aglomeracji miejskich – 300 kg/1 M/rok,
– terenów wiejskich – 52 kg/1 M/rok.
W warunkach aglomeracji miejskich i terenów wiejskich gmin powiatu mogileńskiego
do dalszych obliczeń przyjęto:
– 2000 kg/1 M dla miast i gmin Mogilno i Strzelno,
–
80 kg/1 M dla gmin Dąbrowa i Jeziora Wielkie.
Na tej podstawie przyjąć można dla obszaru objętego opracowaniem, że wytwarzana
miarodajna ilość odpadów komunalnych wynosi obecnie.
Tabela nr 8. Miarodajna ilość odpadów komunalnych w gminach i powiecie – na koniec 2006 r.
Lp.
1
2
3
4
Gmina
Dąbrowa
Jeziora Wielkie
Mogilno
Strzelno
Razem powiat
Liczba mieszkańców
4755
5008
24795
12286
46848
Norma na
jednego mieszkańca
Mg
0,080
0,080
0,200
0,200
–
Roczna ilość odpadów
m3
380
400
4 960
2 460
8 200
W tabeli Nr 10 zawartej w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami 2010 ilość wytwarzanych odpadów komunalnych w powiecie mogileńskim i województwie w 2005 r. została określona jak niżej:
Liczba ludności
Powiat mogileński
Województwo łącznie
47011
2068253
Ilość wytworzonych odpadów
Mg/rok
6103
400230
Średnia ilość odpadów
kg na 1 M
130
193
Według danych WIOŚ w 2005 roku w przeliczeniu na 1 mieszkańca województwa kujawsko-pomorskiego zebrano 223 kg odpadów komunalnych.
Do dalszych rozważań w zaistniałej sytuacji zdecydowano się przyjąć wartości określone
w tabeli nr 6. Średnia ilość odpadów na jednego mieszkańca powiatu mogileńskiego na podstawie obliczeń zawartych w tabeli nr 6 wynosi: 8 200 : 46 848 = 0,86 m3, tj. 175 kg na jednego mieszkańca i rażąco nie odbiega od średniej dla województwa.
21
3.2. GOSPODARKA MATERIAŁOWA ODPADAMI
Liczbę podmiotów gospodarczych według podziału na podmioty stosownie do liczby
zatrudnionych pracowników z Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu mogileńskiego na lata 2004-2007 z perspektywą na lata 2008- 2011 przedstawia poniższa tabela:
(brak jest aktualnych danych statystycznych w takim układzie)
Tabela nr 9. Liczba podmiotów gospodarczych wg stanu na 30.09.2002 r.
Gmina
1-5
1271
906
344
169
159
204
3053
93,5
Mogilno miasto
Mogilno wieś
Strzelno miasto
Strzelno wieś
Dąbrowa
Jeziora Wielkie
Razem powiat
%
Podmioty według liczby pracowników
6-20
21-100
101-250 ponad 250
43
29
9
3
21
10
3
0
21
17
0
0
13
5
1
1
11
4
1
0
12
7
0
0
121
72
14
4
3,7
2,2
0,4
0,2
Razem
%
1355
940
382
189
175
223
3264
100
41,5
28,8
11,7
5,8
5,4
6,8
10,0
x
Podmioty zajmujące się działalnością produkcyjną stanowią około 10% wszystkich
podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Aktualna liczba podmiotów gospodarczych w powiecie na 31.12.2006 r. wynosi 3229, czyli w stosunku do 2001 r. nieco zmalała.
Ich ilość globalna w powiecie według liczby pracowników w aktualnym układzie statystycznym (Bank Danych Regionalnych US Bydgoszcz) przedstawia poniższe zestawienie.
Tabela nr 10. Liczba podmiotów gospodarczych według stanu na 31.12.2006 r.
Wyszczególnienie
Razem powiat
%
0–9
3 053
93,5
Podmioty wg liczby pracowników
10 – 49
50 – 249 250 – 999
140
34
2
3,7
2,2
0,4
ponad 1000
0
0,2
Razem
%
3 229
100
10,0
x
Ważniejsze zakłady posiadające zezwolenia na wytwarzanie odpadów (zatwierdzone
programy gospodarki odpadami)
Tabela nr 11. Ważniejsze zakłady posiadające zezwolenia na wytwarzanie odpadów
Lp.
Nazwa zakładu
1
2
Rodzaj odpadów
Zezwolenie Starosty
Mogileńskiego na postępowanie z odpadami
3
4
JEZIORA WIELKIE
1
22
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe ”POL–ZLOM”
Henryk Leszczyński Grażyna Leszczyńska Spółka
Jawna, Nowa Wieś 86
88-324 Jeziora Wielkie
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie dziala1ności
w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz
prowadzenie dzia1a1ności w zakresie odzysku
odpadów.
OS-7623-50/2007 z dnia
19.12.2007 r.
Pozwolenie ważne do
19.12.2017 r.
2
3
4
Wójt Gminy Jeziora
Wielkie poprzez Gminny
Zakład Utrzymania Dróg
Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich
Wójt Gminy Jeziora
Wielkie poprzez Gminny
Zakład Utrzymania Dróg
Gospodarki Komunalnej
i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich
Polski Koncern Naftowy
ORLEN S.A. Stacja Paliw
Nr 1491 w Jeziorach
Wielkich
Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów poprzez ich składowanie na składowisku odpadów komunalnych
w Siedlimowie gm. Jeziora Wielkie.
OS-7623-10/2006
z dnia 8 marca 2006 r.
Decyzja ważna do dnia
8 marca 2016 r.
Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów poprzez ich składowanie na składowisku odpadów komunalnych
w Jeziorach Wielkich.
05-7623-11/2006
z dnia 8 marca 2006 r
Decyzja ważna
do dnia 8 marca 2016 r.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi
OS-7623-46/2002
z dnia 30.06.2003 r.
ważna do 31.03.2013 r.
MOGILNO
1 ,,INVEST-REM” Sp.
2
3
z o.o. z siedzibą w Mogilnie przy uI. Obrońców
Mogilna 3
ZBYCH-POL & MOBET
Zbigniew Szczęsny
Transport-Spedycja
Przedsiębiorstwo Prefabrykacji z siedzibą przy
ul. Kościuszki 36,
88-300 Mogilno
ZBYCH-POL & MOBET
z siedzibą przy ul. Betonowa 2, 88-3 00 Mogilno
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie transportu.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi.
4
DARCHEM COSMETICS Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
z siedzibą w Mogilnie
niebezpiecznymi.
przy ul. 900-lecia 15
5
Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Mięsnego
,,MARWOJ” Mielcarek –
Przybylski Sp. j. z siedzibą w Mogilnie przy ul.
Przemysłowa 9
88-3 00 Mogilno
Mogileńskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z siedzibą przy ul W Witosa 6,
88-300 Mogilno
6
7
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi.
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie działalności
w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz
prowadzenie działalności w zakresie odzysku
i unieszkodliwiania odpadów.
PPHU Autoryzowany
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami
Zakład Naprawy i Przeniebezpiecznymi.
g1ądu Technicznego
Gaśnic INTER-POŻ
Gwiazda Roman
z siedzibą w m. Padniewko 2 88-300 Mogilno
OS-7623-8/2005 z dnia
11 lutego 2005 r.
Pozwolenie ważne do
dnia 31 stycznia 2015 r.
OS-7623-10/2008
z dnia 6 marca 2008 r.
Ważne do dnia
5 marca 2018 r.
OS-7623-32/2003 z dnia
30 września 2003 r.
Ważne do dnia
31 sierpnia 2013 r.
OS-7623-10/2007
z 20 marca 2007 r.
Decyzja ważna do
20 marca 2017r.
OS-7623-21/2008
z dnia 7 sierpnia 2008 r.
Decyzja ważna
do dnia 6 sierpnia 2018 r.
OS-7623-27/2007
z dnia 24 sierpnia 2007 r.
Pozwolenie ważne
do 24 sierpnia 2017 r.
OS-7623-14/2007
z dnia 8 maja 2007 r.
Decyzja ważna
do dnia 8 maja 2017 r..
23
8
9
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „POMIMEX”
Sp. z o.o. z siedzibą
w MogiInie przy ul. Padniewskiej 27
STALKO Sp. z o.o.
z siedzibą w Mogilnie
przy ul. Przemysłowej 6
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
OS-7623-58/2005 z dnia
30 listopada 2005 r.
Pozwolenie ważne do
dnia 30 listopada 2015 r.
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
OS-7623-30/2002
z dnia 12.08.2002 r.
Ważne do 30.06.2012 r.
Zmiana decyzji w zakresie i1ości wytwarzanych odpadów
OS-7623-3/2005
z dnia 31.01.2005 r.
OS-7623-38/2004
z dnia 27.11.2004 r.
Pozwolenie ważne
do dnia 31.10.2014 r.
OS-7623-44/2004
z dnia 30.12.2004 r.
Ważna do dnia
30 grudnia 2014 r.
10 CORDES Polen Sp. z o.o. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
z siedzibą w Mogilnie
przy ul. Przemysłowej 6
11 ,,AUTO-BLACH” Mechanika i blacharstwo
samochodowe
Miroslaw Hamerliński
z siedzibą w Mogilnie
przy ul. Padniewskiej 48
12 Polski Koncern Naftowy
ORLEN S.A. Stacja Paliw
nr 4015 w Mogilnie przy
ul. Kościuszki 38b
13 Inowrocławskie Kopalnie
Soli „Solino” S.A. Grupa
ORLEN w Inowrocławiu
Kopalnia Mogilno
w m. Przyjma
14 STALKO Sp. z o.o.
w Mogilnie ul. Przemysłowa 6
15 Samodzielny Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Mogilnie
ul. Kościuszki 10 Filia
w Mogilnie i Filia w Strzelnie
16 PHU „IZA” Tadeusz
Kijanowski, Pakość ul.
Kwiatowa 13
17 PPHU i Obrotu Surowcami Wtórnymi KARMIL
Krzysztof Kowalczyk
Bogdan Kowalski S.J.
w Inowrocławiu
ul. Świętokrzyska 18/1
24
Program gospodarki odpadami.
Postępowanie z odpadami zgodnie z programem
gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
z dnia 10.04.2003 r.
OS-7623-16/2003
ważna do 31.03.2013 r.
Wytwarzanie odpadu z wydobywania kopalin
innych niż rudy metali – kod 010102, w ilości do
2500000 m3/r. Odpad transportowany rurociągami
do Kopalni Mogilno, gdzie jest zagospodarowany
przez dosycenie solanki do 320 g/l, a następnie
dalej jako surowiec transportowany do Janikowskich Zakładów Sodowych do wykorzystania.
Wytwarzanie odpadów niebezpiecznych: odpady
farb i lakierów, odpadowe emulsje i roztwory
z obróbki metali, mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe, sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi,
zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy, baterie i akumulatory ołowiowe. Razem
13,8 Mg/r.
Wytwarzanie odpadów niebezpiecznych i innych
niż niebezpieczne. Razem 26,74 Mg/r.
OS-7623-11/2002
z dnia 18.04.2002 r.
ważna do 30.01.2012 r.
Zbieranie i transport odpadów – stłuczki szklanej
odbieranej z MPGK z terenu gminy Mogilno
OS-7623-30/2002
z dnia 12.08.2002 r.
ważna do 30.06.2012 r.
OS-7623-2/2003
z dnia 10.03.2003 r.
ważna do 31.01.2013 r.
OS-7623-2/2003
z dnia 25.03.2003 r.
ważna do 30.01.2010 r.
Zbieranie odpadów z terenu gminy Mogilno i czaOS-7623-8/2003
sowe składowanie na terenie nieruchomości w Moz dnia 10.03.2003 r.
gilnie przy ul. Kościuszki 38b.
ważna do 31.01.2013 r.
18 ROL-CHEM Artykuły
Rolno-Przemysłowe Alina
Baranowska, Mogilno
ul. Mickiewicza 9a
19 ROL-CHEM Artykuły
Rolno-Przemysłowe Alina
Baranowska Mogilno ul.
Przemysłowa 3
20 Firma Handlowa „AutoCzęści” Mogilno Pl. Wolności 11
21 Mogileńskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Witosa 6, 88-300 Mogilno
Zbieranie odpadów niebezpiecznych – akumulatory
ołowiowe (kwasowe).
OS-7623-3/2002
z dnia 25.03.2002 r.
ważna do 30.01.2010 r.
Zbieranie odpadów niebezpiecznych – akumulatory
ołowiowe (kwasowe).
OS-7623-2/2002
z 25.03.2002 r.
ważna do 30.01.2010
Zbieranie odpadów niebezpiecznych – akumulatory
ołowiowe (kwasowe).
OS-7623-5/2002
z dnia 25.03.2002 r.
ważna do 30.01.2010 r.
OS-7623-36/2002
z dnia 12.08.2002 r.
ważna do 20.07.2007 r.
1
Oerlemans Foods Polska
Sp. z o.o., uI. Kardynała
Wyszyńskiego 52
88-320Strzelno
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
2
Przedsiębiorstwo
Usługowo-Handlowe
„SŁAW-POL”
Gruszczyński Stanisław
ul. Michelsona 33
88-320 Strzelno
SANPLAST Sp z o.o.
Wymysłowice 1
88-320 Strzelno
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie działalności
w zakresie transportu odpadów oraz odzysku odpadów. Zakład prowadzi zgodnie z udzielonym
pozwoleniem Punkt Zbierania Zużytego Sprzętu
Elektrycznego i Elektronicznego.
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów.
Eksploatacja składowiska w Szerzawach zgodnie
z instrukcją eksploatacji składowiska.
Decyzja o zatwierdzeniu tej instrukcji.
STRZELNO
3
4
Przedsiębiorstwo Usługowo Handlowo Produkcyjne „TOMEXSTAL”
Szczepan Sutor
Sławsko Dolne 33,
88-320 Strzelno
5
Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe
Stacja Kontroli Pojazdów
Lech Brukiewicz
ul. Zbożowa 4
88-320 Strzelno
6
Zakład Energetyki Cieplnej Osiedle Piastowskie 4
88-320 Strzelno
OS-7623-11/2005
z 24 lutego 2005 r.
Zmiana decyzji
15 kwietnia 2008 r.
OS-7623-12/2008
Dodanie odpadów
o kodach:16 80 01
i 16 02 14.
Pozwolenie ważne do
dnia 31 stycznia 2015 r.
OS-7623-19/2008
z dnia 28 maja 2008 r.
Decyzja ważna
do dnia 31 maja 2018 r.
OS-7623-7/2007
z dnia 28 lutego 2007 r.
Pozwolenie ważne
do dnia 28 lutego 2017 r.
Zmiana decyzji
OS-7623-46/2007
z dnia 12 grudnia 2007 r.
Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakreOS-7623-40/2005
sie zbierania i transportu odpadów dla prowadzoz dnia 25.08.2005 r.
nego Punktu Zbierania Pojazdów.
Ważne do dnia
31 lipca 2015 r.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami dla
OS-7623-45/2002
z dnia 01.08.2003 r.
prowadzonego Punktu Skupu Złomu i prowadzenia działalności w zakresie demontażu wyroWażne do dnia
30.05.2013 r.
bów zawierających azbest.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami.
OS-7623-4/2007
z dnia 17.04.2007 r.
Decyzja ważna do
17 kwietnia 2017 r.
Zmiana decyzji
nr OS-7623-15/2008
z dnia 22.04.2008 r.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami.
OS-7623-21/2007 z dnia
Dotyczy demontażu wyrobów zawierających
08 sierpnia 2007 r.
azbest.
Decyzja ważna do dnia
31 lipca 2017 r
25
7
8
9
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Strzelnie
Pl. Świętokrzyski 4
88-320 Strzelno
Przedsiębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego
Sp. z o.o. w Bronisławiu
PW Adam Kłos
Inowrocław ul. Dybalskiego 23
10 Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe w Rzadkwinie Sp. z o.o.
11 Hurtownia Rolnik S.C.
Strzelno ul. Towarowa 2
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie działalności
w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz
zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Wytwarzanie odpadów niebezpiecznych.
Wytwarzanie odpadów niebezpiecznych 160601-2
i 6 baterie i akumulatory oraz elektrolit składowanie, wykorzystanie i unieszkodliwianie 200 Mg/r.
na terenie nieruchomości Bławaty 4.
Zbieranie odpadów z terenu gminy Strzelno i czasowe
ich składowanie na terenie nieruchomości Bławaty 4
Opakowania z papieru i tektury, z tworzyw sztucznych i ze szkła oraz złom metali.
Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi
020180 – zwierzęta padłe i ubite oraz odpadowa
tkanka do 30 Mg/r.
161001 – uwodnione odpady ciekłe zawierające
substancje niebezpieczne do 2 Mg/r.
Zbieranie odpadów niebezpiecznych – akumulatory
ołowiowe (kwasowe).
05-7623-29/2007
z dnia 17.09.2007 r.
Pozwolenie ważne do
dnia 31.08.2017 r.
OS-7623-16/2002
z dnia 14.06.2002 r.
ważna do 30.06.2012 r.
OS-7623-1/2000
z dnia 26.06.2000 r.
ważna do 30.04.2010 r.
OS-7623-7/2003
z dnia 01.02.2003 r.
ważna do 31.01.2013 r.
OS-7623-26/2003
z dnia 20.01.2003 r.
ważna do 20.01.2013 r.
OS-7623-12/2002
z dnia 11.04.2002 r.
ważna do 30.01.2010 r.
OS-7623-24/2002
z dnia 25.03.2002 r.
ważna do 30.01.2010 r.
OS-7623-4/2003
z dnia 06.06.2003 r.
ważna do 31.05.2013 r.
12 PPHU „STRZELWULOPONY” S.C., Strzelno
ul. Morawskiego 1
13 Skup złomu
Sebastian Sierpień
Bożejewice 38/1
Zbieranie odpadów niebezpiecznych – akumulatory
ołowiowe (kwasowe).
1
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie
działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz odzyski odpadów.
05-7623-6/2004
z dnia 24.02.2004 r.
Decyzja zachowuje
ważność do dnia
31 stycznia 2014 r.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie
działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz odzyski odpadów.
OS-7623-7/2004
z dnia 24.02.2004 r.
Decyzja zachowuje
ważność do dnia
31 stycznia 2014 r.
Zatwierdzenie Programu gospodarki odpadami
z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie
działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz odzyski odpadów.
OS-7623-812004
z dnia 24.02.2004 r.
Decyzja zachowuje
ważność do dnia
31 stycznia 2014 r.
Pozwolenie na wytwarzanie odpadów z uwzględnieniem zezwolenia na prowadzenie działalności
w zakresie zbierania i transportu odpadów oraz
zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów w związku z prowadzoną
Gorzelnią Słaboszewo, gm. Dąbrowa.
OS-7623-5/2008
z 20 lutego 2008 r.
Pozwolenie ważne do
dnia 20 lutego 2018 r.
Zbieranie i transport odpadów – szkło i złom metali.
DĄBROWA
2
3
4
26
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe
,,TRANS MAS”
Karol Wcisło
Szczepanowo, ul. Leśna
3, 88-306 Dąbrowa
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe
,,TRANS SPED”
Piotr Grabowski
Słaboszewko 41,
88-306 Dąbrowa
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe
,,TRANS STAL”
Piotr Grabowski,
Andrzej Wcisło Sp.j.
Słaboszewko 41,
88-306 Dąbrowa
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe
,,TRANSLIS”
Piotr Liskowski
ul. Bosmańska 3
62-502 Konin
Gorzelnia Słaboszewo
88- 306 Dąbrowa
5
,,BIO” Sp. z o.o.
ul. Leśna 9
88-305 Szczepanowo
1
EKOCHEM-EKOSERVICE Sp. z o.o.
z siedzibą w Łodzi
ul. Kościuszki 99
Decyzja zatwierdzająca Program gospodarki odpadami.
OS-7623-9/2006
z dnia 14.03.2006 r.
Zmiana decyzji:
OS-7623-20/2008
z dnia 3 czerwca 2008 r.
TEREN POWIATU MOGILNO
2
3
4
5
6
7
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi powstającymi podczas prac remontowo-budowlanych, zawierających azbest
i elementy wyposażenia z substancjami niebezpiecznymi.
Zakaz składowania na terenie powiatu mogileńskiego.
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami
Przedsiębiorstwo Robót
Termoizolacyjnych i anty- niebezpiecznymi powstającymi podczas prac remontowo-budowlanych, zawierających azbest
korozyjnych
TERMOEXPORT
i elementy wyposażenia z substancjami niebezWarszawa, ul. Żurawia
piecznymi.
24/7
Zakaz składowania na terenie powiatu mogileńskiego.
PPHU ABBA-EKOMED Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami
Sp. z o.o. w Toruniu
niebezpiecznymi powstającymi w związku z możul. Poznańska 152
liwością demontażu obiektów i usuwania materiałów izolacyjnych i konstrukcyjnych zawierających
azbest.
Zakaz składowania na terenie powiatu mogileńskiego.
Firma Usługowo-Handlo- Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami
wa „WOD-PRZEM”
niebezpiecznymi powstającymi w związku z możw Toruniu, ul. Sokola 34
liwością demontażu obiektów i usuwania materiałów izolacyjnych i konstrukcyjnych zawierających
azbest.
Zakaz składowania na terenie powiatu mogileńskiego.
Firma AWAS-Service
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami nieSp. z o.o.
bezpiecznymi powstającymi w związku z działalWarszawa, ul. Egejska
nością usługową w zakresie czyszczenia i serwisowania separatorów substancji ropopochodnych
1/34
i separatorów tłuszczu, piaskowników, czyszczenia
kanalizacji oraz odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów powstających w tego rodzaju
urządzeniach.
Firma AWAS-POLSKA
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami nieSp. z o.o.
bezpiecznymi powstającymi w związku z działalWarszawa, ul. Marszałnością usługową w zakresie czyszczenia i serwisokowska 84/92
wania separatorów substancji ropopochodnych
i separatorów tłuszczu, piaskowników, czyszczenia
kanalizacji oraz odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów powstających w tego rodzaju
urządzeniach.
Firma EKOS Poznań
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami nieul. Krańcowa 15
bezpiecznymi powstającymi w związku z działalnością usługową w zakresie czyszczenia i serwisowania separatorów substancji ropopochodnych
i separatorów tłuszczu, piaskowników, czyszczenia
kanalizacji oraz odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów powstających w tego rodzaju
urządzeniach.
OS-7623-44/2003
z dnia 07.01.2003 r.
ważna do 31.12.2012 r.
OS-7623-20/2003
z dnia 30.06.2003 r.
ważna do 31.05.2013 r.
OS-7623-30/2003
z dnia 18.08.2003 r.
ważna do 31.07.2013 r.
OS-7623-33/2003
z dnia 17.10.2003 r.
ważna do 30.09.2013 r.
OS-7623-18/2003
z dnia 30.06.2003 r.
ważna do 31.05.2013 r.
OS-7623-29/2003
z dnia 10.01.2003 r.
ważna do 09.01.2013 r.
OS-7623-42/2002
z dnia 09.01.2003 r.
ważna do 30.06.2012 r.
27
8
Firma SERWIS
OS-7623-20/2002
Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niez dnia 25.07.2002 r.
bezpiecznymi powstającymi w związku z działalze zmianą
nością usługową w zakresie czyszczenia i serwisoz dnia 15.01.2003 r.
wania separatorów substancji ropopochodnych
OS-7623-20/2002
i separatorów tłuszczu, piaskowników, czyszczenia
ważna do 30.06.2012 r.
kanalizacji oraz odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów powstających w tego rodzaju
urządzeniach.
Uwaga: W tabeli powyższej nie ujęto kilkudziesięciu firm wytwarzających niewielkie ilości odpadów
(do 1 Mg/r.), na które uzyskały zezwolenie Starosty Mogileńskiego.
Według „Raportu o stanie środowiska województwa kujawsko-pomorskiego w 2006 r.”
(tab. 74, str. 193) opracowanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska gospodarka odpadami przemysłowymi w powiecie mogileńskim zamyka się w poniższym bilansie.
Tabela nr 12. Bilans gospodarki odpadami przemysłowymi w powiecie mogileńskim
Odpady przemysłowe ( w Mg) w 2006 r.
Wytworzone
Wykorzystane
(odzysk)
Magazynowane
688,67
33,44
164,00
Unieszkodliwione
poza
poprzez
składowaniem
składowanie
58,22
224,30
Według tego samego raportu (tab. 74. str. 196) ilość odpadów przemysłowych magazynowanych i unieszkodliwianych w masie odpadów wytwarzanych w powiecie mogileńskim
stanowi niewielki odsetek. Są to jednak odpady w większości z grupy niebezpiecznych, a ich
bilans pokazuje poniższa tabela.
Tabela nr 13. Bilans gospodarki odpadami niebezpiecznymi w powiecie mogileńskim
Wytworzone
22,24
Odpady przemysłowe niebezpieczne (w Mg) w 2006 r.
Unieszkodliwione
Wykorzystane
Magazynowane
poza
poprzez
(odzysk)
składowaniem
składowanie
31,54
0
57,42
0
3.3. RODZAJ I ILOŚĆ ODPADÓW PODDAWANYCH POSZCZEGÓLNYM
PROCESOM ODZYSKU ORAZ UNIESZKODLIWIANIA
Postępowanie z odpadami przemysłowymi
Na terenie powiatu mogileńskiego ilość odpadów, które wytwarzają zakłady przemysłowe jest stosunkowo niewielka. Wyjątkiem jest tutaj odpad wytwarzany przez Kopalnię Soli
w Przyjmie, który w całości wykorzystywany jest w Janikowskich Zakładach Sodowych. Odpady przemysłowe inne niż niebezpieczne w nieznacznym stopniu są wykorzystywane gospodarczo lub przekazywane innym podmiotom do wykorzystania. Odpady o charakterze
28
zbliżonym do odpadów komunalnych gromadzone są na składowiskach komunalnych. Z tego
względu plan gospodarki odpadami w dalszej części opracowania odpady przemysłowe traktuje jako składnik gospodarki odpadami komunalnymi.
Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku oraz unieszkodliwiania (dane wyjściowe na podstawie tabeli nr 8)
Jako tereny miejskie przyjmuje się, ze względu na skład odpadów i ich ilość, miasta
i wsie gmin Mogilno i Strzelno, a jako tereny wiejskie gminy: Dąbrowa i Jeziora Wielkie.
Do rodzajów odpadów, których zagospodarowanie nie stwarza i nie będzie stwarzało
problemów zaliczono:
• odpady z rolnictwa, sadownictwa, hodowli, leśnictwa oraz przetwórstwa żywności,
•
•
oleje odpadowe,
odpady z kształtowania i powierzchniowej obróbki metali i tworzyw sztucznych.
Tabela nr 14. Strumień odpadów dla terenów miejskich w powiecie mogileńskim (w roku 2006)
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Strumień odpadów
Odpady ulegające biodegradacji
Papier i tektura
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Tekstylia
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
% w całkowitym
strumieniu odpadów
19,3
16,3
1,1
14,2
2,5
7,8
3,8
3,4
9,8
6,4
14,7
0,7
100,0
Ilość odpadów (Mg/rok)
Mogilno
Strzelno
957,3
474,8
808,5
401,0
54,6
27,1
704,3
349,3
124,0
61,5
386,9
191,9
188,5
93,5
168,6
83,6
486,1
241,1
317,4
157,4
729,1
361,6
34,7
17,2
4 960,0
2 460,0
Tabela nr 15. Strumień odpadów dla terenów wiejskich w powiecie mogileńskim (w roku 2006)
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Strumień odpadów
Odpady ulegające biodegradacji
Papier i tektura
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Tekstylia
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
% w całkowitym
strumieniu odpadów
11,7
11,8
0,8
12,5
2,0
8,9
2,9
5,9
18,0
6,7
17,9
0,9
100,0
Ilość odpadów (Mg/rok)
Dąbrowa
Jeziora Wielkie
44,5
46,9
44,8
47,3
3,5
2,2
47,5
50,1
7,6
8,0
33,8
35,7
11,0
11,6
22,4
23,6
68,4
72,4
25,5
26,9
68,0
71,7
3,4
3,6
380,4
401,0
29
Tabela nr 16. Łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim (w roku 2006)
Lp.
Strumień odpadów
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Odpady ulegające biodegradacji
Papier i tektura
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Tekstylia
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
Mogilno
957,3
808,5
54,6
704,3
124,0
386,9
188,5
168,6
486,1
317,4
729,1
34,7
4 960,0
Ilość odpadów (Mg/rok)
Jeziora
Strzelno
Dąbrowa
Wielkie
474,8
44,5
46,9
401,0
44,8
47,3
27,1
3,5
2,2
349,3
47,5
50,1
61,5
7,6
8,0
191,9
33,8
35,7
93,5
11,0
11,6
83,6
22,4
23,6
241,1
68,4
72,4
157,4
25,5
26,9
361,6
68,0
71,7
17,2
3,4
3,6
2 460,0
380,4
401,0
Razem
1523,5
1301,6
87,4
1151,2
201,1
648,3
304,6
298,2
868,0
527,2
1230,4
58,9
8201,4
Przyjmuje się założenie, że nastąpi wydzielenie z całego strumienia odpadów komunalnych i przemysłowych innych niż niebezpieczne rodzajów odpadów, dla których gospodarka
prowadzona jest w sposób niedostateczny, tj. odpadów trafiających dotychczas na składowiska odpadów. Dotyczy to następujących odpadów:
• opakowaniowych i poużytkowych,
• wraków pojazdów mechanicznych, w tym odpadów opon,
• z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej,
• osadów z zakładowych oczyszczalni ścieków z różnych gałęzi przemysłu, w tym także
osadów z komunalnych oczyszczalni ścieków.
Odpady opakowaniowe i poużytkowe
Zasady gospodarowania odpadami opakowaniowymi i odpadami poużytkowymi uregulowane są Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach producentów niektórych wyrobów
oraz opłacie produktowej i depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz.639 z późn. zm.). Ustawa określa
obowiązki importerów oraz wytwórców produktów, zwanych dalej „przedsiębiorcami”, związane z wprowadzaniem na rynek krajowy produktów w opakowaniach, odpadów poużytkowych oraz określa zasady ustalania i pobierania opłaty produktowej i opłaty depozytowej.
W związku z ww. przepisami przedsiębiorcy we własnym zakresie muszą organizować
zbiórkę odpadów opakowaniowych (grupa 15), by osiągnąć ustawowo określone poziomy
recyklingu wprowadzonych na rynek odpadów opakowaniowych. Każdy importer lub wytwórca produktów w opakowaniach na terenie swojego zakładu powinien posiadać wyznaczone miejsce zbierania opakowań i prowadzić ewidencję odpadów.
Rodzaje opakowań (jednostkowych, transportowych i zbiorczych):
30
•
opakowania z tworzyw sztucznych,
•
opakowania z aluminium, o pojemności mniejszej od 300 l,
•
opakowania z blachy białej i lekkiej innej niż aluminiowa,
•
opakowania z papieru i tektury,
•
opakowania ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,
•
opakowania z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów),
•
opakowania wielomateriałowe.
W powiecie mogileńskim wszystkie gminy organizują zbiórkę odpadów opakowaniowych we własnym zakresie, odzyskując je w systemie selektywnej zbiórki. W wyniku prowadzonej zbiórki w 2006 r. (według danych dostarczonych przez zleceniodawcę) zebrano odpadów opakowaniowych:
•
gmina Mogilno – 141,6 Mg,
•
gmina Strzelno – 90,7 Mg.
Odpady opon
Odpady opon powstają w wyniku eksploatacji pojazdów mechanicznych, złomowania
samochodów oraz importu zużytych opon. Problem stanowią zużyte opony porzucane najczęściej w miejscach przypadkowych w środowisku lub lokowane na składowiskach odpadów.
W celu eliminacji lub ograniczenia ilości odpadów składowanych na składowisku (lub porzuconych w środowisku) mogą być wykorzystane różnorodne metody i techniki gospodarki tymi odpadami. Z dotychczasowych badań i doświadczeń wynika, że wycofane z eksploatacji
opony mogą być wykorzystane poprzez:
• bieżnikowanie,
• zagospodarowanie całych opon,
• wykorzystanie produktów z przeróbki mechanicznej i chemicznej,
• spalanie z wykorzystaniem energii, np. w cementowniach
Podmioty gospodarcze zajmujące się recyklingiem opon mają duże trudności z pozyskaniem tego odpadu, ze względu na brak systemu zbiórki zużytych opon.
Według ustaleń KPGO 2010 na terenie Polski wytwarza się około 131000 Mg odpadów
opon. Biorąc pod uwagę liczbę ludności powiatu mogileńskiego można szacować, że tego rodzaju odpadów powstaje na terenie powiatu mogileńskiego rocznie 159 Mg.
Odpady opon powstające w zakładach przerobu złomu przekazywane są do unieszkodliwiania. Odpady unieszkodliwiane są poza terenem województwa. Większość opon podlega
spalaniu. Problem stanowią odpady opon powstające w wyniku wymian przebiegowych.
Opony te pochodzą zarówno z dostaw opon fabrycznie nowych i również znaczących ilości
opon sprowadzanych w wyniku importu. Brakuje informacji o ilości powstających na terenie
województwa odpadów opon w wyniku ich wymian w punktach świadczących tego rodzaju
usługi.
31
Wraki samochodowe
Na terenie województwa istniejąca sieć zakładów zajmujących się demontażem samochodów posiadających koncesję Wojewody jest wystarczająca i zabezpiecza potrzeby w tym
zakresie.
Wraki pojazdów mechanicznych są odpadem poużytkowym klasyfikowanym jako odpad niebezpieczny w grupie 16 01 04 według katalogu odpadów – zużyte lub nienadające się
do użytkowania pojazdy. Szacuje się, że w powiecie mogileńskim roczna ilość złomowanych
pojazdów osobowych wynosi ok. 300 sztuk.
Na terenie powiatu jedna firma posiada wymagane zezwolenia i zajmuje się kasacją pojazdów PW „POL-ZŁOM” Henryk Leszczyński, Grażyna Leszczyńska Spółka Jawna, Nowa
Wieś 86 gmina Jeziora Wielkie, oraz dwa punkty zbierania pojazdów:
1. Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowo-Produkcyjne “TOMEXTAL” Szczepan Sutor z siedzibą w Sławsko Dolne 33, 88-320 Strzelno, prowadzące Punkt Zbierania Pojazdów
w m. Sławsko Dolne 33, posiadające zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie
zbierania i transportu niżej wymienionych odpadów:
16 01 04 – zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy,
16 01 06 – zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy, nie zawierające cieczy
i innych niebezpiecznych elementów,
na mocy decyzji Starosty Mogileńskiego z dnia 25 sierpnia 2005 r. Nr OS-7623-40/2005.
2. „KULA-ZŁOM” Kula Krystyna z siedzibą w m. Kunowo 10, 88-300 Mogilno, prowadzące
Punkt Zbierania Pojazdów w m. Kunowo 10, posiadające zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu niżej wymienionych odpadów:
16 01 04 – zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy,
16 01 06 – zużyte lub nie nadające się do użytkowania pojazdy nie zawierające cieczy
i innych niebezpiecznych elementów,
na mocy decyzji Starosty Mogileńskiego Nr OS-7623-41/2005 z dnia 29 sierpnia 2005 r..
Demontaż samochodów odbywa się z uwzględnieniem selektywnego gromadzenia odpadów wtórnych, a w szczególności: złomu stalowego, płynów i olejów samochodowych, odpadów gumowych, odpadów tworzyw sztucznych, akumulatorów, szyb samochodowych.
Oleje odpadowe
Przepracowane oleje są produktami naftowymi, które w warunkach eksploatacji straciły
właściwości fizyczne i chemiczne określone normami przedmiotowymi dla olejów świeżych.
Oleje odpadowe stanowią jednak cenny surowiec wtórny, podlegający ponownej przeróbce w rafinerii. Oleje odpadowe zbierane są i czasowo magazynowane w miejscach ich
powstawania, a następnie przekazywane firmom uprawnionym do ich odbioru i transportu.
Na terenie powiatu mogileńskiego odpady te najczęściej odbierane są przez PW Robac
filia w Bydgoszczy oraz PPH Oktan S.A. w Bydgoszczy, skąd przekazywane są do Rafinerii
Nafty Jedlicze w Jedliczach celem odzysku.
32
Baterie i akumulatory
Na terenie województwa brak informacji o ilości wytwarzanych odpadów tego typu.
Brak jest zbiórki tego typu odpadów z gospodarstw domowych. Zużyte baterie i akumulatory
odbierane są przez sklepy i hurtownie, które prowadzą działalność w zakresie sprzedaży nowych akumulatorów. Zbiórką tych odpadów na terenie powiatu mogileńskiego zajmują się
także niektóre podmioty gospodarcze prowadzące działalność w zakresie skupu metali, w tym
złomu akumulatorów.
Ilość wytworzonych odpadów w postaci baterii i akumulatorów w latach 2004-2008
w województwie kujawsko-pomorskim ilustruje tabela 21 na stronie 138 (według Wojewódzkiego Programu Gospodarki Odpadami 2010).
Tabela nr 17. Wytworzone odpady w postaci baterii i akumulatorów w latach 2004 -2005
Kod i rodzaj odpadu
16 06 01*
Baterie i akumulatory ołowiowe
16 06 02*
Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe
16 06 03*
Baterie zawierające rtęć
16 06 04
Baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03)
16 06 05
Inne baterie i akumulatory
16 06 06*
Selektywnie gromadzony elektrolit z baterii i akumulatorów
Razem
Wytworzone odpady
Mg
2004 r.
2005 r.
Razem
315,160
267,118
582,278
6,427
3,155
9,582
0,000
0,000
0,000
2,500
2,200
4,700
1,900
2,000
3,900
2,624
1,074
3,698
328,611
275,547
604,158
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu, Departament Środowiska i Geologii
Brak jest danych w tym zakresie dotyczących powiatu mogileńskiego. Według danych
krajowych w 2005 r. zebrano tylko 20% baterii wprowadzonych na rynek.
Odpady azbestowe
Można szacować na podstawie WPGO 2010, że na terenie województwa kujawsko-pomorskiego znajduje się jeszcze 3,57 mln ton azbestu. Inwentaryzację przeprowadziło
87 gmin.
Do 31 grudnia 2006 r. powiat mogileński nie posiadał przygotowanego programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie gmin (według danych zawartych
w ankiecie dostarczonej przez zleceniodawcę).
Z dostarczonych przez zleceniodawcę danych wynika, że do dnia 31.12.2006 r. dokonano inwentaryzacji posiadanego azbestu na terenie gmin.
33
Zezwolenie Starosty Mogileńskiego w zakresie gospodarki odpadami zawierającymi
azbest posiada 28 firm. Wykaz tych firm przedstawia tabela nr 18.
Odpady zawierające azbest po usunięciu i przygotowaniu do transportu są zawożone
bezpośrednio z miejsca wytworzenia do miejsca ostatecznego składowania.
Obecnie w związku z zakończeniem eksploatacji składowiska w Izopolu, odpady te
mogą być przyjmowane na 2 inne najbliższe składowiska:
a) firma EKO-POL Sp. z o.o, ul. Św. Jana 18d, 87-140 Chełmża, prowadzi Składowisko
w m. Małociechowo przy ul. Dworcowej 9, 86-120 Pruszcz Pomorski,
b) Zakład Utylizacji Odpadów z siedzibą w Koninie przy ul. Sulańskiej 11.
Tabela 18. Wykaz firm posiadających zezwolenia Starosty Mogileńskiego w zakresie gospodarki
odpadami zawierającymi azbest
Lp.
Nazwa i adres firmy
Miejscowość
Numer decyzji,
z dnia
OS-7623-44/2002
z dnia 07.01.2003 r.
1
Ekochem-Ekoservice Sp z o.o., Al. Kościuszki 99, Łódź
Łódź
2
Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych
„ TERMOEXPORT ”, ul. Żurawska 24/7, Warszawa
Warszawa
3
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „ POL-ZŁOM ” S.C. Henryk
Nowa Wieś
Leszczyński Grażyna Leszczyńska, Nowa Wieś 86, 88-324 Jeziora
Wielkie
OS-7623-28/2003
z dnia 20.06.2003 r.
wraz ze zmianą
z dnia 10.07.2003 r.
4
PPHU Abba-Ekomed Sp z o.o., ul. Poznańska 152, 87-100 Toruń
Toruń
OS-7623-30/2003
z dnia 18.08.2003 r.
5
Firma Usługowo-Handlowa „ WOD-PRZEM ”, ul. Sokola 34,
87-100 Toruń
Toruń
OS-7623-33/2003
z dnia 17.10.2003 r.
6
PUHP „ TOMEXSTAL ” Szczepan Sutor, Sławsko Dolne 33,
88-320 Strzelno
Sławsko
Dolne
OS-7623-45/2002
z dnia 01.08.2003 r.
7
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe TRANS–MAS Karol
Wcisło, Szczepanowo, ul. Leśna 3, 88-306 Dąbrowa
Szczepanowo OS-7623-6/2004
z dnia 24.02.2004 r.
8
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe TRANS–SPED
Piotr Grabowski, Słaboszewko 41, 88-306 Dąbrowa
Słaboszewko
OS-7623-7/2004
z dnia 24.02.2004 r.
9
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe TRANS–STAL, Piotr
Grabowski, Andrzej Wcisło Sp..J., Słaboszewko 41,
88-306 Dąbrowa
Słaboszewko
OS-7623-8/2004
z dnia 24.02.2004 r.
10
Zakład Blacharsko-Dekarsko-Instalacyjny M.P. Czerniak S.C.,
Stawiska 52, 88-300 Mogilno
Stawiska
OS-7623-9/2004
z dnia 12.03.2004 r.
11
ALGADER HOFMAN Sp. z o.o., ul. Wólczyńska 133, budynek
11B, 01-919 Warszawa
Warszawa
OS-7623-18/2004
z dnia 07.06.2004 r.
12
AM Trans Progres Sp. z o.o., ul. Sarmacka 7, 61-616 Poznań
Poznań
OS-7623-6/2005
z dnia 04.03.2005 r.
13
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Roman Warsiński,
ul. Promienista 34 , 62-200 Gniezno
Gniezno
OS-7623-16/2005
z dnia 12.05.2005 r.
14
Zakład Remontowo-Budowlany „ AMBROŻY ” Spółka Jawna
Wiesława Śliwińska, Kazimierz Ambroży, ul. Meissnera 1/3 lok.
222, 03-982 Warszawa
Warszawa
OS-7623-17/2005
z dnia 16.05.2005 r.
34
OS-7623-20/2003
z dnia 30.06.2003 r.
15
MAXMED Zakład Usługowo-Handlowy Marcin Murzyn,
ul. Źródlana 4, 84-230 Rumia
Rumia
OS-7623-26/2005
z dnia 01.06.2005 r.
16
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Roman Szcześniak
ul. Kardynała Wyszyńskiego 4, 88-300 Mogilno
Mogilno
OS-7623-28/2005
z dnia 02.06.2005 r.
17
ALBEKO Sieger Sp. J., 87-510 Kotowy, gm. Skrwilno
Kotowy
OS-7623-31/2005
z dnia 20.06.2005 r.
18
GAJAWI P.P.H.U.Gabriel Rogut, ul. Odyńca 24, 93-150 Łódź
Łódź
OS-7623-32/2005
z dnia 16.06.2005 r.
19
Transport-Metalurgia Sp. z o.o., ul. Reymonta 62, 97-500 Radomsko
Radomsko
OS-7623-34/2005
z dnia 18.07.2005 r.
20
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe GNO-BUD,
Gnojno 4/3, 88-100 Inowrocław
Gnojno
OS-7623-35/2005
z dnia 18.07.2005 r.
21
PPHU „WALDI” Halina Żuk, Szczepanowo 19/3, 88-306 Dąbrowa
Szczepanowo OS-7623-2/2006
z dnia 15.02.2006 r.
22
Zakład Gospodarki Komunalnej GRONEKO Marcin Gronowski,
Mikołaj Gronowski, Mikorzyn 19, 87-732 Lubanie
Mikorzyn
OS-7623-7/2006
z dnia 17.07.2006 r
23
PUH „ JUKO” Jerzy Szczukocki, ul. 1-go Maja 25, Piotrków Trybunalski
Piotrków
Trybunalski
OS-7623-8/2006
z dnia 17.07.2006 r.
24
SPE-BAU Sp z o.o. Specjalistyczne prace budowlane
ul. Mielecka 21/1, Wrocław
Wrocław
OS-7623-14/2006
z dnia 17.07.2006 r.
25
Przedsiębiorstwo Budowlane „ZIEMBUD” Sp. z o.o., Ostrowo
Kościelne, 62-420 Strzałkowo
Ostrowo
Kościelne
OS-7623-22006
z dnia 15.05.2006 r.
26
CARISTA Zespół Produkcji i Usług Paramedycznych - Ochrony
Środowiska, Lech Knopczyk, ul. K. Jarochowskiego 8 lok. 8,
Poznań
Poznań
OS-7623-242006
z dnia 02.06.2006 r.
27
Przedsiębiorstwo Projektowo-Wdrożeniowe„AWAT” Sp. z o.o.,
ul. Kaliskiego 9, Warszawa
Warszawa
OS-7623-29/2006
z dnia 07.07.2006 r.
28
Zakład Energetyki Cieplnej, ul. Osiedle Piastowskie 4
88-320 Strzelno
Strzelno
OS-7623-32/2007
z dnia 16.07.2007 r.
Odpady niebezpieczne przeterminowanych środków ochrony roślin – mogilniki
Na terenie powiatu mogileńskiego nie stwierdza się istnienia mogilników.
Odpady zawierające PCB
PCB (polichlorobifenyle) zaliczane są do substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla ludzi i środowiska. Wprowadzanie PCB do obrotu lub poddawanie ich procesom odzysku jest zabronione. W roku 2002 zinwentaryzowano urządzeń z PCB będące w eksploatacji. Obowiązek ich inwentaryzacji do 31.12.2002 r. został wprowadzony na mocy Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r.
Według WPGO 2010 zgodnie ze stanem na rok 2002 ilość urządzeń zawierających PCB
wynosiła 1151, ilość instalacji zawierających PCB – 266. Na terenie województwa kujawsko-pomorskiego znajduje się 1247,226 Mg i 3922 dm3 olejów zawierających PCB w kondensatorach i transformatorach. Do 31.12.2004 r. unieszkodliwiono 0,7203 Mg urządzeń o objętości 0,94 m3, a 128 poddano dekontaminacji.
35
Brak danych dotyczących powiatu mogileńskiego, ale szacunkowo według KPGO ilość
PCB można szacować na ok. 5 Mg.
Na terenie województwa w Zakładach Azotowych „Anwil” S.A. we Włocławku znajduje się jedna z dwóch w kraju instalacji do unieszkodliwiania cieczy zawierających PCB,
o wydajności około 4 tys. Mg/rok. Instalacje zapewnia niezbędne moce przerobowe tych odpadów.
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne
Do urządzeń tego typu zalicza się zgodnie z załącznikiem nr 1 ustawy z dnia 29 lipca
2005 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180 poz. 1495) czyli
„wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego, małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego, sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny, sprzęt audiowizualny,
sprzęt oświetleniowy, narzędzia elektryczne i elektroniczne z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych, zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy, przyrządy medyczne z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów, przyrządy
do nadzoru i kontroli, automaty do wydawania”.
W związku z tym od 2006 r. wprowadzono ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym
sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495) nowy system gospodarowania odpadami zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych.
Użytkownicy sprzętu są zobowiązani do selektywnego zbierania jego odpadów i przekazywania do punktów zajmujących się zbieraniem odpadów.
Na terenie województwa brak bazy informacyjnej o ilości wytwarzanych tego typu odpadów. Według danych dostarczonych przez zleceniodawcę do końca 2006 r. nie powstały na
terenie powiatu mogileńskiego Stacje Demontażu. Istnieje natomiast jeden punkt zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego 88-320 Strzelno ul. Powstania Wielkopolskiego 1, prowadzony przez Firmę HIT-COM z siedzibą w 88-300 Mogilno ul. Hallera 33.
Odpady medyczne i weterynaryjne
W województwie funkcjonuje 6 spalarni odpadów medycznych, zlokalizowanych przy
obiektach szpitali. Powiat mogileński jest obsługiwany przez Regionalne Centrum Onkologii
w Bydgoszczy oraz Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu. Zapewnia to pełną możliwość
unieszkodliwiania tego typu odpadów.
Ilość tych odpadów w powiecie szacować można na ok. 22 Mg rocznie.
Zasady postępowania z odpadami weterynaryjnymi
Odpady o charakterze komunalnym odbierane są przez firmy wywozowe, świadczące
w danym regionie usługi odbioru odpadów od mieszkańców i dlatego też ich ilość została
uwzględniona w produkcji odpadów komunalnych.
36
Odpadowe tkanki zwierzęce powinny być unieszkodliwiane metodami termicznymi
(spalanie). Funkcjonujące w Bydgoszczy i Toruniu instalacje przeznaczone do termicznego
unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych w pełni pokrywają obecne i przyszłe potrzeby w tym zakresie.
Dla pełnego unieszkodliwienia niebezpiecznych odpadów medycznych i weterynaryjnych wzmocnione będą działania służb inspekcyjnych oraz szkolenia z zakresu edukacji ekologicznej pracowników służby zdrowia i służb weterynaryjnych.
Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych i infrastruktury
drogowej
Charakterystyka jakościowa tego typu odpadów jest bardzo zróżnicowana w zależności
od źródła powstawania. Odpady te powstają zarówno na etapie budowy, jak i wykonywanych
planowych i awaryjnych remontów oraz prac rozbiórkowych. Powstają w licznych zakładach
remontowo-budowlanych, drogownictwie oraz w budownictwie przemysłowym w bardzo dużym rozproszeniu, co utrudnia szacowanie ich ilości. Do grupy wytwórców odpadów tego typu
należy również włączyć przedsiębiorstwa odpowiedzialne za dostawę wody, ciepła czy gazu.
W wyniku sytuacji awaryjnych powstawać będą duże ilości gruntów z wykopów i pogłębiania.
Ponadto w wyniku zdarzeń losowych i awarii urządzeń (wypadki, uszkodzenia transformatorów itp.), należy brać pod uwagę również powstawanie odpadów (gleby) zanieczyszczonej
substancjami ropopochodnymi. Z informacji dostarczonych przez zleceniodawcę powiat mogileński w takich przypadkach posiada sprawdzone procedury postępowania z udziałem Komendy Powiatowej Straży Pożarnej i Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska
w Bydgoszczy.
Odpady tego typu na terenie powiatu mogileńskiego w większości wykorzystywane są
do utwardzania nawierzchni dróg i jako wypełnienie w pracach budowlanych, część przekazywana na składowiska odpadów i wykorzystywana jako warstwa izolacyjna w wypełnionych
kwaterach.
Stopień odzysku odpadów tego typu jest w dalszym ciągu niezadowalający. Poważny
problem stanowią odpady niebezpieczne, powstające przy demontażu obiektów budowlanych,
zwłaszcza te zawierające azbest.
Osady z oczyszczalni ścieków
Za komunalne osady ściekowe uważa się w myśl definicji ustawy z dnia 27 kwietnia
2001 r. o odpadach „pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz
innych instalacji służących oczyszczaniu ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych”.
Według danych Urzędu Statystycznego Województwa Kujawsko-Pomorskiego (2007 r.,
tabela 4 na stronie 62) w powiecie mogileńskim w 2006 r. wytwarzanych było 1168 dam3
ścieków przemysłowych i komunalnych. Istniejące na terenie powiatu oczyszczalnie zapew-
37
niają obsługę 53,5% ludności. Z całkowitej ilości wytwarzanych ścieków oczyszczanych jest
900 dam3 ścieków, w tym z podwyższonym usuwaniem biogenów 43,3%.
Na terenie powiatu mogileńskiego jest eksploatowanych 5 komunalnych oczyszczalni
ścieków:
– Dąbrowa,
– Przyjezierze gm. Jeziora Wielkie,
– Siemionki gm. Jeziora Wielkie,
– Mogilno,
– Strzelno Klasztorne,
o przepustowości 5203 m3/d (2006 r.),
oraz 26 oczyszczalni zakładowych o łącznej przepustowości ca 1000 m3/d.
Powstające rodzaje odpadów:
– skratki (19 08 01),
– osady ustabilizowane (19 08 05),
– zawartość piaskowników (19 08 02),
– inne nie wymienione odpady (osady z płukania odżelaziaczy, złoża filtracyjne) – (19 09 99).
Osady te powstają w stacjach uzdatniania wody wodociągów gminnych i zakładowych.
W większości osady są składowane w rejonie oczyszczalni lub wywożone na składowiska
gminne, a częściowo wykorzystywane rolniczo.
Tabela nr 19. Osady z oczyszczalni ścieków wytworzone w ciągu roku
Ilość osadów w 2006 r. (Mg/rok)
Ogółem
stosowane w rolnictwie
stosowane do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne
stosowane do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu
przekształcone termicznie
składowane razem
magazynowane czasowo
Osady składowane i wykorzystane
osady składowane
osady wykorzystane
z komunalnych
oczyszczalni
ścieków
306
0
0
0
0
58
0
z przemysłowych
oczyszczalni
ścieków
14
14
0
0
0
0
0
61
2
0
0
3.4. RODZAJ, ROZMIESZCZENIE ORAZ MOC PRZEROBOWA INSTALACJI
DO ODZYSKU I UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW, W SZCZEGÓLNOŚCI
ODPADÓW KOMUNALNYCH
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.)
wprowadza następujące typy składowisk odpadów:
• składowisko odpadów niebezpiecznych,
• składowisko odpadów obojętnych,
• składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.
38
Składowiska komunalne kwalifikują się do składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Na tych składowiskach mogą być zatem unieszkodliwianie odpady przemysłowe inne niż niebezpieczne i obojętne oraz odpady komunalne.
Na podstawie wykazów zawierających informacje o rodzajach i ilościach odpadów
umieszczanych na składowiskach odpadów, sporządzanych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska i sposobu ich przedstawiania (Dz.U. Nr
100 poz. 920), przy wykorzystaniu danych podawanych do opłat za korzystanie ze środowiska analiza rodzajów odpadów w wojewódzkim planie gospodarowania odpadami wykazała,
że najczęściej (z wyłączeniem odpadów z grupy „20”) unieszkodliwiane są następujące typy
odpadów przemysłowych innych niż niebezpieczne i obojętne:
• 19 08 05 – ustabilizowane osady ściekowe,
• 19 08 01 – skratki,
• 19 08 02 – zawartość piaskowników,
• 06 01 99 – odpady inne niż wymienione z grupy 06,
• 07 02 13 – odpady inne niż wymienione z grupy 07,
• 03 03 07 – mechanicznie wydzielone odrzuty z przerobu makulatury,
• 15 01 01 – opakowania z papieru i tektury,
• 15 01 02 – opakowania z tworzyw sztucznych,
• 15 01 05 – opakowania wielomateriałowe,
• 16 03 04 – nieorganiczne odpady inne niż wymienione z grupy 16,
• 17 01 02 – gruz ceglany,
• 17 06 04 – materiały izolacyjne,
• 10 12 99 – odpady inne niż wymienione z grupy 10.
Za podstawę do oszacowania ilości poszczególnych odpadów wywiezionych na poszczególne składowiska przyjęto tabelę nr 11 ze strony 113 z Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami 2010.
Tabela nr 20. Pojemności i ocena składowisk odpadów komunalnych (koniec 2005 r.)
Lp.
Lokalizacja
składowiska
Pojemność składowiska
(Mg)
procent
planowana
zapełnienia
Rejon obsługi
Ocena składowiska
według WIOŚ Bydgoszcz
Powiat mogileński
33 Sucharzewo
gmina Dąbrowa
16000
35,0
34 Jeziora Wielkie
gmina Jeziora Wielkie
10698
29,0
35 Siedlimowo
gmina Jeziora Wielkie
141000
36,6
Nie spełnia podstawowych
wymogów technicznych.
Wymaga modernizacji
Nie spełnia podstawowych
wymogów technicznych.
Wymaga modernizacji
Nie spełnia podstawowych
wymogów technicznych.
Wymaga modernizacji
39
36 Szerzawy
gmina Mogilno
79860
67,0
37 Bławaty
gmina Strzelno
32600
72,0
Nie spełnia podstawowych
wymogów technicznych.
Wymaga modernizacji
Nie spełnia podstawowych
wymogów technicznych.
Wymaga modernizacji
Uwaga: Składowisko Bławaty od dnia 01.07.2008 czasowo zamknięte decyzją WIOŚ Bydgoszcz.
Ocenę składowisk oparto o wyniki przeglądów ekologicznych, do wykonania których
zostali zobowiązani zarządzający składowiskami na podstawie art. 33 ust. 1. Ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. o wprowadzeniu Ustawy Prawo ochrony środowiska, Ustawy o odpadach oraz
o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100 poz. 1085). Zastosowano tam 2 kategorie oceny:
• spełnia podstawowe wymogi techniczne – oznacza to, że składowisko funkcjonuje prawidłowo, jest wyposażone w niezbędne urządzenia techniczne wymienione w tabeli 11, nie
zagraża jakości środowiska oraz posiada ponad 15% wolnej pojemności,
• nie spełnia podstawowych wymogów technicznych – oznacza, że składowisko nie jest
wyposażone w podstawowe urządzenia techniczne zawarte w tabeli 11 lub jest zapełnione,
co uniemożliwia jego dalsze funkcjonowanie.
Tabela nr 21. Charakterystyka składowisk odpadów na terenie powiatu mogileńskiego (koniec
2005 r.)
Dane dotyczące
składowiska
Rok budowy
Pojemność zapełniona
Rezerwa pojemności
Opis uszczelnienia
Drenaż odcieków
Ogrodzenie
Rejestracja wjazdów
Pomiar przyjmowanych
odpadów (waga)
Planowany rok zamknięcia
składowiska
Monitoring
Brodzik
Instalacja gazu składowiskowego
40
Składowisko
w Szerzawach k. Mogilna
gm. Mogilno
Zakład Gospodarki
Komunalnej w Mogilnie
1994
67%
33%
tak
(folia, glina)
tak
siatka o wysokości 1,5 m
tak
brak wagi
(1 m3 = 240 kg )
2009
tak
tak
brak
Składowisko
w Bławatach k. Strzelna
gm. Strzelno
Zarząd Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej
w Strzelnie
Modernizacja w 1991 r.
72,5%
17,5%
brak
(nieprzepuszczalna glina
0,4-2,0 m)
brak
siatka PCV
na obwałowaniach
tak
brak wagi
(1 m3 = 240 kg )
Czasowo zamknięte od
01.07.2008 r.
tak
tak
tak
Składowisko
w Sucharzewie
gm. Dąbrowa
Urząd Gminy
w Dąbrowie
1994
35%
65%
brak
(warstwa mineralna)
tak + zbiornik retencyjny
siatka cynkowa
tak
tak
ok. 2020 r.
tak
tak
tak
Dane dotyczące
składowiska
Rok budowy
Pojemność zapełniona
Rezerwa pojemności
Opis uszczelnienia
Drenaż odcieków
Ogrodzenie
Rejestracja wjazdów
Pomiar przyjmowanych odpadów (waga)
Planowany rok zamknięcia składowiska
Monitoring
Brodzik
Instalacja gazu składowiskowego
Składowisko
w Jeziorach Wielkich
gm. Jeziora Wielkie
Gminny Zakład Utrzymania Dróg,
Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Jeziora Wielkie
1992
29%
71%
tak (folia)
tak
tak
tak
brak wagi (1 m3 = 250 kg )
2020
tak
tak
brak
Składowisko
w Siedlimowie
gm. Jeziora Wielkie
Gminny Zakład Utrzymania Dróg,
Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Jeziora Wielkie
2001
36,6%
63,4%
tak (folia)
tak
tak
tak
brak wagi (1 m3 = 250 kg )
2031
tak
tak
brak
Tabela nr 22. Wykaz składowisk odpadów niebezpiecznych dla terenu powiatu mogileńskiego
w 2005 r. wraz z oceną
Lp.
Rodzaj składowiska
Lokalizacja
Ilość odpadów
nagromadzonych
Ocena składowiska
Gmina/miasto
na koniec 2005 r. wg WIOŚ Bydgoszcz
w tys. Mg
m. Bydgoszcz
5,9
Wymaga modernizacji
1 Składowisko odpadów m. Bydgoszcz
niebezpiecznych, tzw.
mogilnik
2 Składowisko odpadów Włocławek – Zakłady m. Włocławek
przemysłowych
Azotowe Anwil S.A.
3 Składowisko odrzutu
pokaustyzacyjnego
Frantschach S.A.
Świecie
gm. Świecie
15,9
347360,0
Spełnia wymogi, zakończenie eksploatacji
po 2012 r.
Wymaga modernizacji,
zakończenie eksploatacji po 2012 r.
Uwaga: Dane pochodzą z WPGO 2010 – tabela 18 strona 134.
3.5. ISTNIEJĄCE SYSTEMY ZBIERANIA WSZYSTKICH ODPADÓW,
W SZCZEGÓLNOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH
Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie powiatu oparta jest o system składowiskowy, tj. unieszkodliwiania odpadów poprzez ich składowanie na składowiskach odpadów
komunalnych. Na terenie powiatu nie ma innych instalacji do odzysku lub utylizacji odpadów. Obecnie do składowania wykorzystuje się 5 składowisk odpadów komunalnych.
Gmina Mogilno
Składowisko o łącznej powierzchni 5,59 ha zlokalizowane jest w m. Szerzawy gm. Mogilno. Jego właścicielem jest gmina Mogilno, zaś zarządzającym Zakład Gospodarki Komunalnej w Mogilnie. Składowisko przeznaczone jest do unieszkodliwiania odpadów komunalnych i innych niż niebezpieczne z terenu miasta i gminy Mogilno. Podzielono one zostało na
41
3 kwatery składowania o łącznej powierzchni 1,97 ha. Aktualnie eksploatowana jest jedna
kwatera.
Podłoże kwater uszczelnione jest warstwą gliny zwałowej i folią PEHD. Wyposażenie
kwater stanowi drenaż odcieków. Odcieki oraz ścieki sanitarne oczyszczane są w oczyszczalni
zlokalizowanej na terenie składowiska. Infrastrukturę składowiska stanowią: budynek portierni, myjnia do mycia kontenerów, brodzik dezynfekcyjny dla pojazdów wyjeżdżających ze
składowiska oraz wiata na surowce wtórne.
Na lata 2006-2008 zaplanowano dostosowanie składowiska odpadów komunalnych
w m. Szerzawy zgodnie z decyzją Starosty Mogileńskiego nr OS-7623-44/2005 z dnia 4 sierpnia 2005 r. Z uwagi na planowaną rozbudowę składowiska prace dostosowawcze nie zostały
podjęte. Dostosowanie składowiska do cytowanej decyzji nastąpi w trakcie rozbudowy składowiska.
Tabela nr 23. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych na terenie gminy Mogilno
Nazwa
Adres
Mogilno,
ul. Witosa 6
Inowrocław.
Przedsiębiorstwo Komunalne
ul. Narutowicza
„SANIKONT” – Radosław Kostuch
76/57
Zakład Gospodarki Komunalnej
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Rodzaj zbieranych
odpadów (grupy)
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Rodzaj działalności
Tabela nr 24. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania na terenie gminy Mogilno w latach 2005-2006
Gmina
Kod odpadu*
Mogilno
20 03 011)
Masa
(Mg)
4.819,88
2005 r.
Sposób
unieszkodliwienia*
D5
Masa
(Mg)
4.834,25
2006 r.
Sposób
unieszkodliwienia
D5
* – kod według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach
– niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne
1)
Gmina Strzelno
Składowisko o łącznej powierzchni 3,00 ha zlokalizowane jest w m. Bławaty gm.
Strzelno. Jego właścicielem jest gmina Strzelno, zaś zarządzającym Zakład Gospodarki Komunalnej w Strzelnie. Składowisko przeznaczone jest do unieszkodliwiania odpadów komunalnych i innych niż niebezpieczne z terenu miasta i gminy Strzelno. Podzielone ono zostało
na kilka kwater składowania. Aktualnie eksploatowana jest jedna kwatera. Przy takiej ilości
odpadów komunalnych wysypisko może być eksploatowane jeszcze przez ok. 7-10 lat.
42
Tabela nr 25. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Strzelno
Nazwa
Adres
Zakład Gospodarki Komunalnej
Strzelno
Pl. Świętokrzyski
4
Przedsiębiorstwo Komunalne
Inowrocław.
„SANIKONT” – Radosław Kostuch ul. Narutowicza
76/57
Firma „MARATON”
Skulsk.
ul. Jodłowa 2
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Rodzaj zbieranych
odpadów (grupy)
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Rodzaj działalności
Tabela nr 26. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania na terenie gminy Strzelno w latach 2005-2006
Gmina
Kod odpadu*
Strzelno
20 03 011)
Masa
(Mg)
234,0
2005 r.
Sposób
unieszkodliwienia*
D5
Masa
(Mg)
235,0
2006 r.
Sposób
unieszkodliwienia
D5
* – kod według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach
– niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne
1)
Gmina Jeziora Wielkie
Obecnie odpady komunalne z terenu gminy Jeziora Wielkie kierowane są na 2 składowiska odpadów komunalnych: w Siedlimowie i Jeziorach Wielkich. Składowiska eksploatowane są zgodnie z instrukcją eksploatacji składowiska i przepisami ochrony środowiska (decyzja Starosty Mogileńskiego OS-7623-47/2002 ważna do 31.12.2009 r.).
Warunkiem dalszej eksploatacji wyżej wymienionych składowisk jest ich doposażenie
w wagi samochodowe, maszyny zagęszczające odpady typu DT lub kompaktor oraz prowadzenie częściowej segregacji odpadów. Po spełnieniu powyższych wymogów składowiska
będą mogły być eksploatowane do całkowitego zapełnienia, tj. około 25 lat.
Tabela nr 27. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Jeziora Wielkie
Nazwa
Adres
Rodzaj działalności
Rodzaj zbieranych
odpadów (grupy)
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Odpady z grupy
17, 19 i 20
(grupy)
Gminny Zakład Utrzymania Dróg,
88-324
Gospodarki Komunalnej i Mieszka- Jeziora Wielkie
niowej w Jeziorach Wielkich
Firma „MARATON”
Skulsk
ul. Jodłowa 2
43
Tabela nr 28. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania na terenie gminy Jeziora Wielkie w latach 2005-2006
Gmina
Kod odpadu*
Jeziora Wielkie
20 03 011)
Masa
(Mg)
234,0
2005 r.
Sposób
unieszkodliwienia*
D5
Masa
(Mg)
235,0
2006 r.
Sposób
unieszkodliwienia
D5
* – kod według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach
– niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne
1)
Gmina Dąbrowa
Składowisko Sucharzewo zostało uruchomione w 1994 roku. Zajmuje ono powierzchnię 1,41 ha i ma łączną pojemność określoną na 45 720 m3. Podłoże kwatery składowania
odpadów uszczelnione jest częściowo gliną zwałową, a częściowo folią PCV. Kwatera posiada drenaż odcieku wraz z odprowadzeniem do bezodpływowego zbiornika odcieku. Na kwaterze znajdują się studnie odgazowujące. Na terenie składowiska znajduje się kontener socjalny, boksy na surowce wtórne, brodzik dezynfekcyjny. Składowisko jest monitorowane – prowadzone są okresowe badania wody gruntowej w dwóch piezometrach.
Na terenie składowiska wykonywana jest ręcznie segregacja odpadów poprzez wydzielanie ze strumienia odpadów zmieszanych materiałów takich jak: szkło, złom i plastik. Składowisko jest eksploatowane według instrukcji eksploatacji zatwierdzonej przez Starostę Mogileńskiego decyzją z dnia 20 grudnia 2002 r.
Tabela nr 29. Liczba gospodarstw domowych na terenie gminy Dąbrowa wyposażonych w pojemniki
na odpady komunalne
Miejscowość
Szczepankowo
Mierucin
Krzekotowo
Białe Błota
Słaboszewo
Mierucinek
Mokre
Sucharzewo
Sędowo
Słaboszewko
Parlin
Parlinek
Dąbrowa
Szczepanowo
Łączna liczba
gospodarstw domowych
25
68
59
29
46
11
89
32
60
57
133
79
269
207
Łącznie
Liczba gospodarstw
wyposażonych w pojemniki
15
35
48
26
31
9
48
20
29
35
84
48
201
123
752
Jak wynika z powyższego wykazu, do gromadzenia zmieszanych odpadów komunalnych wykorzystuje się łącznie 752 pojemniki ustawione w 14 miejscowościach i obejmujące
44
1164 gospodarstwa domowe. Daje to 64,6 % zapotrzebowania. Do dnia 31 grudnia 2006 r.
412 gospodarstw, tj. 35,4 %, nie było jeszcze wyposażonych w pojemniki.
Tabela nr 30. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na zbieranie i transport odpadów komunalnych
na terenie gminy Dąbrowa
Nazwa
Zakład Oczyszczania Miasta
Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „WODBAR” Sp. z o.o.
Adres
Rodzaj działalności
Świdnica
ul. Metalowców 4
Barcin
ul. Lotników 13
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Zbieranie i transport odpadów
innych niż niebezpieczne
Rodzaj zbieranych
odpadów (grupy)
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Odpady z grupy
17, 19 i 20
Tabela nr 31. Ilość i rodzaje odpadów komunalnych poddanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania na terenie gminy Dąbrowa w latach 2005-2006
Gmina
Kod odpadu *
Masa
(Mg)
2005 r.
Sposób
unieszkodliwienia*
Masa
(Mg)
Dąbrowa
20 03 011)
25,83
D5
46.13
2006 r.
Sposób
unieszkodliwienia
D5
* – kod według załącznika nr 6 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach
– niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne
1)
Tabela nr 32. Zestawienie zebranych odpadów komunalnych w latach 2005-2006 przez poszczególne
gminy
Gmina
Kod odpadu
2005 r.
Sposób
unieszkodliwienia
D5
Mogilno
20 03 01
Strzelno
20 03 01
2 456,30
D5
2 485,15
D5
Jeziora Wielkie
20 03 01
234,0
D5
235,0
D5
Dąbrowa
20 03 01
Razem
25,83
7 536,01
D5
Masa
(Mg)
4 834,25
2006 r.
Sposób
unieszkodliwienia
D5
Masa
(Mg)
4 819,88
46,13
D5
7 600,53
Selektywne zbieranie odpadów komunalnych wprowadzone jest we wszystkich gminach powiatu mogileńskiego.
Gmina Mogilno
Gmina Mogilno przystąpiła w latach 2004-2006 do działań zmierzających do objęcia
wszystkich mieszkańców miasta i gminy zorganizowanym systemem zbierania zmieszanych
odpadów komunalnych. W tym okresie zakupiono 1071 pojemników 110-litrowych. Dla
sprawnego funkcjonowania systemu zbierania i transportu odpadów komunalnych niesegregowanych dokonano modernizacji sprzętu transportowego pozostającego w dyspozycji gminy. Na
koniec 2006 r. osiągnięto wskaźnik objęcia systemem zbierania odpadów komunalnych niesegregowanych na poziomie 100%.
45
Aktualnie na terenie miasta i gminy prowadzone jest zbieranie odpadów komunalnych
niesegregowanych metodą: „donoszenia” w rejonach zabudowy wielorodzinnej i rejonach
otwartych gminy – 46 pojemników 110-litrowych i 69 kontenerów zamkniętych 5,5 m3 oraz
„odbioru bezpośredniego” w rejonach zabudowy jednorodzinnej – 3234 pojemniki 110-litrowe
(+ podmioty 497 sztuk).
Stworzony został również odrębny system zbierania odpadów komunalnych od małych
i średnich podmiotów gospodarczych, oparty na 17 kontenerach zamkniętych 5,5 m3 oraz 497
pojemnikach 110-litrowych.
W okresie 2005/2006 w ramach systemu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych i poużytkowych dokonano zakupu: 34 pojemników typu „dzwon” do zbierania szkła
opakowaniowego oraz 43 pojemników typu siatkowego do zbierania opakowań z tworzyw
sztucznych.
Aktualnie na terenie gminy zlokalizowanych jest 58 punktów selektywnego zbierania
odpadów. Systemem selektywnego zbierania odpadów nie objęto odpadów opakowaniowych
z tektury i papieru.
Obsługa systemu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powierzona została Mogileńskiemu Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Witosa 6, 88-300 Mogilno.
Gmina Strzelno
Gmina Strzelno przystąpiła do działań zmierzających do objęcia wszystkich mieszkańców miasta i gminy zorganizowanym systemem zbierania zmieszanych odpadów komunalnych. Do końca 2006 r. zakupiono 275 pojemników 110-litrowych oraz 11 kontenerów zamkniętych o pojemności 5,5 m3. Dzięki temu osiągnięto wskaźnik objęcia systemu zbierania
odpadów komunalnych niesegregowanych na poziomie 75 %.
Do końca 2007 r. zrealizowano budowę systemu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych i poużytkowych. W tym okresie dokonano zakupu: 45 pojemników typu „dzwon”
do zbierania szkła opakowaniowego, 45 pojemników typu siatkowego do zbierania opakowań
z tworzyw sztucznych oraz 15 pojemników typu „dzwon” do zbierania opakowań z papieru.
Aktualnie na terenie gminy zlokalizowanych jest 45 punktów selektywnego zbierania
odpadów. Dla sprawnego funkcjonowania systemu zbierania i transportu odpadów komunalnych gromadzonych selektywnie wprowadzono również odbiór posegregowanych odpadów
u źródła, tj.: odbiór z każdego gospodarstwa domowego na terenie miasta i gminy Strzelno.
Dzięki temu wszyscy mieszkańcy Miasta i Gminy Strzelno objęci zostali zorganizowanym
systemem zbierania odpadów komunalnych.
Obsługa systemu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powierzona została firmie prywatnej pod nadzorem Zakładu Gospodarki Komunalnej w Strzelnie.
46
Gmina Jeziora Wielkie
Gmina Jeziora Wielkie planowała osiągnięcie do roku 2006 zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów.
Opakowania ze szkła: zakładano 35% recyklingu, uzyskano 15%, opakowania z tworzyw sztucznych: zakładano 22% recyklingu, uzyskano 8%, opakowania metalowe, złom:
zakładano 35% recyklingu, uzyskano 100%, odpady wielkogabarytowe: zakładano 26% zebranych selektywnie, uzyskano 20%, odpady budowlane: zakładano 20% zebranych selektywnie, uzyskano 5%, odpady niebezpieczne (z grupy odpadów komunalnych): zakładano
22% selektywnie, uzyskano 2%.
Zakładane do osiągnięcia do końca 2006 limity odzysku i recyklingu poszczególnych
odpadów nie zostały osiągnięte, ponieważ w założeniach przyjęto wyposażenie wszystkich
miejscowości na terenie gminy w pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów.
Dużym problemem był brak pojemników do selektywnej zbiórki odpadów w miejscowościach turystyczno-wypoczynkowych, tj. w Przyjezierzu i Wójcinie. Z analizy informacji
uzyskanych z gminy wynika, że głównymi producentami i dostawcami odpadów na terenie
gminy Jeziora Wielkie są turyści, którzy w sezonie trwającym 3 miesiące wytwarzają dwukrotnie większą ilość odpadów od stałych mieszkańców.
Obecnie selektywną zbiórką odpadów objętych jest około 50% mieszkańców terenów
gminy. Mieszkańcy, którzy segregują odpady, nie ponoszą kosztów ich wywozu i utylizacji.
Aktualnie system selektywnej zbiórki odpadów obejmuje 11 z 21 sołectw gminy, w których
rozmieszczono pojemniki typu „dzwon” o pojemności 1,5 m3 na plastik i szkło oraz pojemniki metalowe o pojemności 1,1 m3 na szkło, plastik, papier i puszki (przy szkołach)
Wyselekcjonowane odpady są przewożone do wydzielonych boksów na składowisko
w Siedlimowie przez Gminny Zakład Utrzymania Dróg, Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich. Po zgromadzeniu odpowiedniej ich ilości odpady te przekazywane są do Miejskiego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Koninie, ul. Sulańska.
Ostatnim elementem wchodzącym w skład gminnego systemu gospodarki odpadami
jest odbiór odpadów wielkogabarytowych realizowany przez Gminny Zakład Utrzymania
Dróg, Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich. Odpady typu AGD,
akumulatory oraz samochody przyjmuje firma „POL-ZŁOM” w Nowej Wsi.
Gmina Dąbrowa
Gmina Dąbrowa prowadzi selektywną zbiórkę odpadów poprzez wystawienie w wyznaczonych miejscach pojemników różnego typu na odpady surowcowe. Obecnie gmina posiada: 28 pojemników typu „dzwon” o pojemności 1,5 m3 na szkło kolorowe, 42 pojemniki
siatkowe na plastik, 25 pojemników typu „dzwon” o pojemności 1,5 m3 na papier i tekturę,
5 pojemników o pojemności 120 litrów na baterie (małogabarytowe), 1 pojemnik na baterie
i akumulatory, 1 pojemnik na zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny.
47
Po zapełnieniu pojemniki są opróżniane do specjalnie wydzielonych na składowisku
odpadów w Sucharzewie boksów betonowych. Odpady gromadzone są selektywnie. Nadzór
nad zbieraniem surowców wtórnych prowadzi Urząd Gminy w Dąbrowie.
Tabela nr 33. Ilości odpadów zebranych selektywnie na terenie powiatu mogileńskiego
Roczna ilość odpadów
(Mg/rok)
Gmina
2005 r.
51,66
2006 r.
92,26
Jeziora Wielkie
16,10
14,25
Mogilno
86,80
141,60
Strzelno
71,70
90,70
226,26
338,81
Dąbrowa
Razem
3.6. WYKAZ PODMIOTÓW PROWADZĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE
ZBIERANIA, TRANSPORTU, ODZYSKU ORAZ UNIESZKODLIWIANIA
ODPADÓW KOMUNALNYCH
Tabela nr 34. Lista ważniejszych firm posiadających zezwolenia Starosty Mogileńskiego na zbieranie, transport, odzysk oraz unieszkodliwianie odpadów.
Lp.
Nazwa zakładu
Rodzaj odpadów
1
2
3
1
2
3
4
5
6
48
TEREN POWIATU MOGILEŃSKIEGO
Firma Usługowo-Handlowa
– Materiały izolacyjne zawierające azbest
„WOD-PRZEM” Toruń
– Materiały konstrukcyjne zawierające azbest
ul. Sokola 34
PPHU Abba-Ekomed Sp. z o.o.
– Materiały izolacyjne zawierające azbest
Toruń
– Materiały konstrukcyjne zawierające azbest
Przedsiębiorstwo Robót Termo- – Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu gruzu i elementów
izolacyjnych i Antykorozyjnych
wyposażenia zawierające materiały niebezpieczne
TERMOEXPORT w Warszawie – Materiały izolacyjne zawierające azbest
– Materiały konstrukcyjne zawierające azbest
Ekochem-Ekoservice z Łodzi
– Zużyte urządzenia zawierające wolny azbest
– Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu gruzu i elementów
wyposażenia zawierające materiały niebezpieczne
– Materiały izolacyjne zawierające azbest
– Materiały konstrukcyjne zawierające azbest
AWAS POLSKA Sp. z o.o.
– Odpady z piaskowników i odwadniania olejów w separatorach
w Warszawie
– Szlamy z odwadniania olejów w separatorach
– Szlamy z kolektorów
– Olej z odwadniania olejów w separatorach
– Woda zaolejona z odwadniania olejów w separatorach
– Mieszanina odpadów z piaskowników i z odwadniania olejów w separatorach
SERWIS Słupsk Sp. z o.o.
– Zbieranie odpadów niebezpiecznych: odpady zawierające ropę nafw Słupsku ul. Grodzka 6
tową lub jej produkty, szlamy z separatorów, piaskowników i kolektorów oraz inne odpady
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
PHU „TRANS-SPED”
Słaboszewko 41, 88-306 Dąbrowa
PHU „TRANS-MAS”
Słaboszewki 88-366 Dąbrowa
PHU „TRANS-STAL”
Słaboszewko 88-306 Dąbrowa
EKO-TECH Paweł Lebioda
w Bydgoszczy, działalność
w m. Ciechrz gm. Strzelno
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe „IZA”
Pakość, ul. Kwiatowa 13
PUHP „TOMEXSTAL”
Szczepan Sutor, Sławsko Dolne
– Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne
– Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne
– Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne
– Zbieranie odpadów przemysłu gumowego, zużytych opon, opakowań z tworzyw sztucznych
– Zbieranie i transport z terenu gminy Mogilno od przedsiębiorstw
komunalnych w Mogilnie – stłuczka szklana
– Usuwanie odpadów zawierających azbest
– Zbieranie odpadów: metale żelazne, metale nieżelazne, metale
kolorowe, szkło, papier i tektura, opakowania, tworzywa sztuczne,
zużyte katalizatory, baterie i akumulatory, oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
EKOS Poznań ul. Krańcowa 15 – Czyszczenie separatorów, piaskowników
– Zbieranie odpadów zawierających produkty ropopochodne, oleje
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe – Zbieranie odpadów: metale żelazne, metale nieżelazne, metale
Adam Kłos w Inowrocławiu
kolorowe, szkło, papier i tektura, opakowania, tworzywa sztuczne,
zużyte katalizatory
KARMIL Inowrocław
– Zbieranie odpadów i czasowe składowanie na terenie Mogilna przy
ul. Świętokrzyska 18/1
ul. Kościuszki 38b – metale żelazne, metale nieżelazne, metale kolorowe, szkło, papier i tektura, opakowania, tworzywa sztuczne
PPHU RONIN
– Skup złomu, zbieranie odpadów – miedź, brąz, mosiądz, alumiKonrad Ryszewski Janikowo
nium, ołów, żelazo i stal, mieszaniny metali, zużyte opony, szkło,
tworzywa sztuczne, papier i tektura
Sebastian Sierpień Skup Złomu
– Zbieranie odpadów – miedź, brąz, mosiądz, aluminium, ołów, żelaBożejewice 38/1, gm. Strzelno
zo i stal, mieszaniny metali
PW „POL-ZŁOM”
– Odbiór i usuwanie odpadów niebezpiecznych, w tym skup oraz
G.H. Leszczyńscy S.C.
wykorzystanie lub ich unieszkodliwianie na terenie prowadzonej
Nowa Wieś, gm. Jeziora Wielkie
działalności w Nowej Wsi Wielkiej, skup złomu i metali kolorowych, kasacja pojazdów
4. PROGNOZOWANE ZMIANY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI
Zgodnie z uchwałą Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego horyzont czasowy
opracowania został określony na 2015 r. W tym okresie czasu zakłada się zmiany ilości i składu
morfologicznego odpadów wytwarzanych na obszarze regionu. Czynnikami, które spowodują
te zmiany będą: zmiana liczby ludności województwa, zwiększenie konsumpcji w wyniku
postępującego wzrostu gospodarczego, zwiększenie ilości zużywanych opakowań, rozwój
przemysłu, zwiększenie ilości osadów pościekowych, zmiany przepisów prawnych w dziedzinie gospodarowania odpadami, wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa, zmiana systemów ogrzewania z tradycyjnych (węglowych) na przyjazne środowisku (gazowe, olejowe).
Zgodnie ze zleceniem i koniecznością aktualizowania planów w cyklach 4-letnich
przyjmuje się jako horyzont czasowy opracowania lata:
2008-2011 – zadania krótkookresowe,
2012-2015 – zadania średniookresowe.
Celami średniookresowymi w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi są:
49
− zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów,
dla którego minimalne wymagania określono w KPGO 2010,
− zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, w tym
w szczególności doprowadzenie do sytuacji, że w 2013 r. nie będzie składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji więcej niż 50% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.,
− zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 r.,
− zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na
składowiska odpadów, aby nie było składowanych w 2010 r. więcej niż 75% masy tych
odpadów wytworzonych w 1995 r., w 2013 r. nie więcej niż 50%,
− zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których
są składowane odpady komunalne,
− zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich składowisk niespełniających wymogów prawa
i standardów Unii Europejskiej,
− tworzenie, prowadzenie i doskonalenie międzygminnych kompleksów unieszkodliwiania
odpadów komunalnych (zwanych w KPGO 2010 zakładami zagospodarowania odpadów),
− wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów i „dzikich wysypisk”,
− zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska,
− rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów, ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich składowania,
− zapewnienie pełnej skuteczności działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu odpadów powstających z pojazdów
wycofanych z eksploatacji,
− całkowite wyeliminowanie i unieszkodliwianie PCB do 2010 r.,
− prowadzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzonych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego produktach i gospodarce odpadami.
Prognozując zmiany ilości i jakości odpadów komunalnych w ślad za KPGO 2010 przyjęto następujące założenia:
– nie będą następowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych,
– wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzanych odpadów kształtował się będzie na poziomie 5% w okresach 5-letnich.
50
4.1. ZMIANY LICZBY LUDNOŚCI POWIATU MOGILEŃSKIEGO
Prognozę demograficzną dla potrzeb planu gospodarki odpadami przeprowadzono
w oparciu o dane zawarte w WPGO 2010 województwa kujawsko-pomorskiego. Dane dla
powiatu mogileńskiego zawarte są w tabeli 7 na stronie 145. Jako dane wyjściowe przyjęto
liczbę ludności w 2003 r., a jako stan docelowy rok 2015.
Z analizy przedstawionych danych wynika, że zmiana liczby ludności na terenie powiatu będzie niewielka: w 2003 r. wynosiła 47396, a w 2015 r. ok. 47338 osób.
Tabela nr 35. Prognoza liczby ludności powiatu mogileńskiego
Rok
Liczba mieszkańców
2003
47396
2004
47411
2005
47418
2006
47382
2007
47380
2008
47357
2009
47354
2010
47338
2015
47338
Z powyższej prognozy wynika, że liczba ludności powiatu nie ulegnie istotnej zmianie,
stąd nie ten czynnik będzie mieć wpływ na zmianę ilości odpadów. Jako istotne w prognozie
rozwoju demograficznego w powiecie do 2015 r. występują: wydłużenie przeciętnego trwania
życia (szczególnie kobiet), postępujący proces starzenia się społeczeństwa, spadek udziału
dzieci i młodzieży.
4.2. SKŁAD MORFOLOGICZNY ODPADÓW I JEGO ZMIANY
Odpady komunalne z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury są bardzo niejednorodne pod względem składu oraz wykazują znaczne wahania ilościowe i jakościowe.
Nie prowadzi się dokładnego rozpoznania morfologii odpadów w dłuższym okresie czasu,
stąd brak jest danych na temat składu jakościowego odpadów. Z tego względu skład morfologiczny odpadów określono na podstawie standardów przyjętych w KPGO.
Skład odpadów zależy od wielu czynników, m.in. od:
− wielkości jednostki osadniczej,
− charakteru terenu: rolniczy, przemysłowy, turystyczny, itp.,
− struktury społecznej i infrastruktury komunalnej (rodzaj zabudowy, stopień jej zwartości,
stopień uciepłowienia ze źródeł centralnych, rozwoju usług, itp.),
− poziomu zamożności społeczeństwa.
Skład morfologiczny odpadów ulega ciągłym zmianom. Obserwowane w ostatnich latach tendencje zmian ilościowych i jakościowych odpadów komunalnych wskazują m.in. na:
− znaczny wzrost ilościowy (objętościowy) opakowań,
− zmniejszenie ilości pozostałości po spalaniu węgla i koksu (wzrost alternatywnych form
ogrzewania mieszkań),
− utrzymanie na stałym, wysokim poziomie zawartości organicznych odpadów spożywczych.
51
Analizując te prognozy oraz przyjmując zgodnie z KPGO 2010 i WPGO 2010 liniową
funkcję wzrostu wskaźnika nagromadzenia odpadów od 2006 r. o 1% rocznie nie będą występowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych.
Tabela nr 36. Prognozowany łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim w 2008 r.
Lp.
Strumień odpadów
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Odpady ulegające biodegradacji
Papier i tektura
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Tekstylia
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
Mogilno
976,4
824,7
55,7
718,4
126,5
394,6
196,1
172,0
495,8
323,8
743,7
35,4
5 062,5
Ilość odpadów (Mg/rok)
Jeziora
Strzelno
Dąbrowa
Wielkie
484,3
45,4
47,8
409,0
45,7
48,2
27,6
3,6
2,2
356,3
48,4
51,1
62,7
7,8
8,2
195,7
34,5
36,4
97,3
11,4
12,0
85,3
22,8
24,1
245,9
69,8
73,8
160,6
26,0
27,4
368,8
69,4
73,1
17,5
3,5
3,7
2511,0
388,3
409,0
Razem
1553,9
1327,6
89,1
1174,2
205,2
661,2
316,8
304,2
885,3
537,8
1255,0
60,1
8 365,4
Przyjęto przyrost o 2% w stosunku do miarodajnych ilości z 2006 r. (z tab. 16).
Tabela nr 37. Prognozowany łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim w 2010 r.
Lp.
Strumień odpadów
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Odpady ulegające biodegradacji
Papier i tektura
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Tekstylia
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
Mogilno
995,6
840,8
56,8
732,5
129,0
402,4
196,0
175,3
505,5
330,1
758,2
36,1
5158,4
Ilość odpadów (Mg/rok)
Jeziora
Strzelno
Dąbrowa
Wielkie
493,8
46,3
48,8
417,0
46,6
49,2
28,2
3,6
2,3
363,3
49,4
52,1
64,0
7,9
8,3
199,6
35,2
37,1
97,2
11,4
12,1
96,9
23,3
24,5
250,7
71,1
75,3
163,7
26,5
28,0
376,0
70,7
74,6
17,9
3,5
3,7
2 558,4
395,6
417,0
Przyjęto przyrost o 4 % w stosunku do miarodajnych ilości z 2006 r. (z tab. 16).
52
Razem
1584,5
1353,6
90,9
1197,2
209,2
674,3
316,7
310,2
902,7
548,3
1279,5
61,2
8529,4
Tabela nr 38. Prognozowany łączny strumień odpadów dla gmin w powiecie mogileńskim w 2015 r.
Lp.
Strumień odpadów
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Odpady ulegające biodegradacji
Papier i tektura
Opakowania wielomateriałowe
Tworzywa sztuczne
Tekstylia
Szkło
Metale
Odpady mineralne
Drobna frakcja popiołowa
Odpady wielkogabarytowe
Odpady budowlane
Odpady niebezpieczne
Razem
Mogilno
1 043,5
881,3
59,5
767,7
135,1
421,7
205,5
183,8
529,8
346,0
794,7
37,8
5406,4
Ilość odpadów (Mg/rok)
Jeziora
Strzelno
Dąbrowa
Wielkie
517,5
48,5
51,1
437,1
48,8
51,6
29,5
3,8
2,4
380,7
51,7
54,6
67,0
8,3
8,7
209,2
36,8
38,9
101,9
12,0
12,6
91,1
24,4
25,7
262,8
74,5
78,9
171,5
27,8
29,3
394,1
74,1
78,1
18,7
3,7
3,9
2 681,4
414,6
437,1
Razem
1 660,6
1418,8
95,2
1 254,7
219,1
706,6
332,0
325,0
946,0
574,6
1 341,1
64,1
8 939,5
Przyjęto przyrost o 9 % w stosunku do miarodajnych ilości z 2006 r. (z tab. 16).
4.3. WSKAŹNIKI NAGROMADZENIA ODPADÓW I ICH ZMIANY
4.3.1. Zmiany wynikające z rozwoju gospodarczego
Do odpadów sektora gospodarczego zalicza się odpady z grup od 1 do 19, określonych
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206). Ze względu na źródło wytwarzania, odpady sektora gospodarczego nazywane są odpadami przemysłowymi.
Z braku szczegółowych danych oraz ze względu na utrzymanie się liczby ludności
w powiecie na niezmienionym poziomie, w prognozie na lata 2010 i 2015 przyjmuje się
obecną ilość odpadów wytwarzanych oraz ich sukcesywne wykorzystanie i unieszkodliwianie
z wyeliminowaniem zbędnego składowania.
Tabela nr 39. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych w latach 2008 i 2015
Odpady przemysłowe (Mg)
Rok
2006
2010
2015
wytworzone
wykorzystane
(odzysk)
magazynowane
688,67
700
700
33,44
33,0
2511500
164,00
–
–
unieszkodliwione
poprzez składowanie
poza składowaniem
58,22
50
50
2 243,00
6000
500
* odpad z wydobywania kopalin innych niż rudy metali kod 010102 – półsolanka o nasyceniu NaCl 180-220 g/dm3 w miejscu prowadzonej działalności Kopalni Mogilno w m. Przyjma. Wytworzony odpad
transportowany jest rurociągami technologicznym Dn 400 mm do Kopalni Mogilno, gdzie jest zagospodarowany przez dosycenie solanki do 320 g/dm3 NaCl, a następnie jako surowiec transportowany do Janikowskich Zakładów Sodowych. Bilans masowy odpadów nie zamyka się w obrębie jednego roku. Wytworzone odpady, ze względów technologicznych lub ekonomicznych zagospodarowuje się w innych latach.
53
Ilość odpadów przemysłowych w powiecie mogileńskim należy, obok powiatu sępoleńskiego, do najniższych w skali województwa. Na terenie powiatu nie eksploatuje się stałych
składowisk odpadów przemysłowych.
Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów przemysłowych nadal będzie wykorzystanie gospodarcze. Głównymi kierunkami wykorzystania odpadów przemysłowych będą: kompostowanie odpadów organicznych, wykorzystanie w rolnictwie i sadownictwie do
nawożenia i ulepszania gleb, produkcja spoiw i mieszanek popiołowo-betonowych lub wykorzystanie jako podbudowa dróg w budownictwie drogowym oraz recykling surowcowy (produkcja granulatów z odpadowych tworzyw sztucznych, wykorzystanie makulatury do produkcji papieru i inne).
4.3.2. Zmiany wynikające z rozwoju gospodarki komunalnej
Wskaźniki nagromadzenia jednostkowego odpadów komunalnych są podstawowymi
danymi wyjściowymi do obliczeń i wszelkich rozważań nad problemami unieszkodliwiania,
przeróbki, planowania gospodarki odpadami czy sporządzania prognoz zmian w czasie.
Wskaźniki te są zróżnicowane, podobnie jak inne właściwości technologiczne odpadów.
Z wieloletnich badań opisywanych w literaturze, a przede wszystkim z szacunków dokonanych w KPGO wynika, że wskaźniki objętościowe nagromadzenia odpadów zarówno z terenów miejskich, jak i wiejskich wzrastają. Można zaobserwować następujące prawidłowości
w zakresie zmian wskaźników nagromadzenia:
− tempo wzrostu wskaźnika wagowego utrzymuje się średnio na poziomie 3,3% w skali
rocznej,
− istotne znaczenie dla ilości powstających odpadów mają zmiany gospodarcze w kraju,
w tym poziom życia mieszkańców miast i wsi.
Trudności w dokonaniu prawidłowego oszacowania ilości odpadów, jakie będą wytwarzane w przyszłości polegają na tym, że jednocześnie ulega zmianie wiele czynników, a więc,
liczba ludności, skład morfologiczny odpadów, proporcje pomiędzy mieszkającymi na wsi
i w mieście, zmiana systemu ogrzewania itp.
W tej sytuacji, po oszacowaniu pełnej ilości aktualnie powstających na terenie gminy
odpadów komunalnych, korzystając z prognozy zmian w ilości i składzie odpadów komunalnych, jakie powstaną w skali kraju, określono poziomy wzrostu wskaźników nagromadzenia
i dalej, uwzględniając prognozy demograficzne, oszacowano ilości odpadów, jakie będą powstawały na terenie gminy w przyszłości.
Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 r. w powiecie z braku innych danych należało przyjąć na podstawie szacowanej ilości wytworzonych
odpadów komunalnych w WPGO 2010 w wysokości 338 138 Mg, i średniej zawartości odpadów ulegających biodegradacji w tym roku wynoszącej około 40%. Ilość odpadów komunal-
54
nych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 r. w regionie przyjęto na poziomie
135 255 Mg. Wychodząc z proporcji ilości odpadów komunalnych prognozowanych na rok
2010 w województwie (504 369 Mg) i powiecie (8259,4 Mg) ustalono ilość odpadów komunalnych wytworzonych w 1995 r. na terenie powiatu mogileńskiego w ilości 5 537 Mg, w tym
40% odpadów ulegających biodegradacji, tj. 2 215 Mg/rok.
Ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w danym roku dopuszczonych
do składowania, w stosunku do bazowej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 r. – zgodnie z wytycznymi Dyrektywy Rady 1999/31/EC zawiera poniższa tabela.
Tabela nr 39. Ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Ilość wytworzona
Ilość odpadów dopuszczona do składowania
zgodnie z Dyrektywą Rady 1999/31/EC
Rok 1995
Prognoza na 2010 r.
(Mg/rok)
2 215
2 938
–
1 661*
* 1 661 = 2215 × 0,75
Z bilansu i prognozy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wyznacza się
niezbędne poziomy zagospodarowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
w określonych przedziałach czasowych, jak w poniższej tabeli:.
Tabela nr 40. Poziomy zagospodarowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Ilość wytworzona ogółem
(w tym papier i tektura)
Ilość odpadów dopuszczonych do składowania
zgodnie z Dyrektywą Rady 1999/31/EC
Ilość odpadów do zagospodarowania zgodnie
z planem dla powiatu
Rok 1995
2 215
Prognoza na 2010 r.
(Mg/rok)
2 938
(1356,6)
2 215
1 661
–
1 277
Wyznaczone limity planowanego odzysku i unieszkodliwiania (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przy założeniu osiągnięcia wymaganych redukcji (zgodnie z art. 16a ustawy o odpadach) wyniosą co najmniej: 25% w 2010 r. i 50%
w 2013 r.
Do głównych instrumentów służących promowaniu procesów odzysku odpadów komunalnych ulegających biodegradacji jako alternatywie dla ich składowania, należy polityka
opłat, w szczególności polityka opłat za składowanie. Cena za przyjmowanie odpadów do
składowania powinna być na takim poziomie, by zachęcać do innych rozwiązań w zakresie
odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji.
55
Tabela nr 41. Planowany odzysk i unieszkodliwianie (poza składowaniem) odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji (Mg)
Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Ilość wytworzona ogółem
(w tym papier i tektura)
Ilość odpadów dopuszczonych do składowania
zgodnie z Dyrektywą Rady 1999/31/EC
Ilość odpadów do zagospodarowania zgodnie
z planem dla powiatu
Rok 1995
Prognoza na 2010 r.
(Mg/rok)
2 215
2 938
(1356,6)
2 215
1 661
–
1 277
Tabela nr 42. Planowany odzysk i unieszkodliwianie (poza składowaniem) odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji (Mg)
Odpady komunalne ulegające biodegradacji
Ilość odpadów do zagospodarowania ogółem
(w tym papier i tektura)
Ilość odpadów dopuszczonych do składowania
zgodnie z Dyrektywą Rady 1999/31/EC
Odzysk papieru i tektury
Zagospodarowanie odpadów ulegających
biodegradacji (kompostowanie)
Prognoza na 2010 r.
(Mg/rok)
2 938
(1356,6)
%
100
1 639
55,80
438
14,90
861
29,30
W celu dostosowania gospodarki odpadami komunalnymi do wymagań Dyrektywy Rady
1999/31/EC należy w 2010 r. 44,2% wytworzonych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wykorzystać gospodarczo. Zakładając odzysk odpadów opakowaniowych z papieru
i tektury na poziomie 438 Mg, do zagospodarowania należy przewidzieć łącznie 1299 Mg
odpadów. Jest to ilość zbliżona do przewidywanej w planie gospodarowania odpadami powiatu z 2004 r.
Dla osiągnięcia założonego celu niezbędny będzie rozwój lokalnych kompostowni wykorzystujących selektywnie zbierane odpady kuchenne ulegające biodegradacji i odpady zielone.
W związku z koniecznością tworzenia, prowadzenia i doskonalenia „międzygminnych
kompleksów unieszkodliwiania odpadów” zwanych w KPGO 2010 zakładami zagospodarowania odpadów należy rozważyć zastosowanie w nich mechaniczno-biologicznych metod
przerobu odpadów jako efektywną opcję przekształcania odpadów celem redukcji objętości
i bezpiecznego składowania. Na terenie Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Inowrocławiu – Mątwy uruchomiono kompostownię odpadów organicznych. Zakład ten wchodzi
w skład Międzygminnego Kompleksu Unieszkodliwiania Odpadów, który zgodnie z WPGO
2010 ma objąć teren gmin Mogilno, Strzelno i Jeziora Wielkie, z których ilość odpadów stanowi 95% w skali powiatu.
Rozwiązania technicznych w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów ulegających biodegradacji stosowane są w kolejności metod:
56
•
rozwój selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”,
•
budowa zakładów segregacji odpadów,
•
budowa kompostowni.
4.3.3. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi
Celami w zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi są :
• Odpady zawierające PCB – całkowite zniszczenie i wyeliminowanie PCB ze środowiska
do 2010 r. poprzez kontrolowane unieszkodliwienie PCB oraz dekontaminację lub unieszkodliwienie urządzeń zawierających PCB,
• Oleje odpadowe – w latach 2007-2014 dążenie do utrzymania poziomu odzysku na poziomie co najmniej 50%, a recyklingu (regeneracja) na poziomie co najmniej 35% (instalacje do regeneracji wykorzystywane są w 50% – konieczne jest dążenie do pełnego wykorzystania ich mocy przerobowych);
• Zużyte baterie i akumulatory – rozbudowa systemu zbierania, odzysku i unieszkodliwiania zużytych baterii i akumulatorów ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich
składowania. W okresie od 2007 r. do 2010 r. należy osiągnąć co najmniej poziomy odzysku i recyklingu zdefiniowane w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej
i opłacie depozytowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90 poz. 607).
Tabela nr 43. Recykling i odzysk baterii oraz akumulatorów
Lp.
Rodzaj baterii lub akumulatorów, z których powstał odpad
Począwszy od 2007 r.
Poziom (%)
1
Akumulatory kwasowo-ołowiowe
2
Akumulatory niklowo-kadmowe (wielkogabarytowe)
60
60
3
4
Akumulatory niklowo-kadmowe (małogabarytowe)
Akumulatory niklowo-żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (wielkogabarytowe)
Akumulatory niklowo-żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (małogabarytowe)
Ogniwa i baterie galwaniczne oraz ich części z wyłączeniem
ogniw i baterii galwanicznych
40
40
40
40
20
20
25
25*
5
6
* nie dotyczy ogniw cynkowo-węglowych i alkalicznych.
Cele na lata 2007-2009:
• dążenie do osiągnięcia poziomów zbierania i recyklingu – zdefiniowanych i określonych
w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WE z dnia 6 września 2006 r.
w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca
dyrektywę 91/157/EWG (Dz. Urz. WE L 266 z 26.09.2006 r., str. 1-14), tj.:
− minimalny poziom zbierania zużytych baterii i akumulatorów (w tym akumulatorów
Ni-Cd) w wysokości 25% do 2012 r.,
57
− minimalny poziom recyklingu w wysokości 65% średniej wagi baterii i akumulatorów
ołowiowo-kwasowych, w tym recykling zawartości ołowiu w najwyższym, technicznie
możliwym do osiągnięcia stopniu, przy jednoczesnym unikaniu nadmiernych kosztów
(do 2010 r.),
− minimalny poziom recyklingu w wysokości 75% średniej wagi baterii i akumulatorów
niklowo-kadmowych, w tym recykling zawartości kadmu w najwyższym, technicznie
możliwym do osiągnięcia stopniu, przy jednoczesnym unikaniu nadmiernych kosztów
(do 2010 r.),
− minimalny poziom recyklingu 50% średniej wagi innych odpadów w postaci baterii
i akumulatorów (do 2010 r.),
• dążenie do niewprowadzania do obrotu:
− wszelkich baterii lub akumulatorów, które zawierają powyżej 0,0005% wagowo rtęci,
bez względu na to, czy są wmontowane do urządzeń, z wyłączeniem ogniw guzikowych
z zawartością rtęci nie wyższą niż 2% wagowo,
− baterii i akumulatorów przenośnych, które zawierają powyżej 0,002% wagowo kadmu,
w tym tych, które są wmontowane do urządzeń, z wyłączeniem baterii i akumulatorów
przenośnych przeznaczonych do użytku w:
§ systemach awaryjnych i alarmowych, w tym w oświetleniu awaryjnym,
§ sprzęcie medycznym,
§ elektronarzędziach bezprzewodowych,
• dążenie do nie stosowania akumulatorów niklowo-kadmowych (Ni – Cd),
• Odpady medyczne i weterynaryjne – dążenie do podniesienia w okresie 2007 r. do 2014 r.
efektywności selektywnego zbierania odpadów medycznych i weterynaryjnych (w tym segregacji odpadów u źródła powstawania),
• Pojazdy wycofane z eksploatacji – zapewnienie pełnej skuteczności działania systemu
zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych z eksploatacji – zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Minimalne poziomy odzysku i recyklingu, odniesione do masy pojazdów przyjętych do stacji
demontażu, w skali roku winny wynosić 75% i 70% dla pojazdów wyprodukowanych
przed dniem 1 stycznia 1980 r., a dla pozostałych pojazdów odpowiednio 85% i 80% do
dnia 31 grudnia 2014 r. oraz 95% i 85% od 1 stycznia 2015 r.
• Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny – rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego ukierunkowane na całkowite wyeliminowanie ich składowania. Cele na lata 2007-2014: osiągnięcie od 1 stycznia 2008 r. poziomów odzysku i recyklingu zużytego sprzętu w wysokości:
− dla zużytego sprzętu powstałego z wielkogabarytowych urządzeń gospodarstwa domowego i automatów do wydawania:
58
· poziomu odzysku w wysokości 80% masy zużytego sprzętu,
· poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących z zużytego sprzętu w wysokości 75% masy zużytego sprzętu,
− dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu teleinformatycznego, telekomunikacyjnego
i audiowizualnego:
· poziomu odzysku w wysokości 75% masy zużytego sprzętu,
· poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących z zużytego sprzętu w wysokości 65% masy zużytego sprzętu,
− dla zużytego sprzętu powstałego z małogabarytowych urządzeń gospodarstwa domowego, sprzętu oświetleniowego, narzędzi elektrycznych i elektronicznych, z wyjątkiem
wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych, zabawek, sprzętu rekreacyjnego i sportowego oraz przyrządów do nadzoru i kontroli:
· poziomu odzysku w wysokości 70% masy zużytego sprzętu,
· poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących z zużytego sprzętu w wysokości 50% masy zużytego sprzętu,
· dla zużytych gazowych lamp wyładowczych – poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących z zużytych lamp w wysokości 80% masy tych lamp,
· osiągnięcie od 1 stycznia 2008 r. poziomu selektywnego zbierania zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości 4 kg/mieszkańca/rok.
Przyjmuje się, że dynamika wzrostu ilości zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego będzie się wahać w granicach 3-5% w skali rocznej (przy 5% tempie wzrostu masy
wprowadzanego sprzętu na rynek). Zakładając czas eksploatacji sprzętu elektrycznego i elektronicznego na poziomie 8-12 lat można prognozować, że ilość zużytego sprzętu (ogółem)
w powiecie będzie wynosić:
w 2010 r. – około 570 Mg,
w 2014 r. – około 642 Mg,
natomiast dla zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych będzie kształtować
się następująco:
w 2008 r. – około 188 Mg,
w 2010 r. – około 208 Mg,
w 2014 r. – około 220 Mg.
Odpady zawierające azbest – sukcesywne osiąganie celów określonych w przyjętym 14 maja
2002 r. przez Radę Ministrów „Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest
stosowanych na terytorium Polski” przewidzianym do 2032 r., który w roku 2007 będzie aktualizowany, zapewnienia bezpiecznego dla zdrowia ludzi usunięcia wyrobów zawierających
azbest i zdeponowania ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddziaływanie.
59
Przeterminowane pestycydy – likwidacja mogilników i magazynów zawierających przeterminowane środki (do 2010 r.):
− likwidacja składowisk poprodukcyjnych odpadów pestycydowych,
− likwidacja skażeń terenu spowodowanych przez mogilniki, zagrażających bezpieczeństwu
użytkowych wód podziemnych oraz likwidacja zagrożeń powodowanych przez składowiska poprodukcyjnych odpadów pestycydowych.
5. KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE POWSTAWANIA ODPADÓW ORAZ
KSZTAŁTOWANIA SYSTEMU GOSPODAROWANIA ODPADAMI
Zgodnie z KPGO 2010, na szczeblu krajowym będą podejmowane przede wszystkim
następujące działania:
− kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającym się do zapobiegania i minimalizacji powstawania odpadów oraz zmniejszenia ich negatywnego oddziaływania na
środowisko,
− wspieranie prowadzenia niskoodpadowych technologii produkcji oraz zapewniających wykorzystanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców,
− promowanie wdrażania systemu zarządzania środowiskowego,
− intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów
oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,
− realizacja „Krajowego planu działań w zakresie zielonych zamówień publicznych na lata
2007-2009 oraz wersji na kolejne lata w zakresie zamówień publicznych.
5.1. ODPADY KOMUNALNE
Podstawowymi działaniami w zakresie gospodarowania odpadami, w kontekście ochrony
środowiska województwa kujawsko-pomorskiego, są: zapobieganie powstawaniu odpadów,
redukcja ich ilości, w szczególności unieszkodliwianych przez składowanie, oraz zmiany odpadów szkodliwych dla środowiska na bardziej bezpieczne. Należy zaznaczyć, że zagospodarowanie odpadów powinno stanowić znaczącą dochodową gałąź przemysłu, obejmującą wykorzystanie najnowszych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Głównymi działaniami niezbędnymi do realizacji gospodarki odpadami komunalnymi
na terenie województwa kujawsko-pomorskiego do 2014 r. są:
• dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, w szczególności:
− odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów zielonych i odpadów organicznych z gospodarstw domowych,
− odpadów opakowaniowych,
− odpadów wielkogabarytowych,
− odpadów budowlanych,
− odpadów niebezpiecznych,
60
• zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których
są składowane odpady komunalne,
• zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich składowisk niespełniających wymogów prawa
i standardów Unii Europejskiej,
• tworzenie, prowadzenie i doskonalenie międzygminnych kompleksów unieszkodliwiania
odpadów komunalnych (zwanych w KPGO 2010 zakładami zagospodarowania odpadów),
• wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym metod
termicznego przekształcania odpadów,
• kontynuacja i intensyfikacja działań edukacyjnych, mających na celu podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa.
Na podstawie prognoz należy przyjąć, że w 2010 r.:
− całkowita ilość wytworzonych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji na obszarze powiatu mogileńskiego wyniesie 2 938 Mg/rok (w roku bazowym 1995 tych odpadów
było 2 215 Mg),
− odzysk i unieszkodliwianie (poza składowaniem) odpadów komunalnych ulegających biodegradacji osiągnie 44,2% tego rodzaju odpadów wytworzonych i wyniesie 1 299 Mg/rok,
− selektywna zbiórka odpadów budowlanych zapewni wydzielenie ich ze wszystkich odpadów
komunalnych i osiągnie 40%, co w skali powiatu pozwoli poddać odzyskowi 512 Mg/rok,
− selektywna zbiórka odpadów wielkogabarytowych zapewni wydzielenie ich ze wszystkich
odpadów komunalnych w 50%, co w skali powiatu pozwoli odzyskać 274 Mg/rok,
− selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych powinna osiągnąć 50%, co w skali powiatu
będzie wynosić 31 Mg/rok,
− ilość odpadów komunalnych unieszkodliwianych przez składowanie w roku 2010 nie powinna przekroczyć 6 143 Mg, w tym dopuszczalna do składowania ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji wyniesie 1 639 Mg/rok.
5.2. WDRAŻANIE SYSTEMOWYCH I KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ
W GOSPODARCE ODPADAMI KOMUNALNYMI
Zgodnie z KPGO 2010 podstawą gospodarki odpadami powinny stać się zakłady zagospodarowania odpadów o przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania
odpadów z obszaru zamieszkałego przez minimum 150 tys. mieszkańców.
Analizując możliwości techniczne instalacji unieszkodliwiania odpadów, w tym składowisk odpadów na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, oraz możliwości spełniania
kryteriów kompleksów unieszkodliwiania odpadów, uznano, iż podstawą gospodarki odpadami komunalnymi w województwie winno być 11 Międzygminnych Kompleksów Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (w KPGO 2010 zwanych zakładami zagospodarowania
odpadów) o przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z wyznaczonych zasięgiem obszarów, wyposażonych we wszelkie niezbędne urządzenia i instalacje, powstałych na bazie już istniejących na terenie województwa składowisk odpadów, speł-
61
niających w zakresie technicznym kryteria najlepszej dostępnej techniki. Łączna pojemność
takich składowisk powinna być wystarczająca na co najmniej 15-letni okres eksploatacji.
Dla gmin Mogilno, Strzelno i Jeziora Wielkie takim składowiskiem jest składowisko
w Giebni – Inowrocławiu, umieszczone pod poz. 8, a dla gminy Dąbrowa składowisko w Wawrzynkach umieszczone pod poz. 9 w tabeli nr 40 „Programu ochrony środowiska z planem
gospodarki odpadami województwa kujawsko-pomorskiego 2010”. Wyciąg z tej tabeli przedstawiono poniżej.
Tabela nr 44. Rejony obsługi Międzygminnych Kompleksów Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (MKUOK) obejmujące teren powiatu mogileńskiego
Rejon obsługi
(gminy wchodzące w skład kompleksu)
Lokalizacja MKUOK
Międzygminny Kompleks
Unieszkodliwiania
Odpadów Komunalnych
Giebnia – Inowrocław
oparty o składowisko odpadów
w Giebni oraz Zakład Utylizacji
Odpadów w Inowrocławiu
Międzygminny Kompleks
Unieszkodliwiania
Odpadów Komunalnych
oparty o składowisko odpadów
w Wawrzynkach gm. Żnin
Liczba mieszkańców
według stanu na
31.12.2005 r.
(tys.)
Powiat inowrocławski:
m. Inowrocław, m. i gm. Gniewkowo,
m. i gm. Janikowo, m. i gm. Kruszwica,
m. i gm. Pakość, gm. Dąbrowa Biskupia,
gm. Inowrocław, gm. Rojewo, gm. Złotniki
Kujawskie
Powiat mogileński:
m. i gm. Mogilno, m. i gm. Strzelno,
gm. Jeziora Wielkie
Powiat żniński:
m. i gm. Barcin, m. i gm. Janowiec Wielkopolski,
m. i gm. Łabiszyn, m. i gm. Gąsawa,
gm. Rogowo, m. i gm. Żnin
Powiat nakielski:
m. i gm. Kcynia, m. i gm. Szubin,
m. i gm. Nakło n/Notecią, gm. Sadki
Powiat mogileński:
gm. Dąbrowa
208
151
W stosunku do składowisk funkcjonujących na terenie powiatu dyspozycje „Programu
ochrony środowiska z planem gospodarki odpadami województwa kujawsko-pomorskiego
2010” zawarte w poz. 33 do 37 tabeli nr 41 są następujące:
Tabela nr 45. Horyzont czasowy funkcjonowania istniejących składowisk przyjmujących odpady
komunalne na terenie powiatu mogileńskiego
Lp.
z tab. 41
62
Lokalizacja składowiska
33
Sucharzewo
34
Jeziora Wielkie
35
Siedlimowo
36
Szerzawy
37
Bławaty
Gmina
Ocena składowiska
Eksploatacja do czasu wypełnienia pod warunkiem
spełnienia wymogów prawa
Eksploatacja do czasu wypełnienia pod warunkiem
Jeziora Wielkie
spełnienia wymogów prawa
Eksploatacja do czasu wypełnienia pod warunkiem
Jeziora Wielkie
spełnienia wymogów prawa
Eksploatacja do czasu wypełnienia pod warunkiem
Mogilno
spełnienia wymogów prawa
Eksploatacja do czasu wypełnienia pod warunkiem
Strzelno
spełnienia wymogów prawa
Dąbrowa
Organizacja systemu gospodarowania odpadami zostanie ustalona przez władze gmin
wchodzących w skład MKUOK. Nie uważa się za celowe lokalizowanie na terenie województwa kujawsko-pomorskiego nowych składowisk odpadów, jak również rozbudowywanie
innych składowisk odpadów niż zaproponowane jako składowiska odpadów w ramach międzygminnych kompleksów unieszkodliwiania odpadów komunalnych.
Miarodajne informacje o poszczególnych składowiskach zawierają ich opisy z działu 7
„Instalacje służące do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów”, stanowiącego załącznik do
„Raportu wojewódzkiego dotyczącego wytwarzania i gospodarowania odpadami w 2006 r.”
http://www.kujawsko-pomorskie.pl/files/srodowisko/odpady/RapWoj-2006.pdf
SKŁADOWISKO ODPADÓW W SZERZAWACH GM. MOGILNO
Zarządzający składowiskiem odpadów
Zakład Gospodarki Komunalnej w Mogilnie
Pozwolenie na budowę
Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji
Nr OS-7623-36/2002
Pozwolenie na użytkowanie
Nr OS-6223-25/2002
Przegląd ekologiczny – data ostatniego przeglądu
2005-08-04
Powierzchnia całkowita
4,0 ha
Powierzchnia wykorzystana
1,97 ha
Pojemność planowana
80 000 Mg
Pojemność wykorzystana do 31.12.2007 r.*
75 858 Mg
Przewidywany termin zamknięcia składowiska*
2009 r.
Kwatery do składowania odpadów niebezpiecznych
N
Uszczelnienie naturalne / rodzaj
N
Uszczelnienie sztuczne / rodzaj
N
Instalacje do zbierania odcieków / rodzaj
Instalacje do odzysku gazu / rodzaj
Ogrodzenie
T
Pas zieleni
T
Piezometry
Waga
N
Monitoring
Kod odpadów
200301
Ilość odpadów w roku sprawozdawczym
4761,3 Mg
* skorygowane według informacji zawartych w sprawozdaniu za lata 2005-2006 wykonanym przez Zleceniodawcę
63
SKŁADOWISKO ODPADÓW W SIEDLIMOWIE GM. JEZIORA WIELKIE
Zarządzający składowiskiem odpadów
Gminny Zakład Utrzymania Dróg, Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich
Pozwolenie na budowę
Nr AB 7351/24/99
Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji
Nr OS 7623-4/06
Pozwolenie na użytkowanie
Nr AB 7353-15/2002
Przegląd ekologiczny –data ostatniego przeglądu
2005-02-23
Powierzchnia całkowita
2,01 ha
Powierzchnia wykorzystana
0,35 ha
Pojemność planowana
14 100 Mg
Pojemność wykorzystana
4174,2727
Przewidywany termin zamknięcia składowiska*
po 2012 r.
Kwatery do składowania odpadów niebezpiecznych
N
Uszczelnienie naturalne / rodzaj
N
Uszczelnienie sztuczne / rodzaj
folia
Instalacje do zbierania odcieków / rodzaj
Instalacje do odzysku gazu / rodzaj
Ogrodzenie
T
Pas zieleni
T
Piezometry
Waga
N
Monitoring
Kod odpadów
200301
Ilość odpadów w roku sprawozdawczym
122,8 Mg
* skorygowane według informacji zawartych w sprawozdaniu za lata 2005-2006 wykonanym przez Zleceniodawcę
SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNLANYCH W JEZIORACH WIELKICH
Zarządzający składowiskiem odpadów
Gminny Zakład Utrzymania Dróg, Gospodarki
Komunalnej i Mieszkaniowej w Jeziorach Wielkich
Pozwolenie na budowę
Nr GKN 7352-9/91
Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji
Nr OS 7623-5/2006
Pozwolenie na użytkowanie
Nr GKN 7353-1/95
Przegląd ekologiczny – data ostatniego przeglądu
2005-02-23
Powierzchnia całkowita
0,8 ha
Powierzchnia wykorzystana
0,3 ha
Pojemność planowana
1 0698 Mg
Pojemność wykorzystana
2516,3 Mg
Przewidywany termin zamknięcia składowiska*
po 2012 r.
Kwatery do składowania odpadów niebezpiecznych
N
Uszczelnienie naturalne / rodzaj
N
Uszczelnienie sztuczne / rodzaj
folia
Instalacje do zbierania odcieków / rodzaj
Instalacje do odzysku gazu / rodzaj
Ogrodzenie
T
Pas zieleni
T
Piezometry
T
Waga
N
Monitoring
Kod odpadów
200301
Ilość odpadów w roku sprawozdawczym
112,3 Mg
* skorygowane według informacji zawartych w sprawozdaniu za lata 2005-2006 wykonanym przez Zleceniodawcę
64
SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNLANYCH W SUCHARZEWIE
Zarządzający składowiskiem odpadów
Urząd Gminy w Dąbrowie
Pozwolenie na budowę
Nr AiNB-7351/61/94
Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji
Nr OS-7623-50/2002
Pozwolenie na użytkowanie
Nr 30/94
Przegląd ekologiczny – data ostatniego przeglądu
2006-01-24
Powierzchnia całkowita
1,411 ha
Powierzchnia wykorzystana
0,941 ha
Pojemność planowana
9980 Mg
Pojemność wykorzystana
4506,5 Mg
Przewidywany termin zamknięcia składowiska*
po 2012 r.
Kwatery do składowania odpadów niebezpiecznych
N
Uszczelnienie naturalne / rodzaj
glina
Uszczelnienie sztuczne / rodzaj
N
Instalacje do zbierania odcieków / rodzaj
Instalacje do odzysku gazu / rodzaj
Ogrodzenie
T
Pas zieleni
T
Piezometry
T
Waga
N
Monitoring
Kod odpadów
190801, 190805, 200301
Ilość odpadów w roku sprawozdawczym
541,5 Mg
* skorygowane według informacji zawartych w sprawozdaniu za lata 2005-2006 wykonanym przez Zleceniodawcę
SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNLANYCH W BŁAWATACH K. STRZELNA
Zarządzający składowiskiem odpadów
Zarząd Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej
w Strzelnie
Rok budowy
modernizacja w 1991 r.
Pojemność zapełniona
85%
Rezerwa pojemności
15%
Opis uszczelnienia
nieprzepuszczalna glina 0,4-2,0 m
Drenaż odcieków
brak
Ogrodzenie
siatka PCV na obwałowaniach
Rejestracja wjazdów
tak
Pomiar przyjmowanych odpadów
brak wagi (1 m3 = 240 kg )
Ilość przyjmowanych odpadów
ok. 7500 m3/rok
Planowany rok zamknięcia składowiska
do końca 2003 r.
Zgodnie z informacją na str. 9 „Sprawozdania z realizacji powiatowego planu gospodarki odpadami za lata 2005-2006” horyzont czasowy funkcjonowania istniejących składowisk odpadów komunalnych przewiduje zakończenie eksploatacji składowisk w Sucharzewie,
Jeziorach Wielkich i Szerzawach po 2012 r. W 2008 r. składowisko opadów komunalnych
Bławaty gm. Strzelno zostało zamknięte decyzją Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy i aktualnie nie jest ono eksploatowane. W przypadku uprawomocnienia się decyzji składowisko nie będzie eksploatowane w najbliższych latach.
65
6. PROGRAM USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST
6.1. CEL I PODSTAWY OPRACOWANIA PROGRAMU, WIADOMOŚCI
WPROWADZAJĄCE
Dla Polski został opracowany „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających
azbest stosowanych na terytorium Polski”, przyjęty przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej
Polskiej 14 maja 2002 roku. Zakłada on oczyszczenie do 2032 r. terytorium Polski z azbestu
i usunięcie stosowanych od wielu lat wyrobów zawierających azbest. Program ten nakłada na
gminy następujące zadania:
1. Uwzględnienie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w gminnych planach
gospodarki odpadami.
2. Przygotowywanie wykazów obiektów zawierających azbest oraz rejonów występującego
narażenia na ekspozycję azbestu.
3. Współpraca z lokalnymi mediami celem rozpowszechniania informacji dotyczących zagrożeń powodowanych przez azbest oraz wyroby z azbestem.
4. Przygotowywanie rocznych sprawozdań finansowych z realizacji zadań „Programu”.
Azbest jest znany od kilku tysięcy lat, ale szerokie zastosowanie uzyskał w ostatnim stuleciu. Jest składnikiem wyrobów budowlanych, szczególnie płyt dachowych, elewacyjnych
oraz rur. Trwałość płyt azbestowo-cementowych szacuje się na 30 lat, natomiast okres eksploatacji innych wyrobów jest z reguły krótszy. Korodujące wyroby zawierające azbest uwalniają
pył azbestowy, który wnikając do organizmu wywołuje poważne choroby układu oddechowego. Dlatego władze samorządowe, mając na uwadze zdrowie mieszkańców oraz prawo Unii
Europejskiej, powinny podjąć działania w kierunku likwidacji tego niebezpiecznego odpadu.
Dla potrzeb budownictwa wyprodukowano w Polsce do 1994 r. ok.1,5 mld m 2 płyt a-c
i ok. 600 tys. ton rur. Z tego 30 mln m 2 płyt zostało wbudowanych przed rokiem 1940, a więc
są to wyroby bardzo stare, silnie zniszczone. Szacuje się, że do 1994 r. zdemontowano tylko
od 37 do 74 mln m2 płyt oraz 59 tys. ton rur. Istnieje wiele przykładów wyrobów wykorzystujących azbesto-cement:
• płyty prasowane płaskie (typu AC-1 Karo) – stosowane na pokrycia dachowe, okładziny
ścian zewnętrznych, obudowy kanałów wentylacyjnych, wykładziny sufitów w niektórych
typach budownictwa przemysłowego,
• płyty faliste (typu NF) i gąsiory (typu GZN i GZD) – stosowane na pokrycia dachowe
w budownictwie przemysłowym, wiejskim i jednorodzinnym, budownictwie infrastruktury
osiedli, niestosowane w budownictwie wielkomiejskim i zabudowie zwartej,
• płyty prasowane płaskie okładzinowe – stosowane na elewacje zewnętrzne budynków systemów monolitycznych, elewacje ochraniające materiał termoizolacyjny w metodzie docieplania, do obudowy filarków międzyokiennych w systemie OWT, na przegrody
i drzwi przeciwogniowe, zabezpieczenia przeciwogniowe konstrukcji stalowych, okładziny
66
ścian wewnętrznych jako materiał do systemów dociepleń lub elementów ścian osłonowych, np. ściany osłonowe WW-78,
• płyty barwne okładzinowe (typu Acekol, Kolorys, Pikolorys G) – w przeszłości stosowane
jako elewacje budownictwa mieszkaniowego wielkopłytowego, płyty lignocementowe modyfikowane,
• płyty warstwowe i żebrowarstwowe (typ PW 3/A) – stosowane w ścianach osłonowych
systemów „Bistyp” (rzadziej w przekryciach dachowych) budownictwa przemysłowego
oraz w budownictwie ogólnym i mieszkaniowym,
• rury bezciśnieniowe – stosowane w pionach kanalizacji zewnętrznej sanitarnej budownictwa mieszkaniowego (zamiast żeliwnych lub kamionkowych), produkowane do 1985 r.,
• rury ciśnieniowe – stosowane jako przewody wodociągowe ciśnieniowe zewnętrzne (np.
do zraszania upraw rolniczych), w kanalizacji zewnętrznej sanitarnej, w gazociągach wysokoprężnych,
• rynny spustowe zsypów na śmieci, szalunki przy budowie kolumn.
Zadaniem programu jest określenie warunków sukcesywnego usuwania wyrobów zawierających azbest. W programie należy ustalić:
a) ilości wyrobów oraz ich rozmieszczenie na obszarze powiatu mogileńskiego,
b) obliczenia ilości i wielkości niezbędnych składowisk odpadów wraz z kosztami inwestycji
i ich eksploatacji,
c) dochody i wydatki budżetu powiatu z tytułu prac związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest,
d) potrzeby kredytowe,
e) propozycje rozwiązań problematyki azbestu,
f) propozycje założeń organizacyjnych i monitoringu programu w układzie terytorialnym.
6.2. PRZEPISY W ZAKRESIE POSTĘPOWANIA Z AZBESTEM
1. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest
(tekst jednolity Dz. U. Nr 3/2004, poz. 20, z późn. zm.).
Ustawa zakazuje wprowadzania na polski obszar celny azbestu, wyrobów zawierających
azbest, produkcji wyrobów zawierających azbest oraz obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi ten surowiec. Zgodnie z ustawą, produkcja płyt azbestowo-cementowych została
zakończona we wszystkich zakładach do 28 września 1998 r., a z dniem 28 marca 1999 r.
nastąpił zakaz obrotu tymi płytami. Wyjątek stanowi tylko azbest i wyroby zawierające
azbest dopuszczone do produkcji lub do wprowadzenia na polski obszar celny spośród wyrobów określonych w załączniku nr 1 do ustawy. Wykaz tych wyrobów określa corocznie
Minister właściwy do spraw gospodarki w drodze rozporządzenia. Wymieniona ustawa
praktycznie zamknęła okres stosowania wyrobów zawierających azbest w Polsce, pozostaje
natomiast problem sukcesywnego usuwania zużytych wyrobów w sposób nie zagrażający
67
zdrowiu ludzi i zanieczyszczeniu środowiska. Ustawa porządkuje również zagadnienia
związane z opieką zdrowotną pracowników, którzy mieli kontakt z azbestem.
2. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62/2001, poz. 628, z późn. zm.).
Ustawa określa zasady postępowania z odpadami, w sposób zapewniający ochronę życia
i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,
a w szczególności zasady zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a także odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. W ustawie określone są obowiązki wytwórców i posiadaczy odpadów, w tym odpadów niebezpiecznych.
Ustawa reguluje całokształt spraw administracyjnych związanych z postępowaniem przy
zbieraniu, transporcie, odzysku i unieszkodliwianiu, w tym składowaniu odpadów, a także
wymagań technicznych i organizacyjnych dotyczących składowisk odpadów. Ustawa
wprowadza obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami na szczeblu krajowym,
wojewódzkim, powiatowym i gminnym.
3. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. Nr 156/2006, poz.
1118, z późn. zm.).
W przypadkach występowania azbestu ma zastosowanie art. 30 ust. 3, który stanowi, że
właściwy organ może nałożyć, w drodze decyzji, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych, objętych obowiązkiem zgłoszenia,
o którym mowa w ust. 1 tego art., jeżeli ich realizacja może naruszyć ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub spowodować:
a. zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia,
b. pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków,
c. pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych,
d. wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla terenów
sąsiednich.
4. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 129/2006, poz.
902, z późn. zm.).
Ustawa zawiera szereg istotnych i ważnych postanowień dotyczących m.in.:
o państwowego monitoringu środowiska, jako systemu pomiarów, ocen i prognoz stanu
środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku,
o opracowania prognoz oddziaływania na środowisko, w tym gospodarki odpadami,
a także programów wojewódzkich, zmierzających do przestrzegania standardów jakości
środowiska,
o ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem, sposobu postępowania z substancjami
stwarzającymi szczególne zagrożenie dla środowiska,
o kar i odpowiedzialności za nieprzestrzeganie zasad i przepisów dotyczących ochrony
środowiska,
68
o konieczności oznaczenia instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany
azbest oraz miejsc, w których on się znajduje.
5. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy
o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100/2001, poz. 1085, z pó źn. zm.).
W art. 54 ustawa odnosi się do odpowiednich zapisów ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r.
o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Ustawa udziela delegacji ministrowi
właściwemu do spraw gospodarki, do określenia w drodze rozporządzenia w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, ministrem właściwym do spraw transportu oraz ministrem właściwym do spraw środowiska – sposobów i warunków bezpiecznego
użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest.
6. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. Nr
11/2001, poz. 84, z późn. zm.).
Ustawa reguluje – na gruncie prawa europejskiego – problematykę dotyczącą substancji
i preparatów chemicznych, w tym niebezpiecznych. Ustawa określa warunki, zakazy lub
ograniczenia produkcji, wprowadzania do obrotu lub stosowania substancji i preparatów
chemicznych, w celu ochrony przed szkodliwym wpływem tych substancji i preparatów na
zdrowie człowieka lub na środowisko. Zgodnie z ustawą tworzy się urząd Inspektora do
Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych.
7. Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych
(Dz. U. Nr 199/2002, poz. 1671, z późn. zm.).
Ustawa określa zasady przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, wymagania w stosunku do kierowców i innych osób wykonujących czynności związane z tym przewozem
oraz organy właściwe do sprawowania nadzoru i kontroli w tych sprawach. Przy przewozach materiałów niebezpiecznych w kraju obowiązują przepisy zawarte w załącznikach A
i B do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów
niebezpiecznych (ADR) – jednolity tekst Umowy ADR (Dz. U. z 2005 r. Nr 178, poz. 1481).
Przepisy umowy ADR oraz ustawy określają warunki załadunku i wyładunku oraz przewozu odpadów niebezpiecznych na składowisko. Pojazdy powinny być zaopatrzone w świadectwo dopuszczenia pojazdu do przewozu materiałów niebezpiecznych wydane przez
upoważnioną stację kontroli pojazdów, zaś kierowcy pojazdów winni być przeszkoleni
w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych.
Akty wykonawcze do ustaw:
1. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r.
w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71/2004, poz. 649).
W rozporządzeniu zawarto przepisy określające:
− bezpieczne użytkowanie oraz usuwanie wyrobów zawierających azbest,
69
− obowiązki wykonawcy prac polegających na bezpiecznym użytkowaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest,
− transportu wyrobów i odpadów zawierających azbest do miejsc ich składowania,
− oznakowanie wyrobów i odpadów zawierających azbest.
2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie
najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217/2002, poz. 1833 z pó źn. zm.).
W rozporządzeniu podano najwyższe dopuszczalne stężenia czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy. Pyły zawierające azbest:
− pył całkowity – 0,5 mg/m3,
− włókna respirabilne – 0,1 włókien/cm3.
3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 1/2003, poz. 12).
W rozporządzeniu ustalono, że dla azbestu wartość odniesienia w powietrzu dla terenu całego kraju, uśredniona do jednej godziny, wynosi 2350 włókien/m3, a uśredniona dla roku
kalendarzowego – 250 włókien/m3.
4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 216/2005, poz.1824).
Są tu określone obowiązki pracodawcy zatrudniającego pracowników przy usuwaniu wyrobów zawierających azbest. Pracodawca obowiązany jest stosować środki ochrony pracowników przed szkodliwym działaniem pyłu zawierającego azbest, a także kontrolować
stopień narażenia pracowników na działanie pyłu azbestu w sposób określony w przepisach dotyczących badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku
pracy. Pracownicy i zarządzający powinni być przeszkoleni w zakresie bezpieczeństwa
i higieny pracy, zgodnie z programem określonym w załączniku do rozporządzenia.
5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października
2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz
wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192/2003, poz. 1876).
Rozporządzenie zawiera przepisy dotyczące:
− wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest,
− wykorzystywania i przemieszczania azbestu lub wyrobów zawierających azbest oraz
oznaczania miejsc ich występowania,
− oznaczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub
wyroby zawierające azbest, oraz pomieszczeń, w których one się znajdują,
70
− wymogów technicznych, jakie należy spełnić przy wykorzystywaniu i przemieszczaniu
wyrobów zawierających azbest oraz przy wykorzystywaniu i oczyszczaniu instalacji lub
urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest,
− inwentaryzowania azbestu lub wyrobów zawierających azbest, w miejscach ich wykorzystywania,
− terminów przedkładania odpowiednim organom informacji o: rodzaju, ilości i miejscach występowania wykorzystywanych wyrobów zawierających azbest, instalacjach
i urządzeniach, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające
azbest, czasie i sposobie usuwania azbestu lub wyrobów zawierających azbest, czasie
i sposobie zastąpienia azbestu i wyrobów zawierających azbest mniej szkodliwymi dla
środowiska,
− formy i układu przedkładanych informacji,
− przypadków i terminów, w których powinny być oczyszczone instalacje lub urządzenia,
w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest.
Rozporządzenie dopuszcza wykorzystywanie azbestu lub wyrobów zawierających azbest
w użytkowanych instalacjach lub urządzeniach, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia
2032 r.
6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji
dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia (Dz. U. Nr 120/2003, poz. 1126).
W § 6 rozporządzenia, podającym szczegółowy zakres robót budowlanych, wymieniono
roboty polegające na usuwaniu i naprawie wyrobów budowlanych zawierających azbest.
7. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz. U. Nr 280/2004, poz. 2771, z późn. zm.).
W rozporządzeniu zaliczono azbest do substancji o działaniu rakotwórczym kategorii 1.
Określa się między innymi sposób rejestrowania azbestu, prowadzenia prac, pracowników
zatrudnionych przy tych pracach, wzory dokumentów oraz szczegółowe warunki ochrony
pracowników.
8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2002 r. w sprawie sposobu
przedkładania wojewodzie informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 175/2002, poz. 1439).
9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112/2001, poz. 1206).
Katalog odpadów dzieli odpady w zależności od źródła ich powstawania na 20 grup, każdej przyporządkowując podgrupy i rodzaje odpadów wraz z kodem. Kod z gwiazdką oznacza odpad niebezpieczny. Według katalogu odpadów azbest jako tego rodzaju odpad wymieniany jest w różnych grupach.
71
06 07 01*
06 13 04*
10 11 81*
10 13 09*
15 01 11*
–
–
–
–
–
16 01 11*
16 02 12*
17 06 01*
17 06 05*
–
–
–
–
odpady azbestowe z elektrolizy,
odpady z przetwarzania azbestu,
odpady zawierające azbest (z hutnictwa szkła),
odpady zawierające azbest z produkcji elementów cementowo-azbestowych,
opakowania z metali zawierające niebezpieczne, porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest) włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi,
okładziny hamulcowe zawierające azbest,
zużyte urządzenia zawierające azbest,
materiały izolacyjne zawierające azbest,
materiały konstrukcyjne zawierające azbest.
10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 30/2006, poz. 213).
Rozporządzenie ustala wzory dokumentów stosowanych do prowadzenia ilościowej i jakościowej ewidencji odpadów celem zapewnienia kontroli ich przemieszczania. Do prowadzenia ewidencji odpadów obowiązani są posiadacze odpadów (w tym wytwórcy).
Ewidencje odpadów prowadzi przy pomocy karty ewidencji odpadów oraz karty przekazania odpadów (prowadzący działalność związaną tylko z transportem odpadów nie mają
obowiązku prowadzenia kart ewidencji odpadów).
11. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2005 r. w sprawie leków związanych z chorobami wywołanymi pracą przy azbeście (Dz. U. Nr 189/2005, poz.1603).
12. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 sierpnia 2004 r. w sprawie leczenia uzdrowiskowego osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr
185/2004, poz. 1920, z późn. zm.).
13. „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium
Polski”.
„Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium
Polski” – przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 14 maja 2002 r. – określa główne kierunki działania w okresie 30 lat, potrzebne środki na realizację „Programu...", a także
podaje szacunkowe ilości wyrobów zawierających azbest w całym kraju oraz poszczególnych województwach.
Program obejmuje m.in.:
− usuwanie azbestu z gospodarki, szczególnie z budownictwa,
− propozycje rozwiązań składowania odpadów azbestowych (składowiska),
− postulowane zasady wsparcia finansowego zarówno ze środków budżetowych, ochrony środowiska, Unii Europejskiej jak i władz terenowych,
− wytyczne do opracowania wojewódzkich i powiatowych programów usuwania wyrobów azbestowych,
− założenia dotyczące organizacji, systemu kontroli i monitoringu programu.
72
Działania podjęte w ramach Programu:
− szkolenia administracji różnego szczebla w zakresie bezpiecznego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest: Członkowie Rady Programowej, Władze samorządowe,
Inspektorzy Ochrony Środowiska, Inspektorzy Nadzoru Budowlanego, Ośrodki inspekcji sanitarnej, Państwowa Inspekcja Pracy, Lekarze,
− materiały informacyjne dla lokalnych władz samorządowych: „Zbiór przepisów i procedur dotyczących bezpiecznego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest”,
„Informator o przepisach i procedurach dotyczących bezpiecznego postępowania
z wyrobami zawierającymi azbest”.
6.3. USTALENIE ILOŚCI WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST NA TERENIE
POWIATU
Tabela nr 46. Zastosowanie materiałów budowlanych zawierających azbest
Rodzaj wyrobu zawierającego azbest
Zastosowanie
Płyty azbestowo-cementowe faliste i gąsiory – pokrycia dachowe
Płyty azbestowo-cementowe, prasowane
– ściany osłonowe i działowe
płaskie okładzinowe
– okładziny zewnętrzne
– osłona ścian przewodów windowych, szybów wentylacyjnych i instalacyjnych
– chłodnie kominowe i wentylatorowe
Płyty azbestowo-cementowe, prasowane
– pokrycia dachowe
płaskie typu "karo"
– okładziny zewnętrzne
Płyty azbestowo-cementowe autoklawizo- – okładziny zewnętrzne
wane płaskie "acekol" i "kolorys"
– osłony kanałów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych
– ściany działowe
Płyty azbestowo-cementowe konstrukcyjne – osłony ogniochronne i przeciwpożarowe w budynogniochronne
kach i obiektach przemysłowych
– izolacja urządzeń grzewczych
Rury azbestowo-cementowe (ciśnieniowe – przewody wodociągowe i kanalizacyjne
i bezciśnieniowe)
– rynny spustowe zsypów na śmieci
– przewody kominowe
Otuliny azbestowo-cementowe
– izolacja urządzeń ciepłowniczych
Kształtki budowlane azbestowo-cementowe – przewody wentylacyjne
– podokienniki
– osłony rurociągów ciepłowniczych
– osłony kanałów spalinowych i wentylacyjnych
Masy azbestowe natryskowe
– izolacja ogniochronna konstrukcji stalowych i przegród budowlanych
– izolacja akustyczna obiektów użyteczności publicznej
Azbest znalazł szerokie zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu.
73
Tabela nr 47. Charakterystyka wyrobów azbestowych
Lp.
Rodzaje
wyrobów
Wyroby
1
Wyroby
– płyty dekarskie
azbestowo- – rury ciśnieniowe
-cementowe – płyty okładzinowe
i elewacyjne
2
Wyroby
izolacyjne
–
–
–
–
–
3
Wyroby
uszczelniające
– tektura
– płyty azbestowo-kauczukowe
– szczeliwa plecione
4
5
Wyroby
cierne
Wyroby
hydroizolacyjne
6
Inne
–
–
–
–
–
–
–
–
wata
włóknina
sznury
tkanina termoizolacyjna
taśmy
okładziny cierne
klocki hamulcowe
lepiki asfaltowe
kity uszczelniające
zaprawy gruntujące
papa dachowa
płytki podłogowe
materiał filtracyjny
w przemyśle piwowarskim i w farmacji
– wypełniacz lakierów
i izolacji przewodów
grzewczych
– produkcja masek przeciwgazowych
Udział %
azbestu
w wyrobie
5-30
–
–
–
75-100
75-100
30
20-40
Zastosowanie
Zalety wyrobu
pokrycie dachowe – ogniotrwałość
– odporność na korozję i gnielewacje
cie
wodociągi i kana– wytrzymałe mechanicznie
lizacje
– lekkie
– trwałe
– nie wymagają konserwacji
– odporne na wysoką tempe– izolacje kotłów
raturę
parowych, silników, rurociągów, – trwałe
wymienników ciepła, zbiorników
– ubrania i tkaniny
termoizolacyjne
Uszczelnienia nara- – odporność na wysokie temperatury
żone na:
– wysoką tempera- – wytrzymałość na ściskanie
– dobra elastyczność
turę
– wodę i parę wodną – odporność chemiczna
– kwasy i zasady
– oleje, gazy spalinowe
Elementy napędów Chroni elementy przed przegrzaniem
Materiały stosowane
w budownictwie
Stosowany w różnych przemysłach
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz. U. z 2001 Nr 112, poz. 1206) odpady zawierającE azbest klasyfikowane są jako odpady niebezpieczne z przypisanymi następującymi kodami klasyfikacyjnymi:
• 06 07 01* – Odpady azbestowe z elektrolizy,
• 06 13 04* – Odpady z przetwarzania azbestu,
• 10 11 81* – Odpady zawierające azbest (z hutnictwa szkła),
• 10 13 09* – Odpady zawierające azbest z produkcji elementów cementowo azbestowych,
• 15 01 11* – Opakowania z metali zawierające niebezpieczne, porowate elementy
wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest) włącznie z pustymi pojemnikami
ciśnieniowymi,
74
•
16 01 11*
• 16 02 12*
• 17 06 01*
• 17 06 05*
–
–
–
–
Okładziny hamulcowe zawierające azbest,
Zużyte urządzenia zawierające azbest,
Materiały izolacyjne zawierające azbest,
Materiały konstrukcyjne zawierające azbest.
Tabela nr 48. Przewidywana ilość odpadów zawierających azbest powstających w wyniku usuwania
wyrobów z azbestem w kraju i województwie, w perspektywie lat 2003 -2032 według
Programu usuwania azbestu w kraju
Województwo kujawsko-pomorskie
Lata
2003-2012
2013-2022
2023-2032
Ilość powstających odpadów z azbestem
(usuwanych wyrobów zawierających azbest) [Mg]
277 074
316 656
197 910
Polska
5 413 275
Wyszczególnienie
6 186 600
3 866 623
W wyniku działań Starostwa Powiatowego przy udziale gmin powiatu mogileńskiego
dokonano zinwentaryzowania ilości wyrobów azbestowych przede wszystkim z powierzchni
dachowych pokrytych płytami azbestowo-cementowymi (eternitem), w ramach programu
usuwania azbestu. Według danych przekazanych w ankietach przez gminy ilości wyrobów zawierających azbest na koniec 2006 r. wynosiły:
− w gminie Jeziora Wielkie 1772 Mg,
− w gminie Strzelno
5254 Mg,
− w gminie Mogilno
7434 Mg,
− w gminie Dąbrowa
3685 Mg.
Łączna ilość tego rodzaju odpadów wyniesie: 18 145 Mg.
Przyjmując na podstawie tabeli nr 48, że oszacowana globalna ilość wyrobów azbestowych na terenie województwa wyniesie 791 640 Mg, oraz że w stosunku do ilości mieszkańców województwa ludność powiatu mogileńskiego stanowi 2,6%, dla ustalenia wiarygodności rzędu wielkości dokonanych szacunków przyjąć, że w takim przypadku na powiat przypadałoby 20 582 Mg wyrobów azbestowych. W związku z powyższym dla potrzeb programu
proponuje się przyjęcie, że całkowita ilość wyrobów zawierających azbest wyniesie zgodnie
z ustaleniami gmin: 18 145 Mg.
Przy kalkulowaniu ilości wyrobów azbestowych należało rozważyć zagadnienie części
sieci wodociągowych zbudowanych z tego materiału na terenie powiatu. Należy stwierdzić,
że azbest nie stwarza zagrożenia dla użytkowników wodociągów. Nawet gdyby się on przedostawał do wody pitnej, wyklucza się jego szkodliwość przy wchłanianiu do przewodu pokarmowego. Niebezpieczny jest azbest wdychany do płuc w formie pylistej. Według zapewnień ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Państwowego Zakładu Higieny,
czynne przewody wodociągowe z azbestocementu nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi.
Rury azbestowo-cementowe są wykonane z materiału o gęstości powyżej 1000 kg/m3 oraz
75
mają formę związaną i włóknistą. Stąd nie planuje się w najbliższym czasie kompleksowej
wymiany sieci wodociągowej z azbestocementu. Natomiast w czasie prowadzonych inwestycji drogowych dokonywana jest sukcesywna wymiana tychże wodociągów.
W celu zakwalifikowania wyrobów zawierających azbest do dalszego użytkowania lub
usunięcia oraz określenia stopnia pilności działań naprawczych, właściciele obiektów posiadających obiekty z wyrobami zawierającymi azbest powinni wykonać ocenę stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów według załącznika 1 (Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 2 kwietnia 2004 r. Dz. U. Nr 71, poz. 649). Jak wcz eśniej wspomniano, stan techniczny wszystkich pokryć azbestowo-cementowych określa się
jako dobry, w większości kwalifikuje te pokrycia do III stopnia pilności, czyli do ponownej
oceny w czasie pięciu lat. Należy zaznaczyć, że odpowiednie zabezpieczenie wyrobów zawierających azbest, np. poprzez pomalowanie, może przedłużyć ich żywotność, jednak nie
uchroni przed ich całkowitym usunięciem.
Unieszkodliwianie odpadów z terenu powiatu mogileńskiego zabezpieczają dwa składowiska odpadów azbestowych eksploatowane przez:
a) firmę EKO-POL Sp z o.o., ul. Św.Jana 18d, 87-140 Chełmża, która prowadzi Składowisko
w m. Małociechowo przy ul. Dworcowej 9, 86-120 Pruszcz Pomorski,
b) Zakład Utylizacji Odpadów z siedzibą w Koninie przy ul. Sulańskiej 11.
Biorąc pod uwagę powyższe, istnieją możliwości techniczne i organizacyjne do usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu powiatu. Obowiązek usunięcia azbestu
spoczywa jednak na właścicielach lub użytkownikach tych wyrobów.
W załączeniu wykaz firm zajmujących się demontażem wyrobów zawierających azbest
i posiadających zezwolenia w zakresie gospodarki odpadami.
Tabela 49. Wykaz firm posiadających zezwolenia Starosty Mogileńskiego w zakresie gospodarki
odpadami zawierającymi azbest
Lp.
Nazwa i adres firmy
Miejscowość
Numer decyzji,
z dnia
OS-7623-44/2002
z dnia 07.01.2003 r.
1
Ekochem-Ekoservice Sp z o.o., Al. Kościuszki 99, Łódź
Łódź
2
Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyjnych i Antykorozyjnych
„ TERMOEXPORT ”, ul. Żurawska 24/7, Warszawa
Warszawa
3
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „ POL-ZŁOM ” S.C. Henryk
Nowa Wieś
Leszczyński Grażyna Leszczyńska, Nowa Wieś 86, 88-324 Jeziora
Wielkie
OS-7623-28/2003
z dnia 20.06.2003 r.
wraz ze zmianą
z dnia 10.07.2003 r.
4
PPHU Abba-Ekomed Sp z o.o., ul. Poznańska 152, 87-100 Toruń
Toruń
OS-7623-30/2003
z dnia 18.08.2003 r.
5
Firma Usługowo-Handlowa „ WOD-PRZEM ”, ul. Sokola 34,
87-100 Toruń
Toruń
OS-7623-33/2003
z dnia 17.10.2003 r.
6
PUHP „TOMEXSTAL ” Szczepan Sutor, Sławsko Dolne 33,
88-320 Strzelno
Sławsko
Dolne
OS-7623-45/2002
z dnia 01.08.2003 r.
76
OS-7623-20/2003
z dnia 30.06.2003 r.
7
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe TRANS–MAS Karol
Wcisło, Szczepanowo, ul. Leśna 3, 88-306 Dąbrowa
Szczepanowo
OS-7623-6/2004
z dnia 24.02.2004 r.
8
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe TRANS–SPED
Piotr Grabowski, Słaboszewko 41, 88-306 Dąbrowa
Słaboszewko
OS-7623-7/2004
z dnia 24.02.2004 r.
9
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe TRANS–STAL, Piotr
Grabowski, Andrzej Wcisło Sp..J., Słaboszewko 41,
88-306 Dąbrowa
Słaboszewko
OS-7623-8/2004
z dnia 24.02.2004 r.
10
Zakład Blacharsko-Dekarsko-Instalacyjny M.P. Czerniak S.C.,
Stawiska 52, 88-300 Mogilno
Stawiska
OS-7623-9/2004
z dnia 12.03.2004 r.
11
ALGADER HOFMAN Sp. z o.o., ul. Wólczyńska 133, budynek
11B, 01-919 Warszawa
Warszawa
OS-7623-18/2004
z dnia 07.06.2004 r.
12
AM Trans Progres Sp. z o.o., ul. Sarmacka 7, 61-616 Poznań
Poznań
OS-7623-6/2005
z dnia 04.03.2005 r.
13
Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Roman Warsiński,
ul. Promienista 34 , 62-200 Gniezno
Gniezno
OS-7623-16/2005
z dnia 12.05.2005 r.
14
Zakład Remontowo-Budowlany „ AMBROŻY ” Spółka Jawna
Wiesława Śliwińska, Kazimierz Ambroży, ul. Meissnera 1/3
lok..222, 03-982 Warszawa
Warszawa
OS-7623-17/2005
z dnia 16.05.2005 r.
15
MAXMED Zakład Usługowo-Handlowy Marcin Murzyn,
ul. Źródlana 4, 84-230 Rumia
Rumia
OS-7623-26/2005
z dnia 01.06.2005 r.
16
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Roman Szcześniak
ul. Kardynała Wyszyńskiego 4, 88-300 Mogilno
Mogilno
OS-7623-28/2005
z dnia 02.06.2005 r.
17
ALBEKO Sieger Sp. J., 87-510 Kotowy , gm. Skrwilno
Kotowy
OS-7623-31/2005
z dnia 20.06.2005 r.
18
GAJAWI P.P.H.U.Gabriel Rogut, ul. Odyńca 24, 93-150 Łódź
Łódź
OS-7623-32/2005
z dnia 16.06.2005 r.
19
Transport-Metalurgia Sp. z o.o., ul. Reymonta 62, 97-500 Radomsko
Radomsko
OS-7623-34/2005
z dnia 18.07.2005 r.
20
Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe GNO-BUD,
Gnojno 4/3, 88-100 Inowrocław
Gnojno
OS-7623-35/2005
z dnia 18.07.2005 r.
21
PPHU „WALDI” Halina Żuk, Szczepanowo 19/3, 88-306 Dąbrowa
Szczepanowo
OS-7623-2/2006
z dnia 15.02.2006 r.
22
Zakład Gospodarki Komunalnej GRONEKO Marcin Gronowski,
Mikołaj Gronowski, Mikorzyn 19, 87-732 Lubanie
Mikorzyn
OS-7623-7/2006
z dnia 17.07.2006 r
23
PUH „ JUKO” Jerzy Szczukocki, ul. 1-go Maja 25, Piotrków Trybunalski
Piotrków
Trybunalski
OS-7623-8/2006
z dnia 17.07.2006 r.
24
SPE-BAU Sp z o.o. Specjalistyczne prace budowlane
ul. Mielecka 21/1, Wrocław
Wrocław
OS-7623-14/2006
z dnia 17.07.2006 r.
25
Przedsiębiorstwo Budowlane „ZIEMBUD” Sp. z o.o., Ostrowo
Kościelne, 62-420 Strzałkowo
Ostrowo
Kościelne
OS-7623-22006
z dnia 15.05.2006 r.
26
CARISTA Zespół Produkcji i Usług Paramedycznych - Ochrony
Środowiska, Lech Knopczyk, ul. K. Jarochowskiego 8 lok. 8,
Poznań
Poznań
OS-7623-242006
z dnia 02.06.2006 r.
27
Przedsiębiorstwo Projektowo-Wdrożeniowe„AWAT” Sp. z o.o.,
ul. Kaliskiego 9, Warszawa
Warszawa
OS-7623-29/2006
z dnia 07.07.2006 r.
28
Zakład Energetyki Cieplnej, ul. Osiedle Piastowskie 4
88-320 Strzelno
Strzelno
OS-7623-32/2007
z dnia 16.07.2007 r.
77
6.4. OBOWIĄZKI I SPOSÓB POSTĘPOWANIA WŁAŚCICIELI (UŻYTKOWNIKÓW)
PRZY UŻYTKOWANIU NIERUCHOMOŚCI Z WYROBAMI ZAWIERAJĄCYMI
AZBEST ORAZ PRZY ZABEZPIECZANIU I USUWANIU ORAZ TRANSPORCIE
TEGO RODZAJU WYROBÓW
Właściciel lub zarządca budynku, budowli, instalacji lub urządzenia technicznego oraz
terenu, gdzie znajdują się wyroby zawierające azbest, ma obowiązek sporządzenia – w 2 egzemplarzach – „Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest”. Właściciele lub zarządcy, którzy spełnili ten obowiązek wcześniej – sporządzają
następne „Oceny...” w terminach wynikających z warunków poprzedniej „Oceny...”, tzn.:
− po 5 latach, jeżeli wyroby zawierające azbest są w dobrym stanie technicznym i nieuszkodzone,
− po roku, jeżeli przy poprzedniej „Ocenie...” ujawnione zostały drobne (do 3% powierzchni
wyrobów) uszkodzenia.
Wyroby, które posiadały lub posiadają duże i widoczne uszkodzenia – powinny zostać
bezzwłocznie usunięte.
Jeden egzemplarz „Oceny...” właściciel lub zarządca zobowiązany jest złożyć właściwemu terenowo organowi architektoniczno-budowlanemu lub powiatowemu inspektorowi
nadzoru budowlanego – w terminie do 30 dni od dnia jej sporządzenia. Drugi egzemplarz
zachowuje przy dokumentacji budynku, budowli, instalacji lub urządzenia przemysłowego
oraz terenu – do czasu sporządzenia następnej „Oceny..”.
Właściciel lub zarządca obowiązany jest do przeprowadzenia inwentaryzacji (spisu
z natury) wyrobów zawierających azbest. Wyniki inwentaryzacji powinny służyć do sporządzenia informacji dla wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – właściwego dla miejsca znajdowania się budynku, budowli, instalacji lub urządzenia oraz terenu z wyrobami zawierającymi azbest.
Obowiązki administratorów budynków:
• opracowanie instrukcji dla mieszkańców/użytkowników domów z dachami lub elewacjami
z płyt azbestowo-cementowych – o zasadach bezpiecznego użytkowania (przykład),
• opracowanie instrukcji dla mieszkańców/użytkowników obiektu przed rozpoczęciem prac
zabezpieczania lub usuwania wyrobów zawierających azbest – o zasadach bezpiecznego
postępowania oraz ochrony przed szkodliwością emisji azbestu, w czasie trwania tych prac
(przykład).
Przy opracowaniu tych instrukcji administratorzy powinni uwzględnić szczególnie przepisy:
– rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 1998 r. – w sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U.
Nr 138, poz. 895), a po jego spodziewanej nowelizacji, na przełomie roku 2003/2004,
aktualnie obowiązujące przepisy,
78
– rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października
2003 r. – w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz
wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz.U.Nr.192, poz.1876).
Przykład instrukcji o charakterze ostrzegawczym
"Administracja................................................................. ..............................zawiadamia
mieszkańców/użytkowników budynku przy ul. ...............................................................,
że elewacja/dachx) obiektu pokryte są płytami azbestowo-cementowymi. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyroby zawierające azbest mogą być bezpiecznie użytkowane
najdalej do 2032 r. – pod warunkiem, że nie są uszkodzone, popękane oraz ich powierzchnia nie uległa erozji.
W związku z powyższym, zwracamy się do mieszkańców i użytkowników o przestrzeganie zasad bezpiecznego postępowania, a w szczególności:
1) nieuszkadzanie wyrobów zawierających azbest,
2) przestrzeganie dzieci i osób pozostających pod opieką użytkowników przed postępowaniem mogącym spowodować uszkodzenie wyrobów zawierających azbest,
3) zawiadamianie administracji o wszystkich zauważonych przypadkach uszkodzeń wyrobów zawierających azbest.
Równocześnie informujemy, że zabronione jest jakiekolwiek samowolne postępowanie
z wyrobami zawierającymi azbest (jak. np. przybijanie płyt gwoździami itp.). Do wszelkich prac z wyrobami zawierającymi azbest uprawnione są wyłącznie specjalistyczne
przedsiębiorstwa, posiadające formalnie zatwierdzony program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi przez właściwego starostę."
x) niepotrzebne skreślić
Przykład instrukcji o charakterze zawiadamiającym
"Administracja ..............................................................................................zawiadamia
mieszkańców/użytkowników budynku przy ul. ............................................................,
że w okresie od dnia .................... do dnia .........................................., prowadzone b ędą
roboty remontowo-budowlane polegające na usuwaniu/zabezpieczaniu x) płyt azbestowo-cementowych z elewacji/dachu x) budynku.
79
Roboty wykonywane będą przez firmę (nazwa, adres i nr telefonu), która posiada zatwierdzony przez właściwego starostę program gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
W okresie prowadzonych prac mieszkańcy i użytkownicy budynku powinni przestrzegać
zasady bezpiecznego postępowania i ochrony przed szkodliwością azbestu, a szczególnie:
1) przez cały czas prowadzenia prac nie otwierać okien oraz zamykać drzwi wejściowe
do klatki schodowej,
2) jeżeli prowadzone są prace na elewacji budynku, należy okna okleić szczelnie od
wewnątrz taśmą samoprzylepną lub też uszczelnić je w inny sposób,
3) przestrzegać, aby dzieci lub inne osoby spośród mieszkańców budynku nie przebywały w bezpośredniej bliskości do prowadzonych robót oraz aby nie dotykały lub
zabierały jakiekolwiek elementy usuwanych wyrobów zawierających azbest,
4) zgłaszać do administracji wszelkie zaobserwowane przypadki powstania niebezpieczeństwa emisji azbestu, w trakcie prowadzonych prac.
x) niepotrzebne skreślić
UWAGA:
Opracowanie tej instrukcji nie zwalnia wykonawcy prac polegających na zabezpieczaniu lub
usuwaniu wyrobów zawierających azbest (usuwaniu odpadów niebezpiecznych) – od obowiązku wykonania zabezpieczeń, wynikających z planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
opracowanego dla prowadzenia tych prac.
6.5. HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU USUWANIA AZBESTU
Zakłada się, że realizacja programu będzie trwała do 2032 r. z podziałem na okresy:
– w latach 2008-2012
– w latach 2013-2017
– w latach 2018-2022
– w latach 2023-2027
– w latach 2028-2032
Przyjęto, że w pierwszym okresie realizacji „Programu ...” usuniętych zostanie 30%
wyrobów zawierających azbest. Pozostałą ilość wyrobów przewiduje się usuwać w równych
częściach. Ilości odpadów (Mg) przewidywane w poszczególnych okresach i latach przedstawia poniższa tabela.
80
Tabela nr 50. Ilości wyrobów zawierających azbest przewidywane do usuwania w poszczególnych
okresach programu
Okresy lat
Ilości w okresach (Mg)
Ilości roczne (Mg)
2008-2012
5443
1108,5
2013-2017
3176
635,2
2018-2022
3176
635,2
2023-2027
3175
635,2
2028-2032
3165
635,2
Razem
18145
–
Zadania programu dzielą się na pozainwestycyjne (w tym organizacyjne) i inwestycyjne.
Zadania pozainwestycyjne zmierzają do:
− prawdziwej i kompletnej oceny ilości i stanu wyrobów zawierających azbest znajdujących
się na terenie gminy,
− kontroli ewentualnych tzw. „dzikich wysypisk odpadów”, gdzie mogą trafiać również odpady azbestowe,
− organizacji działań informacyjnych nt. szkodliwości azbestu oraz bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest,
− wdrożenia monitoringu realizacji programu usuwania wyrobów zawierających azbest
i unieszkodliwiania odpadów azbestowych,
− wzmożenia przebiegu poszukiwania środków finansowych ze źródeł zewnętrznych dla
wsparcia usuwania wyrobów zawierających azbest, ich unieszkodliwiania i zastępowania
wyrobami bezazbestowymi.
Zadanie inwestycyjne zmierza do zwiększenia ilości usuwanych wyrobów zawierających azbest i ich wymiany na wyroby bezazbestowe.
Harmonogram realizacji zadań został sporządzony po przeprowadzeniu szczegółowej
inwentaryzacji materiałów zwierających azbest na terenie powiatu mogileńskiego w oparciu
o obowiązujący system prawny oraz o zadania wynikające z „Programu usuwania azbestu
i wyrobów zawierających azbest z terytorium Polski”.
Tabela nr 51. Harmonogram działań powiatu w realizacji programu usuwania azbestu
Nr zaNazwa zadania
dania
1
Przygotowanie Uchwały Rady Powiatu
w sprawie warunków dofinansowania działań
polegających na usunięciu wyrobów zawierających azbest.
2
Skoordynowanie działań powiatu z działaniami
samorządów gminnych w zakresie usuwania
azbestu w programach powiatowym i gminnych. Zaopiniowanie gminnych programów
usuwania wyrobów zawierających azbest.
Jednostka
odpowiedzialna
Starosta Mogileński/Rada Powiatu
Okres
realizacji
2008
Koszty
(tys. PLN )
–
Starosta Mogileński/Rada Powiatu
oraz zarządy gmin
na terenie powiatu
2008
–
81
3
Realizacja „Programu usuwania wyrobów zawierających azbest”.
3
− działalność informacyjna i edukacyjna skierowana do właścicieli, zarządców i użytkowników budynków, budowli i instalacji
zawierających azbest,
− przygotowanie ulotek informacyjnych
o szkodliwości azbestu i o obowiązkach
związanych z koniecznością jego usuwania,
− przygotowanie stałej informacji, na stronie
internetowej (BIP), poświęconej tematyce
azbestu, okresowe publikacje w prasie lokalnej dotyczące tematyki zagrożeń i usuwania azbestu,
− informacje o działaniach władz samorządowych podejmowanych w celu usunięcia wyrobów azbestowych.
Prowadzenie stałej bazy danych dotyczącej
podmiotów i ilości wyrobów zawierających
azbest oraz o ilości i miejscu zlikwidowania
odpadów zawierających azbest.
Monitoring i ocena realizacji programu (sprawozdanie z realizacji Programu).
4
5
Wydziały Starostwa 2008-2032 W miarę posia(w ramach wykonydanych środków
wania uchwały Rady
Powiatowego
Powiatu), samorządy
Funduszu
Ochrony Środogminne, właściciele
wiska i Gospoi użytkownicy
darki Wodnej
Wydziały Starostwa 2008-2032
1500 zł/rok
(w ramach wykonywania uchwał Rady
Powiatu j Starosty)
2008-2032
200 zł/rok
2008-2032
–
6.6. KOSZTY I ZAGADNIENIA FINANSOWE ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ
PROGRAMU
Na koszty związane z transportem i unieszkodliwianiem odpadów zawierających azbest
składają się czynności demontażu, transportu i unieszkodliwiania tych odpadów.
Zbieranie – to proces samego odbioru od posiadacza odpadów, który w przypadku wyrobów zawierających azbest jest zwiększony o zdjęcie (np. poszycia dachowego) przez wyspecjalizowane firmy. Pod pojęciem usunięcie azbestu rozumie się demontaż, transport oraz
składowanie. W „Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych
na terytorium Polski” koszt usuwania wyrobów zawierających azbest według cen w 2000 r.
oszacowano na ok. 47 miliardów złotych.
Średni koszt usunięcia 1 m2 płyty azbestowo-cementowej – według uśrednionych danych z szeregu firm wykonawczych aktualnie może wynosić około 35 zł.
Ilość wyrobów zawierających azbest występujących na terenie powiatu – 18 145 Mg.
Średnia masa płyty wynosi 11 kg na 1 m2 .
Przy powyższym założeniu powierzchnia płyt azbestowych z terenu powiatu osiągnie:
F = 18 145 000 : 11 = 1 650 000 m2
Szacunkowy koszt usunięcia wyrobów zawierających azbest z powiatu wyniesie:
K = 1 650 000 m2 × 35 zł/m2 = 57 750 tys. zł
82
Tabela nr 52. Koszty usuwania azbestu w poszczególnych okresach realizacji programu
2008-2012
Koszty w okresach
(tys. zł)
17 325
Koszty roczne
(tys. zł)
3 465
2013-2017
10 106
2 021,2
2018-2022
10 106
2 021,2
2023-2027
10 106
2 021,2
2028-2032
10 107
2 021,2
Razem
57 750
–
Okresy lat
6.7. MONITORING REALIZACJI PROGRAMU USUWANIA WYROBÓW
ZAWIERAJĄCYCH AZBEST
Proponuje się, aby Rada Powiatu otrzymywała sprawozdania rzeczowo-finansowe z realizacji zadań „Programu....” oraz zatwierdzała harmonogram rzeczowo-finansowy przy
uwzględnieniu podanych w poniższej tabeli wskaźników monitorowania.
Tabela nr 53. Wskaźniki monitorowania Programu usuwania azbestu z terenu powiatu mogileńskiego
Lp.
1
2
3
4
5
1
2
3.
Wskaźnik
A. Wskaźniki efektywności realizacji „Programu ...” i zmiany presji na środowisko
a) w zabudowie jednorodzinnej
b) w obiektach użyteczności publicznej
Ilość zdjętej zabudowy „eternitowej” –
wytworzonych odpadów niebezpiecznych
c) w obiektach spółdzielni mieszkaniowych
d) w budynkach przedsiębiorstw
Ilość unieszkodliwionych odpadów niebezpiecznych zawierających azbest
Stopień usunięcia wyrobów azbestowych
Stopień wykorzystania środków finansowych zaplanowanych na realizację „Programu...”
w danym roku
Ilość odpadów wytworzonych w sektorze gospodarczym – wymiana rur z azbestocementu
B. Wskaźniki świadomości społecznej
Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz realizacji „Programu ...”
Liczba i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców (np. co do sposobu wykonywania prac wynikających z Programu)
Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnej
Jednostka
Mg/rok
Mg/rok
%
%
mb
%
liczba/opis
liczba/opis
W oparciu o analizę wskaźników będzie możliwa ocena efektywności realizacji „Programu...”. Lista wskaźników podanych w tabeli powyżej nie jest ostateczna i może ulec
zmianie.
83
7. HARMONOGRAM I SPOSÓB FINANSOWANIA PLANU GOSPODARKI
ODPADAMI
Tabela nr 54. Lista projektów zadań krótkoterminowych na lata 2008-2011 i celów średniookresowych na lata 2012-2015
Zaanga- Szacunko- Szacunkożowanie we nakłady we nakłady
Partnerzy
Kierunki działania
powiatu 2008-2011 2012-2015
tys. zł.
K, W, P
tys. zł.
Gospodarka odpadami
8 100
5 600
Opracowanie i uchwalenie aktualizacji Planu
W
+
+
Samorząd powiatowy
gospodarki odpadami powiatu mogileńskiego
Opracowanie aktualizacji gminnych planów
P
+
+
Samorządy gminne
gospodarki odpadami
Podnoszenie świadomości ekologicznej
P, K, W
+
+
Starostwo Powiatowe, Urząd Miasta
i społecznej wśród mieszkańców powiatu,
i Urzędy Gmin
poprzez organizację różnego rodzaju akcji,
informacji w mediach (prasa, internet) oraz
propagowanie technologii i działań „przyjaznych środowisku”
P
+
+
Starostwo PowiatoPropagowanie selektywnej zbiórki odpadów
w tym szczególnie odpadów opakowaniowe, Urzędy Miast
wych i komunalnych ulegających biodegrai Gmin Mogilno
dacji, na terenie powiatu
i Strzelno oraz Urzędy Gmin Dąbrowa
i Jeziora Wielkie
P
+
–
Samorządy gminne
Objęcie 100% mieszkańców gmin Powiatu
zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych
Zwiększenie kontroli i egzekwowanie realiK
+
+
Starostwo Powiatowe
zacji zapisów w wydawanych decyzjach
w zakresie gospodarki odpadami
Kontynuowanie współpracy z gminami poP
+
+
Samorządy gminne
wiatów mogileńskiego, inowrocławskiego
gmin objętych
MKUOK
i żnińskiego w celu poszerzenia zasięgu
i rozbudowy Międzygminnych Kompleksów
Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych
(MKUOK) w Inowrocławiu – Giebni oraz
Wawrzynkach, a także prowadzenie gospodarki odpadami w ramach MKUOK
Wdrożenie systemu selektywnej zbiórki odP
+
Samorządy gminne
padów
Kontynuowanie współpracy z gminami przy
K
+
+
Starostwo Powialikwidacji wyrobów zawierających azbest
towe, Urzędy Miast
i Gmin Mogilno
i Strzelno oraz Urzędy Gmin Dąbrowa
i Jeziora Wielkie
Zamykanie i rekultywacja składowisk odpaK
+
+
Starostwo powiatowe
dów, na których składowane są odpady kowe współpracy z samunalne w końcowym ich okresie eksploatamorządami gminnymi
cji na terenie gmin: Dąbrowa, Jeziora Wielkie, Mogilno i Strzelno
84
Likwidacja nieczynnych mogilników
Kontynuowanie systemu selektywnej zbiórki
odpadów i wdrożenie systemu selektywnej
zbiórki u źródła we współpracy z gminami
Wspierania działań związanych z usuwaniem
wyrobów azbestowo-cementowych z powierzchni dachowych i elewacyjnych
w ramach opracowanego w tym celu programu do 2032 r.
P
P
+
+
–
+
Samorządy gmin
Samorządy gminne
P
+
+
Tworzenie Gminnych Punktów Zbierania
Odpadów Niebezpiecznych (GPZON)
Badanie morfologii strumieni odpadów dla
rozpoznania ilości odzyskiwania poszczególnych frakcji
Bieżący monitoring planu gospodarki odpadami
P
+
+
Starostwo powiatowe
we współpracy z samorządami gminnymi i posiadaczami
obiektów budowlanych oraz gruntów
Samorządy gminne
P, W
+
+
W, P
+
+
Zarządcy składowisk
odpadów, samorządy
gminne
Starostwo oraz samorządy gminne
Oznaczenia:
W – zadania własne,
K – zadania koordynowane,
P – zadania popierane (pomoc, wsparcie itp.).
7.1. ŹRÓDŁA POZYSKIWANIA FUNDUSZY
Inwestycje w dziedzinie gospodarki odpadami mogą być finansowane za pomocą środków pochodzących ze źródeł publicznych oraz ze źródeł prywatnych, które stanowią środki
własne inwestorów, powiększone o komercyjne kredyty bankowe. Do źródeł publicznych
należą: budżet państwa, budżety jednostek samorządu terytorialnego, fundusze ekologiczne,
środki pochodzące ze źródeł zagranicznych nie podlegające zwrotowi oraz pochodzące z funduszy Unii Europejskiej. Ponadto, inwestycje w tej dziedzinie mogą być wspierane przez niezależne instytucje finansowe, organizacje międzynarodowe, fundacje czy towarzystwa leasingowe. Możliwe jest również łączenie środków pochodzących z różnych źródeł oraz zawieranie umów na wspólną realizację inwestycji przez samorządy terytorialne i podmioty prawne.
Przedstawione zadania strategiczne w zakresie poprawy stanu gospodarki odpadami na
terenie powiatu mogileńskiego mogą być finansowane z następujących źródeł:
– środki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, dotacje i pożyczki,
– środki Wojewódzkiego, Powiatowego oraz Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej, dotacje, dopłaty i pożyczki,
– kredyty preferencyjne udzielane np. przez Bank Ochrony Środowiska (BOŚ S.A.) z dopłatami do oprocentowania lub ze środków donatorów, pożyczki, kredyty komercyjne, kredyty konsorcjalne,
– kredyty międzynarodowych instytucji finansowych (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
– EBOiR, Bank Światowy),
– Fundusz Spójności Unii Europejskiej,
– Fundusze strukturalne Unii Europejskiej (www.funduszestrukturalne.gov.pl),
– Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego UE,
85
– Norweski Mechanizm Finansowy,
– zagraniczna pomoc finansowa udzielana poprzez fundacje i programy pomocowe
(np. z ekokonwersji poprzez EkoFundusz),
– fundusze własne inwestorów,
– leasing.
Środki finansowe UE
Aktualnie istnieje możliwość finansowania inwestycji w ochronie środowiska z Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spójności, a także możliwość finansowania inwestycji ze
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (inwestycje w skali regionalnej i lokalnej). Ramy przedsięwzięć inwestycyjnych finansowanych ze wspomnianych funduszy określa Narodowy Plan Rozwoju (2004-2006). W zakresie gospodarki odpadami
i ochrony powierzchni ziemi wsparcie inwestycyjne w okresie realizacji Narodowego Planu
Rozwoju przeznaczone będzie przede wszystkim na budowę, rozbudowę lub modernizację
składowisk odpadów komunalnych, systemy selektywnej zbiórki, recyklingu i odzysku odpadów komunalnych (sortownie, kompostownie), systemy zbiórki i unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych.
Obok środków publicznych w realizacji Narodowego Planu Rozwoju będą uczestniczyły także środki prywatne – pomoc kierowana do przedsiębiorstw będzie podlegała zasadom
konkurencji. Koordynatorem Funduszu Spójności jest Ministerstwo Gospodarki, Pracy
i
Polityki Społecznej (MGPiPS).
Najważniejszym źródłem pozyskania funduszy na realizację inwestycji w zakresie gospodarki odpadami jest Fundusz Spójności. W ramach tego funduszu, dla ustanowionego
przez polski rząd Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” w Priorytecie II –
Gospodarka Odpadami i Ochrona Powierzchni Ziemi, przeznaczono środki finansowe w postaci pomocy bezzwrotnej na kwotę 1 107,65 mln euro. Beneficjentami tego funduszu mogą
być jednostki samorządu terytorialnego i ich związki lub podmioty świadczące usługi z zakresu
zadań własnych JST. Projekty finansowane muszą obejmować minimum 150 tys. mieszkańców. Maksymalny stopień dofinansowania wydatków kwalifikowanych może wynieść 85%
projektu. W ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego, będące instytucją zarządzającą powyższym programem, opracowało
listę inwestycji priorytetowych, tzw. „listę indykatywną”, która została przekazana do Brukseli. Na liście znajdują się 2 projekty dla województwa mazowieckiego – program gospodarki
odpadami dla m. st. Warszawy (155 mln euro) oraz program gospodarki odpadami Związku
Gmin „Czyste Mazowsze” (25 mln euro).
Mniejsze projekty gospodarki odpadami, obsługujące poniżej 150 tys. mieszkańców,
mogą być finansowane w ramach regionalnych programów operacyjnych (RPO). W oparciu
o środki Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich istnieje możliwość realizacji projektów dla
gmin wiejskich i gmin miejskich liczących poniżej 5 tys. mieszkańców.
86
Niektóre działania w zakresie gospodarki odpadami (np. recyklingu) mogą być dofinansowane z Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego. Należy mieć na uwadze, że środki przeznaczone w tych funduszach
na gospodarkę odpadami są relatywnie niewielkie.
Fundusze ekologiczne
Funkcjonujący w Polsce system funduszy ekologicznych obejmuje: Narodowy Fundusz
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie, powiatowe i gminne fundusze
ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Zasady funkcjonowania narodowego, wojewódzkich, powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej określa ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo
ochrony środowiska (t.j. w Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902 ze zm.).
Fundusze ekologiczne służą finansowaniu przedsięwzięć w dziedzinie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, zgodnie z celami wskazanymi w cytowanej wyżej ustawie. Podstawowymi źródłami zasilania wymienionych funduszy są środki z opłat za korzystanie ze
środowiska, kar za naruszenie stanu środowiska oraz opłat produktowych. Przychodami funduszy są też dobrowolne wpłaty, zapisy, darowizny, świadczenia rzeczowe, środki pochodzące z fundacji, wpływy z przedsięwzięć organizowanych na rzecz ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Narodowy Fundusz oraz wojewódzkie fundusze mają osobowość prawną.
Fundusze gminne i powiatowe są funduszami celowymi pozostającymi w dyspozycji odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego.
Inną formą finansowania inwestycji w zakresie gospodarki odpadami i ochrony środowiska jest zagraniczna pomoc finansowa udzielana z fundacji i programów pomocowych takich jak:
– fundacja EkoFundusz,
– fundusze Strukturalne i Fundusz Spójności,
– fundacja ISPA.
– banki wspierające inwestycje ekologiczne.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Zasadniczym celem Narodowego Funduszu jest wspieranie finansowe przedsięwzięć
podejmowanych dla poprawy jakości środowiska w Polsce. Główne kierunki jego działalności określa II Polityka Ekologiczna Państwa, natomiast co roku aktualizowane są cele szczegółowe – dokumenty wewnętrzne Narodowego Funduszu, w tym zwłaszcza zasady udzielania
pomocy finansowej oraz lista przedsięwzięć priorytetowych. W zakresie ochrony powierzchni
ziemi, w tym ochrony środowiska przed odpadami, zakłada się dofinansowanie zadań inwestycyjnych zgodnych z niżej wymienionymi programami priorytetowymi:
– rekultywacja terenów zdegradowanych przez wojska federacji rosyjskiej, wojsko polskie
i przemysł,
87
– likwidacja uciążliwości starych składowisk odpadów niebezpiecznych,
– unieszkodliwianie odpadów powstających w związku z transportem samochodowym (autozłom, płyny eksploatacyjne, akumulatory, ogumienie, tworzywa sztuczne) oraz zbiórka
i wykorzystanie olejów przepracowanych,
– przeciwdziałanie powstawaniu i unieszkodliwianie odpadów przemysłowych i odpadów
niebezpiecznych,
– realizacja międzygminnych i regionalnych programów zagospodarowania odpadów komunalnych (w tym budowa zakładów przetwórstwa odpadów oraz wspomaganie systemów
zagospodarowywania osadów ściekowych).
W Narodowym Funduszu obowiązują następujące formy dofinansowania:
– pożyczki,
– pożyczki płatnicze,
– kredyty udzielane przez banki ze środków Narodowego Funduszu,
– dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów i po życzek,
– dotacje,
– umorzenia.
Wysokość dofinansowania udzielonego przez Narodowy Fundusz jest uzależniona od
efektywności wykorzystania środków Funduszu, z zastosowaniem zasady uzyskania optymalnego efektu ekologicznego i ekonomicznego.
Udzielone przez Narodowy Fundusz dofinansowanie w formie pożyczek i kredytów generalnie nie może przekroczyć 70% kosztów realizacji przedsięwzięcia. Pożyczki mogą być
częściowo umarzane, pod warunkiem terminowego wykonania zadań i osiągnięcia planowanych w nich efektów. Szczegółowe zasady udzielania i umarzania pożyczek, udzielania dotacji oraz dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów i pożyczek są uchwalane corocznie przez Radę Nadzorczą Funduszu.
O dofinansowanie ze środków Funduszu mogą ubiegać się:
– jednostki samorządu terytorialnego i ich związki,
– administracja państwowa,
– przedsiębiorcy,
– jednostki szkolnictwa wyższego,
– jednostki organizacyjne ochrony środowiska,
– organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, fundacje),
– osoby fizyczne.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ze środków funduszu mogą być pokryte koszty poniesione po dniu podjęcia uchwały
o przyznaniu dofinansowania. Środki funduszu nie mogą być wykorzystywane na pokrycie
kosztów związanych z przygotowaniem inwestycji oraz realizację zadań uzupełniających
bezpośrednią inwestycję.
88
W Funduszu obowiązują następujące formy finansowania:
– pożyczki,
– dotacje,
– dopłaty do kredytów bankowych.
Dominującą formą pomocy finansowej ze środków są oprocentowane pożyczki udzielane
na preferencyjnych warunkach. Istnieją możliwości częściowego umorzenia pożyczek. Dotacje mogą być udzielane na proekologiczne zadania inwestycyjne i modernizacyjne realizowane
przez jednostki sfery budżetowej, jednostki samorządów i inne jednostki organizacyjne prowadzące działalność w zakresie ochrony zdrowia, profilaktyki zdrowotnej, pomocy społecznej, oświaty i kultury.
Pomoc ze środków Funduszu może być udzielona wszelkim podmiotom realizującym
zadania z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej, odpowiadające kryteriom wyboru
przedsięwzięć na wniosek spełniający wymagania formalne.
Powiatowy i gminny fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska w dziale II rozdziale 4
określa przeznaczenie środków finansowych funduszy gminnych i powiatowych.
Środki gminnych funduszy, zgodnie z art. 406 i 407 ww. ustawy, przeznaczone są na:
– edukację ekologiczną oraz propagowanie działań proekologicznych i zasady zrównoważonego rozwoju,
– wspomaganie realizacji zadań państwowego monitoringu środowiska,
– wspomaganie innych systemów kontrolnych i pomiarowych oraz badań stanu środowiska,
a także systemów pomiarowych zużycia wody i ciepła,
– realizowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska
i gospodarce wodnej, w tym instalacji lub urządzeń ochrony przeciwpowodziowej i obiektów małej retencji wodnej,
– urządzanie i utrzymywanie terenów zieleni, zadrzewień, zakrzewień oraz parków,
– realizację przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami,
– wspieranie działań przeciwdziałających zanieczyszczeniom,
– profilaktykę zdrowotną dzieci na obszarach, na których występują przekroczenia standardów jakości środowiska,
– wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnej oraz pomoc dla wprowadzania bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii,
– wspieranie ekologicznych form transportu,
– działania z zakresu rolnictwa ekologicznego bezpośrednio oddziałujące na stan gleby, powietrza i wód, w szczególności na prowadzenie gospodarstw rolnych produkujących metodami ekologicznymi, położonych na obszarach szczególnie chronionych na podstawie
przepisów ustawy o ochronie przyrody,
89
– inne zadania ustalone przez radę gminy, służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej,
wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na programy ochrony środowiska,
– realizację przedsięwzięć związanych z ochroną powierzchni ziemi,
– inne zadania ustalone przez radę powiatu, służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej,
wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na programy ochrony środowiska.
Fundacja EkoFundusz
EkoFundusz jest fundacją powołaną w 1992 r. przez Ministra Finansów dla efektywnego
zarządzania środkami finansowymi pochodzącymi z zamiany części zagranicznego długu na
wspieranie przedsięwzięć w ochronie środowiska (tzw. konwersja długu). Dotychczas decyzję
o ekokonwersji polskiego długu podjęły Stany Zjednoczone, Francja, Szwajcaria, Włochy,
Szwecja i Norwegia. EkoFundusz zarządza środkami finansowymi pochodzącymi z ekokonwersji, wynoszącymi łącznie ponad 571 mln USD, do wydatkowania w latach 1992-2010. Po
2009 r. nie będzie już można ubiegać się o środki z EkoFunduszu.
W zakresie gospodarki odpadami priorytetami EkoFunduszu są:
– tworzenie kompleksowych systemów selektywnej zbiórki, recyklingu i unieszkodliwiania
odpadów komunalnych i niebezpiecznych,
– przedsięwzięcia związane z eliminacją powstawania odpadów niebezpiecznych w procesach przemysłowych (promocja „czystszych technologii”) i likwidacją składowisk odpadów tego rodzaju,
– rekultywacja gleb zanieczyszczonych odpadami niebezpiecznymi stanowiącymi zagrożenie dla zdrowia ludzi lub świata przyrody.
Zalecane jest, aby projekty spełniały przynajmniej jeden z następujących warunków:
– wprowadzanie na polski rynek nowych technologii z krajów-donatorów,
– uruchomienie krajowej produkcji urządzeń dla ochrony środowiska,
– szczególne znaczenie dla ochrony zdrowia.
Od 2004 r. nastąpiła zdecydowana koncentracja środków na projektach niekomercyjnych. Oznacza to całkowite wycofanie się z udziału w inwestycjach charakteryzujących się
wysoką opłacalnością. Zmiana ta wynika z konieczności pomocy inwestorom, dla których
dotacja częstokroć stanowi o powodzeniu planowanego przedsięwzięcia niekomercyjnego,
mającego na celu jedynie względy ochrony środowiska. Drugą istotną zmianą w porównaniu
z latami poprzednimi będzie zmniejszenie udziału dotacji EkoFunduszu w całkowitych kosztach projektów. EkoFundusz nie dofinansowuje badań naukowych, akcji pomiarowych, a także studiów i opracowań oraz tworzenia wszelkiego rodzaju dokumentacji projektowej. Gdy
inwestorem są władze samorządowe, dotacja może pokryć do 50% kosztów, a dla przedsiębiorców dofinansowanie EkoFunduszu może pokryć do 30% kosztów. EkoFundusz może
wspierać zarówno projekty dopiero rozpoczynane, jak i będące w fazie realizacji, jeżeli ich
rzeczowe zaawansowanie nie przekracza 60%.
90
Z dotacji EkoFunduszu nie mogą korzystać te przedsięwzięcia, które kwalifikują się do
otrzymania dofinansowania w ramach programów pomocowych Unii Europejskiej. Natomiast
z pomocy EkoFunduszu mogą korzystać:
– przedsiębiorcy,
– samorządy,
– inne podmioty (instytucje charytatywne, wyznaniowe, społeczne organizacje ekologiczne
itp. podmioty, nie będące przedsiębiorcami w myśl ustawy Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178).
Banki wspierające inwestycje ekologiczne
Bank Ochrony Środowiska ma statutowo nałożony obowiązek kredytowania inwestycji
służących ochronie środowiska. Udziela kredytów między innymi na: budowę składowisk
odpadów i innych obiektów do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zakup urządzeń związanych z usuwaniem odpadów, zakup sprzętu niezbędnego do zorganizowania zbiórki i transportu odpadów. Kredyty z BOŚ umożliwiają sfinansowanie zadania inwestycyjnego w 100%.
Środki te są oprocentowane w wysokości od 1%. Okres spłaty kredytu wynosi 5 lat, a okres
karencji 1 rok. BOŚ udziela również kredytów ze środków NFOŚiGW i WFOŚiGW.
Inne banki aktywnie wspomagające finansowanie gospodarki odpadami to:
– Bank Rozwoju Eksportu S.A.,
– Polski Bank Rozwoju S.A.,
– Bank Światowy,
– Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.
8. SYSTEM MONITORINGU I OCENY REALIZACJI ZAMIERZONYCH CELÓW
WYZNACZONYCH W PLANIE GOSPODARKI ODPADAMI
8.1. NADZÓR I KONTROLA NAD WYKONANIEM USTALEŃ PLANU
Działania w ramach nadzoru i kontroli będą z jednej strony źródłem dodatkowych informacji o stanie gospodarki odpadami, z drugiej instrumentem egzekwowania postępowania
z odpadami zgodnego z prawem ogólnie obowiązującym i miejscowym.
Dla wyegzekwowania realizacji obowiązków wykorzystane zostaną wszystkie możliwości prawne wynikające wprost z ustawy o odpadach oraz z przyjętych regulacji prawa
miejscowego. Dla zwiększenia skuteczności działań kontrolnych w aktywny sposób zostanie
wykorzystana możliwość współdziałania z wojewódzkim inspektorem ochrony środowiska.
Podstawowe informacje o odpadach są gromadzone w bazach danych, prowadzonych
przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Bydgoszczy oraz Główny Urząd Statystyczny. Bazy te stanowią podstawowe źródła informacji potrzebnych do opracowywania, wdrażania i oceny realizacji zamierzonych w planie celów gospodarki odpadami.
91
Do prowadzenia ilościowej i jakościowej ewidencji, zgodnie z katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych, jest obowiązany każdy posiadacz odpadów, z wyjątkiem osób
fizycznych oraz jednostek organizacyjnych nie będących przedsiębiorstwami, które wykorzystują odpady na własne potrzeby. W przypadku odpadów komunalnych ewidencję muszą
prowadzić wszystkie podmioty zajmujące się ich odbieraniem, transportem oraz odzyskiem
i unieszkodliwianiem tych odpadów. System ewidencji opiera się na sporządzaniu kart ewidencji odpadów oraz kart przekazania odpadów. Wzory dokumentów oraz zakres danych
określone są w przepisie wykonawczym do ustawy – rozporządzeniu Ministra Środowiska
z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji
odpadów (Dz. U. Nr 30 poz. 213).
8.2. WSKAŹNIKI MONITOROWANIA EFEKTYWNOŚCI PLANU
Ocena wykonania zadań wyznaczonych w Planie przebiegać będzie w oparciu o analizę
wskaźników efektywności realizacji wytyczonych działań i zadań. Wartości wskaźników
określa plan wyższego szczebla (dla planu powiatowego – plan wojewódzki).
Tabela nr 55. Proponowane wskaźniki monitorowania osiągania przyjętych w Planie gospodarki
odpadami dla powiatu mogileńskiego celów i zadań
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
92
Nazwa wskaźnika
Ogólne
Masa odpadów wytworzonych – ogółem
Odsetek odpadów wytworzonych poddanych recyklingowi (bez recyklingu organicznego)
Odsetek odpadów wytworzonych poddanych recyklingowi organicznemu
Odsetek odpadów wytworzonych poddanych termicznemu przekształcaniu z odzyskiem
energii
Odsetek odpadów wytworzonych wykorzystanych bezpośrednio na powierzchni ziemi
Odsetek odpadów wytworzonych poddanych unieszkodliwianiu metodami biologicznymi
Odsetek odpadów wytworzonych poddanych unieszkodliwianiu metodami termicznymi
Odsetek odpadów wytworzonych poddanych składowaniu bez przetworzenia
Odsetek zaktualizowanych gminnych planów gospodarki odpadami
Odsetek decyzji wydanych przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w zakresie gospodarki odpadami, na które złożono odwołania
Odsetek decyzji wydanych przez starostów w zakresie gospodarki odpadami, na które złożono odwołania
Odsetek decyzji wydanych przez Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska w zakresie
gospodarki odpadami, na które złożono odwołania
Odsetek decyzji wydanych przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w zakresie gospodarki odpadami, utrzymanych w postępowaniu odwoławczym
Odsetek decyzji wydanych przez starostów w zakresie gospodarki odpadami, utrzymanych
w postępowaniu odwoławczym
Odsetek decyzji wydanych przez Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska w zakresie
gospodarki odpadami, utrzymanych w postępowaniu odwoławczym
Środki finansowe wydatkowane na budowę lub modernizację instalacji gospodarki odpadów
– ogółem
Środki finansowe wydatkowane na budowę lub modernizację instalacji gospodarki odpadów
– z funduszy Unii Europejskiej
Liczba etatów w administracji powiatowej w zakresie gospodarki odpadami
Liczba etatów w administracji gminnej w zakresie gospodarki odpadami
Jednostka
Mg
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
tys. zł
tys. zł
szt.
szt.
Lp.
Nazwa wskaźnika
20 Liczba wdrożonych systemów zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach i instytucjach gospodarki odpadami
Odpady komunalne
21 Odsetek mieszkańców powiatu objętych zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych
22 Masa zebranych odpadów komunalnych – ogółem
23 Masa odpadów komunalnych zebranych selektywnie
24 Masa odpadów komunalnych zebranych jako resztkowe lub zmieszane
25 Odsetek odpadów komunalnych zebranych jako resztkowe lub zmieszane poddanych przetwarzaniu metodami mechaniczno-biologicznymi
26 Odsetek odpadów komunalnych zebranych jako resztkowe lub zmieszane poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi w spalarniach odpadów
27 Odsetek odpadów komunalnych zebranych jako resztkowe lub zmieszane poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi w współspalarniach odpadów
28 Odsetek odpadów komunalnych zebranych jako resztkowe lub zmieszane bez przetwarzania
29 Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych recyklingowi (bez recyklingu organicznego)
30 Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych recyklingowi organicznego
31 Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych termicznemu przekształcaniu w spalarniach odpadów (z odzyskiem energii)
32 Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych termicznemu przekształcaniu w współspalarniach odpadów (z odzyskiem energii)
33 Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych unieszkodliwianiu (poza
składowaniem)
34 Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych składowaniu
35 Masa odpadów komunalnych ulegających składowanych na składowiskach odpadów
36 Iloraz masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowiskach odpadów i masy tychże odpadów wytworzonych w 1995 r.
37 Liczba czynnych składowisk odpadów, na których składowane są odpady komunalne – ogółem
38 Liczba czynnych składowisk odpadów, na których składowane są odpady komunalne przetworzone termicznie lub biologicznie
39 Pozostała do wypełnienia pojemność składowisk odpadów, na których są składowane odpady
komunalne – ogółem
40 Pozostała do wypełnienia pojemność składowisk odpadów, na których są składowane odpady
komunalne przetworzone termicznie lub biologicznie
41 Liczba instalacji do biologiczno-mechanicznego przetwarzania odpadów resztkowych lub
zmieszanych
42 Moce przerobowe instalacji do biologiczno-mechanicznego przetwarzania odpadów resztkowych lub zmieszanych
43 Liczba spalarni odpadów resztkowych lub zmieszanych
44 Moce przerobowe spalarni odpadów resztkowych lub zmieszanych
Odpady niebezpieczne
45 Masa wytworzonych odpadów niebezpiecznych
46 Odsetek wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych recyklingowi
47 Odsetek wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych termicznemu przekształceniu
48 Odsetek wytworzonych odpadów niebezpiecznych składowanych bez przetworzenia
49 Masa selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych
50 Odsetek selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych poddanych recyklingowi
51 Odsetek selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych poddanych termicznemu przekształceniu
52 Odsetek selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych bez przetworzenia
53 Masa pozostałych do zlikwidowania urządzeń zawierających PCB
54 Poziom odzysku olejów odpadowych
Jednostka
szt.
%
tys. Mg
tys. Mg
tys. Mg
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
mln Mg
%
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
tys. Mg
szt.
tys. Mg
tys. Mg
%
%
%
tys. Mg
%
%
%
tys. Mg
%
93
Lp.
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
1)
2)
3)
Nazwa wskaźnika
Jednostka
Poziom recyklingu (regeneracji) olejów odpadowych
%
Masa zebranych przenośnych baterii i akumulatorów
tys. Mg
Poziom recyklingu baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych (liczony wg dyrektywy1))
%
Poziom recyklingu baterii i akumulatorów niklowo-kadmowych (liczony wg dyrektywy1))
%
Poziom recyklingu pozostałych baterii i akumulatorów (liczony wg dyrektywy1))
%
Masa pozostałych zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest – do usunięcia
tys. Mg
i unieszkodliwienia
Liczba zinwentaryzowanych mogilników pozostałych do likwidacji
szt.
Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego – ogółem
tys. Mg
Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych
tys. Mg
Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych kg/mieszw przeliczeniu na statystycznego mieszkańca
kańca
Poziom odzysku dla zużytego sprzętu z grup 1 i 10 2)
%
Poziom recyklingu dla zużytego sprzętu z grup 1 i 10 2)
%
Poziom odzysku dla zużytego sprzętu z grup 3 i 4 2)
%
Poziom recyklingu dla zużytego sprzętu z grup 3 i 4 2)
%
Poziom odzysku dla zużytego sprzętu z grup 2, 5-7 i 9 2)
%
%
Poziom recyklingu dla zużytego sprzętu z grup 2, 5-7 i 9 2)
Poziom recyklingu dla zużytych lamp wyładowczych
%
Liczba stacji demontażu 3)
szt.
Liczba punktów zbierania pojazdów 3)
szt.
Masa zebranych pojazdów wycofanych z eksploatacji 3)
tys. Mg
Poziom odzysku odpadów pochodzących z demontowanych pojazdów wycofanych z eksplo%
atacji 3)
Poziom recyklingu odpadów pochodzących z demontowanych pojazdów wycofanych z eks%
ploatacji 3)
Komunalne osady ściekowe
Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych
tys. Mg
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu meto%
dami biologicznymi
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu meto%
dami termicznymi
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych
%
w rolnictwie
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych
%
w innych zastosowaniach
Odsetek wytworzonych komunalnych osadów ściekowych składowanych bez przetworzenia
%
na składowiskach odpadów
Odpady opakowaniowe
Poziom odzysku – ogółem
%
Poziom recyklingu – ogółem
%
Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych ze szkła
%
Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych
%
Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z papieru i tektury
%
Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych ze stali
%
Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z aluminium
%
Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z drewna
%
dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca dyrektywę 91/157/EWG,
według załącznika nr 1 do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
(Dz. U. Nr 180, poz. 1495),
określonych w ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U.
Nr 25, poz. 202 i Nr 175, poz. 1458).
94
9. WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU
NA ŚRODOWISKO
Wnioski z analizy oddziaływania projektu Planu gospodarki odpadami dla powiatu mogileńskiego wynikają z przepisów prawnych zawartych w art. 41 Ustawy z dnia 27 kwietnia
2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, z późn. zm.) oraz
z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620 z późn. zm.).
Na podstawie przeprowadzonej analizy i oceny wpływu na środowisko aktualnie prowadzonej gospodarki odpadami w powiecie mogileńskim można stwierdzić, że dziedzina ta
wywiera wpływ na następujące elementy środowiska:
Powietrze atmosferyczne (w tym także zmiany klimatu – efekt cieplarniany). Zmiany spowodowane są głównie przez:
− emisję gazów wysypiskowych, w tym metanu,
− lokalne skażenie mikrobiologiczne w otoczeniu składowisk odpadów i miejsc ich nielegalnego deponowania,
− uwalnianie freonów i innych substancji zubażających warstwę ozonową, co powoduje zanik ozonu w stratosferze,
− spalanie odpadów medycznych w lokalnych kotłowniach i instalacjach do tego nie przystosowanych, co powoduje uwalnianie się licznych zanieczyszczeń, m.in. dioksanu i furanów,
− spalanie odpadów komunalnych w paleniskach domowych, co jest m.in. źródłem emisji
toksycznych substancji do powietrza atmosferycznego,
− niewłaściwe postępowanie z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest, co powoduje
jego pylenie do atmosfery.
Wody powierzchniowe i podziemne. Zmiany spowodowane są głównie przez:
− nieprawidłową lokalizację składowiska odpadów w Szerzawach oraz brak odpowiednich
urządzeń zabezpieczających przed przenikaniem odcieków do wód gruntowych i powierzchniowych,
− istnienie „dzikich” wysypisk.
Gleby i grunty. Zmiany spowodowane są głównie przez:
− deponowanie odpadów w miejscach do tego nie przeznaczonych, na „dzikich” wysypiskach.
Potencjalne zmiany tego stanu, w przypadku braku realizacji projektowanego planu, do tyczą przede wszystkim dalszego pogorszenia jakości gruntów, gleb i wód podziemnych,
spowodowanych migracją zanieczyszczeń z „dzikich wysypisk”. Likwidacja tych obiektów
oraz zorganizowanie zintegrowanego systemu gospodarki odpadami jest podstawowym działaniem, planowanym w następnych latach funkcjonowania planu.
95
Plan gospodarki odpadami jest opisem zamierzeń mających na celu poprawę sytuacji
w środowisku związanej z zagrożeniem odpadami. Generalne założenie Planu jest proekologiczne – przewiduje się kompleksowe uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie powiatu. Planowany system gospodarki odpadami będzie stymulował działania:
− zapobieganie powstawaniu odpadów,
− ograniczenie ilości powstających odpadów wraz z ich toksycznością,
− prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów.
Podjęte zostaną działania prowadzące do:
− rozwoju selektywnego zbierania odpadów komunalnych,
− osiągnięcia planowanych poziomów odzysku odpadów wielkogabarytowych, budowlanych, niebezpiecznych i opakowaniowych,
− redukcji odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska,
− zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów w związku z utworzeniem Międzygminnych Kompleksów Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Giebni – Inowrocławiu
oraz Wawrzynkach (na terenie sąsiednich powiatów inowrocławskiego i żnińskiego),
Poniżej przedstawiono podstawowe działania związane z wdrażaniem Planu gospodarki
odpadami, których realizacja może oddziaływać na środowisko (negatywnie lub pozytywnie):
Likwidacja składowiska odpadów i „dzikich wysypisk”
Obiekty te wykazują negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. Są elementem zaburzającym krajobraz i stanowią zagrożenie dla czystości zasobów wód podziemnych, wód
powierzchniowych oraz gruntów i gleb. Mogą także stanowić bardzo poważne zagrożenie
sanitarne. Zlokalizowane są w różnych miejscach powiatu, najczęściej na terenach obrzeża
osiedli zabudowy niskiej oraz na skraju lasów.
Selektywna zbiórka odpadów
Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów z podziałem na odpady niebezpieczne, surowce wtórne, odpady ulegające biodegradacji, wielkogabarytowe i remontowo-budowlane
przyczyni się do poprawy stanu środowiska powiatu poprzez:
– stworzenie możliwości ponownego wykorzystania odpadów (stłuczki szklanej, makulatury,
tworzyw sztucznych, metali, itp.),
– wyeliminowanie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych trafiających na składowiska, powodujących znaczne zagrożenie zanieczyszczeniem substancjami
toksycznymi wód i gleb,
– zmniejszenie ilości odpadów biodegradowalnych deponowanych na składowiskach i skierowanie ich do kompostowania, co przyczyni się do zmniejszenia uciążliwości dla środowiska przyrodniczego składowisk oraz spowoduje uzyskiwanie materiału znajdującego zastosowanie (kompostu),
96
– zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowiskach i tym samym ograniczenie
terenów zajmowanych przez składowiska oraz wydłużenie czasu ich eksploatacji,
– stworzenie możliwości wykorzystania surowców wtórnych zawartych w odpadach wielkogabarytowych oraz odzysku odpadów budowlanych poprzez zastosowania ich jako kruszywa w robotach drogowych, inżynieryjnych itp.
W wyniku realizacji celów Planu gospodarki odpadami dla powiatu mogileńskiego
przewiduje się poprawę stanu środowiska, w szczególności w zakresie:
− ograniczenia procesów degradacji gleb i gruntów w związku z planowanym zamykaniem
składowisk odpadów wraz z ich rekultywacją oraz z sukcesywną likwidacją „dzikich wysypisk”); istotne znaczenie będzie miał również wzrost ilości odpadów poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwienia poza składowaniem,
− poprawy stanu powietrza atmosferycznego,
− ograniczenia stopnia zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych w wyniku
objęcia zorganizowanym zbieraniem całego strumienia odpadów komunalnych, ograniczenia udziału odpadów komunalnych biodegradowalnych składowanych na składowiskach,
zaprzestania składowania odpadów niebezpiecznych, wzrostu poziomu odzyskiwanych surowców wtórnych,
− pozytywnego wpływu na krajobraz w wyniku zamykania i rekultywacji składowisk odpadów komunalnych,
− przywrócenia naturalnych siedlisk flory i fauny,
− ochrony zasobów leśnych, w wyniku zmniejszenia zapotrzebowania na drewno (do produkcji papieru, mebli, elementów konstrukcyjnych, itp.), co będzie efektem wzrostu ilości
odzyskiwanych i poddawanych recyklingowi surowców wtórnych,
Wdrożenie Planu spowoduje zauważalną, poprawę ekologicznych warunków życia mieszkańców powiatu mogileńskiego oraz wzrost jego atrakcyjności rekreacyjnej i wypoczynkowej.
Aktualizacja Planu gospodarki odpadami na lata 2007-2015 nie zawiera rozwiązań, które
mogłyby prowadzić do transgranicznych oddziaływań emisji zanieczyszczeń z projektowanych instalacji gospodarki odpadami.
10. PODSUMOWANIE
Polskie uregulowania prawne w zakresie gospodarki odpadami zawarte są w szczególności w następujących aktach: ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska,
ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu
ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw,
ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, ustawa z dnia
11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłatach i czystości w gminach.
97
Podstawowe zasady gospodarowania odpadami wyrażone zostały przez następującą hierarchię dozwolonych zachowań:
– zapobieganie powstawaniu odpadów,
– ograniczanie powstawania odpadów,
– odzysk z odpadów substancji, przedmiotów i produktów wraz z ich wykorzystaniem,
– unieszkodliwianie odpadów, z wyłączeniem ich składowania,
– składowanie odpadów.
Obowiązujące obecnie w Polsce przepisy prawne w zakresie gospodarowania odpadami
w stosunku do obowiązujących przed 2001 r. przyniosły zmiany, które można ocenić jako
rewolucyjne. Są one zgodne w prawodawstwem Unii Europejskiej, co do podstawowych założeń gospodarowania odpadami, stosowanej terminologii, zakresu regulacji oraz wielu rozwiązań szczegółowych. Zgodność ta dotyczy nie tylko ogólnych celów regulacji i ich hierarchii (prewencja, odzysk, unieszkodliwianie), ale i wielu podstawowych pojęć i wprowadzenia
konieczności pozwoleń kompetentnych władz na prowadzenie czynności w zakresie gospodarowania odpadami.
Analizując stan gospodarki odpadami na terenie powiatu mogileńskiego można stwierdzić, że w najbliższym czasie należałoby na podstawie istniejących przepisów prawnych
uwzględnić w trakcie aktualizacji planu następujące zadania:
CELE KRÓTKOTERMINOWE – 2008-2011
• Objęcie 100% mieszkańców gmin powiatu zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych
• Zwiększenie kontroli i egzekwowanie realizacji zapisów w wydawanych decyzjach w zakresie gospodarki odpadami
• Kontynuowanie współpracy z gminami powiatów inowrocławskiego oraz żnińskiego w celu pełnej realizacji celów Międzygminnych Kompleksów Unieszkodliwiania Odpadów
Komunalnych w Giebni – Inowrocławiu dla odpadów z gmin Mogilno, Strzelno i Jeziora
Wielkie oraz w Wawrzynkach dla gminy Dąbrowa
• Kontynuowanie współpracy z gminami przy likwidacji wyrobów zawierających azbest
• Analiza systemu monitoringu planu gospodarki odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości uzyskania odpowiednich danych.
• Propagowanie na terenie powiatu selektywnej zbiórki odpadów, w tym szczególnie odpadów opakowaniowych i komunalnych ulegających biodegradacji
• Rozwój selektywnej zbiórki odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych, a także odpadów elektrycznych i elektronicznych
• Podnoszenie świadomości ekologicznej i społecznej wśród mieszkańców powiatu, poprzez
organizację różnego rodzaju akcji, informacji w mediach (prasa, internet) oraz propagowanie technologii i działań „przyjaznych środowisku”
98
CELE DŁUGOTERMINOWE – 2012-2015
• Doskonalenie organizacji systemu gospodarki odpadami komunalnymi w powiecie
• Dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych oraz świadomości ekologicznej
i społecznej mieszkańców, promowanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów
• Dalszy rozwój odzysku i unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i
niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych a także odpadów elektrycznych i elektronicznych na terenie powiatu
Osiągnięcie odpowiednich poziomów odzysku odpadów opakowaniowych oraz komunalnych ulegających biodegradacji w poszczególnych latach będzie praktycznie niewykonalne
w przypadku realizacji tych działań przez gminy w sposób samodzielny i niesystemowy. Niepełna realizacja obowiązku selektywnego zbierania odpadów, a także przekraczanie limitów
dozwolonego składowania odpadów biodegradowalnych na składowiskach będą karane przez
WIOŚ w wysokościach określonych w art. 79a ustawy o odpadach. Aby umożliwić gminom
powiatu mogileńskiego wywiązanie się z nałożonych obowiązków należy w najbliższym czasie na podstawie istniejących przepisów prawnych:
1) zwiększyć przez inspekcję transportu drogowego kontrolę transportu odpadów oraz wprowadzić kompleksowe kontrole przy udziale inspekcji ochrony środowiska,
2) przy realizacji programów nauczania przywiązywać większą wagę do gospodarki odpadami oraz kształtowania właściwych postaw i nawyków u dzieci i młodzieży,
3) poprzez publiczne regionalne środki masowego przekazu emitować programy i reklamy
dotyczące gospodarki odpadami,
4) objąć wszystkich mieszkańców zorganizowanymi systemami zbierania odpadów, w szczególności odpadów opakowaniowych, odpadów niebezpiecznych pochodzących z gospodarstw domowych, odpadów ulegających biodegradacji z uwzględnieniem selektywnej
zbiórki „u źródła”, aby zapewnić odpowiednie poziomy odzysku i recyklingu. Ponadto należy zgodnie z wydanymi aktami prawnymi stworzyć punkty zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych,
5) wzmóc ofertę edukacyjną dla małych i średnich przedsiębiorstw o możliwości wykorzystywania środków z WFOŚiGW, NFOŚiGW oraz środków unijnych w zakresie dostosowania prowadzonej gospodarki odpadami do standardów unijnych.
99

Podobne dokumenty