SEKTOR BUDOWLANY

Rosyjski sektor budowlany
opr. Agnieszka Korycka
Praktykantka WPHI Moskwa
http://www.stroy72.com/news/1540/&tegs=
Ogólna sytuacja na rynku budowlanym w Rosji
Według Russian Construction Review, dwutygodnika opisującego najważniejsze zmiany
zachodzące na rosyjskim rynku budowlanym, wprowadzonego niedawno na rynek
przez
wiodącą
firmę
badawczą
Europy
Środkowo-Wschodniej
PMR
(www.pmrcorporate.com), sektor budowlany staje się siłą napędową rosyjskiej
gospodarki i notuje 68,8% wzrost zysku, liczony rok do roku. Nowe zakłady
produkujące materiały budowlane pojawiają się bardzo szybko, by zaspokoić rosnący
popyt. Rosyjska rządowa agencja budownictwa podaje, iż tylko w ciągu pierwszego
półrocza 2012 r. oddano w kraju do użytku ponad 120 nowych fabryk i linii
produkcyjnych wytwarzających materiały budowlane.
To bardzo dynamiczny i szybko zmieniający się rynek o ogromnych możliwościach,
o którym kraje zachodnie wiedzą wciąż bardzo niewiele1, stwierdza Robert Obetkon,
redaktor naczelny Russian Construction Review. Dla przykładu: w Polsce, kraju
zamieszkiwanym przez 38 milionów osób, działa 345 tysięcy firm budowlanych, podczas
gdy w Rosji 130 tysięcy przedsiębiorstw musi zaspokoić potrzeby budowlane 143
milionów
obywateli.
Potencjał
wzrostu
jest
zatem
bezsporny.
Sektor budowlany Federacji Rosyjskiej tworzy 130 tysięcy firm i organizacji. Około
90% z nich to przedsiębiorstwa małe, liczące do 50 pracowników. Zgodnie z danymi
rosyjskiej Federalnej Służby Statystyki (Rosstat), w ubiegłym roku w budownictwie
zatrudnionych było 4,9 miliona osób (4,4% więcej niż w roku 2004), co stanowiło 7,3%
ogółu zatrudnionych.
1
http://www.budnet.pl/Rosyjski_sektor_budowlany_zyski_wzrosly_o_70,Analizy_badania_raporty,a=956.html
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 3/2013
7
Segmenty
Rynek budowlany w Rosji można rozdzielić na 3 segmenty:
Pierwszy segment – budownictwo mieszkalne i obiekty sfery socjalnej;
Drugi – oddzielne rodzaje produkcji;
Trzeci – oddzielne rodzaje maszyn i wyposażenia.
Według danych 2011-2012 r. najsilniejszy wzrost można było zaobserwować
w produkcji buldożerów, natomiast tendencja spadkowa cechowała produkcję
koparek.
Tablica 1. Statystyka produkcji drogowo – budowlanej w Rosji, 2004-2012 r.
koparki/ buldożery/ równiarki/ w sumie/ przyrost sprzętu wskazanych kategorii, %
Źródło: Na podstawie danych „ФСГС” Federacji Rosyjskiej
Rys. 1. Dynamika produkcji podstawowych rodzajów sprzętu budowlanego oraz sprzętu do
budowy dróg w Rosji, 2004-2012
Źródło: Na podstawie danych „ФСГС” Federacji Rosyjskiej
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 3/2013
8
Tablica 2. Ilościowe charakterystyki rosyjskiego rynku budowlanego, szt.
produkcja / import / eksport / rynek / przyrost / import(ogółem)
Źródło: Obliczenia ABARUS Market Research według danych Росстат i Federalnej Służby
Celnej.
Deficyt powierzchni biurowych
Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Moskwie wynoszą ok. 5 mln
m², co jednak wciąż – w przeliczeniu na mieszkańca – stanowi jedną trzecią wartości
dla Warszawy czy Pragi, jedną szóstą zasobów Londynu i jedynie dziesiątą część
nowoczesnej powierzchni biurowej Berlina (w Moskwie na tysiąc mieszkańców
przypada 490 m² biur, podczas gdy w Berlinie – 5 tys. m²). Te dysproporcje przejawiają
się w wyjątkowo niskich wskaźnikach niewynajętej powierzchni biurowej klasy A
(poniżej 1%) w rosyjskiej stolicy oraz w wysokich stawkach czynszu, wynoszących
95 dolarów za stopę kwadratową powierzchni (to dwu-, a nawet trzykrotnie więcej niż
w centrum Manhattanu). Boom nie skończy się zatem w Moskwie prędko,
a zagraniczni inwestorzy coraz częściej zerkają w stronę wschodnich regionów. Dźwigi
stały się nieodłącznym elementem krajobrazu nie tylko w Moskwie i Petersburgu –
znaczna część największych inwestycji ostatnich miesięcy jest prowadzona w dużych
miastach regionalnych, takich jak: Nowosybirsk, Jekaterinburg czy Krasnojarsk.
Konkurenci
Do najważniejszych konkurentów na rynku budowlanym należy zaliczyć: «VINCI
Group», Francja, «Bouygues SA», Francja, «Skanska AB», Szwecja.
Rosyjscy konkurenci na rynku usług budowlanych (według efektywności):
«Мосфундаментстрой-6», Moskwa, «Дон-строй», Moskwa, «ПИК», Moskwa.
Inni zagraniczni konkurenci: «D.R. Horton, Inc», USA, «Shimizu Corporation»,
Japonia. «Taisei Corporation», Japonia.
Wzrost inwestycji zagranicznych w sektorze
Rosyjski rynek budowniczy w 2011 wzrósł ponad dwukrotnie w porównaniu z rokiem
2010. Tak duże skoki były możliwe, gdyż w 2009 roku odnotowywało się 80% spadek
produkcji.
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 3/2013
9
2012 rok dawał nadzieję na dalszy wzrost produkcji. Problem stanowi jednak zbyt duży
import. Do Rosji sprowadzane są produkty budowlane z różnych państw. 25%
samochodów pochodzi z Japonii, 20% - z Chin i Korei. Z Wielkiej Brytanii importuje
się ok. 10% całej zagranicznej produkcji. Udział pozostałych państw został
przedstawiony na zamieszczonym niżej wykresie.
Rys. 2. Dynamika porównawcza importu i produkcji własnej materiałów budowlanych
w 2007-2011 roku w Rosji
Źródło: Obliczenia ABARUS Market Research według danych Росстат i Federalnej Służby
Celnej.
Prognozy
Budownictwo mieszkaniowe czeka szybki rozwój z powodu niskiej powierzchni
mieszkania przypadającej na jednego mieszkańca. Wskaźnik ten wynosi w Rosji około
20 m²/mieszk., a więc mniej niż w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i znacznie
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 3/2013
10
mniej niż w Europie Zachodniej. Również stan zasobów mieszkaniowych Rosji
świadczy o ogromnym potencjale dla budowy i renowacji mieszkań. Szacuje się, że
niemal dwie trzecie całkowitych zasobów mieszkaniowych ma ponad 30 lat. Około
60% mieszkań wymaga renowacji, blisko 15% znajduje się w stanie krytycznym, zaś
36 mln m² zasobów mieszkaniowych jest oficjalnie uznanych za niezdatne do
zamieszkania. Całkowity popyt na mieszkania w Rosji jest oceniany na 1,5 mld m².
Dynamiczny rozwój sektora budowlanego napędza sprzedaż generatorów prądu.
Rosyjski rynek generatorów rozwija się bardzo dynamicznie, co stwarza szereg nowych
możliwości dla użytkowników końcowych. Według prognoz rynek ten w latach 20102015 odnotuje 9,7-procentowe tempo wzrostu.
Według najnowszej analizy rosyjskiego rynku zespołów generatorów przeprowadzonej
przez firmę doradczą Frost & Sullivan, przychód tego sektora w Rosji w 2011 roku
wyniósł 428 mln USD, zaś przychód szacowany na 2015 ma wynieść 614,9 mln USD.
Analiza obejmuje zespoły prądotwórcze gazowe i na olej napędowy wykorzystywane
w kluczowych sektorach branż przemysłowej, handlowej, instytucjonalnej
i mieszkaniowej.
Prężnie rozwijająca się rosyjska gospodarka i wzrost aktywności w sektorze
budownictwa zwiększą zapotrzebowanie na zespoły generatorów. Gwałtowny wzrost
liczby centrów danych oraz instytucji finansowych wokół Moskwy będzie jeszcze
bardziej napędzać popyt na awaryjne zestawy prądotwórcze2 (Malavika Tohani,
manager ds. rynku energii z londyńskiego biura Frost & Sullivan).
Dynamiczny rozwój sektora budowlanego zapewni największe możliwości wzrostu
w okresie najbliższych pięciu lat. Na rozwój branży budowlanej wpłynie także bez
wątpienia organizacja wielkich imprez sportowych, takich jak: Formuła 1, Zimowe
Igrzyska Olimpijskie (w 2014) i Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej (w 2018). Te
wydarzenia sportowe pobudzą inwestycje infrastrukturalne w Rosji, co z kolei
zwiększy popyt na zespoły generatorów w całym kraju.
Obecnie rozwój rosyjskiego rynku zespołów generatorów jest przede wszystkim
napędzany przez zastosowania przemysłowe w sektorach olejowym i gazowym oraz
w górnictwie. Jednak niestabilność gospodarcza w Europie może osłabić uzależniony
od eksportu rosyjski sektor wydobycia ropy i gazu. To z kolei może potencjalnie
zmniejszyć zapotrzebowanie na zespoły prądotwórcze.
Podsumowanie
Rosyjski sektor budowlany podlega takim samym procesom jak rynki światowe.
Według wskaźnika innowacyjności produkcji Rosja zajmuje 11. miejsce na świecie. Na
rynku usług budowlanych można wyróżnić trzy główne problemy, z którymi borykają
się tak rosyjskie, jak i zagraniczne kampanie: - straty w procesie budowlanym, niekonsekwentne umowy między zamawiającym a wykonawcą, - stosunki między
kontrahentami. Na rynku rosyjskim dwa najważniejsze problemy to: - zmniejszenie
2
http://www.elektroonline.pl/news/5698,Dynamiczny-rozwoj-sektora-budowlanego-napedza-sprzedazgeneratorow-pradu
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 3/2013
11
popytu na mieszkania, - niedostatek wykwalifikowanych specjalistów i robotników.
Aby zapewnić rozwój sektora budowlanego, Rosjanie zdecydowali się na wewnętrzne
reformy. Do najważniejszych należy zaliczyć wprowadzenie „Długoterminowej
strategii masowego budownictwa mieszkań”. W celach zabezpieczenia inwestycji
w Rosji przeprowadza się targi reklamujące rosyjskie kampanie, a także certyfikację
dostawców towarów i usług. Takie działania mają zapewnić gwarancję wysokiej
jakości, co stanowi ważny czynnik konkurencyjności rosyjskiego sektora budowlanego.
Źródła:
1. http://www.t-magazine.ru/Pages/srword/
2. http://www.elektroonline.pl/news/5698,Dynamiczny-rozwoj-sektorabudowlanego-napedza-sprzedaz-generatorow-pradu
3. http://www.budnet.pl/Rosyjski_sektor_budowlany_zyski_wzrosly_o_70,
Analizy_badania_raporty,a=956.html
4. http://www.bibliofond.ru/view.aspx?id=488234
***
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 3/2013
12